G
De triomf van
het Kruis
HOUTGROOTHANDEL
krijgt f 50.000 boete
Voorlichting door de overheid
Philipsbedrijf herstelt zich
Huwelijken werden gefingeerd
ONGSLAGEN
68ste JAARGANG
ZATERDAG 19 OCTOBER 1946
No. 20142
DAGBLAD VOOR
SCHIEDAM EN OMSTREKEN
WETTELIJKE REGELING
OORLOGSSCHADE
Terugkomst van
Karrl. Jong
TURKIJE STIPULEERT
ZIJN STANDPUNT
In de Dardanellen-kwestie
LUCHTBALLON OP
RECORDVAART
De juweelen van de
hertogin van Windsor
VER KEERSDOODEN
wereldconcern met
60.000 MAN
Nieuwe toepassingen op
oude terreinen
Het snoeimes in vele
diensten
Als Molotoff stuurt gaat
het uit den koersl
INGRIJPENDE
BR WETSWIJZIGINGEN
SPRINKHANENPLAAG
IN BRAZILIË
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
ALGEMEEN REDACTEUR
H. A. PAALVAST
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATE^ BROERSVEST 8, SCHIEDAM, TEL. 68804
HOOFDREDACTEUR
MGR. DR. J. WITLÖX
ABONNEMENTSPRIJS 3.25 P. KWARTAAL, 1.10 P. MND., f 0.26 P. WEEK
DIRECTEUR: J. KUIJPERS
Na de aanvallen in bijna elke
eeuw hebben in de eerste heltt van
de twintigste hakenkruis alsook
sikkel en hamer het tegen het
Kruis van Calvarië opgenomen.
Het lot der Hakenkruisers
reeds beslist, de v°°™?amste lei
ders pleegden zelfmoord of wer
den in de afgeloopen week opge.
haDeel'meeste leiders in verzoening
met God. i Tr
De triomf van het Kruis onder,
neemt na dit alles nog geen zege-
tocht. T>e KerK op aarde kent door
Haar ,strUd-end karakter geen ge-
stabi! seerde positie. Oud en nieuw
heidendom zullen Haar blyven be
vechten, hetzij direct of onrecht
streeks.
Voor den Kruistriomf zullen de
christenen op velerlei terrein pal
moeten blijven staan. Ook in ons
land is werk genoeg." Toch ig met
de nationale taak orize plicht niet
ten einde .Naast een kloek voor.
k.. d e*i dadenrijk leuien velen
zijn daaraan nog niet toe mogen
Wc het woord niet vergeten: ,,Gaat
UlKfn, 0,1 herwijst a,le volken".
■Lte boodschap van het Evangelie
en van het Kruis moet heel de we
reld over. Eiken dag dient ook aan
«ie taak te worden gewerkt. Doch
j hl het morgen Missie-Zondag is,
?eri We daarop vandaag bij-
ZoJl .er ^en naclruk.
Wie de waarde, de heerlijkheid,
«e weelde, den rijkdom van 't Ka
tholiek zyn heeft aangevoeld en
hieemaakt, hem kan het als so
ciaal wezen niet onverschillig zijn,
of honderden milToemer door een
tekort van hulp zijnerzijds nog in
"c wanhopige duisternissen van
den dood ronddwalen.
Christus leed en stierf voor alle
toenschen, doch Hii w^nscht men-
•chensteun om allen Zijn genade
to doen deelachtig worden.
Duizenden onzer Nederlandsche
Vrouwen en mannen trokken met
Volledige opoffering van zich zélf
reeds uit om aan de Heilsbood
schap mee te werken. Honderden
anderen staan nu, na den oorlog,
gereed om zich te offeren.
Miss'onarig moeten we 'echter al
lemaal zijn. Thans meer dan ooit.
nu zooveel missies geestelijk en
materieel opnieuw moeten worden
©psrabouwd.
F.r moet financieel rijk worden
v,ÏT,?T,er m?et vooral met
b. gebeden.
Toon 11 pen frn r,t strijdt voort
dank haar voo°r 7™
schonken geloofsschat nJ Ke"
Offer en
V "vp,;
De Queen Elizabeth" verlaat Southampton voor de eerste reis als
passagier schip naar New-York,
Be cl welke minister
burgemecQt l,rg voerde met
derfnTctr/ï.8- Ult Zeeuwsch-Vlaan-
in de Trccn medegedeeld, dat het
ontween hed! aanSekondigde wets.
houdende een wettelijke
geling van de financieele vergoe
dingen met betrekking tot wederop
bouw en oorlogsschade in Nov. .a.s.
e tweede Kamer zal bereiken.
Per auto begeeft de Kardinaal ™lch
dan naar Utrecht.
Voor den Haarlemschen tucht,
rechter voor de prijzen, mr, 41»
bink Spainck, is een prijzen-swen
delaffaire tegen den houtgroot
handel H. Buys te Oostzaan be
handeld, waarin niet minder dan
20 getuigen d charge en één d de
charge waren gedagvaard. De
sitting duurde zeven uur.
Daar alleen het voorlezen van de
tenlastelegging een uur in beslag
zou nemen, werd higrvan afgezien
en begon men terstond de getuigen,
verhooren. Procuratiehouders en
directeuren van grootbedrijven en
kleinere industriëen, gevestigd tt
Zaandam, Amsterdam en elders in
de Zaanstreek, legden getuigenissen
af.
De N.V. Bruynzeel te Zaandam
heef, uiteraard een enormen hout
afval, die vóór den oorlog als waar
deloos werd beschouwd. De Zaan.
streek kende geen kleinindustrie
voor houtproducten, doch als gevolg
van de behoefte aan kleine huis
houdelijke artikelen en vooral aan
houten speelgoederen verrezen na
den oorlog allerlei fabriekjes met
tien tot twintig man personeel, die
zich met een dergelijke productie
onledig gingen houden. Alleen
Zaandam telt er meer dan tachtig.
Hun grondstof bestaat uit houtaf.
val afkomstig in dit gev^l van de
K.v. Bruynzeel, van wie de firma
H. Buys haar voorraden betrekt
ter doorlevering aan genoemde fa
briekjes. Het was een lucratief be
drijf en hiertegen kon de tuchtrecb
ter geen bezwaren hebben, ware het
niet, dat de leveranties geschiedden
tegen een prijs, die in de meeste
gevallen tot 3 400 pet. boven het
toelaatbare maximum lag. De firma
Buys achtte zich echter niet in over.
treding aangezien de overheid naliet
prijzen voor afvalhout vast te stel
len
Het dure inkoopen veroorzaakte
automatisch de hooge prijzen van
houten kinderspeelgoed.
Men is er thans sinds kort mede
begonnen voorbereidingen te tref.
fen voor de bepaling van wettelijke
prijzen vopr alle soorten afvalhout.
In r,ijn pleidooi wees de verdediger
mr. F. W. van Dijk uit Zaandam
erop, dat een eventueele sluiting
van den houtgroothandel Buys zou
moeten leiden tot den directen on
dergang van een Zaansche kleinin.
dustrie. Beter kan men dit bedrijf
een redelijke kans tot saneering. ge
ven, waartoe de firma zich bereid
heeft getoond.
In zijn motiveering merkte de
tuchtrechter op, dat uit het verloop
der verhooren en het verdere on
derzoek op overtuigende wijze i;
gebleken, dat de boekhouding dei
firma van dien aard was. dat niets
met zekerheid kon worden nage
gaan. In groote trekken hebben alle
opgeroepen getuigen de tenlasteleg
ging bevestigd. Hoewel daartoe vol
ledig bevoegd, wil spr. de firma niet
voor altijd kapot maken. Verdachte
dient gedwongen te worden voor.
taan in het gareel te blijven, Reke
ning houdende met diens getoonden
goeden wil werd de heer Buys ver.
oordeeld tot een geldboete van 50.000
gulden.
Het Fransche persbureau A. F P
meldt, dat het Turksche antwoord
op Moskou's nota inzake de Darda
nelles Vrijdagmiddag aan den
sovjet-Russlschen zaakgelastigde te
Ankara is overhandigd
Onmiddellijk daarop werden de ver.
tegenwoordigers der ifiogendhedcn,
die het verdrag van Montreux on
derteekend hebben, evenals de
Amerikaansche ambassadeur bijeen,
geroepen op het ministerie van bui-
tenlandsche zaken, waar een copie
van de Turksche nota werd voorgele,
zen De tekst zal in den nacht van
19 op 20 October worden gepubli
ceerd
Woensdag is voor de tentoonstel
ling ,,Onze Marine" te Den Haag
de ballon Rambaldo opgestegen
voor een nachtvaart, die tevens een
recordvaart moest worden. En het
is dat ook gewordende beman
ning, bestaande uit den heer en
mevrouw Boesman en de heeren
Jacquet en C. de Vos zijn erin ge
slaagd den ballon bijna 20 uur in
de lucht te houden.
Te middernacht was men precies
boven Brussel, 12 uur later maakte
men ten N. van Parijs een korte
tusschenlanding en om half vier be
reikten de vaarders na een vaart
van drie uur op 2200 meter hoogte,
behouden den grond, ten zuiden van
Rouaan. Het afstands-, alsmede het
duurrec'ord voor ballons van deze
klasse zijn door de leden van de
Haagsche ballonclub door deze vaart
belangrijk verbeterd.
Volgens een nader Reuter-bericht
uit Londen is de waarde der gestolen
juweelen zeker niet hooger dan
20.000 p. st.
De Egyptische premier, Sidky
Pacha, is' te Londen aangekomen,
waar hij met Attlee en Bevin be
sprekingen zal voeren inzake het
EngelschEgyptisch geschil.
Van 4 tot en met 9 November a.s,
zal door het Verbond van Vereent*
gingen voor Veilig Verkeer een groote
nationale week van veilig verkeer
worden gehouden. Deze actie is het
begin van een in grooten styi opge^
zette non-stop-campagne voor veiliff
verkeer.
De burgerij zal deze actie niet
anders dan kunnen toejuichen. Het
gerij draait nog lang niet op volle
toeren, maar een doodenlijst van 712
gevallenen, benevens bijna 4000 zwaar
gewonden levert voor ons landje
toch wel een topcijfer, waarvan
oekeloosheid en nalatigheid onnoodig
de oorzaak vormden.
Voetgangers en wielrijders hebben
e genaardige opvattingen over wegen-
gebruik, maar de bestuurders van
de benzine-vehikels maken het elkaar
en de andere levende wezens niet
gemakkelijk. Er worden wegen en
bochten genomen", waarvan men
stil wordt. Militaire wagens hoe
bestaat 't eigenlijk bij de veronderstel
de discipline jakkeren, alsof over
het heil van het vaderland binnen
enkele minuten wordt beslist.
't Is daarom inderdaad tijd, dat
door instanties en met medewerking
van goedwillenden de verkeerszonden.
worden bestreden. .Doch dan ook
radicaal. Oorlog en bezetting resul
teerden in een onmenschelijke onver
schilligheid ten aanzien van levens.
Oorlog en bezetting gingen voorbij
maar de onverschilligheid is ge
bleven.
En daarom nogmaals -
radicaal aanpakken. Aan de des
betreffende leiding moeten zoodanige
volmachten worden gegeven, dat bij
de massa-regie van een heel volk,
duidelijk wordt gedemonstreerd, dat
het uit moet zijn met het dooden-
spel op den weg, opdat elk individu
zich verantwoordelijkheid bewust
worde en wete, dat hij niet ongé-
limiteerd verkeerszonden kan be
gaan.
Aanpakken dus. Geen opvoeding
van regeltje zus en regeltje zoo, of
wat boete. Hij of zij, die in ernstige
mate schuldig is en zeker, wanneer
dooden zijn te betreuren, ontkom®
niet aan gevangenisstraf.
Ook bij het moderne verkeer, geldt
het gebod: Gij zult niet dooden!
Dat moet klaar worden gezegd en
als het noodig is geneere de overheid
zich niet zulks te laten voelen. Zij
zou daarmee ditmaal wel p8yc.no-
logisch handelen.
HENK VAN DER MAZE.
Eindhoven^ heeff
zich reeds weer
nieuwe artikelen ter hand genomen.
Zoo is de ontwikkeling van de heete-
luchtmotoren met kracht begonnen
en ofschoon het nog te vroeg is om
alle toepassingen te overzien, kan
nu reeds worden gezegd, dat dit
motortype op vele gebieden een
belangrijke plaats zal gaan innemen.
Televisie en Roentgen-
onderzoek
tijdena den oorlog ontvangen slagen
hersteld. dat wel haast van het
hereilten van een voor-oorlogsclï
niveau kan worden gesproken
Eenige cijfers mogen dit bewijzen-
op 1 Januari 1945 waren in de Eind"
hovensche fabrieken 6800 personen
werkzaam, t6rwijl dit aantal op 19
Augustus van dit jaar was gestegen
tot 20 700. Buiten de fabrieken in
Eindhoven zijn thans 6300 personen
In Nederland werkzaam, buiten
Nederland beschikt Philips thans in
26 verschillende landen over produc
tiecentra, waarin momenteel 33000
mensehen werk vinden. De totale
bezetting van het concern in de
wereld bedraagt derhalve ongeveer
60.000 man.
Ook de productie beweegt zich
in stijgende lijn. Die in Nederland
in 1946 zal gemiddelde 73 pet. van
het voor-oorlogsche peil bedragen;
volgend jaar wil men komen tot een
gemiddelde van 127 pet. Van deze
productie voor 1946 is ca. 71 pet.
voor export bestemd en 29 pet. voor
verkoop in Nederland.
Ook la weei; de aanmaak van
Wat de televisie aangaat, wordt
aan de ontwikke_.ng zoowel van
zendapparatuur als van ontvangers
intensief gewerkt. Er zijn ontvangers
vervaardigd, die een beeld hebben
dat de afmeting heeft van een nor.
male huisbioscoop-installatie. Deze
ontwikkeling zal het eerst worden
gerealiseerd in het buitenland, daar
voorloopig in Nederland geen tele,
visie-programma's zullen worden
uitgezonden.
p.?P JV?' gebied der röntgenappa.
Hl» hl. naast een spiegel-camera,
kleine f massa-longonderzoek Gp
kleine films zal mogelijk maken
rontgenbestralingsappafaten in onU
wikkeling welke zonder hoogspan
ningskabel worden uitgevoerd terwijl
ook voor tandheelkundige toepassing
een nieuw apparaat in ontwikke
ling is.
Tenslotte is een stootspannings.
generator voor 2 millioen volt in uit
voering, terwijl in het laboratorium
van het bedrijf gelijkspanningsinstal
laties worden gebouwd voor 800.000
en 1.200.000 vol.t die van belang zijn
voor het atoomonderzoek.
In Januari j.l. zijn, zooals men
zich zal herinneren, in de Tweede
Kamer harde woorden gezegd over
de voorlichting van overheidswege,
waarbij het beleid van den R.V.D.
scherp werd aangevallen.
De toenmalige minister-president,
prof. Schermerhom, heeft daarop
een ministerieele commissie belast
met het uitbrengen van advies over
het overheidsbeleid op dit terrein.
In haar thans verschenen rapport
zet deze commissie o.m. uiteen, dat
aan voorlichting van overheidswege
in normale omstandigheden een
zeer veel geringere behoefte bestaat
dan onder abnormale en dat onder
zulke normale omstandigheden het
„propagandistisch" elcmen, der
voorlichting achterwege kan en
moet blijven.
Wel kan men zeggen, dat de
overheid, voorlichtende, verduidelij
king van haar beleid slechts dan
mag vergezeld laten gaan van pro
paganda voor dat beleid indien het
kwesties geldt, die redelijkerwijze
liggen buiten de bestaande contro.
versies van politieken, religieuzen,
cultureelen, kortom geestelijken
aard Geen campagne derhalve ten
gunste van een politieke opvatting',
van sport of geen sport op Zondag,
of van een bepaalden kunstvorm;
wel een campagne ten bate van vei
lig verkeer, tegen schoolverzuim of
gifhandel. dan wel voor meer spa
ren.
Het karakter van de voorlichting
van het buitenland verschilt met
dat der binnenlandsehe voorlichting.
Al dient de staat ook hier te blij
ven buiten de controversies, die ook
in het binnenland een grens aan
zijn voorlichtingsvrijheid trekken,
de voorlichting in het buitenland
vraagt sterker om „propaganda"
dan de binnenlandsehe. Niet om
propaganda voor bepaalde opvattin
gen, wel om propaganda voor het
land, het volk. zijn vermogen, zijn
producten De taak van de voor
lichting in het buitenland zou men
kunnen aanduiden als het aankwe
ken van „goodwill" voor Neder
land.
Met klem moet echter worden
verlangd, dat geheel de uitvoering
dier voorlichting loope via de kana.
len van den buitenlandschen dienst,
onder politieke aansprakelijkheid
van den minister van buitenl.
zaken.
De afzonderlijke voorlichting»,
diensten der departementen ver
dwijnen er bltjft slechts één voor
lichtingsdienst over, met aan het
hoofd een regeeringsadviseur, ondop
verantwoordelijkheid van den mr
nister-president.
Ieder departement zorgt voor een
contactorgaan met den R.V.D. Dit
contactorgaan mag, daargelaten de
persconferenties, zelf alleen op
aanvraag van individueele journa
listen rechtstreeks voorlichting ge
ven.
De R.V.D. heeft te zorgen voor
de interne voorlichting. De departe
menten dienen af te zien van een
eigen knipseldienst.
De commissie is er van overtuigd,
dat deze vereenvoudiging dringend
noodzakelijk is. Niet allereerst uit
bezuinigingsoogpunt, maar bovenal
omdat het gevaar reeds zichtbaar
aanwezig is. dat een teveel aan
overheidsvoorlichting tegenzin op
wekt bij het publiek.
In een brief aan den voorzitter
van de Tweede Kamer ten geleide
van het rapport merkt de minis
ter-president op, dat het aanbieden
van dit rapport niet Impliceert, dat
de regeering zich met het daarin
gestelde in ajle opzichten kan ver
eenigen.
Op zijn reis naar Amerika, aan
boord van de Queen Elisabeth"
heeft Molotoff ook een tijd op
de brug vertoefd. Hij mocht zelfs
een kort tijdsverloop het stuw
vasthouden. Gretig maakten dt
fotografen hiervan gebruik om
dit tafereel op een plaatje vast
te leggen.
Toen de roerganger het stuui
weer in handen nam bleek het
schip twee graden uit den koers
te liggen!
In de raadkamer der regeering ta
Londen zijn op 18 October alle mi
nisters en functionarissen ,,met den
rang van minister", tezamen 32 per
sonen bijeen geweest in verband met
de vaststelling van 't regeerings-
programma voor de komende zitting
van het parlement.
De door de reigeering in te die
nen voorstellen betroffen o.a ver
betering van de gevangenissen, af
schaffing van de lijfstraffen en wel
licht invoering van een proefperiode
tot opschorting van de doodstraf.
Nationalisatie van de hoofd verkeers
middelen (o.a. de spoorwegen) en
Nationalisatieplannen o.m met be
trekking tot de staalindustrie
Wolken sprinkhanen trekken,
volgens een ,,A. P."-bericht over do
landerijen van Zuid-Brazilië en
dreigen daar al wat groeit te ver
nielen.
Teneinde een nationale ramp te
'voorkomen doet de regeering alles
om de insecten te bestrijden. Presi
dent Dutra heeft een speciaal
crediet van de schatkist beschikbaar
gesteld voor een verdelging»
campagne en de luchtmacht, is te
hulp geroepen om de landerijen te
bestuiven met afweermiddelen.
Ook veel oorlogsmateriaal wordt
in den strijd gebracht, want de
sprinkhanen bedreigen verscheidene
staten. Niettegenstaande deuren en
vensters gesloten werden gehouden,
zijn de insecten sommige boeren
woningen binnengedrongen en- heb.
ben er alle voedsel, kleeding en
lederwerk vernietigd.
Wolken sprinkhanen van naar
schatting 60 K.M. breed en 80 diep
verwoesten alles op hun weg. In
sommige Zuidelijke steden maken zp
het onmogelijk, in de straten te
loopen en een passagierstrein be
zorgden zij drie uur vertraging.
6 .1 I nn Anril 1946 13 a 14 duizend ra*it„
Door Utreclltscne distributie- soenfcotinen voor boter, suiker etc.
i tp hebben vrijgemaakt door hu we-
ambtenaren lijken te fingeeren. Bij controle op
-J -W>rti-!iSl+anH Wfl.a VHH
Wat er komen moet
De commissie heeft zich ernstig
beraden over de vraag, hoe in de
toekomst de binnenlandsehe voor
lichting moet worden georgani
seerd. Daarbij kwam zij tot het
opstellen van een plan, waaraan in
een afzonderlijk hoofdstuk alge-
meene beschouwingen worden ge
wijd. De kern ervan kan aldus
worden omschreven;
Enkele maanden geleden hebben
wij reedg uitvoerige mededeelfti-
gen gedaan over de knoeierijen,
die op groote schaal op het
Utrechtsche distributiekantoor door
ambtenaren gepleegd zijn.
Er is hierbij Inderdaad nog meeT
aan het licht gekomen. Vier amb
tenaren die reed3 in arrest zaten
en dienst deden aan het loket
waar de extra-rantsoenen voor ju.
bilea, huwelijken e.d. werden uit-
gereikt, bleken in een periode van
79 dagen tu8schen Augustus 1945
den Burgerlijken Stand was van
deze op het distributie-kantoor
aangegeven gebeurtenissen
bekend. Er zijrt nog eenige andere
ambtenaren gearresteerd die i<n de.
ze zaak betrokken waren, doch na,
verhoord te zijn, werden zij weer
op vrije voeten gesteld.
Verder is aan het licht geaomen,
dat de vier reeds gedetineerden via
een Cipier van het,huis van bewa
ring as et de buitenwereld conta(»
hadden, waardoor deze als beloo»
ning telkens 10 tot 30 ontving.