O. O. M.
MEISJES
MONO,pols
De Ratelslang"
m vK.r.nMi>iMU\sis
flinke
distillateursknecht
GESLOTEN
De Nederl. koopvaardijvloot
Redenaarskunst op de vredes
conferentie
Adverteert
in dit blad
DONDERDAG 8 AUGUSTUS 1946
PAGINA 8
Tonnage-positie voor en
na den oorlog
VERRADERS VEROORDEELD
DE .VEENDAM" NAAR
AMERIKA
BEPERKING RIJWIEL-
VERVOER
DE MENSCH EN HET
WOORD
Spaak, zoon van een dichter
VLAARDINGEN
Dr A. M. Duyzings
Praktijk hervat
VACANTIE!
OMER
'UURTJES
WEGENS VACANTIE
VAN DER SMAN'S DROGISTERIJEN.
□□□□□anDDnDcoonanD
uaoaaanaDanaaoocxn
Geringe Kosten
STOOMWASSERIJ „DE PAUW"
KEN MATNARD in
2
CORELLI'S
Toen in September 1939 de
tweede wereldoorlog uitbrak, was
zich in onze handelsvloot juist
een vernieuwingsproces aan het
voltrekken. Tengevolge van het
intreden van den oorlogstoestand
werd dit proces echter plotseling
afgebroken. Weliswaar kwamen
tusschen 1 September 1939 en 10
Mei 1940 nog verschillende nieuwe
schepen gereed, doch daar staat
tegenover, dat gedurende deze
periode reeds vrij ernstige ver
liezen werden geleden Toen ook
Nederland in den oorlog werd be
trokken, namen de verliezen een
steeds grooter omvang aan en
stegen uiteindelijk tot een totaal
generaal van ca. 1% millioen bruto
registerton.
Gedurende de afgeloopen maan
den is er ten aanzien van onze
scheepsverliezen reeds het noodige
cijfermateriaal verzameld terwijl
daarnaast gegevens zijn gepubli
ceerd over onze vóór- en na-
oorlogsche vloot. Het doel van
onderstaande beschouwing, ont
leend aan het „Scheepvaart-
Bulletin", is echter om na te gaan,
hoe groot de vloten der verschil
lende categorieën van reederijen
waren op 1 September 1939. hoe
veel schepen en tonnage hiervan
verloren zijn gegaan, alsmede welk
gedèelte van de vooroorlogsche
vloot ons thans nog ten dienste
staat.
In het algemeen kunnen de
Nederlandsche Scheepvaartmaat
schappijen worden onderverdeeld
in vier groepen, welke hierna
worden behandeld naar de grootte
Van de bruto-registertonnage.
Welke in 1939 onder iedere cate
gorie ressorteerde
Wij merken hierbij op. dat de
cijfers. Welke hier volgen, uitslui
tend betrekking hebben on schepen
van meer dan 500 B.R.T, terwijl
Onder passagiersschepen uitsluitend
werden verstaan die schepen,
welke meer dan 100 hutpassagiers
kunnen vervoeren
Lijnreederijen
Het aantal maatschappijen dal
uitsluitend de lijn vaart beoefent,
bedraagt 19. waarvan twee het
verkeer in het Verre Oosten be
dienen, terwijl een in West-Indië
werkt. De vloot van deze reede
rijen was per 1 September 1939
als volgt samengesteld:
51 passagiersschepen
met 570.527 B.R.T.
314 vrachtschepen
met 1.190.524 B.R.T.
Totaal:
365 schepen met 1.761.051 B.R.T.
Wanneer wij in aanmerking
nemen, dat de geheele Nederland
sche handelsvloot 591 schepen en
2.723.747 BRT omvatte. dan
blijkt hieruit direct de groote be-
teekenis van de lijnvaart voor ons
land Niet minder dan 61% van
het aantal schepen en 65% van de
totale tonnage vond emplooi in
deze vaart
Gedurende de oorlogsjaren gin
gen van de lijnreederijen niet
minder dan 203 schepen met
946 690 B.R.T verloren hetgeen
resp 56 en 54% van het voor
oorlogsche totaal uitmaakt. Onder
de verloren gegane schepen be
vinden zich 22 passagiersschepen
met 243 968 B.R.T
Van de reederijen werden het
zwaarst getroffen de Koninklijke
Nederlandsche Stoomvaart Maat
schappij. Rotterdamsche Lloyd
V.N.S. Holland-Amerika-Lijn. en
Wm H. Müller Co.. welke alle
meer dan 50% van hun tonnage
verloren Naar verhouding nog
zwaarder ge'roffen werden P A.
van Es Co. en Smith van
Ommeren, welke ieder slechts één
schip bezaten. Beide schepen zijn
vergaan, zoodat de eigenaren ge
heel van de vaart werden uit
gesloten.
Tenslotte zij nog opgemerkt, dat
de Middellandsche Zeevaart Com
pagnie begin 1940 in liquidatie
trad, zoodat het aantal lijnreede
rijen met één verminderde.
Wanneer wij thans de balans
opmaken van het aantal schepen
van lijnreederijen. welke den oor
log hebben overleefd, komen wij
tot de volgende cijfers:
29 passagiersschepen
met 292.410 B.R.T.
133 vrachtschepen
met 521.996 B R.T.
Totaal:
162 schepen met
814.406 B.R.T.
Tankreederijen
Gerekend naar tonnage-grootte
volgt thans de categorie van maat-
schapijen. welke de tankvaart be
oefenen. In totaal zijn er 9 be
drijven, waarvan er 3 uitsluitend
buiten Europa werken. De vloot
bestond op 1 Sep'ember 1939 uit
109 schepen met 528.442 B.R.T.,
hetgeen resp 18 en 19% van onze
geheele handelsmarine uitmaakte.
Hoewel de verliezen aan tanker
tonnage nog geen 50% van hun
vooroorlogsche totaal uitmaken,
zijn ook hier zware klappen ge
vallen. In totaal gingen 42 tankers,
metende 217.638 B.R.T.. verloren
hetgeen ten opzichte van de voor
oorlogsche tankvloot resp. 39 en
41% beteekent De zwaarste ver
liezen werden geleden door de
Petroleum Indus'rie Mij. en de
Ned. Koloniale Tankvaart Mij.,
welke resp 3 en 4 schepen be
zaten. waarvan er niet één terug
keerde. Hierna volgen de Mij. ,De
Maas" en de N.I.T.. die beide ca.
60% van hun oude vloot verloren
Uit het bovenstaande volgt, dat
van de tankvloo* 1939 ons nog
ten dienste staan 67 schepen van
totaal 310 804 B.R.T.
Trampreederijen
In totaal vinden 19 maatschap
pijen uitsluitend hun emplooi in de
algemeene vrachtvaart; 6 hiervan
zijn gevestigd in Ned. Oost-Indië.
De vloot, waarover deze tak van
zeevaart bij het uitbreken van den
oorlog beschikte, omvatte 87 sche
pen met een totale bruto-tonnage
van 295.226, hetgeen ten opzichte
van de totale koopvaardijvloot
resp, 15 en 11% uitmaakte.
Van de verschillende categorieën
van reederijen. heeft de tramp
vaart verreweg de zwaarste ver
liezen geleden. In totaal keerden
61 schepen met 203.472 B.R.T., of
resp. 70 en 69% van het voor
oorlogsche totaal niet in de thuis
havens terug. Het zwaarst 'getrof
fen werden 8 reederijen, welke in
1939 1 of 2 schepen exploiteerden
en deze alle ten onder zagen gaan.
Voorts leden 8 maatschappijen een
verlies, varieerende tusschen 54 en
93%, n.l. Erhardt Dekkers, Mij.
„Vrachtvaar", Scheepvaart en
Steenkolen Mij., Mij. „Millingen",
Zuid-Holl. Scheepvaar Mij., N.V.
„Houvaart", Halcyon Lijn en Java-
China Trading Co.
De hierboven gepubliceerde ge
gevens leeren ons, dat van de
vooroorlogsche trampvloot momen
teel nog slechts 26 schepen met
91 754 B.R.T. beschikbaar zijn.
Lijn-/Trampreederijen
Behalve de zoojuist behandelde
groepen van reederijen is er nog
een vierde categorie, welke wordt
gevormd door maatschappijen, die
behalve de lijnvaart ook de alge
meene vrachtvaart uitoefenen. Het
komt gewenscht voor deze groep,
welke 3 reederijen omvat, hier
afzonderlijk te vermelden.
Op 1 September 1939 bestond de
vloot van deze categorie uit 30
schepen én 139.028 B.R.T., hetgeen,
zoowel naar schepen als tonnage
5% van het totaal uitmaakte.
Na de trampvaart hebben de ge
mengde reederijen de zwaarste
verliezen geleden. Niet minder dan
19 schepen met 85.796 B.R.T, of
resp. 63 en 62 van de voor
oorlogsche tonnage, gingen ver
loren. Uit het bovens'aande volgt,
dat de lijn-/trampreederiien thans
nog 11 schepen en 53.232 B.R.T.
van hun oude vloot in exploitatie
hebben
Uit het vorengaande blijkt de
on'wikkeling van onze koop
vaardijvloot sinds 1939 De in deze
beschouwing vermelde gegevens
kunnen thans als volgt worden ge
recapituleerd:
Categorie:
I. Lijnreederijen
II. Tankreederijen
III. Trampreederijen
IV. Lijn-/Tramp
reederijen
Totaal
Totale vloot 1939 Restant vloot 1939 Verlies
Aantal B.R.T. Aan'al B.R.T. Aantal B.R T.
365
1.761.051
162
814361
56
54
109
528.442
67
310.804
39
41
87
295.226
26
91.754
70
69
30
139.028
11
53 232
63
62
591
2.723.747
262
1.270.151
55
53
De 48-jarige Amsterdammer L. G.
J. van Arem, die in 1943 werkzaam
was bij de Fokkerfabrieken te
Amsterdam en aan de fabrieks-
recherche mededeelde, dat enkele
zijner mede-arbeiders gelden in
zamelden ten behoeve van hulpbe
hoevende betrekkingen van kame
raden, die door de Duitschers
gevangen waren genomen, is
Woensdagmorgen door het bijz.
gerechtshof veroordeeld tot 8 jaar
rijkswerkinrichting. Tegen hem was
20 jaar geëischt.
Het hof veroordeelde P. G. van
het Hof uit Amsterdam, die in 1942
te Utrecht dienst had genomen by
de Luftwaffe, tot 15 jaar gevange
nisstraf. waarvan 13 door te brengen
in een R. W. T.
De Wachtrottenführer J. v. d.
Lugt, een reeds oude man, die in
1942 een Joodschen Nederlander, E.
Abrahams, had laten arresteeren,
omdat deze na drie uur des mid
dags inkoopen had gedaan, kreeg
4 jaar gevangenisstraf. Zijn verraad
heeft den dood van Abrahams tot
gevolg gehad.
De bonnen, gemerkt eerste
periode" tot en met zesde periode"
voorkomende op de aan niet-parti-
culiere huisbrand verbruikers uitge
reikte bonkaarten W. A. 606 en
W. B. 606, blijven tot nadere aan
kondiging geldig.
Naar men ons van de zijde der H.
A. L. mededeelt, zal het s.s. Veen-
dam" dat te Amsterdam in repara
tie ligt de herstelwerkzaamheden
zyn in verband met de staking be
langrijk vertraagd) in December de
eerste reis na den oorlog in dienst
van de reederij naar Amerika ma
ken. Een groot aantal passagiers
heeft voor deze reis passage fe_
boekt
Na aankomst in Amerika zal de
„Veendam" cruisen gaan maken.
Op 9 en 10 Aug. a.s. zullen rijwie
len, die over een afstand van meer
dan 40 km. ter vervoer worden aan
geboden, niet kunnen worden ver
voerd met treinen naar keuze, doch
uitsluitend met de speciale rijwiel-
treinen. Indien noodig zal ook op de
volgende Vrijdagen en Zaterdagen
tot dezen maatregel worden over
gegaan.
Benoemd is tot procureur-gene
raal bij het gerechtshof te Leeuwar
den, mr. H. R. de Zaaijer, thaps
rechter te Arnhem.
door mr. A. J. M. VAN DAL.
Het woord is voor den mensch een
gevaarlijk ding. Er schuilt toover-
kracht in het woord, maar daar zijn
er zoo weinigen, die het weten te
ontboeien, die den sleutel bezitten
tot zijn geheim. Op zich zelf is dat
niet vreemd. Ook het klavier geeft
zijn geheimen slechts aan ie uit
verkorenen prijs, ook met penseel
en palet kan slechts de meester
wonderen wrochten.
Maar het woord wordt door velen
gehanteerd, omtrent het woord
heerscht zooveel misverstand, het
woord bedwelmt zoo gemakkelyk
den spreker zelf, zonder dat de ge
heimzinnige vonk naar anderen, naar
de arme toehoorders, overspringt. -
Twintig redevoeringen, elk in drie
talen herhaald, zijn hier van Maan
dagmiddag tot Zaterdagavond in de
groote zaal van het Luxembourg
over onze hoofden uitgestort, twintig
redevoeringen van de uitverkorenen
uit twintig verschillende landen,
voor wie het spel met het 'voord
een essentieel onderdeel is van hun
gewichtig beroep. Toch wordt slechts
een heel enkele maal het woord
levend en van zijn alledaagschheid
ontdaan, vangt het de hoorders in
zijn raadselachtige ban. Zeker, als
Bidault, als Byrnes, als Molotoff of
Attlee spreken, is er spanning in
de zaal, wordt ieder hunner woor
den met intense belangstelling be
luisterd. Doch dat is neer, wijl men
weet welke macht er achter die
woorden staat, welke consequenties
die uitspraken hebben kunnen, dan
om de tooverkracht van het woord
zelf.
Hoeveel bewogenheid de huidige
wereldgeschiedenis ook bezit, zij is
zeker niet rijk aan groote redenaars
en de ruige kracht van het woord
van een Churchill wordt op deze
conferentie noode gemist. Maar één
is er althans, wiens spreken vanaf
den eersten zin dat wonderlijke,
ondefinieerbare fluidum bezit, dat
onmiddellijk de aandacht vangt en
tot den laatsten zin gevangen houdt.
Die eene is Paul Henri Spaak, de
eeuwige Belgische minister van
buitenlandsche zaken, de president
der U.N.O.-vergaderingen.
Als men Belgen vraagt naar het
beroep van Spaak vóór hy minister
werd, blijken twee van de drie het
niet te weten. Spaak speelt al zoo
lang zijn huidige rol, dat hij als
minister geboren lijkt. Hij is het
niet, maar wel stamt hij uit een
milieu, waar het woord in eere was
en waar hy reeds jong politieke
ervaring kon opdoen, deze revo-
jlutionnair-socialistische advocaat
die, nog geen 37, naar het Belgische
departement van buitenlandsche za
ken geroepen werd. Zijn vader was
dichter, zijn grootvader va moe
derszijde, Paul Janson, was de lei
der der Belgische liberafën, zijn
moeder was de eerste vrouwelijke
senator van België en heeft nog
thans in den senaat zitting, zijn oom
was minister van justitie, zijn broer
is een bekend scenario-schrijver, n
Paul Henri Spaak verloochent zich
deze liefde voor het woord niet.
Het is Zaterdagavond kwart over
zeven, maar de stoelen der gedele
geerden, de banken der journalisten
vullen zich, wanneer Spaak als
voorlaatste in de lange ry der spre
kers, het woord gaat nemen. Een
dik man, met een merkwaardig,
rond naar achteren wegglijdend voor
hoofd, een zwarte bril, breede lip
pen, vleezige handen. Er is uiterlyk
niets geraffineerds, niets verfynds
in deze figuur, slechts wanneer hy
een enkele maal zyn zwarte bril
afzet, komen zijn oogen dieper te
liggen, krygt zijn gezicht de fijnere
besnedenheid van den intellectueel.
Maar zoodra hij, onder het oplich
ten der schynwerpers, onder het
klikken der camera's begint te spre
ken, wordt men geboeid door een
raffinement van geest, dat nochtans
aan de robustheid der gedachten
geen afbreuk doet. Spaak is realist.
Als men de lessen der realiteit ter
harte neemt, zegt hij, moet men de
absolute gelijkheid der staten als
een bedrieglijk droombeeld en zelfs
als een onrechtvaardigheid erken
nen. Maar op de basis van deze
realiteit is hij ook de beste kam
pioen voor de rechten der kleine
naties. ,,Ik aarzel niet te zeggen",
slingert hij de groote vier toe, ,,dat,
als de aanbevelingen, waarmede
deze conferentie zich tot U zai rich
ten, als een doode letter beschouwd
en niet in ernstige overweging ge
nomen worden, het geheele bouwsel
dezer ingewikkelde procedure ineen
za» storten en het geen nut zou
hebben voort te gaan met wat ieder
van ons, in diepste geweten, zou
moeten beschouwen als: 'n comèdie
sans grandeur et sans nécessité,
een comedie zonder grootheid en
zonder noodzakelijkheid".
Er is in net spreken van Spaak
geen uitbundigheid, maar de woor
den stroomen rhythmisch met ver
snellingen en vertragingen, soms
aan het eind eener jeriode dralen
zy in zyn mond als om, voor het
laatst geliefkoosd te worden voor
ze gaan vervliegen in de ruimte. Als
ieder goed redenaar in een reeks
van sprekers ook de Tsjech
Masaryk en onze minister van
Boetzelaer hadden dezen goeden
smaak spreekt hy slechts kort.
Hij kent het doodelyk gevaar van
het woord, dat zijn eigen grenzen
overschat. Hy spreekt kort, maar
de indruk van zyn rede blijft en di£,
doet begrijpen, waarom België in
het internationaal verkeer zooveel
concrete resultaten boekt.
De Parijsche politie is op zoek
naar 5 gewapende bandieten, die in
een van het ministerie van finan
ciën gestolen auto een hoeveelheid
juwëelen ter waarde van 5 millioen
francs, alsmede eenzelfde bedrag
in contanten vervoeren, welke zij
uit een hotel' te Parys hebben ge
roofd.
SPEELTUIN-NIEUWS
De Commissie voor Vacantie-
bezigheid heeft gemeend, gezien de
groote belangstelling die er voor
den speeltuin bestaat, deze ter
bezichtiging open te stellen voor
de jeugd boven 14 jaar en ouderen
en wel op Woensdag- en Donder
dagavond van 7 tot 9 uur. Van
eiken bezoeker zal tot dekking der
onkosten van het werk der com
missie entreeprijs van 25 cent ge
vraagd worden. De toestellen mo
gen gebruikt worden.
De kinderkaarten voor de tweede
week zullen op Zaterdag 10 Aug,
verkrijgbaar zijn: gebouw Galg-
kade. Voor houders Groene kaarten
van 9 tot 10 uurroode kaarten
van 10 tot 11; grijze van 11 tot 12
en gele van 12 tot 13 uur. Nieuwe
deelnemers kunnen Maandag 12
Augustus nieuwe kaarten beko
men aan den speeltuin.
GESLAAGD
De heer P. van der Vaart Gzn.
slaagde te Amsterdam voor da
acte Duitsch L.O. Mevr. W da
Bruin-Dupon slaagde te Rotter
dam voor het examen chiropodiste,
manicure, alg. voetverzorging,
voet- en beenmassage.
GEMEENTE-SECRETARIS
Bij besluit van den Minister van
Binnenlandsche Zaken van 25 Juli
j.l. is mr. E K van Beek, wegens
zijn houding tijdens de bezetting,
met ingang van 17 October 1945
ontslagen als secretaris der ge
meente Vlaardingen.
VROUWENARTS
Wie ruilt z.g.a.n. GRIJZE
HERENJAS en 'n p. led. da
mes kaplaarzen m 38 voor
berencostuum m. 50 of 52.
Br. onder no. A 597 bur. v.d.
bl. Broersvest 8, Schiedam.
EIGEN REPARATIE - ,INR
Voor directe illienst-
treding gevraagd
tijdelijke betrekking.
Aanmelden Vrydagmiddag
van 2 5 uur. Wittkampf
Westerkade 22, Schiedam.
PHILIPS RADIO
prima spelend, voor halve
prys met één Jaar garantie
en volle fabrieksgarantie op
ae lampen, v. d. Hoek, Dier
gaardesingel 69—72 R'dam,
fe.yHSfSffjf100 gram 18 c.
heerlijk en frisch I
VAN 12 TOT EN MET 17 AUGUSTUS ZIJN WIJ
HOOGSTRAAT EN GROENELAAN
Nu weer de ontploffingen
in den IJpolder en by Ber-
gen-aan-Zee
Molestverzekering, zoowel
voor personen als eigendom
men, blijft geboden.
O
Wendt U tot Uw Assurantie-
Bezorger
Voor n||o afdeelineen geoefend of ongeoefend kunnen
wö steeds prettigTrou^eUik werk verschaffen tegen
hoge beloning. Komt eens praten.
STADHOUDERSLAAN 1—S
HOOGSTRAAT
Vanaf VRIJDAG 9 AUGUSTUS
(HET GEHEIM DER BERGEN)
Een uiterst spannende sensatie.
Weekdaeen -2 4, 7 en 9 uurZaterdags2, 5, 7 en 9 uur
Zondagsf 3, 5? 7 en 9 uur. Cassa open 10 uur. Toeg. 14 j.
BB
[PASSAGE STAK LAUREL en OLIVER HARDY - h^g^oR-lachjes
O.L.V. TUSCHINSKI-CONCERN
TOEGANG 14 JAAR
DAG. 2-4.30-7-9.15 U.
>IAN LAUKtL en UUYtK nAKUI
OP HET TOONEEU
