De Memisa weer in actie
Het katholieke ziekenhuis in
Nederland
FILM IN DIENST
VAN DE VOORLICHTING
DIK TER BUIK is bezorgd
VRIJDAG 31 MEI 1946
PAGINA 5
Staking in bruinkool-
mijnen geëindigd.
kruisdraging DWARS
DOOR FRANKRIJK
Inkoopvereenigingen voor
rijkspersoneel verboden
Rewaratie fietsbanden
pleitbezorger in
DEN VREEMDE
GEBRUIK PREI FA
SPINAZIE
?c/'H
'0
Deken J. H. Niekel de nieuwe
voorzitter
Het Nederlandseh Medisch Missie
Comité (Memisa), in 1925 te Rotter
dam opgericht, heeft sedert èenige
maanden zijn werkzaamheden kun
nen hervatten.
Na den dood van mgr. prof. F.
G Groenen, heeft de hoogeerw.
heer J. H. Niekel, deken van Rot
terdam, zich bereid verklaard een
benoeming als voorzitter te aan
vaarden. Benige vacaturen onder de
geneeskundigen zijn ook aangevuld
zoodat de samenstelling van het
comité thans is: Deken J. H. Nie
kei, voorzitter; dr. C. Fehmers arts
onder-voorzitterC. A. A. Minder,
op arts, penningmeester; dr. J. A.
G. ten Berg arts; J- Deelen
arts; J. A. H. Hermans arts; E.
H. Hermans jr. arts; N. H. van
Muyden arts; dr. Th. H. Sehlich-
ting arts; p. fr. M. Weenmk
O.F.M.; H. J. A. M. Willemsen
arts; Mr. L. E. Pieters, secretaris,
N. Binnenweg 132. R'dam, telef.
21669.
Jaarlijks organiseerde de Memisa
een medisch-hygienischen cursus
voor missionarissen. Deze cursus
werd t.m. 1939 te Rotterdam gehou
den. Het aantal deelnemers be
droeg gemiddeld 40 p. j-. Ruim twin
tig docenten verleenden belange
loos medewerking, terwijl het St.
Frgnciscusgasthuis, het Havenzie
kenhuis, de polikliniek voor huis-
en geslachtsziekten te R'dam, het
tropisch Instituut te Leiden en de
R.K. Vakscholen te R'dam en Lei
den lokalen en materiaal ter be
schikking stelden
De Memisa had verder een Keu-
ringsraad ingesteld. Iedere Orde of
Congregatie zond slechts die leden
naar tropisch gewesten uit, die
door geneeskundige keuring ge
schikt waren bevonden.
Missionarissen, die ziek repatri
eerden, konden zich tot een Behan-
delingsraad wenden, eveneens be
schikkend over bekwame genees
kundigen. Een medisch-hygienisch
adviesbureau stond den missiona.
rissen bij met raad en daad. Slechts
de voornaamste werkzaamheden
der Memisa zijn hiermede vermeld.
Thans is de Keuringsraad weer m
actie Vele a.s. missionarissen kon
den reeds gekeurd worden. De be-
handelingsraad heeft weer aan zie
ke missionarissen hulp kunnen ver
schaffen. Binnen afzienbaren tijd
zal het Medisch Missiemaandblad
weer verschijnen. De Memisa tracht
zoo spoedig mogelijk een nieuwen
cursus te organiseeren. Binnenkort
verschijnt ook de tweede uitgave
van het Medisch Hygiënisch Hand
boek voor missionarissen.
Voor dit mooie missiewerk vraagt
de Memisa een hernieuwde belang
stelling van geheel Katholiek Ne
derland. De nood in de missiege
bieden, speciaal in tropisch Neder
land, is ontstellend groot. Helpt
hetzij door een jaarlijksche bijdrage,
hetzij door een gift ineens.
Mr. L. E. PIETERS, Secr.
Giro-nummer 51360 t. n. v.het
Ned. Med. Missie-comité Rotterdam.
Adres yan den penningmeester: C.
A. A. Minderop arts, Mathenesser-
laan 439. Adres voor den Behande-
lingsraad en voor benoodigde ge
neesmiddelen, instrumenten, zieken-
verplegingsartikelen enz.dr. C.
Fehmers, Rozenburglaan 88, R'dam.
DE OLIE- EN VETMARKT
Het blijft voor een overzichit-
sohrijver niog sfteedB een lastige
task om beriahiien van eemg be-
iaing te latniceeren voor oanzen odue-
en vethaaiidiel, daar nieuws, üws
onbekends") vrijwel ontbreekt en
het weiniigie iintenressamite, diait zien
voordoet, vrijwel algemeen goed
is geworden, alidiuis een bericht van
de Makelaars F. N. W. H. Mo<n-
taubani van Swyndregt.
Ondanks de staking zijn er ge
lukkig de laatste dagen verschil
lende booten binnengekomen met
kostbare ladingen palmolie, reuzel,
traan en soyaolie, terwijl in den
loop vain de volgende maand nog
meerdere bulklaidingen verwacht
worden van lijnolie en grondmo-
tenolie. De kwaliteit van de aan
gekomen soya- en palmolie was
zeer goöi, zoowel de marganme-
alis zeepindustrie kan zich weer
iets ruimer bewegen. Na de toe
wijzingen voor geharde lijnolie aan
de zeepindustrie 'hoopt men binnen
kort tengevolge van de nieuwe
oliieaanvoeren weer wat un vet
zuren te kunnen distritoueeren.
DREIGENDE NIEUWE
CONFLICTEN
Reuter meldit uit Washington, dat
de staking in de bruinkoolmijnen in
de Ver. Staten gisteren geemdigd is. lilJUJ6c
De mijnwerkers hebben een loons- z;ekenhuis" genoemd kan wor-
verhooging van 18Va cent per uur Hek ziek,enhu^ waar.
S Deesee"éch van Lewis t.a.v. een van' de schrijver een deskundige
welfare fund" voor de jnijnwer- geestelijke is. Nu dit rapport in een
kers werd met eenige modificaties katholiek dagblad is besproken en
aangenomen. Het fonds zal metdg reactie daarop uit kringen van
dioor de vakvereeniigmg worden be- katholieke ziekenhuis eveneens
heerd, zooals Lewis ci;schte._^ gepubliceerd, mag een der proble-
i4-u,i;qVq 7ipkpnn.'iis
I.
Onder dezen titel is in den kring
van eenige deskundigen uit het
veelzijdige complex, dat
zijn funest
godsdienstig
„katho-
door een commissie van dne ge
volmachtigden, twee van hen zuhen
door de vakvereeniging en Krug,
den Amerikaanschen minister van
binnenlandische zaken benoemd
worden, terwijl de derde door deze
twee benoemden aangewezen zal
worden -
Het Amerikaansche Huis van ai-
gevaardigdien heeft met 230 te<gen
106 stemmen een wetsontwerp
goedgekeurd, dat een drastische be
perking oplegt aan industrieele sta
kingen en dergelijke acties van vak-
vereenigingen Het wetsontwerp
aan president Truman ter goedkeu
ring voorgelegd.
Reuter meldit uit Washington dat
ongeveer 7(1,000 arbeiders van de
anth-racietmijnen tegen vandaag
staking zoudien gaan. Zij eischen
hernieuwing van hun loonen en ar
beidsvoorwaarden naar het voor
beeld van de toezeggingen aan de
arbeiders der bminkoofomijnen.
RUSSISCHE OOGST-
VOORUITZICHTEN
Volgens berichten in de Izvestia
staat de Russische graanoogst er
uiterst gunstig voor.
In een bericht uit Leningrad
wordt gezegd, dat de collectieve
boeren in dat gebied 11.4 pet. meer
graan gezaaid hebben dan verle
den jaar.
Uit Dnepropetrovsk in ae ue-
kraine wordt gemeld, dat dit voor
jaar in dit gebied 46.000 hectare
meer bezaaid zijn dan het vorige
jaar.
Naar A. F. P. uit Londen meldt,
wordt, onder leiding van pater
Simon Blake, prior der Dominicanen
te Oxlord, door de Engelsche ka
tholieken een kruisweg dwars door
Frankrijk georganiseerd.
In Juli a.s. zal een dertigtal
krachtige jonge mannen, die elkan
der aflossen, een houten kruis, dat
35 kilogram weegt, van Dieppe naar
Vezelay dragen. De pelgrims, die
ongeveer 25 kilometer per dag zul
len afleggen, gebruiken onderweg
een sober maal en overnachten in
schuilplaatsen. De weg, dien zij
volgen, loopt over Rouaan. Chartres
en Orleans.
De kruisdraging geschiedt op ini
tiatief van de Benedictijnen van
"Vezelay en is bedoeld als ,,een kruis
tocht van gebed en boetedoening".
Op 1 Juli a.s. zullen de pelgrims
uit Londen vertrekken.
De minister van Binnenlandsche
Zaken heeft aan de departementen
in verband met de deelneming van
rijkspersoneel aan door en voor hen
g-estichte inkoopvereenigingen, een
rondschrijven doen toekomen waar
in het gevoelen van den raad van
ministers ten aanzien van deze
materie wordt tot uiting gebracht.
Het behoeft geen nader betoog,
aldus heet het, dat bedoelde inkoop-
organen uit een oogpunt van alS©-
meen belang hoogst ongewenscht
zijn.
De vraag is derhalve gerezen,
hoe dient te worden opgetreden te
gen personen in overheidsdienst, die
ondanks den uitdrukkelijken wensch
van den ministerraad toch deelne
men aan de oprichting en het func-
tionneeren van door en voor over
heidspersoneel opgerichte inkoopor
ganen.
De ministerraad is van oordeel,
dat handelen in strijd met den uit
drukkelijken wensch der regeering
te dezer zake als plichtsverzuim
moet worden beschouwd en discipli
nair behoort te worden gestraft.
In afwachting van een nadere
beschikking mag voorloopig voor
het lasschen van een rijwielbinnen
band of het verplaatsen van een
ventiel niet meer dan 75 cent wor
den gerekend, terwijKvoor het plak
ken van een band niet meer dan 40
cent in rekening mag worden ge
bracht.
Veel nuttig werk hebben de Maro-
films, ter voorlichting van den land
bouw, verricht en het is reeds een
imposante reeks geworden. Bijen en
bloemen, fruit, vee, bloembollen,
aardappelen, granen, molens en an
dere onderwerpen.
De maker, de heer Alex Roos
dorp te Deventer heeft er ons in
een onderhoud het een en ander
over verteld.
Een bijenfilm, uit liefhebberij ver
vaardigd, vormde de eerste schrede
op dit, tot dan toe nog braaklig
gende terrein. Hoe nuttig, zelfs
noodzakelijk, dit particuliere initia
tief was, bleek spoedig uit de ruime
mate van steun en medewerking,
door officieele instanties aan dit
werk verleend. Nuttig, niet alleen
voor den boer, wiens welbegrepen
eigenbelang hem, na een eerste ken
nismaking, tot blijvende belangstel
ling in de Maro-film dreef, maar
niet minder voor de geheele bevol
king, welke, nu meer dan ooit, be
lang heeft bij een vergrooting van
de opbrengst en verbetering van de
kwaliteit der landbouwgewassen.
De in natuurlijke kleuren opgeno
men smalfilms, zijn zeer instructief
en geheel op wetenschappelijke leest
geschoeidbij elke opname werken
eenige ter zake deskundige land
bouwingenieurs mede.
Ook tot het buitenland is de faam
der Maro-films doorgedrongen en
zoo zijn verscheidene ervan in Scan
dinavië vertoond. De aardappel-film,
die hier te lande reeds door zeker
50.000 boeren is gezien, gaat einde
Juli a.s. naar België en vervolgens
naar Frankrijk, doch dit heeft in
hoofdzaak ten doel, den afzet van
onze pootaardappelen in die landen
te vergrooten.
Eenzelfde, meer propagandistisch,
doel wordt, nagestreefd in de „kip-
penfilm", welke dit jaar gereed zal
komen.
Ook de „bloembollenfilm", welke
momenteel van een Engelschen
tekst wordt voorzien, gaat binnen
kort het land uit, om in Amerika en
Scandinavië reclame voor het Ne-
derlandsche product te maken.
Maar ook buiten den landbouw
heeft de, heer Roosdorp zijn camera
gebruikt. Zoo heeft hij 'n documen-
tatiefilm, van de droogmaking en
do ontginning der Wieringeriiieer
vervaardigd, welke later is aange
vuld met de sombere beelden der
verwoesting, thans, gelukkig weer
gevolgd door de verheugende aspec
ten van het herstel.
De totstandkoming van den N.-
Oostpolder heeft hij eveneens in
beeld gebracht en wél van 1937 tot
den eersten oogst, in 1942.
De heer Roosdorp zou geen filmer
geweest zijn, als hij verleden jaar
de mogelijkheden niet gezien en be
nut had, welke er scholen in den
zoo interesaanten bouw van de „Ca
therine Miller" Baileybrug in zijn
woonplaats, waarvan bij dan ook
een fraaie documentaire vervaar
digde, welke hem op haar beurt in
spireerde tot een grooter werk
„Herwinnen door werken", dat,
naast beelden van de materieele en
zedelijke ontreddering van ons land
door den oorlog, in den wederop
bouw de ongebroken kracht van ons
volk demonstreert.
Deze film draait thans in Dene
marken ten bate van de Deensche
hulpactie voor ons landzij zal in
Juli a.s. naar Amerika worden ge
zonden, om daar gelijke diensten te
bewijzen.
Op het programma van den heer
Roosdorp staat voorts een film van
de Rotterdamsche haven (verwoes-
tir in en herstel), welke nog - dit
jaar pleitbezorger in den vreemde
moet worden.
Grootscher nog van conceptie be
looft de film te worden van Ne
derland welke volgend jaar op sta
pel wordt gezet en de activeering
van het vreem.ielingenbezoek
vooral uit Amerika ten doel heeft.
Het zal geen film worden van mo
lens en Volendammers zoo zeide
de heer Roosdorp maar het mooi
ste en beste, dat ons land op al
lerlei terrein" te bieden heett, zal
er in worden uitgebeeld.
De heer Roosdorp wordt bij zijn
werk slechts geassisteerd door zijn
vrouw.
NED. TROEPEN NAAR
DUITSCHLAND
In antwoord op een desbetreffen
de vraag in 'het Engelsche lager
huis heeft de onderstaatssecretaris
voor buitenlandsche zaken ver
klaard, dat de Ned. minister-presi
dent heeft medegedeeld, dat de
Ned. regeering gaarne een bepaal
de hoeveelheid troepen wilde bijdra
gen voor de bezetting van Duitsch-
land. De Britsche regeering heeft
dit aanbod gaarne aanvaard en
heeft daarvan thans de practiSche
aspecten in onderzoek.
men van het katholieke ziekenhuis
daarmede geacht worden aan de
■hrde te zijn gesteld. Een der pro
blemen, met name de verpleging en
in 'het bijzonder de verhouding
tussehen religieuzen- en leeken
verpleegsters-
De ontwerper van het rapport,
heeft te kennen gegeven, „dat bij
hem niets anders heeft voorgezeten
dan aan alle geïnteresseerden iets
aan te bieden, waarop zij elkander
mogelijkerwijze in volkomen har
monie kunnen vinden"Alvorens
echter iets te besluiten omtrent
eenig onderdeel van het katholie-ke
ziekenhuis en de conclusies van
dit rapport te bespreken, moge en
moet zelfs voorafgaan de vraag,
wat het katholieke ziekenhuis
als speciaal eigen moet kenmer
ken?
Deze vraag is er een, waarover
een leek geen uitspraak kan doen.
Als katholiek medicus volgen wij
in dezen zooals in alle specifiek
katholieke aangelegenhedende
richtlijnen van ons Episcopaat-
Wij kunnen echter als katholiek
medicus een medische bespre
king verantwoorden^ het katholieke
moge daarbij op een innerlijke
waardeering als „sensus catholicus
aanspraak maken. Zoo'n bespreking
heeft slechts een persoonlijke waar
de al moge zij dan hopenlijk ver
helderend medewerken ter verkrij
ging van de gewenschte „volkomen
harmonie".
Primair is het katholieke zieken
huis een ziekenhuis, dat wil zeggen
een inrichting ter behandeling en
verpleging van zieken. Ons be
perkende tot de verpleging komen
de verpleegsters in het ziekeirnuis
er niet voor zelfheiliging of voor
een godsdienstige opvoeding. Zeifs
doen de religieuzen dat niet, want
niet het verplegen als een werk van
naastenliefde is primair voor haar,
maar de instelling daartoe. Er moet
onderscheiden worden tussehen de
doelstelling van het ziekenhuis
eenerzijds en de persoonlijkheid
anderzijds; religieuzen blijven pri
mair religieus; leeken primair leek.
ieder met een eigen plicht van staat.
Zoodra zij echter beide als onder
scheiden persoonlijkheden naar
haar eigen doelstelling zich aan
het werk der verpleging gaan wij
den, begint de samenwerkir" naar
volkomen harmonie met den voor
haar medisch-primairen, persoon-
lijk-secundairen plicht ten opzichte
van het specifieke ziekenhuis-doel*
Hierover kan geen verschil van
meening bestaan!
Verschil van meening kan pas
optreden, zoodra aan het katholieke
ziekenhuis „een" of liever nog
„het" epitheton „katholiek" wil
worden toegekend.
Historisch geworden is „een" zie
kenhuis „katholiek", indien reli
gieuzen er de leiding over de ver
pleging hebben onder medische ver
antwoordelijkheid. Maar even histo
risch kan over een aantal jaren
„een" ziekenhuis ook „katholiek"
genoemd worden, wanneer die lei
ding van leeken-verpleegsters zou
uitgaan.
Ook hierover kan geen verschil
van meening bestaan!
Waarover dan wel verschil van
meening mogen wij ons afvragen?
Het genoemde rapport geeft en
kele gegevens.
„De leekenverpleegsters voelen
zich in geen enkel opzicht in een
ziekenhuis thuis, waar alles voor
de religieuzen, op haar behoeften
afgestemd en overeenkomstig haar
belangen en haar levensmilieu ge
regeld is". „De gevolgen daarvan
allereerst voor he%
peil „der katholiek®
leekenverpleegsters „Katholiek®
verpleegsters leiden over net algS*
meen een godsdienstig nomaden»
leven met al de treurige gevolge®
van dien". „De katholieke wereldl
oordeelt niet gunstig over d®
leekenverpleegsters, wat naar reUf-
giositeit betreft, te recht of ten
onrechte, het feit staat vast en ieV
is ook niet zonder reden, mam
men handelt teneenenmale onjuist
wanneer men dit wijt aan de m-*-
dividuën. Wanneer een school over.
de geheele linie leerlingen at-,
levert die teleurstellen, dan zoekt';
men de fout toch niet bij de leer-,
lingen en zelfs niet bij de docenten,
maar dan onderwerpt men de in*,
richting dier school aan een nader-
onderzoek en daartoe is hier een
poging aangewend"
Wij kunnen ons niet voorstellen,
dat de katholieke wereld zóó on
gunstig oordeelt over de katholiek®,
leekenverpleegsters Dit zou veel
meer een klap in het gezicht va®
de ouders zijn, uit wier gezinne®
deze leerlingen voortkomen, da®
voor de school, die „over de ge
heele linie" zulke leerlingen zo®
afleveren. Evenmin zullen de
katholieke' leekenverpleegsters di|:
harde oordeel kunnen onderschrij».
ven Hoevele hebben niet in d&
Wit Gele Kruis-organisaties eeffi
zelfstandigen werkkring gevonde®,
waarin zij b-v. als wijkverpleegs'er»
een uitnemend medisch-sociaal werft:
verrichten, waaraan het „katho
liek" in alle opzichten mag worden
toegekend? Zelfs zij, die als maand-
zuster in een katholiek ziekenhuis
werkzaam zijn, verdienen dezej
afstraffing niet. Er zullen uitersten
blijven; naast haar, die met eigen
moeilijkheden ter verpleging komen
en deze behouden, zijn er evenzeer,
die tijdens of na de opleidinc zie®
als religieuze komen aanbieden
MEDICUS
Enkele wenken
In dezen tijd van het jaar is er>
.>rel en spinazie in overvloed tege®
rij lagen ,->rijs te verkrijgen. U doet.
dus goed door de?e groenten meer*
malen ia 't menu op te nemen. Ze zij®
smakelijk en voedzaam, mits op dé
góede manier bereid. Daartoe volgett
hier enkele wenken.
Van prei kan men meer gebruiken
dam vele huisvrouwen denkie®.
Slechts het buitenblad behoeft me®
te verwijderen. De binnenste blade*
ren, zoowel de donkere als de zach»
te lichtgroene, en de dikke witt®
deelen kunnen worden gegeten.
Spinazie is nu vrijwel „uit het
zaad", zoodat het tijdroovende ui®,
zoeken niet meer noodig is. Wij ra-,
den u aan de spinazie eens op ow
derstaamde wijze klaar te make®,
Flink wasschen vaa beide groente®
in ruim water is noodzakelijk. Be®
smakelijken voedzamen maaltijd ka®
men bereiden door van het groente»
nat een stevige soep te koken me(
havermout of gortmout.
Preisoep: 1 bosje prei, 1 liter wa»
ter (aardappelwater of groentenatjè
40 gr. (plm. 4 eetlepels) bloem, ee®
klontje boter of margainerine, 1
snipperd uitje, een scheutje meHt,
aroma.
Do prei wasschen, fijnsaijden e®
met het uitje in de boter of marga»
rine smoren. Het water of groente»
nat toevoegen, aan den kook brenge®
en binden met de met melk a an ge»
mengde bloem. De soep eenige ma.
nuten laten doorkok m en op smaalt
afmaken met zout (en aroma).
Spinazie (gekookt en toch rauw>)l|
2 kg. spinazie, bloem, zout. De spi
nazie wasschen, uitzoeken ea deej.
envan met aanhangend water opzey
ten en gaar koken (kooktijd 15 mi»
nuten.)
De spinazie goed laten uitiekka®
(het vocht voor soep bewarea) lij®»
snijden of hakken en met bloem ve&
mengen. De rest van de spinazie zee®
fijn snijden deze door de gaar i'é-
kookte groente mengen. De groent®
no.g even warm en de bloem gaar la»
ten worden. De groente niet mee®
nastoven, doch direct opdoen.
/Hut
82. De arme Hoog-Pruik schrok
zich zoowat een kwaal in zijn na-
tuurhart. Hij sprong wel een hal-
ven meter hemelwaarts. Hij was
net zoo blij geweest met dat mooie
glimmende ding. En dan komt me
ineens zoo'n gekke knal er uit. Hij
had het van schrik later vallen,
waar het tussehen het hooge tropi
sche gras bleef liggen. Na eenige
wilde sprongen in de lucht veran
derde hij van tactiek en richtte zijn
sprongen inplaats van hemelwaarts
in de richting van het Kannibalen-
dorp. Al schreeuwend en gillend
wekte hij het heele dorp uit de lan
delijke rust. „Oei, eei!" brulde hij,
dat ding springt zoo uit elkaar,
oei, oei, ik ben dood, dood, oei,
oei!" Het logische gevolg was, dat
het heele dorp in discrediet raakte,
daar de illustere bevolking minstens
dacht, dat alle goden van het heelal
losgebroken waren om hun woede
te koelen op der Kannibalen on
schuldige hoofden. Ze waren alle
maal verschrikkelijk opgewonden e®
zwaaiden met hun armen en be®,
nen. Ze stroomden samen op ee®
open plek in het dorp, en aangezle®
het voor den teekenaar niet moga»
lijk was, om nog eenige behoorlijk®
negers uit de friemelende zwart®
hoop te halen, heeft hij alleen een»,
ge koppen geteekend, die met bang®
oogen de wereld inkeken. „Dei, n('\
de goden zijn vertoornd", schreeu-W»
den zij, en allen dachten, dat na*
laatste uurtje had geslagen.
