PRINS BERNHARD
bureaux voor redactie en administratie
De heropbouw van Indonesië
eere-doctor van Utrecht
Byrnes over het werk der „vier"
Nieuwe vredespoging in Indië
BETERE KANS voor Nederland
CHINEESCH AVONTUUR. Het is Binky
68ste JAARGANG
DINSDAG Ï6 JULI 1946
No.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
20063j,
algemeen redacteur
HOOFDREDACTEUR
MGR. DR. J. WITLOX
Malino-conferentie
geopend
mihailowitz ter
DOOD VEROORDEELD
Het daadwerkelijk verzet
in hem geëerd
SPOORBRUG OVER DEN
MOERDIJK
DIRECTEUR CENTR. DISTRI.
BUTIEKANTOOR ontslagen
UIT ONS MIJNBEDRIJF
„HET SUCCESVOL
EINDE"
EEN BRITSCH
INITIATIEF
Voorwaarden voor
wereldhandel zullen
verbeteren
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
H. A. PAALVAST
DIRECTEUR J. KUIJPERS
BROERSVEST 8, SCHIEDAM, TEL. 68804
ABONNEMENTSPRIJS 3.25 P. KWARTAAL, 1.10 P. MND., 0.26 P. WEEK
f De Malinoconferentle, waar zal
I worden gesproken otfer den her
opbouw van Indonesië en zijn
plaats In het rijksverband, ls van
daag begonnen.
Dr. H. van Mook heeft de con
ferentie geopend met een uitvoerige
rede, waarin hy o.m. uiteenzette
de. doeleinden, welke de regeering
by het opbouwwerk voor oogen
staan.
„Hoe groot de thans verkregen
overeenstemming is, aldus dr. van
Mook, des te spoediger zal het tijd
perk van voorbereiding zijn be
ëindigd. Wtf zyn nu eenmaal aan
het bouwen van een waarlijk groote
federatie met tientallen millioenen
Inwoners. Het is beter, dat wtf deze
federatie niet versnipperen tot een
onpractisch aantal kleinere deelen,
daar een te kleine autonome een
heid de kracht en het menschen-
materiaal mist om haar eigen zaken
te kunnen behartigen.
De regeering ls voornemens over
te gaan tot de instelling van een
algemeen regeerings-commissa.
riaat voor Borneo en de Groote
Oost. Dit commissariaat zal de
taak hebben om, ln nauw overleg
en in overeenstemming met de
vertegenwoordigers van de bevol
king een politieke constructie te
ontwerpen.
Met het doel de algemeene lijnen
Van deze politiek te bespreken en
wit te werken, zal een aantal van
deze vertegenwoordigers samenwer
ken met den commissaris-generaal,
bijgestaan door jonge en bekwame
helpers uit het geheele grondgebied
mfkomstig.
Doeleinden der regeering
De regeering heeft by het opbouw
werk drie belangryke doeleinden
jrooi oogen:
1. Herstel van de bevolking en
van die noodzakelyke mate-
rieele er goeatolijke goederen, door
den vijand aangetast!
2. De vorming van trachten uit
alle deelen der autochthone bevol
king, die aanstonds de volle ver
antwoorde ïykheid, om het land te
regeeren, kunnen dragen;
3. Een economische en cultureele
ontwikkeling van dien aard, dat zy
deze gewesten in staat zal kunnen
stellen hun eigen grondslag voor ar
beid en welvaart te vinden.
Hoe de nieuwe organisatie van
Indonesië ook moge worden, e»en
ruime mate van locale en gewes
telijke autonomie is noodzakelijk. Er
moet een keus worden gedaan tus-
schen een eenheidsstaat of een fede_
ratiesysteem. De meening van de
Ned. regeering, dat een federatie de
voorkeur verdient, berust op het in
zicht, dat er gevaar bestaat, dat een
eenheidsstaat zou kunnen leiden tot
overheerschiing in zekere deelen van
Indonesië, hetgeen zou kunnen uit_
loopen op onderlinge tweedracht.
A. F. P. meldt uit Belgrado, dat
Mihailowitsj, de voormalige leider
der tsjetniks en Joegoslaven, ter
dood veroordeeld is.
De J oego-Slavische radio-omroep
deelde nog mee, dat een aantal
mede-beschuldigden eveneens ter
dood veroordeeld is.
Michailowitsj heeft volgens de
aanklacht een georganiseerde ter
reur uitgeoefend, waarby dorpen
plat werden gebrand, vrouwen, kin
deren en grijsaards werden afge
slacht, veldhospitalen met gewon
den omgebracht.
De eerste versierde trein rijdt over de herstelde spoorbrug over de
Oude Maas bij Dordrecht.
Een hoogty.dag in de lustrum
week der Utrechtsche Universi.
teit was het zeker vandaag, nu
in de Domkerk de eere-promotie
tot doctor in de rechtsgeleerdheid
plaats had van Z.K.H. Prins Bern-
hard, waarby H.M. de Koningin,
H.K.H. Prinses Juliana en vele
hooggeplaatste persoonlijkheden
tegenwoordig waren.
Om half drie begaf de Academi
sche Senaat zich naar de Domkerk,
waar de plechtigheid plaats had.
Z. K. H. Prins Bernhard, die ge
kleed was in generaals-uniform, in
specteerde de eerwacht van de Kon.
Studentenweerbaarheid. In de con
sistorie-kamer werden de hooge gas
ten ontvangen, tot wie behoorden
Z.Em. Johannes Kardinaal de Jong,
de minister-president dr. Beel, de
minister van onderwys, dr. Jos. Gie-
len, vertegenwoordigers van de uni
versiteit van Bazel, die de Utrecht
sche universiteit geadopteerd heeft,
curatoren en oud-curatoren, gen.-
majoor H, Koot, kolonel Jhr. P.
Six, het college van Ged. Staten,
hoogleeraren enz.
Naast Z. K. H. Prins Bernhard,
hadden aan weerszyden H M. de
Op 24 Augustus a.s. zal de offi-
cieele opening plaats hebben van de
Moerdijkbrug. De omleggingen van
«et spoorwegverkeer naar het Zui
den kunnen dan vervallen, en er
Komt op 26 Augustus een nieuwe
dienstregeling der N.S., die dan een
algeheele vernieuwing voor het Zui
den zal ondergaan.
De spoorbruggen bij Zutphen eri
Mook zullen reep. op J2 Augustus
en 2 October worden geopend.
Blijkens een bericht In de Stct.
heeft de minister van economische
zaken ingevolge het zuiveringsbe
sluit 1945, aan den heer S de Hoo
ontslag verleend als directeur van
het Centraal Distributiekantoor.
Verschillende overwegingen hebben
geleid tot de conclusie, dat de heer
P" Hoo in zeer ernstige mat is te
van' geschoten in het betrachten
«net !fe juiste houding in verband
°e bezetting.
Productie weer iets gestegen
De eerste week van Juli braciit
een productie welke een weinig
hooger lag dan de week daarvoor.
In totaal werden 160.227 ton kolen
gedolven, d.w.z. een productie per
werkdag van gemiddeld 26.750 ton.
Per achturigen werkdag op
Zaterdag wordt 6 uur gewerkt
bedroeg de productie gemiddeld
28.110 ton.
De hoogste productie werd be
reikt op Vrijdag, 5 Juli 1946: 29.339
ton.
Het aantal ondergrondsche dien
sten in deze week was tamelijk
n2 e* bedroeg 17.332 per dag.
sim.» ji j de' ondergrondschen
dienst, dj. de hoeveelheid gepro
duceerde steenkool gedeeld door
het aantal verrichte diensten
ondergronds, was niet bijzonder
hoog; het bedroeg 1541 kg. per man
per dienst. Het totale percentage
verzuimen kwam van 18.6 op 18,5,
waarvan 7,5 pet. tengevolge van
ziekte.
Byrnes, de Amerikaansche
minister van buitenlandsche
zaken, heeft voor de radio ge
sproken over de te Parijs gehou
den conferentie der „vier".
Byrnes begon met de mede-
deeling, dat de strijd van tien
maanden, om de meeningen van
de groote mogendheden over de
vredesconferentie met elkaar in
overeenstemming te brengen „tot
een succesvol einde" is gebracht.
„De ontwerpen voor de vredes
verdragen, waarover wij het eens
zijn geworden, zijn niet de beste,
die de menschelijke geest zou
kunnen uitdenken, maar het zijn
de beste ontwerpen, waaromtrent
de menschelijke geest de goed
keuring van de vier voornaamste
geallieerden kon verkrijgen. Zij
Frederick Kuh, correspondent
van de „Chicago Sun", meldt aan
zijn blad uit Londen, dat de Brit-
sche regeering, om een einde te
maken aan do huidige impasse,
overweegt Nederlandsche en Indo
nesische leiders uit te noodigen
voor een nieuwe vredesconferentie
onder voorzitterschap van Lord
Killearn, en waarschijnlijk aan
boord van een schip ln de Neder-
landscli-Indlsche wateren te hou
den.
In welingelichte Indonesische krin
gen wordt voorspeld, dat president
Soekamo vóór het einde van deze
week stappen zal ondernemen "om
een regeering te vormen, bestaande
u een nationale coalitie op breede
ifm °Ptatief voor de ver.
schillende politieke partijen in het
met de vorming van
een dergelijk kabinet zai de presi
dent automatisch afstand doen van
al die bevoegdheden, waarvan hij
zich na den staatsgreep op 28 Juni
met toestemming van den minister
raad verzekerd heeft.
Soetan Sjahrir niet langer pre
mier, doch nog steeds minister van
buitenlandsche zaken wordt te
Djogjakarta verwacht en in poli
tieke kringen is men vol vertrouwen,
dat de president de taak, een nieuw
kabinet te vormen, aan hem zal toe.
vertrouwen.
Indien dit het geval is, dan zal
Sjahrir wederom minister-president
worden en waarschijnlijk de porte
feuille van buitenlandsche zaken be
houden. Bij de formatie van een
nieuw kabinet zal Sjahrir een mi
nister van onderwijs moeten kiezen,
daar deze post sedert de laatste kal
binetswijziging vacant is gebleven^
Sommige kringen verwachten, dat
Sjahrir één der leden van het huidi
ge kabinet hoofd van het onderwijs
zal maken en op den aldus ontstanen
vacanten post een nieuwe figuur zal
benoemen. Waarschijnlijk zal hij
twee of drie leden van het huidige
kabinet laten vallen om er nieuw
bloed in te brengen
vormen den meest bevredigenden
stap tot den terugkeer van den
vrede, waarop wij in deze onvol
maakte en oorlogsmoede wereld
konden hopen".
Sprekende over het verdrag met
Italië zeide Byrnes, dat de weige
ring van de Sowj et-delegatie om het
geschil van Amerika em de Sowj et-
Unie over Joego-Slavië ter beslis
sing aam de vredesconferentie over
te laten, Amerika in een moeilijker
parket bracht dan de meeste men.
sohea beseffen. Want;, zoo zeide
Byrnes, indien wij, in een afzon
dierlijk verdrag met Italië, Triest
aan Italië lieten, zouden de regee-
rinigen van Sowjet-Rusland en Joe-
on,Setwijfeld ook een
afzonder lyk vredesverdrag met
Italië eischen en daarin Triëst aan
Joego-Slavië toewijzen.
Byrnes noemde de door Frankrijk
voorgestelde oplossing „eerlijk en
bruikbaar", indien de volken, die er
het meest bij betrokken zijn, eraan
meewerken.
Byrnes erkende, dat geen der
vier groote mogendheden van mee
rling is, dat haar bestuur van
Duitechland goed functioneert en
kondigde in dit verband aan, dat dé
militaire vertegenwoordigers van
Amerika in Duitsehland deze week
opdracht zullen krijgen, met elk der
drie andere regeeringen samen te
werken in belangrijke bestuursza
ken als financiën, vervoer, handel
en industrie.
Opgericht ls een centraal bu
reau voor de ratten, en muizen-be-
strüd'ing. Secretariaat Hobbemastr.
26, Amsterdam.
Koningin en Prinses Juliana plaata
genomen.
Allereerst sprak de ree tor. magni
ficus, prof. dr. J. Boeke, die er op
wees, dat de Universiteit na de hul»
diging van het geestelijk verzet in
de personen van Kardinaal de Jong
en ds. G-ravemeyer het daadwerke-
'ijk verzet wil eeren in den persoon
van Prins Bernhard.
Na het uitspreken van de formula
en den koninklijken doctor de cappa
te hebben omhangen, hield prof. van
der Valk de gebruikelijke toespraak.
Van de veelzijdige verdiensten van
Z. K. H belichtte de promotor een
aspect, n.l. dat de Prins er ln ge.
slaagd is in tegenstelling met
hetgeen in verschillende andere lan
den heeft plaats gevonden de ge
wapende illegaliteit in ons land tot
één geheel te smeden, hetgeen ook
zijn invloed gehad heeft op het on
gewapende verzet
Toespraak van den Prins.
Prins Bernhard dankte allereerst
den Senaat voor de hem verleende
onderscheiding en gaf uiting aan
zijn waardeering voor alle vormen
van het verzet. Het geallieerde op
perbevel en in het bijzonder gene
raal Eisenhouwer had den grootsten
lof voor het Ned. verzet. Sprekende
over de ontwikkeling in Nederland
na de bevrijding, waarschuwde spr.
met klem tegen moedeloosheid.
Vooral waarschuwde hij tegen het
gekanker. In het bijzonder de oud
illegalen dienen te beseffen, dat ln
dezen tijd van wederopbouw geen
afbrekende critiek past. Spr. deelt
het vertrouwen van Churchill in da
toekomst van ons land ten volle.
Het nieuwe Nederland, waarvoor wjf
hebben gestreden, is langzaam
groeiende. Wanneer wij met Goda
hulp idealisme weten te paren aan
geduld en harden arbeid, zal het
waarachtig wel gaan."
In de aula hield Prins Bernhard
een receptie, waarby H. M. de Ko
ningin het eerst haar gepromoveer»
den schoonzoon complimenteerde.
De Prinses en drBernhard tijdentt
de lustrumfeesten te Utrecht
1 2. Tobias schrok van belgerinkel.
»,Wel allewie zou daar nu nog
kunnen zijn?"
Hy liep vlug de gang in, roetste
trap af en opende de deur,
„Hallo, Tobias!" klonk hem tege
moet, ,hoe gaat het ermeej" „Ha,
Binky, ben y het.
Nog geen minuut geleden dacht
aan je en vroeg me af hoe het wel
met je zou gaan. Nog steeds ver
tegenwoordiger by die sokken-
fabriek?"
„En, of, Tobias, en lk bea bevpis
derd tot buitenlandsch vertegen
woordiger en daarvoor heb ik je
hulp noodig„Myn hulp?" vroeg
Tobias verbaasd, „wat heb ik voor
verstand van sokken, ik weet alleen
hoe je ze aan moet trekken
Degenen, die betrokken zijn bij
den internationalen handel, ver
wachten, dat de Amerikaansche
leening aan Groot-Britannië over
het algemeen Nederland ten voor
deel zal strekken, doordat de voor
waarden voor den wereldhandel
zullen verbeteren en Nederland
daardoor een betere kans krijgt,
Engelsche machines te koopen en
Nederlandsche landbouwproducten
aan Engeland te verkoopen.
Wegens het uiteenloopende en
veelzijdige karakter van den Ne
derlandsche handel, is men van
meening, dat nagenoeg elke ver
betering in den wereldhandel, ook
een verbetering voor Nederland be-
teekent.
Dr. J. w. Beyen (Nederland),
directeur van de Internationale
Bank voor Wederopbouw en Ont
wikkeling verklaarde: „Tengevolge
van het feit, dat de leening den in
ternationalen hiandel vergemakk-
lijkt, moet zij van voordeel zijn
voor alle landen, die internationaal
handeldrijven en hiervan is Neder
land een treffend voorbeeld".
1 Dr. A H. Philips, een lid van de
onlangs geliquideerde Nederland
sche economische missie te Wash
ington, was dezelfde meening toe
gedaan, Hij noemde de leeningi
„een noodzakelijke voorbereidende
maatregel ter uitbreiding van den
internationalen handel in overeen
stemming met de principes van de
Uno". Dr. Philips zei, dat de lee
ning beschouwd kon worden als
een preventieve maatregel, welke
de vorming van groote economische
blokken, die den Nederlandschen
handel zouden kunnen verstikken-
voorkomt.
Nederlandsche woordvoerders te
Washington zijn van oordeel, dafi
een behoorlijke kans bestaat, datl
Engeland tengevolge van de lee
ning zijn versoberingsprogramma
zal kunnen verzachten en Neder
landsche bloemen, groenten, fruit-
boter, kaas en andere producten
zal kunnen koopen. Daarentegen,
zoo zeggen zij, zouden de Nederlan
ders in staat zijn Engelsche machi
nes, waaraan de Nederlandsche in
dustrie behoefte heeft, te koopen-
Zij voegden er aan toe, dat de toe
nemende exploitatie-mogelijkheden
voor de Nederlandsche koopvaardij
vloot. die normaliter een groot ge
deelte van het exportdeficit van
het land voor zijn rekening neemt;
ook een groot voordeel zou kunnen
opleveren.
