OPBOUW van ons leger
Invasie bedreigde Engeland
Met de allures van een
.WERELD-PARLEMENT
Toeslagen op
prijzen
Weer twee bataljons naar Indië
vertrokken
Goede stemming onder de soldaten
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Nog twee divisies voor Indonesië
Het consumenten*
crediet
s
68ete JAARGANG
VRIJDAG 27 SEPTEMBER 1946
algemeen redacteur
H. a. p a A L V A s T
JJEN MOET ER AAN
WENNEN"
Nieuw tijdperk in de
int. politiek
K.L.M.-er BOVEN
VERBODEN GEBIED?
VORDEREN ENORME
BEDRAGEN
DE KOMST VAN KONING
GEORGE
Maatregelen tegen
„vuurwerk"
BIJNA 2000 VAARTUIGEN VOOR
500.000 MAN LAGEN GEREED
Holland op zijn smalst
AANVRAAGFORMULIEREN
over enfcele dagen beschikbaar
OVERDRIJVENDE
I WOLKENBANKEN
NIEUWE SCH1EDAMSCHE COURANT
kuitpers HOOFDREDACTEUR
D C KUIJpr:RS MGR. DR. J. WITLOX
BUREAUX VOOR redactie" EN ADMINISTRATIE: BROERSVEST 8, SCHIEDAM. TEL. 68804 - ABONNEMENTSPRIJS 3.25 F. KWARTAAL, f 1.10 P. MNP., 0.26 P. WEEK
De Belgische minister van bui
ten] ancteche zaken. Spaak, heeft in
den algemeenen raad van de Bel
gische socialistische partij zijn mee
ning en opvatting over de vredes
conferentie, welke hij als gedele
geerde van zijn land van zeer nabij
kan volgen, weergegeven. Het
publiek overal ter wereld, zeide hij.
is over het algemeen teleurgesteld
over de resultaten van deze confe
rentie. teleurgesteld en zelfs ver
ontrust. Ik begrijp dit gevoel, dezen
indruk, maar ik meen ze met te
kunnen deelen.
We staan, verklaarde hij, aan het
begin van een geheel nieuw tijd
perk der diplomatie. Er lS <H-n
einde gemaakt aan de z.g. geheime
diplomatie. De conferentie van
Parijs heeft de allures van een soort
wereldparlement aangenomen; men
spreekt er over de buitenlandsche
politiek op een toon en wijze, zoo
als die in de parlementen gebrui
kelijk zijn, wanneer het over bin.
nenlandsche aangelegenheden gaat.
Ik geloof niet, ging Spaak voort,
dat deze methode slecht its, integen.
deel; het is mogelijk, dat de volken
aldus de problemen van de buiten
landsche politiek even goed leeren
kennen, els 0X1 reeds met die van
de bin nenlandsche politiek het
geval is. Ongetwijfeld ontstan*
daardoor een nieuw klimaat, dat
onaangenaam kan aandoen, maar
daaraan zullen we moeten wennen.
We meenden-er goed aan te doen
in een tijd, dat mede door de sfeer,
welke van alle internationale bij
eenkomsten uitstraalt, een wereld
onrust is gewekt, dit „inzicht" van
een op dit gebied zeker gezagheb
bend man getrouw weer te geven.
Want het valt niet te loochenen,
dat er de laatste kwarteeuw een
geheel nieuw tijdperk in de inter
nationale politiek is ingetreden,
een ontwikkeling welke vóór den
oorlog door den Volkenbond sterk
werd gestimuleerd. Maar de sprong
van de meestal irenische en plato
nische. zelden fel bewogen debatten
in het Geneefsche instituut, naar
de tot gloeihitte opgevoerde pole
mieken van de na-oorlogsehe „ge.
sprekken' is toch wel zoo groot,
dat de rustig denkende psycholoog
zich moet afvragen, of de afschaf
fing van de geheime diplomatie de
eenige en afdoende verklaring van
het probleem geeft. Zelfs als men
ziet, gat ook de nationale parlemen
ten veel van hun waardigheid heb
ben ingeboet, blijft de toon van
Parijs en New York zóó geïrriteerd
en irriteerend, dat tenslotte een
ander of een veel sterker motief
in het spel moet zijn.
Een vee] sterker motief. Gaat het
reeds in de parlementen helaas
maar al te vaak niet zoozeer om
het nationale belang, dodh om de
machtspositie van de partijen, op
de groo-te conferenties, en natuur
lijk op de eerste plaats op de vre
desconferentie, welke een wereld
statuut op langen termijn moet
vaststellen, schijnt de eenige ge
dachte van vele betrokkenen te
zijn zooveel mogelijk macht aan
zich te trekken, opdat zij in een
eventueelen derden wereldoorlog
naar de absolute opperheerschappij
over den geheelen aard/bol zullen
kunnen grijpen. En daar nu te Pa
rijs feitelijk slechts twee machten
tegenover elkaar staan: de kolossen
Vereenigde Staten en Rusland,
wordt met de uiterste verbittering
om elke positie, welke ooit van
eenig belang zou kunnen worden,
gestreden. Dat beteekent gelukkig
hief. dat de vechters oorlog willen
of een oorlog in een nabije toe-
zten. maar wel, dat zij in
T zS' lS plaats van in vrede
denken En dat fe ten slotte een
gevaarlijke mentaliteit in een we
reld vol hoogspanningen
Tusschen een nationaal' parlement
en ..het wereldparlement" is voorts
nog één essentieel verschil. In het
eerste legt de minderheid zich bij
den wil van de meerderheid neer.
Wat eenmaal besloten werd, is wet,
en de overtreder van de wet komt
United Press meldt uit Barcelona,
dat een Nederlandsch verkeersvlieg
tuig door Spaansche jagers is ge
dwongen op het vliegveld Gerona te
landen, daar het boven verboden
grensgebied zou hebben gevlogen.
Nadat het vliegtuig eenige uren te
Gerona was gebleven kon de vlucht
naar Madrid en Lissabon worden
voortgezet.
voor de rechtbank, die een bin
dende straf oplegt. In het wereld-
parlement zijn we zoover nog miet.
Geen besluit bij absolute of twee
derden meerderheid, en de eenige,
werkelijk afdoende sanctie tegen
den overtreder is zijn vernietiging,
door den oorlog. Maar dan begint
het sombere spel opnieuw; want
uit eiken oorlog komen nieuwe
machten voort, die naar de onduld
bare suprematie streven.
Blijkens de begrooting 1947 van
het Landbouwcrisisfonds is nog
rekening gehouden met een ma
tige subsidieering van brood,
vleesch en zuivelproducten.
Om eenig idee te geven van de
geweldige sommen, die deze sub
sidies vergen, laten we hier de be
dragen volgen die hiervoor noo-
dig zijn.
De restitutie op verkoopprijzen
wegens te lagen consumentenprijs
van brood bedraagt 43,100.000.
de prijsverschillen op den export
van pootaardappelen oogst 1947
eischen 5,000,000. Het verlies ten
gevolge van prijsstijging van in
gevoerde producten boven het
aangehouden prijspeil wordt ge
schat op 40,000,000. De nadeelige
saldi op den aan- en verkoop van
slachtvetten en die op den aan- en
verkoop van ingevoerde zaden,
oliën, vetten van resp. 2,940,000
en I 36,330,000 worden opgevangen
door de gunstige opbrengst der
heffingen op vetten, oliën, zeep
van 50,850,000. De bijdrage aan
het Bedrijfschap voor Zuivel voor
de kosten verbonden aan den toe
slag op den melkprijs aan vee
houders beloopt de kapitale som
van 154,500,000.
In verband met den terugkeer van
Koning George van Griekenland op
a.s Zaterdag naar Athene, heeft de
politie verscheidene voorzorgsmaat
regelen getroffen, o.m. het intrek
ken van vele vergunningen voor
vuurwapenen en een verbod om zich
op daken van huizen te bevinden.
In antwoord op de beschuldigin
gen van het Br. min. van buitenl.
zaken, dat Joego-Slavië Grieksche
benden van wapens zou voorzien,
is van Joego.Slavische zijde ver
klaard. dat de berichten van dezen
aard 'het gevolg waren van een
reactionnaire Grieksche perscam
pagne. die erop gericht is de verant
woordelijkheid voor terreur in Grie.
kenland van zich af te schuiven.
Dezelfde ongeregeldheden^ worden
immers bericht uit ThessaVë en den
Peloponnesus en zelfs Kreta
waar Joego-Slavië deze menschen
zeker niet zou kunnen bereiken voor
het geven van een dergelijken. steun
ïn zyn memorie van toeUchting op de oorlogsbegrooting voor 1941|
zegt de minister dat in 1947 het algemeen beleid in beginsel volgens*
dezelfde lijnen zal worden gevoerd als in het daaraan voorafgegane^
jaar. De regelmatige opbouw van het nieuwe leger zal, zoover zich.
thans laat voorzie?- ~ok dit jaar In hooge mate worden beïnvloed,
door de eischen wc Je vestiging eener nieuwe rechtsorde in Ned.
Indië stelt.
Het voornemen bestaat in 1947 een
tweetal groote eenheden en een aan
tal troepen, bestemd voor locale ta
ken, gevormd uit do lichting 1946
en de in 1947 in werkelijken dienst
te roepen lichting 1947, naar het
verre Oosten over te brengen. Zulks
mede ter gedeeltelijke aflossing van
de in 1945 uitgezonden eenheden van
oorlogsvrijwilligers, die alsdan een
tweejarigen dienst aldaar zullen
hebben volbracht.
Oproep van kader uit
oudere lichtingen
Voor de encadreering van eerst
bedoelde troepen moet een beroep
worden gedaan op vrijwel al het
Twee tot nu toe ongepubliceer
de redevoeringen van Winston
Churchill, welke in 1940 in ge
heime lagerhuiszittingen gehou
den werden, zijn thans vryge-
geven. Uit die redevoeringen
biykt, dat Groot-Brittannië op
het kantje af voor een Duitsche
invasie bespaard bleef, aldus
„A.P."
Op 17 September 1940, terwijl de
Luftwaffe den geheelen nacht Lon
den bestookte, vertelde Churchill in
geheime zitting, uitweidende over
hetgeen hij reeds eerder op een
openbare zitting had gezegd:
„Ik heb zoojuist gezegd, dat de
voorbereidingen van den vijand voor
de invasie en de samentrekking van
schepen en geïmproviseerde lan
dingsvaartuigen steeds verder gaan
Het vertrek der beide sleepbooten „Beatrix" en Margrietuit Vlaar-
dingen met den gedemonteerden bok f,Valk" op weg naar Curagao.
en dat er ieder oogenblik een aan
val van groote afmetingen op dit
eiland verwacht kan worden.
„Ik deel u nu in vertrouwen me
de, dat meer dan 1700 vaartuigen
met motorkracht en meer dan 200
zeewaardige schepen, waaronder
zeer groote, reeds tezamen zijn ge
bracht in de vele invasie-havens in
het door de Duitschers bezette ge
bied. Indien dit alles slechts een
voorwendsel en een krijgslist is, dan
is het op verrassende wijze en op
een geweldige schaal uitgevoerd.
„Sommige van deze schepen en
vaartuigen zijn met een geweldige
ontploffing uit elkaar gesprongen,
toen zü door ons gebombardeerd
werden. Hieruit blijkt, dat zij ge
laden zyn met al de munitie, welke
noodig is voor het invasie-leger, om
ons neer te slaan en ons volkomen
te onderwerpen.
„De scheepsrulmte, die nu is sa
mengetrokken, is voldoende om op
één reis bijna een half millioen man
schappen te vervoeren."
Sprekende over de instorting van
Frankrijk, zei hij, dat de defensieve
theorie van de Maginotlinie bezwe
ken is voor een offensieve denk
wijze.
Uitweidende over de vraag: hoe
Amerika over den oorlog dacht, leg
de hij er den nadruk op, dat „niets
hen (het Amerikaansche volk) zoo
zeer in beweging zou brengen als
gevechten in Engeland".
„Het zal hun geen goed doen, in
dien zij gaan denken, dat wij op
onze knieën liggen en verslagen
zijn", vervolgde hij.
„De heldhaftige worsteling van
Groot-Brittannië is de beste kans
om hen in den oorlog te brengen."
nog beschikbare dienstplichtig en
reservekader uit oudere lichtingen,
dat voldoet aan de te stellen normen
en niet strikt onmisbaar i» voor
het economisch leven. Wordt zoo
doende in personeelsopzicht gegaan
tot de grenzen van het mogelijke,
ook in financieel opzicht worden
zware offers gevraagd om de uit
rusting en het transport der bedoel
de troepen te verzekeren en het mo
gelijk te maken hun gevechtskracht
ook in Indië op peil te houden.
Het leger hier te lande
Deze maximum inspanning voor
de vervulling derv plichten van het
Koninkrijk ten aanzien van het In
dische gebiedsdeel brengt de uiter
ste beperking voor wat betreft het
rijk in Europa mede. Hier kan niet
meer worden gedaan dan het aan
houden van de strikt noodige troe
pen voor binnenlandsche ordehand
having en van de vredesonderdee-
len, noodig voor de opleiding der
naar Indië te zenden contingenten,
die tevens de basis vormen waaruit
t.z.t. nadat de taak der Koninklij
ke landmacht in Indië kan worden
ingekrompen een operatief or
gaan en territoriale eenheden voor
taken in Europa kunnen voortko
men. Eerst dan zal met legervor
ming in den eigenleken zin kunnen
worden begonnen.
Het feit, dat de landstrijdkrachten
in Ned.-Indië voor een steeds groo
ter deel gaan bestaan uit onderdee-
len der Kon. landmacht, leidt tot
een zoodanig nauwe samenwerking
met het K.N.I.L. dat de mogelijk
heid voor samensmelting dezer bei
de legers van het Koninkrijk onder
de oogen moet worden gezien.
Met het s.s. „Kota Agoeng" van den Rotterdamschen Lloyd ge
zagvoerder de heer Vilvooye zyn gisteren te half zes twee batal
jons, nl. het derde bataljon van het 3e regiment Infanterie en het
derde bataljon van het 5e regiment infanterie, in totaal ongeveer
1500 man, uit de Merwedehavcn te Rotterdam naar Indië vertrokken.
Verwacht wordt, dat deze batal
jons dienstplichtigen, die als bewa
kingsbataljons zullen dienst doen,
op 25 October in Soerabaja zullen
aankomen. Zij maken deel uit van
de ,,7 December-divisie"# waarvan
reeds een aantal leden per „Klipfon
tein" (dit waren de kwartierma
kers) en per „Boissevain" vertrok
ken zijn. Vermoedelijk zullen de
verschepingen tot 29 October voort
duren, dan is de geheele divisie uit
het vaderland vertrokken.
De jongens van deze baltaljons
komen voornamelijk uit de Noorde
lijke provincies alsmede West-Bra
bant en Zeeland Zelfs ontmoetten
wy bij een rondgang door het schip
een Maastrichtenaar, die tusschen
dit puik van Neerlands jeugd, de
eenige Limburger bleek te zijn Zijn
kornuiten uit Kampen ontfermden
21 w ®venwel volgaarne over hem.
wat de stemming van de jongens
betï*eft. deze was goed
Voor sommigen zouden
vlrvallen "n morten
♦tüT i over het algemeen
«t?<T aan boord zeer S'"i-
S ïfu de. apsohriften, welke
verschillende jongelui op de com
partimenten der treinen hadden ge
schilderd. „WD worden naar Indië
getrapt". „WD kapituleeren".
„Ben millioen voor het hoofd van
Soeltarno" enz. enz., een kleine
blopmlezing utt de veelheid van
krachttermen
In verband hiermede en met de
achter ons liggende staking hebben
we hier en daar een gesprek met de
jongens aangeknoopt. Daarbij werd
duidelijk, dat opschriften als hier
boven aangehaald het werk waren
van enkelingen Want van deze 1500
jongens kent het grootste percentage
zijn plicht en verantwoordelijkheid
in deze. Een ander percentage miste
kennelijk den moed een langdurig
vaarwel aan huis en haard te zeg
gen en een uiterst miniem percen
tage verwijt de regeering, dat zij
de Nederlandsche jeugd laat bloe
den voor een verloren zaak.
Bij zeer velen kregen wij echter
den indruk, dat de voorlichting om
trent hetgeen hun in Indië te wach
ten staat op zijn minst zeer gebrek
kig is geweest
Wy hebben tijdens de inscheping
gelegenheid gehad, den Opperbevel
hebber van het Ned. leger, generaal
Xruls, die mede aanwezig was,
over deze kwestie vragen te stellen.
De generaal achtte het mogelijk, dat
de voorlichting by deze mannen
vooralsnog onvolledig zou zyn ge
weest. Generaal Spoor heeft by zyn
bezoek aan ons land onlangs een
aantal officieren achtergelaten, die
ter zake kundig, de Indië-gangers
terdege onderrichten «ver wat hun
in Indië te wachten sstiat. Generaal
Kruis hield het evenwel voor moge
lijk, dat gezien het kcete tijdsbestek,
bepaalde groepen nog niet, of niet
Vvolledig geïnstrueerd kondop wor
den. Voor degenen, die nog volgen,
zal zulks zeer zeker niet het ge
val zyn.
Tenslotte deelde generaal Kruis
nog mede, dat de jongens, met deze
onvolledige opleiding niet bevreesd
behoeven te zyn voor eventueele
moeilijke situaties. Zg gaan scheep
met bestemming Soerabaja en hier
wordt hun opleiding tot in de
finesses afgewerkt.
Intusschen ontbreekt het den jon
gens tijdens den overtocht aan niets.
De „Kota Agoeng" is in den ge
allieerden tijd omgebouwd als troe
pen-transportschip en door de Ame
rikanen zoo comfortabel mogelijk
ingericht. Eet- en slaapruimten zijn
zeer behooriyk. Er is een lazaret
mitsgaders complete operatie-kamer
en tandheelkundige kliniek. Men
heeft werkelijk geen enkel risico
genomen.
Om precies vijf uur werden de
trossen losgegooid en speelde de
Kon. Mil. Kapel het Wilhelmus,
toen het schip met zijn kostbare
lading de haven verliet. Het was
een ontroerend moment. De ge
zichten stonden strak, maar dan
met de strakheid van den jongeman,
die met het onzekere voor oogen,
zeide: „Ik heb den vrede In mijn
zak, ik hoop, dat de lieden daar
ginds hem gauw zullen aanpakken
Zooals steeds waar soldaten zyn,
was ook gisteren mevrouw HinrrinK.
de soldatenmoeder uit Den Haag,
aanwezig bij het vertrek van de
„Kota Agoeng". Moeder Hinnink is
dan ook langzamerhand een legenda,
rische figuur'voor onze jongens ge
worden
Vanzelf was zy ook in Amsterdam
bij het vertrek van de „Boissevain''
aanwezig En ook toen had zi1 ge
zorgd voor een enorme kist kleme
geschenken voor „haar" soldaten.
Een stel bandieten want zoo mogen
wij dit tuig gerust noemen, heeft
het evenwel bestaan, de auto, waar
in de kist vervoerd werd. te vernie
len en de kist van moeder Hinnink
mede te sleepen! I
Inderdaad, Holland op z*n smals tij
Troepen voor Indië
In den aanvang van het jaar 1947
zal de uitzending van het personeel
der twee lichte infanterie divisiën,
van de legertroepen en een aantal
losse onderdeelen zyn beëindigd.
Bovendien zullen zich reeds in
Indië bevinden, of Jn den aanvang
van 1947 naar Indië worden overge
bracht, een aantal bewakingsbatat-
jons, gevormd uit personeel der
lichtingen 1945 en 1946, dat aanvan
kelijk bestemd was voor territoriale
taken in Europa.
Omstreeks Mei 1947 zal een divisie
naar Indië vertrekken, waarna er
omstreeks October 1947 nog een zal
volgen. Voor zoover zich thans laat
voorzien, kan daarna worden begon
nen met de terugzending der oor
logsvrijwilligers, die een tweejari
gen dienst in de tropen hebben vol
bracht.
In de Staatscourant van Donder
dag ls verschenen de eerste uitvoe-
rings-beschikking ingevolge de wet
op het consumentencrediet, waarbij
de ministers van Financiën en So
ciale Zaken voorschriften vaststel
len overeenkomstig welke credieten
worden toegezegd, verleend en af
gewikkeld. Voorts geven de genoem
de ministers en de minister van Bin
nenlandsche Zaken in een tweede
uitvoeringsbeschikking nadere voor
schriften omtrent de samenstelling
en de taak van de zoogenaamde dis
trictsraden. In een derde beschik
king wordt er op gewezen, dat de
termyn, binnen welken een aanvrage
voor crediet moet zyn ingediend,
op 9 November 1946 eindigt.
Het crediet moet worden aange.
vraagd bij den districtsraad, waar
onder de aanvrager ressorteert. De
aanvraagformulieren zullen dezer da
gen h 5 ent per stuk aan de post.
kantoren verkrügibaar worden ge
steld. Werknemers kunnen hun aan
vraag Indienen via hun werkgever.
Dit is verplichtend, indien de werk
gever 25 of meer werknemers ia
dienst heeft.
1 Wee rverw achting medegedeeld
door het K. N. M. I. te De Bilt
geldig tot Zaterdagavond:
Plaatselijk ochtendmist overl-
gens overdrijvende wolkenban-
S ken, hier en daar met regen en
op enkele plaatsen zelfs met wat
2 onweer; in het Westen van het j
land iets lagere temperatuur dan j
vandaag, in het overige gedeelte j
weinig verandering van tempera
tuur: zwakke tot matigen wind
5 tusschen Zuidwest en Zuidoost. 1
2 28 Sept. zon op 6.34 uur, onder
18.26 uur; maan op 9.51 uur, on- j
2 der 19.50 uur.
