Koningsdag
Stormweer over Walcheren
De conferentie over Indië
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
OP 1 JANUARI IS HET HISTORIE
Tariefregeling D.U.W.
GONGSLAGEN
M.G. VERDWIJNT
OPENHARTIGE
MEDEDEELINGEN
Roep om zuinigheid
DE DIJKEN HIELDEN
Vlissingen komt droog
Christison zou bijeen
komst voorbereiden
De bezetting van Java
Druk vervoer naar
Ned, Indië
Mechanisatie
RADIOBELASTING
gaat per 1 November in
Minimum land-
arbeidersloonen
Het concordaat in
Duitschland
Door geallieerden erkend
Uitg. v. d. Maas
bode-St.chting,
R'ctam Giro 9Q95
Oirecteur:
ioh. Kuijpers.
ioofdred.Mgr.
Dr. J. Witlox.
-Mg. Redacteur:
H. A. paalvast.
Drukker
N.R.C N.V.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
66ste JAARGANG No. 19846
Tijd. adres:
Broersvest 8 A
Tel. 68804.
A.bonnementspr.
3.2J5 p. kwart.
1.10 p. maand
0.26 p. week.
Advertentlën
25 ets. per mm
Overeenkomstig de encycliek
„Quas Primas" van December 192o
vieren morgen het feest
Christus-Koning. Een dag
erkenning ^^e ^menlij ke
KZoo'nedag- sluit ook beloften in,
garanties van trouw en dus ook
edelmoedigheid.
Dit jaar kunnen we niet beter
dan een religieuze en moreele ver,
nieuwingsactie opstellen, indivi
dueel en collectief.
't Is, alsof alles in wieling en
woeling is; op de eerste plaats net
moreeie besef, dat in sommige krin
gen radicaal van zijn ankers is
losgeslagen.
De voorzitter van de Tweede
Kamer, mr. van Schaik, stelde in
Zijn openingsrede van de nieuwe
zitting op de eerste plaats aan de
orde„Herstel van den eerbied
voor de goddelijke geboden en de
eeuwige waarheden, zonder welke
een volk niet waarlijk groot en ge
lukkig kan zijn."
Een in al z'n soberheid zwaar
wichtig woord, dat het eerst nood
zakelijke, het „unum necessarium"
van het Evangelie zoo beslist mo
gelijk op den voorgrond stelt.
Maar de machtigste oproep tot
religieuze en zedelijke bezinning
en vernieuwing ging zeker uit van
onze bisschoppen in hun hartekreet
om een geestelijk réveil. Zij, „de
leiders van het geestelijk verzet",
werden „de leiders van het geeste
lijk herstel". Hun kreet mag niet
verklinken als het gerinkel van een
ratelend bekken..
Daarvoor zal op de eerste plaats
moeten zorgen: onze Katholieke
Actie, die zich reeds in de oorlogs
jaren voorbereidde op haar taak
voor de vernieuwing van ons volks
leven door een „Program van
Geestelijke Opbouw".
En na de bevrijding klonk haar
kreet als een wekroep: „Nooit was
de nood van ons volk grooter dan
thansOns volk beleeft een
zedelijke en geestelijke crisis als
wellicht nooit te voren in zijn ge
schiedenis". Het volksleven is „ge
schokt, ziek, aangetast". Er besLaat
„een echte crisis der openbare
zeden"
Wat de Katholieke Actie wil is
tenslotte niets anders, dan dat
Christus Koning zij! Daarom riep
zij Hem uit tot. „hoeksteen van ons
volksherstel".
Maar daarvoor is noodig. dat het
leekenapostolaat zijn alouden gloed
clristus
vervallen van Zijn troon wij gaan
Hem daarop herstellen.
Het gezelschapsleven, het zaken
leven (ook dat!), het ontspannings
leven, (hier klemt de nood bijzon
der!), kunst en wetenschap, alles
moet' wederom met Christus' zuur-
deesem worden doortiokken.
Naast het fiere woord, sta de
kloeke daad. Dat is het, wat de
leiders van de Katholieke Actie
van ons verlangen.
Wij volgen hen met den alouden
kreet; Voor Christus onzen Koning!
De wereld moet worden her-
kerstend mede door de leeken.
Wij moeten allen deze oorlogs
periode besluiten met ..unconditio
nal surrender", onvoorwaardelijke
overgave aan Christus.
Gisieren werd het nieuwe Instituut voor Scheepvaart en Luchtvaart
te Rotterdam door Minister de Booy geopend. De dir. van het insl.,
J. baron van Haersolte, legt de werking van enkele apparaten uit.
De direcie van den D.U.W. deelt
ons naar aanleiding van het con
flict bij de arbeidersreserve mede,
dat haar gebleken is, dat er bij de
verschillende instanties nog eenige
misvatting bestaat omtrent het
karakter van de nieuw ingevoerde
loonregeling.
In tegenstelling met de tarief
regeling zooals deze voor de be
vrijding gold, zal bij de nieuwe
regeling overeenkomstig de be
palingen van de c.a.o. voor den
water- spoor- en wegenbouw het
daarin' vastgestelde uurloon, voor
grondwerk 76 cent, worden ge
garandeerd.
Blijkt de arbeider dit loon niet
te kunnen halen, dan zal hij weder
om in de wachtgeldregeling van
de arbeidsreserve worden opge
nomen, totdat er meer passend
werk voor hem is. Zij die wegens
onwil, luiheid of sabotage worden
ontslagen, komen voor verdere
hulp van de arbeidsreserve uiter
aard niet in aanmerking.
In een Vrijdagavond gehouden
radiopraatje „Op de brug'' heeft
minister Schermerhorn medege
deeld, dat het M.G. thans in ver
sneld tempo wordt opgeheven en
op 1 Januari geheel zal zijn ver
dwenen.
Sedert 1 October bestaan nog
slechts militaire commissariaten m
de z.g. militaire afdeelingen en
wel le Assen, Arnhem, Utrecht,
Amsterdam, 's-Gravenhage en
Vught, terwijl in enkele plaatsen
op het oogenblik nog verbindings
officieren van het M.G. werkzaam
moesten blijven.
Er is geen instelling'in ons land
aldus de minister, waarover men
zooveel kwaad kan hooren, als
over het M.G.. Merkwaardig is het
daarom, dat het mij herhaalde
malen is overkomen, dat men tegen
opheffing van bepaalde instanties
van het M.G. protesteerde.
Voorop staat, dat ik bereid ben
een groot aantal verhalen over de
slechte werkwijae van het M G.
zonder meer te gelooven. Immers
het staat vast, dat zich in de uni
form van het M.G. lieden hebben
weten te wringen, die eigenlijk in
een intemeeringskamp thuis hoo
ren. Verder weet ik ook wel, dat
er dragers van het M.G. zijn ge
weest, die de faciliteiten, welke dit
M.G. vansdhaftse, ten eigen ba'e
hebben gebruikt. Ik durf er geen
eed op zweren, dat alle voor het
M.G. gevorderde automobielen al
tijd doelmatig en alleen voor amb
telijke werkzaamheden zijn ge
bruikt, ja zelfs ben ik bereid om
nog slechtere dingen te gelooven
Latten wij dan echter oogenblikke-
lijk bedenken, dat het M.G. van
dergelijke soort dingen geenszin
het monopolie heeft. Laten wij
begrijpen, dat het M.G is samen-
gesteld uit burgers van het Neder-
landsche volk en dat het onwaar-
Er heeft sedert Dinsdagmiddag,
toen De Bilt zijn siormwaarschu-
wingssein gaf, hoogspanning ge-
heerscht op Walcheren, De inge
nieurs van de droogmaking, ■de
arbeiders aan de kersversche dij
ker, en ajje jjewoners van het
ah and hebben zich dag en nacht
7,?n a"®st en vreeze afgevraagd:
n e dijken het houden?
Men kan tot ausv.-,
tevreden zijn: de driernln ,Volle
bij Vlissingen, Westkaneïn gen
Veore hebben tot nuetVdPee"?orm-
kracht getrotseerd zonder schade
van eenigerlei beteekenis. Bij fort
Rammekens, waar het dichtings-
werk nog niet voltooid is, veroor
zaakte de storm enkele kleine be
schadigingen, die van weinig be
teekenis zijn en niet van dien
aard, dat'het dichtingswerk er-
j'J, 20 u worden vertraagd.
a?rd zijn door. de leiding
w! merken de noodige maatrege-
nnn,j1ome" om bij eventueel
Sp' 1 krachtig te kunnen ingrij-
zoo zijn op alle bedreigde
wachten opgesteld en wor
den daar werkploegen bijeen ge
houden, die direct ingrijpen, wan
neer hier of daar het begin van
een aantasting van de dijklicha-
men is waar te nemen.
De spanning was gistermiddag
nog niet gebroken. Vrijdagochtend
stond er rond Walcheren nog een
storm van windkracht 9. doch op
grond van de ervaring, die tot nog
toe werd opgedaan, heeft de lei
ding de verwachting, dat de zee
wering den storm ook verder
zal trotseeren. Het is een geluk
kige omstandigheid, dat deze eer
ste zware storm, die doorstaan
moet worden, is ingezet bij afloo
pend tij- Zondag j.l. was de vloed
stand het hoogst, en wanneer de
storm een week vroeger was inge
zet, zou de toestand, naar men ens
mededeelde, heel wat critieker
geweest zijn dan op het oogenblik.
VwL„spuien van bet water te
dalmol" verI°°P't vlot. Woens-
^gI?°rge"' nadat de nooddijk, die
om de stad gelegd is, sterk genoeg
was konden de sluizen worden get
opend en s middags was het water
reeds meer dan een meter gedaald
waardoor groole gedeelten van dé
stad droog vielen. Vermoedelijk zal
bij gunstig weer de stad nog deze
week geheel diroog zijn. Men is
reeds begonnen met het wegruimen
van de modder in de straten.
schijnlijk is te gelooven, dat het
gemiddelde gehalte lager zou zijn.
dan die van de normale overeen
komstige sociale laag zonder uni
form.
De taak van het M.G. is het ge
weest, een begin te maken met
een regelmatig bestuuur in een
land, waarvan het burgerlijk be
stuur compleet gedesorganiseerd
•en in de war was.
In overleg met den chef van den
staf van het M.G. is thans door de
regeiering beisloten tot een ver
snelde liquidatie hiervan. Per 1
December a.s. zullen ook de boven
genoemde militaire commissarissen
in de militaire afdeelingen en de
verbind migsofficieren worden- ont
slagen, zoodat de geheele buiten
dienst dan zal zijn geliquideerd.
De staf van het M.G. zal op of nabij
1 Januari eveneens worden opge
heven. Zoolang de regeering het
dienstig acht, den bijzonderen staat
van beleg te handhaven, zal de
chef van den generalen staf. du
dus gen. Kruis, met de resteerende
bevoegdheden van het M.G. zijn
bekleed.
Met het verdwijnen van het
M G zakt een verschijningsvorm
beneden onzen nationalen horizon,
die zeer nauw aan den overgang
van oo-rlogs- naar vredestoestanden
verbonden was. Ons volksleven
gaat zich weer langs de vertrouwde
paden begeven.
Bezuiniging
De volgende stap op de weg naar
een normaal openbaar leven moet
zijn het wekken van het besef, dat
elk onnoodig gelduitgeven uit de
openbare kas een misdaad is te
genover ons volk.
De staatsorganen hebben het
volksleven te dienen, zij hebben
zich af te vragen of de kosten,
die uit hun werkzaamheden voort
vloeien, wel in de juiste verhou
ding staan tot de diensten,, welke
zij bewijzen. Ik weet, dat dit geen
schoolrekensom is„ toch moeten
wij leeren, dit soort overwegingen
weer bij iedere uitgave, die wij
doen, binnen onzen gezichtskring
te betrekken.
Voorbereidende besprekingen
tusschen de Nederlanders en de
leiders van Dr. Soekarnc/s Indo
nesische „republikeinsché regee
ring" zullen, zooals we in ons
nummer van gisieren hebben ge
meld, in het begin der volgende
week beginnen. Mei algemcene
toestemming zou 11. gen, Alexan
der Chrislison. de geallieerde com
mandant in Ned.-Oosl Indië. deze
bijenkomsten voorbereiden en bij
wonen. „Hij is de man mei veel-
begrip en is buitengewoon behulp
zaam", zei Soekarno over Chrisli
son. Soekarno zou inmiddels een
onderhoud gehad hebben mei den
consul-generaal der Ver. Slaten.
Soekarno heeft zijn besprekingen
mei den heer Maberley Denning,
den adviseur van het Briische mi
nisterie van builenl. zaken bij
admiraal Lord Louis Mountbaiten,
doen volgen door een radio-oproep
ban president Truman, waarin hij
verzoekt zijn bemiddeling le wil
len verleenen bij hel oplossen van
het Indonesische probleem.
Intu.sschen is de bijeenkomst der
republikeinen te Batavia verdaagd.
Een officieele verklaring zal later
worden uitgegeven. Naar verluidt, is
men niet tot een besluit kunnen
komen, wie de republikeinen bij de
komende besprekingen, zal ver
tegenwoordigen. Hoewel de vroege
re boodschappen aan president
Truman van Soekarno tot dusverre
onbeantwoord zijn gebleven, wach
ten de republikeinen nu het ant
woord af op den radio-oproep, dien
Soekarno tot Truman heeft gericht.
Zij hebben nog steeds den indruk,
dat minister Fred Vinson, de Ame-
rikaansche minister van financiën,
zijn bemiddeling zou willen verlee
nen. Hierdoor zijn alle beslissingen
over den vorm en de methode van
onderhandelen, alsmede over den
leider van de delegatie der republi-
keinsche onderhandelaars opge
schort.
Volgens den berichtgever van
A.N.P.-Aneta, Robert Kiek, is het
het meest waarschijnlijk, dat- ais
leider van de republtkeinsche ae-
gatie wordt aangewezen Soeka -
minister van voorlichting, -
Sjarifoedin, die 38 Jaar oud f en
het Ned-Indische departement van
arresteexd en tot levenslange ge
vangenisstraf veroordeeld, wegens
het organiseeren van een anti-Ja-
pansche beweging, „hetgeen Inder
daad juist was", volgens Sjarifoe-
din's eigen woorden.
Rust op Sumatra
De Britsche troepen worden op
Sumatra overal hartelijk ontvan
gen en er wordt druk gevoetbald
met de bevolking. De nog op Suma
tra aanweizge Japanners steunden
eerst de nationalisten, doch werken
nu met de geallieerden samen bij
het handhaven van rust en orde.
Het extremistische element bestaat
op Sumatra, doch het heeft tot nu
toe de gematigde leiders niet be
ïnvloed, zooals op Java het geval is.
Britsche troepen uit Semarang
hebben, volgens een „U.P."-bericht.
Magelang bereikt, waar de „Union
Jack" geheschen werd en de sol
daten vriendschappelijk ontvan
gen werden. Eenheden trekken
verder naar Joengaran en Ban-
joebiroe op Midden-Java. waar ge
interneerden door de Indonesiërs
als gijzelaars worden vastgehou
den. Het radiostation van Sema
rang bevindt zich in Britsche han
den. Tweeduizend Europeesche
vrouwen die te Semarang in een
kamp door de Indonesiërs als gij
zeiaars werden vastgehouden zijn
vrijgelaten na onderhandelingen
met het plaatselijk Indonesisch
hoofd. De vrouwen waren vastge
houden in het fort „Willem de
Derde".
Uit Ambarawa op midden-Java
wordt gemeld, dat uit het kamp in
deze stad 270 gevangenen, die daar
werden vastgehouden, aan de zo g
van de geallieerden zijn overs*
dragen.
Xn de haven van Tandjong Priok
rrJen tusschen nu en 6 Nov. 23
Ned Britsche en Amenk. vracht
schepen verwacht van gemiddeld
tweeduizend ten ieder, met aan
boord o.a. olie, vliegtuigbenzine,
voedsel en medicamenten. Eenige
schepen hebben kort geleden Tand
jong Priok verlaten met bestem
ming Soerabaja, waar meer werk
krachten aanwezig zijn. Te Tand
jong Priok weigeren 000 Indone
sische havenarbeiders Ned. scheper,
te ontladen, doch zij hebben geen
bezwaar om Engelsche schepen met
munitie aan boord te lossen.
Wetenschap en techniek stonden
in het afgeloopen half dozijn jaren
in zeer belangrijke mate ten dienste
van de oorlogvoering. Wat al me-
chanisaties zijn- door de elkaar
bevechtende legerscharen niet toe
gepast.
De toepassingen der uitvindin
gen van het menschelijk vernuft
gaan zich weer op vreedzame doel
einden richten. We schijnen te
dezer zake binnen afzienbaren tijd
heel wat te kunnen verwachten.
Hieronder volgt de „oogst" van
één week.
De eigenaars van groote waren
huizen in de V.S. willen voorkomen
dat hun klanten al te veel tusschen
tafels met uitgestalde goederen
rond moeten wandelen en met de
lift van de eene naar de andere
étage moeten suizen. Door middel
van televisie-toestellen zullen dames,
die op den beganen grond een
hanSfaasch of een poederkwast koo-
pen, tq*elijkertij'd naar een mode
show kunnen kijken, op de zesde
of tiende verdieping. Het zal niet
Tang meer duren, of minstens
twaalf reuzenwarenhuizen zullen
televisie in hun diverse afdeelingen
hebben.
In New York moet voorts een
„machine" zijn uitgevonden om
oesters open te maken. Dan is er
nog een ander snufje in de water-
dieren-afdeeling. Visschen in het
klein üs voor velen, zelf^voor aller
belangrijkste figuren, een ontspan-
r.ingssport. Voor beroepsmenschen
is de vischvangst een bestaansvorm,
waarbij kennis en geluk meespre
ken. Volgens een bericht uit de
V.S. komt in de visscherij ook een
algeheele omwenteling. Er is n.l.
een toestel vefVaardigcf, dat gelij
kenis heeft met een groote doos.
Een der kanten doet dienst als
plattegrond. Komt dit apparaat in
werking, dan ziet men de zee met
al haar diepten afgebeeld, zoodat
men ook eventueel aanwezige
scholen visch kan constateeren.
Visschen wordt dus geen probeeren
en zoeken meer, maar kijken en
regelrecht op de eetbare waterdie
ren toe varen. Mogelijk komen we
binnen afzienbaren tijd ook nog
tot een soort electrische fuik met
aanzuigmotor.
Een nog andere vorm van mecha
nisatie is de uitgifte van den
bijbel op gramofoonplaten ten be
hoeve van hen, die niet kunnen
zien. Een volledige bijbel telt 169
platen, 129 voor het Oude en 40
voor het Nieuwe Testament. De
totale „leestijd" bedraagt 84% uur.
Ik gevoel er iets voor om de
gongslagen op gramofoonplaten te
laten vastleggen als een pendant
van de „gesproken" mailbrieven.
HENK VAN DER MAZE.
Van officieele zijde wordt mee
gedeeld dat de aangekondigde
luisterbijdrage voor de radio-ont-
.vangtoestellen met ingang van
1 Npvember a.s. weer moet wor
den betaald. Het bedrag daarvoor
is. zoowel voor de ontvangtoestel
len als voor de aansluitingen op
de radio-centrales op 1.— per
maand gesteld.
In overleg met de organisaties in
den landbouw, samenwerkende
binnen het kader van de Stichting
voor don Landbouw. Vi66ft hot
College van Rijksbemiddelaars be
slist, dat de landarbeidersloonen
tenminste 0.60 per uur zullen
^Hiermede is een belangrijke
stap in de richting van gelijkstel
ling tusschen landarbeid eni m
dustrieeten arbeid gedaan, ferw jl
tevens het Icon van den land
arbeider wordt ïngesteld op
kosten van het distributiepakket
Een nevenbedoeling van deze g
lijkstelling is geweest, eeni
te maken aan de «"Sewenschte
uitwisseling van hmiw-
schen den landbouw en de bouw
vakken.
Aan het pauselijk secretariaat is
medegedeeld, dal het concordaat,
■waarbij de status van de Katho
lieke kerk in Duitschland is ge
regeld, zooals dit twaalf jaar ge
leden door Hitier werd ondertee
kend, door de geallieerden wordt
erkend van kracht te zijn.