Rusland blijft saboteeren
Het groote gevaar van Bikini
Novum in den woningbouw.
Onze
Anjer-Prins
dik TER BUIK heeft zorgen
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
de italiaansche
KOLONIËN
VRIJDAG 28 JUNI 1946 68ste JAARGANG No. 20047
'£n bedreigt aldus
vrede, geluk en welvaart
der werkers
DE STAKINGEN IN
BELGIE
RADIO-ACTIVITEIT
Goed weer de doorslag
gevende factor
EERSTE „PRE-FABRICATED"
WONING IN GEBRUIK
vwo »V<s
Ze kwamen nog langs eenige
Majoor Breunese
afgetreden.
R'dam Giro 9096
Directeur:
joh. Kuijpers
Hoofdred. Mgr
Dr. J. Witl°2C,
Alg. Redacteur1
H. A- paalvast.
Drukker:
N.R-C. N.v.
Uitg. v.d. Maas
bode-Stichting,
Hia JE SCHIEDtMSCHE COURAHT
\bonnementspt
f 3.251>. kwart
f 1.10 p.maand
10.26 p week
Tijd. adres:
Broersvest 8 A
Tel. 68804
Adïvertentiën
15 ets p. mm.
De VV oensdagavond zit ting van den
.Veiligheidsraad, waarin voor de zoo-
yeelste maal de Spaansche kwestie
Werd besproken, is verworden tot
.wat de Australische gedelegeerde,
dr. Evatt, kort en bondig, en zeer
terecht een „schandaal-situatie"
noemde. Hij beschuldigde den com-
munistischen gedelegeerde, Gromyko
er van door het veto-recht in een
voorstel van orde waarvoor het
nooit is aanvaard op te eischen
de meerderheid van den raad te wil
len overstemmen en een reeds aan
vaarde resolutie te willen vernieti
gen.
Als in een diplomatieke conferentie
dergelijke woorden, welke overigens
door de geheele niet-communistische
wereld ten volle worden beaamd,
vallen, moet de ontstemming, of om
het juistere woord te gebruiken, de
.verbittering wel hoog opgeloopen
zijn. Daarbij spelen niet alleen de
gebeurtenissen in den Veiligheids
raad een rol: men heeft het complex
.van New-York, van Parijs en van de
commissie voor de atoomenergie; en
uit deze totaliteit, welke nog kan
worden aangevuld met de voortdu
rende conflicten in den geallieerden
contruleraad te Berlijn over de Dult-
sche kwestie, groeit dan een crisis.
Welke eens een hoogtepunt moet be
reiken. Kenmerkt ue wanhoopskreet
yan dr. Evatt een derB<51yk hoogte
punt
Er waren reeds harde woorden in
de avondzitting gevallen. De discus
sie liep over een motie van dr.
Evatt, welke de Spaansche kwestie
op de agenda van den raad hield,
zonder een datum voor de nadere
behandeling vast te stellen. Gromy
ko was van meening, dat die motie
yeel te zwak was, waarop Evatt re
pliceerde, dat kU zoo zwak was en
geen ingrijpen met zich bracht, om
dat, wanneer een positieve actie zou
Worden voorgesteld, Gromyko deze
door zun veto zou verhinderen. „De
Werkelijke rnoeliykhoicl is, dat er In
den raad geen eerbied meer is voor
de zienswijzen van den raad, die
berusten op het belang van de Ver-
eenigde Naties. Het heeft geen zin
naar eensgezindheid te streven,
wanneer dat beteekent, dat men zich
aan één lid van den raad moet over
igeven".
De debatten werden steeds ver
hitter. Gromyko sprak van een
„absoluut waardelooze en nogal
dwaze resolutie", en tenslotte ont
spon zich een allesbehalve verkwik
kelijke discussie over de vraag, of
het veto-recht ook voor „voorstel
len van orde" gold. Er volgden
enkele nu juist niet door helderheid
uitblinkende stemmingen, waarin
Rusland en zijn satelliet Polen
steeds tegenover de overige leden
van den raad stonden. En toen
Gromyko weer eens het eeuwige
communistische „neen" had uitge
sproken, sprong dr. Evatt op, sloeg
met zijn vuist op tafel en riep uit:
.Gromyko zal moeten begrijpen,
dat zijn neen niet kan worden aan
gewend tegen alle opeenvolgende
voorstellen, totdat het eenig over
geblevene het zijne Is. De veilig
heidsraad kan deze methode en tac
tiek niet dulden".
Het resultaat van deze verwoede
bijeenkomst is, dat geen enkele be
slissing is genomen, en dat de zit
ting van den raad voor onbepaalden
tijd is verdaagd. Over de kwestie
welke het twistpunt uitmaakt
Spanje, is (practisch) niet gespro
ken; die is geheel op den achter
grond gekomen. Slechts één ding
interesseert Rusland nog: zijn wil
doorzetten. Kan het dit tegen de
bijna eenstemmigheid van den vei
ligheidsraad of de Parijsche con
ferentie niet, dan grijpen zijn staats
lieden naar de sabotage. Welke in
den volsten zin van het woord is
sabotage van den vrede, van het
geluk en de welvaart der volken.
Volkomen juist was dan ook het
woord van dr. Evatt: schandaal
situatie. In laatste instantie zijn het
de volken, en bij dezen de werkers,
die aan dergelijke sabotage ten
gronde gaan.
Matsoeoka, voormalige Japansch
minister van buitenlandsche zaken,
een van de beschuldigden voor het
tribunaal voor oorlogsmisdadigers te
Tokio, is in een hospitaal te Tokio
overleden.
Uitbreiding van de conflicten
De arbeiders in de metaalfabrie^
ken te Ougree Mariihaye, de Cocke-
rild fabrieken en de kodenmijn Ben-
nier en een der drie secties van de
steenkolenmijn Bonne-Fortune, zijn
reeds sedert Dinsdag iin staking, de
staking is volledig: alleen het ver-
eischte personeel voor het onderhoud
der installatie® en dat van de fa
briek te Ougree-Marilhaye bleven
aan het werk.
De arbeiders van de sectie Horre
van de mijn Kessales, de m\jn Da
Minière te Battice en de mijn Arbre
Saint Michel te Mcxns-lez-Liège, zijn
sedert Woensdagochtend in staking.
De arbeiders van de ,,Phenix.
Works" en Tubes de la Meuse"-
bedrijven hebben insgelijks het werk
neergelegd. In de omgeving van Luik
worden talrijke meetings gehouden.
De toestand in het Luikerbekken
vertoonde Donderdagochtend neiging
tot uitbreiding. Stakingen zijn uit
gebroken in de steenkolenmijnen, bij
het personeel van de tram te Se_
raing, evenals bij het personeel van
de electriciteitsbedrijven in de om
geving van Luik.
De krijgsraad te Gent heeft bij
verstek de doodstraf uitgesproken
tegen Frans Daels. voormalig hocg-
leeraar aan de universiteit te Gent,
die beschuldigd werd de politiek van
den vijand te hebben gediend. De
jgtaat, die zich burgerlijke partij
heeft gesteld, krijgt 10 millioen
francs schadevergoeding.
Van hel eer zal het afhangen,
of de tot Ui de kleinste bijzonder
heden voorbereide proef met de
atoombom op Zondag, 30 Juni, zal
kunnen plaats vinden. Deze proef
verelscht nl. een bij ml volmaakte
weersgesteldheid. Alleen als de
wind tot een hoogte van 20.000 M.
uit dezelfde richting komt, zal de
bom worden geworpen.
Het groote, voor de geleerden on
berekenbare gevaar bij de proef
neming op Bikini is de radio-activi
teit. Het gevaar is niet denkbeeldig,
dat de doodelijke radio-actief ge
laden wolk, welke na de explosie
van de bom ontstaat, door den
wind naar bewoonde eilanden wordt
gedreven. Een nauwkeurige bepaling
van de windrichting is daarom van
het grootste belang.
Vier-en-twintig uur vóór het ne
men van de definitieve beslissing
moet vice-admiraal Blandey dan ook
van de meteorologische deskundigen
het sein ontvangen: „ga uw gang".
Meteorologen hebben uitgemaakt,
dat op den dag van het experiment
een uitsluitende wind uit Oostelijke
richtingen kan worden verwacht.
Mocht deze verwachting niet worden
bewaarheid en moet de proef worden
uitgesteld, dan zal in ieder geval
vóór September, ongeacht de weers
gesteldheid, een atoombom onder de
Z.K-H. Prins Bernhard
Jaren lang heeft prins Bernhard
fle anjer, die zijn breeden lach
Vroeger zoo feestelijk accentueer
de, niet gedragen. Het ruige uni
form-laken verdraagt de fragiele
schoonheid van een bloem niet, en
stoere mannenmoed, staal en bloed
gaan niet samen met de grillige
praal en den prikkelenden geur
Van de dianUvus.
Maar ontrouw is de prins zijn
lievelingsbloem, die in den oorlog
eens als het symbool van opperste
trouw gedragen werd, niet gewor
den. Hij heeft haar tot het mid.
denpunt gemaakt van de viering
Van zijn 35en verjaardag- de dag
Van morgen is tot anjer-dag uitge
roepen. Niet uitsluitend als sym
bool van trouw gelijk in '40, maar
als teeken en uiting van liefdadig
heid nu, moet de bloem weer door
boei het volk gedragen, liefdadig
heid ten gunste van het prins
Bernhard-fonids voor de geestelijke
Weerbaarheid van ons volk
Maar tevens is deze dag een
teeken, dat een nieuwe anjer-
periode weer in het leven van den
prins is ingetreden, die aansluit
aan de periode van voor den oor
log: cle soldaat treedit op den ach.
tergrond en het werk van den
vrede wordit hervat.
En al waardeeren wij ten volle
de onschatbare diensten, die de
prins in de anjer-looze periode
van den oorlog het vaderland be
wezen heeft, wij verheugen ons
misschien nog meer. dat het hem
gegeven is met de anjer in zijn
knoopsgat zich weer met alle toe
wijding aan den vredes-arbeid te
zetten.
Vele vruchtbare anjer-jaren zijn
Z. K. H. toegewenschit,
De sub commissie der Parijsche
vie.rmimstersi-couf'ereintie" dnzaike
het Amerikaa*isohe voorstel ocm de
regeling der Itailiaanische koloniën
een jaar uit te stellen heeft Donder
dag het algemeene beginsel aan
vaard, dat het vredesverdrag met
Italië niet een definitieve oplossing
van het koloniale probleem zou be
vatten, en dat Italië zonder meer van
al zijn aanspraken op zijn vroegere
gebieden zou afzien. De vier groote
mogendheden zullen trachten binnen
een jaar een oplossing voor de kolo
niale kwestie te vinden. Gelukt dat
niet, dan zal de zaak aa*i de trustee.
shipraad van de V.N. worden voor
gelegd.
Een voltooid huis ixin het Daalhof-typem
Aan de Floralaan te Eindhoven
is de eerste „pre-fabricated" wo
ning in Nederland in gebruik ge
nomen. Het betreft hier geen nood
woning, doch een permanente.
Mits goedkeuring en medewerking
van de overheid verkregen wordt,
is de „Daalbouw" de fabriek die
de betrokken woning bouwde in
staat aan den loopenden band wo
ningen te fabriceeren, waarvoor
practisch geen geschoolde arbeids
krachten en geen deviezen noodlg
Zijn, aldus de Eindhovenaar Paul
van Daal, directeur der fabriek.
De woning maakt ondanks enkele
onvolkomenheden een voortreffe-
lijken indruk. Ze is van het kleinste
type en geschikt voor een echtpaar
met een of twee kinderen. Zij be
vat een kleine hal, W.C. met
douchecel (koud en warm water),
een huiskamer-keuken van 5 bij 3
meter, slaapkamer, tevens ontvang
kamer 3 bij 3 meter, slaapkamer
tevens zitkamer 3 bij 2% meter, een
zolder, een klein keldertje, terwijl
In alle kamers ingebouwde kasten
en bedden aanwezig zijn.
De constructie is zeer ingenieus.
Het binnenhuis, bestaande uit 4
elementen (doozen), is in de fabriek
geheel geprefabriceerd, d.w.z. alle
ramen, kasten, bedden, schilder
werk, keukeninstaliatie, onzicht
bare Zichtleiding, schakelmateriaal,
douche etc. zijn in de fabriek vol
ledig in de doozen ingebouwd. Na
dat op de bouwplaats de fundeering
gelegd was, is het binnenhuis in 5
gedeelten op auto's naar de bouw
plaats gereden. De vier doozen
werden tegen elkaar geschoven en
de kapconstructie werd er op gezet,
's Morgens om acht uur kwam de
eerste doos aan en 's middags om
4 uur konden de pannen op het dak
gelegd worden. Om het huisje werd
daarna een halfsteens muurtje ge
bouwd.
De woning die thans te Eindhoven
in gebruik is, komt geheel kant en
klaar met opklapbedden, gaskachel,
warmwater-geyser en wat dies
meer zij, op 4000 gulden. De huur
prijs bedraagt 4 gulden per week.
Dit is het kleinste type, inhoud 145
kubieke meter; er komen echter ook
woningen met een inhoud van 240
en 300 M3.
'2-'i .Si "IlOi nnri'Ui...
IS
6M.Lt
oppervlakte van de zee tot explosie
worden gebracht.
De dagbladcorrespondenten, die
aan boord van de „Appallachian"
het experiment van nabij zouden
gadeslaan, blijken zich plotseling
van het groote gevaar der radio
activiteit bewust te zijn geworden.
Drongen zij er aanvankelijk op aan,
dat hun schip zich tijdens de proef
neming op minder dan 13 mijlen van
het centrum der explosie zou bevin
den, thans hebben zij aan de autori
teiten de vraag gesteld, of 13 mijlen
eigenlijk wel voldoende zal zijn
Sommige deskundigtn gaan nog ver
der. Zij verklaren, dat de radio
actieve wolk zich wellicht ln de!
bovenste luchtlagen, op een hoogte
van 23 K.M. eenige malen rondom da
wereld zal bewegen en in aanraking
komen met regenbuien, die een deel
van de schadelijke radio-actieve dee-
len naar omlaag kunnen spoelen.
Vijfmaal is atoomrecht
Het Super-Vliegend Fort, dat den
atoombom zal afwerpen, zal drie
maal op een hoogte van 10.000 meter
over het doel vliegen onder contröla
van Radar en eerst dan, als alles
in orde blijkt te zijn, zal de bom
worden afgeworpen. Mocht de be
manning niet zeker zijn van haar
zaak, dan zal het toestel voor d«
vijfde en laatste maal zijn aanloop
nemen. Wordt de bom ook dan niet
geworpen, dan wordt de proef uit
gesteld en op een anderen dag her
haald.
Alle voorzorgen zijn getroffen om
te voorkomen, dat de atoombom ts
vroeg ontploft. De deskundigen zijn
van meening. dat zelfs wanneer het
vliegtuig op het water of op het
eiland zou te pletter storten, dit niet
noodzakelijk de ontploffing van den
bom tot gevolg zou hebben. Wel
vreest men in dat geval een gevaar
lijke werking van radio-activiteit.
Wanneer de geworpen bom geen
„blindganger" blijkt te zijn, zal een
uitbarsting, gepaard gaande met
een lichtstraal, die het menschelijls
oog over een afstand van 20 en meer
mijlen verblindt, een vloedgolf doen
ontstaan, welke met behulp van ge
voelige instrumenten zal kunnen
worden waargenomen in Shanghai,
Chili, Australië, San Francisco en
zelfs aan de Atlantische kust van
het Amerikaansche vasteland.
De „toeschoutvers" op de.
eerste rïj.
De eerste rijen in den atoom
schouwburg zullen worden bezet
door een vreemde verzameling ge
heimzinnige „toeschouwers". Zij
zullen op het zand van het eiland
liggen, verborgen in betonnen bun
kers of achter looden muren, in dn
lagune drijven, of in 75 voet hooga
ijzeren torens zitten, welke op da
omliggende eilandjes zijn opgericht.
Het zijn de automaten der weten
schap: seismografen, thermografen^
lichtmeters, registratietoestellen, ca,
mera's met en zonder lenzen, Gel-
ger-apparaten om de radio-activiteit
t.e meten en ontelbare geheimzinnige
instrumentjes.
Het leven van de mannen, die het
eerst Bikini na de ontploffing zullen
betreden, is ln hooge mate afhan
kelijk van de automatisch bestuur
de vliegtuigen en booten, die da
radio-activiteit moeten registreeren.
Zij zullen den weg bereiden voor
20 schepen met de eerste groepen
natuurkundigen. De gelten, varkens
en ratten zullen snel worden over
gebracht naar een speciaal uitgerust
schip, waar de dokters de uitwer
king zullen bestudeeren van da
doodende gamma-stralen op da
levende lichamen. Maandenlang zal
Bikini daarna nog van de rest der
wereld geïsoleerd blijven.
Experiment van ruim
7 millioen dollar.
Als de atoombom ontploft, zal
binnen een onderdeel van een
seconde 100 millioen dollar aam
anderhalf jaar plannen en ontwerpen
in een enorme rookwolk opgaan.
105. Toen zette die vervelende
olifant het op een loopen, nee-
VreeselijkZoo dik als-ie was, maar
loopen dat-le kon, minstens 80
KM. per uur.
De commissaris schreeuwde gelijk
een mager speenvarken, dat wordt
geslacht. Dik dook ineen, en hield
zich aan de groote flap-ooren vast.
De prof. kneep nog een beetje
steviger In de staart, waardoor de
stomme olifant nog harder ging
loopen.
inboorlingenhutten, maar de boel
was volkomen verlaten. Blijkbaar
dachten de Hoog-Pruikies dat de
kwaje goden terug waren gekomen,
en hadden de vlucht genomen.
De olifant rende echter maar door
en de Hoog-Fruikies-hutten lagen al
weer achter hen. Hij werd hoe
langer hoe kwajer toen hij bemerkte,
dat die bleekneusies rustig aan z'n
corpus bleven hangen.
Maar toen hij zoo eenigen tijd
doorgehold had, besloot hg het toch
op een andere manier te probeeren,
Hjj bleef staan en keek kwaad.
Indringers waren het, die wit-
wangetjes. Eerst pikken ze je slaap
plaats in en dan vallen ze je nog
persoonlijk lastig ook. Maar hg, Jean
Eléphant zou ze1
Plotseling kreeg hij een idee,
„Aha" mompelde hij in z'n slurf,
dat Chogum er koud van werd,
„Aha, dat zal ze berouwen,
ha-ha-ha", en de commissaris werd
op en neer geschud door de lach-
krampen, welke door den olifanten
slurf gingen.
Bij het actie-comité voor de vier-
daagsche te Nijmegen is gisteren»
avond het officieele bericht binnen
gekomen, dat majoor Breunese, llï
overleg met het bestuur van den
N. B V B O heeft besloten, af te
zien 'van liet 'leiderschap van da
vierdaagsche voor dit jaar in vos-
band met de order van den minis
ter van Oorlog, waarhij werd be
paald, dat militairen niet zouden
mogen deelnemen aan de vierdaag
sche, wanneer deze onder leiding
stond van majoor Breunese.
De heeren Van Wagenmgen, Bif-
leveld en dr. Avenarius, bestuurs
leden van de N. B. V. D. O., zul
len nu de leiding van de vierdaajf-
sche op zich nemen,
