"réüSM
De besprekingen over Indie
generaal mallaby vermoord
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EH OMSTREKEN.
GEHEIM ACCOORD TUSSCHEN
CHURCHILL EN ROOSEVELT
Onze positie in het wereldluchtverkeer
Amsterdam-Hew York
Terwijl hij met Indonesi
sche leiders confereerde
Gen. Christison geeft
nadere details
Christison beveelt aan
Indonesiërs overgave
Ned. regeering betuigt
haar deelneming
Onafhankelijkheids
beweging ook op Bali
Rond Attlee's reis naar
Amerika
M«-«SRflBER|CHT
Belangstelling in het
Engelsche Lagerhuis
Reizen wordt duurder
EXTRA KOLEN
voor zieken en bij
bevallingen
HET JAMRANTSOEN
Thans half pond voor
14 dagen
De Koningin in
Engeland
H.M. denkt daar een
week te blijven
GONGSLAGEN
Irr den mist
BERICHT
De plannnen van de K.L.M.
in 16 uur
(Jitg. v. d. Maas
bode-Stichting,
R'dam Giro 9095
Directeur:
Joh. Kuijpers.
Hoofdred.Mgr
Dr J Witlox
Alg. Redacteur:
H. A. Paalvast.
Drukker:
N.R.C N.V.
NIEUWE SCHIEOtMSCHE COURANT
WOENSDAG 31 OCTOBER 1945
68sle JAARGANG No. 19849
Tijd. adres
Broers vest 8 A
Tel. 68804
Abonnementspr
3.25 p. kwart.
1.10 p. maand
0.26 p. week
Adverteratiëo
25 ets. per m.
Uii Batavia wordt gemeld, dat
brigade-generaal A. W. Mallaby,
bevelhebber van de 49ste Indische
brigade, te Soerabaja is vermoord.
Deze tijding werd overgebacht
door twee geallieerde officieren,
die in gezelschap van Mallaby wa
ren. doch konden ontsnappen.
Generaal Christïson, die mede-
deeling van den moord deed, zeide
dat hij aan den Indonesischen lei
der, dr. Soekarno, bevel had ge
geven, bij hem te komen. Op een
vraag, of hij Soekarno verant
woordelijk zou stellen voor den
moord op Mallaby antwoordde
generaal Christison: „Wis en zeker"
Generaal Christison zei in een
desbetreffende verklaring, dat bri
gade-generaal Mallaby op een
smerige manier vermoord was. Hij
werd gedood, terwijl hij in confe
rentie was met extremistische In
donesische leiders. In den laten
namiddag was hij weggereden om
ontmoeten, teneinde den
8 o van zaken te bespreken en
ae volledige uitvoering van de
bevelen om het vuren te staken te
verzekeren.
Dr Soekarno en generaal Haw
thorn, de geallieerde bevelhebber
op Java, waren uit Soerabaja ver
trokken, nadat de overeenkomst
over het staken van het vuren met
de plaatselijke Indonesische leiders
was bereikt. Deze wapenstilstand
wSS1 eenig effect gesorteerd te
stanrt Hen °fticieel werd de toe-
pSp Horfm rustig genoemd. In
eenige deelen van de stad waren
nog enkele scherpschutters in actie.
Generaal Christison heeft nieuwe
be veten in verband met de situatie
in Soerabaja uitgevaardigd.
Generaal Sir Philip Christison.
de geallieerde bevelhebber in
Ned. Oost-Indië, gaf op een in
aller ijl bijeengeroepen perscon
ferentie een overzicht van de ge
beurtenissen in Soerabaja, die
hebben geleid tot den moord op
brigadier-generaal Mallaby.
Christison verklaarde o.a., dat
er in Soerabaja groote voorraden
wapenen en uitrusting, tanks en
pantserwagens waren. die de
Japanners gewillig aari den Ned
kapitein Huijer overgedragen had
den bij de Japansche overgave
Een groot aantal van deze wape-
nen viel in handen van Indone
siërs. Vele Indonesiërs in Soera
baja hadden Japansche uniformen
en er waren aanwijzingen dat
eemgen, zoo niet allen werden
ftoeren^alTd door '^P^ehe of-
ncieren als door Duitschers. Vijf
Duitsche duikbootkapiteins waren
hit een kamp te Batavia ontsnapt
e'V,naSS S°erabaja gegaan
K cl nadat de geallieer
de bezetting op vreedzame wijze
voortgang had gevonden geduren
de drie dagen, vielen de Indone
siërs de Br.-Indische strijdkrach
ten aan, zonder dat er eenige pro
vocatie was geschied. De oorzaak,
die had geleid tot dézen niet uit-
deeUnf" ,j'anval' was een mede-
bieden alle onbevoegde persoifen
hun wapens moesten inleveren
Zulke mededeehngen waren ook
elders, bijv. in Batavia, Bandoeng
en Semarang, uitgeworpen zonder
dat dit een tot ongeregeldheden
aanleiding gaf. Maar de extremis
ten te Soerabaja gingen voort, den
apenstilstand te schenden.
Iniusschen zijn nieuwe onge
regeldheden uitgebroken te Sema
rang aan de Noordkust van Java.
Troepen en munitie worden per
vliegtuig naar deze plaats ge
bracht. Eveneens wordt gemeld
dat een dringend beroep is gedaan
op het South East Asia Command
in Singapore om alle beschikbare
transportvliegtuigen naar Java te
zenden
Generaal Christison heeft, na
een bespreking met Soekarno, de
volgende waarschuwing aan de
Indonesiërs uitgegeven„Zoolang
de Indonesiërs, die zich schuldig
hebben gemaakt aan daden, zoo
als het zonder aanleiding aanval
len in Soerabaja, zich niet aan
mijn strijdkrachten overgeven, zal
ik al mijn zee, land- en luchtstrijd
krachten, alsmede alle moderne
oorlogswapens tegen hen inzetten,
totdat zij vernietigd zijn.
Indien onschuldige Indonesiërs
hierbij gedood of gewond worden,
rust de algeheele verantwoorde
lijkheid daarvoor bij die Indone
siërs. die de door mij genoemde
misdaden hebben begaan. Ik waar
schuw alle Indonesiërs zich niet in
te laten met extremistische ele
menten en vreedzaam en nauw
samen te werken met zijn strijd
krachten. Geweld zal met geweld
beantwoord worden. Ik ben vast
besloten orde en rust te handha
ven en vertrouw dat alle goedwil
lende Indonesiërs mij daarin zul
len steunen". Tot zoover generaal
Christison.
De tanks, die reeds dagen ge
leden te Soerabaja hadden moeten
zijn, zijn gisteren bij vergissing te
Batavia gearriveerd en onmiddel
lijk naar Soerabaja doorgezonden.
Alle Britsche oorlogsschepen zijn,
volgens een onbevestigd bericht
naar Soerabaja gedirigeerd, ter
wijl vliegtuigen gezonden zijn om
de Europeesche vrouwen en kinde
ren te evacueeren.
De Nederlandsche regeering
heeft met groot leedwezen kennis
genomen van den moord op den
brigade-generaal A. W. Mallaby,
tijdens een bespreking met natio
nalisten te Soerabaja. Zij heeft
daarop haar deelneming aan de
nagelaten betrekkingen en aan de
regeering van het Ver. Koninkrijk
betuigd 'én haar afschuw uitge
sproken over deze laaghartige daad
tegenover een man, die streefde
naar herstel van rust en orde in
het belang van allen.
De regeering is ervan overtuigd,
dat de Indonesische bevolking in
overgroote meerderheid naast
haar staat in haar afkeuring over
het gebruik van zulke middelen.
Reuter meldt dat ook op Bali
onafhankelijkheidsbewegingen te
gen de Nederlanders gaande zijn.
Een troepenafdeeling zou naar
Bali onderweg zijn. waar Indone
sische agitatoren aan het werk
zijn.
De Bilt, °01" he' K-N.M.I te
Verwachting tot r-,
avond, in den nacht en°v^fr,l?s-
dag over het grootste Umi Jd"
lands mist, die in den loop vfn
den dag op de meeste plaatsen zal
optrekken. Daarna aanvankelijk
lichte later toenemende bewol
king. Geen regen; overwegend
ZVwkke zuid-0ostelijke wind.
Va„ ontnemingen te Rotterdam
Baijfdenmorgen 11.30 uur:
WiniJi?£ÏS.rstand: 763.9 m.m
Tmno k,ing: Z.-Oost, kracht 1
We*rSeiu.ur: 15.4 Celsius.
Ma*imutn®/dbeidonbewolkt,
somen tusSeheï?ei atuur (voorge-
si" .hedenmnr„uur Sisteren-
"s. mi"'irmm.rn°rgen): is.g Cel-
Londen. 30 October (R.O.).
Eenige uren na de aankondiging,
dat minister-president Atllee een
bezoek zal brengen aan de Ver-
eenigde Staten, werd er in het
Engelsche Lagerhuis gesproken
over het feit, dat Churchill en
Roosevelt te Quebec in September
1943 een geheime overeenkomst
hebben gesloten met betrekking
tot de atoombom.
Het labourlid kapitein Blackburn
vroeg den minister-president, deze
overeenkomst zoo spoedig mogelijk
te publiceeren. zoodat het huis in
overweging zou kunnen nemen, de
overeenkomst te ratificeeren Hij
drong er op aan, dat alle inspan
ningen zouden worden geconcen
treerd op het gebruik van atoom-
energie in vredestijd. Hij zeide
dat meer dan 90 pet. van de in
Amerika verrichte onderzoekingen
er op gericht waren, grootere en
betere bommen te vervaardigen
voor onbepaalde doeleinden.
Op de vraag, welke firma's in
Amerika door het Amerikaansche
ministerie van oorlog belast zijn
de, leiding van de fabrieken
voor atoomenergie, luidt, aldus
Blackburrr het antwoord: de firma
Dupont. Deze naam klinkt den
Russen zeer onaangenaam in de
ooren, omdat deze onderneming
overeenkomsten had met de Im
perial Chemical Industries in Lon
den en met de I. G. Farbenindus-
trie in Duitschland, overeenkom-
ri i' uie gesloten waren met het
onriL„ un .f'geh herleving na den
den doorert Ve stellen- Zij wer-
een onderriS ?ussen beschouwd als
nlrc eel van de omsingelings
tegen de lowjet
Unie. Blackburn zeide, dat om
deze belangen, die nu tegen de
wenschen der geleerden en de
meening der vooruitstrevenden in
de Vereenigde Staten en Engeland
hun werk voortzetten, de walm
der reactie hangt Hij drong aan
op internationale controle der
atoomenergie.
Herbert Morrison antwoordde
Atnl d®jegeering. Hij zeide, dat
kinrrJfn J ,?|in aanstaande bespre-
andere n,,^aSh'"gtorl aa" deze en
aandacht zo,de noodiSe
echter „iet nunten en- Het zou
er vóór uttl® 21Jnf wanneer
minister-preside^ reed s ÏT den
de verklaringen zouden tPga|n"
afgelegd. zouden worden
De besprekingen met president
Truman zullen zich niet beperken
tot de wetenschappelijke methoden
met betrekking tot het losmaken
van atoom-energie, ze zullen vol
ledig en allesomvattend zijn, Mor
rison zeide voorts, dal de aspecten
van de atoombom op het terrein
van de buiienlandsche politiek „de
regeering zware hoofdpijn geven"
en dal de regeering niet sen Iwee
drie een uitweg voor dil veelom-
vallende probleem kan bedenken.
HET A.S. CONSULT TE
WASHINGTON
Vanwege het Witte Huis te
Washington is het volgende mede
gedeeld: „De Britsche eerste-minis-
ter Attlee zal begin volgende maand
te Washington een bezoek brenger
aan den president, om met hem er.
den minister-president Mackenzie
King van Canada een bespreking te
voeren over de problemen, welke de
ontdekking van de atoomenergie
heeft doen ontstaan.
De eerste Britsche premier wordt
op een dusdanig tijdstip te Washing
ton verwacht, dat de bespreking
ongeveer 2 November zal kunnen
beginnen".
Met ingang van 1 December
a.s. zullen de reizigerstarieven
door de Ned. Spoorwegen met
25 piocent worden verhoogd.
Retourkaartjes zullen waar
schijnlijk weer per 1 Januari
worden afgegeven. Naar men
ons mededeelde hangt dit in
hoofdzaak af van het feit, of
men tijdig over de groote
hoeveelheid carton, daarvoor
benoodigd, zal kunnen be
schikken.
Van 1 Nov. af kan voor zieken
op doktersvoorschrift een extra
rantsoen (een eenheid per 2 we
ken per gezin) vaste brandstoffen
worden verstrekt. Bij bevallingen
kan 1 eenheid voor eenmaal wor
den verstrekt. Dit laatste rantsoen
kan worden aangevraagd met ge
bruikmaking van hetzelfde formu
lier als waarop de andere ver
strekkingen voor a.s. of jonge
moeders worden aangevraagd.
Met ingang van 4 November
wordt het jamrantsoen gebracht op
250 gram per 14 dagen. Op den
jambon kan desgewenscht in plaats
van jam hagelslag, stroop ofkunst-
honing worden gekocht.
H.M. de Koningin is Dinsdag
morgen op het Blackbush-vliegveld
te Londen aangekomen. H.M. was
vergezeld van Haar adjudant, kap.
R, van Ziinniiek Bergman. Haar
secretaris, drs. M. Kohnstam en
Haar hofdame mevr. L. de Beau-
tort.
Zoodra het Dakota-vliegtuig was
geland, werden de Ned. driekleur
en de R.A.F.-vlag geheschen. Ter
verwelkoming was o.m. aanwezig
de Ned. ambassadeur jhr. Michiels
van Verduynen.
De Koningin zag er bijzonder
goed uit. Zij schudde den leden
der vliegtuig-bemanning de hand en
inspecteerde daarna een eerewacht
van de Aircrew Cadets. Hierna
vertrok H M. naar een landgoed
in Mortimer, ongeveer 80 kilometer
van Londen, waar Zij volgens Haar
secretaris een week denkt te
blijven.
Onze omgeving had hedenmor
gen een middellijn van nog geen
100 meter. Voorzichtig schoven
we door den dichten sluier. Een
belgerinkel, de stoot op een fluit,
geknars van wielen en dergelijke
geluiden wezen er op, dat de we
reld grooter was dan onze loop
ruimte. Straten en pleinen waren
vaag afgelijnd en afgehoekt.
Een echt wereldbeeld deze m-ist-
ochtend Want als we de krant
van gisteravond goed hebben ge
speld kan men maar tot één con
clusie komen, een gevolgtrekking,
die overigens niet nagelnieuw is
en zij is: We zitten nationaal en
internationaal in den mist. Elke
herinnering aan den naam van
een land: Amerika, Engeland Rus
land, Spanje, Italië, Oostenrijk
beteekent tegelijk het zien van een
presenteerblad met moeilijk te
verorberen politieke en sociaal-
economische gerechten. Herinne
ren we aan ons eigen land, dan
doemen zelfs spookbeelden op.
Want zoo'n college als premier
Schermerhorn in Groningen gaf
moet 9ns in het gelid brengen.
Dus niet moedeloos maken maar
ons activeeren tot een samentrek
ken van de lichamelijke en geeste
lijke spierenbundels.
Als de minister-president moet
verklaren, dat de meeste Neder
landers niet weten, wat er in mid
den-Europa op het spel staat, ais
hij er op wijst, dat een plan
bureau is opgericht, dat voorloo-
pig meer is gericht op het vermij
den van armoede dan op het be
vorderen van welvaart, dan betee
kent zulks, dat we ons in ernstige
mate moeten richten en dat we er
met dansavonden niet komen Dag
aan dae zullen we sterk moeten
staan, en dé Nederlandsche taai
heid uitprobeeren, samen een ke
ten vormen hand in hand, om ons
volk er met alle middelen boven
op te krijgen en te houden. Een
schoone taak, een ernstige zaak-
Arbeid voor har' en hersens En
wat dit laatste betreft: veel her
sens kunnen niet in een klein
hoofd. Ondergeteekende wenscht
U allen een schedelomvang als
van den reus, die pas in het Tien-
Sjangebergte is gevonden.
HBNK VAN DER MAZE.
In verband met den feestdag
van Allerheiligen zal deze cou
rant morgenavond NIET ver
schijnen.
DE DIRECTIE.
Minister Mansholt zal Vrijda»
voor de radio spreken over Nederl
land op de conferentie te Quebec.
De „Stuyvesant" is Zaterdag met
8000 pakketten en 62 passagiers van
Willemstad naar Nederland vertrok
ken.
De verbinding Amslerdam-
Batavia is nummer één: die komt
eerst. Vervolgens is de lijn naa'
de West een dringende noodzaak
en een luchtverbinding Amster
damNew York mogen we ook
niet negeeren. Dal zijn de drie
hoofdzaken van ons program. In
hei Europeesch verkeer zullen
we ons wel indraaien, aldus de
heer A. Plesman, directeur van
de K.L.M. op de eerste perscon
ferentie, welke hij na den oorlog
op het hoofdkantoor in Den
Haag heeft gehouden.
De goede organisatie, welke de
K.L.M. voor den oorlog bezat, is
geheel uiteen geslagen, de piloten,
opleiding bijv. heeft 5 jaren stil
gestaan, wat voor onze nationale
luchtvaartmaatschappij een achter
stand van 150 a 200 piloten betee
kent. De heer Plesman is echter
niet van plan bij de pakken neer
te zitten, maar wel aan te pakken.
We zullen groote sprongen moeten
doen, zeide hij. De omzet van 13
millioen per jaar van vóór den
oorlog zal op 45 millioen moeten
worden gebracht.
In Engeland heb ik eenige De
Havilland Dragon Rapide v"eg7
tuigen gekocht en daarmee wordt
thans een binnenlandsche dien.
onderhouden, maar een niet min-
kunnen we Indië gaan helpen?
Voor den dienst op Indië heeft
de Ned. regeering in Washington
de beschikking gekregen over 14
C-54 viermotorige Douglas-vlieg-
tuigen (de militaire transportuiL
voering van de Douglas DC-4),
waarmede 41 passagiers per ma
chine en een groote hoeveelheid
lading vervoerd kunnen worden.
Deze machines worden door Ame
rikaansche vliegers via Parijs naar
Nederland gevlogen en men heeft
ar in toegestemd één bemanning
voor langen tijd af te staan voor
de instructie van Ned. bemannin
gen. De route, welke gevlogen zal
worden, is nog niet heelemaal
vastgesteld. Het is de bedoeling op
7 November de eerste proefvlucht
te ondernemen, op 21 November
komt die machine dan in Amster
dam terug. Dan wordt een twee
maal in de weeksche dienst inge
steld en vervolgens telkens met 14
dagen tusschenruimte een driemaal,
viermaal in de weeksche toteen
dageliikschen dienst op Indie is
bereikt. Dat zal, naar we hopen,
op 1 Februari van het volgend jaar
Zijn Deze dienst zal ook voor de
repatrieering zorg dragen.
Voor de 14 toestellen zijn 28
bemanningen noodig. Die kan de
K.L.M. nog niet uitbrengen. Daar
om wordt onderhandeld over de
aanwerving van 24 Amerikaansche
en 24 Engelsche piloten.
De dienst op West-Indië.
Voor den dienst op West-Indië
der dringende vraag was: hoe heeft de K.L.M. 4 nieuwe 4-moto-
rige Douglas 1009-vliegtuigen aan
geschaft. welke vóór April 1946 in
Nederland zullen worden afgele
verd. De route voor dezen dienst
zal zijn: Amsterdam, Lissabon, Da
kar, Paramaribo, Curacao, waar de
K. L. M. reeds een goed geoutil-
leerden technischen dienst bezit.
En vervolgens is in voorberei
ding een transatlantische dienst
van de K.L.M. van Amsterdam op
New-York, die in den zomer over
de Noordelijke route via New
Foundland zal worden gevlogen
en in den winter waarschijnlijk
over een meer zuidelijke route
Voor dezen dienst heeft de KLM.
4 4-motorige Lockheed-Consieila-
lions aangekocht, die in April hier
te lande zullen aankomen. De heer
Plesman hoopte eind Mei van het
volgend jaar den dienst op New-
York te kunnen beginnen. Amster
dam—New-York in 16 uur!
Men spreekt tegenwoordig over „a
Dattle in civil aviation". Als oudste
i?t »in 'n de wereld zal de
K.L.M. meedoen in dien strijd. De
kans bestaat, dat we er naast
komen te staan, zei de heer Ples
man, maar we zullen alles doen
om dat te voorkomen. En het kan,
Wat de K.N.I.L.M. betreft, deelde
de heer Plesman nog mede, dat
deze onderneming zich ook zoo
spoedig mogelijk zal moeten instal-
leeren. haar oude lijnverbindingen
weer zal moeten opvatten en
trachten lijnen te maken over den
iPaFJflf>, op Australië, China en
Zuid-Afrika. De K.N.I.L.M. krijgt
ook een groot intercontinentaal
verkeer te verwerken, maar daar
zit ook nog heel veel aan vast.
