G. B. SHAW
fA<!
fel
DADER
De slagboom ging omboog
bij zijn negentigsten verjaardag
f'7 'r\\
f V
de Onbekende'
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
WOENSDAG 24 JULI 1946
PAGINA 2
DE KOMENDE GRAAN-
OOGST
t BOUWERS VOOR DE
WEHRMACHT
A
DE VIERDAAGSCHE
Groote persoonlijkheid,
intelligent schrijver, maar
geen onsterfelijke
Kan Prof. Seliermerhorn
niet lezen?
v
OP MARSCH DOOR
OORLOGSTERREIN
Feest in Gro*>sbeek
Reynolds streek jnet zijn hand over
afck kin»
Ge-lijk reeds was aangekondigd
gullen ook dit jaar de landbouwers
niet dé vrije beschikking hebben over
hun oogst van granen en peulvruch
ten. Imnrers tenende de huidige
rantsoeneering voor mensch en dier
te handhaven zal nog 60 70 procent
fvan onze totale behoefte aasti brood
granen en nog 500.000 a 600.000 ton
yoedergranen moeten worden geïm
porteerd. De binneniandsohe tarwe
gal geheel voor mensc-he-lijke con
sumptie worden bestemd, terwijl van
rogge een bepaalde hoeveelheid zal
[worden gereserveerd voor rogge
brood- en lcoekfabricage.
Bovendien moet rekening worden
gehouden met de mogelijkheid, dat
rogge in de brood melange zal worden
ppgenomen.
Bepaalde hoeveelheden en kwali
teiten gerst en haver, groene erw
ten en schokkers zijn bestemd voor
grutterswarenfabricage en andere
fcndustrieele doeleinden. Voor vee
hoeder worden bepaalde hoeveelhe
den rogge, haver, gerst en peul
vruchten vrijgegeven. Ook tA.v, de
prijzen worden maatregelen geno
men.
I>e Maastrichtsche kamer van het
Jbijzonder gerechtshof te 's-Hertogen-
bosch heeft uitspraak gedaan in de
$aak tegen de aannemers gebr. G. en
'J. Knols te Maastricht.
Deze hebben terecht gestaan ter
zake hulpverleening aan den vijand:
in de jaren der bezetting hebben ze
n.l. voor de Duitsche Wehrmacht te
Maastricht vier houten geschutsto
rens gebouwd en later, op het Duit
sehe vliegveld te St. Truiden (B.j,
ongeveer 30 hangars en loodsen.
De advocaat-fiscaal, mr. baron Van
Voorst tot Voorst had tegen ieder
drie jaar gevangenisstraf geëischt.
Het hof veroordeelde hen tot 15
maanden gevangenisstraf met aftrek
van de reeds in kampen ondergane
vrijheidsstraf van 15 maanden, zoo
dat beiden er zonder verdere straf
af kwamen.
De advocaat-fiscaal heeft tegen
dit vonnis onmiddellijk cassatie aan.
geteekend.
De aankomst van de Koninklijke familie voor de opening van de
nieuwe zitting van de Staten-Gen&raal in de
Ridderzaal te Den Haag
Er is een tijd geweest dat iedere
verjaardag van Shaw 'n evenement
wasDat er geen twee weken
voorbij konden gaan of deze meest
geinter view de, meest gefotogra
feerde man ter wereld kreeg repor
ters op bezoekIn G BShaw zat
steeds copieEn wanneer hij dan
het onderhoud begon met „Mooi
weertje vandaagheeren"9 barst
ten de journalisten in een schater
lach uit en keken ongeloovig naar
Ja, dat schijnt een gekke vraag,
maar niemand minder dan .Prof.
Gerretson zegt zulks te vreezen.
Het is wel ontstellend te bedenken,
dat de Technische Hoogeschooi een
professor heeft bezeten, die niet
eens lezen kan, doch nog veel er
ger, dat die desondanks hoogge
leerde persoon nota bene minister
president is geweest. Waarom laten
wij onze kinderen studeeren, als je
zonder te kunnen lezen zulke
hooge banen kan bemachtigen?
We meenen te droomen maar het
staat er toch in enkele bladen die
een nog wel telegrafische dupliek
van Prof. Gerretson op een ver
klaring van den oud-premier be
vatten. De genoemde hoogleera
ren voeren een polemiek over Indie,
waarbij het er vrij Spaansch aan
toegaat. Wij laten als een voor
beeld van professorale collegialiteit
de telegrafische dubliek in haar
geheel volgen.
.Collega Schermerhorn bemint
de phantasie. Zijn con brio op
tafel geworpen bewijsstuk, citaat
uit mijn 3 Nov.-artikel slaat ech
ter helaas op zijn Delftsche
verklaring als een tang op een
varken. Ijlings dus een nieuwe
verklaring: collega beweert thans
mij te hebben verzocht ,.de r.eer
precieze beschuldiging"die hij
Joost weet hoe, in dit citaat
schijnt te lezen. ..waar te ma
ken". Nieuwe phantasie: zeven
woorden, zeven verzinsels! Want
collega vTzn/'ht mii 17 Dec.
de luchtZoozeer was men gewoon
elk woord van G. B. Sm te koeste
ren als een parel van verrassing
en humor
Oorlog en papierschaarschte heb
ben zijn persoon noodgedwongen van
het eerste plan verdreven; maar a.s.
Vrijdag zal de naam G. B. Shaw
weer door den aether galmen, en de
kranten van Brazilië en Finland,
van Waalwijk en Shanghai zullen
zijn geboortedag herdenken. Zijn
negentigste.
Van veel auteurs kan men zeggen
dat ze tegen iemand of iets ten
schriftelijk iets geheel anders,
namelijk inlichtingen over de te
uwer beschikking staande gege
vens, die u met vry groote ze
kerheid deden aannemen", dat de
in het citaat weergegeven Brit-
sche lezing de juiste is. Collega
kan, vrees ik, niet lezen. Aan
dit door collega 17 Dec. werkelijk
gedane en natuurlijk niet aan het
door hem 17 Juli met politiek
oogmerk gefantaseerde verzoek
heb ik 11 Jan. op correct afdoen
de wijze voldaan. Cetera in week
blad''.
Dat Prof. Schermerhorn de phan
tasie bemint, is o.i. niet zoo er&*
Iedereen heeft zijn liefhebberijtje:
de ex-koning vanItalië verzamelde
munten, een andere koning vond 't
fijn om op een locomotief te rijden.
Dat het zeven woorden en zeven
verzinsels zyn, nu ja, het getal
zeven is in den Bijbel een heilig
getal.
Maar dat Prof. Gerretson vreest,
dat zijn collega niet lezen kan,
kijk dat is trekker. Aan beide zij
den, want een professor, die niet
lezei Kan, klinkt vreemd, doch
anderzijds, dat een hoogleeraar
vreest, dat zijn collega niet lezen
kan. schijnt ook abnormaal. Het
wordt werkelijk benauwend verder
te vragen, aan welk professoraal
been de schoen nu eigenlijk wringt.
Welke normale professor, die
bovendien lezen kan. beantwoordt,
de vraag, of men van een Indië-
debat een tropenkolder kan krlj-'
gen.
Of kon de telegraaf beambte, die j
het telegram van professor Ger-1
ret son doorseinde, soms niet lezen?
George Bernard Shaw
Caricatuur van Capek.
strijde trokken. Shaw nam den
degen op tegen alles en ledereen.
Hij is de vleeachgeworden uitdaging,
een enfant terrible dat niet ophoudt
ongelegen vragen te stellenwaar
om vleesch eten, waarom vivisectie,
waarom eigendom, waarom tooneel
zonder inhoud, fantasielooze kunst,
lage loonen. lange arbeidsuren, krot
woningen. waarom smerige steden,
waarom echtscheidingen, om van
zijn vragen over godsdienst nog te
zwijgen. En hij wacht niet op ant
woord, maar geeft het antwoord
zelf in de brillante dialogen van
zijn tooneelstukken of in essays vol
demonische satire.
Hoeveel bewondering men echter
moet hebben voor zijn kolossale
vruchtbaarheid in ideëen en geestig
heden, voor zijn strijdlust en voor
zijn ridderlijkheid in den strijd, toch
vraagt men zich afwat van dit
alles is blijvend?
Reeds voor zijn 75ste jaar trof
Shaw maatregelen om zijn onsterfe
lijkheid te verzekerenhij bepraatte
Nijmegen, 23 Juli 1946.
(Van onzen specialen verslaggever)
Alleen de pick up installatie
gaf onmiskenbare teekenen van
slaperigheid.
Toen wij tenminste even om
half zes het terrein van de ,,Ver-
eenigingopkwamen en duizen
den wandelaars de ooren spitsten
op de eerste maten van de luid
spreker-muziek heelemaal uit
geslapen, zoo frxsch en al vol
ongeduld liep deze marsch vol
komen dood in een aantal slepend
valsche klanken: de eenige wan
klank bij den start
Het motregende: er was weinig
wind en Nijmegen ontwaakte in
gedempt grijze halftonen. Trams
reden af en aan, groote autobus
sen van de NedSpoorwegen
brachten de deelnemers naar de
startplaats en om half zes ging
eindelijk de witte slagboom om
hoog: De dertigste Nijmeegsche
Vierdaagsche was begonnen, een
tikje nerveus, een weinig onge
duldig maar in zeer opgewekte
stemming
En daar gingen ze dan: voorop de
„vyf en vijftigers", in kleine groep
jes, met tweeën of drieën of nog
alleen, eerst later kwamen de
grootere groepen.
Sommigen trokken de poort uit
of ze even vijf sigaren gingen halen
om den hoek, anderen hadden iets
in hun oogen, dat ook de trekvogels
in het najaar moeten hebben: de
onrust der verten en de onverzette
lijke wil om hetgeen achter den
horizon is, te zien. De commandante
van een kleine groep V.H.K.-ers
„vooral -de vrouwen zijn niet meer
te houwenbeklaagde zich een lid
van het comité zei: „Geeft acht
en kalm aan hoor jongens!"
Daar was het echtpaar, dat tot
tweemaal toe terugkwam, den weg
niet wist, toen in een verkeerde
klasse meeliep „zie je uou wel,
Hans Wat zit je dan te zaniken!"
en naar onze meening eigenlijk
aan een soort ruimtevrees leed 40
kilometer en dat vier dagen lang
Om kwart voor zeven volgde de
rush van de „veertigers", de klei-
nere groepen werden schaarscher
donkere uniform-rechthoeken, stram,
marcheerend, passeerden de poort,
militairen van allerlei wapens, kleu
rige groepen vrouwen en meisjes
Om 7.25 marcheerden de eerste deel
nemers voor de dertig kilometer af,
de junioren, ongeduldigsten en de
onbezonnenste dikwyls
De grijze ochtend werd traag tot
paarlmoer boven de weilanden en
korenvelden ten duiden van Nyrne-
Rodin om zijn markanten kop in
brons te doen. En t.o©n buste
klaar was zei hij spottend: „Over
1000 jaar zal het biografisch woor.
denboek vermelden: Shaw Bernard.
Model voor buste van Rodin. Verder
onbekend". Een van zijn vele biogra
fen, Frank Harris, gelooft dat dit
grapje wel eens meer waarheid zou
kunnen bevatten dan Shaw heeft
bedoeld of wenschen zou. „Shaw is
een harde werker" zegt hij, „maar
zijn werk mist het stempel van
grootheid. Men amuseert zich met
zijn stukken, maar niet beter dan *n
bioscoop of circus, en een uur later
kost het moeite zich te herinneren
waar het eigenlijk over ging. Hij is
de geestigste schrijver van zijn tijd,
misschien zelfs van de heele Engel-
sche litteratuur, maar lévend zipn
zijn stukken niet, geen van allen
j Al blijft dit nogal onvriendelijk
citaat voor rekening van dezen
I biograaf, we gelooven toch, dat
j Shaw's werk minder belangrijk is
dan zijn persoonlijkheid.
Wanneer de naam Shaw zal voort
leven zal het zijn om zijn persoon-
j lijkheid. En Shaw heeft altijd on
feilbaar de manier geweten om zijn
persoonlijkheid in het volle licht te
plaatsen.
Op zijn 90sten verjaardag gunnen
wij den modernen Methusalem deze
mioliefteit gaarne.
Op 23 Juli, des morgens om
half zes, verlieten de eerste deel-
nemers aan de 30e Vierdaagsche
i het terrein der Vereeniging"
i In totaal hadden zich 4369 deel- j
nemers opgegeven, waarvan er
4011 gestart zijn. 311 militairen
loopen mee in groepsverband, j
terwijl 84 verschillende groepen
j dezen wandeltocht meemaken.
Onder de deelnemers zijn ruim
j 800 dames Het buitenland is ver- j
j tegenwoordigd met 3 Denen, een
I groep Franschen van 11, die de
i 55 K.M. loopt en nog één
Franschman in gezelschap van
niet minder dan 5 Frangaises,
i die de 4 X 40 K-M hopen te ha-
len Eenige Belgen completee-
j ren deze buitenlandsche minder-
heid,
I Er hadden zich om zes uur
nog 28 deelnemers niet afge-
i (mel:d j
j Het parcours was volgens de
meening der veteranen zwaar en
I vooral het heuvelachtige deel by
den Piasmolen eischte veel.
gen De 55 km.-klasse zwenkte breed
uit over 't Maas-Waalkanaal, sloeg
daarna links af op Diervoort aan en
bereikte via Overasselt Heumen,
waar de veertigers" zich bij hen
voegden.
In Heumen troffen we de eerste
slachtoffers: we zouden hen de
„zeer lichte gevallen" willen noe
men, wanneer dit woord een niet
zoo onaangename actualiteit had
een paar „doorweekte" voeten, een
„onwillig spiertje", maar het tempo
bleef zeer hoog.
In de verte blauwden reeds de uit-
loopers van het Reichswald, toen
men de twee torens van de Cuyk-
sche kerk links liet liggen en op den
Plasmolen afging. Reeds bij da
startplaats waarschuwde een groot
bord, dat er daar buiten de paden
nog mijnen lagen en wanneer dit niet
voldoende herinnering aan den oor
log was de zwaar geschonden om
geving zal voor de veteranen den
Weemoed om de oude herinneringen
aan deze goede pleisterplaats nog
dieper gemaakt hebben.
De keurige stoet klimt omhoog,
den Kiekberg op en plotseling breekt
de zon door, over heide on bosch.
Daar zyn de zangers aatuurlyk
schalt het „Jippiejaja", weer dwara
over de Vierdaagsche Marsch heen,
maar even later waaien "larden van
het „zeerooverslied" over en van
„Vader Jacob" (de rustige wande
laars) die „nooit verloren ,?aat" (te
midden van de pittigheid der tippe-
Taarsi.
Groesbeek, waar ook de dertigers
zich aansluiten, bereidde hun een
zeer enthousiaste ontvangst. De 2
oudste Vierdagenwandelaars kre
gen er zelfs op de kiosk een mandje
boschbessen aangeboden, maar niet
iedereen loopt ook zyn twee-en-twin-
tigste Vierdaagsche zooals de hee
ren Dinkhuyzen uit den Haag en
van der Kaay uit Arnhem.
De militaire kapel uit Den Bosch
die op de kiosk concerteerde en do
hellende dorpsstraat vol spandoeken
met beste wenschen schonken waar
schijnlijk een laatste tonicum voor
degenen die „hun beenen" gingen
voelen Het ging op huis aan.
Even na den middag kwamen ze
binnen twee, drie tegelijk, meestal
deelnemers uit de 30 km. klas, een
beetje moe, sommigen een beetje
hinkend „Meid, ik dryf gewoon
vooruit op m'n blaren maar de
meeste junioren beweerden er nóg
wel dertig te lusten.
Even later, waren ze al aan het
dansen. Dat de groote „slag"
nog moet komen, begrepen de vete
ranen beter en toen opa, al aardig
in de 70, met een nonchalant tikje
aan z'n pet voor het applaus bedankt
|had bq zijn intocht heelemaal al-
leert liep opa verdween ie zeer
j schielijk, alsofnou Ja, die eerste
I dag beteekent niks
22)
Je hebt die dames gesproUei..
met wie miss Laureen gisteravond
gedineerd heeft. Hebben zij ets
ongewoons in haar houding of ge
drag bemerkt?
Jenkins schudde het hoofd.
Niets van beteekenis, zeiden zij
Maar na heel wat strubbelingen
heb ik ze zoo ver gekregen, dat ze
toegaven, dat zij haast scheen gehad
te hebben, om weg te komen. Ze
zat voortdurende op haar horloge
te kijken, zeiden ze.
De inspecteur klemde zijn lippen
pp elkaar.
Aha, is het toch waar? zei hU
feven later. Eigenaardig, dat ze zich
dan niet kon herinneren, hoe laat
ze was weggegaan, toen ik haar daar
Daar vroeg. Hoe staat het met de
kellners van het restaurant? Nog
wat bijzonders?
Alleen wat ik u al door de tele
foon gezegd heb, Sir Twee kellners
■wisten positief, dat miss Laureen om
8.25 was weggegaan, en de portier
bulten zei, dat de dame een rose
mantel droeg en geen taxi wilde
bebben.
Dat klopt met hetgeen ze gezegd
heeft. Maar Jenkins, die mantel is
met zwart gevoerd en ook het bin
nenstebuiten te dragen. Dat heeft
ze verklapt. En in de zak zat een
zwarte shawl of misschien een klein
zwart mutsje. Die moderne dames
hoofddeksels behoeven niet veel
plaats in te nemen
Jenkins dacht na.
Aan beide kanten te dragen,
hé?
Er is niets opvallends aan een
zwarten mantel en hoed, vervolgde
Reynolds, terwyl zij in een rosen
man tol, blootshoofd en met haar
gouden haar natuurlijk opgemerkt
zou zijn, terwyl zy rondzwierf al
vorens naar Spencers atelier te gaan.
Ik ben aan Spencers adres ge
weest, vervolgde Jenkins en heb
daar den concierge gesproken.
Richard Spencer is vrijgezel en een
beetje verliefd op Laureen, naar de
vrouw, die zyn flat schoonhoudt,
me vertelde. Ze zegt, dat zijn heele
atelier vol hangt met schetsen van
haar.
De inspecteur floot zachtjes.
Spencer Is dus erg op het meisje
gesteld?
Jenkins lachte.
Er zijn er dozijnen, zooals hij,
naar ik hoor, Sir. Verbaast me niets
Zy is even by~~de hand als knap.
Ik b i vorige week naar haar revue
wezen kijken. Lansberg financiert de
opvoeringen, naar ik hoor.
De detective ktfam tot een plotse
ling besluit.
Bel den schouwburg even op en
reserveer voor van avond een
plaats voor me. Ik wil haar zelf
eens in actie zien en eens probeeren
te ontdekken, waarom de menschen
zoo met haar wegloopen.
Dat zult u gauw genoeg mer
ken, voorspelde Jenkins. Een hoek
plaatsje achter in de stalles zal wel
het beste zfjn. Niet te opvallend.
Toilet behoeft u niet te maken. Sdr.
Maar de Inspecteur was reeds van
dit onderwerp afgestapt.
Laat afdrukken van deze foto
van den doode naar alle couranten
sturen met dc boodschap, dat wij
inlichtingen omtrent hem noodig
hebben, beval hij. En laat dan
tegelyk nog een extra afdruk voor
my maken.
Ik zal er direct voor zorgen,
beloofde Jenkins.
Ook moet ik wat meer weten
omtrent die Valerie, vervolgde
Reynolds.
Hy vertelde, in het kort alles, wat
hij wist en toonde Jenkins de en
veloppe, welke Carter met een
schema van een adres had voorzien^
Laat deze reproduceeren en ver
zoek eenieder, die den brief gezien
of ontvangen heeft, zich terstond
met ons in verbinding te stellen.
De bus is om 7.15 uur v.m. ge
licht, overwoog Jenkins hardop
Brief voor W. I-district. H'm. Moet
'b middags om een uur of twee be
zorgd zyn, zou ik denken.
Zoo ongeveer, gaf de inspec
teur toe. op zijn horloge kijkend. Ik
moet nu weg. Ik ben ten huize van
mr. Lansberg, als je mij noodig
hebt. Dat ia ergens in de buurt van
Adelphi. Zoek zyn nummer op en
telefoneer me, zoodra het rapport
van de sectie op het lijk binnen
komt.
Eigenaardig, dat er geen sleutel
van de flat op den doode gevon
den is, merkte Jenkins op. En geen
brieven of papieren ook. Wat we in
zijn zakken gevonden hebben, ligt
hier in deze doos.
Goed. Binnen vier-en-twintig
uur zullen we misschien iets over
dezen Leslie Delmond hooren van
zyn hospita, of waar hy ook
woonde.
Weet u, dat ik alle flats van
Beresford Street 49 af ga, om den
bewoners te vragen, of zy misschien
een brief gepost hebben geadres
seerd aan een zekere Valerie? vroeg
Jenkins.
De inspecteur dacht even over
deze vraag na.
Neen, zei hy eindelyk. Dat
meisje, Bertha Mackie, vertelde mij,
dat de doode haar gevraagd heeft,
of er wel eens een meisje, Valerie
genaamd, by haar meesteres kwam.
De kans is dus heel groot, dat die
brief uit haar flat afkomstig was
en ik zou er heel wat voor over
hebben, om te weten wat er in
stond.
u laat Laureen zeker bewaken?
vroeg Jenkins»
-• '■*- m 'f»
Reken maar, verzekerde Rey
nolds hem nadrukkelyk, terwyi hij
zijn hoed opzette. Maak jy nu
direct werk van de couranten.
In de ruime hall van Lanaberg's
woning kwam de inspecteur tegen
zyn wil onder den indruk. Zyn werk
bracht hem dikwijls in vorstelijke
huizen, maar de sti\te en waardig
heid, welke hier heerschten, waren
iets geheel nieuws voor hem.
De woning besloeg de geheele
eerste verdieping en het interieur
was blykbaar geheel verbouwd naar
den smaak en de wenschen van
den eigenaar. Deuropeningen waren
breeder uitgebroken en behangen
met rijke draperieën. Dikke tapijten
smoorden alle geluid. Zelfs Rey
nolds' ondeskundige oog kon do
schoonheid ontdekken in enkele
exquise beeldhouwwerken, welke een
zeer gunstige belichting ontvingen
door een groot gebrandschilderd
raam.
Hy probeerde het gevoel van on-
bewusten eerbied, dat hem besloop,
van zich af te zetten. Hy hield zich
zelf voor, dat een dergeiyke aan
kleeding niet Engelsch was en dat
de olijfkleurige bediende met zyn
sluwe oogen, die zijn kaartje had
aangenomen, een dago was
Hy schrok byna, toen hij den man
plotseling weer vlak naast zich ont
dekte. Met een sterk buitenlandscli
accent zei hy:
.iWiuai j
