DE SITUATIE GERED
EEN GETUIGE UIT DACHAU
De eerste werkdag der U.N.O
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
Beide moties verworpen
De zuivering
Rijwielen voor
geestelijken
j Weer koffie en thee
Meer gas en electriciteit
Als de prominenten op
bezoek kwamen
Betere vooruitzichten
De distributie van
gedistilleerd
Dr. Van Mook weer oyer
Indië
De tolken der U.N.O.
GONGSLAGEN
Het verlossende woord
Nederlandsch voorstel
aangenomen
R'dam Giro 9096
Directeur:
joh. Kullper».
Hoofdred.Mgr.
Dr. J Wltlox.
All- Redacteur:
H. A. Paalvast.
Drukker:
N.R.c N.v.
Uitg- V. d. Maaa-
bode-Stichtlng.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
ZATERDAG 12 JANUARI 1946
68sle JAARGANG No. 1990S
Abonnementspr
3.25 p. kwart.
1.10 p maand
0.26 p. week
Tijd. adres:
Broerevest 8 A
Tel. 68804
Advertentiën
15 ets per mm.
Nog een paar spannende uurtjes
heeft ons het debat over de legalisatie
der wetsbesluiten bezorgd. Dank zij
mede het even rustig als handig be
toog van minister Kolfschoten, die
den vuurdoop in alle opzichten heeft
doorstaan, is ten slotte het gevaar
afgewend dat zich een ernstig con
flict voordeed tusschen het kabinet
en de voorloopige Tweede Kamer
Het bleek ook wel, dat op het laat
ste moment de Kamer zelf, die eerst
een quos-ego-pose had aangenomen
tegenover het ministerie dat zich maar
niets aan de volksvertegenwoordiging
liet gelegen liggen, voor zulk een con
flict terugschrikte. Misschien waren
ten slotte de voorstellers der moties
achteraf wel blij met hun echec. Zij
hebben in de discussie vooral den
nadruk gelegd op de volkomen scha
deloosheid van de practische toepas
sing hunner ideeën; maar wij gelooven
dat de minister dichter bij de werke
lijkheid staat als hij meent dat het
op de helling leggen van de geheele
noodwetgeving ('n kleine 800 beslui-
tóm altes op losse schroeven zou
XTtLn in eén tijdsgewricht, waarm
f® vóór alles op aankomt den
Jhlos uit het publieke leven te ban-
tuen.
Vooral ten aanzien van het Buiten
gewoon Strafrecht en de Bijzondere
Rechtspleging schijnt het instellen van
een onderzoek, of zij binnen de gren-
len van het noodrecht zijn gebleven,
voor den gang van zaken bij de rechts
pleging pernicieus. Dit laatste «at.
den minister, zoo hij verklaarde, het
Mallerhoogst"; wat te begrijpen is als
men zich maar even realiseert, dat
door het ingaan op de ideeën der
legaiisators de Justitie-bewindsman de
volle verantwoordelijkheid voor de
uitvoering der doodvonnissen op eigen
schouders ziet geschoven
Geen twijfel trouwens, dat een der
hoofdmotieven, zoo niet hèt motief,
der motie-voorstellers juist was de
kwestie van de doodstraf, welker toe
passing zij blijkbaar wenschen voor
komen te z i>at openbaarde zich
het duidelijkst in de manoeuvre van
den sociaal-democraat Donker, die,
toen hij de zaak zag misloopen, het
denkbeeld opperde om althans deae
ééne vraag aan de volksvertegenwoor
diging voor te leggen: moet ln het
Buitengewone Strafrecht de doodstraf
gehandhaafd blijven?
Ook hier tegenover bleef de minis
ter terecht den voet stijfhouden en
toen hij ten slotte had verklaard bij
de aanneming van een der moties de
verantwoordelijkheid niet langer te
kunnen dragen, werd zor#wel van
socialistische als katholieke zijde af
stand genomen van de motie-voorstel-
lers. Namens de Kath. Volkspartij
motiveerde mr, Deckers de tegenstem
van zijn fractie, waarbij hij allereerst
in overweging nam, dat de minister
niet aan H.M. de Koningin afwijzing
van de gratie-verzoeken zou willen
adviseeren; vervolgens dat de twijfel
gevallen intusschen onder de loupe
tullen genomen worden; en ten slotte,
dat zijn fractie een ernstig conflict
met het kabinet wilde vermijden
Toen was de zaak beslist: de motie-
'Joekes verdween met 49 tegen 17
Stemmen; die van den heer Donker
sneefde met 42—24 stemmen.
Voor minister Kolfschoten een feli
citatie waard!
Uit de replieken over het verdere
regeeringsbeleid stippen wij nog aan
de mededeeling van den minister
president in antwoord op de vraag
wat er uit de overladen troonrede
aan de orde komt - dat
rWerpen van bet regeerings-
ZeS ln behandeling zijn maar
hanrfL onmogelijk, gezien de op
"anden zijnde verkiezingen, kan zeg-
*at daarvan in de naaste toe
komst voor de Kamer komt
voorts lichtte de minister-president
zake van de kabinetsformatie
miaaer toe dat de vóór ieder ander
gepolste anti-revolutkmnaire persoon
lijkheid niet één- maar tweemaal met
aandrang gevraagd is en nummer
twee (voorman uit de verzetsbewe
ging) geenszins een technische plaats
in het kabinet was aangeboden; als
mede dat ten slotte het toetreden
van een anti-revolutionnair enkel en
alleen is afgestuit op het meenings-
verschil inzake de manier waarop de
Staten-Generaal in werking zouden
worden gesteld.
Dat Z.Exc. zich wat al te geest
driftig had uitgelaten over de Partij
van den Arbeid, een klein succesje
van de Ned. Volksbeweging, schoof
hij onder belijdenis nochtans van
eigen schuld handig op den breeden
rug van den heer Kortenhorst, die
hem ter zake uit z'n tent had gelokt
Den heer Ruyter gaf prof. Scher-
merhorn de verzekering, dat de
kleine boerenstand de bijzondere be
langstelling van de regeering heeft
en zal houden
Het vervolg der zitting was gewijd
aan de zuivering. Met de be
schouwingen is men niet gereed ge
komen. Wij stellen een bespreking
tot later uit. Dinsdag is Indie aan
de beurt' L H. a l.
Zenjiru Horakiri, de Japansche
minister van binnenlandsche zaken,
heeft zijn ontslag aangeboden. Hij is
de eerste van een reeks ministers van
wie men verwacht, dat zij af zullen
treden.
De koning van Engeland inspec
teert voor de opening de con
ferentie-zaal in gezelschap van
minster Tomlinson.
De minister van handel en nij
verheid deelt mede. dat tot de
categorieën van personen, wier
aanvragen om een rijwiel met ban
den bij de plaatselijke distributie-
diensten in behandeling zullen
genomen worden, behalve prakti-
zeerende artsen, veeartsen wijk
verpleegsters. verloskundigen, in
validen en personen, die belang
rijke werkzaamheden verrichten
voor den wederopbouw en de
voedselvoorziening, tevens behoo-
hem geestelijken, die voor de uit
oefening van hun werkzaamheden
in hun parochie of gemeente van
een rüwiel gebruik maken.
j,2üuari zal een nieuwe
aangewezen c^faimï.k?ffie worden
wederom n^e?Pi, februari wordt
gram thee besch?ktf°en van 50
sch'kbaar gesteld.
Naar wij vernemen, zullen tegen
het a.s. voorjaar o.a. door het feit
dat de mijnen dan minder kolen
behoeven te leveren voor huis
brand, meer kolen beschikbaar
Komen voor de gas- en electri-
citeits voorziening. De gas- en
tsdistributie zal nog wel
*uuen worden verruimd.
In de Neurenbergsche rechts
zaal stonden gisiernamiddag weer
alle verschrikkingen van Dachau
in hei middelpunt der be. 8'3-
s telling, merkt een A.N.P.-ver-
clagaever op, want een,
getuige verschenen die bii de be
handeling destijds niet aanwezig
kon zijn en die thans toelichlin
gen gaf op zijn schrifelijke_ ver
klaring. Het was de 47-iarige
Tsjechische chirurg dr. Franz
B'aha, die in Maart 1939 in Praag
als gijzelaar was gepakt en na
twee jaar gevangenis naar Dachau
werd overgebracht, waar hij het
grootste deel van de volgende
vier jaar bij autopsie (lijkonder-
zoek) werkzaam was.
Nogmaals werden de afgrijselijk
heden uit helt kampleven opge
haald, met name de medische
experimenten op gezonde gevange
nen ten behoeve van de lucht
macht, zooals de proeven met lucht
druk en iiswater, waaraan de meeste
■slechtoffers bezweken en waarbij
de overlevenden eenvoudig wer-
den afgemaakt. Deze experimenten
waren erger dan „gewone" te-
rechtstellingen of afslachtingen,
omdat het leven van de slacht
offers kunstmatig zooveel mogelijk
werd verlengd, teneinde hen des
te langer te kunnen bestudeeren.
De meeste sensatie veroorzaakte
de verklaring van de getuige, dat
Kaltenbrunner een bezoek aan
Dachau had gebracht en dat er bij
derw^i'ike visites voor werd ge
zorgd dat de bezoekers geen gru
welen te zien kregen.
Er werd dan niet geslagen of
geëxecuteerd en evenmin werden
er proeven gedaan. Alles moest
netjes „in orde" zijn, schoonge
maakt en gepoetst.
Rosenberg en Frick hebben
steeds beweerd, dat zij nooit in
Dachau waren geweest, maar ge
tuige had hen daar gemakkelijk
herkend, Rosenberg, toen een
ander er hem opmerkzaam op
maakte en Frick, die toentertijd
een „populaire'', zooals getuige zich
geestig uitdrukt, persoonlijkheid
in zijn land was, aangezien hij
toen als protector voor Bohemen
en Moravië optrad. Funk had hij
niet zelf gezien, doch hem was
verteld, dat ook deze er geweest
was. Bovendien was diens bezoek
tevoren aangekondigd.
Voor hooge bezoekers was steeds
een keurcollectie van gevangenen
op een rij gesteld, bestaande uit
beroepsmisdadigers, een prominen
te persoonlijkheid als de burge
meester van Weenen dr. Schmidt,
een homosexueel een zigeuner,
een katholieke bisschop, een hoog
leeraar. Deze verscheidenheid van
slachtoffers vormde een aardige
attractie voor de bezoekers, aldus
merkte de getuige sarcastisch op.
In antwoord op desbetreffende
vragen wordt van regeeringszijde
meegedeeld, dat met ingang van
1 Jan. aan listilleerderijen is toe
gestaan per 2 maanden 2/12 van
50 pet. van de hoeveelheid, in 1939
afgeleverd, in consumptie te bren
gen.
Het ligt in het voornemen doch
zekerheid omtrent de uitvoerbaar
heid daarvan bestaat nog niet
dit percentage met ingang van
1 Mei te verhoogen tot op 60.
Het binnenlandsch gebruik van
gedistilleerd in 1939 kan worden
gesteld op 81.475 hl. berekend op
een alcoholsterkte van 100 pet.
Voor de periode 1 Oct. 1945 tot
30 Sept. 1946 wordt geraamd, dat
ca- .43 000 alcohol ad 100 pet. voor
gedistilleerde dranken, in het bin
nenland te gebruiken, ter beschik
king zullen worden gesteld.
Het binnenlandsch bierverbruik
in 1939 bedroeg 1.423.000 hl met
een gemiddeld gehalte van 10.2
overeenkomend met een gebruik
van 16,2 1 per hoofd der bevol
king. De huidige afzet ligt op een
peil van 16,5 1 per hoofd der be
volking bij een gemiddeld gehalte
van 7. Hoe de verdere afzet zal
verloopen, valt nog niet te voor
spellen.
kmc? Anyper vaT1 wijn bedroeg in
n 524.000 1. Sinds de bevrij-
of<j„„„wer invoervergunningen
1 905onnni 'tt een hoeveelheid van
Het grootste deel van
deze hoeveelheid zal eerst in den
loop van 1946 ter beschikking
komen, verdere invoer zal af-
hank el ijk zijn van de handelsver
dragen, met verschillende landen
af te sluiten. f,
De lt.-G G. van Ned.-Indië heeft
in een 'te 's Gravenhage gehouden
perscon/ferert-fc de Inidiisohe kwes
tie besproken. Het was onver
mijdelijk, dat hij daarbij op ver
scheidene punten, die reeds bij
vroegere gelegenheden waren aan
geroerd, in herhaling trad
Te vermelden valt nog, dat spr.
ditmaal opkwam tegen verdacht
makingen, aan zijn adres geuit.
Tusschen e regeeringsorganen m
Nederland en Batavia bestaat ae
grootste openhartigheid en het
zelfde geldt ten aanzien van de
geallieerden, aldus spr.
Wanneer men zich de toekomst
van het koninkrijk denkt in de
termen van 1939 en meent dat die
oude situatie hersteld moet worden,
begaat men legenover Nederland en
Indiië een groote fout. Wanneer
men er naar streeft tot een nieu-
wen opbouw te komen met weder-
ziidsche erkenning en wederzijd-
1 sche waardeering, zal Nederland
aan prestige niet verliezen, maar
een voorbeeld geven van wat
zelfbeheersching en door beleid
kan worden bereikt door een land
van onzen omvang, besloot spr
Hierna beantwoordde dr. van
Mook nog enkele vragen. In den
loop der discussie zeide hij nog,
dat indien het overleg met Sjarir
mocht mislukken, nog niet nood
zakelijk tot geweld behoefde te
worden overgegaan: achter en
naast de gro-ep-Sj arir staan veler
lei andere constructieve elementen.
De Daily Herald wijdt een arti
keltje aan de tolken, die tot taak
hebben de redevoeringen van de
afgevaardigden van de U.N.O. om
te zetten in de twee voertalen,
Engelsoh of Fransch. Een onder
hen, Andre Kaominker, kan een
rede van een half uuir zonder
eenige notitie vertalen. Hijzelf
verklaart deze begaafdheid met de
opmerking, dat er niet woordelijk
vertaald wordt en een spreker ge
woonlijk drie of vier* punten in
een redevoering maakt. Als lin
guist onder de tolken Is George
Margoulies moeilijk te overtreffen.
Hij is bedreven in de vijf officieele
talen van de U.N.O.: Engelsch,
Fransdh, Spaans ch, Russisch en
Ohineesoh (indien een afgevaar
digde een andere taal wenscht te
sipreken, moet hij zijn eigen tolk
meebrengen). Margoulies heeft een
Chineesdhe grammatica geschre
ven en kent nog andere talen be
halve de vijf genoemde. Hij
heeft echter geen werkelijke be
langstelling voor levende talen. Hu
stelt meer belang in h'ieroglyphen
of spijkerschrift.
In een kamer tegenover de mijne
ratelt een telexmachine als een
mitrailleur. De tikker tikt de
bonnenlijst De reeks nummers is
klein. Er zijn immers reeds zoo
veel vrije artikelen. Ai. Een kilo
aardappelen voor de nieuwe weeK.
Geen nood, zegte de overheid. Ge
neemt eenvoudig twee kilo uit uw
voorraad. (Wie lacht daar nu
weer?) En dan. M aak rui m e r
gebruik van peulvruch
ten. Ze zijn vrij.
De tikker til t. Een heel verhaal
over de groente-miserie. Doch aan
het einde komt ook hier weer het
verlossende woord. Met wat aan
passingsvermogen, maak rui
mer gebru k van peul
vruchten.
In plaats van aardappelen erw
ten en in plaats van groenten
erwten. We zijn er Dus eten we
erwtensoep. Ik verwacht vandaag
nog wel recepten van den voe
dingsraad inzake erwten met en
zonder water, schoteltjes van capu-
cijners en vla van bruine boonen.
Wat tobben we eigenlijk nog,
volksgenooten Maakt ruimer ge
bruik van het penicilline der
Nederlandsche regeering. Eet erw
tensoep.
Krijgt ge onverwachts gasten,
wat is gemakkelijker tafel dan
een pot erwtensoep. Hebt ge moei
lijkheden bij de keuze van een
verjaringscadeau? Geef bruine boo
nen. Moet ge voor een geschenk
zilver inleveren? Probeer het met
buitenlandsche grauwe erwten.
Zijn onverslijtbaar. Wilt ge in
schrijven op de Grootboekschuld
1946 en mist ge contanten? Tracht
capucijners in te leveren. Hoest ge
nog al? Maakt ruimer gebruik van
spliterwten.
Wat denkt ge van de aanbieding
van een partijtje peulvruchten aan
de conferentie v_n de Vereenigde
Naties?
Moppert niet. kankert niet. eet
erwtensoep.
En voor de rest: Zegt het niet
capucijners, laat erwten uw tolk
zijn.
Tóch is er vooruitgang. Een jaar
geleden aten we bieten.
Houdt moed. Blijft vrij en on-
verveerd.
HENK VAN DER MAZE
DE INDIË VLIEGTUIGEN?
De N.L. 304 die 8 Januari van
Schiphol was vertrokken, vertrok
lil Januari uit Shaibah (Basra)
richting Karatsji.
De Central Hall van Westminster, waar de conferentie gehouden
wordt, draagt de vlaggen van een en vijftig naties.
De publieke belangstelling voor
de Uno-verg adering bleek giste
ren aanmerkelijk verminderd te
zijn. Spaak opende de zitting met
een korte rede in het Fransch,
waarin hij zeide, dat zijn vol
doening over zijn benoeming
getemperd werd door leedwezen
over het feit, dat de Noorsche
minister van buitenlandsche
zaken, Trygve Lie, niet was
gekozen.
Bij de begroeting van de ge
delegeerden ter vergadering,
richtte Spaak een bijzonder woord
van welkom tot mevrouw Roose
velt. De vergadering betuigde
met luid applaus haar instem
ming.
Spaak wees er op, dat men er,
in het tijdperk tusschen de twee
wereldoorlogen, niet in geslaagd
was. een 'nferr n'onalm geest in
het leven te reepen. Deae geest i
is evenwel een essentieele voor
waarde, wel men ook het werk
van de Uno niet doen mislukken.
Het is zeer zeker onze taak, aldus
Spaak, de belangen onzer landen
naar voren te brengen, doch wij
zullen niet slagen, tenzij wij
deze belangen weten te plaatsen
in het ruimer kader van het alge
meen belang.
„Jarenlang hebben millioenen
menschen geleden en geofferd.
Wij vragen thans om hiun beloo
ning: vrede."
Onmiddellijk na dit openings
woord, ging de vergadering over
tot de behandeling van de agenda.
De tijdelijk optredende secretaris
van de Uno en zijn staf werden
gemachtigd, de functies van den
secretaris-generaal van de Uno uit
te oefenen, totdat de veiligheidsraad
iemand voor deae functie zal heb
ben benoemd. Vervolgens diende
de gedelegeerde van Columbia, dr.
Zu'eta Angel het verslag in van de
voorbereidende commissie, waaraan
drie maanden lang onder leiding
van dr Angel is gewerkt.
Dmitri Manoeilski, hoofd van de
Oekrainische delegatie werd gekozen
tot voorzit/ter van de commissie
voor politieke zaken en kwesties, de
veiligheid betreffende.
De Poolsohe minister van finan
ciën, Kanderski, werd tot voorzitter
van de economische en financieel»
commissie gekozen
Peter Fraser, de minister-presi
dent van Nieuw-Zeeland. werd bij
acclamatie gekozen tot voorzitter
van de commissie voor sociale,
humanitaire en cultureele zaken.
De Urugueesche gedelegeerde
Mace Achen werd gekozen tot
voorzitter van de commissie voor
den beheersraad
Het hoofd van de Syrische dele
gatie. El Khoury kreeg bij accla
matie het voorzitterschap van de
commissie voor administratieve en
budgetaire aangelegenheden.
Roberto Jimenez van Panama,
werd gekozen tot voorzitter van de
commissie voor juridische kwesties.
Een voorstel van de Cubaansohe
delegatie, bepalende dat de bespre
kingen van commissie 6, welke de
procedure voorschiften moete rege
len, hoogstens acht dagen mogen
duren, werd aangenomen met 29
tegen 18 stemmen. Tegen dit voor
stel stemden o.a. Nederland, Enge
land, Turkije, Frankrijk en Zuid-
Afrika. Tot de voorstemmers be
hoorden o.m. de Ver. Staten en da
meeste Zuid-Amerikaansch» staten.
Vier landen onthielden zich van
stemming.
Het hoofd van de Nederland
sche delegatie, minister van
Kleffens, heeft ter glgemeena!
vergadering van de Uno voor
gesteld, dat vertegenwoordiger»
van China, de Sowjetunie de
Vereenigde Staten, Groot-Brix-
tannië Frankrijk, Venezuela en
Zuid-Afrika zouden gekozen
worden als de zeven toegevoeg-1
de leden van het bureau van
de algemeene vergadering. Dei
andere zeven leden van het
bureau zullen zijn de voorzitter
van de vergadering en de voor
zitters van de zes commissies.
Hej door minister van Klef f en»
ingediende voorstel werd, op voor-:
Stel van de Mexicaansche delega
tie bij acclamatie aangenomen.
Tevoren had over de»e
verkiezing een langdurige woor-
denslriid verwacht.
