NAAR EEN DICTATUUR
Kard. De Jong komt „thuis"
De Katholieke Volkspartij
Einde „St. Huberhis"-consult
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
DIK TER BUIK neemt maatreaelen
ST. JORIS-DAG
DE VOLKSSTEMMING
VAN 5
Züj alleen kan
Frankrijk nog redden
H. Vader spreekt- tot
jongeren
Familie-feest op
Ameland
Als een rots in de
branding
Moord op 450 zuigelingen
Van Mook terug uit
Engeland
Toen het Westen
hongerde
«'dam Giro9008
Directeur:
Job. Kutjpers
HooMred.:Mgr
Dr. J. Witlox.
Alg. Redacteur:
H. A. Paalvast.
Drukker:
N.R.C, N.V.
Uiitig. v.d. Maas
bode-Stichting,
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DINSDAG 23 APRIL 1946
68ste JAARGANG Ko. 19992
AbonneMeftttjfr
13.25 p. kwart
11.10 p. maand
10.26 p week
Tijd. adres:
Broersvest 8 A
TeL 68804
Advertentlën
15 eta p. mm.
De Fransahe consütueexende ver
gadering, d.w.z. de kamer, welke
voor zeven maanden was gekozen
«net als hoofddoel de opstelling van
«en nieuwe grondwet, de constitutie
van de Vierde Republiek, heeft het
ontwerp, dat in moeizaam werk en
vaak met zeer onverkwikkelijke dis
cussies en verwikkelingen is tot
stand gekomen, met 309 tegen 249
stemmen aangenomen. Voor stemden
alleen de socialisten en de communis
ten; de derde regeeringspartij, de
R de republikeinsohe volkspar-
tbstemde met alle overige leden
van de constituante tegen Hei ont
werp zal nu op 5 Mei a.s' bil refe
rendum aan het geheele' Fransehë
volk worden voorgelegd; krijgt het
een meerderheid, dan heeft Frank
rijk zijn nieuwe grondwet; wordt
de meerderheid niet gehaald, dan
moet wederom een constituante, op
nieuw voor den tijdsduur van zeven
maanden, worden gekozen.
Dit wat de algemeene procedure
betreft. Daarnaast gaan de gedachten
vanzelf naar de kansen van het refe
rendum. Niemand neemt het risico
een ietwat positieve voorspelling te
doen; het is een vijftig-vijftig spel
Maar twee dingen weet men reeds:
ten eerste, dat een grondwet, die in
het parlement slechts 309 van de 583
afgevaardigden op zich vereenigde.
Tijdens de ontvangst van de
afgevaardigden naar het congres
der Katholieke jongeren, hield
Z. de Paus een toespraak
waarin hij weeg op de houding,
welke zij tegenover de huidige poli
tieke vraagstukken moesten aan
nemen
Gij komt hier, aldus de H. Vader,
in den bijzonder emstigen tijd
waarin de volken de keuze hebben
tusschen het leven en den dood
tusschen zegening of vervloeking.
Onze tegenstanders meenen, da;
het oogentolik van handelen thans
is aangebroken. Zij vestigen hun
hoop op de verkregen resultaten
en daarom moet de Katii. Actie
zich thans weren. Het volk moet
een steeds grooter aandeel in het
openbare leven nemen, hetgeen de
noodzakelijkheid met zich brengt,
dat het een juist inzicht in zijn
rechten en verplichtingen krijgt,
meer in het bijzonder in het kies
recht
De Kath. Actie is geen poineke
partij, doch zij moet daarom niet
minder de Katholieken voorlichten
omtrent hun belangen, die thans
gevaar loopen ten opzichte van de
en' het huwelijk, het gezin
er de gemeenschap.
De lessen uit het verleden oe-
Yrr*£?p de ervaringen van het
oogenblik. De gevaren, die ons
bedreigen, zijn: de echtschei
siüo, Bodsdienstlooze school, de
tooninge^6" en de openbare ver~
ir»?6 ^bdiedems leert, dat vol-
p b'e het geloof verzaakten,
moeilijk daartoe terugkeeren Onze
tegenstanders keeren zich niet
tegen een bepaalde chistelijke leer
stelling. doch tegen het gehee) der
cnrist leerstellingen. Daarom is
het de plicht van de Kath Actie
te Kbnste!ijke leerstellingen tei-ug
van ®Pgeh tot hen, die zich daar
van verwxjderd hebben.
af«evaar<j^®pr^Jeh?lotte den
«eggen, da? tl 001 te
logsgeweid; van het oor-
tranen, het m ht on de
alleluja van p££henen IerbliWend
Aan alle aanwezige? ^?erkl>nkt.
daarna den zegen s^onk
dij
en overigens alleen felle tegenstan
ders kent, een weinig soliede basis
is om een nieuw Frankrijk te bou
wen; en vervolgens dat de verkie
zingscampagne ongemeen fel zal zijn.
In Augustus van het vorig jaar
schreef de Parijsehe correspondent
va<n de „Catholic Herald", dat de
communisten zich binnen een Jaar
van de macht in Frankrijk zouden
hebben meester gemaakt. Weinigen
deelden toen <jit zwarte pessimisme;
èn het is nog te vroeg er zidh reeds
bij neer te leggen. Maar erkend
moet wordc.i. dat de communisten
met hun ben roef de en feillooze tac
tiek om nooit een compromis te
sluiten en onverbiddelijk aan het
eigen beginsel vast te houden
blijkens de ervaring het eenige mid
del om op den duur succes te heb
ben ook nu weer in Frankrijk den
weg naar hun overwinning hebben
gebaand. Slechts één hinderpaal is er
nog: het referendum; en de commu
nisten, met hun aarzelende vrienden,
de socialisten achter zich aan, zullen
hun uiterste krachten inspannen deze
hindernis te nemen De tegenpartij
zal echter haar ooi-* niet
sparen
Zij spreekt naai .esi/.-u. ..een"
uit tegen die bepalingen van bet ont
werp grondwet, waarin het eenka-
merstelsel en het instituut van den
marionet-president, die door de ka
mer wordt gekozen echter do kamer
niet kan ontbinden noch aangenomen
wetten kan weigeren» zijn vastgelegd
Wel worden naast de kamer nog
twee andere Instituten geduld; de
raad van de Fransche eenheid en de
economische raad, maar deze hebben
een uitsluitend raadgevende bevoegd
heid; zelfs als zij een wetsontwerp
ten scherpste afkeuren, behoeft de
kamer er zich niet aan te houden
Deze figuur, wel een novum in
de parlementskunde beteekent een
voudig de absolute en onvoorwaarde
lijke dictatuur van dekamer. Zij zou.
indien de nu ontworpen constitutie
werd aangenomen, de eenige maar
dan ook onweerstaanbare macht in
Frankrijk zijn En bij dé corruptie
methoden bij de verkiezingen» welke
de radicalen zoo lang gerugsteund
hebben, zou een dergelijke macht ook
onomstootelijk zijn
Frankrijk is op weg naar de dicta
tuur; en deze kan alleen zijn de
communistische dictatuur. Slechts
een verwerpend referendum kan
Frankrijk redden. De communisten
weten, wat zij willen; gelukkig, dat
ook de M.R.Pzij het dan op het
uiterste nippertje, stand heeft gehou
den, en het bitter noodzakelijke
„neen" heeft uitgesproken. Toen de
vrijheid van onderwijs werd gewei
gerd. ts zij nog gezwicht; nu ten
minste ka^ zij de leiding nemen in
de verkiezingscampagne, om Frank
rijk op den rand van den afgrond
voor den va] te behoeden.
De plechtige beëediging van de leden van het Internationale Hof
van Justitie te Den Haag. Minister Spaak houdt de openingsrede
Prinses en Prins wonen de plechtigheid by.
Nes op Ameland, 22 April
Ameland ontvangt morgen zijn
beroemden zoon. In de bus van
Leeuwarden naar Holwerd hoort
men het al zeggen Moreen kom
de Kardinaal.
De veerboot neemt n tiental pas
sagiers voor het eiland op. De ge
sprekken zijn rustig en gaan ovei
algemeene onderwerpen, maar even
hoort men den naam van den Kar
dinaal toch noemen Het is een
historische dag voor Ameland als
Johannes de Jong voor het eerst
als Kardinaal den voet op zijn ge
boortegrond zet.
Over zilveren schubben onve:
wacht is de zon doorgebroken -
iijdt de boot langzaam het eiland
tegemoet, dat in de verte opdoemt
en met zijn blonde duinen, een
zadeldaktoren en de ranke spits
van het kleine kerkje een ver
trouwden aanblik biedt. Vroolijk
steken daartegen de roode daken
der huisjes af.
Vreemd doen In de zee, die zeei
rustig is, de omhoogpriemende
boomtakken aan. zoogenaamde
„prikken", die daar als een waar
schuwing voor banken en andere
gevaarlijke plekken zijn inge
stoken.
Een autobus, die met haar knus-
Telkens opnieuw blijkt, hoe
broodnoodig -het handhaven van
onze eigen politieke organisatie is
aks basis van het beginsel, met
name het christelijk beginsel.
Op de eerste plaats omdat een
principieele basis het eenige vaste
fundament biedt: het opportunisme
maakt alles wankel.
Op de tweede plaats omdat er
zich sindsdien een zoo onrust
barend losslaan van het anker van
het christelijk beginsel heeft ge
openbaard, dat alleen een kramp
achtig vasthouden daaraan redding
kan brengen.
Dat hebben ook in groote meer
derheid onze christelijke broeders
begrepen Maar zij slaan uiteen in
verschillende groepen en partijtjes,
sommige niet vreemd aan anti
papisme, dat het eendrachtig
optrekken met. alle christenen
schaadt
De katholieken daarentegen
staan, ook op staatkundig terrein,
in bun Katholieke Volkspartii als
een stoere eenheid, een rots in de
branding. Het splintertje dat tan
den balk sprong, kan den balk niet
schaden.
Buiten de Katholieke Volkspartij
werd om met Koos Vonriiïk te
spreken, eigenlijk alles „vloei
baar".
kwamen in eon
halfslachtige positie, doordat zij
nun eigen poldtieike organisatie
naet uitdiruikkelijlk op(h leven, maar
slechts besloten, op de P. v. d.
Vrijheid te stemmen.
De vrijz. democraten vielen uit
een. al sloot de groote meerder
heid zich aan bij de P. v. d Ar
beid.
De sociaal-democraten zien met
angst een deel hunner wegvloeien
naar het communisme, al mogen
we aannemen, dat hu.n romp zidh
deed opnemen in de P. v. d. Arbeid.
Maar is deze partij zelf, naar
Vorrink's woord, niet min of meer
-'oeibaar'''
Zij is een conglomeraat van
heterogene bestanddeelen rond
om de kem van de oude sociaal
democratie, die zelf nog in on
zekere ontwikkeling is. We kunnen
ons niet voorstellen, dat het groep
je katholieken zidh in deze partij
erg behaaglijk gevoelt, al is het
alleen maar bij de gedachte, in
welik anti-cleri'Oaal internationaal
gezelschap zij dreigen te geraken.
De P. v d Arbeid mist het stevige
fundament van het gezamenlijk
beleden geestelijk begi. sel.
En te midden van al diit „vloei
bare" staat de massa van onze
Katholieke Nederlanders in hun
hernieuwde Katholieke Volkspartij
ALS EEN ROTS
IN DE BRANDING
se zitbanken van rood pluche, wel-
ke gezellig in het rond staan, als
een rijdend salonnetje is, brengt
ons van de boot naar Nes. Wij voe
len ons dan verplaatst in een an
dere wereld. Er hangt hier een
weldadige rust. waarbij het be
staan van atoombommen, Uno en
andere groote dingen, die de men-
schen in beroering brengen, wor
den vergeten. Ook geen uitbundig
heid onder de eilanders, -die wij
druk in de weer verwachtten voor
het op handen zijnde feest
De Amelander is een gesloten
mensch. die niet uitbundig zijn ge
voelens uit; maar als wij met hen
spreken, weten wij diep in hen een
stille vreugde om de groote eer, die
hun morgen te beurt valt, dat zij
een van hun zonen als Kardinaal
mogen begroeten. Den Aartsbis
schop hebben zij al dikwijls in hun
midden gehad en niettemin bleef
dat jaarlijksch bezoek een evene
ment. maar nu treedt straks een
Prins der Kerk onder hen. Wij hoe
ren echter ook dat de Kardinaal
heeft te kennen gegeven, dat hij
geen grootsche ontvangst wenscht
en dat alles zonder veel praal moet
verloopen. Pastoor Kaalberg heeft
dit vanmorgen nog van den kansel
aan zijn parochianen medegedeeld,
die daarover zeer teleurgesteld wa
ren, Men had andere plannen, maar
men eerbiedigt den wil van Z. Em
en daarom zal de geheele plechtig
heid slechts bestaan in een Lof,
zoodra de Kardinaal, die uit Hoo-
geveen komt, is gearriveerd en
daarna een bijeenkomst in het Pa
tronaatsgebouw, waar ledereen hem
kan komen feliciteeren. verder
moeten de eilanders Z. Em., die
voor een familiebezoek hier komt,
hem de zoo nood Ure en verdiende
vacantierust geven.
Na dit te hebben vernomen,
voelden we ons als krantenman
door onze aanwezigheid beschaamd,
maar het eiland ontvluchten is niet
meer mogelijk en Z. Em. zal ons
hopelijk niet euvel dulden, dat wij
den lezer enkele indrukken weer
geven van den grooten dag. dien
Ameland gaat beleven.
Voor de kerk zijn intusschen
longemannen bezig met het oprich
ten van een eerepoort en in het
patronaatsgebouw drapeeren vrou
wenhanden de geel-witte banieren
Morgen steekt heel Ameland de
vlag uit: m het Katholieke Buren,
doch ook in Baltum en Hollum.
lou* mAt Buik was blli. nu
ƒ5.000 rJ2Jfers de belooning van
Beide de »Kom mee,"
,daar moet
En zoo gebeurde het, dat de
bootsman, die de hondenwacht had,
even later achter het venster twee
schimmen zag, die kennelijk in
goede stemming weren.
ma?rnfmompelde de boots-
ziir. ",.Vu5 schip vervolgde langzaam
nafiesrh,vi,uwd door een
eenzame met
EINDE
Ongetwijfeld zullen hedenmor
gen velen vreemd hebben opge
keken toen zij al bij 'f krieken vaj*
den dag frissche jongelieden it»
uniform voorbij zagen march ee-!
ren, getooid met een roode bloem,1
symbool van vurigheid, en liefde.!
Hoe anders dan verleden jaar!
23 April is voor de Wer;eldbro©? j
derschap der verkenners een heel'
bijzondere dag. Het begin n.l. van
een nieuw „scoarüng"jaar: de start
op Christus spoor. Doch tevens een
rustpunt, vor even. om te bezin
nen en een terugblik te wexrpen
op het afgeloopen jaar.
Na een uiiterlijken stilstand van
vijf oorlogsjaren zullen, traditie
getrouw, hedenavond de kampvu-
en rweer oplaaien; liederen en
yells weerklinken uit duizenden
jonge kelen om uiting te geven
aan bezielende vreugde en hoop
op de toekomst.
Enthousiaste scharen Verken
ners, Welpen en Gidsen zullen
plechtig hun Belofte „Trouw
aan God, Kerk en Land; iedereen
te helpen, waar 't kan en de Wet
te gehoorzamen" hernieuwen voor
Hopman Christus. Deze belofte is
het fundament, waarop de jeugd
bouwt en die leidt naar het doel!
In romantische rimboesfeer zal
hen door Aalmoezenier of Hop
man kernachtig worden voorge
houden, dat zij als echte goede
Jorissen gewapend met de lans
der deugd, den strijd aan moeten
binden tegen den draak van het
egoïsme.
Als het kamvuur aan hét kwij
nen is zal het „In manus tuas
Domine", opstijgen als een gebed
tot Hem, van Wien alle goed
voortkomt.
Sint Jorisdag zal niet vruchte
loos zijn, als elkeen zich het de
vies eigen maakt, warmee een ver
kenner raa getypeerd wordt:
Weest paraat en eiken dag een
goede daad!
ROODPLUIM
Op 29 April as zal re Bronswijk
het personeel van twee klinieken
terechtstaan, waarin de zuigelingen
die daar gedwongen werden opge
nomen, van honger en verwaar-
loozing zijn omgekomen 450 pasge
boren kinderen van Russische en
Poolsohe arbeiders hadden de
Duitschers aan hun moeders ont
rukt en in deze twee klinieken
nabij Bronswijk gezet. Alle zuige
lingen zijn daar omgekomen. Voor
deze misdaad worden o.a. drie
geneesheeren en drie verpleegsters
verantwoordelijk gesteld.
Het herstel van Walcheren
3500 Werklieden werken aan
Walchereen's wederopbouw Van
de ongeveer 7500 woningen in het
drooggemaakte land zijn er weer
ruim 3000 voor bewoning geschikt
gemaakt en 3000 gezinnen kregen
zoodoende weer een eigen dak
boven het hoofd. Het herstelwerk
wordt uitgevoerd door meer cam
280 aannemers
Op verzoek van de P.R.A. is in
Londen gearresteerd de 28-jarige
Hilversummer N., die als onder
officier bij onze expeditionnaire
macht in Engeland diende. De man
zou hebben meegedaan aan het
verraden van Joden. Hij is thans
opgesloten in het kamp Naaiden.
Volgens A.N.P. zal de Indone
sische delegatie waarschijnlijk
uiterlijk a.s. Donderdag, dus 25
April, uit Nederland vertrekken.
De loopende zaken in Indonesië
vereischen de aanwezigheid al
daar van de leden der delegatie.
Naar uit dezelfde bron verluidt,
is, in verband met een en ander,
de terugkeer van dr. Van Mook
uit Engeland vervroegd. Hij zou
reeds heden, Dinsdag, op het
jachtslot Sint Hubertus aankomen.
Ned. gesneuvelden
Sedert de capitulatie van Japan
zijn in totaal 120 Ned. soldaten in
Indonesië gedood, van wie er 75
behoorden tot het K.N.I.L. en de
overigen tot de koninklijke land
macht
Groole oliedepóts ontdekt
Toen een verkenningsvlucht ge
maakt werd door Ned. vliegtuigen,
zijn op Halmaheira groote Japan-
sche oliedepóts ontdekt, welke
voorraden spoedig door de Neder
landers zijn overgenomen. De
voorraden omvatten 100,000 gal
lons autobenzine, 300,000 gallons
vliegtuigbenzine, 00,000 gallons
smeerolie en 1300 gallons brand-
petroleum.
Kol. Asjes naar Nederland
Per Skymaster ls van Batavia
naar Nederland vertrokken de
bekende Ned piloot kolonel ir
D. L. Asjes, die tijdens den oor
log in de Pacific een Ned. eskader
Mitchell-bommenwerpere onder
zijn commando had.
Kol, Asjes vervult een speciale
opdracht van den bevelhebber
van het K.N.I.L. en zal eenige
weken in Nederland en Engeland
vertoeven.
Lijk Austr.
gevonden.
officier
Het lijk van den vermisten Austra
lisch en officier, sqadironleadev
Bi-rchall, slachtoffer van een over
val door Indonesiërs, is nu gewon
den en naar Batavia overgebracht,
Indonesische bronnen deel en
mede, dat de Indonesische loger-
autoriteiter. die met het onderzoek
van het incident zijn belast, op het
spoor zijn gekomen van een ge
wapende bende, dte onder leiding
van twee Japansche deserteurs zou
staan, en uitgerust its met een ma
chinegeweer
In de hongerperiode in het
Westen des lands zijn bloem
bollen een welkome aanvulling
geweest van veler dagelijksch
menu. Hoeveel boNen in de
menschelijke maag toen zijn
verdwenen? De Vereeniging
voor bloembollencultuur schat
het op pier millioen kg oftewel
ongeveer 140 millioen stuks...
