N.V.B. en Kath. Volkspartij
Indonesië's beroep op de
Vereenigde Naties
Het uitzicht wat verruimd
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
De nieuwe bonnen
Eerlijk, open oordeel
over iedere partij?
Details worden thans
uitgewerkt
Twee kilogram
aardappelen
INTERNATIONALE
BIDWEEK
Intentie voor Vrijdag
TWEEDE KAMER
Op het hoofdpunt nog
geen licht
BELGIË-NEDERLAND
Hun cultureele samen- f
werking
Groote plannen
Geldigheid schoenen
bonnen
Kindermis in de St. Pieteri
R'dam Giro 9095
Directeur:
Joh. Kuijper»
Hoofdred.: Mgr
Dr j witlox
Al®. Redacteur:
H. A. Paalvast
Drukker
N.R.C N.V
tntg. v. d Maas
bode-Stichting
NIEUWE SCKIEDAMSCHE COURANT
DONDERDAG 17 JANUARI 1946
68sle JAARGANG No. 19912
Abonnementspr
3.25 p. kwart.
1.10 p maand
0.26 p week
Tijd. adres:
Broersvest 8 A
Tel 68804
Advertentiën
15 ets per mm.
II (Slot).
De anti-these-leaze.
In een Katholieke Volkspartij ziet
de heer Thomassen een voortzetting
ra- de oude anti-these.
Afgezien nog van d-e openstelling
der Katholieke Volkspartij voor niet-
katholieken. waarvan men meer of
minder kan verwachten, is, ook deze
passus in het be oog van Thomassen
slechts een partijdige voorstelling van
zaken. Voor hem en vele anderen
kan de anti-these slechts op één ma
nier doorbroken worden: door de op
heffing van partijen, die naar hun
wijze van zien op confessioneelen
grondslag gebouwd zijn.
Alles b,angt er echter van af. wat
men onder een „partij op confessio
neelen grondslag5, wil verstaan, en
vervolgens hoe deze partij zich ver
houdt tot andere partijen.
De Katholieke Volkspartij is zeker
geen kerkelijke partij, en een con
fession eel e partij kan zij slechts m
zooverre genoemd worden als zij oe
christelijke beginselen, in natuurwet
en openbaring vervat tot grondslag
en richtsnoer neemt ook in haar
staatkundig werk.
Maar daarnaast is zij met niet min
de: recht en reden een program-
par tij. En op basis van haar program
wil zij samenwerken met andere par
tijen ook met de Partij van den
arbeid zeer duidelijk heeft mr. Wit-
teman dit gezegd op den Partijraad.
Is dit de voortzetting van do oude
coalitie? Is dit de vereeuwiging van
de anti-these?
De anti-these is geworden tot een
leuze. die slechts gehanteerd wordt
om afbreuk te doen aan organisaties
op sociaal en staatkundig gebied, die
men maar liever van het tooneel zag
verdwijnen!
N.v.B. en Katholieke Volkspartij
In dit verband moetxik ook nog to.
slot een enkel woord zeggen over de
geheele strekking van het betoog van
den heer Thomassen.
sct*ryjt, dat de N.V.B. enkel
haar sociaal-paedagogische taak wil
blijven vervullen. Dat zij geen propa- j
ganda zal maken voor de Partij var.
den Arbeid en d#t zij (hoe zou men 1
het ook anders kunnen voorstellen?)
de leden van de Katholieke Volkspar-
tij in geen enkel opzicht wil achter-
stellen bij de leden van de Partij van
den Arbeid
In werkelijkheid is het artikel van
den secretaris van de N.V.B.Tho
massen in het blad van de N.V.B.Je
Maintiendrai. weinig anders dan een
afbreken van de Katholieke Volkspar
tij zonder eenig begrip te toonen
voor haar wezen en streven en een
hoog-verheffen van de nieuwe Partij
van den Arbeid. Deze laatste brengt
de zoo vurig gewenschte .doorbraak";
deze laatste is het eenig geschikte
milieu voor het „gesprek m gescha-
keerden kring" Een milieu dat voor
allen openstaat en Waarin ^ich een
ieder zonder vrees of zorg kan bege
ven Immers, de grondslagen dier
partij van den Arbeid zijn mede door
katholieken gelegd. En er* zijn werk
verbanden op de basis der levensbe
schouwing. Maar zoo verzekert de
heer Thomassen dit alles is geen
propaganda, doch slechts een mede-
deeling!
Zou er iertvmd met gezond verstand
gevonden worden, die d-it gelooft?
Wil de N.V.B. de Katholieke Volks
partij bestrijden en de Partij van den
Arbeid aanbevelen: het is haar goed
recht! Maar laat men het dan ook
zeggen! Iedereen zou dit ook begrij
pen welke moeder verloochent haar
kind? Maar na,ast het „eerlijk, open
oordeel over iedere partij" verlangt
ons volk óók en terecht verlost
te worden van de tweeslachtigheid
(of moet ik zeggen; onwaarachtig
heid) in de ..politieke functie" van
de N.V.B.
Dit kan ook slechts bevorderlijk
zijn aan de totstandkoming v,an een
gemeenschappelijk urgentie-program
tusschen min of meer gelijk gerichte
partijen Immers, het „ijveren voor
een gezamenlijk urgentie-program ter
ondersteuning van een politiek van
herstel en vernieuwing zal ook thans
nie^ verwaarloosd worden" zoo
schrijft genoemd hoofdartikel. Indien
men dit ernstig wil. zal men ook
eenig begrip moeten toonen voor
elkanders inzichten en overtuigingen,
ook als men deze niet deelt
Dr. S. STOKMAN.
In het St. James' Palace werd den leden van de 51 delegaties
ter U.N.O.conferentie een banket door den koning aangeboden.
Voor de eerste helft van de
2de periode 1046 (20 Januari t/m
2 Februari 1946) zijn de volgende
bonnen aangewezen:
Bonkaarten Ka. Kb, Kc, 602:
700 t/m 706: 800 gram brood,
707. 708: 200 gram bloem;
709; 400 gram suiker;
710: 1 tablet Eng. chocolade (plm.
55 gram);
711: 125 gram boter;
712: 250 gram margarine:
713: 125 gram margarine.
714: 100 gram kaas;
B61 B62: 400 gram brood;
B 63 l kg aardappelen.
Bonkaarten La. Lb. Lc 602.
005, 006, 007 vleesch 100 gr vleesch
B 01. C 01 melk 3 liter melk.
Bonkaarten Kd. Ke 602.
802' 803 700 Hram brOC>d-
804 r?n srarn bloem.
804 m ™ram n'st of kindermeel
805 500 gram suiker.
1 tablet Eng. chocolade (pl.m.
55 gram).
807 250 gram boter.
808 125 gram margarine.
809 100 gram kaas.
D 61. D 62 400 gram brood.
E 61 250 gram rijst of kindermeel-
Bonkaarten Ld, Le 602.
in?' 506' 507 rleesch 100 gr vleesch.
5+1 ""dappeUn 1 kg aardappelen.
01. E 01 melk 5 liter melk.
Tabakskaarlen enz.
<oeenaTli^S?Sn tabaksartitoelen
V M im lmPotrt-sigaretten)
kerwerkeT choooLade °f suU
X 09 2 rantsoenen tabaksartiikelen
import-sigaretten).
refd,VeaSe1?^tUe bonren kunnen
's moreen V Januari van
met a£nfl.H°r 31 wor<icn gebruikt,
vleesch rnntt- van dc bonnen voor
e<-rst mtt aardappelen, waarop
•mnnari ma,i van. Maandag 21
By deeinerniELe afKeleverd
do i?nntrale kS5kS2" maaltijden' van
STeebs°ehnTn ,aldaar
aardappelen vooi
In de week vin '"Eoleverd or
2 Februari moet bil Januari' t/m
kens bon 006 of 5ó« vleesch^81* keu-
ingeleverd voor vleesch. Worden
De bonnen voor melk en aardan
pelen zijn geldig tot en met Zate?"
dag 26 Januari.
Op de bonnen voor kaas zal voor
de helft magere of 20+ kaas en voor
de helft volvette oif 40+ kaas (waar
onder eventueel begrepen buiten-
landsche kaas) worden geleverd.
Ter aanvulling van net tijdelijk
plaagde aardappelrantsoen kan 1 kg
-1'. den ge vorm den voorraad worden
gebruikt,
S ÜSSL d<? week Tan 27 Januari t/m
ij0!, 'ari zullen nog bonnen wor-
nei-r.'aa"Sewezen voor melk, aardap-
^rinsen, Cn versna"
1 8, Januari
Morgen begint de internatio-
nale bidweek. De week tus
schen de feestdagen van St.
Petrus' Stoel te Rome en St.
Paulus' bekeering.
Deze bidweek sprak ons
katholiek volk altijd aan, maar
vooral in deze dagen zal er met
grooter aandrang dan ooit ge
beden worden, met name voor
ons lijdend Indië. Voor Java
gaehoeiZmXtTa'bidda9 wordev
De intentie voor den eersten
dag luidt:
Terugkeer van alle dwalen-
den tot den eenen schaapstal.
Sjarir heeft medegedeeld, dat
de technische detailleering van
het beroep, dat gericht zal
worden tot de organisatie der
vereenig'de volken, thans wordt
uitgewerkt.
Het beroep zal waarschijnlijk
per telegraaf of per brief
rechtstreeks naar Londen worden
verzonden. Het is echter nog niet
bekend, op welke wijze hei zal
geschieden.
Sjarir heeft Soekarno's vroegere
„residentie" te Batavia betrokken.
Soekamo maakt op het oogenblik
een tocht door midden-Java en zou,
naar men verwachtte, aanstaande
Zaterdag te Djokjakarta terug zijn.
Sjarir zal dan naar Djokjakarta
reizen voor het voeren van bespre
kingen met Soekamo.
Intusschen is de situatie in de
meeste groote steden van Indonesië
thans rustiger.
De heropening van vijf van de
zes markten te Batavia, is een
nieuwe aanwijzing voor de verbe
tering van den toestand in deze
plaats. De eerrige markt, die nu
nog gesloten is, is die van Senen,
in het beruchte gebied van Kramat.
De laatste 24 uur zijn uit Batavia
geen incidenten gemeld. Ook in
Buitenzorg worden de toestanden
meer en meer normaal, na de zui
vering, die kortgeleden heeft plaats
gevonden en na de reorganisatie
van de T.K.R., de inheemsche
politie, die vroeger veel extremis
tische elementen telde. Te Ban
doeng wordt de zuivering, ondanks
Indonesischen tegenstand, nog
steeds voortgezet. Zoowel in de
gebieden, die niet onder geallieerde
controle staan, als in Tjimahi
schijnt de houding van de Indo
nesiërs tegenover de Europeanen
echter beter te worden. In het
Zuidelijk deel van Bandoeng zijn
conflicten voorgekomen tusschen
de repuiblikeinsche autoriteiten en
de Pemoeda's, die naar men zegt
een volgeling van Soekamo,
Iskander Dinata, hebben ontvoerd.
Te Semarang heeft de vijfde
brigade parachutisten het gezag
overgenomen en alles is daar rustig.
In het Zuiden en Westen van
Soerabaja vallen de extremisten
nog steeds geallieerde patrouilles
aan, maar, ondanks het vuur van
verborgen schutters, wordt het
onderzoek van de kampongs voort
gezet.
De toestand op Sumatra wordt
als „normaal" beschreven. In tegen
stelling tot de oorspronkelijke
plannen, zal Padang niet door de
Europeaen worden verlaten. Een
afdeeling Britsche troepen is naar
Fort de Koek vertrokken, waar
Japanners de bewakingsdiensten
hebben overgenomen.
„Democratische liga"
Zeer binnenkort zal de „demo
cratische liga" worden opgericht,
een nieuwe politieke groepeering
van intellectueele Indonesiërs. Er
is een voorbereidend comité van
acht personen gevormd onder voor
zitterschap van mr. Mas Slamet,
die onlangs een open brief aan
Koningin Wilhelmina heeft gezon
den.
De liga stelt zich de uiteindelijke
Nauwelijks had de heer Joekes er
bij het vervolg der besprekingen over
het Indische probleem zijn verwon
dering en leedwezen over te kennen
gegeven dat bij een debat als dit de
minister-president moest ontbreken
of prompt verscheen de beweeglijke
prof. Schermerhorn, die gisteren nog
voor de Uno te Londen oreerde, ach
ter de regeeringstafel, Lang vóór de
bewindsman van overzeesche gebieds-
deelen aan het woord kwam.
Deze, prof. Logemann, heeft in een
vrij uitvoerige rede de gedrukte stem
ming wat doen opluchten en eenig
meer perspectief geopend voor het
Indonesische probleem.
De regeering ziet het zoo, dat het
in Indonesië tnans «massaal tot uiting
gekomen nationaliteitsbesef een nieu
we kracht vormt van internationale
beteekenis. waartegenover het niet
aangaat zich eenzijdig op legitieme
rechten te beroepen noch zonder
meer op het oude adagium: wij zijn
nu eenmaal souverein. Zulk pósitie-
nemen wordt doorx de „wereldopinie"
niet aanvaard, die het ook niet zou
verstaan als onze regeering niet bc-
retd zou zijn met personen als Siahrir
«verleg t« plegen.
verST memorandum als door di-
daartf»»0?arTlerleder gevr&agd zou
hebben n,°!.er niet het minste effect
olan staa? men n*et °P hetzelfde
ons te luialCTenniet geneig<1 ,s naar
Niettemin
overleg blijven - de basis van het
koninkrijk." En .^nheid van het
Sjarir hlijkens z»®1 ,^aar ta da*
tingen niet op dit stai,.?8*1^ Ultla"
dan zouden mei hem sl?at'
besprekingen kunnen wordeS gevS?!?
Dan ook zou de .,we:eldopiniie"^JÏ;
onze zijde staan als wij tot andere
maatregelen o-nze toevlucht wijden
nemen* Een oorlog mot de Indone
siërs ligt echter allerminst in onze
bedoeling.
Met den luit.-G.-G. heeft de re
geering altijd in de beste harmonie
samengewerkt en hij geniet ook haar
volle vertrouwen. Men mag het voorts
niet zoo voorstellen dat de inlichtin
gendienst (die nog lang niet vol
maakt is. tengevolge waarvan ook
het dés-a veu van dr. van Mook in de
wereld kwam) uitsluitend via den
luit-G.-G. zou loopen. De minister
wees in verband hiermede op de
leden van den gouverneurlijken staf:
Idenburg, v. Bylandt. Blom. Abdoel
Kadir. op baron van Asbeck, die als
„regeeringsreiziger" op inspectie is
en ook pas weer prof. H. Kraemer,
wiens opdracht (dit in antwoord op
den heer Schouten) niet anders luidt
dan: hoor. zie en rapporteer.
Hoe weinig betrouwbaar de veler
lei gerruchten zijn, blijkt wel hier
uit dat het zgn. interview van ge
neraal v. Oyen door hem zelf perti
nent is tegengesproken!
Over de plannen der regeering
nochtans zooals die In Chequers
met de Engelschen zijn opgemaakt
wenschte de minister zich niet uit
te laten. Zelfs een comité-generaal
ter zake achtte hij niet in 's Vmds
belang. Op het hoofdpunt blijft dus
de Kamer in het duister tasten.
Na prof. Logemann heeft de mi
nister van oorlog, mr. Meijnen, het
zijne gezegd over den plicht der re
geering om op den duur de gezags-
handhaving in eigen hand te nemen
en de daaraan verbonden consequen
ties: een technische uiteenzetting,
die buiten het kader van dit verslag
schijnt te vallen. Wij stippen enkel
aan dat het zwaartepunt onzer mili
taire macht naar Indië zal worden
verplaatst en dat het Nederlandsche
volk zich „c.q." op groote per
soonlijke en financieele offers zal
moeten voorbereiden.
Van het in eersten termijn gespro
kene releveeren we nog de uitspraak
van den soc.-dem. Stokvis, die oor
deelde dat Nederland als koloniale
mogendheid iets grootsch heeft ver
richt en dat zijn fouten en gebre
ken die waren van alle koloniale
mogenheden. Welke ulspraak in den
verleden tijd als inleiding diemde
voor een lofzang op de onafhanke
lijkheid van Indonesië, waarbij hij
zich aansloot bij de beschouwingen
van partijgenoot Palar en evenals
deze dr. van Mook uitriep tot den
vertrouwensman van allen die het
wel meenen met Nederland en Indo
nesië. Deze sociaal-democraat wensch
te zelfs de rechten der volksverte
genwoordiging maar liever terzijde te
schuiven, als zij het de regeering,
die armslag behoeft. te lastig
maakt.
Anders was uiteraard de visie van
den antirevolutionnairen fractieleider
Schouten, die den fungeerenden land
voogd niet den juisten man op de
juiste plaats en de voorlichting van
Sta ten - Gen e r pp. 1 (en volk) volstrekt,
onbevredldend acht. Ook de wereld
opinie had volgens dezen afgevaar
digde sinds lang door een uiteenzet
ting in breed verband de wetenschap
moeten zijn bijgebracht, dat reeds
lang vóór den oorlog van een „kolo
niale" verhouding in den ongumstagen
zin van het woord geen sprake meer
was.
Op zijn beurt gewaagde de vrijz -
dem. Joekes van de ongerustheid
door onvoldoende voorlichting ge
wekt. een ongerustheid die lang
zamerhand overgaat in argwaan. Voor
het overige alle respect voor den
bewindsman al zou een ietwat for-
scher optred-en tegen het terroris
me den terugkeer van rust en orde
bespoedigen en al twijfelt ook deze
afgevaardigde er aan of de heer
Sjarir wel de aangewezen persoon Is,
daar hij blijkbaar niet het „wettig
gezag" erkent.
Nog kwam de commandant de Groot,
die voor het eerst sinds het Kerst
reces namens de partij op het appel
was verschenen, de gebruikelijke me
lodie afdraaien, waarschuwen tegen
de ..oorlogs-predikers" en de erken
ning van de regeering-Sjariir £ls de
eenig mogelijke oplossing aanprijzen.
Als hekkensluiter de heer Krij
ger stelde n& hem slechts een aantal
vragen welke Indirect den persoon
van den heer van Mook rehabili
teerden ter zake van een persbericht
weer ds. Zandt, die in. hoofdzaak
een ongewilde recapitulatie gaf van
de diverse opmerkingen, reeds door
zijn voorgangers gemspkt.
U H. a. X.
Het Belgische ministerie van on
derwijs deelt mede:
ALs onmiddellijk gevolg van net
cultureel accoord door minister
Buisseret, op 14 dezer geparafeerd
te Den Haag, worden een aantal
artistieke Belgisch-Nederlandsche
manifestaties op touw gezet. Reed»
werd te Amsterdam een tentoon
stelling van hedendaagsche Belgi
sche kunst geopend, die veel belang
stelling wekt.
De Nederlandsche regeering stuurt
voor twee maanden naar Brussel
125 der beroemdste meesterwerken
uit haar nationale en gemeentelijke
musea. Deze tentoonstelling wordt
een eenige gebeurtenis in de ge
schiedenis, aangezien zij in omvang
en kwaliteit de onvergetelijke ex
positie in het Burlington House te
Londen overtreft.
De Belgische regeering is van
plan naar het Rijksmuseum te Am
sterdam een even belangrijke ver
zameling te sturen van Van Eyck
af tot Rubens.
Nog in den loop van net huidig
seizoen komt het orkest van het
Amsterdamsche concertgebouw vier
concerten geven in de voornaam
ste centra van België. Ook het Am-
sterdamsch strijkkwartet en het
Kamerkoor werden uitgenoodigd.
Het Belgisch nationaal orkest ea
enkele van onze beste solisten zui
len in Nederland optreden.
Verder zullen in beide landen
fondsen worden gesticht om op
ruime schaal een uitwisseling van
professoren, houders van voor
drachten, studenten en leerlingen
mogelijk te maken.
onafhankelijkheid van Indonesië
ten doel, maar is scherp gekant
tegen de republiek van Soekarno.
Een van de belangrijkste punten
uit zijn werkschema is, dat het
aannemen of weigeren der Neder
landsche voorstellen niet bepaald
behoort te worden door „het dic
tatorschap van Soekarno, maar
voorgelegd moet worden aan een
competent lichaam, dat een werke
lijke vertegenwoordiging is van
het Indonesische volk"
Een delegatie van de groepee
ring verwacht binnenkort een on
derhoud met generaal Christion
te hebben en dan van de gelegen
heid gebruik te maken om den
geallieerden bevelhebber te ver
zoeken, zoodanige voorwaarden te
scheppen in de geallieerde gebie
den, dat de groep vrijelijk bijeen
komsten kan organiseeren, zon
der dat haar leden gevaar loopen
gemolesteerd te worden. De dele
gatie zal generaal Christison ook
vragen een bepaalden zendtijd be
schikbaar te stellen van den ge
allieerden soldatenzender opdat zij
haar gezichtspunten per radio kan
verspreiden. Evenzoo zal de dele
gatie verzoeken, dat aandacht aan
de groep wordt geschonken in de
nuiblicaties der geallieerden.
Dagelijlcicha luchldienat
naar IndiS.
Binnenkort zal een begin wor
den gemaakt met een dagelijk-
sehen ludhtdienst in beide rich
tingen tusichen Nederland en
Ned.-Indië. zoodat ongeveer 500
tot 600 passagiers per maand kun
nen worden getransporteerd. Dit
zal de repatriëering helpen be
spoedigen.
Maatregelen worden getroffen om
binnenkort tot de uitgifte van een
nieuw type schoenenbon o-ver te gaa.
Deze bon zal slechts een beperkten,
geldigheidsduur hebben
In verband hiermede zullen de
thans aan het publiek uitgereikte
schoenenbonnen, wïke onbeperkt gel
dig waren, binnen afzienbaren tijd
ongeldig worden verklaard.
Het publiek, voor zoover nog fa
het bezi«t van schoenenbonnen welke
nog niet gehonoreerd werden, wordt
hiermede geadviseerd, zoo spoedi#
mogelijk het daarop vermelde schoei
sel te koopeh of indien geen passend
schoeisel in voorraad is, den bon ot>,
de voorgeschreven wijze bij eeoj
schoenhandelaar in te leveren, texw
einde teleurstellingen te voorkomen,
daar omwisseling van oude schoenen-1
bonnen tegen nieuwe met mogelijk
zal zijn.
Op 26 Januari zal Z. H. de Paus
in de St. Pieter een speciale kiiv-
dermis opdragen welke zal wo*-
den bijgewoond door 25.000 door
de Unrra geholpen kinderen. Vet.
wacht wordt, dat de door den H.
Vader tijdens de mis te houden
toespraak door de radio zal
den uitgezonden.
