JAPANSCHE SFEER IN INDIË
De goede weg
Handel met het buitenland
wmm
Iff:.?
S„VTS
MMS "SSAfSte
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
IN DE BOCHT
Historie van liefde
en trouw
URGENT GEVAAR
Interview met v. Bovene
Elf Nederl. officieren
doodgeschoten
Ongerustheid over Ned.
en Br. hulpexpedities
H.M.
„Piet Hein'
de Oost
naar
Schipbrug Hedel weer
open
WEERBERICHT
téMDee|ut?e,d d00r het K
'A; m PW
VERRASSINGEN IN
FRANKRIJK
Stalin ziek
Geruchten in Washington
Petroleumproducfie
gestegen
Inschakeling van den
particulieren handel
ienU? ut-
de Nederlandsche regee-
Voor rookers en
snoepers
SOWJET-INVLOED
IN OOST-EUROPA
Protesten te Moskou
Nederlands grootste bok
Binnenkort in Rotterdam
terug
Rijkspostspaarbank
IJsbrekers uit Duitsch
land terug
Uiig. v. d. Maas
bode-Stichting,
R'dam Giro 9095
Directeur:
Joh. Kuijpers.
Hoofdreef.Mgr
Dr J. Witlox.
Alg Redacteur:
H. A. Paalvast.
Drukker:
N.R.C N.V
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
66ste JAARGANG No. 1984»
DINSDAG 23 OCTOBER 1945
Tijd. adres:
Broersvest 8 A
Tel 68804.
b otaem en tsp r
p. kwart.
f 1.10 p. maand
0.26 p. week.
Advertentiën
25 ets. per mm
De indruk, dat Justitie op den
goeden weg is, wordt door de
rede van minister Kolfschoten
stevig bevestigd. „„akte
Een uitstekenden in.™kjn(|sman
het vooreerst dat deze bewindsman
net vooreerst, ua n doefc-,e3
ronduit spreekt Het gaat
iT ons "heve land nog niet goed
met de justitie. Ons rechts
leven is ontwricht.... Wij moeten
uit den chaos wegVoorwaar
krasse taal in den mond van een
minister van Justitie.
Maar hij gaat de geconstateerde
kwaal ook flink te lijf met een
aantal maatregelen, die men ook in
ons blad heeft kunnen lezen. We
zullen ze niet meer opsommen,
maar slechts onze overtuiging uit
spreken, dat met de maatregelen
zal verkregen worden: snel. N e-
derlandsch recht over allen
die misdeden of tekort schoten in
de oorlogsjaren. Alle nazi-elemen
ten zullen uit de berechting ver
dwijnen, ofschoon de betrokken in
dividuen krachtens hun verleden
eigenlijk moesten verlangen vol
gens het door hen aanbeden nazi
recht behandeld te worden.
Er zal tot zekere hoogte hu
maan, maar, naar wij stellig ver
wachten. ook strikt rechtvaardig
en streng worden opgetreden. Hoe
meer men leest over de gruwelen
van het nazidom, hoe meer men
met afschuw vervuld wordt van
een optreden, dat men beestachtig
zou noemen, als men niet vreesde,
de beesten daarmee te na te
komen.
Onlangs lazen we nog de gruwe
len door de nazi's in Calicië be
dreven in: „De gehele wereld
moet hun methoden weten" (Wi-
nants C.V. Heerlen). Als er ook
maar een tiende waar zou zijn van
hetgeen in dit officieel Russisch
rapport wordt meegedeeld en
het percentage waarheid zal he
laas veel grooter zijn dan zou
men geneigd zijn, zelfs ieder
greintje van mededoogen af te
leggen tegenover lieden, die ten
opzichte van zulk een regiem ook
maar het allergeringste blijk van
sympathie hebben gegeven.
New York, October 1944.
Soepel glijdt de ondergrondsehe
door een bocht. Plotseling vindt
Jimmy Cochrane, een 18-jarige
lichtmatroos, een meisje in zijn
armen.
Dat leek een voorbeschikking en
hij vroeg haar ten huwelijk. Ze
zei „ja" en na enkele dagen zou
Frances Moskowitz, oud 19 jaar,
mevrouw Cochrane worden.
Doch dien dag kreeg Jimmy
bevel om uit te varen, zoo drin
gend, dat hij Frances zelfs niet
telefonisch kon waarschuwen
Enkele weken later boorden Ja-
pansche bommenwerpers zijn schip
in den grond. Twee uren lang
hing Jimmy aan een stuk drijf
hout. roepende: „Frances, Frances".
Toen men hem redde, was hii
haar naam vergeten en ook den
zijne. Hij had zijn geheugen ver
loren.
Jimmy keerde terug naar New
York. Maandenlang dwaalde hij
door de straten van de groote stad
k^„zo£k 1aar een herkenningstee-
huis vni den we§ naar het
In tusschen™ t?»e
haar zeeman, meenend, dat°^hij
haar ontrouw was geworden J
Als een laatste middel tot uit
komst sprak Jimmy in het begin
van deze maand voor de radio en
vertelde zijn geschiedenis.
De zuster van Frances luisterde
"p^hig. En enkele dagen geleden,
De hier te lande uil Ned. Indië
teruggekeerde hoofdredacteur
van* Aneia-Balavia, de heer G.
A. van Bovene. heeft in een
interview zijn zienswijze omtrent
de tegenwoordige gebeurtenissen
en vraagstukken in Indië uiteen
gezet.
De heer van Bovene kwam eer
stens op tegen het feit, dat men
naar het voorbeeld van Soekarno
telkens spreekt over den „ter"§"
keer van Nederlanders" in Indie-
Alsof zij ooit weg waren gewees
en niet gebleven waren, toen a
Japanners het land bezetten. J
hebben met de bevolking al-t-S
doorstaan, ook de vrouwen
kinderen En nu hebben Soekarno
en zijn aanhang deze aanwezige
Nederlanders in gedachte reeds af
geschreven en willen zij hun op
offeringen wegcijferen.
Kunnen zij echter aan Indonesië
ook maar één enkelen waarborg
geven, dat zij de bevolking van
70 millioen zielen daar zonder hulp
van het Westen kunnen leiden?
Neen Het is dus den Soekarnisten
om het even. of de toekomst ver
dere moeilijkheden, of zelfs een
chaos over hun land mee zal
brengen
Een tweede punt. dat de neer
van B., aanvoerde, was dat van ae
zoogenaamde „koloniale sfeer", wel
ke zou moeten verdwijnen Men
was echter reeds sinds lang bezig
de restanten van die zoogenaamde
sfeer op te ruimen.
Maar is het niet veel urgenter,
eerst een einde te maken aan de
Japansche sfeer, die als een ver
pestende adem over Indonesië er.
geheel Oost-Azië is gegaan en in de
door de Jappen gecreëerde „repu
bliek" Indonesië voortwalmt? Door
de geweldige ramp van de laatste
jaren zijn. doordat men het Ja
pansche beleid kon vergelijken met
het Nederlandsche nieuwe verhou
dingen ontstaan. Die vergelijking
viel geheel ten gunste van de Ne
derlanders uit en de daaruit voort-
spruitende nieuwe en betere ver
houdingen tusschen de Nederlander,
en de niet door Japan aangetaste
Indonesiërs moeten nu op de basif-
van de verklaring van H.M. de
Koningin in een sfeer van weder-
zijdschen goodwill worden besproken
eri uitgewerkt.
Dit kan echter nooit gebeuren m
de sfeer, die door Soekarno is op
geroepen.
Thans staat vast, dat elf Ned
officieren, die op weg naar Ba"'
doeng door de Indonesiërs te
Patjet werden gevangengenomen
en opgesloten in de gevangenis
van Tiandjoer, zijn vermoord. Hun
ramen zijn bekend en zullen om-
«Inkort. worden doorgegeven.
Tevens is vast komen te, staan,
dat negen Nederlanders, die door
de Indonesiërs als gijzelaar naar
Buitenzorg waren vervoerd, even
eens zijn vermoord. Bevestigd
wordt, dat de toestanden te Bui
tenzorg verschrikkelijk waren In
de gevangenis aldaar zijn eenige
Amerikanen. een Engelschman,
een Tsjech en een Zwitser mis
handeld.
Volgens een U.P.-bericht is er
nog altijd geen nieuws gekomen
uit Soerabaja. De voor de kust lig
gende mijnenveger „Recruit ont
vangt nog altijd geen antwoord op
de signalen voor de Britsche en de
Ned. hulpexpeditie, die zich in de
stad bevinden. Men gelooft dat zij
door de Indonesiërs gevangen ge
nomen zijn.
Maandagmiddag is H. M. tor-
pedobootjager „Piet Hein" ver
trokken naar Indië. Het schip is
met 225 koppen bemand en staat
onder commando van lt. ter zee
le klasse N. W. Sluyter. Over de
reis doet het schip 17 dagen met
een gem. snelheid van 50 km per
uur. Het is gewapend met vier
12 cm-kanonnen, die tevens voor
den luchtafweer gebruikt worden.
Zondag a;s. zal H. M.'s torpedo-
bootjager „Kortenaer" ook naar
Indonesië vertrekken.
De verkeersstremming over de
schipbrug, te Hedel is opgeheven,
zoodat het Verkeer over deze brug
voortaan weer normaal doorgang
kan hebben.
r>ro„;„ uagcu gcicucii
keliit eei? ]aar na den oorspron-
het hmwoï^?stelden datum, heeft
scheen voorbé-tdat., door het lot
voorbestemd, p]aats gehad.
Verwachting tot Woensdagavond-
Aanvankelijk nog krachtige aan
«te kust stormachtige Zuid-Weste.
lillce wind, later tijdelijk afne
mend; wisselende bewolking;
w-tseI^k regenbuiten; iets koeler,
dienst-" en stormwaarschuwings-
morBen al,lc districten: heden-
voor harrtl' uur waarschuwing
Waarnem?n„wi"«t-
van hederin? te Rotterdam
Barometer^Zfaen 11.30 uur:
Windrichting" „755-6 m,m.
kracht 5. s' zUld-Zuid-West
gekomenTu;lschl>ner8,uSf''' 'voor-
en 8 uur hedenmorgen!. fist<*"en-
sius: minimum: 118 0 Cel-
t
Geen gevaar voor zuiver
communistische grondwet
De uitslag van de Zondag in
Frankrijk gehouden verkiezingen
heeft inderdaad twee groote ver
rassingen gebracht. Dat de commu
nisten een grooten sprong vooruit
zouden maken tegenover de laat
ste parlementaire verkiezingen
van 1936, was zeker, dat zij echter
de socialisten zouden overvleuge
len, ligt buiten elke voorspelling,
evenals als de andere verrassing,
dat de Katholieke M.R.P., de repu-
blikeinsche volksbeweging, de
partij, die de Gaulle het meest na
staat, als tweede zou aankomen, en
zelfs de socialisten achter zich
laten.
De communisten zijn de sterkste
partij in de constituante, de
kamer, welke het land een nieuwe
grondwet moet geven. Daar zij
echter door twee andere partijen,
de Katholieken en socialisten zeer
nauw op den voet worden gevolgd
142, 140 en 133 zetels bestaat
er geen gevaar, dat een werkelijk
communistische grondwet kan
worden ingevoerd. Daarenboven
zal straks, na maximaal zeven
maanden, het geheele Fransche
volk weer bij referendum over de
aangenomen constitutie stemmen,
zoodat voorzichtigheid en politiek
beleid vanzelf tegen riskante ex
perimenten en avonturen waken.
Bijzonder verheugend is, dat de
Katholieke republikeinsche volks
beweging, welke, uit het /erzet
voortgekomen, voor de eerste
maal m het parlementaire strijd
perk was getreden, met een zege
uit den kamp is gekomen, welke
de stoutste verwachtingen van de
leiders zelf overtreft. Deze partij
is, wat haar door de communisten
fel is verweten, principieel Katho
liek, en voorts sociaal en sociaal-
economisch zeer vooruitstrevend,
zoodat men veelal op haar het
tegenwoordig erg vage woord
„links" toepast. In geen geval ech
ter zal zij zich door communisten,
die haar in de verkiezingscampag
ne tot vijand no.l proclameerden,
en socialisten in hun hoek laten
dringen, niet alleen wijl zij Katho
liek maar ook wijl zij waarlijk
democratisch is.
In Washington doen allerhande
geruchten de ronde over Stalin,
hie stervende of reeds overleden
k)e Sovjet-ambassade en
"e: merikaansche ministerie van
buttenlandsche zaken weigeren in
lichtingen; anderzijds wordt alleen
bevestigd, dat Stalin ziek is. Dat
ïr oneen.igheid zou heerschen onder
hooggeplaatste Sovjet - Russische
functionnarissen, zooals vele andere
geruchten willen doen gelooven,
wordt zeer onwaarschijnlijk geacht.
In diplomatieke kringen te Wash
ington wordt verklaard, dat de
ziekte van Stalin de mislukking
van de conferentie van ministers
"'-lïtenlandsche zaken te Lon-
het ,^ou kunnen verklaren. Ook
amhafaJ ge bezoek, dat de Sovjet-
Gromyko i" de afge-
gebracht. M
o-pbraebt ermee m verband
zen dat ml Wofdt °°k gf-we-
zen, aat maarschalk Zinpiltnf 7ün
voorgenomen bezoek aan a* Ver
eenigde Staten heeft uitgesteld
naar het heette wegens slechten'
gezondheidstoestand. In Washing
ton neemt men echter aan, dat ook
dit uitstel met Stalin's ziekte ver
band hield. Maarschalk Zjoekof
zou de beste kansen hebben, om
Stalin op te volgen.
De plaatsing van de overspanningen
van de spoorbrug in de verkeers-
brug over het Hollandsch Diep.
De eerste overspanning is op de
foto reeds aangebracht
Te Washington is bekend ge
maakt. dat de wereldpetroleum-
productie in 1944 alle voorafgaande
records heeft overtroffen. Zij steeg
van 2234 mill, vaten in 3943 tot
2617 mill, in 1944. De productie
was in 1944 531 mill, vaten grooter
dan in 1939. Vergeleken met 1939
werden door de V.S. 413 mill, vaten
meer geproduceerd, door Rusland
58 mill, vaten, door Venezuela 51
mill., door Iran 24 mill, en door
Argentinië 5 mill. Daarentegen
bracht Roemenië 20 mill, vaten
minder op. Ned. Oost-Indië 2 mill.
Birma 7 mill, en Mexico 5 mill,
vaten.
Viain overhe-id'szijidte wordt er in
sberike mate naar gestreefd te bevor
deren, dat ten aanzien van het han
delsverkeer met het buitenland ae
particuliere handel zoo snel mogiebjk
wederom ingeschakeld, wordt. Ten
aanzien van industrieele artikelen is
reeds een zekere voortgang* met deze
inschakeling g-enna-akt. Met de onder
•die ftvufdoe otmstaniditghedien bereik
bare Iiandlen op het vasteland kan het
handelsverkeer voor industrieele pro
ducten. zoowel wat den in- als den
uitvoer betreft, zich wederom geheel
via de particuliere handelskanalen
afspelen. Uiteraard moet daarbij re
kening gehouden worden met het
flei't, dat met een aantal Landen nog
geen regeling aangaande het handels-
en betalingsverkeer getroffen is, zoo-
dat vanzelfsprekend voor die landen
dezemogelijkheden nog beperkt zijn.
Naarmate evenwel via tot standig'e-
komien regelingen de mogelijkheden
op het gebied van beta-tings- en goe
derenverkeer vastgelegd zijn, kan de
handel de afwikkeling van transac
ties zelfstandig ter hand nemen. Dit
evenwel, nadat op de gebruikelijke
ma-nier de uitvoer- dan wel de in
voer toestemming, de laatste af ha
gende van die voor het land beschik
bare deviezen, verkregen is.
In dit verband kan vermeld wor
den, dat naast de reeds totstandge
komen overeenkomsten met Bwgie e
Engeland, regelingen met de bcan
navisohe Landen als aanetadnd
tan worten DejXbU d
p mogelijkheden krijgen. Dit
niet weg, dat. de totale devie-
zensituiatie een Invoerbeperking naar
rangorde van urgentie voor de Ne
derlandsche voorziening noodzakelijk
maaikt. Uitvoer naiar deze landen zal,
rekening houdende met de Nederland
sche voorziening van Nederlandsche
zijde, aan geen verdere beperking
onderhevig zijn.
Terwijl het handelsverkeer van ons
land met de continentale landen zich
aldus zal kunnen afwikkelen zo-nder
dat van de zijde van de overheid
bemoeienis plaats heeft in den geest
van regeeringsaankoopen, zal dit
svsteem van overheidsbemoeienis ten
aanzien van de overzeesche landen
voornamelijk mede door de maat
regelen in de geallieerde landen ge
troffen nog niet geheel verlaten
kunnen worden. Wel is intusschen
bereikt kunnen worden dat, wat den
invoer uit Engeland betreft, het
svsteem van centrale regeeringsaan
koopen voor industrieele producten
voor een goed deel terzijde gesteld
kon worden, om den nandel wecr een
deel van zijn oude taak je geve
Totdat van Engelsche zijde anders
wordt bepaald zullen aarfeï®pl££ik"
ten, schoenen, huiden en '®d^HiTdhe-
transportkannen. O ej^otc>rvocrtuigen
en onderdeelen Unci
ringsTnko^jinsfantle m Engeland be-
worden, doch voor een
2SÏÏt aantal andere artikelen kam de
handel wederom inge
schakeld worden. De importeurs zul
len zich te dien aanzien met de be
trokken rijksbureaux in verbinding
kunnen stellen, welke omtrent de ge
troffen maatregelen zijn ingelicht. De
invoer van overzeesche landen als
Noord- en Zuid-Amerika is voorïoo-
pig uitsluitend nog mogelijk via de
Nederlandsche regeeringsinkoopinstan-
tie in Washington. Het laat zich aan
zien, dat ook hier binnenkort een
wijziging verwacht mag worden en
inschakeling van den particulieren
handel plaats zal hebben.
OOK SIGARETTEN VOOR
VROUWEN
Binnenkoxt zullen tabakskaarten,
versnaperingen kaarten en gecom
bineerde tabaks- en versnaperin-
genkaarten worden uitgereikt. Het
ligt ia de bedoeling met ingang
van 25 Nov. op deze kaarten de
volgende rantsoenen ter beschik
king te stellen: op de tabakskaar-
ten twee rantsoenen tabaksarti
kelen per week, op de versnape-
ringenkaarten 100 gram chocolade
of suikerwerken per week; op de
gecombineerde tabaks- en versrna-
peringenkaarten één rantsoen ta
baksartikelen en 50 gram choco
lade otf suikerwerken per week.
Men moe' er evenwel rekening me
de houden, dat deze hoeveelheden
alleen dan verstrekt kunnen worden,
wanneer de voorraad'positie van de
verschillende artikelen dit toelaat,
terwijl ook tijdelijke afwijkingen
daardoor noodzakelijk gemaakt kun
nen worden.
De nieuwe kaarten zullen op onder
staande wijze worden uitgereikt. Man
nelijke personen, g'eboren in 1927 of
vroeger kunnen naar keuze een ta
baks-kaart, een veren ape ringen kaart of
een gecombineerde kaart ontvangen
Vrouwelijke personen, geboren in
1927 of vroeger, komen in aanmerk ii g
voor naar keuze een versnaperingen-
kaart of eep gecombineerde kaart.
Kinderen, geboren in 1928 of later
kunnen alleen een versnaperingen-
kaart ontvangen.
De mannen hebben dus niet alleen
de gelegenheid te kiezen tusschen
een volledig tabaksrantsoen en een
volledig versna-peringenrantsoen. doch
kunnen ook, indien zij geen der beide
artikelen geheel willen missen, een
gecombineerde kaart vragen, hetgeen
meebrengt, dat zij zoowel het halve
tabaksrantsoen als het halve versna»-
peringenrantsoen kunnen verkrijgen.
Teneinde ook vrouwen in de ge
legenheid te stellen zich tabaksarti-
kelen aan te schaffen kunnen deze. zij
het tegen opoffering van de helft van
het versnaperingenrantsoen, hun ver
langen dienaangaande bevredigen door
zich in het bezit te doen stellen van
een gecombineerde tabaks- en ver-
snaperingenkaart. Het is, in verband
met de voorraadpositie van tabak,
thans nog niet mogelijk ook aan de
vrouwen de volledige keuze te lafen.
Naar de „London Press Service"
meldt, hebben de regeeringen van
de yer. Staten en Engeland bij de
Sowjet-regeering in Moskou een
krachtig protest doen hooren tegen
het afsluiten van een economische
overeenkomst tusschen de Sowjet.
unie en Hongarije, waarbij de
S-owjet-Unie een aandeel van 50
pet. zou krijgen in alle Hongaar-
sche industrieele-, handels, land
bouw- en transportbedrijven. De
Britsche en Amerikaansche regee
ringen hebben tevens verzocht in
kennis te worden gesteld van den
tekst van de bedoelde overeen
komst.
In Londensche kringen is voorts
vernomen, dat de Britsche en
Amerikaansche regeeringen aan de
regeering van de Sowjet-Unie vol-
Idige inlichtingen hebben gevraagd
betreffende de onlangs door de
Sowjet-Unie met Roemenië ge
sloten economische overeenkomst.
De grootste bok van Nederland,
de „Heracles", welke een capaci
teit heeft van 250 ton, is in
Duitschland vrijwel onbeschadigd
teruggevonden en reeds naar Delf
zijl getransporteerd.
Binnenkort wordt deze bok, die
eigendom is van Kraayeveld's
Transport Maatschappij N.V., naar
Rotterdam teruggesleept.
De P. T. T. deelt mede. dat die
genen die overschrijvingen van hun
spaarbankboekje op een postrekening
wenschen te verrichten, voortaan in.
het algemeen niet meer hun spaar
bankboekje met het daarvoor bestem
de formulier naar de Rijkspostspaar
bank te Amsterdam moeten opzenden.
Zij behooren zich thans met een giro-
stortingsbiljet gefrankeerd en inge
vuld tot het gewenschte bedrag en.
hun spaarbankboekje tot het post
kantoor te wenden.
Voor levensonderhoud wordt voortaan
aan gezinshoofden of alleenwoncnden
hoogstens 50 per veertien dagen uit
gekeerd.
De ijsbrekers 1 en 11 van de Ver.
voor Sclieepvaartbelangen, v/elke in
Sept. 1044 door de Duilschevs naar
Hamburg werden weggevoerd, zijn
thans via IJmuiden teruggebracht.