R EEN SCHANDELIJK VONNIS m Proces van wereldhistorische beteekenis de Onbekende F r anco-Span j e voor de Uno DE DUBBELGANGER, Een andere Tobias of ADIO programma ZATERDAG 12 OCTOBER 1946 PAGINA 2 Pijnlijke herinneringen voor Stalin ZE HEBBEN DE HARTEN ONZER VROUWEN GESTOLEN! Amerika diep geschokt en bezorgd Het proces tegen Franco-Spanje voor de Ver. Naties zal binnenkort beginnen. Dit proces zal zijn van wereldhistorische beteekenis, niet alleen om hetgeen tén aanzien van Spanje zal worden besloten, maar ook omdat dit besluit van beslissen de beteekenis zal zijn voor de Ver. Naties zelf. Zal in de Organisatie het recht zegevieren, of zal de leuze der dictators geldenmacht is recht? Zal een kleinere staat worden ver oordeeld voor hetgeen een machtige staat straffeloos mag doen? Wq zullen in het kort de elemen ten van het proces aangeven en he spreken. I Aanklager tevens rechter is het onder communistisch bewind staande Polen, gesteund door de communistische Sovjet-Unie met de twee zoogenaamd onafhankelijke staten, die stemgerechtigd zijn, en de verdere satellieten. Het Is onze ker of de aangeklaagde zal worden gehoord. II De hoofdpunten van de aan klacht zijn: 1, Spanje steunde in den oorlog Duitschland en Italië. 2. Spanje staat onder fascistisch be wind. 3. Spanje bedreigt den vrede. 1. Spanje steunde Duitschland tij dens den oorlog. De houding van dit land was voor den uitslag van den oorlog van groot belang, vooral op de volgende drie tijdstippen. Voor eerst bij het uitbreken van den oor log. De Fransche regeering wist, dat zij van Spanje niets te duchten had en kon daarom al haar troepen in het veld brengen tegen Duitsch land en Italië. In de tweede plaats na de over winning van de Duitsche horden en de verovering van geheel Frankrijk. Indien Franco toen de Duitsche troepen, wier algeheele overwinning verzekerd scheen, in zijn land had toegelaten, dan zoude Gibraltar van de landzijde gemakkelijk in te ne men zijn geweest, de Spaansche ha vens zouden zijn bezet en Duitsch land zoude met Italië de Middelland- sche Zee hebben beheerscht. De vroegere Fransche ambassadeur, Kammerer, een onverdacht getuige, schrijft, dat Franco aan Hitier liet weten, dat hij op lederen man in vreemde uniform zoude laten schie ten, die zich in Spanje zoude ver- toonen. De aan Franco vijandige stemming, die men vaak in Frank rijk constateert, moet dan ook an dere beweegredenen hebben. In de derde plaats, toen de geal lieerden de landing op de Westkust van Afrika in 1942 wilden onderne men. Het was voor hen van het grootste belang, dat zij niet van Spanje uit in de flank zouden wor den bedreigd. President Roosevelt schreef toen •en brief aan den Caudillo met den aanhef ,,Dear General Franco". Hij deelde aan dezen mede, dat zijn natie en Spanje vrienden waren in den besten zin van het woord en omdat Franco en hij oprecht wdnschten, die vriendschap voort te zetten tot wederzijdsch welzijn van beide landen, wilde hij hem op de hoogte stellen, dat met de landing in Afrika niets werd beoogd tegen Spanje of Spaansch Marokko. De brief was geteekencf: Ik ben, mijn waarde generaal, uw oprechte vriend. F. D. Roosevelt. Zoo be schreef Amerika's groote staatsman de verhouding tusschen zijn land en Spanje, en tusschen hem en Franco, in November 1942. Na dien heeft Franco zeker niets gedaan om Duitschland: met hulp van eenige beteekenis te steunen en de Amerik. ambassadeur Hayes schrijft dan ook, dat Spanjes hulp aan de geal lieerden gunstiger was dan die van eenig ander neutraal land, Zwitser land, Zweden, Turkije of Portugal. Aan dit alles doen fraaie woorden en brieven aan Hitier niets af. Op de daden komt het aan. Franco heeft in den tijd, toen Hitier opper machtig en van de overwinning ver zekerd scheen, hem met groote di plomatieke handigheid met woorden tevreden gesteld en hem met zijn machtig leger uit Spanje weten te houden, waardoor hij de belangen van de geallieerden in hooge mate heeft gediend. Maar, zoo luidt de aanklacht, Franco heeft een divisie troepen naar Rusland gezonden, die daar met Hitiers horden tegen dat land gestreden hebben. Men kent in Rus land blijkbaar niet een Fransch spreekwoord dat vertaald luidt: in het huis van iemand, die epgehan- gen is, spreekt men niet over een koord. Wat deed Stalin? In Augus tus 1939 sloot hij een verdrag met Hitier tegen Polen, den bondgenoot van Engeland en Frankrijk, hij viel daarna het dappere Poolsche leger, dat met leeuwenmoed tegen de Duit sche overmacht streed, in den rug aan, bracht het den genadeslag toe en maakte zich meester van het met Hifter afgesproken gebied, dat hy sedert heeft behouden. Tengevolge van dezen aanvalsoor log moet Rusland volgens de artike- Er is wéér een zending Nylon kousen in Nederland aange komen. Amerikaansche kousen, van glas gesponnen en toch ijzer- sterk, ragfijn en elegant. Kousen, die het hart van elke- vrouw gestolen hebben. Maar Nylon kousen of geen Nylon kousen, een andere hartewensch is voor iederen Nederlander in vervulling gegaan. We kunnen weer genieten van ons kopje echte thee! Wat heeft de Gruyter ons weer ver rast met zijn vier bekende merken. Zelfs het merk zilver-rood, die bijzonder fijne, geurige .thee is er weer. Luchtdicht verpakt in me taalpapier. Thee zooals alleen de knappe vakmenschen van de Gruyter die kunnen samenstellen. En zoo heeft de Gruyter met zijn thee weer aller hart gestolen. Betere thee - geurig en verkwik kend als geen andere zooals alleen bij de Gruyter nog een belangrijke besparing door de tien procent korting! (Reci.) len 53 en 107 van het Handvest be schouwd worden als vijandelijke staat. Polen, tegen welk land de aanvalsoorlog gevoerd werd, samen met Hitier, wordt door Stalln uit verkoren om de klacht van hulpver leening aan Duitschland tegen Span je in te brengen!! Gelukkig heeft Stalin een dergé- lijken afschuw van aanvalsoorlogen (van anderen) gekregen, dat hq twee rechters heeft gezonden naar Neurenberg om als leden van het internationaal gerechtshof Hitiers handlangers wegens den aanvals oorlog tegen Polen, die als misdaad wordt gequalificeerd, te laten ver- oordeelen O v NISPEN TOT SEVENAER. O» De Koningin heeft vice-admj- A. S. Pinke, comra der Zee macht in Ned. Indië. begiftigd met den bronzen Leeuw. De heer Pinke was op 10 Mei 1940 commandant van de .,Van Ga len" bij den strrjd om Rotter dam. N Uit Vaticaanstad meldt A.P.: De „Osservatore Romano" be titelde Vrijdagavond de straf van 16 jaar dwangarbeid tegen mgr. Alois Stepinac met „schan delijk". Het proces tegen den aartsbisschop van Zagreb is tevens een proces tegen do Katholieke Kerk, schrijft het blad. Volgens „TI. P." verklaarde de Amerikaansche p.v. minister van buitenlandsche fcaken aan de pers, dat de V. S. „diep geschokt en be zorgd" zijn over de veroordeeling van mgr. Stepinac. Men vraagt zich af, of dit vonnis niet een schending is der burgerlijke vrijheden, die alle naties aangesloten by de V. N. hebben onderschreven. De V. S. achten zich gerechtigd commentaar te leveren op binnen- landsche aangelegenheden van ieder land, indien geloofd wordt, dat die burgerlyke vrijheden aangetast zijn. Onder Amerikaansche wetten zou zulk een proces nooit wettig ge weest zijn. Op een vraag of het Vaticaan de V. S. om interventie heeft verzocht, antwoordde de minister ontkennend. Uit goedingelichte kringen te Lon den wordt vernomen, dat de minis ter van buitenlandsche zaken, Er- nest Bevin, geweigerd heeft te intervenieeren ten behoeve van den aartsbisschop van Zagreb. Kardi naal Griffin van Westminster had de vorige week een beroep op Bevin gedaan om tusschen beide te komen. Bisschop Hurley, door het Vaticaan indertijd in verband met de zaak-Stepinac naar Joegoslavië gezonden, verklaar de, dat hij nog geen gelegenheid had, mgr. Stepinac te zien, on danks zijn dagelijks herhaalde verzoeken. Hij heeft zyn rappor ten iederen dag naar Rome ge zonden. Hij reist binnen enkele dagen naar Belgrado. De kathedraal van Zagreb was gisteren wederom overvól met geloovigen, die kwamen bidden voor den aartsbisschop. Het vonnis werd gisteren door den Joegoslavischen radio - omroep enkele malen uitgezonden. Kardinaal Griffin. aartsbisschop van Westminster verklaarde, dat de aartsbisschop van Zagreb een oprecht zoon van zijn volk is en een vader voor zijn volk. „Deze ver oordeeling", aldus de kardinaal, „is een groote onrechtvaardigheid en een misdaad begaan aan een groot patriot, die, ongeacht ras of 36. Met een ruk werd de deur ge opend daar kwam een man binnen die als twee druppels water geleek op Tobias. Hevig verbaasd bleven allen staan kijken naar de verschijning. Groote vraagt eekenr spiegelden zich af op de respectie ve gezichten. Het was den baas dui delijk aan te zien, dat hij den toe stand niet meer meester was „Goê. den-avond, samen", zei de nieuw- binnengekomene. „ehehwas alles wat de baas kon uitbrengen „Hebben jullie je spraak verloren... en wie is dat!" vervolgde hij met stemverheffing, terwijl hy op To bias wees?'' religie, de vriend was van allen, die in nood verkeeren". Het Joego-Slavische tribunaal heeft kolonel Erik Lisak, volgens d© beschuldiging ,.tydens den oorlog een aanhanger van de nazistische regeering in Kroatië", tot den dood door den strop veroordeeld. Iwan Salio. secretaris van mgr" Stepinac, kreeg 12 jaar dwangar beid en verlies van politieke en burgerrechten voor het leven. Pater Modesto Marinotic, die! nen, werd veroordeeld tot vijf jaar provinciaal was van de Francisca- dwangarbeid G. B. SHAW GEWOND George Bernard Shaw heeft bfl een val in zijn studeerkamer zijn linkerbeen gekneusd. Men vre'esdö aanvankelijk voor een beenbreuk, doch een onderzoek met X-stralen kon geen teekenen van een fractuur ontdekken. De negentigjarige moet op doktersadvies het bed houden. O De K.R.O zal hedenavond 22,50 uur het verslag der plechtighe den van de overhandiging van den kardinaalshoed aan Kardi naal De Jong doorgeven. -» ZONDAG, 13 October. HILVERSUM I (301 M.) 8.30 VARA, 10.00 VPRO., 12.00 AVRO. 17.30 VARA. 20.00 AVRO. 8.30 Gram 9.00 Caus. 9.15 Gram. 10.30 Prot. kerkdienst. 12.00 Gram. 12.30 V d. jeugd. 12.40 Koor. 13.00 Nieuws. 13.15 Muziek. 13.50 N. S. 14.00 Caus. 14.30 Kwartet. 15.00 Filmpr, 15.15 Staf- muziek. (15.40 Gram.) 16.10 Gram. 16.30 Sport. 17.44 Caus. 17.30 Ooma Keesje. 18.00 Nieuws en sport. 18.30 V, d. Ned. Strijdkr. 19.00 Potpouri. 20.00 Concert. 21.15 Hoorspel. 21.55 Romancers. 22.30 Cabaret. 23.00 Nieuws. 23.15 Skymasters. 23.45 Gram. HILVERSUM II (415 M.) 8.30 NCRV., 9.45 KRO., 17.00 NCRV., 19.45 KRO. 8.30 Prot. kerkdienst. 9.30 Nieuws. 9.45 Hoogmis. 11.30 Trio. 12.00 Gram. 12.15 Boekbespr. 12.30 Lunchconcert. (13.00 Nieuws.) 13.30 Apologie. 13.50 Gram. 14.00 Muziek, 14.30 Gram. 16.00 Caus. 16.15 Trio, 16.30 Ziekenlof. 17.00 Prot. dienst. 18.30 Gram. 18.45 Orgel. 19.15 Bijbel, 19.30 Nieuws. 19.45 Sport. 20.00 Koor. (20.15 Hoorspel.) 22.00 Nieuws. 22.20 Caus. 22.35 Avondgebed. 22.50 Gram, 23.00 Orkest. 23.30 Gram. MAANDAG 14 OCTOBER. HILVERSUM I (301 M.) A V.R.O 7 00 Nieuws gymn en grani. 1100 Caus. 11.15 Trio. li.45 Ber. uit In. dië. 12.00 Muziek. 12.30 Skymasters. 13.00 Nieuws. 13.15 Musette. 13.45 Orgel. 14.10 Kwintet. 14.45 Voor dracht 15 00 Variété. 16.30 Muziek. 17.00 Caus. 17.30 Gram. 17.45 Caus. 18 00 Nieuws 18.15 Gram. 18 30 V. d Ned strijdkr. 19.00 Piano. 19.30 Caus. 19.45 Lezing. 20.00 Radioscoop 22.00 Kwintet. 22.45 Over studenten. 23.00 Nieuws. 23.15 Dansmuziek. 23 45 Gram HILVERSUM II (415 M.) N.C.R. V 7 00 Nieuws gymn. en gram. 11.15 Lezing. 11.35 Piano. 12 00 Ma rinekapel 13.00 Nieuws. 13.15 Gooi* landers 14.00 Caus. 14 20' Orgel. 14 45 Gram 15.30 Fluit 16 00 Bijbel. 16.45 Gram; 17.00 Koor. 17.30 Viool. Nieuws. 19 15 Piano 19.40 Caus. 20.00 Orkest. 21.05 Biibel. 21.25 Koor 22.00 Nieuws. 22.15 Over Walcheren. 22.45 Avondwijding, 23.00 Kamermuziek. 23.50 Gram. Kom mee, Val, vlug. Ik laat Je nu niet meer onder mijn oogen Vandaan gaan. Je kunt op een stoel tusschen de coulissen gaan zitten Het i j wel tegen de voorschriften,' «naar de tooneelmeester zal er geen bezwaar tegen maken. Komt u na afloop van de voorstelling hier te- jrug, inspecteur vroeg zy. Het tweede bedryf was bijna ten einde, toen Laureen, wier scène was atgeloopen, op Valerie, die ^.k naast het tooneel zat, toesnelde. Val, schrik niet, lieve. Hy is hier. Hq zit in de loge, recht te genover inspecteur Reynolds. Wat moet ik doen? Ik weet zeker, dat hij moord in den zin heeft! Valerie stond haastig op. Breng mU naar de overzyde, waar ik hem kan zien. Hy zal mij geen kwaad doen, Laureen. Met kloppend hart stond Valerie In de schaduw te kijken naar het bleeke gelaat met de fel gloeiende oogen van den man, dien zij vrees de. Hy keek niet naar haar. Al zqn aandacht was geconcentreerd op Laureen, die andermaal op het too neel was voor de finale. Plotseling zag Valerie hem zyn arm opheffen. Zonder te aarzelen rende zy, voor iedereen in de zaai duidelqk zichtbaar, het tooneel op. Zich vlak voor haar zuster plaat, send, keek zy den man onbevreesd, strak in het gelaat. Hy uitte 'n heeschen kreet, staar de haar een oogenblik met uitpui lende oogen aan en richtte dan langzaam het glimmenda ding in zqn hand, op zqn eigen borst. Er Klonk een scherpe knal en haastig werd het gordijn neergelaten. Boven bogen Reynolds en dr. Tempest zich over het lichaam van een man, die op den vloer van een loge lag. Dood? vroeg Reynolds. Neen, maar het is hoogstens 'n kwestie van enkele minuten. Een bediende bracht cognac en de odkter het haastig een paar drup pels tusschen de lippen van den ster vende loopen. Het zal hem misschien in staat stellen iets te zeggen, fluisterde hy tegen Reynolds. De deur werd zachtjes geopend en Laureen en Valerie traden binnen. De laatste boog zich over den man heen .terwyi Laureen op den ach tergrond bleef. De oogleden van den man knip perden en toen hy ze opende, zag hy het gelaat van het meisje. Valeriemompelde hij heesch. Valerie, Je bent nu veilig! Ik kan nu rustig sterven. Ik deed het alle- ntaAl voor jou, lieveling. Vlug, vraag hem, of hij Zon. dag in de flat van uw zuster is ge weest en daar Delmond heeft ge zien, drong de detective aan. Het meisje herhaalde de vraag. Ja, ik ben daar geweest. Ik kon die' papieren niet vinden. Nu geeft het niet meer. Delmond is dood en jy bent vry Jij hebt altyd alle ellende gehad Laureen al het geld en pleizier. Nu is het jouw beurt, Valerie 1 Hy mompelde nog iets onverstaanbaars en dan trok weg. Hy Is dood, zei de detective zachtjes. Wie was hy? Myn vader, antwoordde Valerie eenvoudig. Hij had zoo nu en dan aanvallen van krankzinnigheid. Hij was dol op my, maar was, om mij nentwille, vreeseiyk jaloersch op Laureen en haar succes. Hij was vroeger zelf een schitterend artist, totdat hq dat ongeluk met zqn hand kreeg. Zij beefde hevig. Breng haar terug naar de kleedkamer, dokter, zei Reynolds. Ze valt aanstonds flauw. Ik blqf nog even hier. Zoodra de deur van de loge dicht, vlei, bukte Reynolds zich over den doode. i Zwygend en met een voor hem zeldzaam gevoel van medeiydcn voor een misdadiger staarde hij neer op het nu vredige gelaat van den ongelukkige, wiens tot waan zin gegroeide manie hem tot zu'ke afschuwelijke daden had gevoerd. Daden, welke nog meer leed hadden gebracht over het wezen, dat hy met een krankzinnige liefde had be. mind en dat hq, ten koste van alles en allen, zelfs van Laureen, tegen alle leed had willen beschermen en gelukkig maken. Nog even keek de inspecteur naar die verminkte hand, waaraan de duim ontbrak, de hand, waarvan hq een afdruk had gevonden in Lau- reen's flat. Alle schakels van het geheim, dat Reynolds met zooveel hardnek kigheid had pogen te ontsluieren, pasten nu volkomen in elkaar en vormden eeifc samenhangend geheel en maakten alle tot nog toe onop gehelderde feiten duidelijk. Daar lag nu de door hem zoo lang en met zooveel niets ontzienden ijver gezochte moordenaar van Les lie Delmond, de man, die later in gebroken had in de fiat van Lau reen en in het atelier van Dick Spencer en die het schot had ge- losfr, bestemd voor Laureen, dat Lady Avice £n den schouder getrof. fen had. Met een schok keerde inspecteur Reynolds tot de werkelijkheid te rug. Hq trad de loge uit en gaf Jenkins, die onmiddellijk na het vallen van het schot in den schouw burg gewaarschuwd was en inmid dels reeds was aangekomen, bevel het lichaam van den doode in be slag te nemen en er vingerafdrukken van te nemen, om die met de in Laureen's flat gevonden afdrukken te verifier ren. In alle omstandig heden bleef inspecteur Reynolds zqn principes trouw In de kleedkamer van Laureen, waarheen hij zich nu begaf, bleek intusschen een heel gezelschap bij een te zqn. Daar waren Laureen en Lansberg, dokter Tempest ën Valerie, die, naar de inspecteur tot zqn verbazing opmerkte, zich dicht genesteld had in de armen van Dick Spencer, die de voorstelling even eens bijgewoond bleek te hebben en die getuige was geweest van het dramatische incident, waarbij Va lerie het leven van Laureen had ge red. O, Dick, hoorde Reynolds haar fluisteren, ik kan je niet vertellen, hoe je boodschap in „The Times" me bemoedigd heeft dien vreeselqken dag in Dover. Jij hebt me met je bemoedigende en hartelijke woorden mijn zelfvertrouwen en mijn vertrou wen in de menschen teruggeschon ken en me herinnerd aan mqn plicht, niet laf te vluchten voor het ge vaar, dat Ik voor mezelf vreesde. Zonder jou zou ik Laureen in den steek gelaten hebben en misschien zou ze vanavond Ze huiverde en vlqde zich nog dichter tegen hem aan. Dick Spencer zei eerst niets, maar zqn oogen straalden en lief kozend gleed zijn hand over het prachtige blonde haar, dat licht zijn wang beroerde. Ik heb je brief ontvangen, zei hy dan zacht en hij heeft me einde loos gelukkig gemaakt. Samen zul len we gelukkig worden en ik zal je helpen, om dien afschuweiqken tqd van lijden en ontbering dien je hebt doorgemaakt, te vergeten En daarom was ik dien dag plotseling zoo afgetrokken en af- wqzend, hooreje de inspecteur Lau reen nu zeggen tot Lansberg, die beschermend zqn arm geslagen hield rond den schouder van de actrice, die, uitgeput door de veie emoties der laatste dagen, op een divan lag Toen je secretaris over chioro- form sprak, waarmee die vlinders gedood werden, kwam er al een af schuwelijk gevoel over me en toen ik daarna later in je kamer dien ring van Leslie Delmond zag, wist ik heelemaal niet meer, wat ik er van denken moest. Maar nu, zuchtte zij tevreden is alles goed. Vind je het niet heel erg, Iwan, dat ik je zoo verdacht heb? Vind je me geen.. Lansberg legde zacht zijn hand op haar mond. Ik vind Je een schat, liefste, zei hqHet eenige, wat er nu nog op aankomt, is, dat je al die na righeid zoo spoedig mogelqk vergeet en gelukkig met me wordt En nu moet je rusten, lieve, niet waar in specteur, zeide Lansberg, zich tot inspecteur Reynolds wendend Of hebt u Laureen of Valerie wellicht nog enkele vragen te stel len, vervolgde hq met een ondeugen. de schittering in zijn oogen. Misschien voor het eerst van zqn leven stond inspecteur Reynolds een oogenblik sprakeloos. Dan mom pelde hij iets van overbodig zijn en hinderlijk en belangrijke, dringende afspraken, waarop hij dokter Tem pest wenkte en met dezen snel de kJmer verliet, de deur voorzichtig en met een zucht van verlichting achter zich dichttrekkend. Tooneelen als die in de kleedkamer waren niets voor den nuchteren inspecteur. Veel liever bracht hij rapport uit aan zijn superieuren, zelfs al kon hy dezen geen resultaten toonen van het door hem verrichte werk. En nu zou het hem een waar genoegen zijn. Alle! raadsels waren immers opgelost 'II hq kon rapporteeren. dat zaak-Del. mond ais afgehandeld bq de dossiers kon worden opgenomen. Wat denkt u ervan, dokter, -ei hij bqna opgewekt tot dr. Tempest, om morgen bij my thulg te komrn dineeren. Dan kunt u zich vast oefenen voor de huwe^ijksdiners, lie nu ongetwqfeld spoedig zullen voi- gen, voegde hij er met voor hera zeldzame grappigheid aan toe. Afgesproken, inspecteur, ant woordde dr. Tempest. Tot morgen dus en de groeten aan uw vrouw. Toen inspecteur Reynolds des avonds na het onderhoud met zqn chefs dat een uiterst bevredigend verloop had gehad, vermoeid thuis kwam en naar den toestand van zijn broer Bil] vroeg, lachte zijn vrouw eerst en schudde dan bedenkelijk het hoofd: Het gaat heelemaal niet goed met Bill, zeide zy. Er is lets.. niet met hem in orde. Hij houdt stqf en strak vol, dat hij dat lieve verpleeg stertje dat hem gevoed en vertroe teld heeft en hem van den dood heeft opgehaald, zooals hij het uit drukt liever nog vandaag dan mor gen trouwen wil en dat hy haar toestemming heeft. En a propos, schat wat zou Je er van denken, als we vanavond eens samen gezellig naar de bios coop gaan? Als we vlug dineeren, kunnen we nog makkelijk op tijd zqn voor de laatste voorstelling. Inspecteur Reynolds zuchtte en keek hoopvol naar zqn telefoon, of die soms uitkomst zou brengen. Maar dit nuttige instrument bleef vanavond halsstarrig zwqgen. EINDE.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1946 | | pagina 2