DE TOEKOMSTIGE STAAT VAN IN DIE
GEZINSHULP
Meer Amerikaansche zuivel
voor Nederland
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
JaSfa,.1"1 2*lu>«
ren
Voorstel ronde-tafelconferentie
Officieele verklaring der
Hed. regeering
Onze spoorbruggen
De situatie op Java
Scherpe waarschuwingen
door de Britten
100 Millioen voor
Ned.-lndië?
Regeering helpt Zeeuwsch-Vlacmde
Tegemoetkoming in
vele moeilijkheden
betSX rm°esl worden
Gecondenseerde melk,
melkpoeder en kaas
DOORMAN'S BEELD
Waarom is het blijven
staan
De suikerpositie van ons
land
Loonen in de zuivel
industrie
Fransche katholieken in de politiek
Waakzaamheid en
gelijkwaardigheid
ven
Jitg. v. d. Maas
bode-Stichting,
H'dam Giro 9095
Directeur:
joh. Knijpers.
Hoofdred.: Mgr
Dr. J. Witlox.
Alg. Redacteur:
H. A Paalvast.
Drukker:
N.R.C N.V
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DINSDAG 6 NOVEMBER 1945
6851e JAARGANG No. 19853
Tijd. adres:
Broers vest 8 A
Tel. 68804
Abonnementspr
3.25 p. kwart.
f 1.10 p. maand
0.26 p. week
Advertenrtiën
25 ets per m.
Volgens den correspondent te
Ba'avia van de „Daily Herald
heeft de Ned. regeering aangaande
Indonesië een officieele verklaring
afgelegd, waarin wordt gezegd, dat
de regeering aandringt op „Weder
opbouw in samenwerking op Java
en Sumatra onder garan'ie van
behoud van het Indonesische zelf
respect".
De verklaring beval verder het
voors'el tot hei onmiddellijk hou
den van een ronde-lafelconferentie
teneinde gezamenlijk planned le
ontwerpen.
Het onderwijs zal op een ruime
re leest geschoeid worden, er zal
een einde worden gemaakt aan hel
analpbabelisme en de Indonesische
laai wordt naast de Nederlandsche
erkend.
Er komt een Indonesisch parle
ment op democratische basis me-1
een meerderheid van Indonesiërs,
maar, zoo gaa1 de veiklaring voort
ondergeschikt aan de „algemeene
regeering".) Deze term is woorde
lijk vertaald uit het desbetreffende
digram uil Londen).
De kwestie van het stemrecht
moet nader in oogenschouw wor
den genomen.
De verklaring spreekt zich uit
▼oor wet, orde en eenheid.
Naar aanleiding van bovenver
melde verklaring, die de Ned regee
ring te Batavia zou hebben afge
legd. deelt de regeeringsvoorlich-
tingsdienst te 's Gravenhage het
volgende mede:
De Ned. regeering was van den
Inhoud van deze verklaring door
den luitenant-gouverneur-generaai
op de hoogte en gaat er volledig
mee accoord. Dr. Van Mook had
vrijheid tot publicatie over te gaan
op het door hem geschikt geachte
oogenblik. Harerzijds zal de Ned.
regeering den tekst echter thans
De voorloopige data (behou
dens mogelijken tegenslag) van
de indienstneming van de spoor
wegbruggen zijn als volgt:
Maasbrug, bruggen bij Roer
mond: einde November.
Rijnbrug Oosterbeek bij Arn
hem: half December
Maasbrug bij Venlo: begin
Februari.
Hollandsch Diep bij den Moer
dijk: zomer 1946.
Brug over de Oude Maas bii
Dordrecht: zomer 1946
^Maasbrug bij Hedel: zomer
IJselbrug Zwolle (Katerveer)
met bekend.
Merwedebrug bij Baanhoek
fbtj Sliedrecht) niet bekend.
nog niet geheel aan de openbaar
heid prijsgeven, zoolang niet vast
staat, dat Batavia hiertoe officieel
is overgegaan.
Berichten daaromtrent worden
ieder oogenblik verwacht.
De „Oranje", welke naar Australië
gaat met 567 geëvacueerden uit
Batavia en Bandoeng, zal in Sema-
rang nog 250 geëvacueerden op
nemen. Allen zullen vier maanden
doorbrengen Li Australië en daarna
terugkeeren.
Dertig man medisch personeel,
waaronder 11 doktoren, zijn te
Batavia gearriveerd. Zij waren van
Nederland naar Colombo gevlogen
en vandaar per schip doorgereisd.
Wat den toestand te Soerabaja
betreft, wordt gemeld, dat volgens
officieele schatting in de afgeloopen
week 2500 Britsche en Br Indische
soldaten tegenover 20.000 door
Japanners uitgeruste en opgeleide
Indonesische soldaten en een half-
uitgeruste bende van 100.000 Indo
nesiërs stonden.
Indonesische leiders hebben ver
klaard, dat gedurende de gevechten
3000 Indonesiërs zijn gedood De
Britsche verliezen zijn nog niet ge
publiceerd, maar officieel is ver
klaard. dat zij gering zijn. uitge
zonderd wat de officieren betreft
Intusschen is de Japansche Mo
hammedaan Shimuzu, expert voor
Mohammedaansohe zaken, die drie
en een half jaar de politieke ad
viseur van Soekamo geweest is,
door de Britten gearresteerd. Shi
muzu, die ook de leider was van
de ondergrondsohe terroristen-
organisatie „De zwarte waaier",
za! zich te verantwoorden hebben
voor tal van oorlogsmisdaden.
Na een nacht van geweervuur in
straten van Batavia hebben
scherpe Britsche waarschuwingen
aan de Indonesische extremisten
de bedreiging van generaal Christi-
son, dat alle moderne wapens ge
bruikt zouden worden als de
onlusten op Java aanhielden, op
gevolgd. In de zakenwijk van
Batavia werden Britsche patrouilles
aangevallen door Indonesiërs, waar
van er één werd neergeschoten
toen hij den Britschen comman
dant trachtte neer te steken. De
patrouilles troffen ook meerdere
Ned. schildwachten aan. die vrije
lijk in het Tjidengebied van hun
vuurwapenen gebruik maakten,
meldt Reuter. Twee Indonesische
vrouwen werden bij incidenten ge
dood.
NED.-INDIË EN AMERIKA.
De door Amerika niet erkende
Indonesische republiek biedt, naar
Reuter uit New York meldt, aan
om Amerikaansche schepen met
groote hoeveelheden rubber en
Naar Reuter verneemt over
weegt de Amerikaansche Ex
port and Import Bank om
Nederlandsch Indi - eei. leening
van 100,000.000 te verstrekken.
„De regeering doet al wat in haar
vermogen ligt om aan de moeilijk
heden tegemoet te komen."
Deze verzekering gaf een ver
tegenwoordiger van het departe
ment van Handel en Nijverheid in
kom*" Terneuzen gehouden bijeen-
vaIarrii'rrheilJangJ beslaande onrecht-
Schelde, terwijf r]® ^1,11 over de
lijker bruggen'over deïroSoW—6"
ren in de rest van hit land vrlï
waren, wordt nu opgeheven- de
provinciale veren over de wéster
schelde worden met ingang van
14 November vrij.
Ook voor de moeilijke verbinding
van Zeeuwsch-Vlaanderen via Bel-
s'ë met overig Nederland moet een
oplossing worden gevonden en
w°rdt hard gewerkt,
bieem „f'r?£l het huisveytingspro-
daan om m 31 het mogelijke ge-
tekort aan eerste plaats in het
zwaar getroff ruimte voor de
zien en daaron,ifebieden te voor'
Z.-Vlaanderèn valt ook West
deren is'thans^p1^ 111 Z.-Vlaan-
bevoorraad als de^^^wi^e
de Twentsche. Deze industrie, die
m Z.-Vlaanderen een dertigtal fa
brieken telt, heeft echter,ewiito
de vlasmdustrie en de klemmen
industrie aldaar (die resp. 40 en 60
procent van de totale Ned nm.
ljkhedenrterikamp^f IiTwericten
1940, terwijl de hier toegestane
verhoogmg slechts 25 procent be
draagt. Vanzelf krijgen deze in
dustrieën voor het thane geldende
Nederlandsche loon geen Belgische
arbeiders. Willen zij dus voldoende
arbeidskrachten krijgen, dan zijn
zij genoodzaakt dezen de hoogere
Belgische .loonen uit te betalen.
zi,ezS zijn echter te hoog, dan dat
zij.door de toegestane oroductie-
zolril? ukunncn worden gedekt,
ten v,„ gevolg van een hervat-
schaal nl^,i P^ductie op ruimere
zich zon f°dzakelijk verlies met
de voor dlzfen' is doen-
oplossing te vinden?1 ljkheden een
Ook het havenbedrijf te Ter-
neuzen heeft nog met vele moei
lijkheden te kampen. Enkele da
gen geleden is echter een aan
tal Amerikaansche rupsbandkranen
gearriveerd, met een hefvermogen
van 5 ton. Over het bouwen van
opslagruimte worden nog bespre
kingen gevoerd.
kapok te laden, die volgens den
leider der nationalisten in een on
bekende haven van Java zijn
opgeslagen en, naar gehoopt wordt,
het mogelijk zouden maken om
goéderen in de V. S. aan te kooper.
De rubber- en kapok voorraden
die zich in republikeinsche hander
bevinden, zijn volgens den bericht
gever Robert Kiek hoogstwaar
schijnlijk het eigendom van Ame
rikaansche, Britsche en Nederland
sche maatsohappijen.
Lezeres, snoep bij voorbaat! Hier
worden uw snoepkaart-bonbons
keurig al verpakt!
Het departement van landbouw der
Vereenigde Staten heeft medegedeeld,
dat gedurende het loopende kwartaal
van dit jaar meer boter. Amerikaan
sche kaas en gecondenseerde melk en
melkpoeder aan d«e Amerikaansche
burgers kon worden gegeven, dan in
het kwartaal daarvoor en dat tevens
veel grootere hoeveelheden zuivel
producten aan de UNRRA voor de
bevolking van Frankrijk, België.
Nederland en Fransch Noord-Afrika
konden worden verstrekt. Deze landen
krijgen nu in dit kwartaal meer 'dan
450 millioen pond zuivelproducten
dat is ongeveer vier maal zooveel ais
de Vereenigde Staten in een vorig
kwartaal ter beschikking konden
stellen om aan de behoeften te vol
doen.
De grootere toewijzingen zijn het
gevolg van twee omstandigheden: de
militaire instanties hebben dit kwar
taal zoo goed als geen zuivelproduc
ten noodig en de Vereenigde Staten
hadden juist in dit kwartaal een
groote opbrengst ervan. Men ver
wacht. dat de melkproductie van dit
jaar 123 milliard pond zal bedragen.
374.600.000 Pond melkpoeder zij"
voor den export en voor verschepingen
bestemd tegen 200.200.00o pond ge
durende hetzelfde kwartaal in 1944
Daarvan zal 339.000.000 pond naar
Groot-Rritannië en aan de UNRRA
in België. Frankrijk, Italië, Nederland
Het eigenmachtig optreden van
de onbekende daders, die het tijde
lijke standbeeld van schout-bij-
nacht Doorman hebben vermeld,
zou aanleiding kunnen geven tot
het misverstand, als zou het hier
een geval zijn geweest van mis
lukte heldenvereering.
Het is daarom goed de zaak tot
haar ware proporties terug te
brengen. Niet juist is het. dat het
beeld door de Engelschen geschon
ken is. Zij stelden als eisen, dat
tijdens de vloot-tentoonstelling
voor een passende versiering van
de omgeving zou worden gezorgd.
De commissie, met deze versiering
belast, stond voor de moeilijkheid
van het leege voetstuk, waar vroe
ger Van Hogendorp op zat. Daar
voor moest iets worden gevonden
en zoo kwam men op het idee een
beeld van Doorman te plaatsen.
Een gelukkige inval is dat zeker
niet geweest, want" tijd was niet
beschikbaar. Een serieus werkstuk
zou één anderhalf jaar vragen
en het moest klaar binnen
acht dagen!
Ziedaar de geschiedenis van het
beeld. Het had dadelijk na de ten
toonstelling verwijderd moeten
worden, tegelijk met de vaantjes
en vlaggetjes en poppetjes, die de
verdere stadsvërsiering uitmaak
ten. Het had geen andere beteeke-
nis en ook niet meer pretentie dan
een beeld, zooals soms een praal
wagen versiert en na den optocht
dan ook voor goed verdwijnt.
Waarom Doorman is 'blijven
staan? Niemand voelde er zich ver
antwoordelijk voor. De Engelschen
hadden er niets mee te maken en
de commissie had haar taak vol
bracht. Te betreuren is alleen, dat
de gemeente niet tijdig besloot het
beeld weg te nemen, dat, nu de
tentoonstelling tot het verleden
behoorde, vreemdelingen een ge
heel verkeerden indruk moest
geven. Door deze nalatigheid kon
het onbeteekenende geval een steen
des aanstoots worden met het thans
bekende gevolg.
en Fransch-Noord-Afrika gezonden
worden. Men verwacht, dat ook ge
durende de eerste zes maanden van
1946 aanzienlijke hoeveelheden melk
poeder aan de bevrijde gebieden kun-
neti worden gestuurd.
43 Millioen pond gecondenseerde
melk zijn voor het tijdperk October-
December voor den export en voor
verschepingen bestemd, tegen 26 en
een half millioer gedurende het eer
ste kwart, van 1944 en 19.300,000 pond
in het derde kwartral van 1945. In
het geheel zijn 32.700.000 pond voor
de UNRRA in Frankrijk. België
Noord-Afrika en de Britsche over-
zeesche dienstinstanties bestemd.
153.500.000 Fond Amerikaansche
kaas zal worden uitgevoerd, tegen
ongeveer 85 millioen in het laatste
kwartaal van 1944. alsmede 54.300.000
pond melkpoeder, waarvan 42.600.000
voor de UNRRA in Frankrijk. België.
Italië, Nederland en voor Britsche
overzeesche instanties.
De suikercampagne bereikt dit
jaar nog slechts een derde van
het normale peil door minderen
uitzaai van den eenen en geringer
kwaliteit (door gebrek van kunst
mest) van de beetwortelen van
den anderen kant. Had men in
normalen tijd een productie aan
consumptiesuiker van 2.3 millioen
zak. als resultaat van de loopende
campagne, verwacht men een pro
ductie van 700.000 zak. Gaat men
uit van een bevolking van 9 mil
lioen, dan heeft men 1 millioen
zak noodig. zoodat de campagne
van dit jaar 300.000 zak te weinig
oplevert.
Een oud probleem doet zich
thans pijnlijker dan ooit gevoe
len. Er is in de gezinnen geen hulp
te krijgen; de meisjes toonen zich
voor het overgroote deel afkeerig
van huishoudelijken arbeid.
In een toestand, zooals deze thans
is ontstaan, zal op den duur niet
berust kunnen worden, daarvoor
zijn de gevolgen te ernstig. Het
lot van de overbelaste, zwoegende
huismoeders kan geen mensch
onverschillig laten. Onze volks
kracht is er direct bij betrokken,
de gezinsverhouding, de opvoe
ding der kindéren. De oudere
sociale leiders hebben gestreden
voor goede woningen; thans vormt
het leven in die woningen een
netelig vraagstuk.
Voor radicale maatregelen mag
niet worden teruggeschrokken.
Zou voor de meisjes in het be
lang van het geheele volk een
arbeidsdienstplicht mogelijk zijn,
zooals voor de jongemannen een
militaire dienstplicht bestaat?
Zulke vragen worden thans
onder de oogen gezien. Een „Co
mité voor maatschappelijken we
deropbouw'" te Sittard heeft er
de gedachten over laten gaan en
Dr. B. van Bilsen O P.M. deelt in
het „Kath Cult. Tijdschrift" de
resultaten mee.
Zijn conclusie is: géén arbeids
dienstplicht. De bezwaren daar
tegen zijn te groot. Maar wel acht
hij de invoering van een door de
Overheid geregelden arbeidsplicht
noodzakelijk De Overheid ver
deelt de daartoe verplichte meis
jes over de bij uitstek vrouwelijke
werkzaamheden en verleent voor
rang aan gezinshulp. Noodig zijn
de registratie van alle vrouwelijke
arbeidskrachten en een regelma
tige contróle.
Als uiterste middel zou een
aanvullende arbeidsdienst
plicht ingevoerd kunnen worden.
Alleen als uiterste middel.
Over oplossingen van dezen
aard moge het „gesprek" beginnen,
Hoe eer hoe liever.
Tijdelijke en accidenteele hulp,
zooals reeds wordt geboden, is
welkom en hoogst dankbaar te
aanvaarden, maar niet afdoende.
Hef college van rijksbemiddelaars
beeft bepaald, dat voor de zuivel
industrie de loonen in de leegste ge.
meenteklassen na de laatst toege„
stane verhooging van f 6 nogmaals
met f 3 moeten worden verhoogd.
In de twee hoogste geaaeenteklassen
is deze verdere verhooging f 2. Voorts
is een wijziging aangebracht in de
gemeenteklasse-indeeling. De loonen,
met inbegrip van de provisie, gel
dende voor melkbezorgers in dtenst
van melkinrichtingen, ondergaan een
geringe verhoogimg.
De Fransche minister van bui-
tenlandsche zaken, Georges Bidault,
heeft te Parijs een rede gehouden,
waarin hij le kennen gaf, dat
Frankrijk zich zou blijven verzet
ten legen de vorming van een cen
trale Duitsche regeering, terwijl
zijn land zich verder hel recht
voorbehield regionale pacten te
sluiten onafhankelijk van de kwes
tie, of'men al dan niet zou wen-
schen ie spreken van vorming van
een „westelijk bloc".
Geen enikele plek op aarde, zoo
ging de minister verder, zal in
vrede kunnen leven, tenzij de ge
heele wereld in vrede leeft. „Wij
keuren chauvinisme af maar aan
vaarden waakzame en ^moedige
liefde voor het vaderland".
Sprekende over de binnenland-
sche politiek der M.R.P- zeide
Bidault, dat zijn partij bereid :s,
samen te werken met de socialisten
en communisten in een regeering
van drie partijen maar dan als
gelijkwaardige partij.
Bidault legde nadruk op het feit,
dat het nieuwe parlement slechts
zeven maanden ter beschikking
staan voor het opstellen van een
uieuwe grondwet en voor het
vaststellen van een begrooting.
„Wij moeten daarom, als ernstige
menschen, geen beloften doen om
trent nationaliseering van bepaalde
bedrijven. Wij kunnen slechts be
loven, dat wij een begin zullen
maken met het proces van onteige
ning van monopolies".
In Fransche politieke kringen
wordt de rede van Bidault be-
als een beginselverkla-
een regeeringsvorming op basis
van een drie-partijenstelsel. Het is
evenwel overduidelijk, dat de
M.R.P. er niet aan denkt een dicta
tuur van communisten en socialis
ten te aanvaarden.
Program der Fransche
communisten,
Maurice Thorez, de secretaris
van de Fransche communistische
partij, heeft een samenvatting ge
geven van het partijprogram voor
binnen- en buitenlandsche politiek.
Dit program behelst:
le De bestraffing van profiteurs
en verraders en verbeurdverklaring
van hun rijkdommen.
2e Ware democratie, gewaar
borgd door persoonlijke vrijheid
en openbare opvoeding.
3e Nationalisatie van industrieën,
welke in feite monopolies vormen,
zooals het bank- en verzekering.?-
bedrijf, electriciteits- en gasbearij-
4e Tenietdoening van de door
Vichy ingerichte corporatieve or
ganisatie.
5e Stabiele prijzen, loonen en
munt.
6e Democratische
VaWa1t0td1ee8biiitenlandsche politiek
betreft wordt door de communisten
aanbevoien-^jeve veiligheid als
middel tot handhaving van den
VF2e ^Loyale samenwerking met de
big three.
3e Strikte toepassing van de be
palingen van het Franach-sowjet-
russische verdrag.
4e Afwijzing van ieder weste-
'^5e ^Onmiddellijke verbreking van
hervorming
