AMERIKA WAARSCHUWT
A
Kardinaal Tien in ons land
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
het resultaat te
Het Concertgebouw-orkest in Engeland
UIK TER BUIK neemt maatregelen
Wat beteekenen ver
dragen nog
NOORSCHE ATOOM
BOM-INDUSTRIE
Hartelijke ontvangst
op Schiphol
DOODVONNIS
Blokzijl voltrokken
BATAVIA
Vandaag nieuwe
conferentie
Triomfantelijke tournee
mm
GONGSLAGEN
Opinie-onderzoek naar
eerlijkheid
Ook Nederlander deed
„penicilline-onder-
zoekingen"
R'dam Giro 9095
Directeur:
Joh Kuijpers
Hoofdred.Mgr
Dr J Witlox.
Alg. Redacteur:
H A. Paalvast.
Drukker:
N.R.C. N.V.
üitg v.d. Maas
bode-Stichting,
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
ZATERDAG 16 MAART 1946
68sie JAARGANG No. 19962
\bonnementspi
f 3.25 p kwart
f 1.10 p.maand
f 0.26 p week
Tijd. adres:
Broersvest 8 A
Tel 68804
AdVertentiën
15 ets p mm
Militaire acties, diplomatieke ac
tiviteit en steun aan buitenlandsche
communistische organisaties zijn de
jn.ddelen. waarmede Sowjet-Rusland
zijn doeleinden nastreeft.
Militair ontplooit Moskou zijn
krachten in Iran en in Mandsjoerije:
typisch twee gebieden, welke als be
langrijk voorterrein, wederom van de
Angelsaksische mogendheden èn van
Kus'and moeten worden beschouwd
f^eze militaire krachtsontplooiing
is echter merkwaardigerwijze
geen oorlog of nog geen oorlog
maar een agglomeraat van steeds
vooruitschuivende bezetting (expan
siedrift. zooals Churchill zeide) en
diplomatieke kunstgrepen. De Rus-
sen iijn onovertroffen kunstenaars in
de .sofistische interpretatie van over
eenkomsten en verdragen. Hun uit-"
lp vele gevalleri in den woor-
tekst ingeperst worden, maar
pidctisch altijd is hij volkomen in
strijd met de eerlijke bedoelingen
waai mede de tegenpartij het desbe
treffende document heeft geformu-
lee Ci
nei raken we weer het uiterst
teei-e punt. waarop we reeds zoo
vaak wezen -- vóór den oorlog ook
ten opzichte van nazi-Duitschlamd
West- en Oost-Europa spreken een
heel andere taal; dezelfde woorden
hebben hier en ginds een geheel
andere beteekenis, en ieder gebruikt
die woorden naar zijn eigen opvat,
ting Zoo zou het heel goed moge
lijk zijn, dat Moskou een opmarsch
naar de Iraansche hoofdstad Teheran
op grond van zijn verdragen zou wil
len verdedigen, terwijl de beschaaf
de Westersche wereld, welke de ver
dragen neemt zooals ze er liggen, er
tenslotte niets anders in kan zien dan
eer verkapte oorlogshandeling.
-tus de atmosfeer op dit punt niet
Vorkomen wordt gezuiverd, hebben
diplomatieke betrekkingen practised
l^Ya1frcie meer, en moet het
©ogen-blik aanbreken, waarop ze zui-
Ier, worden verbroken met alle nood-
lott.ge consequenties welke daaraan
zpn verbonden. Met bezorgdheid
vernemen we dan ook, dat een w
zaghebbend journalist als Waller
Lippmann in de „New York Herald-
Tribune'' als zijn meening te kennen
geeft dat de lijn, welke momenteel
an de internationale besprekingen te
onderkennen valt, op een formeele
breuk tusschen de Veyeenigde Staten
en Rusland moet uitloopen, eenvou
dig wijl het vertrouwen in onder
handelingen langs diplomatieken weg
steeds meer ondermijnd wordt. „Wan-
tieei men langs deze lijn voortgaat
waal-schuwt Lippmann, zal de diplo
matie binnenkort bestaan m het
tretten van voorbereidingen voor den
ooi og We gaan op het oogenblik in
dchting"
:'.e halve in de MandsjoertJsche
kvvesue waarin Rusland naar het
schijnt op den terugtocht is zet
Rusland zijd bevreemdend spel voor-
a. regen Engeland's wereldpositie
voort Maar, of Amerika het gaarne
hoort of niet, de belangen van En
geland en Amerika dekken elkaar
zóó volkomen, dat, in het zeker op
he; oogenblik nog hoogst onwaar
schijnlijke geval van een Engelsch-
Rus-sisch conflict, Amerika onmid
dellijk aan de zijde van Engeland in
den strijd zou worden betrokken
Hierop doelt waarschijnlijk Lipp.
mann, ais hij meent, dat de kansen
van den vrede voornamelijk afhan
gen van de capaciteit van de Ver
eenigde Staten om de rol van onaf
hankelijk bemiddelaar te spelen
Wanneer de Vereenigde Staten in
deze rol falen, zegt hij, zal er onder
de mogendheden geen vredestichter
meer te vinden zijn, voor wien het
vrede-maken niet samenvalt met het
verdedigen of het scheppen van een
imperium"
De anti-Engelsche politiek van
Rusland moet ook Amerika treffen,
maar dan zou Rusland ook voor een
conflict in het Verre Oosten komen
te staan, waarin het onmetelijke en
onuitputtelijke China zeker de zijde
van Washington zou kiezen. Dat
weet Moskou, en daarom lijkt het
zeer onwaarschijnlijk dat Rusland op
een oorlog, of zelfs op een ernstig
oorlogsgevaar zou aansturen. Het
moet andere bedoelingen hebben
welke echter niet zoo voor het grij
pen liggen.
lm het budget van het Noorsohe
ministerie van defensie, dat giste
ren is gepubliceerd, is een bedrag
van 800.000 kronen gememoreerd
voor researchwerk. In verband
hiermede wordt er in Noorsche
wetenschappelijke kringen op ge
wezen, dat de electro-chemische
industrie van Noorwegen een
hoogen graad van ontwikkeling
heeft bereikt, en dat in de labo
ratoria van de befaamde „Norsk
Hydro" onderzoekingen worden
gedaan op bet gebied van atoom
splitsing.
De „Norsk Hydro" heeft zoo
genaamd „zwaar water" tot haar
beschikking en in haar fabrieken
zouden te allen tijde atoombom
men gefabriceerd kunnen worden.
De productie-methode zou een
voudiger zijn dan die, welke in de
Vereenigde Staten wordt toege
past. De Duitschers hebben tij
dens den oorlog vergeefs gepro
beerd zich van deze methode
meester te maken.
jjHsiÉj
De aankomst en ontvangst van Z. Em. Kard. Tien op Schiphol.
De Kardinaal onderhoudt zich met den Ambassadeur van China.
Prachtig op lijd. te kwart
over vier, bracht het lijnvlieg-
tuig uil Zwitserland Zijne
Eminentie Thomas Kardinaal
Tien op Schiphol,, waar hij
feestelijk en blij werd begroet
door hooge geestelijke en
wereldlijke autoriteiten.
Toen de iets gebogen, maar toch
krachtige figuur van den Chmee-
schan Kardinaal uit het vliegtuig
stapte, begroette hem als eerste
Mgr. Prof. Dr. F. Féron, Vioaris-
lie** wordt mea Mi"ister van Jusli-
Iie wordt medegedeeld dat het
wiens °aratie Max Blokrifl,
de KoS erZOek door H. M.
J n werd afgewezen, he-
voltrokken^ Vr°e9en m°rgen is
woidt to Batavia
om 15.30 uur plkal?ii",edenmidda9
Van Mook. Sjahril *Üd dr.
bald Clark Ken in d«T Alchi-
dezen wederom een van
sullen hebben m°eting
Republikeinsche protesten
ongegrond.
De Nederlandsche regeerinc
heeft, zoo meldit U.P. uit Batavia
de bewering van Sjahrir, geuit in
tegen de uitgifte van
z^ M^SiCh geld f» Indië, als
m£t dwSÏairLd ■een overeenkomst
hebben aange-
brensen vont- 15 circulatie te
brengen voor het einde der onder
handelingen, van de hand gcwezeL
Zij ontkent, dat er zulk een over
eenkomst zou hebben bestaan.
Naar voorts verluidt, hebben de
republikeinen bij het Britsche
hoofdkwartier een protest ingediend
tegen de landing van Ned. troepen
op Banka. In dit protest wordt be-
■jveerd, dat deze troepen zich aan
?oord van Britsche schepen be-
voSvfi!; welke de Britsche vlag
schen Sio^1?-^ Ned", vlag he-
Een hmS ''f vo"r anker gingen
voerder deeln» ?n1sch,e woord-
Wering IT'® 434 deze be"
bevatte, schijn van waarheid
De zegetocht van het Concert
gebouworkest is ten einde. De
beteekenis van deze toumée is
verre uitgegaan boven de artis
tieke waarde er van, hoe
groot deze ook was. Twee vol
ken, die elkaar leerden waar-
aeeren en begrepen in de ont
zettende jaren van den oorlog,
na et op het slagveld, maar in
de concertzaal. Het is niet
overdreven te zeggen, dat hier
in de afgeloopen week iets
groots gebeurd is.
Het Concertgebouworkest heeft
hier een belangrijke missie ver
vuld. Waar bet woord tekort
schiet, kwam de muziek in de
plaats. Dit beschouwde men als
het grootste wonder: dat het ge
martelde en uitgeputte Neder
land zijn muziekcultuur onge
rept heeft bewaard.
Deze toumée heeft eens te meer
overtuigend aangetoond, hoe groot
de „good-will" van Nederland in
Engeland is.
Opmerkelijk was, hoe alle la
gen van de bevolking door de
muziek blijken te worden be
roerd. De sfeer op deze concer
ten was in hooge mate democra
tisch, onconventioneel. Ministers
spraken met bun overjas aan en
hun woorden klonken er welge-
meender om.
Machtig was de aanblik van
de tot den nok gevulden Royal
Albert Hall, de grootste concert
zaal van Erageland, waar het
Concertgebouworkest Donderdag
avond zijn afseheids-concert in
Londen gaf. Toen de magistrale
finale van Tsjaikowsky's vijfde
symphonic verklonken was, re-
zijn zeven duizend toehoorders
overeind om op hun beurt de
enorme ruimte te vullen met het
geluid, dat hun dankbaarheid
moest vertolken.
Deze huldebetuiging, waarbij
Van Beiraum steeds weer terug
geroepen werd, was zoo onweer
staanbaar, dat de dirigent op
nieuw aftikte en het orkest als
toegift het laatste deel van „La
Damnation de Faust" vain Ber
lioz, deed inzetten. Daarop volg
de opnieuw een stormachtige
ovatie.
Hiermede was een einde ge
komen aan een der meest triom
fantelijke tournée's uit de histo
rie van het Concertgebouworkest.
Van Beiraum heef ira een gevoel
volle speech de orkestleden na
afloop van het concert dank ge
bracht voor hetgeen zij in deze
emotievolle vijf dagen hebben
gepresteerd. Hij zeide dat voor
dit succes woorden tekort schoten.
De fietsen.
„Zij verdienen de fietsen
Dat was de kop, welke een der
Engelsche bladen boven het ver
slag van het concertgebouw
orkest plaatste. Want het was
langzamerhand tot ieder doorge
drongen, dat de orkestleden niet
uitsluitend in hoogere sferen le
ven, doch met hun beenen op den
grond plegen te staan, of beter
met hun voeten op de pedalen
van een m Nederland nu eenmaal
onmisbaar instrument, het „rij
wiel". Het is begrijpelijk, dat,
hoe men ook onder den indruk
was van de hooge bussen, de trol
leys en de ondergrondsche
(spoorweg, wel te verstaan), de
gedachten steeds weer afdwaal
den naar het oer-Hollandsche
begrip: „fiets"
Den organisatoren van dezen
trip ontging dit niet en zoo groot
was hun verlangen om deze mu
sici, in wie zij in de allereerste
plaats Nederlanders zagen, die
zoo ontzettend veel hebben door
gemaakt, van dienst te zijn, dat
zij hun hartewensch in hun „plan
de campagne" hadden opgenomen.
Generaal van het Bisdom Roer
mond, namens Z. H. Exc. Mgr. Dr.
G. Lemmeras; vervolgens trad op
op hem toe Z. Exc. Dr! Tung Ling,
ambassadeur van China te Den
Haag, en daarna de HoogEerw. Heer
G. v. d. Burg, deken van Amster
dam. Verder waren nog aanwezig
de HoogEerw. Pater G. Teeuwen,
provinciaal van de Congregatie
van het Goddelijk Woord, benevens
verschillende andere paters van
deze congregatie en een aantal
Leden van de Chineesche kolonie in
Nederland, die hun tot het purper
uitverkoren landgenoot met Chi
neesche en Pauselijke vlaggen kwa
men begroeten.
Treffend was het moment, waar
op Pater H. van Vree, een oud-
missionaris van China, die nog
onder den Prefect Tien zijn krach
ten aan de Chineesche missie had
gegeven, dezen thans als Prins
der Kerk mocht begroeten. Blij
verrast keek Zijne Eminentie op,
toen hij daar zijn vroegeren mede
werker ontwaarde.
„Mijn Chineesche hart gaat weer
open", zei Pater van Vree ons
later en we konden het begrijpen
In de repatrieerimgsloods had
een meer officieele begroeting
plaats; de toespraken geschiedden
alle in de Chineesche taal.
De Chineesche Pater Capucijn
Lie, die in Amsterdam onder de
Chineesche bevolking werkt, bracht
zijn groote vreugde tot uiting den
Kardinaal te mogen begroeten en
hoopte, dat Zijne Eminentie nog
gelegenheid zou vinden naar Am
sterdam te komen, opdat zijn land-
genooten hem aldaar in hun mid
den nog eens zouden kunnen hul
digen
Ambassadeur Tung Ling uitte
zijn blijdschap dat hij nog tijdig
aanwezig had kunnen zijn bij deze
ontvangst en inviteerde den Kar
dinaal voor een bezoek aan Den
Haag en daarbij natuurlijk dan een
rijsttafel!
Kardinaal Tien antwoordde de
sprekers en vertelde, dat de H
Vader Zijn hart aan China had
verpand. Zijne Eminentie noemde
zijn uitverkiezing tot Kardinaal een
duidelijk teeken, dat voor den Paus
alle menschen van de geheele we
reld gelijk zijn Het Chineesche
volk, aldus de Kardinaal, was heel
blij met de benoeming van een
van zijn zonen tot Kardinaal en zal
zich dit eerbewijs van den H
Vader waardig toonen. Van bezoe
ken aan Amsterdam en Den Haag
zou echter wel niets kunnen ko
men, omdat het oorspronkelijk reis
plan gewijzigd moest worden en
Zijne Eminentie slechts enkele da
gen in Nederland kon verblijven
Hij gaat in opdracht van den H.
Vader met een bij'zondere missie
naar Tsjang Kad Sjek.
Na de woorden van den Kardi
naal zongen de aanwezige Chinee-
zen het Chineesche volkslied, voor
?1
22. Zoo vlug als hij kon. holde
Dik de gang uit. Nauwelijks was
hij uiit het gezicht of het mannetje
kwam de gang ingesloft trok zijn
jas aan en kwam naar buiten.
Dik had zich verdekt opgesteld
in een portiek, wachtend tot het
kleine kastelijnje voorbij kwam,
hegeen ook dra geb-eurde. Natuur
lijk werd Dik niet gezien, daar
zorgde hij wel voorl
Zoodra het mannetje voorbij
was, schoof Dikkie uit het portiek.
Hij volgde hem op den voet, de
kastelein bemerkte niets, 't Is ten
slotte ook heel gewoon, wanneer
er een Canadees achter je loopt!
Enkele maanden na de bevrij-i
ding is ook in ons land een insti
tuut opgericht, dat beoogt een on
derzoek in te stellen naar da
meeniragen onder de bevolking
inzake een bepaalde aangelegen
heid. In luttele maanden heeft dit
instituut al heel wat opinies ver
zameld.
Ik heb nu een bri-et naar dat
bureau geschreven met de vraag
om eens een opninie-onderzoek in
te stellen naar: eerlijkheid onder
de Nederlanders.
Brieven bij de redactie, monde
linge verklaringen, eigen ervarin
gen en de kranten van eiken dag
hebben bij mij zooveel pessimisme
gekweekt, dat ik wel eens een
statistiek zou willen zien van de
atgeuraeene publieke opinie. Ik
zoek gaarne de zonnekanten van
het leven, doch te dien aanzien
wordt het den mensch niet gemak
kelijk gemaakt. De feiten dwingen
eenvoudig tot booze veronderstel
lingen.
Steeds vaster en luiaei Klinkt
en hamert in mijn hoofd de zin:
„Geloof niet meer in rechtscha
penheid". Feller ook speelt de me
lodie, die pijn doet: „Alles werkt
om eigen voordeel"
't Moet worden gezegd, dat vele
schoone ambten, waaraan juist de
onkreukbaarheid glans dient :e
geven en waartegenover het pu
bliek uiterst critisch staat, worden
vervuld door personen, die sterke,
menschen worden geacht te zijn,
doch wel den zwaren schijn wek
ken, ambtsaanvaarding te hebben
gepleegd om er allereerst zelf
beter van te worden
Politieke misdadigers ais ae
N.S.B.-ers worden behoorlijk ge
straft. Maar wat te denken van
die sociale misdadigers, die met
salaris zich zeggen te geven
aan een schoone taak, maar in
werkelijkheid profiteurs zijn len
eigen bate en ten koste van
noodlijdende medeburgers Er ziin
zwarthandelaren, die zoo »e-
naamd om te helpen tegen
zware prijzen goederen afleveren.
Doch wat zou de benaming moe
ten zijn van die lieden, welke ver
klaren de menschheid te zullen
dienen op de basis van: hoe word
ik er zelf wijzer van
Het Instituut voor opinie-onder
zoek stelt den uitslag altijd vast
op gegevens van ouden en jonge
menschen van verscheidene amb
ten en godsdiensten en zelfs poli
tieke partijen
Ik vrees ditmaal het ergste,
wanneer de vraag wordit gesteld:
Hoe is uw ervaring met de eer
lijkheid?
Voor de publicatie van de ant
woorden met. verklaringen zouden
waarschijnlijk dubbele kranten
noodzakelijk zijn Een zwartboek..
Beschamend!
HENK VAN DER MAZE
welk eerbetoon Zijne Eminentie
met een buiging dankte.
Het was een treffende, hartelijke
en ongedwongen ontvangst op
Schiphol.
Een klein stukje China was het
daar op dezen middag; met hoffe
lijke gebaren en vriendelijk glim
lachend onderhield deze eerste Chi
neesche kerkprins zich vooral met
de Chineezen die genoten van de ge
legenheid om met hun uitverkoren
landgenoot eenige woorden te kun
nen wisselen. De typische Chinee
sche gewoonte van het uitwisselen
der visite-kaartjes werd niet ver
geten.
Het meest van allen genoten ech
ter misschien nog wel de oud-mis
sionarissen uit China; het was hun
aan te zien en het was hun gegund.
Want van de glorie van dezen Kar
dinaal straalt toch ook iets at op
hen, die geploeterd hebben Jp het
verre China om daar het geloof te
brengen.
Te ongeveer kwart voor vijf ver
trok het hooge gezelschap in enkele
auto's naar Roermond, waar ilen
Kardinaal nog een grootsche hul
diging wachtte.
De senaat der Utrechtsche uni
versiteit heeft het eeredoctoraat in
de wis- en natuurkunde verleend
aan den heer A. van Luijk. Deze
heeft zeer verdienstelijke onder
zoekingen gedaan op mycologisch
en phytopalhologisch gebied. Op
grond van antagonistische werkin
gen tusschen plantaardige parasie
ten kwam hij tot onderzoekingen
over antibiotische stoffen, die ge*
heel parallel liepen aan de En
gelsch- Amerikaansche onderzoekin
gen over penicilline,