De Anti's in het gedrang
Sensationeele processen
Tweede Komei
De volgende week
discussies over Indië
DE MiSIE IN INDIË
Weer 46 slachtoffers
Fransche en Engelsche
methoden
Bank of Engeland
Wetsontwerp inzake de
nationalisatie
Postcheque en giro
dienst heropend
DE DUITSCHE OORLOGS
SCHEPEN
Wachten op hun
bestemming
KRAMERS VROUW
,Jij hebt je kinderen nog"
Den Hpag, 10 October 1945.
OJTAATSNOODRECHT, wat houdt dat
eigenlijk in?
Op den tweeden dag der parlemen
taire behandeling van het wetsvoor
stel nopens de inrichting van een
noodparlement. leidde deze vtyaag tot
een vinnige discussie, uitgelokt na
tuurlijk weer door de anti-revolution-
nairen die. ditmaal bij monde van
oud-minister de Wilde, opnieuw een
heftigen aanval op de regeering in
zetten Wanneer de regeering den
toestand bestendigt^ waarin de bureau
craten leven als in een land van
belofte en de rest van het volk maar
één bevoegdheid heeftin de rij
staan, wanneer zij de Staten-Gene-
raal, in strijd met de bestaande wet
van zoo goed als haar rechten ont
bloot, doet zij dit met een beroep op
staatsnoodrecht, aldus de heer de
Wilde. Mriar waar komt dat staats
noodrecht vandaan? Waar kan ik het
vinden? Een zelfstandig bestaan, zoo
als volkerenrecht, staatsrecht, straf
recht. voert het niet. Het is nergens
gecodificeerd. Gewoonterecht kan
men het ook kwalijk noemen, want
het is nog nooit in Nederland toege
past onder de bestaande grondwet
nogal logisch, repliceerde de heer
v^n de-r Goes van Na ter s. zoolang de
grondwet bestaat hebben wij nog
nooit een bezetting meegemaakt.
Het wetboek van strafrecht zegt in
art 40 en 41 d,it niemand strafbaar
is. die handelt uit overmacht of zelf
verdediging. Is dat een criterium voor
het staatsnoodrecht? Door welke
overmacht worden dan de thans zit
tende leden v£n de Tweede Kamer
gedwongen om tegen hun eed op de
grondwet in te stemmen voor een
wetsvoorstel als het in behandeling
zijnde, dat de grondwet eenvoud'g
terzijde schuift0
Zooveel sophisterij werd den katho
lieken nrr, van M.iarsseveen te mach
tig Als de heer de Wilde werkelijk
tot het bittere einde de grondwet had
willen naleven. dan had hij het
kamergebouw heelemaal niet mogen
betreden, want volgens de grondwet
is zijn ambstermijn afgeloopen. Inder
daad: noodrecht is geen geschreven
recht. Vanzelfsprekend niet Gewoon
terecht kan het gelukkig evenmin
zijn Maar daarom mag men het be
staan er van niet botweg loochenen
of het tot een paar artikelen van het
strafwet trachten te herleiden
Staatsnoodrecht is een stuk natuur
recht, dat wel degelijk wortelt in het
rech tsbewustzij nStaatsnoodrecht
treedt op. wanneer de omstandighe
den de naleving van de letter der
wer onmogelijk maken en het dient
zoo te worden gehanteerd, dat ook
onder die omstandigheden de geest
van de wet wordt gehandhaafd
Zeker, de grondwet zegt: er moet een
Staten-Generaal zijn En de A.R zijn
wel zoo goed toe te geven, dat de
mandaten der zittende kamerleden
mogen worden verlengd om den geest
van deze grondwettelijke bepaling
recht te doen Maar er staat ook in
de grondwet, dat de volksvertegen
woordiging om de vier jaren moet
worden vernieuwd. Ook deze bepa
ling moet zoo goed mogelijk naar
den geest worden nageleefd en ook
daarvoor mag een beroep worden ge
daan op staat sndodrecht. Daarom
stelt de regeering regelen voor een
vernieuwing van de Staten-Generaal
voor Maar dan eindigt opeens de
eerbied der A.R broeders voor den
geest van de grondwet En dan. zoo
besloot de heer van Maarsseveen zijn
kort maar zeer krachtig betoog: de
neer de Wilde meent den eed van de
kamerleden zoo te moeten uitleggen
dat zij niet voor dit voorstel mogen
stemmen. Ik heb respect voor iemand
die een sterke overtuiging is toege
daan. tegengesteld aan de mijne, maar
mijn respect eindigt dóar. waar die
overtuiging zóó sterk wordt dat zij
een andere overtuiging niet "meer in
consciëntie vrijlaat!
Met die enkele scherpe juridische
rapiersteken waren de drijvers onder
de A.R gedrevenm een hoek
WyJlNISTER-PRESIDENT Schermer-
horn, die aan het eind der ver
gadering het woord voerde en een
aanvang maakte met het antwoord
der regeering op al wat uit.de kamer
te berde werd gebracht, poogde de
A R. van een andere dan de juridi
fiche zijde te benaderen. Hij tra-chtte
den kei harden heer Schouten op zij
gemoed te werken
De vraag in welken vorm de Sta
ten-Generaal weer in vleesch en bloed
ten leven moet worden gewekt, is niet
een bloot-formeele kwestie, aldus de
heer Sehermerhorn. Daar spreekt ter
dege de beleidsvraag in mee De re
geering moet rekening houden met
die groote groep van jonge menschen.
die. omdat zij acht jaar geleden den
kiesgerechtigden leeftijd nog niet
hadden bereikt, nog geen invloed od
de sa-menstelling der Staten-Generaal
konden oefenen. Die groep jonge
menschen. die bijna een kwart van
het tegenwoordige kiezerscoips vor
men. die het overgroote deel hebben
gedragen van de lasten, die in den
bezettingstijd op ons volk drukten en
die zich gedurende den zwaren en
verantwoordelijken arbeid voor de be
vrijding van ons vaderland meermalen
afvroegen voor welk Nederland zij nu
eigenlijk vochten, die in hun geest
gedachten aan nieuwe vormen lieten
rijpen, moet deze groep in dit par
lement lederen invloed worden ont-
houden eenvoudig niet worden ge
kend. alleen om aan het formalisme
van den heer Schouten en zijn
politieke vrienden genoegdoening te
geven?
Moeten die jongeren genoegen ne
men met een vertegenwoordiging"
door menschen, die in 1937 reeds op
de onderste plaatsen van de candida-
tën lijsten van de politieke partijen
figureerden? Waarom een gemarteld
volk, dat materieel in bet ooiden toe
stand verkeert en geestelijk aan alle
kanten werd geslagen, noodeloos prik
kelen met zulk een sterk doorgevoerd
formalisme? Voor zulk een misken
ning van de jongere generatie kan de
regeering nooit de verantwoordelijk
heid dragen.
Ongetwijfeld: de heer Schouten is
een voortreffelijk kenner van de jeugd
en een niet minder voortreffelijk
leider geweest in het verzet. Daarom
doet het den minister-president zoo
pijnlijk aan, da-t hij zich uit naam van
de jeugd en van het verzet tegen den
heer schouten moet keererf. De jonge
kerels, ook in de A.R. partij, laten
zich niet afschepen met een oplossing
als d'ie van hun fractieleider. Stem
men in de A.R. pers getuigen reeds
van een andere opvatting. Laat de
heer Schouten zich bezinnen en liever
de regeering volgen op haar weg,
om die beide belangrijke elementen in
het volksleven en in ons kiezerscorps
de jeugd en het verzet in deze
kamer tot uitdrukking te brengen.
Dat kan den luister dezer kamer
slechts verhoogen.
LJAD de minister-president? zich be-
paald tot deze poging orri het
gemoed des heeren Schouten te ver
murwen, dan zou men hem van poli
tieke onervarenheid niet mogen vrij
pleiten. Lieden als de heer Schouten
plegen hun gemoed niet te laten ver
murwen.
Minister Schermemorn toonde zich
echter, behalve een man met bemin
nelijke overredingskracht, ook een
uitstekend tacticus. Hij weet niet
alleen op de brug te staan, hij weet als
het er op aan komt ook over de brug
te komen. De regeering heeft inder
daad de mogelijkheid, waarop wij
gisteren reeds zinspeelden, aangegre
pen en een reëele concessie aan deze
Staten-Generaal in het vooruitzicht
gesteld
Begrijp goed. zeide de heer Scher-
merhorn. wij leven in een dynami
scher! tijd. Het einddoel, waarJe
regeering naar streeft, is precies het
zelfde als dat van den heer Schou-
ten en de zijnen: een zoo spoedig
mogelijk overbrengen van ons volk
naar rechtszekerheid geestelijke
vrijheid en stoffelijke welvaart De
wegen echter, die daarheen voeren
kan men onder de uiterst moeilijke
omstandigheden van het oogenblik
niet altijd aanstonds zuiver onder
kennen De wisselende omstandig
heden dwingen herhaaldelijk tot een
inslaan van andere wegen dan die
welke men oorspronkelijk de juiste
achtte In een dynamischen tijd als
deze moet men één ding zeker na
laten: de regeering lastig vallen met
vroegere uitlatingen. met andere
stadia in haar plannen Die plannen
moeten veranderen, omdat de situa
tie in het land en van het land let
terlijk iederen dag om niet te zeg
gen ieder uur verandert De regee
ring heeft bij het opmaken van haar
plannen tot herstel van het parle
mentaire leven niet voorzien dat de
procedure, die zi.i zich voorstelde te
volgen zoo langen tijd zou vergen
En evenmin kon zij voorzien, dat zich
Nederlandsch-Indië een toestand
zou ontwikkelen. die het dermate
dwingend gewenscht zou maken dat
zij met de kamer in overleg kon
treden over het te dezen aanzien te
voeren beleid Daarom heeft zij zich
beraden over de positie der thans
vergaderende tijdelijke Staten-Gene
raal. In het aanhangige wetsvoorstel,
dat alleen het straks optredend nood
parlement regelt, kan dienaangaande
niets worden ingevoegd. De be
voegdheden der tijdelijke Staten-
Generaal werden bij Koninklijk Be
sluit geregeld.
In dit Koninklijk Besluit nu zal
de regeering een wijziging bevorde
ren. die het haar mogelijk maakt de
thans zittende Tweede Kamer mede
te betrekken in het overleg inzake
daarvoor in aanmerking komende
onderwerpen van zeer urgenten aard.
Dit zal op korten termijn geschieden
zoodat. naar de -minister-president
vertrouwt, de voorzitter reeds in de
eerste dagen van de volgende week
de Kamer kan bijeenroepen voor het
aanhooren van en beraadslaging over
een regeeringsverklaring nopens den
toestand in Indië.
kunnen dus
van inzicht
/^JMSTANDIGHEDEN
tot verandering
voeren.
Niets mee te maken, meende de
sociaal-democratische nijdas, de heer
Donker, die met een zekeren wel
lust. welke den indruk wekte alsof
de sociaal-democraten de katholie
ken niet meer noodig hebben nu zij
drie man sterk in het kabinet zitten,
probeerde de doopceel van den mi
nister van binnenlandsche zaken te
lichten De minister zou in Novem
ber van verleden laar een adres van
een groep Eindhovenaren hebben
samengesteld en mede-onderteekend.
waarin hij de herleving der gemeen
teraden ongewenscht noemde en te
kennen gaf. dat hij van vertegen
woordigende lichamen liefst heele
maal niets zou zien tot dat een blij
vende herziening tot stand zou zijn
gekomen De heer Donker leurt al
lang met dit relletje. Hij heeft er
ook tiidens de kabinetsformatie mee
eesneeld doch hij vergeeft het zijn
ouden fractie-voorzitter. den he'er
Drees blijkbaar niet. dat deze on
danks zijn waarschuwing toch mi
nister Beel in het kabinet opnam.
Minister Beel. die een zoo ouden
parlementairen rot als d« heer Drees
kor, overtuigen van zijn oprechte
democratische gezindheid zal morgen
zich zelf en het wetsvoorstel ver
dedigen.
Op het wetsontwerp, houdende
regelen omtrent de voorloopige
Staten-Generaal heeft de regeering
^en tweede nota van wijzigingen in
gediend. In de toelichting wordt o.m
het volgende gezegd:
Teneinde het voor de regeering mo
gelijk te maken de tijdelijke Staten-
Generaal mede te betrekken .n het
overleg inzake daarvoor in aanmer
king komende onderwerpen van zeer
urgenten aard. is het noodzakelijk,
den zittingsduur van de Staten-Gene-
aal te verlengen. De verlenging duurt
nu tot en met den vierden dag, na
dit de benoemingen voor de vacatu
res hebben tlaats gehad
Voorts zal een regeling getroffen
moeten worden voor de voorziening
in de vacatures, ontstaan in de
benoemingscommissie. nadat de tijde
lijke Staten-Generaal hebben opge-
oudt-n te bestaah. Daar verwacht
mag worden, dat de nationale advies
lommissie na «Je totstandkoming van
de voorloopige Staten-Generaal zich
zal ontbinden is het noodzakelijk
tevens te voorzien in het doen van
de aanbevelingen voor later openval-
1 ende plaatsen
Verschillende Tilburgsche moe
derhuizen van Missie-congregaties
hebben slechte berichten ontvan
gen omtrent hun missionarissen.
Zoo hebben de Paters van het
H. Hart van hun Missie op Nieuw.
Guinea en de Kei-eilanden bericht
gekregen, dat het aantal overleden
Paters en Broeders 21 Dedraagt.
Daaronder bevindt zich ook, gelijk
bekend, mgr. Aerts, die met 7
andere missionarissen door de
Japanneezen is vermoord.
Van de Fraters van Tilburg zijn
er 12 omgekomen. De Paters Ca-
pucijnen te Tilburg ontvingen be
richt over het omkomen van 6
Paters op Borneo en Sumatra.
Wii leven in een tijd van sensa
tioneele processen, in eigen land en
daarbuiten. Processen tegen land
verraders, collaborateurs, oorlogs
misdadigers en schenders van het
gewone menschenrecht. We aan
schouwen ook een abnormale pro
cedure bij vele dezer rechtszittin
gen welke allen, die een rechts
staat als het hoogste ideaal ver
eeren. met bezorgdheid vervult
.want de groote meerderheid dezer
gedingen draagt een sterk, soms
exclusie! politiek karakter en de
vonnissen, welke worden geveld
liggen geheel in dezelfde politieke
lijn Waarbij men met spijt zal er
varen dat ook in de rechtspraak
een menschenleven 'goedkoop is ge
worden. Droef naspel van een
menschonteerenden. menschen-
moordenden oorlog
Het schouwspel, dat het jongstt
proces-Laval ons heeft geboden
verwekt om al deze redenen onzer
afschuw en weerzin. Wij voeler
geen greintje sympathie voor der
man. die terecht staat. Zelfs al
men zou meenen, dat hij in d
dagen vóór het Abessijnsche cor
flict Europa wegen heeft gewezen
welke een wereldoorlog als doo
Duitschland ontketend, haddei
kunnen voorkomen wegen, welk-
Europa niet wilde gaan. vooral dooi
de tegenwerking van linksche Fran
sche en Engelsche groepeeringen -
blijft het feit dat toen Frankrijk
in'oorlog met Duitschland was ge
komen, hij met den vijand heuld
en zelfs, volgens eigen uitspraak
een overwinning van Duitschland
verhoopte.
Het tegen hem gevoerde proces
had zeer kort kunnen zijn. geiijK
dat in ons land bij soortgelijke ge
vallen reeds usance is geworden
de feiten waren evident. Maar als
de Franschen een historisch ge
ding wilden opzetten, dan had het
ook Frankrijk waardig moeten zijn
Wat nu gebeurd is, ondermijnt- het
Fransche prestige, dat helaas in de
wereld, maar vooral in Amerika, van
waar voor Frankrijk hulp en steun
voor zijn heropbouw moet komen
toch reeds zoo zwaar geschokt is
meer en meer. Ongetwijfeld, dr
oude president van de rechtbank
was geen tegenspeler voor den in
'zijn verdedigingsijver genlalen
Laval, maar het had nooit zoover
moeten en mogen komen, dat de
Fransche pers nu reeds van een
Dreyfus-proces spreekt terwijl uit
de Engelsche en Amerikaansche
pers een bewondering voor Laval
spreekt, welke bijna aan mede
lijden grenst. Als Laval nu nog
blijft weigeren, de gratie van
„zoo'n regiem" te vragen, en liever
sterft dan ..mij zoo te vernederen"
dan kan men ér zeker van zijn. dat
binnen enkele jaren een aureool
om het hoofd van den ..marte
laar" straalt en zich rond zijn na
gedachtenis een partij gaat vor
men. welke de democratie nog heel
wat last zal veroorzaken.
Het heden gepubliceerde wetsont
werp van de Engelsche regeering
betreffende nationalisatie van de
Bank of England voorziet in overne
ming van het kapitaal van de Bank
of England door de regeering De
regeering zal, volgens dit ontwerp,
den gouverneur den plaatsvervan-
genden gouverneur en de directeu
ren van de bank benoemen. Het mi
nisterie van financiën zal richtlijnen
verstrekken aan de Bank of Eng
land doch deze laatste zal bestuurd
worden door haar directeuren Ook
voorziet het ontwerp in het geven
van richtlijnen door de Bank of
England aan de banken.
Geen fusie tusschen
Prot. Chr. partijen
In een vergadering te Dordrecht
deelde de heer Jan Schouten
mede, dat een fusie van de Chr.-
Hist. Unie en de Anti-Rev. partij
geen doorgang zal vinden. Men
zal zich moeten beperken tot een
federatieve samenwerking, aldus
meld de „Rott."
Onderwijs in Duitschland
Een rapport van den afgevaar
digde van den Engelschen minister
van opvoeding over de toestanden
in het onderwijs in Duitschland
meldt, dat in de Britsche bezet
tingszone de meeste scholen weer
geopend zijn. Het percentage kin
deren. dat weer geheel of gedeel]
telijk onderwijs geniet bedraagt in
Aken en Keulen 40 tot 50 en in
Hamburg en Berlijn tachtig tot
honderd. Vierduizend studenien
bezoeken de universiteit van Got-
tingen Behalve de vernielde uni
versiteiten van Munster en Kiel
zuPen de andere universiteiten in
de Britsche zone tegen het einde
van dit jaar weer geopend zijn.
Van de 30 000 studenten die inge
schreven hebben, zal 30 procent
geplaatst kunnen worden. Men zal
de door de nazi's verjaagde hoog
leeraren. ook de joodsche hoog
leeraren in lectores verzoeken hun
oude plaatsen weer in te nemen.
De postchèque- ën girodienst is
met ingang van heden heropend
voor de uitvoering van opdrachten
tot overschrijving en uitbetaling.
Bij het geven van opdrachten zal
men duidelijk onderscheid moeten
maken tusschen geblokkeerde en
girale tegoeden; alleen overheids
instellingen, leden van de bedrijfs
groepen effectenhandel, handels
banken. landbouwcredietbanken en
spaarbanken, alsmede eenige an
dere beschikken over vrije reke
ningen.
De geblokkeerde tegoeden zijn
van de betrokken postrekening
afgevoerd en worden ten name
van de rechthebbenden afzonder
lijk geadministreerd. Van de afboe
king werd aan iederen belangheb
bende afzonderlijk kennis gegeven.
Over deze tegoeden kan slechts
worden beschikt voor de betaling
van een aantal belastingen uiter
aard alleen door middel van over
schrijving, alsmede voor bepaalde
hieronder te noemen bijzondere
doeleinden, zoowel door over
schrijving als door opneming in
contanten.
Over de girale tegoeden d.l.
wat na eventueele afboeking van
het geblokkeerde gedeelte van- het
oorspronkelijke tegoed is over
gebleven kan. althans door
middel van overschrijvingen, on
beperkt worden beschikt. Contan
ten kan men er slechts uit opne
men voor de nader te noemen
bijzondere doeleinden.
Deze bijzondere doeleinden zijn
in de eerste plaats de uitbetaling
van loonen, salarissen, pensioenen,
wachtgelden en lijfrenten uitkee-
ringen op grond van sociale ver
zekeringswetten, onderstandsuit-
keeringen, betalingen van interest,
dividend en tantième, betaalbaar
gesteld na 25 Sept. 1945: bijzon
dere door de Ned. Bank te verlee-
nen vergunningen. Voor al deze
bijzondere doeleinden mag zoowel
door middel van overschrijvingen
als door postcheques over- geblok
keerd en giraal tegoed worden
beschikt.
Stortingen bij de kantoren der
posterijen zullen met ingang van
11 October eveneens weer moge
lijk zijn. De gestorte bedrasen
zullen echter op girale rekeningen
worden geboekt, waarover dus al
leen per overschrijving mag wor
den beschikt, behoudens de ge
noemde mogelijkheden tot opne
ming van contant geld.
Sommigen werpen de schuld van
deze debacle want het verloop
van het proces kan men niet
anders betitelen op onvoldoende
voorbereiding; o.i. ligt zij veeleet
in de Fransche na-oorlogsehe (al
leen na-oorlogsche?) mentaliteit, op
de chaotische geestesverwarring,
welke sinds den vorigen wereld
oorlog steeds is toegenomen en in
de proeessen Pétain en Laval een
hoogtepunt heeft bereikt. Waar
nog bij komt, dat de mannen, die
in volle werkelijkheid mede ver
antwoordelijk ziin voor de Fran-
ch'e catastrofe, dikke nevelgordij-
ien rond hun persoon trekken,
Joor enkele prominente figuren in
het felle voetlicht van hun
chuldigheid te stellen.
Met deze politieke processen
contrasteert, scherp het bijna ire
nische rechtsgeding, dat de Engel
schen tegen „de beesten en bees-
tinnen van Belsen en Auschwitz"
voeren. Waarschijnlijk vinden ve
len het volkomen onbegrijpelijk,
hoe zooveel kostbare tijd wordt
verspild aan de moordenaars van
tienduizenden, misschien honderd
duizenden medemenschen. Maar
als de misdadigers straks hun ge
rechte straf ondergaan, zal ten
minste ieders rechtsbewustzijn ten
volle zijn bevredigd en blijft er
geen wrange nasmaak achter. Dc
geschiedenis zal hetzelfde oordeel
over menschen en systeem vellen,
als de rechters straks zullen uit
spreken.
En toch verlangen wij vurig
naar het oogenblik. dat al deze
'itengewone gedingen voorbij
zijn, en het juridisch genie zich
weer aan constructief werk zal
kunnen wijden.
De „Times" bericht uit Wil
helmshaven, dat 225 oorlogssche
pen van de voormalige kriegs-
marine, ten deele bemand door
Duitschers. in de haven liggen,
afwachting van beslissingen, die
door de Britsche. Amerikaansche
en Russische autoriteiten aangaan
de hun lot genomen worden.
Meerendeeh bestaat de vloot uit
kleine schepen met uitzondering
van de kruisers „Prinz Eugen
(19000 ton) en ..Nuernberg"
Het bleek noodzakelijk om Duit
schers aan boord van de schepen
achter te laten, teneinde een goe
den gang van zaken te bevordereir
Britsche officieren, die de schepen
inspecteeren melden, dat de Duit
schers hard werken om de schepen
in orde te houden Bovendien zijn
zij voor velen hunner een tehuis
OUD-MINISTER REIJMER GEAR
RESTEERD
Te Haarlem is gearresteerd mr. P
J Reymer oud-minister en oud-bur
gemeester van Roermond Hii
wei geen NS.B-lid. doch stond
Limburg in een sléchte reputatie door
zijn toewijding voor alles, wat met
de nieuwe orde samenhing. ™ii
door den P.O.D naar Roermond
overgebracht.
UITSPRAKEN BIJZ.
GERECHTSHOF.
Het bijz. gerechtshof te 's-Graven-
nage heeft veroordeeld A. A. de
Man wegéhs verraad tot 8 jaar (eisch
iarr); H de Visser wegens lidmaat
schap van het N.S.K.K. tot 3 iaar
eisch 1 laar) en M. E. Dingier we
gens idem tot 10 iaar (eisch 10 Jaar)
allen met k.esrecht-ontzegging.
Tegen M. Poot, wien was ten las
gelegd dat hii in een kamp te Pader.
born Ned arbeiders met een knup
pel geslagen had. eischte de adv;:
fiscaal op grond van aan den vuana
verleende hulp. de doodstraf.
Tegen N L. van Baarle beschut
d'gd lid te zijn geweest van het
N.S.K.K., werd 5 jaar straf geeiscbt
GETUIGT
Zoowel Kramer zelf, de comman
dant van Belsen, als zijn vrouw
Rosina, zijn Woensdag in de ge
tuigenbank te Lueneburg versche
nen. Kramers vrouw betoogde
o.a. getuige te zijn geweest van
een gesprek tusschen haar man en
een autoriteit, die verantwoorde
lijk was voor de voedselvoorzie
ning. Kramer zou toen gezegd
hebben: „De gevangenen krijgen
niet genoeg om te leven en te veel
om te sterven". Het was de taak
van mijn man, zoo vervolgde zij,
zorg te dragen voor de kampbe
woners. en hij heeft dat dag en
nacht gedaan.
Eens kwam hij tijdens de dienst
uren thuis en zeide hij mij: „Kon
ik er maar iets op vinden om te
voorkomen, dat die menschen op
den kalen vloer moeten liggen".
Nadat Kramer zelf nog eenige
vragen had beantwoord, verliet hij
de getuigenbank, zeggende: „Ik wil
deze gelegenheid te baat nemen
om de verdedigers te bedanken
voor wat zij voor mij en de an
deren gedaan hebben. Het hof zal
daardoor in staat worden gesteld^
een rechtvaardig vonnis te vellen."
Vervolgens beschreef dr. Klein,
hoe hij te Auschwitz de selecties
voor de gaskamers maakte. Een
eigenlijk onderzoek was het niet,
zoo betoogde hij. Men keek naar
de persoon en stelde een paar
vragen. Ik heb gehoord, dat som
migen van hen die ongeschikt wa
ren om te werken, naar de gas
kamer en het crematorium ge
stuurd werden. Op een vraag van
den openbaren aanklager, of hij
besefte, dat vergassen moord was,
antwoordde Klein bevestigend.
Toen Kramers vrouw na het ver
laten van de rechtszaal, vergezeld
van een verpleegster, het binnen
plein overstak, trad een vrouw
uit een groepje naar voren en gaf
Rosina een klap in het gezicht.
UITKEER ING AAN BEWONERS
VAN INTERNATEN
De Ned. Bank heeft een Mg-
vergunning (no. 10) verleend aan
de leden der bedrijfsgroepen ef
fectenhandel enz. tot het uitkeeren
in Ned. betaalmiddelen aan be
woners van sanatoria, ziekenhui
zen, herstellingsoorden, tehuizen
voor ouden van dagne, internaten,
diaconale instellingen en soortge
lijke inrichtingen van de tegen
waarde van gedurende de periode
12 Sept. t/m 2 Oct. 1945 bij hen ten
behoeve van genoemde personen
gestorte inmiddels buiten omloop
gestelde bankbiljetten, muntbiljet,
ten en zilverbons, onder bepaalde
voorwaardden.