ZONDER ACCOORD UITEEN OP ST. FRANCISCUS' FEESTDAG In Londen lijkt de oorlog voorbij Eerste echec op den vredesweg Londen mislukt NED. SCHEPEN IN DUITSCHLAND GEZONKEN Bergingsploeg is vertrokken Hulde aan het Ned. Episcopaat Generaal Patton van zijn taak ontheven Van het onbekende eiland - III Achter den overvloed schuilt strenge zelf-discipline WEERBERICHT Londen, 2 October. (R.O.). De raad van ministers van builen- landsche zaken is hedenavond ge ëindigd zonder tot een overeen komst te zijn gekomen. Hel communiqué, na afloop uit gegeven, zegt slechts: „De raad van ministers van bui- tenlandsche zaken is heden twee maal bijeen gekomen. Molotof presideerde des morgens, Wang des middags. In zijn tweede bij eenkomst besloot de raad zijn hui dige zitting te beëindigen." Op dit oogenblik zijn twee oor zaken voor het afbreken van de conferentie te onderkennen: Ten eerste de principieele te genstelling in politieke opvattin gen tusschen de Sovjet-Unie en de Westersche geallieerden in de kwesties betreffende Oost-Europa. Deze kwesties zijn echter nimmer ten volle besproken en vormen niet de oorzaak van het afbreken van de conferentie. Ten tweede de vastberaden be doeling van de Sovjet-delegatie om het aantal mogendheden, dat zou deelnemen aan de bespreking over de vredesverdragen met de voormalige satellieten van Duitsch- land. te beperken. Dit leidde tot een conflict omtrent de te volgen procedure, welk conflict de on middellijke oorzaak werd van de mislukking der besprekingen. Inmiddels drukt de Amerikaan- sche pers haar ongenoegen uit over de persoonlijke botsingen welke ter conferentie te Londen zouden zijn voorgevallen. Het blad „P.M.'" beweert, dat, op een van de zit tingen, Molotof er door Bevin van beschuldigd werd Hitleriaansche methodes toe te passen. Op deze beschuldiging rees Molotof direct overeind uit zijn stoel, ging naar de deur en verklaarde, de confe rentie te zullen verlaten, indien Bevin niet onmiddellijk zijn be schuldiging introk. Bevin bood daarop zijn excuses aan. doch de wrok tengevolge van dit incident •bleef nasmeulen gedurende het verdere verloop der zitting van dien dag. Het officieele communi.ctué waarmede de eerste zitting van den raad van ministers van bui- tenlandsche zaken van de vijf groo- te mogendheden, welke sinds 11 September te Londen vergaderde, is besloten, is wel het armetierig ste, dat we ooit aanschouwd heb ben. Het getuigt op zoo'n bedroe vende wijze van de volslagen machteloosheid der confereerende ministers om op eenig punt tot overeenstemming te komen, dat de geheele wereld zich heden wel moet afvragen, welke de toekomst van Europa moet zijn, als in geen enkel der vele en zoo nijpende kwesties een principieele of ten minste een practische overeen komst kon worden bereikt. Onaer dergelijke omstandigheden kan slechts één woord gelden: volko men mislukking. De Amerikaansche staatssecre taris J. F. Byrnes poogt wel de mislukking met den „mantel der liefde" te omhullen, maar zijn be toog, dat ongetwijfeld enkele op timistischer uitzichten opent, laat toch de kern van de zaak onaan getast: dat het den vijf ministers der groote, verantwoordelijke sta ten, die te San Francisco voor zichzelf het recht hebben opge- eischt: om exclusief de leiding der wereldpolitiek op zich te nemen niet is gelukt ook maar in een kwestie tot overeenstemming te komen. In plaats, dat de eenheid van Europa, laat staan die van de wereld, ook mssr eeni§erni3te wordt bevorderd, dreigt meer en meer het gevaar, dat het ijzeren scherm, hetwelk Rusland dwars door Europa neergelaten heeft, Europa in twee gebieden zal uit- eenscheuren, welke op den duur niet onverschillig tegenover elkaar kunnen blijven staan, doch tegen stellingen zullen vormen, welke ons geheele werelddeel in voort durende onrust zullen houden. Reeds wordt gesuggereerd een poging te doen om uit de impasse te geraken door het bijeenroepen van een conferentie der groote drie Trumann, Attlee en Stalin. In oor logstijd bleken deze bijeenkomsten steeds een succes, maar men aar zelt nu reeds een slagen in vredes tijd te voorspellen In den oorlog ging het om een strijd op leven en dood; men was, wilde men niet ten J. F. Byrnes, de Amerikaansche staatssecretaris. onder gaan, tot samenwerking ge dwongen. Na de zegepraal over den gemeenschappelijken vijand, schijnt ten minste bij één der par tijen, slechts één begeerte te be staan: zijn positie in Oost-Europa zoodanig te verstevigen, dat zij binnenkort naar de absolute heer schappij over geheel Europa kan grijpen. Een Engelsch blad spreekt heden morgen van verlies van vertrouwen in de Russische politieke eerlijk heid. In den oorlog was in Enge land een buitengewone goodwill jegens Rusland gegroeid. Nu is het vertrouwen in Rusland en in Rus- lands vriendschap in verontwaardi ging gekeerd. Alleen de „Times toont nog, zij het met reserve, ver trouwen in een exclusieve bespre king van de big three, maar overi gens spreekt uit de Engelsche pers de bittere klacht, dat deze eeuw die de eeuw der kleine landen had moeten en kunnen zijn, de eeuw wordt van nationalisme, wantrou wen, afgunst, vrees, bewapening, machtspolitiek en oorlog. De eenige, hoopvoller gedachte bij deze sombere ontwikkeling is. dat Rusland, Engeland en Amerika het vroeg of laat toch met elkaar eens moeten worden. Oorlog im mers is binnen afzienbare tijden buitengesloten. Maar het is bedroe vend genoeg, dat de periode, waar in men elkaar aan de conferentie- tafel bestrijdt, juist daardoor al onbenut moest worden gelaten om aan het thans eenig noodzakelijke: een -poedig herstel van de wel vaart te werken. Of wenscht Rus land juist onrust en bestendiging der ellende om aldus te sneller de wereldrevolutie te ontketenen? Naar wij vernemen, heeft de Scheepvaart Mij. Zuid-Holland in overleg en samenwerking met de Nederlandsche Rijnvaart Missie een bergingsploeg naar Duitsohland ge zonden om de op den Rijn en in de West-Duitsohe kanalen gezon ken Ned. vaartuigen te lichten. De bergingsploeg bestaat uit 2 sleep- booten met bergingspompen, een pompboot, alsmede een werktuig- boot met losse pompen en duiker installaties. Deze boot zal tevens dienst doen als verblijf voor het bergingspersoneel. Bovendien is er ook nog een laschboot bij. Een speciaal bergingsvaartuig met een pompcapaciteit van 1000 M3 per uur wordt over enkele weken er hog aan toegevoegd. Het Belgische blad ,,De Nieuwe Standaard", roemt de houding der Ned. bisschoppen tijdens de Duitsche bezetting .,Elke herderlijke brief", zoo schrijft het blad, .,was telkens weer een sensatie en een staaltje van onverschrokkenheid, en zoowel ge- loovige als ongeloovige werd gesterkt in zijn verzet tegen den wreeden be zetter. omdat hij op dat oogenblik voelde, dat er een geestelijke macht in Nederland werkzaam was, die ongebroken was en bleef, en die nooit overweldigd zou worden". Frankfort, 2 October (R.O.) Naar officieel is medegedeeld, is gene raal Patton van het commando van het derde leger ontheven. Hij zal het commando overnemen van het vijftiende leger, dat nog slechts op papier bestaat. Luit.-generaal Trus- cott, de commandant van het vijf tiende leger, zal Patton opvolgen als bevelhebber van het derde le ger in het Oostelijke gedeelte van de Amerikaansche bezettingszone. Eenige dagen geleden was gene raal Patton door generaal Eisen hower naar Frankfort ontboden, teneinde zich te verantwoorden in zake de tegen hem ingebrachte beschuldigingen betreffende een te traag verloop van de uitroeiing van bet naziïsme in Beieren. In tijden van vernieuwing her- deruken wij den Heilige van morgen op bijzondere wijze. Hij is door Assisië's velden gegaan, Franciscus, de lachende ziel, Toen de Moederkerk dreigde ten onder te gaan Toen de wereld in jammer verviel. Hij is door Assisië's velden gegaan, Als een vlam van liefde en vuur En duizenden hebben zijn roep verstaan „Dit is het verlossende uur!" Want wat heeft Franciscus anders gedaan Dan gezongen, een heel nieuw, oud lied „Gij menschen, ziet toch elkander aan!" „Herkent ge Uw broeder niet?" Zoo heeft hij de maah-t van de gouddorst bespot, Want de liefde is immers zoo schoon! En wie kan betalen de liefde van God Of den hemel, ons eindelijke woon? Zoo heeft hij geleerd: „O, dat eerste gebod, Ja, dat maakt de wéreld van goud. „Als ge alles, wat deelt in Uw menschelijk lot „Als Uw zelf, als Uw broeder beschouwt. „En ziet in Uw broeder het toonbeeld van God, „Broeder Werkman en Broeder Soldaat „Dan is immers de macht van de Mammon kapot! „Van den oorlog, de zorg en den haat!" Hij is door Assisië's velden gegaan, Als een wonder!, zoo blij als een kind, En alsof langs den hemel een klok ging slaan In den Noord-, West- en Oostenwind, Zoo zagen de menschen elkander aan En hebben: „Mijn broeder!" gezegd En zij durfden hun zwaarden in stukken slaan Daar geen man met zijn broeder vecht En mochten nu wij ook diien roep verstaan. Die de menschen als broeders begroet En zoo aan 't herstel, aan den opbouw gaan Dan, dan werd de wereld wel goed! ANNIE KOLB. October 1945. (Van onzen parlementairen redacteur) Verwachting medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, tot Don derdagavond: Zwakke wind, zwaar tot kalf be wolkt met plaatselijk ochtendmist, overwegend droog, zelfde tempe ratuur. Waarnemingen te Rotterdam van 11.30 hedenmorgen: Barometerstand: 775.6 m.m. Windrichting: Noord; kracht 1 Temperatuur: 14.4 Celsius Weersgesteldheid, zwaar bewolkt. Maximum-temperatuur (voorge komen tusschen 8 uur gisteren- en 8 uur hedenmorgen): 15.2 Cel sius; minimum: 10.o C. Een Nederlander, die in Londen aankomt, voelt de oirlog van zich afglijden. Dat proces begint zoo- dra in den auto, die hem van Croydon naar het centrum van de stad voert, zijn blik valt op een zoo simpel gebruiksvoorwMp als een aschbakje. dat uitpuilt van een weisprekenden overvloed aan allerkostelijkste sigarettenpeuken. En dat proces eindigt wanneer &,ren Ï3*»£teVanvePrkeer feawek?eat m^stbe^d™ hTm vej- ticr zoeken in dit middelpunt van het uitgaansleven. Daartusschenin speelt af als in Dostoiewsky s „Idioit een hee roman vol emoties r od éèn dag. Dat in Engeland de sl- ö3,-pn en de cigaretten vrij zijn, leert nfen spoedig genoeg. W allerlei lang niet meer gekende merken en in o meest uitzonderlijke formaten kan min ze krijgen De Virginiais zijn_iet- waf «.rhaarsch: men moet een beetje gSuk. veeï geduld of een vriendelijke leverancier hebben om er meer een pakte per .dag vari teJ,emadrti- gen. Maar de Egyptische, de Turkscne de zwarte Russische merken kan men in overvloed krijgen. Tabak ook in allerlei pakjes. Uit Zuid-Afnka zelfs met Nederlandschen tekst. „Die tabak in hierdie pakkie.... sisaren! Knuppels van sigaren! Duur If zwaar, maar heerlijk! Nog altijl houdt Dunhill er zijn uitgebreide collectie op na voor de fijnproevers Het aebouw in Duke-street is zwaar getroffen De bovenverdiepingen zijn Ir Ine afgeslagen, maar het groote boek waar ieder zun eigen tabaks mixturen kan registreeren zooda, hij na twintig jaren nog precies a zelfde tabak kan krijgen, die hij een maal zorgvuldig naar eigen smaak samenstelde, „my mi^tpre spaard Ook het eten in de restaurants r vrij Het is niet overvloedig, maar net is goed en niet duur. Alleen enkele honderden van de allerduurste hotels in het Vereenigd Koninkrijk mogen zes shilling voor een kinch en a en t billing voor een diner vragen; alle andere zijn aan een maximum van vijf shilling per maaltijd gebonden Wil men overvloediger eten dan gaat men naar Soho; wil men laat eten dan kan men den heelen nacht in de Lyons terecht. Niet minder naarstig laaft Londen de dorstlgen. De naam Piccadilly stamt uit den Spaanschen t'nd toen' hier een café'tje moet heb ben gelegen, dat „peccadillos ge noemd werd, omdat er nogal pekel- zondekens werden bedreven. PJcca- dilly draagt zijn naam, vrij vertaald als „boulevard der pekelzonden nog met eere. Het wemelt er in de om geving van kleine en grootere bars, waar lederen avond drommen men schen. staande met elkaar keuvelend hun „drink" nemen. Een whisky al dan niet met soda, een gin al dan niet met orange of met kwast. De winkels liggen vol heerlijkheden die Nederland misschien nog lang moet ontberen. Schoenen, kousen, corsetten, textiel, leerwaren. speel goed huishoudelijke zaken, koffie, thee, cacao, gebak, auto's, koeken kortom een weelde voor .wie na genoeg vijf Jaren langs vitrines met leege doozen of surrogaat-artikelen liep Het verkeer is voorts in vol bedrijf Drie. vier. vijf achter en naast el kaar rijden de enorme tweedekker bussen door de heele stad. Niet lan ger dan enkele minuten hoeft men te wachten op een trein in de under ground-stations. Het auto-verkeer is practisch geheel burgerlijk. En bij honderden, zoo niet bij duizenden suizen de taxi's met hun burgermans chauffeurs- over alle straten cn plei nen Op sommige momenten tegen den lunch, constateert zelfs de oude. geboren en getogen Londenaar met zekere voldoening, dat de echte iams, de verkeersopstoppingen, waar van een vreemdeling niet begrijpt hoe zij ooit uit den knoop raken, weer terugkeeren. Tenslotte heeft Londen zijn amuse mentsleven intact gehouden. In de bioscooppaleizen rondom Piccadilly circus en Leicester-square, op bet Strand en in Regent-Street, kan men de nieuwste leelijke Amerikaansche en mooie Engelsche films zien. Ieder bespreekbureau heeft een keur van kaartjes voor allerlei theater-voorstel lingen en shows. Kortom deze stad. dit land leeft, zooals wij leefden voor den oorlog. Hier is geen leed van be zetting hongersnood en oorlog. Hier is de oorlog voorbij heelemaal voorbij 1 Dat is de roman van één dag. een dag van overvloed. Blijft men echter langer in Enge 'and en in Londen, spreekt men met de Engelsehen zelf over den toestand op het terrein der voorziening van allerlei gebruiksgoederen uit het da- gelnksche leven dan blijkt spoedig dat het niet alles zoo zorgeloos Is als het Hikt. Het Engelsche volk heeft zich terwille van de - oorlogvoering zeer wezenlijke offers getroost en de Engelsche Regeering heeft zich zeer ernstig met problemen van schaarschte moeten bezig houden. En voor een aanzienlijk deel bestaat deze schaarschte nog en worden deze offers nog voort durend voor geruimen tüd zelfs gevorderd. Toen de oorlog uitbrak, in Sept. 1939. bezat Engeland volop alles, wat het noodig had. In 1936 was men reeds begonnen aan het aanleggen van voorraden voor één jaar. De regeering had buiten het parlement om in 1938 in het diepste geheim groote hoeveelheden graan, suiker, corned beef en meer zulke belang rijke zaken gekocht op de Canadee- sche markt. Bovendien had zij zich bij voorbaat de medewerking van een aantal deskundigen en bekwame or ganisatoren verzekerd, die de voedsel voorziening ter hand zouden nemen aanstonds als er een oorlog zou uit breken. Men wilde tot iederen prijs vermijden, dat het distributie-appa raat gelijk in den vongen oorlog, zou falen zoodat een groot gedeelte van den beschikbaren tijd en energie ver loren zou gaan aan een noodeloos in de rij staan voor de voedselwinkels. Op Zondag 3 september werd de oorlog verklaard. Dienzelfden Zon dag legde de regeering beslag op leder ons bewaarbaar voedsel in het heele land Meer dan een jaar lang merkte het Engelsche volk in zijn voeding zoo goed als niets van den oorlog.' Eerst tegen Kerstmis 1940 begon de misère. Er was geen vol doende scheepsruimte beschikbaar voor voedseltransporten en men leed aan een voortdurend gebrek aan dol lars waarmee men den invoer van overzee moest betalen Van toen af werden de rantsoenen' steeds ge ringer. tot zij einde 1941 een stabiel punt hadden bereikt waarop zij twee en een half jaar werden gehandhaafd^ Na n-dav den dag van de landing m Normlndië rezèn nieuwe moei lijkheden. Alle scheepsruimte werd opgevorderd voor de transporten naar het oorlogstooneel. De voedselsituatie in de landen, waaruit men aanvan kelijk importeerde, was slechter ge worden. omdat zij zelf in oorlog raak ten en dus óók tal van arbeids krachten aan den landbouw moesten onttrekken. En tenslotte moest men in toenemende mate voedsel afstaan voor de bevrijd rakende gebieden. Toen voor het eerst maakte het En gelsche volk kennis met het voedse gebrek, waar men eerst thans gellp lijk overheen komt. J„ir,irlelnl voedingsmiddelen zijn vrij gegeven, cacao.enj *°«hter blijft beeld. Voor het o - f VQOr rfj distributie gehandhaafd en voor goéderen als vleesch en suiker zijn de rantsoenen niet of nauwelijks hooger dan bij oRS; Zoo is de officieele geschiedenis. Nu is een Nederlander, vooral wan neer hi-; den vorigen winter in de afgesloten provincies van het Westen doorbracht, niet gauw geneigd dit verhaal van schaarschte en gebrek erg ernstig le nemen Zeker n?e wanneer hij hoort, dat het distribu tie-systeem van Engeland enkele zeer belangrijke reserves voor de volJs" voeding insloot. Vooreerst deze: dat twee zéér belangrijke elementen van volksvoedsel nooit aan rantsoeneerms werden onderworpen. Brood en a appelen kon ieder te allen tu man(j veel koop en als nij wiJde,'.iiln ver hoef de dus ooit honger te lijden. volgens: het ration-book werd be schouwd als eigendom van de vrouw des huizes. Zij hoorde bij het begin van de week te weten waar zij aan toe was. At de man buitenshuis dan moest hij «Jat zonder bon kunnen doen Vandaar dat in de hotels geen bonnen voor een maaltijd werden ge vraagd. Vandaar ook cïat tal van arbeiders geheel zonder bon voor- - treffelijke maaltijden in de cantines van de fabriek of de haven kunnen krij gen. Tragisch is het (Jus niet geweest met de voedselschaarschte, maar een wezenlijke beperking vormden de rantsoenen wel. Tenslotte kon alleen de vader des huizes of, als zij werkte, ook de moeder één maaltijd in de fabriek krijgen cn in restaurants eten ging ook niet onbeperkt. Anders echter met de textiel en de schoenen. De' beperkingen, daarin op gelegd zijn zeer gevoelig. In Decem ber 1941 werd ten aanzien van deze goederen het ook ten onzent wel bekende ,,punten"-stelsel ingevoerd. Met dit verschil, dat de punten niet alléén voor textiel maar ook voor schoeisel golden. Aanvankelijk kreeg ieder burger 66 coupons per jaar. Daar kon hij het een heel eind mee brengen. Voor 26 coupons kreeg hij een heerencostuum, voor 18 een over jas. voor 9 een paar heerenschoenen, voor 3 een paar dameskousen of een corset enzoovoort. Geleidelijk echter werd het aantal coupons verminderd. Op het oogenblik, na de jongste be- perking, die nog geen maand geleden werd afgekondigd 1 September van dit jaar krijgt de Engelschman nog zegge en schrijve drie coupons per maand, Dat is 36 per jaar. En het ziet er niet naar uit dat daar de eerste twee jaren verbetering in komt. Is het wonder, dat de Engelsche vrouw, die voor den oorlog gemiddeld 100 paar kousen per jaar versleet, daar onder klaagt en dat vooral het pro bleem van de kinderkleeding en net kinderschoeisel. dat alles zooveel sneller slijt dan dat zoor volwassenen, ernstig bliift Bewonderenswaardig echter is de wijze, waarop het Engelsche volk zich bij dezen toestand heeft aangepast. Het heeft niet gepoogd om door middel van den zwarten handel onder de opgelegde be perkingen uit te komen. Er be staat iti Engeland practisch geen zwarte markt. Het Engelsche volk heeft geen leger van heele en halve ambtenaartjes Andere al onhebbelijker dan het aan - noodig om. «ch ie houde» be maatregelen, in het a k lang. waar men wil in de Men kan "rants, men moet niet 5n' vlSn dat' rnen ergens, waar dan ook hetzij in de s}ad' hetz« °P ^Ind meer krijgt dan de voorschrif ten toelaten of dat men eén shilling meer kan besteden om beter of meer e eten dan de overheid het toelaat. Men denke niet, dat men in één winkel iets, dat op den bon is. zonder bon kan koopen, al biedt men nog zooveel. Men breekt de discipline van dit vriendelijke volk niet.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1945 | | pagina 2