DE OORLOG IN ONS INDONESIË Fataal tekort Conferentie te Washington DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN. BRITSCH GEDULD TEN EINDE Indië en het Hand vest der Ver. Naties Duitschland wordt niet verdeeld Hands-of f! Ononderbroken aanvallen op Soerabaja oud-gezant. Bevolking vlucht uit bestookte stad Groote branden te Soerabaja De officieele opinie te Londen Soerabaja nagenoeg schoongeveegd Nijmegens oorlogs slachtoffers Geen vliegershulp van Australië Soekarno's kabinet gaat heen DE EIGENDOM DER De slag om den winter ATOOMBOM OPENING DER STATEN-GENERAAL Het militair vertoon INDIË-VLIEGTUIG OOK EEN WITBOEK VAN KONING LEOPOLD Uitg. v. d. Maas bode-Stichting, R'döm Giro 9095 Directeur: Joh. Kuijpers Hoofdred.Mgr Dl*. J Witlox. Aig. Redacteur: HL. A. Paalvast Drukker: NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT cortn ta a 68ste JAARGANG No. 19858 Abonnementspr 3.25 p. kwart. 1.10 P. maand 0.26 p. week Tijd. adres: Broersvest 8 A Tel. 68804 Adverteretiën 25 ets per m. MAANDAG 12 NOVEMBER Een groep vart 60 Labour-afge- vaardigden van het Engelsche La gerhuis richtte tot de regeering een petitie, waarin o.a. het denk beeld aan de hand werd gedaan de problemen, die in het Verre Oosten door het einde van den oorlog zijn gerezen, te beschouwen als zaken, die de Vereenigde Na ties aangaan. Tegenover het denk beeld om de problemen in hei Verre Oosten, door het einde van den oorlog gerezen, te beschouwen als zaken die de Vereenigde Na ties aangaan meenen wii dat on zerzijds een beslist: hands off moet worden uitgesproken. Wij wijzen er op. dat de formu leering van het denkbeeld zoo is gesteld dat bemoeiing met En- gelsch-Indië is uitgesloten, hetgeen trouwens de Britsche regeering ook wel zeer beslist zoude welen te beletten. De formuleering sluit bemoeiing daarmede uit, omdat het probleem, hoe aan de nationa listische beweging aldaar bevredi ging kan worden gegeven, niet door het einde van den oorlog is gerezen. Het is al van veel oude-' ren datum en de oplossing is nog verre. Hands off zeggen wii, omdat wij in deze petitie een poging zien om aan de Vereenigde Naties een be voegdheid toe te kennen, die zij volgens het Handvest niet hebben. In artikel 2 wordt gezegd, dat de Organisatie moet handelen over eenkomstig de beginselen, die in zeven leden van het artikel wor den genoemd. Sub 7 wordt gezegd: „Niets in dit Handvest zal den Vereenigden Naties het recht geven tusschen beide te komen in zaken, die in wezen binnen de uitsluiïfen- de bevoegdheid van eenigen Staat vallen, of zal van de leden eischen zoodanige zaken aan beslechting krachtens dit Handvest te onder werpen; maar dit beginsel zal geen inbreuk maken op de toepassing van dwangmaatregelen krachtens hoofdstuk VII." Als men kennis heeft genomen van het Voorl. Verslag en do M v. Antwoord betreffende het "ont werp tot goedkeuring van het Handvest en van de beraadslagin gen daarover in de Tweede Kame dan ziet men met hoe weinig en thousiasme deze goedkeuring wera verleend. Teekenend ziin de vol gende woorden uit de M. v. A „Inderdaad heeft de ter goedkeu ring voorgedragen regeling een aantal bedenkelijke zijden en er is geen reden om ons aan illuster over te geven". Men ziet volkomen in. dat door de bepalingen van het Handves de kleinere mogendheden tot die naren der groote mogendheden kunnen worden gemaakt, al is dan ook verklaard, dat de Organisatie is gegrond op het beginsel van de souvereine gelijkheid van al haar leden. De bekende Engelsche des kundige, prof. Carr. schreef, dat een dergelijke bepaling getuigt van politieke onnoozelheid of toegever, aan volksbijgeloof. De ongelijkheid bestaat nu een maal en zal blijven bestaan. He zal de taak zijn der kleinere mo genóheden om er voor te waken, dat van deze ongelijkheid geen mis bruik wordt gemaakt. In boven bedoelde petitie zien wij, al of niet bedoeld, een streven om ovei twee mogendheden die niet be hooren tot de Big Three, door he' Handvest gezag uit te oefenen. Dit streven moet worden weer staan, van den beginne af. En daarom herhalen wii: hands off O. v. NISPEN TOT SEVENAER Volgens Indonesische rapporten zijn Soerabaja en zijn omgeving verwoest en duizenden Indone sische soldaten en burgers gedood door ononderbroken Britsche aan vallen uit de lucht, op zee en te land." Via den „Indonesischen -adio- omroep" te Soerabaja werd afge kondigd, dat de strijd, welke aan den gang is. ..een heilige oorlog is. De Britsche soldaten werden „moordenaars" genoemd en de om roeper schreeuwde uit: „Wij zullen strijden tot het einde. De Britten zijn eerst den strijd begonnen, nadat een eisch tot on voorwaardelijke overgave door de Indonesiërs was afgewezen. De Indonesiërs gebruiken machinege weren, lichte tanks en volgens sommige berichten beschikken zij ook over Japansch veldgeschut. De Britsche en Br. Indische artillerie was Zondag bij ooera- baja levendig in actie. Berichten van Nederlandsche herkomst, die inhielden, dat het grootste gedeelte van Soerabaja door Britsche en voor-Indische troepen zou zijn be zet, waren vermoedelijk onjuist, aldus Reuter. Dit blijkt uit .Ütere rapporten, volgens welke die troe pen 1200 yard (ongeveer een kilo meter) waren opgeschoten. De Britsche brigade-generaal L. Symor.ds, bevelhebber van een detachement koninklijke artillerie te Soerabaja, is verongelukt, toen hij in een „Mosquito" trachtte op te stijgen. De machine werd ver nield. De Britsche aanvallen ter zee, uit de lucht en te land op-Soera- baja, gaan voort. Bommen, tanks en zware vuurmonden zaaien dood en verderf. Soldaten en burgers onder wie Chineezen, Nederlan ders, Indo-Europeanen, Britsch Indiërs en anderen zijn gedood. Hun liiken liggen nog in de strater opgestapeld, aldus een verklaring van Soebarójo, die ook verzekerde dat de Britten de stad binnenge rukt zijn. Tot laat in den avond was de bevolking bezig de stad te verlaten. Velen zijn hierbij het slachtoffer geworden van door strijd vechtlustig geworden Indo nesiërs. aldus Soebardjo. Aan den correspondent van A.N.P.-Aneta. Robert Kiek, heeft de Britsche luitenant-kolonel Oli ver, die van Soerabaja naar Ba tavia is teruggekeerd, o.a, het vol gende medegedeeld: Tijdens zijn verblijf te Soera baja" woedden er zeven groote branden in de stad. De geallieerde artillerie moest voortdurend blij ven vuren, of belangrijke doelen bombardeeren, zoodat een tegen aanval op groote schaal kon wor den voorkomen. Niemand ver toonde zich op straat, aldus luite nant-kolonel Oliver, en men zag alleen barricades en ondersteboven geworpen voertuigen. Generaal Mansbergh leidt de operaties uit zijn hoofdkwartier met groote vastberadenheid. Vrij wel alle officieren van het hoofd kwartier der 49ste brigade zijn gedood, of worden vermist, na den aanval van 28 October. Gealli eerde soldaten, die door Indone siërs waren gevangen genomen maar la)er bevrijd zijn. hebben verklaard- dat de Indonesiërs vooral tégen de Br-itsch-Indiërs wreedheden hebben begaan. Zoo zijn gevallen bekend, waarbij Britsch-Indiërs de beenen zijn af gesneden rioor extremisten. Ruim 2000 Europeanen, die in Soerabaja gevangen zaten zijn door geallieerde strijdkrachten be vrijd. Er zijn nog meer Europe anen in handen der Indonesiërs en wel Zwitsers, Duitschers en Zweden, die er voorkeur aan had den gegeven te blijven waar zij waren. In officieeie kringen te Londen is er geen neiging om de betreu renswaardige gebeurtenissen te Soerabaja als iets meer te beschou wen dan het werk van wilde ex tremisten en men meent niet, dat hun excessen de Indische zaak als geheel, of de Britsche bereidheid om voort te gaan deze zaak door Naar A-N.P.-Aneta uit gezag hebbende bron -te Batavia ver- neeml. hebben Britsche en Briiscb- Indische troepen nu vrijwel de ge- heele stad Soerabaja schoonge veegd. Volgens de laatste officieele opgave bedroeg het aantal dooden onder de burgers van Nijmegen in het oorlogsjaar 19441945 2200. Ongeveer 5500 burgers zijn zwaar verminkt of hebben Hijvend letsel. Het aantal lichtgewonden was nog grooter, men spreekt van 8000. besprekingen gereegeld te krij gen zullen benadeelen. Maar men is ook van mèening, dat na den moord op generaal Mallaby in Soe- rabaja geen verdere risico's kun nen worden genomen en dat Qe plaatselijke leiders ontwapend moeten worden, zoo noodig met geweld. De Australische minister van luchtvaart, Arthur S. Drakeford. heeft een verbod bekend gemaakt, volgens hetwelk geen leden van de Australische luchtmacht Australië mogen verlaten om steun te ver- leenen aan de Ned. troepen op Java. Deze bekendmaking is uitgelokt door een verklaring van den secre taris van den „labour council" van New South Wales waarin deze ge zegd heeft, dat de luchtvaart autoriteiten vrijwilligers hadden opgeroepen voor hulp aan het Ned. Oost-Indische legér. Volgens het blad der Indonesi sche nationalisten, „Merdeka", heeft Soekarno den voorzitter van het uitvoerende Indonesische comité Soetan Aharit, opgedragen een nieuw kabinet te vormen. Deze is tot dusverre hierin niet geslaagd en zoolang het nieuwe kabinet nog niet geformeerd is, zal het oude blijven functionneeren. Veldmaarschalk Montgomery heeft op een persconferentie te Berlijn, naar aanleiding van een hem gestelde vraag, categorisch verklaard, dat het niet in jle be doeling lag, Duitschland in vier aparte zones te verdeelen. Hij roeende, dat de bezwaren van Era: tijd Usche zijde in dit opzicht me) ea geduld overwonnen zouden ku"nen worden. zeiric !>lWoord °P oen andere vraag meenina ntgornery' dat' naar z'-'n wii ,d.0n- gevolgde methode van op bouw m Duitschland niet zou iei- de thans door de sealli- den tot de ontwikkeling van een zeer sterk Duitschland. Met groote belangstelling, aluus de maarschalk, heb ik kennis ge nomen van de krantenberichten, volgens welke ik misschien spoe dig van mijn post ontheven zou worden. Naar mijn inzicht zou het echter aanbeveling verdienen, geen wijziging in het commando of in het algemeen in Duitschland aan te brengen, voor de „slag om den winte" gewonnen zou zijn De Duiische bevolking is rp het oogen- blik weliswaar uiterlijk volgzaam, doch men kan niet voorspellen, welk effect het gebrek aan voedsel en brandstof, onder de harde om standigheden van den midden- Europeeschen winter, op haar zal hebben. Zeer belangrijke besprekingen worden te Washington gevoerd. Zaterdag zijn daar aangekomen de Britsche prime minister Atttee en de Canadeesche premier King, en bijna onmiddellijk daarop werd een aanvang gemaakt met de gedach- tenwisseling over de dringendste problemen, welke de wereld in spanning en niet minder :n angst ii-uden. Ofschoon men veilig kan aanne men. dat het ge-heele complex der huidige internationale verwikke lingen grondig onder de loupe zal worden genomen, overhee recht in de wereldpers toch eén probleem als onderwerp der oespreking: de atoomBom. Door dit gevaarlijke in strument is de groote politiek tn een impasse geraakt waaruit nie mand meer een uitweg ziet Groo i- moeiiijkheden zouden er ook zon der de atoombom Destaart. en wel licht, waarschijnlijk zelfs verkeer de men ook dan in een impasse Maar met dit vervaarlijk? wapen, •ia' Truman tot een „gewi.ia pand" heeft verheven, heeft men het Rus- tand toch wel moeilijk geinaak: een samenwerking zonder wantrouwer, te geven, zoolang het geneim van de bom voor Amerika gereserveerd blijft Zelfs als het eigendom der Angelsaksische naties als zooda nig worden de Vereenigde Staten, Engeland en Canal3 genoemd zou worden, zijn we nauwelijks een stap verder; want ook data nog zou Rusland buitengesloten zijn. En we gelooven ook niet, dat Rusland be vredigd zou zijn, als het een aantal atoombommen krees echter zon der het geheim der fabricage. Rus land zou een*dergelijk cadeau als vertrouwen onder voorbehoud moeten beschouwen en de aoo noodzakelijke verstandhouding der groote mogendneuen zou er nau welijks beter van worden. Als werkelijk waar is, wat de geleerden beweren; dat Rusland uit eigen wetenschap binnen vier tot tien jaar het geheim van de atoom bom zal ontdekt hebben vraagt men zich af, waarom, ter wil le van de zoo bitter noodzakelijke samen werking, Amerika geen royale geste stelt' Rusland deelgenoot van zijn,ontdekking te maken. Onge schreven, maar toch iu delijk tus schen de regels van vele beschou wingen door klinkt het verre van grootsche antwoord, dat de atoom bom, in handen van één of enke len, niet voor oorlogsdoeleinden zal worden gebruikt, maar als een middel om pressie uit te oefenen, om concessies te verkrijgen, orn de machtsuitbreiding van éé-t land in bedwang te houden. Waarop van Russische zijde onmiddellijk, vol komen begrijpelijk overigens. wordt verklaard, dat men niet voor een machtspolitiek met de atoom bom als instrument zal wijken. Rusland weet te goed, hoe oorlogs moede alle landen zonder eenige uitzondering zijn; en ca:, al hebben de Amerikanen verklaard, dat zij in een week tijdis de heerschappij over de geheele wereld kunnen veroveren, zij toch verstandig ge noeg zijn om te beseffen, dat die heerschappij dan zou moe'en wor den uitgeoefend in een totaal ver woeste, in een vernietigde wereld. Da; die heerschappij derhalve geen enkel voordeel zou opleveren. Dat is wel het gecompliceerdste probleem, waarvoor de te Wash ington bijeengekomen staatslieden tharns staan Zij zullen het waar- chijnlijk diep betreuren, dat Sta lin of diens vertegenwoordiger niet mede aanwezig is. Want zen der Rusland kunnen, zooals de wereld nu eenmaal uit dezen oor log te voorschijn gekomen is, de groote problemen niet worden op gelost. Men kan dit be'reuren of niet, feit is en blijft, dat men zich niet buiten de realiteit van het le ven kan plaatsen. Volgens inlichtingen uit gezag hebbende bron te Washington zcu Daar zijn vele oorzaken momen teel die de arbeidsschuwheiö onder de jongelui verklaren. Een van die oorzaken is ontegenzeggelijk de drang naar het dragen van een uni form. Ik zou dat een uniformziekte willen noemen. Die drang naar een uniform dragen is een na-oor- logsverschijnoel. Door de tijdsom standigheden van de bezetting werd een jongeman gedwongen onder te duiken, wilde hij niet in het moffenland tewerk gesteld worden. Het onderduiken op zich zelf was wel geen pretje, maar het heeft hem dingen geleerd, welke hij nu maar niet van zich af kan zetten. Toen hij ondergedoken was, was er een ander, die voor hem zorgde. Hij kreeg maandelijks zijn bonkaart en zijn zakgeld en had hij iets anders noodig prompt werd er voor gezorgd. Het was altijd een ander die voor hem moeot zorgen, zelf immers kon hij niet in 't open baar verschijnen, daar was het ge vaar te groot voor. En dat heeft bi' hem een mentaliteit aange kweekt, dat ook nu na de capitu latie een ander voor hem moet zorgen. De gedwongen rust tijdens de bezetting heeft hem neelemaal verknoeid. Zonder werk wil hij nu door de wereld komen of althans door zoo weinig mogelijk te wer ken, daartoe vindt hij een pracht gelegenheid bij de verschillende bataljons, 'n Mooi uniform en een zeker percentage sigaretten plus 'n behoorlijk soldij Staat-ljem wel aan. De paar uur wacht h..'1,4f'n neemt hij op den koop toe. ma. z-ch in zetten voor den wederopbou daar bedankt hij voor. Dat laat hij^li - ver aan anderen over. Spreekt men met de jongelui over wederopbouw dan zeggen zij allen unaniem: laat een ander het maar opknappeh, mij krijgen zij daar tiet voor n Uniform staat hen wel aan, maar dat 't vaderland in puin ligt interesseert hen niet. Of 't r.og ooit in orde komt met ons vaderland laat hen vrij koud. En dat is erg. Wanneer onze jongelui er zoo over denken, staat 't met ons vaderland er niet best voor, want 't is toch de jeugd waarop onze toekomst ge bouwd moet worden. En hier ontbreekt ietssociale liefde. Pater Commandeur. Aillee aan president Truman heb ben voorgesteld, ie pogen van Sowjel-Rusland een verklaring te verkrijgen over de uiteindelijke eischen voor zijn veiligheid aan Europeeschen kant, als onderdeel van een plan tot verzekering van een volledige overeenstemming tusschen de groote mogendheden en tot het instellen van een „pool" van geheimen betreffende ue atoomenergie en andere weten schappelijke uitvindingen. Mocht Attlee er niet in slagen, Truman en Stalir, voor dit plan te winnen, dar zou wellicht door Groot-Britannië. den Ver Stalen en Canada worden voorgesteld, dat de atoombom geheim blhff. maar uitsluitend wordt gebruikt op ver zoek van der veiligheidsraad MR. A. W KAMP t Na een kortstondige ziekte !s te Amsterdam op 66-jarigen leeftijd over leden de bekende voordrachtskunste naar mr A W Kamp. Naar wij vernemen za] aan het militair vertoon bij de openine van de Staten-Generaai een even groote troepenmacht deelnemen als vóór den oorlog gebruikelijk was n.l. ongeveer 2000 man. Na afwijking met andere jaren zullen vier muziekkorpsen inplaats van twee de plechtigheid opluiste ren, n.l de Kon Mil Kapel voor het Kon paleis, de Marinekapel op het Binnenhof en twee andere korpsen op twee plaatsen langs oe route. Op het Binnenhof zal ook worden opgesteld een detachement van de Irene-brigade en een cte- outatie van de Vereenigine van dragers van de Mil Willemsorde. Het Vrouwelijke Hulpkorps en ae Marva's zullen ook aan het mm tair vertoon deelnemen Het Ned. „Skymaster"-vliegtuig, dat op weg is naar Batavia, is Zaterdagavond om 23 u. 10 Green- wichtijd op Het vliegveld van Cairo geland meldt „U.P." Zondagavond om 22 uur Green- wichtijd werd de reis voortgezet. Te Basra geland. Bij de K.L.M. is het bericht bin nengekomen, dat het Indië-vlieg- tuig Maandagmorgen in Basra is geland. Te Sheiba aangekomen. Hef K.L.M.-vlieguig naar Ridië i's Maandagmorgen 3 u. 40 G.tvj. i. te Sheiba aangekomen en zou ver moedelijk om 5 uur G.M.i. - daar vertrekken. Alles wel boord. van Acker Evenals de regeering ook koning Leopold voornemens 1946, een witboek ie Hel zal een volledig s konings 10 Mei 1940. aldu; Jacques in Januari publiceeren. dossier bevallen van handelingen sederl - heefl zijn secretaris, prol. Pirenne. verklaard. Pirenne sprak voorls de berich ten. ais zou de koning lijdend» zijn aan hartaanvallen' ten stel ligste tegen. Aangaande 's konings ,Plan°®" lot terugkeer naar Bel9ie' 1 Pirenne nog, dat Leopold roepelijk bij zijn besluit blijven zou. de uitspraak af te wachten van de stembus.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1945 | | pagina 1