Nieuwe episode in Indonesië
De vrijspraak der drie nazi's
Het proces tegen mgr. Stepinac
De „Edam" vliegt naar Z.-Afrika
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
De Paus spreekt:
„Distributie"-
congres
DE DUBBELGANGER. Het verhoor begint
Churchill hlijft
.te JAARGANG
MAANDAG 7 OCTOBER 1946
No. 201M
AANMOEDIGING van
killearn
Schermerhorn en Sjahrir
j spreken vredeswoorden
Het onontbindbare
huwelijk
BENOEMINGEN IN HET
BISDOM HAARLEM
KARDINAAL DE JONG
IN ROME
NIEUWE BARRICADE
Vrijheid of straf
PERSONEEL IN NOOD
DE „DREAMBOAT" TE
CAIRO
NAAR „SARIE MARIJS
IS 31 UUR
TALRIJKE VORMEN VAN
INTRIGE
.n»
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
nTRST'TS'TTR' T TCTTT TPERQ HOOFDREDACTEUR
DIRECTEUR. J. U MGR. DR. J. WITLOX
BTOEAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIEBROERSVEST 8, SCHIEDAM. TEL. 68801 - ABONNEMENTSPRIJS 3.25 P. KWARTAAL, 1.10 P. MNP., 0.26 P. WEEK
ALGEMEEN REDACTEUR
H. A. PAALVAST
Volgens een AAieta-berlcht uit
Batavia heeft lord Killearn in een
rede bij de heropening van de
onderhandelingen tusschen de Ned.
©n Indon. delegaties o.m. het vol
gende gezegd:
,,Het is een hooge eer, die u mijn
land bewijst, door mij uit te noodi-
gen als voorzitter op te treden van
fleze eerste bijeenkomst, die ten
doei .heeft de hervatting van de
onderhandelingen over de toekomst
yan deze eilanden.
v was het lot van den oorlog,
or Deter gezegd van de overwinning,
aat de Britsoho troepen hierheen
voerde. Op 30 Nov. zal iedere Brit-
sche verantwoordelijkheid ophouden
te bestaan en zullen wij geen an
dere rol meer te vervullen hebben
dan die van vriend en goeden buur.
Thans is het oogenblik gekomen
Voor een volgenden en naar ik vu
rig hoop, een beslissenden stap in
de richting van een overeenkomst.
De aanwezigheid van de commissie-
generaal eenerzijds, die, zooals prof
Schermerhorn onlangs met nadruk
zeide, de regeering van het geheele
Ned. volk vertegenwoordigt, en an.
derzijds van de pas benoemde Indo
nesische delegatie is zeker een maat
staf voor de gelegenheid, die u thans
geboden wordt, als ook voor het be
lang, dat gij deze gelegenheid niet
Voorbij laat gaan.
Indien het, zooals ik geloof. onze
vastberaden wil is, dat deze ond
!T deatnIf profüt" zuusetrékkenn
de ongelukkige voorbeelden van zoo
vanzeWn3prek"nde feit voor oogen zult
ya",,„„ riRt alle onderbrekingen en
Vertragingen van den goeden arbeid
slechts kunnen bijdragen tot teleur
stelling en mislukking".
Soetan Sjahrir zeide o.m. het ver
trouwen te zijn toegedaan, dat
l'ord Killearn's taak veel gemaklce-
Jmter te vervullen zal zijn dan die
van Lord Inverchapel, aangezien op
het oogenblik de Nederlandsch
Indonesische kwestie verder gerijpt
i8 en sedertdien verhelderd is.
Met de aankomst van de com
missie-generaal onder leiding van
prof. Schermerhorn mag verwacht
Iworden dat het Nederlandsch—
'Indonesische vraagstuk tot bevredi
ging van beide partijen vreedzaam
kan worden opgelost. Wij gevoelen,
dat beide partijen op den drempel
Van zulk een oplossing staan.
n TT Paus heeft op Castel
Gandolfo de leden van het ^erl^-
lljk tribunaal ontvangen en by
deze gelegenheid een toespraak ge
houden over de vele werkzaamhe
den van dit lichaam met betrek
king tot de huwelijksaangelegen
heden.
De H, Vader vroeg zich af, of
de vermeerdering van het aantal
zaken, dat aan dit tribunaal
wordt voorgelegd, niet wyst op
een steeds voortschrijdende ont
binding van het huwelijksleven.
Niemand kan ongevoelig blij_
ven aldus Z. H. voor het
lot, dat millioenen jonge echtge-
nooten trof, die door den oorlog
jarenlang van hun gezin gescheU
den werden. Wat was en niet
noodig aan moed en aan chris
telijk geloofsleven, om trouw te
blijven aan het eens gegeven
woord. Er waren er velen, die
niet wankelden, maar hoevele
anderen toonden zich minder
sterk? Hoeveel afbraak en ver
nietiging van gezinnen?
Thans üs het zaak om deze
afbraak te herstellen. Het moe
derhart van de Kerk bloedt bij
den aanblik van het leed van
zoovelen harer kindieren. Ten
einde dezen hulp te bieden toont
ze haar toegevendheid tot het
uiterste. Dit laatste is vastge»-
«pPjd in het kanonieke recht, be-
dat geen macht ter we-
geidio- maar alleen de dood een
bindengeslo^°n huwelijk kan ont-
dat 'ee^L^1 er aan twijfelen,
der Kerk in v®orna-amste zorgen
in het met all bestaat
gaan van het tegen-
huwelijks- en ~Jal van *i£t
Kerk weet, dat v?Llnsleven. De
slechts resultaat kuniL p°gingen
ren naarmate de alge»£!L °Pleve"
nomische toestanden en met
der de lelijke, het huwelijk?'
leven voor velen minder d?5"
kend maken. In dit opzicht i3
verantwoordelijkheid van de
openbare machten zeer groot.
Z H. Exc. de bisschop van Haar
lem heeft benoemd tot kapelaan te
Noordwtjkerhout (H. Jozef) den w.e.
heer C. J. Vinktot kapelaan te Den
Burg (Texel) den w.e. heer C. C.
A. van Wel; te 't Kalf den w.e. heer
K. J. M. Tervoor er. voorheen fcftpe
te Hopselerfidijk,!
Prof Schermerhorn heeft daarop
eveneens een rede uitgesproken.
„De commissie-generaal kan be
schouwd worden als een vertegen
woordiging van de twee regeerings-
partijen in het parlement. Nog meer
dan dat, de commissie-generaal
wordt, in haar huidigen vorm, ge
steund door een overgroote meer
derheid van het Nederlandsche volk.
Maar niet alleen onze liberale in
structie noch de wetenschap, dat
deze commissie-generaal uit politiek
oogpunt minstens zoo sterk is als
het huidige Nederlandsch kabinet,
geeft de zekerheid voor het feit, dat
de verwachtingen en innige wen-
schen van millioenen onzer landge-
nooten ons by onze poging om het
conflict op te lossen vergezellen.
Dat feit zal het voor ons mogelijk
maken om de besprekingen langs di
recte en rechte banen te voeren met
eenvoudige voorstellen, zonder ver
borgen zijwegen en zonder voorbe
houd".
Het is aan ons, nauwgezet te be_
sluiten welke sociale en politieke
functies ten nutte van het geheel
en van de deelen ontworpen moeten
worden. Indien wij het daarover
eens zijn, zullen wy de noodige or
ganen daartoe moeten scheppen.
Het kan mogelijk zijn, dat wij daar
bij gebruik maken van anderer er
varing, doch wellicht zal onze eigen
verbeeldingskracht ons eerst in
staat moeten stellen om die niet-
orthodoxe oplossingen te vinden,
die voor allen aanvaardbaar zullen
zijn, omdat "deze niemand in zijn
eer zullen treffen. Doch daarente
gen de waardigheid van alle betrok
ken partijen zullen versterken. Het
voortgaan in die richting zal veel
van ons vergen, doch wij zijn er
vast van overtuigd, dat dit tot sta_
biele verbintenissen tusschen Ne
derland en Indonesië zal leiden.
De Indonesische delegatie
Uit gezaghebbende bron verneemt
men, dat de Indonesische delegatie,
welke aan de onderhandelingen zal
deelnemen, zal bestaan uit Sjahrir,
Soesanto, Mohammed Roem en A.
K. Gani.
Soedarsono, Leimena en Sjarifoe.
din zullen als plaatsvervangende
gedelegeerden optreden.
Officieele Ned. kringen ontken
nen categorisch de juistheid van
het bericht van het republik. pers
bureau Antara van 3 Oct., volgens
hetwelk Ned. oorlogsschepen op 2
Oct. nieuwe Ned. troepen aan land
hadden gezet.
Kardinaal De Jong heeft sedert
zyn aankomst te Rome verscheidene
bezoeken ontvangen. Onder anderen
maakten de Nederlandsche gezant
bij den H. Stoel, jhr. mr. H. W. v.
Weede en de Nederlandsche gezant
te Rome, mr. W. J. G. baron Ge
vers, hun opwachting.
De Kardinaal had eveneens een
onderhoud met mgr. Camagnl van
het staatssecretariaat. Men wacht
op den terugkeer van mgr. Respighi,
prefect van de apostolische cere
moniën, om het programma der
officieele plechtigheden vast te stel
len. Men verwacht dat de overhan-
diging van den kardinaalshoed
Woensdag of Donderdag zal plaats
hebben.
Zaterdagnacht om 1 uw vertrok van Schiphol de ,,Edam" voor
de eerste vlucht na den oorlog naar Johannesburg Zuid-A frska)
De Frankfortsche radio heeft
een verklaring van het Ameri-
kaansche militaire bestuur be
kend gemaakt, welke inhoudt,
dat Fritzsche, Schacht en Von
Papen, gelyk iedere volwassen
Duitscher in de Amerikaansche
zone onder de Duitsche denazi-
ficatie-wet vallen. Het Ameri.
kaansche militaire bewind zal
niet ingrypen b(J acties van
rechtswege tegen hen, die door
het internationale hof te Neu
renberg zyn vrygesproken, mits
z(j niet worden beschuldigd van
datgene, waaraan zy door het
zooeven genoemde tribunaal
onschuldig zijn bevonden.
Van nu af aan zyn de vrygespro-
kenen van Neurenberg onderworpen
aan Duitsche wetten en autoritei
ten Volgens de geldende denazifi—
catle-wetgeving kunnen beschuldig,
den maximaal tot tien jaar gevan
genisstraf worden veroordeeld.
Pfeiffer, de Beiersche minister
voor denazificatie, heeft order ge-
feven onmiddellijk tegen Schacht en
'ritzsche een vervolging in te stel
len. Naar uit een nader bericht
blijkt, zou ook Von Papen even
tueel in aanmerking komen om voor
het denazificatie-tribunaal te ver
schijnen. Volgens een andere mede.
deeling echter zouden Schacht en
Fritzsche door de Duitsche politie
officieel op de hoogte zijn gesteld
van het feit, dat zij voortaan vrij
zullen zyn en niet meer bedreigd
worden door het arrestatiebevel,
dat het zuiveringsgerecht van
Beieren tegen hen heeft uitgevaar
digd.
Intusschen bereikte ons een ,,A.
P"-bericht, volgens hetwelk Schacht
en Fritzsche te Neurenberg in de
woningen. waar zij een toevlucht
hadden gezocht, volkomen gebar
ricadeerd" werden door militaire
politie, die orders had, hen er niet
uit te laten en door Duitsche politie,
die niet naar binnen mocht gaan
om hen te arresteeren,
In Fritzsche's geval is de situatie
nog wat vreemder, daar deze vry-
gesprokene den wensch te kennen
had gegeven, zich vrijwillig ter
beschikking van de Duitsche politie
te stellen. De Amerikaansche sol
daat, die de wacht voor zijn ver
blijfplaats hield, liet hem echter
niet door.
Fritzsche verklaarde tegenover
journalisten, dat hij het Neuren-
bergsche proces bijzonder fair had
gevonden. Vooral den Britschen
aanklager zwaaide hy lof toe. Hy
achtte het niet uitgesloten, dat hy
tien jaar in een werkkamjp zou wor
den opgesloten, indien hij door een
Duitsch tribunaal berecht zou wor.
den.
Schacht daarentegen wees alle
schuld van de hand. Hij was, zoo
zei hij. altijd een democraat en een
tegenstander van Hitier geweest en
als zijn programma uitgevoerd zou
zyn. dan was er nooit oorlog ge
komen.
Fritzsche verklaarde nog, dat hy
den chef der Neurenbergsche poli
tie heeft verzocht hem een maand
vrede en rust" toe te staan, om
daarna maatregelen te treffen om
voor een zuiveringshof te verschij
nen, zoodat hy het Duitsche volk
kan verklaren waarom hij propa
ganda voor de radio heeft gemaakt
Raeder vraagt dood
i.p.v. levenslang
Admiraal Erich Raeder, vroeger
opperbevelhebber van de Duitsche
marine, die door het internationaal
tribunaal te Neurenberg tot levens
lange gevangenisstraf veroordeeld
werd, heeft een verzoek aan den
geallieerden bestuursraad te Berlijn
gericht om zijn vonnis in doodstraf
te veranderen
Dit, verzoek'zal per vliegtuig naar
Berlijn worden overgebracht. Ad
miraal Raeder is thans zeventig
jaar oud. Hg zou als reden van dit
verzoek opgeven, liever den soldo,
tendood te sterven, dan voor de rest
Vierhonderd afgevaardigden van
de Ver. van Distributiepersoneel in
Nederland omvattend 11000 ambtena
ren zyn te Amsterdam ter beharti
ging van hun belangen in e>en twee-
daagsch congres byeen geweest. Ten-<
slotte werd een motie aangenomen,
waarin wordt geconstateerd dat de
verbetering voor de rechtspositie van
de distributie-arbeidscontractanten
en tydelyke ambtenaren nog geen
concrete resultaten heeft afgewor
pen, gehoord de ernstige ontstem
ming van de 11000 aangesloten leden
over het uitbiyven van de wacht
geldregeling door Z. E. Minister Vos
op 8 Juni 1946 in diens schryven
vastgelegd, waarin wordt aange
drongen op het wegnemen van de
onrust die er momenteel onder het
personeel heerscht.
Teneinde by het uitbiyven van be
doelde regelingen ernstige moeilyk-
heden, welke kunnen ontstaan door
de drastische maatregelen die ty-
dens het congres zyn gesuggereerd,
bij de uitvoering van distributievoor
schriften te voorkomen, verzoekt de
vereeniging met nadruk aan hoeren
burgemeesters op te dragen, geen
ontslag te verleenen aan overtollig
distributiepersoneel, zoolang geen
nieuwe gelykwaardige werkkring
voor betrokkenen is gevonden, dan
wel, zoolang geen regeling by ver
plichte afvloeiing is getroffen.
Gezien bovenstaande, komt het de
vereeniging noodzakelyk voor, dat
het hoofdbestuur met Uwe Excels
rwoT- d« VOOrliST-
v!?kw&enVen in een gevangenis te vaart gen^md*
lentie persoonlyk over de voorlig
gende moeilijkheden op korten ter
mijn van gedachten kan wisselen, in
verband met het houden van het
tweede congres."
De ,,Pacusan Dreamboat", een
superfortress van het Amerikaan-?
sche leger, die Vrijdag van Hono-
loeloe vertrok voor een non-stopr
vluchtlvia de Noordpool naar Cairo,
is Zondagochtend te Caïro geland.
De tocht was ruim 15.000 K.M. De
afstand werd in 39 uur en 36 min.
afgelegd. Het vliegtuig had een
lading van bijna 67 ton aan boord.
De vlucht wordt een stuk pioniers?-
werk op het gebied der poollucht-?
In den nacht van Zaterdag op
Zondag te 0.30 uur is de „Edam"
van de K.L.M., bestuurd door
Farmentier en met 42 passagiers
aan boord, van Schiphol naar
Zuid-Afrika vertrokken.
Voor het startsein gegeven werd,
heeft directeur Plesman de beman
ning, de passagiers en vele genoo-
digden toegesproken en herinnerd
aan de vorige Zuid-Afrika-vlucht ter
gelegenheid van Dingaansdag.
Deze eerste na-oorlogsche Zuid-
Afrika-vlucht gaat langs een geheel
nieuwe route, namehjk Amsterdam
Algiers KanoLeopoldsvilleJo-
hahnesburg. Op den terugweg wordt
in plaats van Algiers Tripolis aan
gedaan.
Een regeeringsmissie onder leiding
van den Ned. ambassaderaad, den
heer A. J. D. Steenstra Toussaint,
vliegt niet deze DC 4 naar Johan
nesburg, om een luchtvaartverdrag
tusschen Zuid-Afrika en Nederland
tot gtand te brengen.
De totale afstand van 9300 km.
wordt volgens de dienstregeling af
gelegd in ruim 31 vlieguren. Men
verwacht dat het toestel op 8 Oc-
ober om 17.20 (pl. tyd) te Johannes
burg zal aankomen. Op den heenweg
worden twee nachthalten gemaakt,
namelyk in Kano en Leopoldsville.
Het vliegtuig zal op 14 Oct. (pl. tyd)
Johannesburg verlaten voor de te
rugvlucht naar Nederland. Het
wordt op 15 Oct. om 23.30 n.m. op
Schiphol terugverwacht. Op de te
rugvlucht zal alleen een nachtstop
worden gemaakt in Kano.
Aan boord van de „Edam" bevindt
zich 160 kg. vracht en 170 kg. post,
bestemd voor Johannesburg.
Volgens de Vaticaansche radio is
de p'ers- en radiocampagne tegen
den aartsbisschop van Zagreb, mgr.
Stepinac, sedert diens gevangenne
ming in hevigheid toegenomen.
Aan sommige bladen werd verboden
om niet alleen tegen de bejegening
van den aartsbisschop te protestee
ren, maar ook om te herinneren aan
de pogingen, die mgr. Stepinac in
het werk stelde om talryke joden,
orthodoxe Serviërs en zelfs com
munisten, die op het oogenblik nog
belangrijke posten in de regeering
en het landsbestuur bezetten, van
den dood of de concentratiekampen
te redden.
Voorts mag geen melding gemaakt
worden van het protest van den
aartsbisschop tegen het optreden
van de bezettingstroepen en de
oustachiformaties.
Bovendien zyn er volgens de ra_
dio-berichten talryke priesters van
het aartsbisdom gearresteerd, waar
van er dertig door de communisten
werden gedood. In zekere mate is
dit ook het geval in de overige bis
dommen van Joego-Slavië.
Sedert de arrestatie van mgr.
Stepinac blyken de kerken te klein
te zijn om allen te bevatten, die
voor hun geestelijken leidsman wil
len bidden Tenslotte deelde de ra
dio mede, dat tengevolge hiervan
een verbod tot samenscholing van
meer dan vyf personen voor de
kerkgebouwen is uitgevaardigd.
Voor het nakomen van dit verbod
i„31' ?et waa een breede dikke man
een bH™°™ 1Chtig kostuu"i. Hy had
atto? rte yeemd gevormd hoofd,
de schedel door een of ander
zwaar voorwerp volkomen plat ge
slagen was. v 6
i_ Mei een dreigend uitgestoken .wijs
vinger kwam hy op Tobias toe. „En
nu geen grapjes meer. Jaapzei
hy nog dreigender. Jy vertelt me
binnen twee minuten, waar je de
bult gelaten hebt en anders kom je
hier niet levend vandaan Ik wacht
9£> je woorden!" En met deze woor
den kruiste de man zjjn armen voor
de borst, na een sigaar opgestoken
te hebben en keek Tobias doordrin
gend aanEn in Tobias' hoofd
dreunde het maar, „Wat moet ik
hem zeggen, wat moet ik hem zeg
gen!"
worden de pastoors verantwoorde,
lijk gesteld.
Verweer tegen Belgrado s
beschuldigirigen
Zijn Heiligheid heeft van de ge
legenheid der ontvangst der leden,
van de kerkelijke rechtbank ook
gebruik gemaakt, om openlijk te
protesteeren tegen de beschuldi
gingen, tydens het proces van den
aartsbisschop van Zagreb, tegen
hem uitgebracht. Hierby wees de
Paus op het antwoord, dat het
staatssecretariaat op 25 Januari
1942 heeft gericht tot het Joego
slavische gezantschap in antwoord
op het verzoek om inlichtingen om
trent de bekeerings.beweging in
Kroatië. Daarin wordt o.m. ge
zegd, dat de Kerk er in toestemde,
dat bekeerlingen in de Kerk wor
den opgenomen, voor zoover zou
blyken, dat een bekeering uit eigen
vrge beweging geschiedde. Dot be
doelde massa-bekeering de belang
stelling van het Kroatische episco
paat had, is vanzelfsprekend, doc.h
de Paus en de Kerk zyn daarbij
niet afgeweken van de reeds vroe
ger vastgestelde en gehandhaafde
richtlynen.
In een rede voor het congres der
conservatieve party te Blackpool
verklaarde Churchill dat hy eeni-
gen tyd geleden overwogen had
zich uit de politiek terug te trekken.
Hjj achtte echter den toestand en
de toekomst zoo ernstig, dat hij be
sloten heeft actief aan het politiek©
leven te blijven deelnemen
„De socialistische regeeringal
dus Churchill, „vertegenwoordigt
niet de meerderheid der natie. In
weinig meer dan een jaar hebben zy
(de soc.) den Britschen invloed in
het buitenland verminderd en zij
hebben zeer verlammend gewerkt
op onze herleving in het binnen
land. Na al wat wy hebben mee
gemaakt hebben wy genoeg te dra
gen en genoeg gevaren onder het
oog te zien. dan dat wij bovendien
nog den last zouden moeten dragen
van deze agressieve partners".
DE
„ORANJE" NAAR INDIK
VERTROKKEN.
Van de Javakade te Amsterdam is
Zaterdagavond om half negen het
m.s. „Oranje" van de Mij. Neder
land voor de eerste reis naar India
na den oorlog als passagiersschip
vertrokken. Uiteraard bestond voor.
het vertrek groote belangstelling,
vooral van de zijde der familieleden
en kennissen der 900 passagiers,
tonder wie vele re-éyacué's..
