WEEK VAN DE FRANSCHE
CINEMATOGRAFIE.
Speer wilde Hitier dooden
Helden van de fronten en
het verzet gedecoreerd
in de Mirakelstad Amsterdam
ADIO
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
VRIJDAG 21 JUNI 1946
|JTwee voortreffelijke films:
PAGINA 2
De mystieke sfeer der
middeleeuwen-
MET EEN BIJZONDER
SOORT GAS.
DOOR DE KONINGIN
SACRAMENTSDAG
FEESTPREDIKATIE
PASTOOR NOLET
In het eeuwen oude Begijn
hof deed God zijn rondgang
SPORT VARIA
programma
Ter gelegenheid van de week der
Fransche Cinematografie w?lke van
21 tot 28 Juni wordt gehouden, zui
len in de verschillende groote steden
ivan ons land onder auspiciën van
jde Fransche ambassade in Den Haag
films worden vertoond, welke door
jde Fransche regeering als represen
tatief worden beschouwd voor de
jFransche filmproductie.
In Rotterdam zijn het twee door
'André Paulvé tydens den oorlog in
het onbezette deel van Frankrijk
geproduceerde films, aan welke ae-
ze eer zeer terecht, dit zjj reeds
|>ij voorbaat geconstateerd - is te
floeurt gevezen. De eerste, gere
gisseerd door Maxcel Carné, is ge
titeld „Les Visiteurs du Soir". (De
Duivel was de laatste gast), de twee
de, „Eternel Retour" (Onsterfelijke
jiLiefde) geheeten, werd opgenomen
pnder leiding van Jean Delannoy.
i Beicje films hebben dit gemeen,
flat zij den lof bezingen van de aard
fche liefde, de liefde dus tusschen
twee jonge menschen/ die alles trot
seert, tot in den dood. Maar daar
mee houdt ook iedere overeenkomst
op en daarom is het zoo moeilijk
ieen vergelijking te maken tusschen
«deze films, beide in haar genre van
grootsch formaat, van welke de
eerste, „Des Visiteurs du Soir
ons een oude Fransche, middel
eeuwsche legende verhaalt terwij,
de tweede een moderne variatie
brengt van het aloude verhaal van
[Tristan en Isolde. Beide films r^jn
een door de camera op het witte
doek gekristalliseerd gedicht, n^ar
het verschil tusschen beide is even
groot als dat tusschen een middel-
eeuwsch mystiek exempel en een
modern realistisch dichtwerk,
In Visiteurs du Soir" verhaalt
Carné, hoe de duivel twee van zijn
trawanten naar de aarde zendt om
het geluk van de menschen te ver,
storen en hoe een van deze trawan,
ten zich, dank zij zijn innige liefde
Voor een meisje, dat hij zich aan
vankelijk tot zijn slachtoffer haj
gekozen, aan de macht van zijn boo-
zen meester weet te onttrekken
De mystiek der middeleeuwen hang-
in deze film, een mystieke poëtische
sfeer, welke Marcel Carné, dien wy
hebben leeren kennen als den rea.
listischen regisseur van „Hótei du
Nord" en ais den pessimistischen,
haast morbVien maker van „Le Jout
Se léve" en „Qual des brumes",
wonderlijk zuiver heeft weten te
scheppen.
Deze film levert dan ook wei net
bewijs, dat niet het verhaal, het
scenario, hoofdzaak is voor den re
gisseur, maar wel de psychologische
waarachtigheid van de personages en
de waarheid van de door hem op
het doek geschapen sfeer.
Juist om den middeleeuwschen.
mystieken inslag geven wij persoon
lijk aan „Visiteurs du Soir" de
voorkeur boven l'Eternel Retour*'.
De mystiek van de middeleeuwen is
den katholiek nu eenmaal nader en
aanvaardbaarder dan de heidensche
legende van Tristan en Isolde, hoe
wei voor deze film, voorbehoud
dient te worden gemaakt voor gees
telijk volwassenen, omdat de ab
stracte symboliek, waarvan Carné
zich bedient, enkele malen wordt
vastgelegd in beelden van situaties
die voor onervaren oogen minder ge
schikt zijn. Temeer dient voorbe
houd te worden gemaakt, omdat de
legende, hoewel het verhaal zich Jn
de middeleeuwen afspeelt, een üei-
densche tendenz vertoont. Een mid-
deleeuwsche jonkvrouw b.v., die ver-
klaart den duivel niet te kennen, er.
die zijn bestaan loochent, is ondenk
baar. ïn hoeverre deze heidensche
Carné heeft do uitmuntende ac
teurs, die hij tot zijn beschikking
had, een groote mate van persoon
•ijk initiatief gelaten, zonder ech
ter de algemeene leiding uit han
den te geven.
Arletty en Alain Cuny zijn de tra
wanten van den duivel in deze film.
Hun tydlooze tocht uit het sinistere
onbekende naar het kasteel van ba
ron Hugues (Ledoux), waar zij het
geluk van diens dochter (Marie Déa)
die met ridder Rénaud (Marcel
Herrand) in het huwelyk zal treden,
zullen gaan verstoren, is een mees
terstukje van regie, camerawerk en
spel. Eveneens is dit het geval met
den dans in de zaal van net slot,
als Arletty met enkel accoord op
haar luit de dansers doet verstar-
klaard, mqt deze film een moderne
historie te willen opheffen in de
sfeer van de legende. Even goed zoo
men, na de film te hebben gezien,
kunnen verklaren, dat daarmee ds
legende in de moderne sfeer wordt
gebracht, hoewel niet kan worden
ontkend, dat de film nu en dan
mank gaat tusschen de fantasi
van den dichter en de realiteit vau
een autogarage.
Madeleine Sologne, die wel eens de
Fransche Garbo- wordt genoemd,
maakt met deze film een voortref
felijk debuut in Nederland. Haar
zuivere, haast passielooze, maar
toch zoo innige spel maakt haar Dij
uitstek geschikt voor de rol, weik?
zij in l'Eternel Retour' heeft te
vertolken: de symboliseering van de
opofferende, maar menschelijke lief
de. Groot spel leverden ook Jean
Marais als Patrice en Pieral als
Achille, de boosaardige dwerg, dia
zich in zijn lichamelijke en geeste
lijke mismaaktheid poogt te wreken
cv Partrice. die alles neeft, wat hij
zelf moet missen. Ook voo* deze
film is echter voorbehoud voor ryp
volwassenen noodzakelijk.
Twee films, die tezamen en afzon
derlijk een evenement zijn op het
De tegenstrijdigheden, welke
somtijds in voor het tribunaal te
Neurenberg afgelegde getuigenis
sen tot uiting komen, vonden
Donderdag haar climax, toen
Albert Speer volgens een
„A.P."-bericht verklaarde, dat
bij in Maart 1945 besloten bad,
Hitier In de kanselary-kazemat te
dooden.
Op een rustigen, onverstoorbaren
toon deelde de voormalige chef van
de bewapening van het Reich mede,
dat hij beseft had, dat Hitier moest
sterven, wilde Duitschland voor een
volledige ruïneering gespaard bly-
ven.
Speer zei, dat hij vernomen had,
dat een nieuw bijzonder gas in Fe
bruari j.945 in Duitschland gereed
gekomen was. Hij verkreeg hiervan
een kwantum, dat hij uitsluitend
zou gebruiken voor de liquidatie
van Hitler. Hy was echter, naar hij
zei, niet in staat, een middel te vin-
gebied der filmkunst en die tevens ^Ijge™ d® kazemat te
bewijs zijn van den ommekeer ten Uit 2ijn overige verklaringen bleek,
goede, welke de oorlog in de Fran-1 <jat hij Hitier het jaar, voordat
sche filmproductie heeft teweegge I Duitschland ineenstortte, had ge
bracht. I waarschuwd, dat het rijk niet de
lean Marais en Madeleine So
logne als de Tristan en Isolde
uit de film „l'Eternel Retour"
ren tot wassen beelden. De trawan.
ten des duivels voeren bruid en brui
degom weg en beginnen hun hei.
sche taak: de verleiding. Een nieuw
accoord en de dans wordt hervat
Was het een droom, die enkele se
conden of vele uren duurde? De
droom is vergeten, maar de angel
van het kwaad is in het brein van
de slachtoffers blijven steken.
Jules Berry geeft een huivering
wekkend realistische creatie van den
baarlijk duivel, terwijl een drleta,
dwergen, welke in de film optreden,
ware personificaties zün van het
Een aangrijpende film, die onge
twijfeld bewijst, dat ook de filmpro.
ductie tot het leveren van een
kunstwerk in staat is.
Eveneens van groot formaat is de
film l'Eternel Retour", waarvoor
Jean Cocteau het scenario en de dia.
logen schreef. Cocteau heeft ver-
Het vliegveld Soesterbeirg was
gisteren het tooneel van de grootste
militaire plechtigheid sedert jaren.
Zware slagregens en hagelbuien,
nu en dan zelfs vergezeld van blik
sem en donder, poogden eenige ma
len vergeefs eenige afbreuk te doen
aan het indrukwekkende schouw
spel, dat om half elf aanving,
toen H. M. de Koningin op het ter
rein arriveerde en daar door den
chef van den generalen staf, luit.,
generaal mr. H. J. Kruis werd be
groet.
Toen de auto van H. M. op de
afgesloten ruimte arriveerde, stond
daar reeds de Cddillac, waarin
Prinses Juliana met de kleine prin
sesjes was gezeten. De pMnr
kleuters droegen elk dezelfde blauwe
manteltjes, die zy steeds als de zon
even doorbrak, uittrokken om in
haar vlotte, geruite jurkjes, of wel
in de auto van de Koningin te klau
teren, of zich onbevangen te be.
wegen tusschen de vele fraaie, uni.
Op de startbaan, juist voor de
Koninklijke auto, stonden naast el
kaar opgesteld de 30 mannen, die
de decoraties zouden ontvangen. Het
waren: generaal H. G. Winkelman,
grootkruis in de orde van den Ned.
Leeuw; Z. K. H. Prins Bernard der
Nederlanden, commandeurs - kruis
der Mil. Willemsorde („wegens de
uitnemende en bezielende leiding bij
de bevrijding van het vaderland als
bevelhebber der Ned. strijdkrachten
en tevens als erkenning van de uit
stekende daden van moed, beleid en
trouw, door genoemde troepen in dit
tydperk, bij herhaling bedreven")
vervolgens tot ridder in de Mil. Wil
lemsorde kol. W. F. Hennink, lt.
kol. T. Beets, maj. G. J. W. Gel
derman, le It. H. J. Mulder, le lt.
J. van der Houwen, serg. maj. A.
van Vlierden, serg. J. F. C. Toelen,
wachtra. A. M. Schouten, dpi. sold.
C. J. H. Sleegers. De bronzen leeuw
werd uitgereikt aan: lt. kol. H. D.
Scherpenhuyzen, lt. kol. S. Mante,
maj. N. W. Sluyter, mej. B. van
der Stok ritmeester J. L. Hollert,
le It. A. J. Eenkhoom, le lt. R. B.
Lewis, 2e lt. Th. J. Vrins, 2e lt. S.
J. Postma, serg. C. van er Wete
ring, serg. J. Wiardi, serg. J. van
Rossum, serg. Ch. J. P. Bakx, serg.
L. Holtz, korp. L. Breevoort, korp.
J. H. Mertens, korp. G. Hekhuizen,
huzaar le klasse H. A. Baren-
Al vorens tot de decoratie over te
gaan hield H. M. een toespraak,
waarin zij zich achtereenvolgens
richtte tot generaal Winkelman,
Prins Bernhard, de nieuw.befioemde
ridders en voorts .tot alle aanwe
zige officieren, onderofficieren er
manschappen
noodige materialen bezat om eea
modernen oorlog voort te zetten".
HIJ zond in Juni 1944 een memo
randum aan Hitier, waarin „ernsti
ge tekorten aan kolen werden ge
rapporteerd en werd medegedeeld,
dat nog een maand van geallieerds
bombardementen de chemische in
dustrie totaal ZOU vernietigen
aldus Zijn getuigenis.
In den herfst van 1944 aldus
Speer werd het Roerbekken zóó
gebombardeerd, dat het niet in staat
was de kolen uit de mijnen te trans
porteeren en hij schreef aan Hitler:
„Indien geen beslissende verbete
ring in de aflevering kan worden
verkregen, zullen de voorraden te
gen het eind van November zijn uit
geput. Het ligt voor 'de hand, dat
het uitvallen van de Rijnsch-West-
phaalsche industrie op den duur
voor de geheele Duitsche economie
en met het oog op het succesvol
voortzetten van den oorlog ondraag
lijk zal zijn".
Reeds in October 1942 beklaagde
Speer zich, naar zijn zeggen, over
„Verslapping Van de DuitHuh« oor*
iogsi n spanning.
x>© boodschappen, die hij geduren*
de het laatste jaar van den oorlog
herhaaldelijk naar Hitier zond en
waarin hij dezen waarschuwde, dat
Duitsehlands oorlogsinspanning ia
haar laatste stadium verkeerde, leg»
de de Fuehrer alle naast zich neer,
aldus Speer.
Speer gaf toe, dat 400,000 krijgs
gevangenen in de Duitsche wapen
fabrieken tewerk gesteld waren. H(J
had de gedwongen tewerkstelling,
door middel van razzia's en arres
taties afgekeurd. „Ik heb telkens
weer geprotesteerd tegen geweld
methoden", aldus Speer. ,,In het
begin van 1944 hadden de geallieer
de bombardementen de Duitsche
oorlogsproductie in het Westen der
mate verlamd, dat in Frankrijk al
leen al 1 millioen arbeiders werk
loos werden". Drie weken na do
invasie in Frankrijk schreef speer
aan Hitier, dat de geallieerden eria
geslaagd waren het Duitsche tekort
4aan vliegtuigbenzine met 90 pet. te
verhoogen.
'Arletty en Alain Cuny, de tra
wanten des duivels op hun smis
teren tocht in de film Les Visi
teurs du Soir"
Inslag, de negatie van ieder geloot
aan God, een concessie is aan het
moderne publiek, of een gevolg van
liet feit, dat men te doen heeft met
een heidensche legende, welke door
de middeleeuwen aan hun tijd werd
aangepast^ weten wij niet. Maar wel
voelen wij dit gemis aan geloof ais
iets, dat in strijd ia met de 3feer
.van, de film.
In heel Amsterdam verinnigden
zich dezen Sacramentsdag de plech
tigheden tot 'n vieren in kerkelijken
besloten kring. In alle kerken en ka
pellen van de Mirakelstad zong he
denmorgen het koor dezelfde Introï
tus „Gespijzigd heeft Hij hen met
het vet der tarwe, alleluia, met ho
ning uit* de rots hen verzadigd
En heel Katholiek Nederland, mee
levend met dezen grootschen Eucha-
ristischen triomf in de hoofdstad,
moet zich wel bezonnen hebben op
het H. Hostie-wonder van zes eeu
wen geleden.
j De geringste dorpskerk omsloot
immers eenzelfde H. Offer als de
jkerk van O. L. Vrouw van Altyddu-
renden Bijstand, waar de Bisschop
jvan Haarlem temidden van talrijke
geloovigen pontificaal celebreerde.
Een eenzaam organist-dirigent met
tweo zangers-assistenten verkondig
den dezelfde lyrische dogmatiek van
den H. Thomas van Aquino in het
..Lauda Siond' als 'n koor „Cantemus
Domino" onder de eminente leiding
van Louis Schwirtz, en de stilte om
de woorden van de Consecratie hui
verde dezen morgen over heel Ne
derland.
De processie op het Hof
Maar ik moet ik U ook vertellen
van de zeer bijzondere Sacraments
processie in Amsterdam op het Ba-
gijnhof.
Stel U een dorpje voor, zeer klein,
gevat binnen het razend jachten van
een groote stad en zoo roerloos on
der zijn eigen stilte dat men den me
rel hoog in een kastanjeboom de zon
kan hooren verwelkomen Hij had
het niet zeer druk, deze merel, de
laatste dagen, maar het belooft be
ter te zullen worden en de straat
jes van dit dorp, gryze tegelstraat
jes en gele klinkerstraatjes, zijn
zoo schoon geboend, dat men nu
eerst Vermeer gaat begrypen.
De inwoners van dit dorp, ijverig
bezig met het uitstellen van een H.
Hartbeeld of het beeld van een
Kindje Jesus op een troontje van
bloemen en daarbij heimelijK Kijkend
in het voortuintje van de buur
vrouw, of die het „mooier" heeft,
want zoo zijn de menschen, die met
hun kleine zorgen onder de scha
duw van die brons-groene kastan-
jeboomen leven niet dat andere
menschen beter zijn en de ruitjes
in de oude gevels blauw spiegelend
het blauw van de zonnelucht en net
licht van de zon gevangen in zijn
eigen goud naast de diepe scha-
I duwhoekenWelnu, hier in dit
eeuwenoude Bagijnhof deed God de
zen middag Zijn rondgang, omstuwd
door een langen plechtigen stoet
van ordesgeestelijken en seculiere
geestelijken, dragend een brandende
kaars. En onder de witte super,
plies zag men het zwart der souta
nen. Er waren de pastoors en oud
pastoors van bijna alle kerken in
Amsterdam, vertegenwoordigers van
vele kloosterorden van Amsterdam
en daarbuiten. De Sch Ja Cantorum
van het Philosophicum te War
mond zong de liturgische gezangen
rnder het Plechtig Lof, dat door
Mgr. Huibers werd gecelebreerd,
met assistentie van de stedelijke
pastoors, de Z.Z E.E. H.H Schip,
horst, Winkelman, Noiet en De
Kok. En luisterrijk was het paars
van den Missiebisschop, Mgr Dub
belman en dat van Mgr. Lagerwey,
er waren gemyterde abten en de
drie Kapittelheeren, De Jongh, v-
d# Wiel en Filbry terwijl rector
Berkhout het kruis droeg
En toen de plechtige processie
zich opstelde^ moesten we lan#
kijken naar den oudsten priester
van het Bisdom Haarlem, Mgr. Dr.
G. C. van Noort; hy liep. leunend
op zijn stokje maar helder en vor
stelijk waardig in het paars achter
de Monstrans aan, het filigraan
zilver van zijn haren glanzend in de
zon en al de inwoners van het Hofje
wezen naar hem. hun ouden Pas
toor
v Feestpredikatie
Pastoor W. Nolet had als onder
werp van zijn feestpredicatie den
tekst: „De trouw van den Heer
blijft eeuwig" gekozen.
Hij noemde 1945 het jaar van het
nieuwe Sacramentswonder. Amster
dam, nooit zijn Mirukelwonder ver
getend, werd beloond doordat het ge
spaard bleef in den oorlog. Het
„Bescherm, O God, Uw stad, die Gij
zelf bevoorrecht hebt door het H.
Mirakel", werd wonderbaarlijk ver
hoord. Men ziet reeds uit naar een
votief.kerk uit dankbaarheid ter
eere vai het H. Mirakel.
En opnieuw trok daarna de pro
cessie rond. Ai de pracht en luister
vah koorkappen en lcostbare kant,
van kleurig borduurwerk en zeld
zame paramenten concentreerde zich
DE LONDENSCHE GRASBAAN-
KAMPIOENSCHAPPEN
Zoowel Van Swol als Rinkel wer*
den gisteren van verdere deelneming
aan het heerenenkelspel in het
Queens Clubtournooi uitgeschakeld*
Segura, (Ecuador), een der best ge
plaatsten voor Wimbledon, die Van
Swol in de derde en Rinkel in de
daaropvolgende ronde ontmoette.
versloeg hen met Oz, Z_ reap.
60, 6—3. Rinkel had in de 3e ron
de met 62, 46, 63 van Ciaris
gewonnen.
Van Swol en Rinkel wonnen do
eerste ronde van het heerendubtoel»
spel in het Queen's Club.tournoot
met 64. 60 van Baxter en Shi-
ipman
INTERN. 6-KAMP SCHAKEN
De uitslagen van de afgebroken
partijen uit de vorige ronden luiden;
Van der TolCortlever 01, Cort«*
leverSzabo Kottnauer—
Stoltz 10 Van der TolSandifort
1—0.
ZWALUWEN—ROTTERDAM.
Voor de ontmoeting Zwaluwen-
Rotterdam, welke Woensdag op het
Ado-terrein te s-Gravenhage. zal
worden gespeeld, zijn de voigencia
spelers voor het Zwaluwenelftal uit-
genoodigd: doel: Van der Vliet
(O.D.S.); achter: De Jong (Ado; en.
Chouffour (Quick, Haag); midden;
Holtzappel (Quick), Langelaan (H.
B.S.) en Stijger (Blauwwit); voor:
Neuteboom (Ado), v. d. Vegt Fi.B.
S.). Engelsman (Quick, Nijmegen),
v. d. Gijp (Emma) en Bergman
(Blauwwit
ZATERDAG 22 JUNI.
HILVERSUM I (301 M.) V.A.li.A.
7.00 Nieuws, gymn. en gram. 11,45
Ber. uit Indië. 12.00 Lichte muz,
13 00 V d Ned. Strijdkr. 13,30 Ork.
om de Mirakeimonstrans van heten 2ang. 14.00 Sport. 14,15 Huismuz,
Bagijnhof, gedragen onder het bal
dakijn door den bisschop.
Een oogenblik moesten we denken
aan de processie-schilderij van Der
kinderen, „uitbundiger" in de open
baarheid der viering, met op den
achtergrond de versierde schepen
van het Y, maar deze oude Sacra
mentsprocessie zal zeker niet deze
intimiteit, dit „Hollandsehe". heb
ben gekend van den Junidag in
1946.
En zelfs de blinden ook zij
zagen Christus voorbijschrijden van
af hun gereserveerde plaatsen dicht
aan het tegelstraatje zullen met
het jubelend Magnificat hebben inge
stemd dat deze plechtigheid besloot.
Een plechtig Lof met Processie in
de St. Willibrorduskerk buiten de
Veste, gecelebreerd door den vicaris
van 't Bisdom, mgr. N. Ammerlaan,
met als assistenten pastoor Uiter-
sterp, als diaken, pastoor Schiphorst
ais subdiaken en kapelaan Rutten
als ceremoniarius, besloot dezen
hoogen dag, waarbij professor J.
Mulders de feestpredicatie hield.
14,45 Litt. caus. 15,00 Philh. ortt.
16,00 Voordr, 16,15 Gram. 16,45 Zang
en orgel. 17,00 V. d. jeugci. 17 30
Filmprogr. 18,00 Nieuws en gram.
18,30 V. d. Ned. Strijdkr. 19.00 Kwar
tet. 19,30 Bijbelpr. 19.45 Caus. 2»,05
Gevar. progr. 21,15 Binnenl. overz.
21,30 Uit de illegaliteit. 22,00 Ram
blers. 22.30 Ork. 23,00 Nieuws. 23,15
Kwartet. 23,4024,00 Gram.
HILVERSUM II (415 M.) KBO.
7.00 Nieuws en gymn. 7,30 Morgen
gebed. 8,00 Nieuws en gram. 10,30
Voordr. 10,45 Gram. 11.00 V. d. zie
ken 11,45 Piano. 12.05 Gram. 12.15
Piano. 12,30 Lichte muz. (13.00
Nieuws). 13.45 Tooneelpr. 14,00 Ork.
14,15 Engelsche les. 14,45 Gram.
ls'oO V. d. jeugd. 16,00 Kwartet.
16,30 Gregoriaansch. 17,00 TU<13lïh5'
17,15 Kamerkoor. 17.45 Spnrtpr- 18,00
Zang en gram. 18,25 Weekoverz.
18,45 Lichte muz. 19,00 Któuws. 19,20
Over humanisme. 19,35 Solisten.
20 05 Lichbaken H. de Greeve. 20.30
Reportage 6e Eeuwfeest te A'fiam
(Concertgebouw). 22,00 Nieuws. 22,15
Avondgebed. 22,35 Lichte "'UZ.
(22,45 Caus.), 23,40—24.00 Gram.
