d
d
België
R.K. ARTSENVEREENIGING
GROOTBOEKSCHULD 1946
De economische toestand van
De vermoorde Karthuizers
van Farneta
ie rare
werel
DONDERDAG 23 MEI 1946
PAGINA
Nationale productie 75 pet.
van de normale
KONINGIN
ontvangt fractievoorzitters
CHINEESCHE MONNIK
TOT ABT BENOEMD
Martelaren der liefdadigheid
VER. TOUWFABRIEKEN
mmM
KARDINAAL DE JONG PRIJST
HAAR MOEDIG VERZET
Tweede inschrijving
WEERBERICHT
L weer' met later °P i
HET MIJNCONFLICT
Het comité van Belgisch-Neder-
lands ch-Iiuxemiboirgsche samenwer
king heeft een uiteenzetting gepu-
biicecird van professor Fern-ana
Baudhuin van de universiteit van
Leuven over de economische
merkt
uitschakeling van
Duitschland als &roote .^c^omische
macht diepgaande wijzigiogcn
Zich zooi kunnen brenffen. Deson
danks heeft Belgie 1944 zijn
geo.gra£dsche_posit>e weten te hand
van België i» den tweeden wereld;
oorlog Professor Baudnuin
op
dat de
haven OoS nSdat aan de groote be
driTvitrheid wel.ke uit de ravitail-
leering en uitrusting der geallieerde
trienen voortvloeide een einde is
gekomen heeft Antwerpen de me
feliikheid de bedrijvigs-te haven van
jfcfit EJuropeesche vasteland te wor
den
Wat de werkkrachten aangaat,
loopt men heit Seva^5„,v?fi+
,r ni q ee vol u vin het feit, dat het
3?Ihor>r+ecMifer sedert 30 jaren sterk
feSopt1 Het herstel wordt door
lipt trebrek aan werkkrachten be
lemmerd Men zal voof den mijn
bouw zoowel als voo-T de bouw-
industrie dus arbeiders uit heit bui
ieniand moeten halen
Wat de in dus trie el e uitrusting be
treft zijn wel fabrieken door bom
bardementen verwoest, doch over
het algemeen beperkte de schade
zich tot de gebouwen en bleven de
machines gespaard. Er is dus in
België eerder sprake van moderni
satie van de uitrusting dan van
herstel Wegen, spoorwegen en Ka
nalen vragen niiet slechts een Se~
deelteJyk herstel, doch bovenal een
haoderniseering
Meer en meer normalen
toestand
Wanneer men den toestand van
België met dien van andere bi-
vrijde landen vergelijkt, kan men
dezen gunstig noemen. Het 1-even
nadert meer en meer het normale
Het herstel der woningen geschiedt
snel. De nationale productie oedraagt
door het gebrek aan kolen slechts
75 pet. van de normale. De Belgische
uitvotir is desondanks in belangrijke
mate hervat. De diamantindustrie,
die door den oorlog vernietigd was,
heeft op schitterende wijze haar
plaats op de buitenlandsche mark
ten heroverd In andere sectoren van
den export is de vooruitgang min-
«kt groot. De Belgische productie is
juog onvoldoende om aan alle uit het
buitenland ontvangen aanvragen te
voldoen De exportverkoopen ge
schieden over het algemeen tegen
lagere prijzen dan de in het binnen
land geldende.
Se dort 15 jaar is de kwaliteit van
de Belgische productie op verschil
lend gebied verbeterd. Tijdens de
groot e crisis van 19311935 heeft
België, vooral op het gebied van de
textielindustrie belangrijke vorderin
gen gemaakt De internationale han
delsbelemmeringen, welke voor _den
oorlog bestonden, maakten het Bel
gië onmogelijk dit te doen blijken
België heeft evenwel ingezien dat
het nog meer dan voor den oorlog,
het in de kwaliteit dient te zoeken.
Wat de financiën betreft kan ge
zegd worden, aldus prof. Baudhuin,
dat België er het minst slecht voor
staat van de voormalige bezette
landen van Europa. Het voor 1946
voorziene deficit bedraagt slechts 8
milliard: diit is slechts 20 pet. van
de globale uitgaven.
H. M. de Koningin heeft heden in
verband met de kabinetsvorming
eenige fractievoorzitters uit de Twee
de Kamér, n.l. de heeren prof. mr.
C. P. M Romme, van de Kath.
Volkspartij, jh*. mr. M. v. d. Goes
van Naters, van de Partij v. d. Ar
beid, J. Schouten, van de A. R. par
tij en G. Wagenaar, van de C. P. N
ter bespreking .op paleis Soestdijk
ontvangen.
Volgens een telegram uit Rome
aeeft Z. H. de Paus pater Lou-Tseng
Tsiang, monnik van de abdij van St.
Andreas, benoemd tot titulair-abi
van St. Pieter te Gent. De nieuwe
prelaat, een vroegere Chineesche
diplomaat was in den vorigen we
reldoorlog minister-president en mi
nister van buitenlandsche zaken van
China Hij was toen gehuwd met een
Belgische vrouw, na wier overlij
den hjj voor priester ging studeeren
en in het klooster trad. Waarschijn
lijk is dit* de eerste maal, dat de
titel van abt eener Belgische abdij
aan een prelaat van vreemde natio
naliteit wordt toegekend.
Te Groningen is overleden
mevr. A. C. v. d. LeeuwSnoeck
Henkemans, echtgenoote van prof.
dr. G. van der Leeuw, minister van
Onderwijs, K. en W.
vloer en tafelkleeden
loopertjes. kussens en*.
Aan het verslag over 1945 van de
in.v. Ver. Touwfabrieken te Rotter,
nam is het volgende ontleend:
Nadat voorzieningen zijn getroffen
en een afschrijving van 400.000 op
de vaste bezittingen is verricht, sluiten
de jaarstukken met een nadeelig
saldo ad 2.036.857 inclusief het saldo
verlies Ao Po., groot f 394.115. Het
verlies over het afgeloopen boekjaar
bedraagt derhalve 1.642.742.
De omstandigheden zijn in de thans
afgesloten periode bijzonder ongunstig
«eweest. Omvangrijke rprtijen grond-
heel- en halffabrikaat zijn
gov£prSn ^ze"tter gevorderd en ,weg-
febrieken si^ndien stonden onze
1944 «eheel ïtn t bT®Sin September
bedriif on viuli i-1- werd on?
f r?P bescheiden schaal
n iJt- productie in hct £ige]oo-
Pen boekjaar bedroeg nauwelijks
00 van het in dat opzicht toch
fveds zoo ongunstige jaar 1944 Het
jjerlles tengevolge van de vordering
*l=n goederen en de geringe productie
-ujn de voornaamste oorzaken van
™t aanzienlijke verlies, waarbij nog
Komt dat wij ook thans een belang-
voorziening moesten treffen
molesW^fing Van ee" °msIag V0°r
Wat de vooruitzichten voor het
loopende boekjaar betreft, de werel-d-
scnaarsch-te aan harde vezels vormt
een ernstigen hinderpaal voor het
herstel van ons normale bedrijf. De
productie van Manila.henmep in de
^mbppijnen is nog slechts in zeer
hervat. Wat de pro-
merkt omn'1 Zij opge-
piamtages cicn toestand der
niets bekend «Mnd:1 n°g
zetten van geheet1 SgJ" „het
tingen moeten overgaan, dan tewen
deze eerst na vier of vijf jaar <£g™
bare vezels op. Het is derhalve waar
schij-nlijk dat de wereldvoorziening
voorloopig in hoofdzaak zal zijn aan
gewezen op deproductie van Mexico
en Afrika, welker opbrengst echteT
voor geruimen tijd is opgekocht door
de Ver. Staten en Engeland. De lioe-
veelheden sisal, die tot nu toe aan
Nederland werden toegewezen, zijn
zeer gering. Daar de export steeds
zSiïJ1 belangrijk gedeelte van onze
stTnj? PRmaakte. vervult deze toe-
Werken^lngroote zorg. Thans
renlandschi "lts'uitend voor de bin-
fabricage va™ aSiki? hoofdzaak door
van vlrvan^n^^fhgefabriceerd
vlas en papier. Erotl™offCn aooals
1 x
De Groote Drie weer bij- elkaarDe benamingen der Amstellanen
en Dan. Willinkplein te Amsterdamzullen weldra tot het verleden
behoorendaar deze veranderd zullen worden in resp. Churchill-laan
Stalin-laan9 Roosevelt-laan en Victorie-plein. Uit erkentelijkheid voor
wat de Groote Drie voor de bevrijding van ons land hebben gedaan.
Op bovenstaande foto ziet men de bordjes in de emaillefabriek
gereed liggenklaar ter verzending.
Meer nog wellicht dan elders heb
ben in Italië Kerk en geestelijkheid
in de maanden van den bevrijdings
oorlog tegen het Nazisme een rol
gespeeld die zich iaat vergelijken
met die' der zieleherders uit den
tijd na den val van het Romemsche
rijk.
I>e bisscho.ppcn, de dorpspas
toors en hier en daar een klooster,
waren de bezielende kracht van den
stillen, passieven tegenstand. In
stinctmatig nam het verdrukte en
dikwijls van alles berooide volk tot
hen zijn toevlucht.
Toen de geallieerden Sicilië bezet
ten, vonden zü het als van zelf spre
kend de pastoors te belasten met
het voorloopige plaatselijke bewind,
en in de eerste dagen van wanorde
en anarchie, die in N°ord""^5
soms verliepen tusschen de vlucht
der Duitschers en de komst der be
vrijders, waren het veelal de bis
schoppen, die als vaders des volks
de steden bestuurden, welke met
zelden door hun tusschenkomst van
verwoesting zijn gevrijwaard. Als
in de tijden van het barbarendom
en der Noorman neuin vallen, open.
den de kloosters wijd hun poorten
voor de vluchtelingen.
Om hier enkel van de Karthuizers
te spreken: de monumentale Ler-
tosa di Pavia, welke men om haar
unieke kunstwaarde veilig hoopte,
herbergde twee jaar lang een hon
derdtal geëvacueerden uit Milaan
cfie van Pisa gedurende de beschie
ting der stad ruim 800; die van Flo
rence over de 2000. Beide laatste
kloosters bleven ondanks hun ar
tistieke waarde niet geheel ge
spaard en in Pisa bekwamen drie
der monniken verwondingen.
Het klooster van Farneta dij
Lucca, dat over ruimere inkomsten
beschikte, huisvestte en onderhield
een honderd vluchtelingen, onder
wie Joden en verschillende door de
S. S. gezochte personen. Vier hun
ner had men zelfs in habijten gesto.
ken om ze des te beter te verber
gen. Maar een Duitatfhe sergeant,
die zoogenaamd bij den novicen-
meester, een Zwitser, te biechten
kwam, benutte die geregelde bezoe
ken om te spionneeren. In den nacht
van den eersten op den tweeden
September 1944, vlak voor de Met
ten, belde hij aan en vroeg een pak
je en een brief te mogen afgeven
voor zijn biechtvader, omdat hij
daags daarop vertrekken moest.
Zoodra de broeder portier opende,
overrompelde een bende S.S. den
ngang en ging naar de kerk, waar
de communiteit werd gearresteerd.
Met de geëvacueerden werden allen
samengedreven vóór het gasten
verblijf, gefouilleerd en onder be-
wakng van machinegeweren gehou
den tot 's nachts één uur. De kloos
terlingen werden verkleed in wat de
overweldigers In der haast hadden
kunnen bijeenrapen aan burgers
kieeren en met een aantal burger-
gevangenen op vrachtauto's gevoerd
naar Nocchi di Camalóre. Als eenlg
voedsel kregen de slachtoffers dea
avonds wat soep met brood. Allen
moesten eten uit dezelfde pan, zon
der iepels.
De Duitschers lieten de gevange
nen meermalen een verhoor oneer,
gaan en verdeelden hen in versonn-
lende groepen; ouden van dagen en
invalieden, politiek-verdachte: e-
genen die konden werken, enz. De
behandeling was zooals wij die thans
kennen uit de over de heele wereia
gepubliceerde documenten betretien-
de de methoden der S.S. Ben uer
burgergevangenen werd ten aan-
schouwe van allen afgemaakt
stokslagen op het hoofd. De nov._
cenmeester moest „gymnastiek ma
ken" voor der, troep. Men liet hen
een balk optillen tot boven zijn.
hoofd en legde daarop zijn Drevier.
Telkens wanneer het brevier er at-
viei, sloeg men hem met een stok.
Die vermakelijkheid duurde 40 minu
ten achtereen. Van een der broeders
werd de baard in brand gestoken.
Het eind van het drama was, dat
de prior en de procurator, met de
vier oudste paters en zes oudst©
broeders werden gevoegd bU een
groep andere gevangenen, die allen
werden gemitrailleerd. Een der zes
paters was mgr. Bernardo de Oca,
een bisschop uit Venezuela Karthui-
zersnovic-e te Farnata. Tien broeders
werden gedwongen een „vrijwillig
arbeidscontract te teekenen en naar.
Berlijn gezonden. In Maart 194&
werden zij door de zorgen van kar
dinaal Schuster bevrijd.
De overige kloosterlingen, opge
sloten in één kamer met vier lijders
aan tuberculose en acht aan syphi
lis .ondervonden veel geestelijke ea
lichamelijke troost van priesters en
leeken.
Italiaansche fascisten wilden
ook hen ombrengen, doch een ka
nunnik slaagde er in hen den zsert
September in veiligheid te brengen.
Tien der lijken van de twaalf Kar.
thuizermartelasen der liefded'° Y
rusten thans op het kerkhof der
herlevende Certosa di Farneta. Gio
van den prior en den procurator zija
nog niet teruggevonden.
DREIGENDE ALGEMEENE
STAKING IN BELGIE
Ofschoon de Belgische minister
president, Achille van Acker, Maan
dag verklaarde, dat hij in geen ge
val stakingen zou tolereeren, heb
ben de arbeiders van vier groote
fabrieken in de provincie Hainaut
het werk neergelegd, meldt A.P.
In een kolenmijn wordt eveneens
gestaakt en de dreiging van een al-
gemeene staking heeft zich tot het
industriegebied rond La Louvière
uitgebreid. Men beweert, dat het
door de regeering ingestelde loon-
Zaterdag en Zondag hield de R.
K. Artsenvereeniging onder leiding
van den wnd. voorzitter dr. V. No.
iet uit Oldenzaal te Utrecht haar
eerste algemeene vergadering sinds
de opheffing in Januari 1942. On
geveer honderd artsen waren daar
bij tegenwoordig. De vergadering
werd Zaterdagmiddag vereerd met
een bezoek van Kardinaal de Jong,
die gaarne de gelegenheid aangreep
om mede namens de overige bis
schoppen dank te betuigen voor het
.plafond" de reden der staking is. vele goede door de vereeniging ver-
Medegedeeld door het K.N.M.I. i
te De Bilt.
Verwachting tot Vrjjdag-
i av°nd: Aan de kust tijdelijk nog
v"ii krachtige, overigens mee3t
°°atelijke wind. Overwe-
I weer en daar kans op on-
j 24 MeiZon on
in.-ra p 4,35 uur, onder
29.89 uur; maan
onder 12.00 uur.
°P 2.21 uur,
Het Ministerie van Financiën
deelt mede, dat van 4 tot en met
14 Juni a.s. weder de gelegenheid
zal worden opengesteld om in te
schrijven op de 3 procent Groot
boekschuld.
De inschrijving wordt openge
steld voor elk natuurlijk en rechts-
p ersoon, die houder is van een ge
blokkeerd tegoed (ook wanneer
dit is geblokkeerd ten behoeve
'■an den raad voor het rechtsher
stel) of die vrij geld ter belegging
beschikbaar heeft. Het is toege-
S v P- ,ten behoeve van de in-
fSv^iving op de Grootboekschuld
ff™ gedeelten van geblokkeerde
hit i en 0,ver te schrü-'en naar
av=^fntooi', a.an hetwelk men op-
hii al gee i ln te schrijven, mits
bij de overboeking er meld wordt
mè" lnS rijving Grootboek
De grootboekschuld kan worden
aangewend tot voldoening van
aanslagen in de vermogensaan-
wasbelasting, de vermogenshef
fing en van de aanslagen voor
zekerheidsstelling, voor zoover
deze laatste niet op andere wijze
{5dPnen worden voldaan. Voorts
verkochtde. lnschrijvingen worden
de aanslagen^in1 geW' nadat
wasbelastfnff S, vermogensaan-
dan de inschrijving direct aan te
wenden tot betaling van deze aan
slagen.
Zij mag op door den minister
van Financiën te stellen voor
waarden dienen tot onderpand
voor herstelcredieten. teverleenen
door banken.
De rente bedraagt 3 pet per
jaar, ingaande 1 Juli 1946. en zal
per half jaar worden ui betaald.
De schuld zal, nadat zij over
draagbaar is geworden, uiterlijk
1 Maart 1949 ter beurze worden
genoteerd.
Het prospectus, waarbij inge
sloten de opdrach'biljetten, die
voor inschrijvers kosteloos ver
krijgbaar zijn bij de inschrijvings
kantoren en postkantoren.
Met verwijzing naar hetgeen in
het prospectus vermeld staat over
de wijze van inschrijving voor in
leggers in de rijkspostspaarbank en
voor rekeninghouders bij den post-
chèque- en girodienst en bij het
girokantoor der gemeente Amster
dam, kan worden medegedeeld, dat
insdhrijvingsopdrachten kunnen
worden ingediend bij het kantoor,
waar men zijn spaartegoed of an
der geblokkeerd of vrij tegoed aan
houdt, of, indien men contant
geld voor de inschrijving bestemt,
-smoren van de leden van de
Vereeniging voor den effecten
handel (Bedrijfsgroep Effectenhan
del), de bedrijfsgroepen handels
banken. landibouwcredietbanken en
spaarbanken, alsmede bij de Ne-
derlandsche Bank n.v.
Het verdient aanbeveling, tenein
de opeemhooping van werkzaam
heden te voorkomen, vroegtijdig in
te schrijven en niet te wachten
tot het einde van den tnsdhrijvings-
termijn.
De storting, hetzij in oontaniten,
hetzij door overschrijving dient
uiterlijk Maandag 1 Juli 1946 voor
12.30 uur door de kantoren van
inschrijving te geschieden, op de
rekening van het grootboek 1946
bij de Ned'erlandsche Bank n.v. te
Amsterdam.
richt, zeer in het bijzonder door
haar principieele houding in de
moeilijke jaren van de Duitsche na
tionaal-socialistische overheersching
U wist, aldus Zijn Eminentie, welk
een onmetelijk gevaar de practijk
van de geneeskunst bedreigde, toen
het nationaal-socialisme haar met
zijn heidensche leer van ras, bloed
en bodem trachtte te infiltreeren en
haar beoefenaars door middel van
de Ned. Artsenkamer vertrouwd
trachtte te maken met practijken, die
een regelrechte miskenning inhou
den van het vijfde, zesde en achtste
der tien geboden. Uw organisatie
ging eervol ten onder, evenwel haar'
dood was slechts schijn, want Jn
werkelijkheid zette zij haar leven
voort in den ondergrondschen strijd,
samen met de niet-katholieke vak-
genooten in het Medisch Contact.
Een woord van bijzonderen dank
bracht de Kardinaal aan den geest,
adviseur, Mgr. F. v. d. Loo, die
door zijn krachtige houding een
grooten invloed heeft uitgeoefend op
de principieele en fiere houding der
R. K. Artsenvereeniging. De R. K.
Artsenvereeniging beseft zelf wel,
dat de tijden er nog niet naar zijn
om op haar lauweren te rusten. Ook
nu nog zijn de gevaren op medisch
ethisch gebied groot en de vijanden
sterk en talrijk. De eerbied voor de
menschelijke persoonlijkheid, de
gaafheid van het huwelijks- en ge.
zinsleven' en van de volkszeden; de
aard en de omvang der voorzienin
gen op het gebied der volksgezond
heid, dat alles en zooveel meer nog
hangt onverbrekelijk samen met de
gaafheid der christelijke levensbe
schouwing op medisch-ethisch ter
rein.
Tenslotte deed Z. Em. een beroep
op alle katholieke artsen, inzonder
heid de jonge medici, om toe te
treden tot de R. K. Artsenvereeni
ging en daarna gaf Z. Em. de ver
gadering zijn zegen.
Vervolgens hield ir. F. Tellegen,
Zwolle, een inleiding over de plaats
der katholieke artsen in de K. A.
De tweede dag werd begonnen
met een H. Mis, opgedragen door
Mgr. v. d. Loo voor de zielenrust van
de tijdens de oorlogsjaren overleden
katholieke artsen.
Dr. G. van Balen, Den Bosch, be
sprak de houding van den arts ten
aanzien van de actueele problemen
op het gebied van de persoonlijke
en maatschappelijke gezondheids
zorg, waarbij o.a. het Engelsche ge
zondheidsplan aan critiek werd on
derworpen.
Besprekingen met Lewis en
Ch. O'Neill
De minister van Binnenlandsche
Zaken, Krug, die door president
Truman is belast met de exploi
tatie door de regeering van de
steenkolenmijnen in de Ver. Sta
ten heeft John L. Lewis, hoofd van
de „United Mineworkers" en Char
les O'Neill, vertegenwoordiger
van de mijneigenaren, opgeroepen
tot het houden van besprekingen
met hem inzake de regeerings-
exploitatie van de mijnen. Hij oe-
lastte vice-admiraal Ben Morell,
hoofd van de afdeeling materieel
van het departement van Marine,
met de regeeringsexploitatie der
mijnen. Door de verordening wor
den 4000 mijnen met een perso
neel van 400.000 mijnwerkers er»
een normale wekelijksche produc
tie van 12,000,000 ton onder beheer
van de regeering gebracht.
De mijnen worden thans ge
ëxploiteerd gedurende een periode
van twaalf dagen van tijdelijken
arbeidsvrede, welke Zaterdag
nacht twaalf uur afloopt. De spoor
wegen, welke eveneens door de
regeering wenden overgenomen,
worden thans ook gedurende een
periode van tijdelijken arbeids
vrede geëxploiteerd, welke Zater
dag 16.00 uur afloopt.
Met betrekking tot het overne
men van de spoorwegen en de
kolenmijnen door de Amerikaan-
sche Regeering in verband met
dreigende stakingen wordt nog ge
meld, dat president Truman dezen
maatregel genomen heeft op grond
van de Smith-Connally wet, welke
den vakorganisaties verbiedt om
arbeiders in regeeringsbedrijver»
tot staking aan te sporen, doch de
individueele werknemers vrijlaat
in hun beslissing al of niet op hun
post te blijven. Zoodra overeen
stemming tusschen de betrokk rv
partijen is verkregen, zullen deze
ondernemingen weer aan de par
ticuliere maatschappijen worden
overgegeven.
Yisscherij
SCHEVENINGEN, 23 Mei. Dins?
dag waren aan de markt 80 kustr
visschers met te zamen f 24.200 ba-
somming.
Charles Gratke, de buitenlandsche
redacteur van het Amerika ansche
blad „Christian Science Monitor"»
heeft in een van zijn artikelen ver
klaard, dat er op het oogenblik nog
slechts twee soorten diplomaten be
staan: ijz, die Russisch spreken en zij
die over de Russen spreken.
Naar aanleiding van deze uitspraak
merkt schout-bij-nacht mtuitie uit
Menaldumadeel, in de illegaliteit be
kend als Sam Strateeg en thans po-
litiek-strategisch medewerker val»
,,Die rare wereld" op, dat er slecht»
twee soorten communisten bestaan:
zij die Russisch spreken en zij dia
Russisch denken.