Uittocht uit Zuid-Bandoeng
De drama's van Goirle en
Waalsdorp
BEDRIJFSCHAPPEN
v
Partijen accoord in Frankrijk
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
Te ambtelijk karakter
Geen scheiding van het
sociale en economische
Dijkgat bij Rammekens
geblokkeerd
Afschuwelijke rol van den
Duitscher Munt
m*f.
bSrt2ïï?«?°F het hes»,UT v?n
rfSt in^dlSaaIieffn
Engeland-vaarders
verraden
zeak zal welcka
Gevaren voor de
Chineezen
Nederland in den
tweeden wereldoorlog
Staatscommissie voor de
geschiedschrijving
Leverancier van
Duitschers
de
Contact met de maan
De maan geeft antwoord
Regeeringsprogram
Gouin bij de Gaulie
Luchtlijn
AmsterdamCuracao
Seyss aan verkeerd adres
GeldermalsenDen Bosch
R'dam Giro 9095
Directeur:
joh. KuiJpers
Hoofdred.Mgr
Dr J Witlox.
Ajg. Redacteur:
H. A Paalvast
Drukker:
n.rc N.V.
Cjltg. V. d. Maas
bode-Stichting,
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
VRIJDAG 25 JANUARI 1946
68ste JAARGANG No. 19919
Abanaiementsipr
3.25 p. kwart.
1.10 p maand
0.26. p. week
Tijd. adres:
Broersvest 8 A
Tel 688Ó4
Advertentiën
15 ets per mm.
III (Slot)
Het ambtelijk karakter van de door
Minister Vos gewilde bedrijfschappen
blijkt ook uit andere artikelen van
zijn voorontwerp.
Zoo bepaalt artikel 4 dat bij alge-
meenen maatregel van bestuur wordt
bepaald of geen indeeling van het
bestuur plaats vindt, dan wel of <Iit
bestaa-t uit een economische en een
sociale kamer. Bij algemeenen maat
regel yan bestuur worden eveneens
bepaald Ge aantallen bestuursleden
aan door organisaties van
werk«^^r!i 0n ondernemers, alsmede
den Minister- worden
hH^evoepyï' La.atstnoemde is daar
van hP?gimet tninder dan een vierde
Xan t(* L»?taai aantal bestuursleden
der al*» h n* Minister wijst ver-
de organisaties van werkne-
Sleglki Vajl bestuur wordt
iS[|BI«cMcdTJ e Waar°° de aanwb-
Bedreigde zelfstandigheid.
De Minister kan te allen tijde, zij
het op voordracht van het bestuur
een bestuurslid schorsen en ontslaan!
Voor de eerste maal kunnen alle be
stuursleden door den Minister wor
den benoemd.
Dit alles kan geschieden, met uit-
fsonoering v#n schorsing of ontslag
van een bestuurslid, zonder dat het
pestuur yan het bedrijfschap of de
£fÜ5nisat*es daarop eenigen, invloed
Kunnen uitoefenen. Met geen woord
<*rat in het ontwerp, noch in de
V£m Toeïictotine daarover
gespioken.
9 regelt, de vergoeding van
Verblijfkosten alsmede zit-
lvo gens regelen door de Mi-
De regeling van de
jafrwedde van den commissaris, als-
Vergoeding voor reis- en
ïera XSS®"1 Geschiedt eveneens vol-
aten*»»» n door den Minister te
rei- IXSSfe, de vergoeding van
v_,n .verblijfk°sten en zittingsgeld
ArtiS da&eHlksche bestuursleden.
Artikei 20. lid 3, houdt in dat de
™fr3Vasn Sociale Zaken en degene
uer Ministers, die ten aanzien van de
economische kamer van net bedrijf
schap bevoegd is, gezamenlijk bij uit
sluiting bevoegd zijn te beslissen tot
Ge bevoegdheid van welke kamer een
aangelegenheid behoort.
opheffing van bedrijfschappen
pepa-alt: de Minister de bestemming
Van het vermogen van hei bedrijf
schap
Ui. deze aan den Minister toege
kende bevoegdheden blijkt dat deze
zeei vergaand zijn en dat daardoor
met recht, v»an een ambtelijk karakter
der bedrijfschappen mag worden ge
sproken. Zooals reeds in ons vorig
artikel opgemerkt, kan dit o.i. zeer
bezwaarlijk worden aanvaard. Wij ho-
Pen dan ook, dat de Minister bereid
2^1 zijn terzake concessies te doen
en wijzigingen zal aanbrengen, welke
ten gevolge zullen hebben, dat aan de
bedrijfschappen de hun toekomende
Zelfstandigheid zal worden gegeven.
Dan immers zijn ..in het lichaam der
Maatschappij welgeordende organen
gevormd", zooals Q.A. zegt, omdat
zelfwerkzaamheid inhaerent is aan de
ftmeties van organen als hier zijn be-
doeid
aj ans eerste artikel gaven w*j
reeds als onze meening te kennen,
dat een gescheiden behandeling der
sociale en economische aangelegen
heden principieel onjuist is en dat
de structuur der publiekrechtelijke
bedrijfsorganisaties o.i. zoo moet zijn,
Gat èn het sociale èn het economische
beleid in handen van een bestuurs
college moet worden gelegd.
Ook de Ministers achten een ge-
den behandeling van soci,ale en
^onoinische kwesties noodlottig.
5Hjiedenen waarom zij van oordeel
Co??», dat bij het ontwerp naaa- een
jwTVrdmatie van sociaal- en econo-
enJt]"beleid moest worden gestreefd
de h0Va^nstonds bij de instanties, die
fen nlissingen in eersten aanleg tref-
driifQoh^1*0111 een constructie van be-
p0!jabP«n met een zoowel sociale
van p 01hische taak, onder leiding
tv, ,«Sf£L.en denzelfden commissaris
de, £^Fdin«atie van de werkzaamheden
ziil kamers zal dan vooral
deze bezwaren er metterdaad kunnen
zijn hoewel er ook hier mogelijk
heden zijn om déze te ondervangen
worden tegemoet gekomen. Princi
pieel is de wet dan echter juist ge
fundeerd, wat wij. met bet oog op de
groote beteekenis ervan, van niet te
onderschatten belang achten.
Van-hoe groot belang het door ons
verdedigde beginsel is, kan o.i. blij
ken uit artikel 27 van het ontwerp,
waarin in het eerste lid wordt be
paald. dat de economische, onder
scheidenlijk, sociale kamer geen be
sluiten neemt, welke naar het oordeel
van den commissaris belangrijke ge
volgen kunnen hebben op het ter
rein der sociale onderscheidenlijk eco
nomische kamer, dan na overleg met
deze kamer. En lid 2 bepaalt, dat op
verzoek van de economische, onder
scheidenlijk sociale kamer, gedaan,
nadat de sociale, onderscheidenlijk,
economische kamer een besluit heeft
genomen, de Minister van Sociale Za
ken en degene der Ministers, die .en
aanzien van de economische kamer
bevoegd is. gezamenlijk dat besluit
kunnen schorsen of vernietigen.
Afgezien vain het feit, dat de com
missaris in het eerste lid een veel te
groote bevoegdheid heeft, dreigt door
deze wijze van werken een scheiding
te ontstaan tusscben het economische
en het sociale, welke voor de pu
bliekrechtelijke organisatie als zooda
nig funest kan zijn. Hier is princi
pieel een eenheid van belangen, welke
eenheid ook in den opzet van de wet
moet worden erkend
Nadat al op 1 December 1945
een mislukte poging tot sluiting
werd gedaan, is gistermiddag
om 16.37 uur het laatste Wal-
cherensche dijkgat bij Ramme
kens opnieuw met een groote
betonnen caisson geblokkeerd
De manoeuvre verliep gun
stig, doch om tot volledige
sluiting te komen zal in de
komende dagen weer hard moe
ten worden gewerkt, terwijl de
geheele situatie nog aanzien
lijke risico's oplevert.
Wij meenen. met deze opmerkingen
over dit zoo belangrijke voorontwerp
te moeten volstaan, er van overtuigd
zijnde, dat het geenszins uitputtend is
behandeld. Uit de door ons gegeven
beschouwingen zal zijn gebleken, dat
in het ontwerp aan de bedrijfschap
pen niet die autonomie is toegekend,
waarop zij o.i. aanspraak mogen ma
ken; dat de overheid, zoowel door
middel van den commissaris, als
rechtstreeks te veel invloed hieeft en
d*at principieel de eenheid van het
sociale en economische beleid in de
wet moet worden erkend
Moge de Minister, wiens initiatief
overigens warme waardeering ver
dient, oog en oor hebben voor de
hier vertolkte opvattingen
ANDRIESSEN.
Voor hel wereldlribunaal le
Neurenberg werden Donderdag de
door de Duitschers, in strijd met
de bepalingen der Haagscho con,
ventie. gepleegde executies van
gijzelaars in hel Westen behandeld.
Het Nederlandsche aandeel in
de documenten, die dioor den
Franschen aanklager als bewijs ter
tafel werden gebracht, bestond
uit drie uitvoerige stukken. Het
dra,ma iin de bossohen van Goirle
vond zijn schokkende weergave:
de namen der vijf Nederlanders,
die daarbij het leven l'ieten, weer-
door rechtszaal. Uit
oe stukken bleek, dat de Duit
schers zelif van meening waren,
'n de kaart de communisten
te hebben gespeeld door „zulke
gijzelaars" te nemen. Voorts wer
den er de namen van een groot
aantal Ned. gijzelaars in genoemd,
die vooraanstaande figuren waren
op kerkelijk en politiek gebied.
va-n dien
heide" SK,.,?* leden
commissaris,
die
©en neobeh daarbij
vermijding v>a*i alle sPelen. Ter
dus de
misverstand.
V T wiilfin~ *d"' "idttu, ai—
teekenden hier aan toevoejen
weliswaar een paritaire vèitegen-
woordiging van ondernemers en ar
beiders in de economische kamer,
zooals gezegd, niet noodzakelijk vin
den, doch dflt zij niettemin een ar-
beidsver tegen woordiging in de econo-
mische kamer volstrekt onmisbaar
achten
«r»»Naar .°n7'C meenine moet deze fi-
5*22 niet worden gekozen. Princi-
2U, dSoei de °Pzet van de w®t zoo
fanReieffenSed^1^1® èn economische
J*e, hedrijfSch®" door het bestuur van
Uitgangspunth*P JfGen behandeld,
college op basis vanSrv«e0P besturend
ondernemers» en paTlteit tusschen
genwoordigers samen|4te5neJsver,e-
begmsel ate uitgangs?StMv Met dit
den nagegaan of het oïmïai'.S, wor-
alle bedrijfschappen voor
den kan. Kan dat niet dar/Tan „Tin-
•tood'g met een gescheiden bêtand?"
as, overgangsfase, worden bel
gorrnen In der. geest als nu in het
omwerp aangegeven. Mogelijk is ook
dat nog met direct alle economische
,d2°f-h?t bestuur van een
bepaald bedrijfschap behandeld wor-
wTit ^9"? een aantal daarvan.
worXSTT *an dan na-
der worden bepaald. Op deze wiize
n Si 2^° bewaren welke tegen
sociaal et1 ero"
een Bedrijfschap kunne,, bedaar,
en Wti willen niet ontkennen! dat
De 56-voudige moord te
Waalsdorp.
De'beruchte moord, welke op 7
Maart 1945 In de duinen van
Waalsdorp op 56 Nederlanders
werd gepleegd, werd in uitvoerige
rapporten weergegeven en door
21 fotografische opnamen ge
ïllustreerd.
Bij deze rapporten bevond zich
ook een verslag van een verhoor
van „Kriminal-Kommassar" Munt,
die bij zijn ondervraging den gang
van zaken aldus had voorgesteld,
dat hij een vijand was van Rauter
en diens methoden. Hij deed daar
om. volgens zijn zeggen, het zijne
om in plaats van politieke gevan
genen, a-sociale gevangenen, na
melijk plunderaars, die bij het
Haagsche bombardement hun slag
zouden hebben geslagen, voor
executie te doen bestemmen. Daar
toe had hij gesproken met den
Haagschen politiecommissaris Val
ken, die evenwel geen medewer
king wilde verleenen. Een rapport
over de opgegraven lijken vestigt
er de aandacht op, dait deze 56 tn
getal waren, ofschoon Munt slechts
opdracht had gegeven, veertig
mensehen neer te schieten.
In een aanvullende verklaring
Munt voorts nog mededee-
„il®, gedaan over een aantal Duit-
Sen' 7 "Reiehiom-
kranten te intimideVen^De11 deï
I16wt „v??Tdls opgebiecht
dat hij ..slechts êen huis te Loos
duinen heeft doen afbranden
Alle politieke moorden, die in den
bezettingstijd in bet district Velsen
bedreven werden, zijn door den P.O D
aldaar tot klaarheid gebracht. De
daders van de aanslagen op dokter
Bul er, dr. Melchior en de heeren
Pauw, Verdoorn en Juckes zijn ge
arresteerd en zitten gevangen Als
gevolg van deze aanslagen lieten dr.
Buler en de heer Verdodrn het ieven.
De aanslagen werden gepleegd door
S.D. ers en politie-smbtenaren uit
Amsterdam, die voor den S.D. werk
ten. Het zijn Mollis, Maarten Kuyper
en vijf Duitschers.
Op 20 Mei 1943 werd in IJmuiden
een transport van negen menschen
aangehouden, die naar Engeland wil
den uitwijken. Zij werden door den
S.D. In Den Hiaag gearresteerd en
naar Duitsche concentratiekampen
gevoerd; er zijn slechts drie terug
gekeerd. Bij het onderzoek van den
P.O.D. te Velsen bleek, dat een
Amsterdammer, B. Joppe, (destijds
stuurman bij de Hafenüberwachungs-
stelle te IJmuiden) als provocateur is
opgetreden. Bij het verraad v*m deze
negen menschen is Joppe a-ls volgt te
werk gegaan. In den trein bij Apel
doorn kwam hij in contact met
iemand, die onderduikers verzorgde.
Hy gaf zich uit voor illegaal wer
ker en stelde zijn diensten beschik
baar voor het bezorgen van o-nder-
duik-adressen en het. openen van
mogelijkheden naar Engeland over te
steken. Zij-n assistent, de Gestapo-man
Vermeer en uit Hilversum, (voorheen
inspecteur van politie i-n Den Haag.
daarna journalist) stelde den val op
waarin weldra- de negen Nederlanders
zouden loopen. Er werd een visschers-
boot in de haven van IJmuiden voor
het transport gereed gebracht, Joppe
bracht de mannen erheen en leidde
hen stuk voor stuk #an boord va-n het
scihip, waar Vermeeren aanwezig was.
in het ruim werden ze ontvangen
door drie Haagsche politiemannen
Van Dijk, Poos en Slagter. Met be
hulp van deze politiemannen arres
teerde de S.D. hen, waarna zij ge
boeid weggeleid werden. Later werd
als gewlg van de geslaagde machi-
n at les van den verrader Joppe de
ï!£f0r€Lomische strijder Pieters, met
oSSL?^ eerst€ instantie tn contact
gekomen., was. gearresteerd.
eelifi^ keeft Joppe op een der-
bracht ^fv/e menschen aange-
naTaF. Engeland trachtten
Hij werd in Juni 1945
Duizenden Indonesische vrouwen
en kinderen worden thans uil het
gebied van Zuid-Bandoeng geë
vacueerd. De uittocht is veroor
zaakt, óf doordat de plaatse'ijke
autoriteiten de vitale industrieën
(ijzer- en rubberfabrieken) naar
„veiliger" plaatsen moesten over
brengen, óf door de flui lercem-
campagne onder de plaatselijke
bevolking, die voorgeeft, als zou
den de Britten van plan zijn om
verschillende punten in Zuid-
Bandoeng aan te vallen.
Tegelijkertijd hebben de ver
schillende Indonesische Vereeni-
gingen haar propaganda onder de
eigen menschen versterkt, daar
een groot aantal Indonesiërs af-
keerig van politiek Is. Verschil
lende groepen hebben, onder lei
ding van zelfgekozen aanvoer
ders. zelfs getracht diegenen on
der hun landgenooten te boycot
ten, die zich van openlijke poli
tieke activiteit onthielden. Men
meldt ook, dat Indonesiërs ge
dwongen worden zich bij deze
groepen aan te sluiten.
In Zuid-Bandoeng, het Indone
sische gedeelte, is een verschiin-
sel geconstateerd, dat veel weg
heeft van dienstplicht. Degenen,
die niet in staat zijn zich van
hun militaire plichten te kwijten,
worden gedwongen om voor de
groepen diensten te verrichten
De evacuatie van de Japannee-
zen uit Bandoeng vordert snel.
Gedurende de laatste twee dagen
zijn bijna 1000 over land of door
de lucht naar Batavia overge
bracht. Men bericht evenwel, dat
enkele Japanneezen zich bii de
extremisten in Zuid-Bandoeng
hebben aangesloten en voortgaan
met de Britsche troepen te be
stoken. Men neemt aan. dat deze
Japanneezen tot de z.g. „Kaigun"-
groep behooren, die uit leden
De regeering acht het gewenschl
aan het nageslacht een volledig
beeld van de verschrikkingen van
den bezettingstijd' te verschaffen.
Daarvoor is het van belang de
beschikking te hebben over de ge
gevens betreffende de martelingen,
folteringen en mishandelingen,
waaraan sommige landgenooten
door Duitschei s en N.S.B.-ers heb
ben blootgestaan.
Het ls reeds mogelijk gebleken
een betrekkelijk groot aantal ge
vallen van wreedheden vast te
stellen; een meer systematisch on
derzoek dan tot dusver is geschied,
zal hier zonder eenigen twijfel
nog veel toevoegen. Het ligt in
de bedoeling van de regeering,
binnenkort een ontwerp van wet
bij de Staten-Generaal in te die
nen, waarbij de documentatie over
dezen oorlog wordt opgedragen
aan een „Historische staatscom
missie voor de geschiedscrijving
van Nederland gedurende den
tweeden wereldoorlog".
Deze staatscommissie,, die in
nauw contact zal staan met het
thans bestaande bureau voor de
documentatie van de geschiedenis
van Nederland in oorlogstijd, zal
de bevoegdheid hebben getuigen
onder eede te hooren. Het ligt in
de bedoeling naast juristen en
nistarici ook eenige medici in de
commissie op te nemen, teneinde
de martelingen en mishandelingen
aan medisch inzicht te toetsen.
van de voormalige keizerlijke
Japhnsche marine bestaan en die
berucht zijn wegens hun anti-
Westersche gezindheid.
De Australische troepen
op Bormeo
De eerste minister van Australië,
Chlfley, heeft verklaard, dat de
toebereidselen zijn voltooid voor
de spoedige aflossing van de Aus
tralische strijdkrachten op Britseh-
Bomeo en de Ned. gebieden. Deze
Australische soldaten houden se
dert Aug 1945 toezicht op de uit
voering der voorwaarden van de
Japansche overgave. Na de vol
tooiing der voorbereidingen, zal
Australië alleen verantwoorde
lijk zijn voor de Australische ge
bieden en mandaatgebieden.
De 36-jarige J. Klaasse, te Den
Bosch, heeft in de oorlogsjaren
groote hoeveelheden levensmidde
len. parfumerieën e.a. artikelen ge
kocht en geleverd voor export naar
Duitschland.
Het Bossche tribunaal verklaar
de thans zijn geheele vermogen
verbeurd en ontzette hem uit het
recht als zelfstandig ondernemer
werkzaam te zijn in detail-, tus
schen- en groothandel en om een
leidende functie uit te oefenen in
een vennootschap. K. werd na een
Interneering van 14 maanden in
vrijheid gesteld.
Reuter seint uit Washington:
Onderzoekers van het Amerikaan-
sche militaire verbindingscorp
hebben „radar"-contact met de
maan gemaakt. Dit werd Donder
dagavond door het departement
van oorlog bekend gemaakt en
door deze instelling „een experi
ment" genoemd, ,,dat waarde
volle toepassingen voor vredes-
en oorlogstijd beloofde".
Het eerste contact werd op
10 Januari gemaakt en is nadien
met succes herhaald.
,,Met een speciaal ontworpen
toestel werden golven van ultra-
hoogfrequente energie met de
snelheid van het licht in de
ruimte „geschoten". De echo's
werden ongeveer twee en een
halve seconde, later waarge
nomen", aldus het departement
van oorlog.
In
Voig^ng k.L.M.-officials te New-
jr t Februari het eerste
via nn~v2!ogtu's van Amsterdam
vCTtrekkln eu ,Natail naar Curacao
gen zou v4rF25geSKdezelMt k-r-in"
maal per £2* af, een"
worden. oute bevlogen
Naar men ons van de zijde der
K.L.M. te s-Gravenhage mJu!
deelde is van bovenstaande pkm!
tien hier nog niets bekend.
De drie groote partijen
Frankrijk zijn het eens geworden.
Het programma bevat ojn. de vol
gende punten:
Eerbiediging van de rechten der
bijzondere scholen en van de bij
zondere vakvereenigingen;
snelle verwezenlijking van de
nationalisatie der banken;
hervorming en beperking van het
bestuursapparaat
nationalisatie der electriciteits-
bed rijven;
ontwikkeling der productie „zon
der bureaucratie en verspilling" en
het aanpassen van de productie
aan de behoeften
Félix Gouin, het nieuwe Fran-
sche regeeringshoofd, heeft gister
namiddag een bezoek gebracht aan
generaa' de GauUe te Marly-le-Roi,
Voor zijn vertrek verklaarde
Go'iin tot de verzamelde journa
listen, dat de nieuwe regeering
zeker niet voor Vrijdagavond ge
reed zou zijn
Na zijn onderhoud met de Gaulie,
dat een kwartier duurde, vertrok
Gouin terstond weer naar Parijs,
waar hij bij aankomst tot de hem
bestormende verslaggevers zeide,
dat zijn bezoek aan het afgetreden
regeeringshoofd niets anders ge
weest was dan een „eerbetoon van
een Franschman aan een zeer
hoogstaanden Franschman".
De partij van* de radicaal-socia
listen, onder leiding van Herriot,
heeft in de bijeenkomst van haar
parlementaire groep besloten, niet
deel te nemen aan de nieuwe re
geering. In het kabinet ven de
Gaulie waren de radicaal-socialis
ten met één minister vertegen
woordigd.
Naar Reuter uit Parijs nog meldt,
wordt in het program, waaromtrent
de drie groote partijen tot overeen
stemming zijn gekomen, ook aange
drongen op het verbreken van de
diplomatieke betrekkingen met het
Spapje van Franco.
Naar aanleiding van berichten
uit Neurenberg, volgens welke
Seyss Inquart o.a. getuigenverkla
ringen van dr. H. M. Hirschfeld en
mr. H. L. Woltersom zou willen
vragen, deelt de regeeringsvoor-
lichtingsdienst mede, dat zoowel
dr. Hirschfeld als mr. Woltersom
reeds eenigen tijd geleden, op ver
zoek van den procureur-fiscaal, mr.
A. M. Baron van Tuyll van Seroos-
kerken, een dossier te diens
behoeve hebben samengesteld,
waarin een groot aantal aanklach-
ten tegen Seyss Inquart worden
geformuleerd.
Christiansen
De aanklager Dubost heeft Don
derdag nog aangetoond, hoe da
nazi's Nederlanders, Belgen en
Franschen, die hulp verleenden aan
Britsche en Amerikaansche piloten,
hebben vermoord. Hij las nea
openbare proclamatie voor van
generaal Christiansen in Neder
land. waarin werd afgekondigd, dat
vijf personen ter dood waren ver
oordeeld en drie anderen tot
levenslangs, gevangenisstraf we
gens het hfelpen van de bemanning
van een Engelsch gevechtsvlieg-<
tuig, dat op Nederlandsch grond»
gebied op 7 Aug 1941 een noodlan»
ding had gemaakt.
Maandag 28 Januari openen dA
Ned. Spoorwegen den autobus»
dienst op het traject Geldermal»
sen's-Hertogenbosch vice versa,
waardoor een belangrijke verkor
ting van rijtijd wordt verkregen
•n de verbinding met het Zuiden.
Voor het traject Amsterdam-
Den Bosch zal dit verschil b.v.
meer dan twee uur bedragen, ter
wijl Maastricht uit Amsterdam in
een meer dan vier uur RMM-en
tijd dan tot nu zal rijn te be
reiken. -
