DE VASTENBRIEF
en de Partij v. d. Arbeid
GS SsskSS I
VLIEGKAMPSCHIP VOOR
ONZE MARINE
5?'£ïï^sst£JïS2! zï De ontwikkehnq in Indonesië
dik TER BUIK neemt maatregelen
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
v
De afscheiding van PHILIPS-FILIAAL TE)
Rome in de Oekraïne GROENLO
Mededeelingen van een
Oekrainsch prelaat
DE „KAREL DOORMAN
Door Britten in bruikleen
afgestaan
„Geen dictatuur van
havenarbeiders"
Huisvrouwen in actie
In Rotterdam gestation-
neerd
Geen reden voor
pessimisme
Veer te Druten in gebruik
VOEDSELVOORZI EN ING
en knoeierijen
Regeeringstoezicht bij de
Unilever
De kabinetscrisis in
België
40 Jodenhaters berecht
DISTRI BUTI EN IEUWS
R'dam Giro 9095
Directeur
Joh. Kuijpers
Hoofdred.Mgr
Dr j Witlox.
Alg. Redacteur:
H. A. Paalvast.
Drukker:
n.r.c. N.V.
Uitg- v.d. Maas
bode-Stichting,
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
68ste JAARGANG No. 19S67
VRIJDAG 22 MAAKT 1946
\bonnementspi
f 3.25 p. kwart
f 1.10 p. maand
C 0.20 p week
Tijd. adres:
Broersvest 8 A
Tel. 68804
AcPvertentiën
15 ets p. mm.
Van vele zyden wordt de vraag
eesteld of de Partij van den Arbeid
valt onder de veroordeeling van den
orilan^s afgekondigd-en Vastenbrief
der Nederlandsche Bisschoppen
Sommigen meenen, dat de Partij
v«n den Arbeid als zijnde een soci
alistische vereeniging op dezelfde
Itijze veroordeeld is als andere soci
alistische vereenigingen zooals bet
Deze meening is stellig niet juist
Wei niemand zal tegenspreken, clat
de socialistische invloed in de Partij
van den Arbeid zeer groot is, maar
dit is op zichzelf nog geen voldoende
motief om de Partij van den Arbeid
als een socialistische vereeniging
onder den Vastenbrief te laten res-
aorteere^
En r* minder, omdat de brief
o...schoppen hier duidelijk
ok? over het .sociale terrein'
Anderen zijn van meening. da: de
Martij van den Arbeid ressort ert
onder de ..neutrale en zuiver huma-
bistische vereenigingen" die ©yen:
zeer door den Herderlijken Briet
Worden afgewezen (z« het ook met
acht worden .om de vestiging van
een nieuwe, maatschappelijke orde
op hechte fundamenten t.P waarbor
gen"
Ook deze meening Kan me; juist
zijn. want de passus over neutrale
en zuiver humanistische vereenigin
gen wordt in den aanvang uitdruk
kelijk beperkt tot het sociaal p"
cu'tureel terrein"
- it den Vastenbrief is nmar ee*-
conclusie te trekken, die juist is:
de Nederlandsche Bisschoppen doen
hier over het lidmaatschap van de
Party var '!.**- -Heid <reeo nit-
o-ü _,c0.ev ia ,aiop tweevou
dige wyze een vc-keerd gebruik ge
maakt worden: eenerzijas door de
voorstanders van de Katholieke
Volkspartij en anderzijds door de
Katholieke ledm van de Partij van
den Arbeid
De eersten doen dit. als zij naar
analogie van hetgeen over de so
ciale Fti eultureele organisaties ge
zegd is aldus redeneeren: De Bis
schoppen wijzen neutrale en huma
nistische organisaties op sociaal en
cultureel terrein af als onvoldoende
voor een maatschappelijken opbouw
op christelijken grondslag, derhalve
zullen zij neutrale en humanistische
organisaties op politiek gebied ook
onvoldoende achten om een nieuwe
staatkundige orde op hechte funda
menten te waarborgen. Wil men
<lit argument uit de analogie <ier
d;ngen hanteeren, dan heeft men
daartoe het volste recht. Maar men
moet dit argument ontwikkelen op
grond van eigen inzicht in de fei
telijke omstandigheden en de gege
ven partijverhoudingen van dit
oogenblik en het gezag tier Ne
derlandsche Bisschoppen dient daar
buiten te blijven. Indien zij ge
meend hadden, dat ook op politiek
gebied neutrale, humanistische of
welke andere organisaties ook ver
boden mopsten worden, dan zouden
zi.i dit ongetwijfeld gezegd hebben.
an den anderen kant zou het
©ven onjuist zyn. uit het stilzwij
der Bisschoppen een argument
tf halen ten bate van het lidmaat
schap der Party van den Arbeid.
Geen uitspraak doen staat geenszins
gelijk met een verklaring van geen
berWaar
Ook over andere partyen wordt
niet gesproken zelfs niet over de
CPN (De Waarheid) Toch zal
wel niemand meenen, dat de Bis
schoppen geen bezwaar daartesren
hebben! Geen uitspraa/k doen betee-
kent slechts, dat het aan eigen
inzicht en de eigen verantwoorde
lijkheid der Katholieken zelf wordt
overgelaten, of zij al dan niet tot
de Partij van den Arbeid kunnen
toetreden Wie meent dit met zijn
persoonlijke verantwoordelijkheid
overeen te kunnen brengen, doet dit
op eigen gezag en moet de juistheid
van zijn standpunt bewijzen.
Niet alle dingen kunnen door het
kerkelijk gezag beslist worden met
een catagorisch gebod of verbod.
Tijdens de bezetting hebben wij
voorbeelden daarvan gezien Zoo
lieten de Bisschoppen het tenslotte
aan de verantwoordelijkheid van de
werkgevers zelf over, of zij in ver-
'bantd met de arbeiders-registratie
de Z-kaarten al dan niet zouden in
vullen. Eveneens lieten zij de lei
dinggevende ambtenaren op de ar-
beidsburraux zelf beslissen of zij
hun functie al dan niet zouden neer
leggen (zie; Het verzet der Neder
landsche Bisschoppen, blz 126-127.
280-281
Wanneer derhalve de Partij van
den Arbeid niet verboden wordt door
de Nederlandsche Bisschoppen, clan
volgt daaruit nog niets ten aanzien
van de vraag, of het verantwoord
is lid daarvan te worden. En dit te
te meer. omdat de Bisschoppen ook
buiten deze vraag om, nog motieven
kunnen hebben om daarover geen
uitspraak te doen
Zoo onjuist als het derhalve is tc v
zeggenDe Bisschoppen schrijven
voor, dat de Katholieken lid worden
van de Katholieke Volksparty, zoo
onjuist is het ook te beweren: De
Bisschoppen hebben geen bezwaar
tegen het lidmaatschap van de Par
tij van den Arbeid. Na den Vasten
brief moet men zeggen, dat de dis
cussie daaromtrent ipAs begin<t
niet op grond van gezagsargumen-
ten, maar op grond van redelijke be
wijsvoeringen
Het is te hopen, dat men zich bij
deze discussie onthouden zal van
verdachtmakingen in éen of anderen
vorm. Niemand heeft het recht om
een Katholiek, op grond van het feit
dat hij lid wordt van de Partij van
den Arbeid, in godsdienstig opzicht
als een schipbreukeling te beschou
wen Men wachte zien echter ook
voor een ..hineininterpretieren" van
den laatsten Herderlijken Brief. Dat
dit een moeilijke opgave is. bewijst
het artikel van Mr ten Hagen in
Chri stof oor van 9 Maart 1.1 over
Isolement en eigen organisaties
Daarop komen wij terug in een af
zonderlijk artikel _T
S STOKMAN.
Naar verluidt zijn momenteel
onderhandelingen gaande tusschen
de directie der Philipsfabrieken te
Eindhoven en het gemeentebestuur
van Groenlo over de stichting van 1
een filiaal aldaar.
Het is vrijwel zeker, dat een.
Philipsfabriek in den Achterhoek!
zal worden gesticht. Deze zou aan*
Moskou meldde dezer dagen de
afscheiding van de geuniëerde
Katholieke kerk in de Oekraine
van Rome en de aansluiting dezer *00 man werk verschaffen
kerk bij de Russische orthodoxe.!-- - - 7" Ï7|*|* w
Naar een A.P.-bericht thans uit QlSCtïC DOHKDiI
Vaticaanstad bericht, heeft een OITlloOD
Oekrainsch prelaat van het Roe-
J Officier is medegedeeld, dat in
theensch college verklaard, Nederland, doch hoofdzakelijk in
deze afscheiding het werk was van Amsterdam, sedert eenigen tijd en-
1 Unnl,U<NnU1 f*
„twee en veertig afvallige pries
ters". die handelen „onder druk
van de Sow jet"
De prelaat zeide, dat de afval
lige priesters in hun afscheidings-
xnnoi-ciuaiii, o CC/IH51/U tiju
kele valsche bankbiljetten van 10
aan de circulatie onttrokken zijn.
Bi.i eenige oplettendheid is na
maak gemakkelijk te herkennen.
Op de voorzijde is de lila druk be-
J-'C jJi cuaai 'M V kjvi UG AO
lige priesters in hun afscheidings- langrijk waziger en onscherper dan
beweging niet „zouden worden, bij (je echte biljetten. Het papier
gevolgd door hun parochianen". De ls eenigszins grauwer van kleur. De
Oekrainsche geuniëerden „zullen| woorden „Nederlandsche Bank"
minstens gedurende een generatie staan Op de vierkante gekleurde
trouw blijven aan de katholieke blokken, terwijl op de echte bil-
MAAJ Vl.ll -
kerk" ondanks deze afscheiding,
zeide hij
In een inham van de Scholsche
kust, aan de mondng van de Clyde
ligt de jongste aanwinst der
Nederlandsche marine: het eerste
vliegkampschip van onze vloot, de
„Karei Doorman", genoemd naar
de legendarisch geworden figuur
uit den slag in de Javazee.
Dit schip is door de Britsche
admiraliteit in bruikleen aan Ne
derland afgestaan, tot onze marine
in de gelegenheid is, zelf een
dergelijk schip aan te schaffen.
Het is echier geenszins een
tweedehands vaartuig, want hel
is uitstekend onderheuden en ziet
er als cr1^ 1
Duizenden huisvrouwen te Oslo,
die banieren meevoerden met de
woorden „wij wenschen geen dic
tatuur van havenarbeiders heb
ben het politiecordon om de haven
doorbroken en zich toegang ver
schaft tot het Spaansche schip
,Dicto". Zij zijn toen begonnen
met het lossen van de tomaten. De
leidsters van de huisvrouwen heb
ben verklaard, dat zij tot haar daad
zijn overgegaan niet uit sympathie
jegens Franco maar om geen
voedsel verloren te laten gaan.
arage lui ae toekomstige wereld-
politiemactot, zoodat zij ook over
offensieve kwaliteiten moet kun
nen beschikken, aldus verklaart
men van marinezijde.
De Nederlandsche marine heeft
tijdens den oorlog al met; vlieg-'
deksohepen ervaringen opgedaan,
want zij beschikte toen over twee
hulpvliegkampschepen en boven
dien heeft Nederlandsch personeel
ervaring opgedaan aan boord van
Engelsche schepen.
De „Karei Doorman", die 120
meter lang is, heeft een standaard
water-verplaatsing van 14.000 ton,
Het schip zal woTden uitgerust
met ongeveer twintig ,J?ire Flies"
en een alzijdig type jachtvehken-
T;.„„ „-„-ge piech- I ner, dat in de laatste phase van
tigkeid "ïn de groote hangar aan den oorlog met succes is gebruikt.
boord, is het schip door den com-
main,da,nt, kapitein ter zee A. de al
ganger, commander M H. Ie Mare, V/IIITTUt
v.:: 1
Dit type is uitgerust met mitrail
leurs, doch het kan ook bommen
en raketten meevoeren. Het op
stijgen kan met behulp van spe
ciale raketten worden verge
makkelijkt. Het schip wordt door
Diesel-motoren voortbewogen en
heeft een -nelheid van 17 mijl.
Het vlieg person eel is voor een
gedeelte thans nog in opleiding in
het Schotsche vliegkamp Feam.
De bemanning zal geleidelijk wor
den opgevoerd tot 700 koppen,
van wie 200 deel uitmaken van
vliegescadrilles. Het schip zal
ongeveer twintig vliegtuigen aan
boord nemen.
lm het. begin van den zomer zet
het koens naar Nederland. Het
schip zal vermoedelijk te Rotter
dam worden gestationneerd.
In 1943 in Engeland gebouwd,
heeft het schip voornamelijk dienst
gedaan als beschermer van de
voor Rusland bestemde konvooien
Kapitein ter zee A. M. de Booy,
die in 1940 marine-attaché te Lon
den was, heeft tijdens den oorlog
het bevel gevoerd over de „Johan
Maurits", die samen met de „Fris
co" en drie Engelsche schepen
konvooidiensten verrichtte in de
Middellandsche Zee en op den
AUantisoben Oceaan.
rvi. n. i-t; xvacixt=,
bij wijze van symbool, het scheeps-
boek overhandigd, waarin de lot
gevallen van het schip, to-t dus
verre H. M. ..Nairana". ziin op-
geteekend.
Kolonel de Booy heelt daarna
in een toespraak de vertokken-
den Engelsche bemanning dank
gebracht voor haar hulpvaardig
heid Hij wenschte den.Engelschen
die voor het grootste gedeelte
worden gedemobiliseerd, een goe-
de toekomst toe en sprak zijn
dankbaarheid uit, dat een aantal
hunner nog eenigen tijd vrijwillig
aan boord blijft om de Neder
landsche oemanning bij te staan.
Wii zullen ons best doen, om
van de .Karei Doorman
schip te maken, waarop Neder
land trotsch zal zijn, aldus
sloot kolonel de Booy.
De vliegkampschepen, die men
eigenlijk als drijvende vliegvelden
kan beschouwen, spelen bij de
samenstel ling van een moderne
vloot een belangrijke, zoo niet
centrale rol. hetgeen de ervaring
van dezen oorlog heeft geleerd.
Hun optreden was beslissend bij
het bestrijden van het duikboot-
gevaar in den Atlantischen Oceaan
en bij den strijd in den Pacific.
Ook de landing bij Anzio werd
door de vliegdekschepen moge
lijk gemaakt. Men ziet de taak,
die onze vloot te vervullen heeft,
niet meer als uitsluitend gericht
„The Times" publiceert het vol
gende overzicht van den toestand
uit Batavia:
Hoewel in Batavia de politieke
ontwikkeling sinds Zaterdag heeft
stilgestaan en de militaire situatie
op West Java nog onstabiel is, be
staat er geen reden sombere ver
wachtingen te koesteren of uit het
uitblijven van formeele samen
komsten tusschen Nederlanders en
Indonesiërs de gevolgtrekking te
maken, dat men in een crisis is ge
raakt.
De in de afgeloopen week ge
vormde subcomité's zijn blijven
vergaderen en bovendien hebben er
informeele besprekingen plaats ge
had tusschen de vertegenwoordi
gers Ondanks een zekere pessimis
tische stemming in onofficieele
kringen, toe te schrijven aan de
aankomst van Ned. versterkingen,
gewapende hotsingen bij Bandoeng
en econoftiische moeilijkheden,
voortvloeiende uit de recente in
voering van het nieuwe geld, voe
len de verstandige menschen, dat
men niet zoo plotseling een oplos
sing van de ernstige constitutionee-
le problemen moet verwachten
Over vele belangrijke prmcipieele
27. De commissaris was boos op j,.Maar kom mee op de dievenjachf1 grootste en deftigste hotel van de
zichzelf. „Oh," k nde hij, „wat ben Samen stapten ze naar de politie-1 ^ïk Buik en de commissaris
ik een stommer- weest. om jou zoo garage Chogum vertelde, dat de zochten een klem ^el autootie mt en
uit te foeteren Hum, al goed, agent het kereltje had zien verdwij- togen op weg. Ze zoudenden agen
Chogum. «if goed," bromde Dik.|nen in Hotel „De Leeuwerik", het betreffen tegenover hef hotel.
men mag zich van de taak om een
constitutie op te stellen, niet haas
tig afmaken.
Ongetwijfeld hebb enbeide par
tijen te kampen met het probleem
„hoe red ik mijn figuur" en het
vinden van een formuleering, wel
ke hieraan voldoet, is geen geringe
taak. Al zij dit toegegeven, dan is
er nog geen sprake van, dat men
in een impasse is gerekt en de
besprekingen, die „buiten het pro
gramma om" gevoerd worden, ge
ven gegronde aanleiding voor de
hoop, dat de conferentie spoedig
zal beginnen en eenigen voortgang
zal kunnen melden.
Repatrieering in de as. weken
Voor de komende weken _s het
volgende repatrieerings-schema
opgesteld:
De „Boschfontein" zal in het mtd
den van de volgende week met on
geveer 800 vrouwen en kinderen
aan boord uit Tandjong Priok naar
Nederland vertrekken. De „Klip-
fontein" wordt deze week in Tand
jong Priok verwacht. Hier vandaan
zal het schip naar Palembang va
ren, om evacué's op te nemen.
Daarna zal het schip naar Tand
jong Priok terugkeeren om andere
evacué's uit Palembang, die te
Batavia verblijven, aan boord te
nemen, waarna het schip naar
Nederland zal vertrekken.
De „Sommelsdijk welke in be
gin April in Tandjong Priok wordt
verwacht, zal 800 evacue's uit Me-
dan aan boord nemen terwijl1 de
„Nieuw Holland" omstreeks den-
zelfden tijd naar Bangkok zal gaan
om evacué's uit dat gebied m te
nemen.^uys" wordt in begin April
in Tandjong Priok verwacht en zal
dan ongeveer 1800 evacue s uit
Ceylon medenemen.
Het stoomschip „Kota Agoeng
is 20 Maart uit Tandjong Priok ver
trokken.
Aan onze kantoren te Rotterdam en
Den HaaK lórt ter inzagede passa-
eiersliist van het m.s. Japara, dat -
Februari met bijna 800^repa trleeren
den van Batavia vertrok en Z9 Maan
in Amsterdam wordt verwacht.
verkeer tusschen N°ord en
bruforden" dom auto s tfen
ton en vaart van 5.45-22.15 uur.
OfrlilXJ VAC VfLlAftill/L ÖPAZVUiUW
blokken, terwijl op de echte bil
jetten deze woorden er bijna drie
millimeter boven staan. De cirkel I
boven den pijlenbundel van dea
leeuw loopt door het woord .ver
drijven" van den omringenden
tekst; bij de echte niet. De letters
van de strafbepaling op de achter
zijde zijn zeer sterk geschonden en
ten deele onleesbaar. De cijfers van
het nummer zijn er met Oost-Indi
sche inkt op géteekend.
De Amsterdamsche recherche
heeft onmiddellijk in samenwer
king met de centrale inzake falsifi-
caten een uitgebreid onderzoek in
gesteld dat nog wordt voortgezet.
De regeerimgsvoorlichtingsd'ienst
deelt mede:
In verband met de onregelmatig
heden bij de Unilever Verkoop!
Centrale beraamt de regeering
maatregelen om een meer d.rect!
toezicht te kunnen uitoefenen opi
die bedrijven, die in het kader vanj
de distributieregeling voor de
voedselvoorziening van ons land,
van vitaal belang zijn.
Zij heeft met instemming van
den raad van bestuur van Lever
Brothers en Unilever U.V. besloten,
in afdaehting van een meer aige-
meene regeling van deze materie,
reeds thans bij de Ned. bedrijven
van Lever Brothers en Unilever
N.V. een regeeringsvertegenwoor-
diger aan te stellen. Deze regee-
ringsvertegenwoordiger krijgt tol
taak de regeering in staat e sellen
zich e envoi ledig inzioh in de goe
derenbeweging in die bedrijven te
verschaffen.
In hoeverre overheidsorganen in
de uitvoering van hun taak tekort
zijn geschoten, wordt op het oogen
blik grondig ondeazoch. De regee
ring zal niet aarzelen ook tl aar zoo
noodig krachtig in te grijpen.
De prins-regent van België
De Schrijver, voorzitter der C.V.P.,
in audiëntie ontvangen en hem!
belast met een informatie-opdracht.
Veertig nazi's, die hebben deel
genomen aan de verwoesting van
de synagoge van Weissenburg bij
de beruchte progroms van Novem
ber 1939, zullen op 26 Maart voor
een Duitsche rechtbank verschij
nen.
Dit is de eerste maal, dat in da
Amerikaansche zone een groot pro
ces wegens nazi-misdaden voor een
Duitsche rechtbank gevoerd wordt.
De nazi's, die thans in een ïnter-
neeringskamp vertoeven, zullen
berecht worden door het Nuern-
berger Landesgericht, dat zijn zit
tingen in Weissenburg zal houden.
Het proces zal ongeveer drie we
ken duren.
Bonnen voor petroleum.
Voor het tijdvak van 25 Maart t/m
20 April wordt op de bonnen 140 ea
639 der bonkaarten K 604 twee liter
petroleum beschikbaar gesteld.
Toiletzeep voor babies.
Binnenkort i?n
beschikbaar worden g
kinderen geboren^ na
bemkaart KE 604 uiterlijk op 30
Maaibij een winkelier, die gewoon
was toiletzeep te verkoope^jMeva.
ren! tegen ontvangstbewijs. Nader zaj-
bekend worden gemaakt wanW
men, tegen afgifte van het on*
vangstbewijs, de zeep zal kunnen
trekken.
BON 07 VOOR SCHOENRKPARATI:
Bon OT van de lederkaart te aa«-|
gewezen voor schoenreparatt*.