Realiteit der republiek
11 NOVEMBER bij de oorlogsgraven
jKJsrssyas
HET INFAME VONNIS
VAN MOOK VOOR DE RADIO
De Communisten winnen in
Frankrijk
S&rte JAARGANG
MAANDAG 11 NOVEMBER 1946
No. 20160
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Uranium
Expeditie naar het
Zuidpool-gebied
Noodtoestand in
Batavia
Commissie-generaal ver
trok naar Cheribon
DE VETPOSIT1E
Sparen
Resjeering treft voor
bereiding
TOCH ROODE NEDER
LAAG
V
Iersche actie tegen gods
dienstvervolging in
Joego-Slavië
100 ARRESTATIES
PER DAG
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DIRECTEUR: J. KUIJPERS
ALGEMEEN REDACTEUR
H A PAALVAST
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE BROERSVEST 8, SCHIEDAM; TEL. 68804 - ABONNEMENTSPRIJS 3.25 P. KWARTAAL, 1.10 P. MND., 0.26 P. WEEK
HOOFDREDACTEUR
MGR. DR. J. W I T L O X
Moord opgehelderd
Met de arrestatie van den Dajak
Linkdeng en diens veertien mede
plichtigen is de moord op zes mili-
airen van het K.N.IL., welke in
1942 door de Dajaks gepleegd werd.
tot klaarheid gebracht. De moorde
naars waren aangenomen als gtds
voor de prauw, welke de militairen
op de rivier Mahakam naar Sarinda
zou brengen.
Linkdeng raadde aan de geweren
vast te binden meit het o°ë °P de
stroomversnelling. Toen de gewe-
i ii i ren zoodoende voor direct gebruik
Voor haar vertrek naar Chenbon bracht de commissie-generaal een buiten bereik waren, zijn de mili
tairen afgemaakt.
De sergeant H van Dijk
melk verdubbeld zijn. Per persoon
krijgt men nog 1.250 gram gedroog
de aardappelen tegen halven prijs
a 2 40 en in de tweede helf t der
maand een kilo meel. Voor de op
voering van de capaciteit van de
bakkerijen is voor November 850
ton tarwemeel uitgegeven tegen 500
ton voordien. Van liet Britsche le
ger heeft men 1.100 ton meel van
Een Amerikaansohe marine-een
heid van ijsbrekers, vliegtuigver
zorgingsschepen, vliegtuigen en 5000
man word't thans uitgerust in ha-'
vens aan de Oost- en Westkust van
de Ver. St. voor een expeditie tot
diep in het Zui.d-Poolgebied op zoek
naar uranium.
De expeditie, die onder comman
do staat van den bekenden Pool-
fabriek als onderdeel van het ge
zamenlijke programma voor onder
zoek van regeering en industrie.
In de nabije toekomst zal dit pro
gramma, naar men meent te wete»V
onder de jurisdictie van de com
missie voor de atoomenergie ko-
gierat overgenomen, om dit tegen onderzoeker admiraal Richard E.
den detailprijs van twin'ig cent per
kilogram onder
distribueeren
de Indonesiërs te
Byrd, zal ;wee maanden op den ijs-
kaap van den Zuid-Pool doorbren
gen en trachten een bevestiging te
vinden van de geruchten, dat dit
gebied rijk is aan er is, waaruit; de
atoom-energie kan worden vrijge
maakt.
Het Amerikaansche ministerie
van oorlog heeft bekend-gemaakt,
dat de V. S van plan zijn 20 mil-
lioen dollar te besteden aan het
bouwen van een laboratorium voor
het onderzoek naar het gébruik van
atoomenergie voor vredesdoelein
den.
Het ministerie heeft met de Ge
neral Eleciric Company van Sche
nectady (N.Y.) een contract afge
stolen voor het bouwen' van een
bezoek aan het gebied tusschen Batavia en Buitenzorg, om een
indruk van den toestand te krijgen' V. I. n. r.: De Boer, Statins
Muller commandant plaatselijke militaire eenheden). Van Poll en
Schermerhorn.
om tot een behoorlijken en duurza.
men vorm van samenwerking te
komen, dan meen ik veilig te mo
gen verklaren, dat wij op een gun
stig resultaat kunnen hopen".
Tot zoo ver dr. Van Mook.
Inmiddels zijn Soekarno en Hafcta
naar Cheribon vertrokken, tenein
de de besprekingen mot de commis
sie-generaal bij te wonen.
De besturen van de Partai Negara
Serikat Indonesia (partij van de
de Hua Chiao Chung Hui en de
vereent'gde staten van Indonesia)
bevolkingsgroep van Zuid-Clebes
hebben de commissie-generaal
uitgenoodigd een bezoek aan
Makassar te brengen om de bevol-J
kingsgroepen te hooren, zulks ter
vermijding van misverstanden.
Te Batavia heeft dr. Van Mook
een radiorede gehouden over de
Ned.-I'idon. onderhandelingen.
„Wij moeten ons ervan bewust
zijn, dat het bereiken van een
overeenkomst niet het einde van
onze moeilijke taak be'eekent, in
zekeren zin is het slechts een
begin" zoo zeide hij o.a. in deze
rede.
De toestand te Batavia is uiterst
moeilijk. De invoering van republi-
keinsch. geld, gepaard gaande met
de Stopzetting van den voedseltoe-
voer ui; de omliggende streken,
heeft een noodtoestand doen ont
staan, die binnen enkele dagen
moet worden opgelost. Het is één
van de voorwaarden voor de ver
dere onderhandelingen, omdat aan
een wanhopigen toestand als dezen
hoe dan ook, een einde moét wor
den gemaakt.
Inmiddels is er gegronde hoop,
dal de bijeenkomst te Cheribon de
ze oplossing zal brengen, omdat bei
de partijen van de noodzakelijkheid
ervan overtuigd zijn. Indien iemand
vrede wenscht te bereiken, niet ge
baseerd op overwinning en neder-
™ag, dan is een groote mate van ge-
duld en wederzijdsch begrip noo-
di8. Dit kan niet worden verkregen
door een enkele daad en in een en
kelen dag omdat altijd de moge
lijkheid bèstaait. dat een plaatselijk
of individueel conflict uitbreekt,
dat in zulke gespannen tijden ern
stige gevolgen kan hebben, indien
de opwinding op anderen overslaat.
Toen onlangs de politieke onder
handelingen werden hervat, moes
ten verschillende, ernstige psycholo
gische moeilijkheden overwonnen
worden Het was voor de Indone
siërs moeilijk te begrijpen, waarom
op dat oogenblik groote contingen
ten Ned. troepen naar Indonesië
gingen ter vervanging van de Brit.
sche en Britsch-Indisehe bondge-
noo'en. Aan Indonesische zijde werd
echter wel begrepen, dat het jen
den van Ned. troepen onvermijdelijk
Was en niet moest worden be
schouwd als een begin van den
aanval, en ook, dat heit niet beslist
nadeelig voor het bereiken van een
overeenkomst behoefde te zijn.
Wat het bestand betreft, inder.
efivA. 's„ °P meeste fronten het
ming vm p f' terwijl de overne-
troepen^n^la mbang door Ned-
pen. Eveneens 1f,ciden'len is verloo-
van Soerabaja lonrtewaterkwestle
den tot een oplo^g^ge^eA
In de besprekingen Ju? u
bestand volgden, kon de het
generaal verklaren, dat d? 0ntoV
sing van onze problemen bevredf
gend en eervol voor beide partijen
is.
In Cheribon zal de commissie-ge
neraal waarschijnlijk Soekarno en
Hatta ontmoeten, op welk punt veel
ongerustheid en verwarring be
staat. Maar na eenig dieper naden
ken moet men wel tot de conclusie
komen, dat d« realiteit van de re
publiek niet willekeurig kan wor
den ontkend. De beoordeeling van
de leidende figuren van een volk
"®ruat uiteindelijk bij dat volk zelf.
Als wij mogen uitgaan van het
t°it. dat de leidende figuren aan
bet.de zijden eerlijke mensdhen zij",
bezield van den oprechten wensch
De voedselnood in Batavia
Met betrekking tot de maatrege
len, die in verband met den voed
selnood te Batavia zijn getroffen,
wordt nog gemeld, dat de rantsoe
nen blikvleesch, blikvisoh en blik-
heeflt
het speurderswerk verricht, dat tot
de arrestatie van de Dajaks leidde.
Hedenmorgen vroeg is de com
missie-generaal met eenige hooge
ambtenaren per watervliegtuig van
Batavia naar Cheribon vertrokken
Lord Killearn was reeds Zondag
ochtend daar aangekomen.
De plenaire zitting zal lieden
plaats hebben.
Door den heer A. Pierhagen van
het Ned. bedrijfschap voor marga
rine, vetten en oliën worden mo
menteel in opdracht van de Ned.
regeering besprekingen in de Ver.
Staten gevoerd over de vaststel
ling van de toewijzingen van vet
ten en oliën aan Nederland in het
komende jaar.
De Minister van Financiën heeft
medegedeeld, dat nü de handha
ving van de beperkende maaljrege-
len op monetair gebied, welke
door hem moesten worden getrof
fen voor het verzekeren van een
zoo groot mogelijke bestendigheid
van de waarde van het geld, ten
einde loopt, door de Regeering de
organisatorische voorbereidingen
voor het inzetten van een spaar,
campagne krachtig ter hand zui
len worden genomen.
Door het verdwijnen van da
noodzaak van genoemde maatrege
len wordt immers tevens de weg
gebaand voor het herstel van een
grootere mate van vrijheid in de
besteding der besparingen.
(Van onzen Partfachen corres
pondent).
Do Fransche verkiezingen voor
de nationale vergadering hebben
een kwart van de stemgerechtig
den onverschillig gelaten.^ De
andere drie kwart hebben de
leuze „voor of taffen het commu
nisme" gevolgd. Ze hebben voorts
aan de socialisten een verplette
rende nederlaag toegebracht en
aldus een mar*lstische meerder
heid onmogelijk gemaakt.
De communisten wonnen vol
doende zetels, om de sterksté
Kamerfractie op te leveren, maar
ten koste van de socialisten. Toch
hebben de tegenstanders van Mos.
kou een overwinning behaald,
zoowel door het flinke standhou
den van de M.R.P., die met een
flinke fractie in de assemblee
Nationale herdenking te
Amsterdam
11 November is het heden; de
verjaardag van den wapenstilstand,
die het einde beteekende in 1918
van den eersten wereldoorlog. Se
dertdien werd het ook de dag der
herdenking van de gevallenen toen
en thans ook van die sneuvelden in
den jongsten volkerenkrijg Poppy-
day; klaproosdag heet hij aan de
overzijde van het Kanaal en in de
nieuwe wereld naar de klaprozen,
dlie bloeiden tusschen de „houten
kruisen".
Voor het eerst dit jaar doet Ne
derland mee aan deze herdenking
en gisteren reeds hadden op vele
soldatenkerkhoven in ons land en
bij de soldatengraven op burger
begraafplaatsen plechtige bijeen
komsten plaats en talloos waren de
ioemen, welke als een teere hulde
Teï?en neergelegd,
sterdam Oosterbegraafplaats in Am.
regeering, onze minister van oor
log.
Op verschillende plaatsen hebben gisteren herdenkingsplechtig
heden plaats gehad op de kerkhoven van geallieerde troepen. Te
Amsterdam werd de plechtigheid op de Ooster begraafplaats
gehouden.
De gedachte „een kerkvorst
dwangarbeider" na het infame von
nis "in een afschuwelijke rechts-
comedie houdt nog steeds, in vele
landen, de geesten gespannen, zij
het voornamelijk in katholieke
landen.
De Iersche premier, de Valera,
heeft Vrijdag voor het parlement
van den vrijstaat een even kraoh-
tig als waardig protest laten hoo
ren tegen de vervolging van mgr.
Stepinac, om zijn godsdienst., door
godsdiensthaters.
„Het eenige, dat ik op bet
oogenblik kan doen", aldus de
Valera, „en dat zal ik doen, is
..er bij de regeeringen, mei wie
Ierland diplomatieke betrekkin
gen onderhoudt, op aan te drin
gen, allen mogelijken invloed
aan te wenden, om een einde te
.maken aan de campagne van
godsdienstvervolging, waarvan de
gevangenneming van mgr. Stepi
nac slechts een voorbeeld is".
Het Iersche parlement zal nog
in de gelegenheid worden gesteld,
een formeel protest te laten hoo
ren.
terugkeert, ondanks heit feit, dat
zij misschien wel oen half millioea
van haar kiezers aan de Gaul
listen heeft moeten afstaan.
Een anti-communistische concclg.
tratie kan ook een flinke meerder
heid opleveren. Maar gezien do
kracht van de communistisch»
partij, die dezen keer de voordeelen
van het manke kiesstelsel heeft ge
oogst, is het - onwaarschijnlijk, dat
op liet oogenblik dat Frankrijk ziel»
voor zulke verstrekkende eisc-hea
wegens zijn financieel beleid ziet
gesteld, men bij voorbaat de com.
mumisten bulten de regeering zou
kunnen laten.
Het resultaat in Frankrijk en in
drie departementen is thans be.
kend:
De communisten 168 zetels, winst 16
M R.P. 159 zetels, verlies 2
Socialisten 94 zetels, verlies 27
Links Rep. unie 50 zetels, winst 14
P R.L. en Gaullisten
86 zetels, winst 20
Deze statis tiek, die men geneigd
is met de uitslagen van vorige ver
kiezingen te vergelijken, moet met
groote voorzichtigheid worden ge
hanteerd Op de eerste plaats gaat
vergelijking niet op, omdat buiten
de drie partijen de verwantschap
met de M.R.P. bijv. nog niet zui.
ver is vast te stellen, zoodat de op
gave voor de zetelverdeeling ii»
het Palais Bourbon moet worden
afgewacht, om de juiste sterkte der
fracties vast te stellen, maar voorh
al ook, omdat het aantal zetels met
32 is uigebreid, wat aan de winst,
cijfers 'n ander karakter geeft. Die
zeteluitbreiding moest de commu»
nésten wel bevoordeelen.
De meening, dat zij hun hoogte
punt reeds hadden bereikt, wordt
door dezen uitslag niet weersproken.
De groote opschuivingen, welke in
het kiezerscorps plaats hadden,
worden vooral in de behaalde stem.
menaantallen uitgedrukt en deze zijn
op het oogenblik nog onvoldoende te
overzien, om de juiste slotsom te
trekken.
De MRP, die in sterkte de com
munisten onmiddellijk volgt en na
haar misgreep ten aanzien van de
grondwet en na de houding door De
Gaulle tegen haar aangenomen on.
der de minst gunstige omstandig
heden aan de verkiezingen deelnam,
heeft zich prachtig gehandhaafd,
maar toch een ernstige terechtwijs
zing ontvangen.
De Gaullisten zonder De Gaulle,
radicalen, gematigde republikeinen
kunnen zonder uitzondering een
flinken voortgang boeken, doch het
is de vraag, of deze stand houdt
tegen de aantrekkingskracht van d#
MRP, die misschien wet een half
millioen stemmen aan die partijen
heeft moeten afstaan.
De socialisten hebben hun enorme
nederlaag te wijten aan hun slappe!
houding tegenover de communiste!^
Sovjet-Russische autoriteiten
hebben aan de leiding van de so
cialistische eenheidspartij in
Duitschland medegedeeld, dat de
optiekfabrieken van Zeiss en Schott
te Jena niet meer zullen worden
ontmanteld of naar Rusland ver
voerd.
De Fransche politie verricht mee»
dan 100 arrestaties per dag bij haaf!
strijd tegen een plotselinge toenamö
van de misdaad. Na middernacht
lijkt Parijs wel een „bezette" etadl
Overal ziet men gewapende pa<
trouilles en er zijn nog geen teeke*
nen» die erop wijzen, dat de Stroom
van arrestaties zal verminderen-
