NATIONAAL WELVAARTSPLAN ATTLEE NAAR TRUMAN DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN. Raadhuis-concert WEINIG KANS OP ANNEXATIE Herstel der schade CANADEESCHE HELDEN HERDACHT DE WAPENS NEER IN SOERABAJA Vargas afgetreden Er zijn nog enkele kwesties DE BEUL VAN AMERSFOORT weer achter slot Schadeloosstelling Vijfjarenplan Alles is daar nu rustig Militaire opstand in Brazilië DE GESTAPO-BRANDEN Hoopvolle stemming te Batavia WEERBERICHT Rede van Franco ,,De wereldoorlog nog niet beëindigd" Japans gebrek aan leefruimte Een verkeerde oplossing Uitg. v. d. Maas bode-Stichting, R'dam Giro 9095 Directeur: Joh. Kuijpers. Hoofdred.: Mgr Dr. J. Witlox. Alg. Redacteur: H. A. Paalvast. Drukker N.R.C. N.V. NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT DINSDAG 30 OCTOBER 1945 68sle JAARGANG No. 19848 Tijd. adres: Broersvest 8 A TeL 68804 Abonnementspr 3.25 p. kwart. 1.10 p. maand 0.26 p. week. Advertenrtiën 25 ets. per m Uit alle ramen van het raad huis straalde licht. In de fraaie, monumentale baksteenen hal met zijn weidseh trappenhuis verdron gen zich enkele honderden men- schen, die in gezelligen ko"* onder het genot van een kop k<af e en een cigaret, het oogenb.ik af wachtten, waarop een rinkelend belletje hen terugriep naar de vergaderzaal van de vroede vade ren der gemeente. Ditmaal niet om te peilen wat al muziek er fi guurlijk gesproken in de dorps politiek kan schuilen, doch om te ervaren, wat al', muziek er in den letterlijken zin van het woord klinken kan onder het hooge, sobere gewelf van een keurige, moderne, Hollandsche raadzaal. Dat was in Leidschendam, de meest dorpsche randgemeente van Den s Haag, waar de burgemeester met prijzenswaardige voortvarend heid, tesamen met eenige vooraan staande gemeentenaren, het initia tief heeft genomen tot een „raad huisconcert" zoo stijlvol in zijn heele entourage, als menige uit voering in een heusche concertzaal het niet bereikt. Een voorbeeld, dat navolging verdient. Er is een tijd geweest, dat de burgerlijke magistraten in Holland zich volkomen wars betoonden van alles wat naar profane cultuur zweemde. De gewijde gezangen in de kerk, de psalm der geloovige gemeente, begeleid door het orgel, was de eenige muziek, die hun aangenaam in de ooren klomr. Met zjj&are heffingen gingen zij iedere andere welluidende uiting van 's menschen gemoedsbeweging te lijf. Het patentrecht trof gelijkelijk de schouwburgen en de concert zalen. Thalia en Euterpe moester, rijke bewonderaars hebben, wilden zij zich vertoornen. Op iedere plaat: in de zaal, bezet of onbezet, moest in dien tijd één stuiver, voor iedere De zette plaats nog bovendien twee Stuiver belasting worden betaald ook voor een besloten concert! Dat waren toen bedTagen, die meetelden. Met genoegen consta teerde de magistraat, dat de zalen leeg bleven. De gedachte alleen, dat een komend geslacht Euterpe in de raadzaal zou halen, ware hun oiïverdraaglijik geweest. Niettemi-n is het zoo ver gekomen Betere tradities uit tijden, toen de raadzaal het Levende middel punt vormde van al wat in de gemeente omging, ook van het cultureele leven, krijgen langzaam weer overhand. Men'begint in de gemeente naast of liever boven de juridische organisatievorm, die zij in het abstracte denken der negen tiende eeuw hoofdzakelijk was, weer de levensgemeenschap te tieven harer burgers op kan nemen onderscheiden, die gezonde initia- en tot vreugde en verheffing de" burgerij met de haar ter beschik king staande middelen kan ver wezenlijken, in een stijl, der over heid waardig. Zoo kan het gemeenteleven zelf een welklinkende symphonie wof symbool raadhuis*°ncert als In een te Groningen gehouden persconferentie ter gelegenheid van de opening van het districts bureau van den regeeringsvocrlich- tingsdienst, heeft de minister-pre sident, prof. ir. W. Schermerhorn. belangrijke mededeel ingen gedaan over het annexatieprobleem, de schadeloosstelling en andere vraag stukken, den opbouw van ons land betreffende. Wat het annexatieprobleem be treft, zeide minister Schermerhorn. dat dit niet een Nederlandsen, maar een internationaal probleem is. Van groot belang is niet, welke meening ik er daaromtrent op na houd aldus spr. maar welk standpunt bijvoorbeeld Rusland zal innemen. Zoolang de internationale toestand zoo blijft, als hij is, en er vrijwel op geen enkel punt over eenstemming is tusschen de groote mogendheden, kan Nederland moeilijk zijn houding inzake an nexatie van Duitsch gebied bepaler en met positieve plannen komen Na de mislukte conferentie van Londen, behoeft men geen groote verwachtingen te koesteren. Annex atie zonder Duiischers noemde de minister practisch uilgesloten. Overigens meende minister Scher merhom, te moeten constateeren dat de belangstelling voor he' annexatieprobleem afnemende is Komt dit, omdat Indië zoozeer onz' aandacht vraagt? Misschien niet Voor een volksstemming zou de minister niets voelen, omdat lo? van de genoemde bezwaren, het De beul van Amersfoort, de vroe gere kampcommandant Van der Laar. van het concentratiekamp in Ainers- 's. nadat hij eenmaal was ont- van k»il">DSnkwr door rechercheurs c - achterhaald en op- echter slot en grendel gezel Bij z n verhoor kwam zijn schuld' onomstootelijk vast te staan. Toen hij destijds in Vught een leidende funne had. heeft hij zeer veel voor zijn medegevangenen gedaan en waar schijnlijk verschillenden of het leven gered of in ieder geval een langduri- gen zeer onaangenamen tijd bespaard. Hij was toen belast met administra tief werk en heeft door valschheid }n geschrifte verschillende van ztjn lotgenooten buiten he kamp kunnen brengen. Later werd hij overge bracht naar Amersfoort en ook daar had hij weer een leidende positie In tegenstelling met zijn optreden in Vught heeft hij zich in Amersfoort ecïiter als een beu] gedragen en velen van zijn medegevangehen ernstig mishandeld. Op grond van deze feiten zal hij dan ook binnen afzienbaren tijd voor een bijzonder gerechtshof terecht staan. volk niet over voldoende gegevens beschikt om op dit punt tot een verantwoorde beslissing te komen De ingestelde staatscommissie heeft reeds een rapport uitgebracht, doch zal nu ook de technische vraagstuk ken nader bekijken. Tevens zal zij zich bezinnen op de vraag, of Nederland tijdelijk een deel van Duitsch gebied bezet kan houden en onder beheer kan nemen. Als van annexatie op groote schaal wordt afgezien, kan zij ook nagaan welke grenscorrecties wenschelijk en noodzakelijk zijn. Betreffende de schadeloosstelling zeide de minister, dat Nederland thans een officieele uitnoodiging heeft ontvangen een missie te zen den naar de Allied Control Coun cil te Berlijn. Admiraal Doorman zal van deze missie de leiding krijgen en een soort Nederlandsoh gezant te Berlijn zijn. Een en ander beteekent, dat er nu wat schot, in de zaak komt. Er wordt door de geallieerden nu een lijst opgesteld van Duitsche bedrij ven, die afgebroken zullen warden De groote vraag is echter, of het geen daarvan voor de geteisterde landen beschikbaar wordt gesteld ons te pas kan komen. Wat hebben wij aan verouderde installaties? Voor den opbouw van ons land kunnen wij beter de nieuwe outil- 'age benutten. Ook is het een vraag, of het wel een Nederlandseh belang is, Duitschland economisch te vernietigen. Het is voor o-ns be- 'angrijker onze eigen goederen uit Duitschland terug te krijgen. Men moet zich van de schadeloosstel ling niet al te veel voorstellen. Het is voor den minister een groote vraag, of het wel gewenscht is, een groot vacuum in dit Europa te scheppen. Hier spelen ook politieke factoren een rol. In den breede heeft minister Schermerhorn daarna stil gestaan bij de grondige wijzigingen, welke Oost-Europa. er komen zullen in de economische positie van ons land door de totaal gewijzigde verhoudingen in mid den-Europa. De meeste Nederlan ders beseffen nu nog niet, wat hier op het spel staat. De weder opbouw van onze industrie en landbouw kan niet aan het inzet ten van indiviflueele ondernemers of groepen van ondernemingen worden overgelaten De totaal nieuwe omstandigheden maken het noodzakelijk een plan van op bouw te ontwerpen op langen termijn. De overheid zal de groote lijnen moeten trekken voor den opbouw van het economische leven en daartoe heeft Nederland een plan bureau ingesteld, al zal dit voor- loopig meer gericht zijn op het vermijden van armoede, dan op het bevorderen van welvaart. Dit plan zal moeten aangeven, hoe de ontwikkeling in de komende vijf a tien jaren zal moeten zijn. Het is niet de bedoeling, het ge heele bedrijfsleven in een N.V. te vereenigen maar wel om bij de distributie van kapitaal en grond stoffen naar bepaalde richtlijnen te handelen. Elk bedrijf zal dan binnen een bepaald raam zijn eigen taak heb ben. Het nationale welvaartsplan zal o.a. de vraag moeten beant woorden, welke soorten van in dustrie Nederland kan overnemen Het wachten is thans op de be slissingen van de groote mogend heden. Dit vraagstuk moet echter niet alleen van den Nederland- schen kant maar ook van den Europeeschen kant worden be- Wat de internationale voedsel- conferentie in Canada betreft, zeide de minister nog. dat deze van zeer groot belang is, omdat hier het eerste begin wordt ge maakt met internationale econo mische ordening, die voor nu bit ter noodzakelijk is. De minister verwachtte veel van economische samenwerking met Rusland en, wat den tuinbouw betreft, van uitvoer van zaai- en poogoed naar Soekarno beveelt Rio de Janeiro, 30 October. (AFP). In de „Vila Mililar" is Maandagavond revolutie uilge broken. President Vargas is afgetreden en opgevolgd door rechter Linha- res van het hooggerechtshof. Volgens officieele verklaringen wordt Linhares bijgestaan door Bebarros, die eeniigen tijd geleden als hoofd van de federale politie was vervangen door een jongeren broer van president Vargas, Ben jamin Vargas. Enkele minuten, nadat de pre sident zijn functie had opgegeven, verschenem in de residentie tanks en men heeft waargenomen, dat Vargas per automobiel vertrok. - Op het terrein van het voor malig Grestapo-kantoor Jn Warschau is een groote hoeveelheid mensche- lijke asch ontdekt. Men neemt aan, dat de Gestapo ook hier ettelijke duizenden personen vermoord «n verbrand heeft. October*1944 door'h^/lt c' 2? deesche leger bevrijd. nP£a'ïa~ werd Zaterdag j.l op sobering plechtige wijze herdacht. In den ochtend had een huldi ging plaats op het speciaal inge richte kerkhof in de nabijheid 'der dep- waar ongeveer 1100 Cana- West7a bedraven liggen, die in voor ~ol,abant hun leven ook 150 Canade vrijheid lieten. Een waren overaSuhe wapenbroeders tigheid or'ten om de plech- W.n. burgen, eeSfbii te zetten. Bergen op Z00m Witte van enkel woord de $e met sen terwijl gemeentparnVhti9heid in, wans de herdenki^aris Sl°°t- sprak; de heer Z^d^ vou^ zitter van de G.O.I.W., herdacht de verzetsbeweging. Namens een groot aantal vereenigingen wer den bloemkransen op de graven der gevallen nelden neergelegd. Een zeer groot aantal belangstel- h?n.,et nam aan de massale nuldebetooging deel. Cnvnn» nuwiddag defileerden n,TnJZ^en en burgervereeni- nv hpf de autoriteiten, die van hat stadhuis hadden plaats genomen, waarna de commandant der Canadeezen den burgemeester een op de Duitschers veroverd zwaard over handigde, als blijk van waardee ring voor de wijze waarop de bevolking van de stad Bergen op Zoom zich had gedragen in de moeilijke dagen der bevrijding. Soekarno heeft per radio een oproep gericht tot de Indonesiërs in Soerabaja om de wapens neer te leggen. Alles is nu rustig in Soerabaja, zoo wordt uit Batavia gemeld. Inlusschen wordt beves tigd. dat Soekarno per vliegtuig naar Soerabaja vertrokken is. Het vertrek van Soekarno betee kent een vertraging van de onder handelingen, die, naar gemeld is, elk oogenblik een aanvang zouden nemen. Anderzijds wordt gemeld, dat de nationalisten te Soerabaja om een wapenstilstand hadden ge vraagd na zes uren van aanvallen op de Britsche troepen. De Brit- sche commandant, gen.-maj. Mal- laby zei den door de republikeinen benoemden resident Soederman door de telefoon, dat de Indone siërs het vuren moesten staken, daar zij er ook mee begonnen waren. Tegelijkertijd met de aan vallen op de Britsche troepen, die in een school gelegerd waren, werden er ook schoten gelost in een wijk, waar duizend Ned. oud- gemterneerden wonen. Dit duurde tot middernacht. Neutrale toeschouwers te Bata via koesteren de hoop, dat de zoo genaamde „voorbereidende infor- meele" besprekingen veel vrucht- itt™ r zuj'en blijken te zijn, dan mn^ri^00rir/rden zouder> doen ver- r™,hlL"env. Meent ook, dat de e kringen er meer nnHol Va.n overtuigd raken dat onder de tegenwoordige verhou dingen in de wereldpolitiek dë bemiddeling van een of andere derde partij of groep van partijen wel eens uitermate moeilijk te verwezenlijken zou kunnen zijn. Volgens den Bataviasohen corres pondent van de „Times" hebben de Nederlanders, doordat zij tot de voorgenomen besprekingen met natio nalistische leiders het initiatief heb ben genomen, hun positie ten zeerste versterkt. Soekarno en diens eoj- lega'^» bevinden zich nu in een di lemma: weigeren zij te len, dan zal de wereldopinie, waar zij zooveel prijs op hen gekant zijn. Aanvaarden zij het Nederlandsche verzoek, dan zullen hun extremistische volgelingen hen verraders ten opziehte van de zaak der Indonesische onafhankelijk-het algemeen. heid beschouwen en als zij lief er niet over eens zijn, zal hun bewe ging door deze verdeeldheid lijden. Een snelle regeling is noodzakelijk om wille van de honderdduizend ge- interneerden. die er nog slecht aan toe zijn, en om de steeds snellere ver slechtering van den economischen toe stand te stoppen, willen ernstige voedsel- en andere tekorten voor komen worden. Tenslotte is het een natuurlijke Britsche wensch, daf de Britsche strijdkrachten, zoodra hun taak is volbracht, zullen terug trekken. Medegedeïed door het K.N.M.I te De Bilt. Verwachting tot Woensdag avond In den nacht en den ochtend vrij koud met mist over groote deelen des lands. Later op den dag licht bewolkt, droog en vrij zacht: zwakke wind. Waarnemingen te Rotterdam van hedenmorgen 11.30 uur: Barometerstand; 759,1 m.m Wmdri'chting: Zuid-Zuid-Oost; kracht 1. Temperatuur: 14,4 Celsius. Weersgesteldheidonbewolkt Maximum-temperatuur (voor gekomen tusschen 8 uur gisteren en 8 uur hedenmorgen)15.0 Cel sius; minimum9 4 C - Naar te Madrid verluidt heeft generaal Franco. Vrijdag j.l. een rede gehouden, welke de Spaan- sche pers echter niet mag publi- ceeren. Franco sprak te Toledo op den 25en verjaardag van zijn be noeming tot officier. Hij gewaagde openlijk van zijn belofte van 1942, dat Spanje een millioen man naar Berlijn zou zenden, wanneer het bolsjewisme Duitschland zou be reiken en zeide, dat die belofte ingelost zou zijn, wanneer „de Europeesche volken hun nationale waardigheid hadden hooggehou den". Volgens Franco is de wereld oorlog, blijkens de onrust, waarin de wereld verkeert, nog niet ge ëindigd. President Truman, aldus het hoofd der Spaansche regeering, heeft te kampen met grooie sta kingen en in Engeland moet de arbeiderspartij haar toevlucht nemen tot dictatoriale maatregelen. Spanje ligt_ echter in de critische sfeer en zijn beteekenis i n de wereld zal rijzen met het toene mend gebruik van luchttransport door zijn unieke geografische posi tie, die het als luchthaven een sleutelpositie doet innemen in de internationale strategie. Daarom, zoo concludeerde Franco, was het van belang dat Spanje zich niet zou laten beïnvloeden door 's we relds moeilijkheden en zich aan de politiek zou houden, die het volgde gedurende en na den bur geroorlog. De Japansche [pers dijingt er, naar A.F.P. meldt, bij de bevol king o-p aan, om, nu het Japansche grondgebied tot de vier eilanden is beperkt en emigratie &s uit gesloten, de geboorten te beperken To>t dusver had de regeering de politiek gevolgd van bevolkings aanwas om meer recruten voor het leger te verkrijgen. Thans schrij ven de Japansche bladen, dat de bevolking de geboorten moet be perken en dat de regeening in dit verband bepaalde maatregelen moet nemen. Van gezaghebbende "l"*® Washington is verklaard, dat de Britsche eerste wimstei Attlee. besloten heeft, in den loop van de komende drie weken een bezoek aan Washington te brengen President Truman zou al zijn voor de eerstkomende vijf weken reeds vastgestelde reilen builen Washington wegens „dringende werkzaamheden" hebben afgezegd. Volgens een later bericht uit Washington zouden de besprekin gen, welke Attlee met Truman zal voeren, hoofdzakelijk wereld problemen betreffen, zooals de atoombom, Palestina en de Britsch- zoowel als de Amerikaansch- sowjet-Russische betrekkingen in Naar Reuters diplomatieke cor respondent nog verneemt, zal Attlee Dinsdag a.s. in het Lager huis een verklaring afleggen over zijn aanstaand bezoek aan presi dent Truman. Welingelichte politieke kringen te Londen verklaren, dat het dui delijk is, dat een driemogendheden bijeenkomst van Engeland, Canada en Amerika in voorbereiding is. Men acht het in deze kringen onwaarschijnlijk, dat de besprekin gen van Truman en Attlee het gebied van de geheele internatio nale politiek zullen bestrijken. Men wijst in dit verband op Trumans toespeling op de nood zakelijkheid van een bespreking met Engeland en Canada over de atoombom en acht het waarschijn lijker, dat dit het onderwerp van besprekingen zal zijn, naast een behandeling van de vraagstukken, die samenhangen met de ontwik keling der atoom-energie.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1945 | | pagina 1