STRAKS „SOEPEL EN LOYAAL" ROTTERDAM Mijn houding tijdens de bezetting Naar het einde der eerste raadszitting Inkrimping yan het M.G. De kolenproductie yq it tegen Eduard Flipse voor drie jaren uitgesloten Banken eventueel ook 's avonds open DE VLAG CP Ï20 ARBEIDERSWONINGEN Elf blokken blijven ona fgebouwd Tinbaggermolens voor Incfië Het' kindertransport naar Liverpool „Mijn kostbaarste lading" Onregelmatigheden in interneeringskamp In Duitschlond overleden Speelgoedactie U.V.V. Bij spelen gedood Onder trom gerookt In ihet nummer van 20 Sept. van dat blad is, naar aanleiding \bn mijn verwijdering uit de Eerste Kamer door de Zuivermgseotnimis- sier der St. G., de wenschelijkheid geuit: „dat de feiten precies be kend zijn". Dewijl de Commissie tot nu toe niets anders heeft be kend gemaakt dan het feit der verwijdering, en het Nederland- sche Volik, welks vertegenwoordiger Jik meer dan 20 jaren geweest ben, er recht op heeft het „waarom" te weten, acht ik het noodig openbaar te maken wat ik op mijn. infor matie bij twee der Commissieleden vernomen heb. ;lc door Op den 2«sten«.d Aanwezig de Commissie o Beelaerts van Sd Voorzitter: Prof. Schmiïn de Hr. Brutel de la Ri- vière en Mr. van^Schaik; de laatste tijdens de zitting heengegaan. Mr. baron de Vos v. Steenwijk was wegens ziekte afwezig, en niet vervangen. Ik werd in details on dervraagd over mijn werk in Delft: mijn aanblijven als hoog leeraar, mijn houding t.o. van het teekenen der loyaliteitsverklaring, oter aantal en instelling van de studenten die nadien bij mij afstu deerden, of ik ook niet-teekenaars had college gegeven, tentamen af genomen, geëxamineerd, enz. Mijn antwoorden waren t.a. van de aan tallen der personen niet volledig, ik had op deze ondervraging niet gerekend daar het College van Herstel v. d. T. H. daarvoor was. Toen enkele dagen nadien dit College mij dezelfde vragen stelde, heb ik gezegd wat mij in Den Haag overkomen was; het toonde zich daarover zichtbaar verrast. Nadat mij mijn verwijdering be kend was geworden heb ik eerst Mr. v. Schaik, daarna Jhr. Mr. Beelaerts naar de reden gevraagd. Mr. v. Schalk antwoordde mij: „Omdat ge zijt blijven zitten: ge badt moeten opstaan zooals Leiden en Nijmegen dat gedaan hebben". Mr. Beelaerts antwoordde mij: „Omdat ge studenten geadviseerd hebt te teekenen". Ten aanzien van deze twee punten het volgende. 1. De vraag: blijven zitten of opstaan, is voor velen de groote vraag geweest: burgemeesters, rechters, professoren, enz. Voor het antwoord gaven de „Aanwij- w u zing en. betreffende de hou- g1"®.in geval van een vijande- lijken mival", een leidraad. Deze werden vastgesteld door den Raad van Ministers. Mei 1937, en als nog onverminderd van kracht 'Ver klaard door de Regeering via Radio Oranje, Mei 1943. Die leidraad geeft aan dat men moet overwegen wat het minst schade lijk is voor, resp. het meest in het belang van het land. Ik heb mij daaromtrent niet beperkt tot eigen inzicht, maar advies gevraagd aan Prof. mr. dr. J. F. A. Frangois, hoogleeraar in het volkenrecht, en aan Mr. K. van Nieukerken, rechts kundig adviseur van de Hoog leeraren Vereeniging ei> Schrijver van de bekende brochure: „Ambts plicht in oorlogstijd". Beiden heb ben mij geadviseerd te blijven zitten en mijn functie te blijven uitoefenen. De Technische Hooge- school moest intact blijven, niet afgetakeld en leeggeplunderd worden wat, gegeven het op treden van de bezetters zeker ge schied zou zijn bij staking van het onderwijs Dit was een primair belang voor het land. hetwelk de mogelijke na- d eel en overstemde. Gold dit voor alle hoogleeraren, voor mij kwam "am i- ik,' op verzoek van de Afdeelmg, ook de functie van •rroi. dr. ïr. Waterman, die om zjjn jood-zijn was ontslagen, op mij ■had genomen, teneinde zijn plaats voor ongewenschte bezetting te be hoeden. Ik heb de mij gegeven adviezen Opgetuigd, en ben blijven zitten Nu kan de meerderheid der Zui veringscommissie der St. G. mee- nen dat ik had moeten opstaan, dat is haar goed recht, maar het is geen rechtsgrond voor mijn ver wijdering uit de Eerste Kamer. Vooreerst, omdat dezelfde „Aan wijzingen" suib IX zeggen dat het oordeel over wat het zwaarst weegt aan eiken ambtenaar indi vidueel blijft; ten tweede, omdat zoovele verstandige en weldenken de menschen blijkens hun gedrag in gelijken zin geoordeeld hebben. Om mij" tot Delft te beperken: de pro fessoren zijn hun onderwijs blij ven geven; de Senaat had zelfs bij zijn advies om te teekenen ver klaard: „,dat de meerderheid der leden, indien de aan de ondertee- ®5§even garanties niet ten d^lr'n 2»veh wo,rden nagekomen, daarin een hoogst ernstig bezwaar zou zien verder hun onderwijs te blijven ervüllen Dat beduidt toch: „teekent gij, wij blijven" Ni ei and is dan ook door het Col lege van Herstel lastig gevallen, ge staakt of geschorst omdat hij' is blijven zitten, of omdat hij gead- viseerd heeft te teekenen. 2. De loyaliteitsverklaring. Inde Senaatsvergadering van 8 Apru 1943 is bij meerderheid van stem men besloten de studenten aan te raden de loyaliteitsverklaring te teeltenen. Ik behoorde tot de tegen stemmers. Degenen die mij daarna cm raad gevraagd hebben heb ik verwezen naar dat besluit, er aan toevoegende dat ik tegen had ge stemd. lot die verwijzing meende jik Verplicht te zijn omdat het een uieerderheidsibeslissing gold Ik heb nooit geadviseerd tot teeke- X J .je Cp„t (R.o.) Het com- Londen 3 con}erentie van mi- mumquedercom iandsche zaken lusters van b raad is hedell luidt vandaa». geweest_ onder voorzitterschap van Bidault 'smor- v ,;pn van Bevm in den middag. Beraadslaagd werd over de behan deling van het memorandum van de sovjet-regeering ter bespoediging van dé repatrieering van sovjet onderdanen en de repatrieering van Fransche onderdanen uit gebieden onder het bestuur van de sovjet- regeering. De raad behandelde ook Russische voorstellen betreffende bespoediging van het werk der com missie voor de herstelbetalingen. De volgende bijeenkomst van den raad zal morgen gehouden worden". Reuters diplomatieke correspon dent acht den laatsten passus den belangrijksten, wijl daarin een dé menti ligt van sensationeele geruch ten, volgens welke de raad van mi nisters heden zijn laatste zitting zou houden. Voor zoover nu te zien is heeft geen der delegaties net voornemen Londen reeds morgen, t verlaten. Er is ongelukkigeiwuj ook geen aanleiding te verwachten, dat de voortzetting een oplossing van de m°®_ lijkheden bij het vaststellen de Balkan-vredesverdragen met zien meebrengt. Er moeten trouwens ook nog steeds problemen besproken worden, zooals het Fransche memorandum over de Rijn-grens en de Ruhr, los van het vredesverdrag. De repa trieering van sovjet-onderdanen is een netelig onderwerp, aangezien dit met de vraagstukken der ondui delijke nationaliteit nauw samen hangt. Tot dusverre staat Enge land op het standpunt dat geen onderdanen van Balkanstaten te gen hun wil mogen worden gere patrieerd. Er is ook nog steeds dr kwestie of de Fransche en de Chi neesche delegaties uitgesloten moe ten worden van de bespreking van de vredesverdragen met de Balkan- landen. Naar het heet heeft Molo- tof dit geschilpunt voorgelegd aan de hoogste autoriteit te Moskou. Tot dusverre kwamen kwesties omtrent het Verre Oosten nietl worden. voor op de agenda, noch op die van Potsdam, noch op de werk agenda, welke bij het begin van de bijeenkomst der vijf ministers werd vastgesteld en naar verluidt is nog geen beslissing genomen, of Japansche aangelegenheden tijdens, de thans plaatsvindende confe rentie zullen worden besproken. Maar de sovjet-delegatie heeft toch gisteren geheel onverwacht, de kwestie van de .gemeenschappe lijke geallieerde controle in Japan ter sprake gebracht en daarmede een nieuwe moeilijkheid gevoegd bij de vele andere. Een verklaring voor dit plotse linge te berde brengen dezer aan gelegenheid door de sovjets luidt, dat hierin een reactie moet wor den gezien op de onlangs in som mige Amerikaansche kringen waarneembare houding van ..han den af van Japan". Een andere verklaring is, dat de Russen zoo wel ven-ast als teleurgesteld zijn over het uitblijven van steun van Amerikaansche zijde, wat betreft hun eisch inzake Tripolis, toen de kwestie der Italiaansche kolo niën op de conferentie werd be sproken. Tot dusverre bestaat er geen aanduiding, dat de afgebroken be sprekingen over de Balkanvredes verdragen in de thans plaats vindende bijeenkomst der mi nisters zullen worden hervat. Van gezaghebbende zijde wordt echter vernomen, dat nog geen beslissing is genomen inzake het tijdstip van vertrek van de ministers van bui tenlandsche zaken. Molotof verklaarde heden op> een receptie te zijner eere gege ven, dat het de taak is van de conferentie van ministers van buitenlandsche zaken den vrede te consolideeren en een duurza- men vrede te waarborgen. Tegen het eind van den avond arriveerde ook de Engelsche ministc-r van buitenlandsche zaken, Bevin, met wien Molotof in gesprek kwam. Men hoorde Molotof zeggen, dat zelfs wanneer tijdens deze zitting van den raad een volledige over eenkomst ten aanzien van alle onderwerpen niet mogelijk zal zijn, allea bij een volgende zitting I „soepel en loyaal" uitgewerkt zou Per 1 Oct. worden de prov. mil. commissariaten van het M.G. op geheven; ze worden vervangen door afdeelings militaire commis sariaten. Er komt een A.M.G. te Den Haag- voor Zuidholland en Zeeland, te Vught voor Noordbra bant en Limburg, te Arnhem voor Gelderland en Overijssel en te Groningen voor Groningen, Fries land en Drente. De P.M. commis sarissen te Amsterdam en Utrecht zullen als fung. A.M.C. voor resp. Noordholland en Utrecht optreden. Men hoopt de werkzaamheden zoo vlot te kunnen afwikkelen dat per 1 Dec. pok deze commissariaten kunnen worden opgeheven. Wat daarna nog te doen overblijft, zal worden behandeld door den staf van het M.G. te 's-Gravenhage. De beheerder der Limburgsche steenkolenmijnen, ir. Ch. Th. Groot- hoff. heeft in een bijeenkomst met leiders der mijnbedrijven en be ambten en arbeiders er op gewezen, dat de stijging der kolenproductie niet beantwoordt aan de verwach tingen. Bij een prestatie van 80 van die van 1938 kan een dagpro ductie verkregen worden tot 26,000 ton. Bereikt wordt nu ongeveer 20,000 ton, dit is weliwaar 4000 ton meer dan enkele weken geleden, maar lang niet voldoende. De hooger productie is trouwens niet verkre gen door een grooter individueele prestatie van de arbeiders, maar enkel door het feit, dat de arbei ders minder verzuimen. Het door allen als redelijk erkende Qntkool- effect (zijnde de prestatie der arbei ders die de steenkool loshak ken) is 7300 kg. per dienst, terwijl slechts een effect van nog niet faeelemaal 5000 kg. wordt bereikt De eereraad voor de muziek is van oordeel, dat Eduard Flipse het optreden als dirigent moet worden verboden tot 8 Mei 1948. De eereraad grondt dit oordeel op de navolgende overwegingen: a. De heer Flipse heeft met het Rolt. Philh. Orkest uitvoeringen gegeven voor de Duitsche weer macht. Weliswaar geschiedde dit onder sterken druk. maar de raad is- van meening, dat de heer Flipse aan dien druk weerstand had kunnen en moeten "bieden; b. de heer Flipse heeft zijn mede werking verleend aan het opnemen v'an gramofoonplaten voor een Duitsche onderneming; c. de heer Flipse heeft gedurende de bezettingsjaren samengewerkt met het departement van Volks voorlichting en Kunsten, ijveriger dan noodig en oirbaar was. Hij heeft daarbij voor zijn orkest en voor zichzelf meer geprofiteerd van de „nieuwe orde" dan van een goed vaderlander te verwach ten is. De raad acht het begrijpelijk, dat de dirigent Van een orkest, dat in zeer moeilijke omstandigheden verkeert, neiging had om de ge boden gelegenheid tot verbetering van den financieelen toestand van het ensemble waardoor dit op gelijke lijn kwam te staan met andere orkesten aan te grijpen, maar meent, dat de heer Flipse aan die neiging weerstand had moeten bieden, nu deze hulp af komstig was van den vijand van zijn land, en diens aanhangers. Bovendien acht de raad de hou ding van den dirigent jegens de ontslagen Joodsche orkestleden weinig hoffelijk. Zij ontbeerden zijn steun ten eenen male. Het saneeringsbesluit houdt de eventueele verplichting in voor de banken en andere instellingen, waar 300 op de geldkaart igeleverd kan worden, om 's-avonds eveneens ge opend te zijn. Bii navraag bij het departement van financiën is ons gebleken, dat het uitsluitend in de bedoeling ligt, dat deze instellingen 's avonds ge opend zullen zijn, indien de toeloop van het publiek, dat alfabetisch het geld komt inleveren, zoo groot is, dat gedurende den dag niet iedereen, wiens letter dien dag aan de beurt was, geholpen kan worden. Hedenmorgen om 11 uur is de vlag geheschen op een bouwblok in Rotterd.am-Zuid, dat het eerste is na de bevrijding waarop de be kapping wordt aangebracht. Reeds in 1941 was, zooals ge- meldt, door een combinatie van Rotterdamsche bouwpatroons, be gonnen met de uitwerking van de projecties voor 13 bouwblokken op den Linker Maasoever. Deze blok ken zijn gelegen aan den Dorps weg, en omvatten 1900 a-beiders- woningen, z.g. gesloten portiek woningen bestaande uit een woon kamer, keuken, twee of drie slaap kamers, douchecel, kelder en rij wielstalling. In 1943 moest door het Duitsche bouwverbod het werk gestaakt worden, maar direct na de be vrijding namen de ondernemers al maatregelen tot hervatting. Met den bouw van blok X is men nu zoover gevorderd, dat he denmorgen de bekapping werd aangebracht, en op eenigszins feestelijke wijze de vlag kon wor den geheschen. Bij deze gelegen heid waren alle gecombineerde Rotterdamsche bouwpatroons, als mede de heer P. Sichers, hoofd ambtenaar van den G.T.D. aan wezig. De heer D. Gestel, direc teur van het Bouwbureau Arbei derswoningbouw 1940, sprak een kort woord tot den héér D. Junge- rius, bouwleider van blok X. Onnanks dat van alle 13 blokken de fundamenten reeds klaar zijn en van enkele ervan de bovenbouw ook teeds tamelijk ver gevorderd fs, zul len alleen de blokken X en IJ zoo spoedig mogelijk afgemaakt worden. De overige 11 blokken moeten he laas wegens gebrek aan materiaal voorloopig nog blijven liggen. 3en'„„?0<r51 "och buiten den Senaat. Is mij het tegendeel ver weten, dan is dat onrecht Het Nederlandsche Volk en vooral zij die mij tot zijn vertegen woordiger kozen kunnen nu 'met kennis van de feiten oordeelen. Het zal met mij eischën dat er recht geschiedt. Dit recht is ons toegezegd door de Regeering, wij zijn er broodverlegcn om. ALPHONS STEGER. Naar van de zijde van de Billiton Maatschappij wordt vernomen, heeft deze maatschappij thans een achttal tinbaggermolens besteld, om zoodira de situatie dat toelaat, de mogelijk heid te openen bij de eilanden Banka, Billiton, en Singkep wederom tin te winnen. Zes van deze molens zullen zooals reeds gemeld. in Nederland worden gebouwd door een combinatie van de Nederlandsche irrdustrie De andere twee zullen in Amerika 'wor den vervaardigd. Ondanks het feit, dat in Amerika prioriteit is verkregen, zal met den bouw vermoedelijk nog wel twee jaar gemoeid zijn. Het is derhalve van het hoogste belang te weten in welken toestand het materiaal, dat in Indië is achter- gebleven, zich thans bevindt. Berich ten hierover zijn nog niet binnenge komen. Gelijk bekend, voer enkele dagen geleden de Volendam van de H.A.L. van Rotterdam met ruim 450 kinderen naar Liverpool Omtrent de reis zond kapitein P. Lagaan ons enkele interessante bijzonderheden. Wij opvarenden, van kapitein tot lichtmatroos, hebben werkelijk genoten van dié jubelende kin derschaar. Mijn vijf kleinkinderen Holland maken overigens des nachts meer lawaai dan onze gastjes, want na 8 uur 's avonds hoort of ziet men ze niet meer „Efï eerstei}' dag hadden we vlakke zee. Interessant was het escorte van de Leerdam, ook van onze lijn die anderhalven dag bij ons bleef. J De Volendam was van de kin deren Het was hun schip. Den geheelen dag en gedurende de toeheele reis hebben zij hun zwem- vesten gedragen (je kon immers nooit weten). Officieren, équipage en ik zelf waren, toen we veilig de Noordzee waren gepasseerd reusachtig opgelucht. De leiding van het transport was uitstekend, zoodat we totaal geen last hadden. Goed werk Voor d'an wederopbouw en daarom is het jammer, dat nog niet meer kinderen zoo iets kunnen meema ken; het werkt als een zuiverend moreel bad. Wat een verschil tusschen dit kindertransport en net sombere troepenvervoer. Veel troepen heb ik gedurende den oorlog overgebracht op ver schillende schepen van de H.A.L., totaal tot nu 93.000 man. Docht dit kindertransport is mijn kostbaarste lading geweest. In de pers verscheen dezer dagen een aanklacht van hooee zijde ter zake van onregelmatigheden in een interneringskamp te Rotterdam. Er zouden n.l. ernstige fraudes zijn gepleegd met voedselloewijzingcn. Bij een inmiddels ingesteld onderzoek is thans het volgende komen vast te staan: Te Rotterdam hebben zich inder daad" onregelmatigheden voorge daan, de intendance van het kamp heeft inderdaad hoogere toewijzing aangevraagd dan hem op grond van het aantal geïnterneerden en bewa kingspersoneel was toegestaan met de bedoeling echter iets extra's te kunnen geven aan de bewakers, die iteelal onder zeer moeilijke omstan digheden hun dienst moeten uitoe fenen. De genoemde getallen waren echter sterk overdreven. De gel dende regeling hield bij voorbeeld in, dat een geïnterneerde, die zwa- ren arbeid verrichtte, een hooger rantsoen ontving dan een bewaker. Inmiddels is een nieuwe regeling ingevoerd, waardoor de rantsoenen van de bewakers zijn verbeterd, zoodat dergelijke onregelmatig heden niet meer behoeven voor te komen. Verbeteringen ook in klee ding en schoeisel van het bewa- rings- en bewakingspersoneel zijn te wachten, hetgeen niet overdre ven genoemd mag worden, wanneer men bedenkt, dat in sommige kam pen het personeel 96 uur per week dienst doet, in den letterlijken zin op een schoen en een klomp. Het gebrek aan uniformen en schoenen en aan allerlei ander materiaal maakt het het kabinet en M. G. niet gemakkelijk, verbetering te brengen in tal van moeilijke situaties aangaande de internee- ringskampen voor politieke - vangenen. Bij het Hoofdbureau van politie aan het Haagscheveer te Rotter dam kunnen op Kamer 215 door rechthebbenden afgehaald worden een heerenarnibandlhorloge en een gouden ring, afkomstig van de m Duitschland overleden Rotterdam mers Keizer en Franken. De opbrengst van de speelgoed- inzameling. die de afdeeling Rotter dam van de U.V.V. ten bate van de ruim 40 Rotterdamsche kinder tehuizen en pleeggezinnen heeft behouden is op het oogeniblik aan den Eendrachtsweg 17 tentoonge steld. Als we door de diverse kamers wandelen, waar we een overzicht krijgen van de omvang rijke en gesorteerde collectie, kun nen wij niet anders zeggen dan dat#de dames van de 'U.V.V.. eer van haar werk hebben gehad en dat men de beteekenis van deze actie niet mag bagatelliseeren^ Want als straks al dit speelgoed al deze poppen, auto's, boeken, poppenkamers, locomotieven, speren en nog véél meer over de te huizen en gezinnen verdeeld gaat worden zal in vele kinderharten, voor wie speelgoed toch zoo'n be langrijke geluksfactor is, weer levensvreugde en blijheid zijn. Veel is in de twintig wijken, waarin de U.V.V. onze stad heeft verdeeld, opgehaald; en wat meer zegt; alles is in zeer goeden- staat. Waar dit noodig was, werden kleine reparaties of een nieuw verfje aan gebracht. Maar ook zeer veel was nog splinternieuw, of zelfs speciaal voor dit doel gemaakt, zooals een collectie poppen van wijk Heyplaat. Mevrouw Sjollema-s'Jacob pre sidente van de afdeelmg Rotterdam van de U.V.V., heeft hedenmiddag om 2 uur de tentoonstelling ge opend. Vertegenwoordigers van de kindertehuizen, pleeggezinnen, Relief-team, kinderpolitie en voog dijraad gaven door hun aanwezig heid van hun belangstelling voor dit werk blijik. Het 5-jarig jongetje H. D. uit de Gouvemestraat te Rotterdam wilde gisteren op een rijdenden auto springen, kwam daarbij te vallen en werd op slag gedood. WAT WIJ CONSUMEERDEN 979 Jon groenten en B22 ton fruit Het Plaatselijk Verdeelingskan- toor voor groenten en fruit, rayon Rotterdam, omvattende rond 750.000 consumenten, deelt mede. dat in de week van 17 tot 22 September totaal zijn aangevoerd en verdeeld onder den kleinhandel: 979 ton groenten, waarvan andijvie 125.000 kg., peen 69.500 kg., kool 44.000 kg., kroten 9.500 kg., postelein 7000 kg.. rabarber 1500 kg., boonen 210.000 kg., spinazie 32.000 kg., sla 37.500 kg., tomaten 194.000 kg., uien 106.500 kg„ bloemkool 91.000 kg., komkom mers 40.200 kg., diversen 11.300 kg„ fruit 622 ton, o.a. appelen 169 000 kg., druiven 78.800 kg., meloenen 12.000 kg., peren 362.200 kg. Het 7-jarig jongetje R. M. uit v.m. Hillegersberg wilde gisteren op het Hofplein te Rotterdam <>P rijdende tram springen. Het kwam daarbij te vallen, geraakte onder den bijwagen en moest met een ver brijzelden rechtervoet m het Cool singel-ziekenhuis worden oPfc<- nomen. AFSCHE,PSWOOeRDwKOL°NBL Doordat de MJU..W —ssaris v??r A2M®£date geworden tot Marine- mijn benoemd is %msterdam. heefi hij Commandant W verlaten. Donderdag Rotterdam r om kwart over ze- a"s' door de radio-distribu- rrnAn woord van afscheid van den L t zee J Van Leeuwen, on- zet? gewezen Militairen Commissaris WMrt"ngangZvan624 September 1945 is^f kapitein 'er zee J. van Leeuwen eervol ontheven van zijn functie als Militair Commissaris voor het diste Rotterdam. Voor het tijdvak. in.ga?""" de die doe tot 1 October 1945 is be noemd tot Militair Commissarisi t •hetzelfde district de Reserve Majoor voor Algemeenen Dienst Baron B- JL- A Collot d'Escury

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1945 | | pagina 3