PER LANDINGSBOOT
Palembang
naar
DE STERKTE van de
Russische troepen in Europa
WERELDVOORRAAD VAN
OLIËN EN VETTEN
Te véél geleerden in Belgenland!
INA 6
VRIJDAG IS NOVEMBER 1946
Een beste instelling die Marine, maar
ze kan niet eens het water stilhouden J
C VELDPOST
BRIEVEN
Manuel de E^alla J
NED. AMBASSADEUR
TE MOSKOU
„Zeer wonderlijk
KUNSTNIER GEMAAKT
DOOR NED. MEDICUS
Omstandigheden
worden beter
NIEUWE SOVJET-NOTA
INZAKE DARDANELLEN
AAN ARBEIDSKRACH
TEN GROOT GEBREK
Een situatie, de over
peinzing waard
DE E.V.C. IN HENGELO
UITKEERINGEN AAN
ILLEGALEN
Z. AFRIKA EN Z.W. AFRIKA
c
PALEMBANG, 30 October.
Uit den heeten middagnevel flikkerde op den 29en October
(Sets na twaalf uur, plotseling een signaal over: „Van Galen aan
!|fioissevain* Welkom op rendez-voiis" en even later schoven de
^rompen van een aantal grootere en
kleinere schepen in een grooten kring
{rondom onze boot. Bakboord achter de
^Piet Hein" en de „van Galen", bakboord
Jroor het andere troepentransportschip,
ide „Plancius". daarachter de hoogliggende L.S.T. „Pelikaan", aan
■Stuurboord een paar corvetten, een groepje sleepbooten verder weg,
\pn nauwelijks zichtbaar nog andere schepen.
En precies op tijd rammelden de zware ankerkettingen van de
i.Boisaevain" het water in en kozen wij ligplaats op 2 gr-10'S,
1105 gr.—OO'E.
Gedurende de reis hadden aan
ijboord tientallen besprekingen
ptlaats gehad van officieren der
^onderscheiden troepenonderdee-
3en, waarna dezen weer met de
■■•manschappen spraken, terwijl
jïlm-, camera- en krantenmenschen
(dagelijks op de hoogte gehouden
•werden door kapitein van rer
f bilden, den, man, die voor heel
Indië fungeeft als A-S.N.OL., de
Engelsche afkorting voor Assistent
Cudste Zeeofficier Landingen.
Maar ondanks het feit, dat de
troepen vrij veel wisten en
i,men had hun speciaal op het hart
[gedrukt in geen geval tot provo-
tie over te gaan deden na-
urlijk de wonderlijkste verhalen
3de ronde: dobberende leege. blikjes
(bier een niet zeldzaam ver
schijnsel rondom een „droog'
#ch.ip werden duikbootperisco
pen-, iemand, die het van inge
wijden" wist, had gehoord dat de
.«.Karei Doorman" ons op de hielen
teat met een reusachtige parapluie
jjran vliegtuigen ter bescherming
fier operaties, maar de grootste be
langstelling hadden zij voor de
Sender deelen aan boord van de
«Dlancius", en ieder wist er iets
tenders over tot een snuggerling
feeweerde, dat het compagnieën
jr.R.I. waren.
Ik verwonder me telkens weer
tever den humor, waarmee zij hun
begrippen over de politieke situa-
kie illustreeren: Een Limburger
/zei me, dat hij zoo gauw hij terug
\iaar huis mocht, daar de ,,Repoe-
ijLlik Limburgia" ging stichten met
®en eigen T-R-I., een eenzame
P'rierche luitenant kreeg van een
^Hollander" te hooren dat Fries-
Band niet langer ,,zuivel-win-ge-
jwest" van Holland zou blijven en
fiat de Friezen nu spoedig op ..100
(procent Frieslan Boppe" konden
rekenen. Het viel mij op. dat deze
krappen nooit een toon van bitter-
ïeid hadden, maar dat deze jon-
jgens alleen over terreur géén
jgrapjes verstonden.
Den anderen morgen om vier
.uur dansten we in een motor-
faunch over het woelige water en
jiraag schoof de reuzen ..Boisse-
vain", geel verlicht als gloeiend
^barnsteen in een krans van fel
stralende patrijspoorten naar
f chter.
Omdat er van de troepen-
Iransportschepen af waarschijnlijk
Weinig te zien zou zijn, zouden
jwij overgebracht worden naar de
„van Galen" ,,De marine is een
beste instelling met beste men-
fchen". zeiden wij, toen we hals
brekende toeren deden om van de
eene hevig schommelende motor-
launpb op de andere over te klim-
ynen en deze laatste erop scheen
te wachten tot we één been over
ide reeling van de ,,van Galen"
Kladden, want juist toen werd deze
Op 70-jarigen leeftijd is gisteren
te Alta Gracia in Cordoba de
Spaansche componist Manuel de
Falla overleden-
De Falla geldt als voortzetter
van den stijl der Fransche impres
sionisten (Debussy, Ravel, Dukas)
waarmee hij Spaansche folkloris
tische elementen heeft samenge.
smolten en vooral in rhythmisch
en coloristisch opzicht eigen en
nieuwe vondsten heeft gedaan-
Behalve muziek voor balletten en
opera's schreef hij voor piano o.a,
Noches en los jardines de Espana[
verder kamermuziek enz.
In diplomatieke kringen verluidt,
dat dr. A. H. J. Lovink, de huidige
Nejierlandsche ambassadeur te
Tsjoengking, in aanmerking komt
voor de bezetting van den arobas-
sadeurspost te Moskou.
In een November-nummer van
het Amerikaansche tijdschrift
„New Leader" schrijft Ij. J.
Rundt, die tijdens den oorlog
officier bij den Amerikaanschen
inlichtingendienst in het buiten
land was, een artikel over de
sterkte der nog steeds niet ge
demobiliseerde legers, aldus een
A. P. bericht uit New-York.
Rundt geeft ook cijfers in
zake de bezettingstroepen der
geallieerden in niet-vijandelij
ke lahden, een kwestie, die
Rusland buitengemeen interes
seert, naar blijkt uit zijn her
haalde vragen dienaangaande in
de V. N.-assemblee, Rundt geeft
zelfs cijfers betreffende de troe
pen-sterkte der Russien zelf in
niet-vijandelijke landen.
De Daily Express" meldt het
(volgende: „De Nederlandsche phy-
tioloog dr. G. W Kollf. die ver-
onden is aan een Londensch zie-
:enhuis, heeft een kunstmatige
Mier vervaardigd uit cellofaan.
Biet deze kunstmatige nier is reeds
Sn vijf gevallen levensgevaar af-
jjgewend. Volgens het door dr
•Kollf uitgevonden procédé wordt
Biet onzuivere bloed, aan een arm
[Van den patient onttrokken, door
èen buis van cellofaan, ter lengte
(van ongeveer 35 meter, geleid,
Jwelke buis is gedrenkt in een sp<?-
Jcinle vloeistof op bloedtempera-
jftuur. De onzuiverheden worden
(door het cellofaan opgenomen en
met gezuiverde bloed wordt in het
lichaam teruggeleid. Het voor dit
(procédé geconstrueerde toestel
{wordt aangewend in gevallen van
nierziekte, om den patient in le-
tven te houden, terwijl de zieke
'jheeft verklaard, dat evenwel nie'
in alle ernstige gevallen van nier
teiekte van dit apparaat geb. u k
(Bemaakt kan worden.
laatste motorlaunch (met één been
van ons aan bpord) de diepte in-
g-tzwiept. We „arriveerden" dan
ook aan boord van de torpedo
jager als echte landrotten, ,,ja,
een beste instelling, die marine,
maar het zijn praatjes dat ze de
zee beheerschen: ze konden niet
eens het water stilhouden...."
Daarna moest het eerst dag wor
den en toen moest de mist nog op
trekken en daarna heesch dan
eindelijk de torpedojager ,,van
Galen" de geelroode divisievlag en
zette later de blauwe commando-
vlag bij, als commandoschip van
het- convooi, dat overigens onder
Engelsche leiding stond-
In den ochtend stoomden alle
schepen naar de hun aangewezen
plaats en toen we den gevaar
lijken ondiepen drempel van de
mondingsbaai der Moessi waren
overgekropen, vernauwde zich de
onbegrensde horizon tot de wijd-
geweken, maar steeds meer naar
elkaar toeloopende oevers van een
rivier: aan weerszijden het grijs
groen der Sumatraansche vloed-
bosschen. kruivig hoog loofhout,
dat tot ver in het gele water
doorgroeide, met kale kalkwitte
stammen, en later het sappiger
groen van enorme moerasvarens.
Daarvoor, tot ver in zee, op palen
een soort primitieve visschers-
h.utten.
J. W. HOFWIJK.
De Britsche regeering heeft een
nieuwe sovjetnota inzake de Darda.
nellen ontvangen. De nota wordt
tharis op het ministerie van buiten-
landsche zaken bestudeerd en er
zijn nog geen offilcieele bijzonder,
heden bekend.
Naar verluidt, dringt de nota er
ditmaal niet op aan, dat niet-vij-
andelïjke onderteekenaars van het
verdrag van Montreux bijeenko
men om de herziening van dat ver
drag te overwegen.
De voor export beschikbare
voorraden aan vetten, oliën en
oliezaden van de ^meeste olie-ex
porteeren/de landen worden door
het Departement van Landbouw
in de Ver. Staten geschat in 1946
545 millioen kg hooger te zijn dan
in 1945.
Ofschoon de voor export be-
söhikfbare voorraden copra op de
PlhiMppijinen en in Oost-Indië, de
hoaveeStoëid walvisohtraan, in het
Zuidpoolgebied, alsmede voorraden
lijnolie in Argentinië vermoedelijk
in 1947 aanmerkelijk zullen stijgen,
vermeldt het rapport toch, dat de
totaal-uitvoer van vetten, oliën en
lijnzaad in 1947 en misschien ook
in 1948 aanmerkelijk beneden dien
van voor den oorlog zal blijven.
De in 1946 voor export bestemde
hoeveelheid vetten, oliën en lijn
zaad worden door het Departement
van Landbouw geraamd op onge
veer 2500 millioen kilogram, ver
geleken met ongeveer 1950 kilo
gram in 1945 een gemiddelde van
4.360 millioen kilogram in de pe
riode 19341938.
Het rapport noemt als voornaam
ste oorzaken van de moeilijkheden
om onmiddellijk fcot een herstel
van dien voo r oor logische n export te
komen: een vermindering van de
traan-prodiuctie volgens een Inter
nationale overeenkomst tot onge
veer 60 pro-cent van het vooroor-
logBcfhe niveau van 454 miillioen
kilogram; een teruggang van den
olie-ui trwer van Bribsclh-Indië,
waar evenals trouwens in Argen
tinië en in Brazilië het binnem-
landsdh verbruik belangrijk is toe
genomen; voorts de politieke toe
standen gn Ja-ga en Sumatra, welke
een herleving van den export van
palmolie in den weg staan.
Tot de verfhioogmg van den we
reldvoorraad in 1946 hebben de
traamproductie en üe copra-uitvoer
van d-e Phi lippijnen het meeste bij
gedragen. De totale productie van
[*aan bedroeg begin 1946 in het
Zuidipoolngefoied ongeveer 140 mil-
hoen kg, terwijl er in 1945 geen
traan werd geproduceerd. De co-
pra-export van de Bhi-lippijnen be
liep in de eerste zes maanden van
1946 86 millioen kg, terwijl deze
in 1945 niets te beteek-enen had.
De uitvoer van oliën en vetten
uit Brifcsdh-Indië is dit jaar gerin
ger dan vorig jaar als gevolig van
een kleineren oogst aan lijnzaad,
een embargo op export gedurende
het grootste deel van het jaar en
een verhoogimg van de binnenland-
sdhe vraag.
Wat betreft de vooruitzichten
van een grooter export-surplus in
1947 vermeldt het rapport van het
Departement van Landbouw dat
de copra-export van de Philippij-
nen in 1947 grooter zal zijn dan
in' 1946, waarbij vermoedelijk het
voor-oonloigsche niveau zal worden
overtroffen. De uitvoer van copra
en co-oosolie uit Ned. Oost-Indië
belooft in 1947 aanmerkelijk, groo
ter te zijn dan de 45 millioen kig
geraamd voor de tweede helft van
1946. De vooroorlogsdhe export be
droeg hier 340 millioen kg.
Wat de productie van traan be
treft verwacht men onder de tegen
woordige internationale .beperkin
gen in 1946/47 een vermeerdering
tot het maximum van 270 millioen
kig ongeveer 140 m-illioen kg meer
dan de productie in 1946. De voor
export beschikbare hoeveelheden
vetten en oliën in Argentinië zul
len in 1947 aanzienlijk grooter zijn
dan in 1946, omdat de betrekke
lijk hooge prijzen de farmers ver
moedelijk zullen aansporen tot een
vergrooting van de beplante opper
vlakte.
Bij een grooter wordenden we-
reldexport van vetten en oliën in
1947 zal ook vermoedelijk de im
port in de Ver. Staten toenamen.
Dit zal v-oor de eerste maal zijn
sinds 1942 dat er vet en olie ge
ïmporteerd zuilen moeten worden
'hoewel de hoeveelheid gering zal
zijn vergeleken met het vooroor-
logsch gemiddelde van 680 mii
llioen kg.
„De Russen hebben nog mini"
stens 445.000 a 450.000 man in niet
vijandelijke landen", zegt Rundt.
„terwijl Engeland in dezelfde
landen slechts 195.000 man hééft,
nl. 50.000 in Griekenland, 5.000 in
China, 100.000 man in Egypte.
25.000 in Indonesië, en 15.000 mart
in Irak en Transjordanië. De V. S,
hebben in Europa heelemaal geen
troepen op niet vijandelijk gebied;
in Groenland en IJsland 2.000 man,
in Panama en Brazilië 50.000 man,
op de Philippijnen 90.000 man en
in China 30-000 man.
De sterkten dezer geallieerde
troepen vergelijkend met die van
Rusland vindt Rundt de herhaal
de verzoeken om opgave der ge
allieerde cijfers ,,zeer interes
sant".
Volgens Rundt ligt de hoofd
macht van Rusland® troepen (bui
ten de eigen grentzen) in polen,
waar de sovjets 420.000 a 450.000
man op de been zouden hebben-
Voorts zou de sovjet-unie in Joego
slavië en Albanië 10.000 man ge-
stationneerd hebben, in Tsjecho
Slowakije naar schatting 5 a 10-000
man, in Hongarije, Roemenië en
Bulgarije 470.000 man.
Rundt concludeert, dat de Rus
sen, zelfs in de niet vijandelijke
landen, veel meer troepen hebben
dan de V. St. en Engeland samen.
En dat is ook het geval in Duitsch-
land en Oostenrijk: In eerst ge
noemd jand heeft Rusland 725.000
man op de been, Engeland 350 000
en Amerika 290.000. In Oostenrijk
zijn er 65.000 Russische manschap
pen, tegen 25.000 Engelschen en
15.000 Amerikanen.
De Russvche strijdkrachten in
Korea en Mandsjoerije schat Rundt
op 275.000 man, die deT Ameri
kanen in Korea op 20.000 man.
In Italië zijn geen Russische troe
pen, wel 45.000 Engelschen en
25-000 Amerikanen. In Italiaansch
Afrika, waar Russen noch Ame
rikanen zitten, hebben de Engel
schen 10.000 man.
„Inderdaad, - zeer interessant
en zeer wonderlijk", besluit
Rundt, „dat de Russen, die, on
danks hun gebrek aan arbeids
krachten, een zoo onevenredig
groote strijdmacht op de been
houden, óók in niet-vijandelijk
gebied, een onderzoek wenschen
naar de troepensterkte van de
Engelschen en Amerikanen, die
de mobilisatie reeds op zoo groo
te schaal hebben doorgevoerd."
(Van onzen Brusselschen
correspondent.)
Bij bezoeken f welke wij in 1939
aan de World's Fair van New
York brachten, zagen we een dui.
zendtal jonge mannen wagentjes
duwen met een* of twee personen
er in, diezonder zich te vermoeien
de tentoonstelling wilden zien
Het viel ons op, dat men hier
niet met arbeiders te doen had,
want op onze vraag werd geant
woord, dat deze jongelui studen
ten waren> die op deze wijze
hun onderhoud trachten te voor
zien. Studeeren deden zij s nachts,
nadat zij eerst, s avonds, de col
leges hadden gevolgd.
Br waren op dat oogenblik in
New York niet minder dan veer
tigduizend studenten. Hetgeen niet
zonder een zekere ironiede vraag
heeft doen stellen ,,of er voor zoo
veel menschen wel genoeg weten
schap bestaat
Wy moesten hieraan denken,
toen dezer dagen aan de verschil
lende Belgische universiteiten de
colleges werden hervat eti we hoor.
den van de duizendtallen, die zich
hebben laten inschrijven, Leuven
alleen boekte er rond de# acht dui.
zend!
Magnifiek, zou men zeggen, dat
enthousiasme voor de hoo.gere we
tenschappen, Dat zou het zeer ze-
Bier wordt geopereerd Dr. Kollf ^ote°0kflrhZ'Ji!;wlndien er zo°
.in- ;™ote schaduwen over hingen.
Want zoo juist lazen wij een sta.
tfstfek waaruit o.m. blijkt, dat de
jaar. maar 38 gediplo-
in romaan3che philologie
van de universiteit van Luik, een
betrekking in hun „vak" hebben
gevonden, terwijl 146 andere uit
kijken naar een elftal problemati
sche vacatures voor het tien jaar
verder is
Met de klassieke philologen is
het nog slechter gesteld: daar zyn
225 gediplomeerden, die hopen,
tusschen 1947 en 1957, in aanmer.
kftig te komen voor 33 verwachte
vacatures.
Nog steeds van dezelfdehooge-
school: 162 mathematici postulee-
ren voor een der 29 leerstoelen in
dezelfde periode vaft tien jaar, 75
gediplomeerden in de Germaansche
philologie voor 44 posten, 110 his.
torici voor 7 posten, 11 aardrijks
kundigen voor 2 posten, 42 commer
cieel gediplomeerden voor 17 pos.
ten; 27 scheikundigen voor 6 posten,
en 299 physici voor geen enkelen
post!
Welk een radeloos vooruitzicht
voor jonge mannen en vrouwen,
die aldus in een straat zonder ein
de werden bijeengedreven omdat
er, voor hun intree in de hooge-
scholen geen enkele instantie was,
die een waarschuwende stem liet
hooren.
Dat, in ©en tijd, dat in tQ-1 van
takken van nijverheid en werk.
plaatsen een nijpend geibrek
heerscht aan goede arbeidskrach
ten. Duizenden schijnen gedoemd,
met moeite of niet eens hun brood
te verdienen, omdat zjj te geleerd
zijn, omdat pretencieuse ouders van
hun kinderen gediplomeerde uni-
versitairen wilden maken en on.
derwijzers de scihoolgaande jeugd
niet konden oriënteeren.
Berst thans, nu België met dui
zenden geleerden geien raad weet,
wijl dezen geen toekomst kunnen
vinden in de branche, waarin zij
zich gespecialiseerd hebben, komt
men er achter, dat beroepsoriën
tatie onder dg jeugd oaontbeer-
lyk is, 1 j
Amper een week geleden hoor.
den wy van den minister van de
fensie, dat er een belangryk te
kort is aan officieren voor de
Vlaamscbe regimenten. Hoeveel
van de thans mislukten, zouden
niet m§t enthousiasme de studies
van officier hebben gedaan, indien
zy tijdig, door goede voorlichting,
in die richting waren gestuwd?
Daarnaast zyn nog tal van maat-
schappelyke en andere instellingen,
die een aantal leergierigen, na af
loop van hun studies, aan een goe
de positie hadden kunnen helpen,
altyd in de veronderstelling dat
men hen er tijdig voor geïnteres
seerd had. Na goede oude of mo
derne humaniora, zou daar voor
vele honderden, misschien zelfs
voor een paar duizend, uitkomst
zijn te vinden geweest, terwijl zij
nu met een universitair diploma
letterlijk in hun maag zitten
Het is een bittere teleurstelling,
na vijf en meer jaren universitaire
studie te moeten ervaren, dat mier'
zich vergist heeft.
Reeds werden deze studies zwaar,
der gemaakt, om e-en aantal candi-
daten af te schriken, het heeft niet
geholpen.
Ons is het geval bekend van een
jong geleerde, die een proefschrift
had ingediend, waaromtrent zijn
eigen ,,prof" hem schreef, dat het
zóó diep was doorwerkt, dat het
zijn eigen petje te boven ging en
hij zich verplicht zag, het voor ver
dere behandeling door te geven aan
een nog geleerder prof. dan hij
zelf! In gewone omstandigheden
zou elk candidaat met een derge
lijk certificaat vóór de letteren,
buitengewoon inzftn sag zijn ge
weest.
N Onze doctorandus, kreeg by het
lezen van dien brief een pijnlijken
trek om den mond. En hy heeft
ijlings een baantje gezocht in de
journalistiek, liever dan met al
zyn geleerdheid jaren op een be
noeming in het onderwys te moeten
wachten.
Br zyn in België te geiser-
den!.....* V-W'"'
Het hoofdbestuur der bedr.„
groep metaalnijverheid der E.
V. C. schrijft ons:
Naar aanleiding van het in som
mige dagblad-en veirsahenen be
richt, waarin vermeld werd, dat
de Hengelosche E. V. C. en' bloc
tot het N. V. V. was toegetreafen.
kan het volgende worden mede
gedeeld
Op Donderdag 7 Nov. en op
Zaterdag 9 Nov. j.l. werden
door de plaatselijke afdeeling der
E. V. C. vergaderingen beliegd.
Gebleken is, dat in het manifest
na onderteekening, enkele passa
ges waren toegevoegd en een
opro-ep tot een ledenvergadering'
niet was opgenomen, voorts dat
bode's van „Het Vrije Volk" en
eenige gepensionneerden het mani
fest verspreid Oladdfen.
Voorts -dat van 'een en bloc
toetreden tot het N. V. V. geen
sprake is en dat de onderteeke-
naars. bij monde van den voor.
ztiter, geen enkele verantwoording
willen dragen voor de uitgifte van-
dit manifest. Zij protesteeren
tegpn de wijze, waarop zij door
enkele verantwoordelijke bestuur
ders misleid zijn.
In de memorie van antwoord aan
de Tweede Kamer inzake het wets,
ontwerp „Herziening van tijdens de
bezetting verleende ontslagen" deelt
de minister mede dat de regeering
niet voornemens is. ten aanzien van
de schadeloosstelling van hen, die,
in particulieren dienst werkzaam
tijdens de bezetting, op grond van
hun principieele houding ontslag
hebben gekregen, een regeling ta
treffen naar analogie van het on
derhavige wetsontwerp.
Een wetsontwerp dat het toeken
nen van een periodieke uitkeering
aan deelnemers aan het verzet en
hun nagelaten betrekkingen mogelijk
maakt, is in ver gevorderden staat
van voorbereiding.
Veldmaarschalk Smuts heeft in
de V. N.-commissie voor de
trusteeships verklaard, dat hij,
Zuïd-West-Afrika zal annexeeren-j
ongeacht of de vergadering dat al:
dan niet goedkeurt.
Smuts zeide, dat indien heti
Zuid-Afrikaanschie annexatie.voor
stel niet door de Uno werd goed-i
gekeurd, Zuid-Afrika zou voort
gaan, dit gebied als een integraal
dieel van Zuid-Afrika te besturen.
