Strijd om de Middellandsche Zee
Viooltjes voor
deK Koningin
De methode van Gromyko
DE NIEUWE BONNEN
DICK TER BUIK heeft een idee
DONDERDAG 9 MEI
PAGINA
DE BRITSCHE TROEPEN
gaan Egypte verlaten
Bijna met traantjes in
de oogen stond een zes
jarig Amsterdamsch meis
je met naar bosje viooltjes
in de handjes.
Die had ze zoo graag
aan de Koningin willen
geven, toen deze gisteren
middag op weg van Soest-
dijk naar het paleis op
den Dam, op de grens van
Amsterdam door den wnd.
burgemeester van Amster
dam, B. Franke, werd
begroet.
Het portier werd echter
weer dichtgeslagen en
juist zou de auto op gang
komen, toen de Koningin
het teleurgestelde gezicnt-
je opmerkte.
De chauffeur werd ge
waarschuwd en de kleine
puk kreeg alsnog de gele
genheid om haar eigen-
geplukte viooltjes te over
handigen, die met een
vriendelijken glimlach
werden aanvaard.
DOENITZ GETUIGT
,>Twee a drie duilcbooten
per maand"
hoogst gevaarlijk
precedent
BUREAUCRATIE.
Hlrwhauden' d°0r d0uane in
Zondag radio-toespraak
van Z. H. den Paus?
I>E NIET-WETTEL1JK
GESLOTEN HUWELIJKEN
STRUD OM BEKASL
GONGSLAGEN
BERICHT.
ER WERD EEN DOODE
UITGEDRAGEN
NEKKRAMP IN KAZERNE.
Alle moeilijkheden en conflicten,
"Welke zich op de conferentie van
Parijs tusschen de groote Weste
lijke mogendheden en Rusland in
zake het Italiaansche vredesverdrag
voordeen, vinden tenslotte hun'oor
sprong in de groote vraag, hoe het
statuut van de Middellandsche Zee,
zoodra een zekere normaliseering
van Europa's politieke statuut in
treedt, er zal uitzien. Misschien kan
men nog een stap verder gaan en
het standpunt innemen,, dat over
alle ideologische tegenstellingen heen
juist de kwestie van de Middelland
sche Zee de betrekkingen tusschen
West- en Oost-Europa beheerscht.
Triëst en Tripoli zijn voor cie
Russen springplanken in een gebied,
dat tot dusverre door de Engel-
schen volkomen werd gecontroleerd.
Welke rol Gibraltar, Malta en Suez
nog in den jongsten oorlog gespeeld
hebben, ligt frisch in aller ge
heugen. De weg naar de overwin
ning liep over Noord-Afrika. Eerst
moest dit uitgestrekte gebied van
vtjanden worden gezuiverd, vóór de
sprong naar het Europeesche Conti
nent kon worden gewaagd. De En-
gelschen zeggen o.i. terecht: de
Zege begon bij El-Alameln. Het was
de overwinning zelf nog niet, maar
de noodzakelijke basis. Eerst nadat
de laatste Duitscher en Italiaan uit
Tunis waren verdreven, kon de op-
marseh in Oost en West naar het
hart van Duitschland zonder een
voortdurende, levensgevaarlijke be
dreiging worden begonnen.
In een tijd nu, dat Moskou alle
krachten inspant om in de Middel
landsche Zee posities in te nemen,
Welke minstens evenwaardig aan de
Britsche zijn, staat Engeland voor
de moeilijke taak zijn relaties met
Egypte op een nieuwe basis te rege
len. In December j.L n.l. ontving
Bonden een Egyptisch verzoek tot
herziening van het Engelsch—Egyp
tisch verdrag van 1936. Hierin waren
de voorwaarden vastgelegd, waar
onder Engelsche troepen in de
Suezkanaalzone zouden verblijven,
en de omstandigheden bepaald voor
het gebruik van Egyptische havens,
vliegvelden en verkeerswegen door
de Engelschen in tijden van inter
nationale onrust en gevaar.
Maanden van moeizame onderhan
delingen volgden, tot eindelijk dezer
dagen de Egyptische minister vaai
buitenlandsche zaken Luffi El Said
Pacha bekend maakte, dat met
Engeland een accoord was gesloten
over de terugtrekking van de Brit
sche troepen uit Egypte, wat be-
teekent uit de zone van het Suez-
kanaal.
In het lagerhuis is deze beslissing,
Welke voor bijna lederen Engelsch-
maa volkomen onverwacht kwam
door de oppositie fel bestreden, o.m.
door Churchill. Maar Attlee stond
in zijn verweer sterk: de leiders van
de dominions steunden het ont-
ruimingswerkde stafchefs, met
wie de geheele aangelegenheid was
besproken, hadden hun goedkeuring
aan het regeeringsbesluit gegeven.
En zoo sprak, zooals bij de groote
labourmeerderheid niet anders kon
worden verwacht, het lagerhuis tot
slot van het debat met 327 tegen 158
stemmen zijn vertrouwen in de poli
tiek der regeering uit.
Maar in de pers zal deze nieuwe
ontwikkeling lang nadeinen. En
ook is het mogelijk, dat de eens
gezindheid, welke tusschen labours
en conservatieven steeds in de bui-
tenlandsche politiek was gehand
haafd, nu ernstig geschokt is. Na
tuurlijk zal het vertrek der Britsche
troepen geruimen tijd, men spreekt
van vijf jaren, in beslag nemen
want alle versterkingswerken moe
ten worden opgeruimd; men kan
het risico niet nemen, dat een ander
er ztch van meester maakt. En in
dien tijd zal natuurlijk worden ge
tracht hechte vriendschapsbanden
tusschen Engeland en Egypte, en
daar dit het centrum van de Isla-
mietische wereld is, tusschen Enge
land en de Arabische liga te vesti
gen. Maar dan zullen zich weer
andere moeilijkheden, met de Joden
en, de Indische Hindoes, voordoen.
Er zal heel wat diplomatieke takt
worden vereischt om al deze inge
wikkelde problemen op te lossen; en
Moskou zal niet nalaten hierin te
intrigeeren, ten nadeele van Enge
land.
Voor het tribunaal te Neurenberg
begon gisteren groot-admiraal Karl
Doenitz zijn uitvoerige verdediging
van de Duitsche methode bij de
oorlogvoering ter zee. Hij zeide, dat
de Duitsche vloot in den herfst van
1939 in het geheel niet op den oorlog
tegen Engeland voorbereid was. Hij
hac toen slechts dertig of veertig
duikbooten tot zijn beschikking,
waarvan doorgaans slechts een
derde deel zeewaardig was. „Er was
een maand, dat we slechts twee oï
drie duikbooten konden uitzenden"
zeide Doenitz. De eigenlijke duik
bootenoorlog was volgens hem dan
ook eerst in 1942 begonnen, toen de
duikbooten, die bij het begin van
den oorlog op stapel werden gezet,
klaar kwamen. Voordien was het
zelfs niet mogelijk geweest geleden
verliezen te vervangen. Overgaande
tot de behandeling van de steeds
scherperen koers in den zeeoorlog
beschuldigde Doenitz de vijanden
van Duitschland ervan, dezen koers
te hebben uitgelokt.
Het bevel tot den aanval zonder
waarschuwing op handelsschepen
kwam volgens Doenitz, omdat de
vijandelijke schepen van radio en
afweerwapens gebruik maakten. De
onbeperkte duikbootenoorleg was
volgens hem een reactie op de En
gelsche aankondiging, dat alle sche
pen bewapend waren. Een Reuter-
bericht was volgens Doenitz aanlei
ding tot scherpere maatregelen ge
weest.
„ieen
Vijf Nederlanders, de „Five
Hetchas", de eerste buitenland-
söhe variété-artisten, die in
Hn gel and, zijn toegelaten, zouden
Maandagavond in Londen in bet
Jr!?na Palac* optreden. Hun
r> -trt 0^tredei1 echter niet
r en zij verschenen pas
on Gw tweede voorstelling
mordh neel' omdat de 500
mondharmonica's, welke zti bij
Haiwich waren vastgehouden.
u Ve. *Io*cllas" gebruiken
n armomca slechts gedurende
twee voorstellingen, doch de
Engelsche douane meende, dat
zij de harmonica's wilden verkoo-
pen en eischte daarom een
groote waarborgsom. Er verlie
pen heel wat uren, eer deze
kwest'e tot wederztfdsch genoe.
sen was geregeld
bureaucm^e "Z beWereT1' de
dcrlandsche
Nadat, in tien minuten ttfds, de
veiligheidsraad gisteren zijn agenda
had afgewerkt en eenstemmig be
sloten was Iran te verzoeken om
een nieuw rapport, over de evacuatie
der sovjet., tcoepen uit Azerbeids-
jan, vóór of op 20 Mei, werden de
gedragingen van Gromyko ter
sprake gebracht. De Rus was na.
nielyk gisteren weer, zyn woord
getrouw, demonstratief afwezig ge
bleven.
Paul Hasluch (Australië) achtte
de methode van den sovjet-gedele
geerde, om weg te blijven van de
zittingen, als de te behandelen
kwestie Moskou niet aanstaat, „een
hoogst gevaarlijk precedent". Vol
gens de Australische opvatting doet
een raadslid, dat opzettelijk afwe
zig blyft, daarmede afstand van
zijn rechten als raadslid. Hasluch
voegde er echter onmiddellijk aan
toe, dat de kwestie daarmede niet
wa3 afgedaan. Hij vreesde, dat de
sovjet-unie er wel eens anders over
zou kunnen denken en zelfs de wet
tigheid van de stemming, gehouden
tijdens Gromyko's afwezigheid,
zou kunnen aanvechten, waarmede
zij dan het vetorecht ver buiten
zyn begrenzingen zou uitbreiden.
Het hoofdmotief van Hasüuek's
interessant betoog was, dat elk
raadslid een dubbele verantwoorde
lijkheid heeft: een tegenover de re.
geering, die hem heeft afgevaar
digd maar ook een tegenover de
vereenigde volken. Indien de vei
ligheidsraad het Russisch precedent
accepteerde, zou elk raadslid indivi
dueel kunnen bepalen, of hij de ge
heele organisatie dan wel uitslui
tend zijn eigen regeering vertegen
woordigt.
Cadogan (Engeland) trachtte de
kwestie af te doen door de meening
te verkondigen, dat afwezigheid
gelijk staat met stemontlhomling.
Van Kleffens dacht er blijkbaar
ook zoo over. Hij gaf als zijn mee
ning te kennen, dat het de bedoe
ling van het handvest niet kan zijn,
eenig raadslid permanent of niet
macht te geven, het aannemen van
de resolutie te verhinderen eenvou
dig door zich te absenteeren. In het
geval van deze kwestie van proces-
dure kan er volgens van Kleffens
geen twijfel bestaan aan de wettig
heid van het raadsbesluit, zelfs in
dien het genomen wordt, terwijl niet
alle leden aanwezig zijn, maar ten
aanzien van raadsbesluiten inzake
substantieele kwestie® behl'eld hij
zich zyn meening voor.
Inderdaad is dit probleem er een
dat in de toekomst waarschijnlijk
nog veel hoofdbrekens zal ver oor,
zaken, evenals het feit, dat ver-
leden week Gromyko zich onthield
van stemming over de Spaansche
kwestie en daarmee een juridisch
hoogst twijfelachtige situatie be
treffende de bevoegdheden van de
commissie van onderzoek inzake
Spanje schiep. Misschien is het nut
tig, dat de veiligheidsraad zoo
vroegtijdig in zijn bestaan met deze
klippen te maken krijgt en daardoor
de gelegenheid heeft de gevaren die
er aan verbonden zijn van meet af
te bestudeerenEr schijnt vooral
door de kleine landen op te worden
aangedrongen, dat de raad die
moeilijkheden niet uit den weg gaat,
maar er definitief mee afrekent.
Ter gelegenheid van den eersten
jaardag van het oorlogseinde zal.
Zondag a.s., in de St, Pieter-basilieto
door Z. H. den Paus een H. Mis van
dankbaarheid worden opgedragen.
De H. Vader zal daarbij worden ge.
assisteerd door de pastoors van de
Romeinsche parochies. Aan de plech
tigheid zullen ook vertegenwoordi
gers van de Mraia-congrgatïes deel
nemen.
Naar A. F. P. meldt, zal de H.
Vader waarschijnlijk, na afloop de
zer plechtigheid, een radio-rede hou
den.
Gedurende de bezetting zijn ver
schillende huwelijken slechts kerke
lijk voltrokken, omdat de huwe
lijkssluiting volgens de wet door het
optreden of de maatregelen van
den bezetter voor een of beide par
tijen niet mogelijk was. Thans is
In voorbereiding een wetsontwerp
om het mogelijk te maken, dat in
dergelijke gevallen de huwelijks
sluiting volgens de wet met terug
werkende kracht kan geschieden.
Daarbij maken de gevallen, waar
in een of beide partijen bij een
huwelijk intusschen zijn overleden,
een bijzonder punt van overweging
uit.
Tegen 2000 man van ket
„volksleger".
Volgens berichten uit Indonesi
sche bron is er reeds sinds drie
dagen aan de kust, op een afstand
van ongeveer 15 K.M. van Batavia,
een strijd aan den gang tusschen
Ned, troepen, ter sterkte van een
brigade, en 2000 leden van het
„volksleger", een gedeeltelijk uit
geregelde troepen bestaande mili
taire organisatie.
Het object van den strijd zou zij*
de omsingeling van het strategisch
van belang zijnde dorp Bekasi, dat
ongeveer 16 K.M. ten Zuid-Oosten
van Batavia ligt.
Den dagbladen is vergunning ver
leend deze week driemaal in dubbe
len omvang te verschijnen. Hiervan
wordt door ons voor den tweeden
keer lieden gebruik gemaakt.
Voorjaar 1945. Het drukste be
drijf is de zaak van den begrafe
nisondernemer. Straten, waar ia
geen weken een lijkwagen kwam.
worden nu bijna iederen dag be
zocht. Naar gelang de grootte der
gemeente ziet men ook talrijker
stoeten op den eindweg naar het
kerkhof.
De bevolking van West-Neder
land ondergaat een hongerperiode
en hoe droevig ook begafenissen
zün. velen verlangen naar den doocL
want een uitweg schijnt er nielt
meer te zijn. Dooden worden be
vrijd!
De begrafenissen zelf zijn een
aanfluiting van wat overbrengen
is naar de laatste rustplaats. Mee
lijwekkend is de heele situatie. Het
stoffelijk overschot al bij het leven
uitgeteerd en vergeeld wordt door
vaak strompelende mannen naar
buiten gedragen. Oude. wankele
wagens vaak doen dienst. De
rouwkleden hebben ook betere
dagen gekend. Dan gaat het einde
lijk voorwaarts. Stapvoets Alleen
uit eerbied voor den dot de? Neen,
want de magere paarden kunnen
niet harder meer aantrekken. De
porties eten zijn klein, terwijl er
werk is van *s ochtends tot
's avonds. Een grasspriet in de
straat is een lekkernij. De dieren
sjokken voort als maakten ?ij zeil
hun laatsiten tocht.
Mei 1946. Een jaar bevrijd. We
kunnen weer met statie worden
begraven. Met glanzende paarden
of glimmende auto's die in al de
zwartheid schitteren. Weg met de
wankele wagens en dito paarden.
In een straat komt zoo'n auto
voorgereden. Een doode wordtt
thuisgebracht of gehaald. Het ia
avond. Voorhijgangersr blijven
staan, sommigen uit nieuwsgierig
heid, anderen uit piëteit.
De deur van het sterfhuis^ gaat
open. Ziet men goed? Een rol stof
wordt in den auto geladen, nog
een, en nog een. De toeschouwers,
gehuld in schamele jassen kijken
elkaar aan. Ze begrijpen er niets
van. Als de laatste rol is ingela
den, wordt de auto gesloten, ver
trekt de auto. Stapvoets.
Zoo werd een „doode" uitgedra
gen in de jubelweek der bevrij
ding in een der steden van ons
„Herrijzend Nederland". Onder
weg wordt misschien nog een
hoofddeksel gelicht voor hem of
haar, die heenging.
Vreemd? Och kom. er zit schot
in....
HENK VAN DER MAZE
Voor de eerste helft van de 6de
periode 1946 12 t/m 25 Mei) zijn de
volgende bonnen aangewezen
Bonkaarten Ka, Kb, Kc 606
268 t/m 273 alg.
274 alg.
275 alg.
b 55 reserve
c 55 reserve
b 56 reserve
800 gr. brood
200 gr. kaas.
200 gr. bloem.
1600 gr. brood
800 gr. brood
kg. aardappelen
Bonkaarten Kf 606:
367 BMV 125 gr. margarine
368 BMV
370 suiker
100 gr. vet
400 gr. suiker
NA.C.TiêéE
63. „Professor", begon Dik, „luis
tert U eens, toen wij neerstortten
met het vliegtuig, hoeveel kilo
meter hadden wij toen gevlogen"?
„wen, ik herinner me nog, dat de
«iDMtertdier op 500 km stond,
w^Ji hernam Dik, „en
kilometer is het bewuste
eiland met de formule weg"? „Eh.
^'„evfn rekenen hoor", mompelde
ae prol, „das honderd, plus twintig.
400 ZsnnZie' ^a.' dat 7aI ongeveer
400 a 500 km zijn". Dik keek ver
heugd „Kijk es professor, de kilo
meterteller stond op 500 km en het
eiland is ongeveer 400 of 450 km
ver, dus we moeten hier vlak in
de buurt zitten".
Professor Wheetallis keek ver
baasd. „Maar meneer ter Buik,
da's geweldig gevonden, U bent
een genie, een unicum in de
wereld, eenHier onderbrak
Chogum de lofspraak. „Tja", zei
hij, ,,'t is gek hè, maar wat Dik
'daar net zegt. dat had ik ook net
gedacht hè".
„Mooi, Chogum, mooi", antwoord-
h® Dik, „maar nu ter zake. Jij en
ik moeten om de beurt roeien, de
professor is te oud. Heb je een
kwartje"? „Een kwartje"?? „Ja, wij
zullen er om tossen"! „Kruis of
munt'? „Kruis", koos Chogum, en
Dik gooide. Dik verloor en moest
dus eerst roeien, terwijl Chogum
op den uitkijk zou gaan staan. En
zoo gingen ze, op weg naar het
geheimzinnige eiland!
Bonkaarten T.a, 1.1», Be 606:
231, 232, 233, 234 vleesch
100 gr. vleesch
227 aardappelen 2 kg. aardappelen
a 43 melk 2 D. melk
b 43, c 43 melk 3% L. melk
Bonkaarten Kd, Ke 606:
768, 769 alg. 800 gr. brood
770 alg. 200 gr. bloem
771 alg. 100 gr. kaas
d 55, d 56 reserve 400 gr. brood
e 55 reserve 500 gr. rijst, kinder
meel of kinder
biscuits.
Bonkaarten Kg 606:
867 BMV 250 gr; boter
868 BMV 125 gr. margarine
870 suiker 500 gr. suiker
Bonkaarten 14, Ie 606:
731, 732, 733 vleesch 100 gr. vleesch
727 aardappelen 1 kg. aardappelen
d 43, e 43 melk '8 melk
Tabakskaarten eni.
»p 27 2 rantsoenen tabaks
artikelen
V 27 100 gr- chocolade of
suikerwerken
X 27 2 rantsoenen tabaks
artikelen.
Voor de week van 19 t/m 25 Mei
zullen nog bonnen worden aange
wezen voor melk, aardappelen
boter, margarine, jam, koffie
tabak, versnaperingen, huishoudzeep
en lucifers.
Bonaanwijzing voor
serviesgoed
De bonnen B 57, C 57, D 57 en
E 57 reserve der bonkaarten K 606
zijn geldig verklaard voor het koo_
nen van serviesgoed. De bonnen heb
ben elk een waarde van twee pun
ten. Zij blijven voorloop g geldig en
kunnen in combinatie met nog aan
te wijzen servieagoedbonnen en met
de reeds aangewezen bonnen B 33,
C 33, D 33, en E 33 reserve (vvaardé
een punt) gebruikt worden.
T extielkaart voor
a.s. moeders
In het vervolg zal aan a.s. moe
ders voor de geboorte van het kind
een textielkaart worden uitgereikt.
Deze uitreiking zal geschieden te
gelijk me de derde verstrekking van
extra-rantsoenen voedingsmiddelen.
Zij, die reeds meer dan drie ver.
strekkingen extra rantsoenen heb«
ben ontvangen, zullen bij de eerst
volgende verstrekking deze textiel
kaart ontvangen. Er wordt op ge.
wezen dat, indien een babypakket
wordt aangevraagd. 40 punten van
deze kaart, waarvan 100 punten gel.
dig zijn noodig zijn. Indien men
dus voor een babypakket in lan-
n-«nMm.g wiilt toornen, moeten 40
punten gereserveerd blijven. Er zal
nader worden bekend gemaakt., wan
neer aanvragen voor babypakketten
weer kunnen worden ingediend.
Nieuwe regeling
voor werkschoenen
Van 13 Mei af kunnen geen aan
vragen voor werkschoenen meer
worden ingediend. Zoo spoedig moge
lijk zal een nieuwe regeling voor
distributie van werkschoenen wor.
den bekend gemaakt.
Bon voor eieren verlengd
De geldigheidsduur van de non
nen voor een ei 167 en 671 algemeen
is verlengd tot en met 25 Mei.
De ran tsoenbonïi en vooir eieren
van het oude model (dus de bonnen
voorzien van de aanduiding B> blij
ven eveneens geldig tot en met
25 Mei. De geldigheidsduur van de
oude rantsoenbonnen voor de ove.
rige voedings- en genotmiddelen
eindigt op 11 Mei.
Karnemelk zonder hon
Sinds 14 April heeft het publiek
weer karnemelk bij den melkboer
kunnen koopen. De hoeveelheden
waren evenwel gering en de detail
listen konden, vooral in t Westen,
niet steeds aan de vraag voldoen.
Thans is er eenige verbetering ge
komen in de kamemelkpositie en
kan op iets ruimer schaal karnemelk
zonder bon geleverd worden.
Boterbonnen verlengd.
De geldigheidsduur van de do-
terbonnen 211. 711 en 221 algemeen
van de bonkaarten K 604 ia ver
lengd tot en met 25 Mei.
In de Willemkazerne te Apel
doorn, is gisteren een geval van
nekkramp geindentificeerd, Hoewel
het verloop tot nu toe geen ernstig»
karakter draagt, Is voorioopig de
geheele kazerne onder quarantaine
gesteld, zoodat er niemand in of
uit mag.
