R
Gezocht
„FILM en WERKELIJKHEID"
O/e
wereld
Basis-accoord
geparafeerd
ADIO
programma
DE JACHT DOOR NEW-YORK. Voetangel reed te hard
wegens
moord
PAGÏNA 2
ZATERDAG 16 NOVEMBER 1946
VAN HET WITTE DOEK
BELANGWEKKENDE
DOCUMENTAIRE
Alberto Cavalcanti's
filmhistorie
„Topper keert terug" j
Dol-vermakelijke comedie
van Hal Raach.
AM. SCHEPEN VOOR
NEDERLAND
CONSEQUENTIE DER
LABOUR-REBELLIE
GEBREK AAN LIJNOLIE
WEINIG VERANDE-
RING
.■J
Na enkele weken geleden voor
een eseleet gezelschap en in tegen
woordigheid van den maker zelf
in Amsterdam te hebben gedraaid,
is ,,Film and Reality" (Film en
werkelijkheid) een documentaire
door den Brazïliaanschen cineast
ASberto Cavalcanti samengesteld
uit filmarchieven van de eerste
periode der filmhistorie af tot bet
uitbreken van den tweeden we
reldoorlog toe. gisteravond in Rot
terdam vertoond voor leden van
de vereeniging .Vrienden van de
film". Cavalcanti's -film doet
eenigszins denken aan Willy Mul
lens .Vijftig jaren cinematogra
fie" en aan ..De geschiedenis der
cinematografie", welke kort gele
den nog is vertoond- Tal van his
torische gebeurtenissen: de begra
fenis van koningin Victoria, de
suffraget;en-strijd in Londen, de
slag aan de Somme, de moordaan
slag op koning Alexander van
Joego-Slavië en Barthou, alsmede
fragmenten uit beroemd geworden
films als ..Potemkin" van Eisen-
stein, ,,Men of Aran" van Flaher
ty. „Au Pays du scalp" van den
Belg Wavrin, ,.Rien que les heu-
res" van Cavalcanti zelf trekken
het oog voorbij, terwijl bovendien
aandacht is besteed aan weten
schappelijke films en documentai
res zooals de drooglegging van de
Zuiderzee van Joris Ivens.
Cavalcanti heeft met deze film
de waarde willen aantoonen van
de realiteit, niet te verwarren met
het realisme, in de film. Daarin
is hij, wat de vertoonde fragmen
ten betreft, ongetwijfeld geslaagd,
maar toch konden wij ons bij het
zien van de film niet aan den in
druk onttr-ikend, dat zijn betoog
niet logisch voortvloeit uit een ob
jectieve r: ngschikking en bestu
deering van het materiaal, dah
hem ter beschikking staat, doch
dat zijn meening reeds te voren
vast star d en dat hij het materiaal
subjectief heeft uitgekozen en ge
combineerd om die meening met
bewijzen te staven
Niet', emin is deze film, welke
werd vervaardigd in opdracht van
't Britsche Film Instituut en waar
aan Cavalcanti niet minder dan
twee jaar heeft gewerkt, een we
zenlij ke bijdrage tot de kennis van
de film en zal er ongetwijfeld aan
medewerken het publiek, dat daar
voor interesse heeft, op de rijk
dommen van ,.de levende kunst
atl<ent te maken-
Als we ons "wel herinneren, maak.
te Hal Roach sinds 1919 de pionier
van de dolle dwaasheid in twee
acten, waarin vrijwel al"le bekende
filmkomieken optraden, van Lone
some Luke af tot Stan Laurel en
Oliver Hardy toe in 1937 zijn
debont ah) producer van zijn eerste
...grootc" film, getiteld „Topper",
«ie In -ons land veel succes oogstte.
Kort vóór den oorlog volgde
„Topper tabes a trip", een film, die
hier nooit werd vertoond en thans
draait in ons land. Roach's nieuw sit
product in deze „spokenfeualleton",
namelijk „Tojpper returns" (Tapper
fceert terug)
Roland Young als Topper en Billie
Burke als mrs. Topper. Alleen is
Constance Bennett, het hoofdspook
van weleer, vervangen door Joan
Blondell, die al in het begin van de
film met behulp van een mes op
deskundige wijze tot geest wordt
verwerkt. Deze geest heef de gave
om al naar hij in dit geval zfl
dat wenscht, te verdwijnen en te
verschijnen (Joan Blondell heeft
daarvoor een aantrekkelijk rïtsslui.
ting-gebaar) en dan volgt een ware
orgie van dwaze grappen, waarmee
Hal Roach dagenlang kinderlijk
gelukkig moet zijn geweest. Auto's
worden onzichtbaar bestuurd, klee.
dingstukken onzichtbaar aan- en
uitgetrokken, hoofden en gezichten
worden onzichtbaar met flesschen
en vuisten bewerkt, geheime val
luiken, draaiende boekenkasten en
wentelende muren zijn voortdurend
in actie, zwaar gemaskerde mannen
doen griezelig geheimzinnig, deuren
gaan onzichtbaar open en dicht
dat alles tot voortdurende ergernis
De zeep- en waterfanatici hebben
een eclatante overwinning behaald
op de Kunst.
De Nachtwacht van Rembrandt
ziet er nu zoo uit, dat het publiek
hetwelk voortdurend boenen en
schrobben als een teeken van hooge
beschaving beschouwt, er niet
langer aanstoot aan behoeft te
nemen.
Vele thans levende kunstenaars
zijn er echter hevig verontwaardigd
over, maar ze zullen nog veel
boozer zijn, als alle oude meesters,
na schoongeschraa.pt te zijn, wor
den ingewreven met Giimzo, waar
door ze oogverblindend schoon
worden.
Vele moderne kunstliefhebbers
vinden het gedekte coloriet van de
oude meesters te somher. Dank zij
de moderne wetenschap is het
evenwel mogelijk aan al die som
berheid voor goed een einde te
maken door één enkele behandeling
met Giimzo.
„Kunst", aldus professor Wetallus
de wereldberoemde kunstverzame
laar en .kenner uit Emmer Com-
pascuum „behoeft niet vuil te zijn.
We leven niet meer In de Middel
eeuwen
en schrik van politie-agenten, detec.
tives, neger-chauffeurs, butlers, res.
pectabele burgers en alle mogelijke*
menschen, over wier ergernis en
schrik Hal Roach zich de afgeloopen
dertig jaar vroolijk heeft gemaakt.
De criticus, die beroepshalve deze
dwaasheid ernstig poogt te nemen,
moet zich reeds na de eerste tien
minuten gewonnen geven en lacht
dan, 'zijn critische waardigheid ver
getend, even hard als de overige
toeschouwers, die tenslotte gekomen
zijn om zich te amuseeren.
Met medewerking van Thorne
Smith, Amerika's fantastische hu
morist, die over een heel kaart
systeem van dwaze grappen en dolle
situaties beschikt, is Hal Roach er
in geslaagd een van de meest onge
wone en vermakelijke filmcomedies
te vervaardigen, die we sinds de
bevrijding hebben gezien. Jammer
is alleen, dat tal van grapjes
zooals b.v. de ongelukkige detective
die op de vraag, wat hij van al die
geheimzinnigheid denkt, veront
waardigd antwoordt, dat hij niet
hoeft te denken, omdat hij ambte
naar is niet in den begeleidenden
tekst konden worden verwerkt, zoo
dat zij voor degenen, die geen
Engelsch verstaan, verloren gaan.
Niettemin blijft er nog genoeg te
lachen over, als men er tenminste
geen bezwaar tegen heeft om te
lachen om de dwaze gedragingen
van geesten. Voor personen boven
18 jaar.
De Am. Maritieme Commissie
(heeft de namen bekend gemaakt
van de 82 tijdens den oorlog ge-
bourwde schepen wedke aan andere
landen en particulieren zijn ver
kocht.
Daarfhij zijn zeven voor Neder
land bestemde schepen namelijk
drie kustvaartuigen: Fort Wilhel
mus (1752 b.r.t.) Fort Amsterdam,
(1780 b.r.t.) en Fort Rensselaer,
(1700 b.r.t.). Voorts twee vracht
schepen, de vroegere „Cape-Sanilu-
cas", nu omgedoopt in „Congo-
stroom" (5163 ton) en de „Fort.
Nassau", (5158 brt.), alsmede het
liberty-schip „Fort Orange" (7176
brt.) nu omgedoopt in. „Erasmus"
en het Victory-schip „Hillsdale-
Victory" (7162 brt.) nu omgedoopt
in „Tji-Pontok".
De Fort Wilhelmus, de Fort Am-
I sterdam men de Fort Renssellaer
zullen door de K..P.M. geëxploi
teerd worden: de Congostroom
vaart orf voor de Hollandisdhe
Stoomlbootmy, de Fort Nassau voor
de K.N.S.M. en de TjbPondok
voor de Java-Ohina-Japanlijn.
De Erasmus vaart voor Tekening
van de Ned. regeerirag.
De besprekingen tusschen de Ne-
derlandsohe en Indonesische dele
gaties over een ontwerpovereen
komst werden gisteren te 18.00 uur
beëindigd in de 9e vergadering,
welke werd gehouden onder voor
zitterschap van Sjahrir. De tekst
van het ontwerp werd door bei.de
delegaties geparafeerd in de 10e
vergadering, onderVoorzitterschap
van prof. Schermerhom.
Aneta kan daaraan toevoegen,
dat de mogelijkheid zich voor
doet, dat de Commissie-Generaal
mans m nel geneel niet .naar
Nederland zal terugkeeren, doch
dat hooggeplaatste functionaris
sen wellicht de minister van
Overzeesche gebiedsdeelen
naar Indonesië zullen komen.
Men hoopt ook, dat ten aanzien
van het eenige punt. waarover in
de overeenkomst nog de sanctie
van de Nederlandsche regeering
wordt verwacht, een spoedige be
slissing van Den Haag door de Ne
derlandsche regeering naar Batavia
zal worden geseind.
Aneta verneemt, dat de tekst van
de ontwerpovereenkomst op Maan
dag 18 dezer zal worden gepubli
ceerd.
De speaker (voorzitter) van het
Engelsche lagerhuis heeft besloten:
Maandag a.s. de amendementen
op de troonrede (amendementen,
ingediend door ruim zeventig <lis„
sidente leden van de Britsche la-
bour-partij) in discussie te bren
gen. Het gevolg is, dat de conse
quenties van het indienen den
amendementen op de schouders
van de critiseerende labour-leden
worden geladen, aldus Reuter.
Zooals bekend, hebben Clement
Attlee, zoowel als Herbert Mor
rison, aangedrongen op intrekking
van het amendement, waarin de
buitenlan'dsche politiek van Bevin
wordt aangevallen.
Twee vrouwelijke labour-leden
van het Britsche lagerhuis hebben
zich, naar Reuter meldt, hij de
„rebellen" gevoegd. Enkele la
bour-leden zouden hun naam
laten schrappen, maar men ver
moedt, dat het totaal aantal dis
sidenten thans 73 bedraagt.
Het rijksbureau voor chemische
producten deelt mede, dat in ver
band met de huidige buitenge
woon slechte lijnoliepositie, met
oruniddellijken ingang, tot nader
aankondiging geen lijnolie-rant-
soenbonnen zullen worden ver
strekt.
■O Te Nijmegen is gisteren een
noodstation der Ned. Spoor
wegen, gebouiwd in den stijl
van dait in Arnhem, officieel
geopend.
j Weerverwachting medegedeeld
J door het K. N. M. I. te De Bilt i
geldig tot Zondagavond:
t Meest zwaar bewolkt met hier l
en daar nevel of mist en plaat.
selijk ii.chten regen of motregen,
weinig wind; iets kouder.
16 Nov.: Zon op 8.00 uur, on-
der 16.49 uur; Maan op 00 00
uur. onder 14.46 uur.
17 Nov.: Zon op 8.02 uur, on
der 16.47 uur; Maan op 0-29
J uur, onder 15.05 uur.
ZONDAG 17 NOVEMBER1
HILVERSUM I (301 M.) 8.00
VARA, 12.00 AVRO, 17.00 VARA,
20.00 AVRO. 8.00 Nieuws, 11.00
Triangel, 12.00 Gram., 12.40 Koor,
13.00 Niéuws, 13.15 Musette, 13.50
N.S., 14.00 Boekbespr., 14.30 Con.
eert (15.20 Filmpr.), 16.00 Caus.,
16.10 Skymasters, 16.40 Sport, 17.00
AO f
-
18. SkrieAeiede, snerpten de ban
den over het wegdek, toen Voet
angel de remmien op alle vier de
wtielen aantrok, vlak vóór het
station te Paterson. Het was drie
mimi ten na de -aankomst van den
sneltrein.
Hier ben ik, aei Voetangel,
Daarmee koeren ookI toen de twee sergeants hem tege.
alle oude bekenden terug en wel I moet kwamen
Meneer Voetangel we moeten
u teleurstellen, maar...;
Wat drommels, jullie wilt
me toch niet vertellen, dat de
schavuit je ontsnapt is?
Wjj konden er niets aan doen,
meneer Voetangel. Hij heeft onder
weg aan de noodrem getrokken.
Hij was dus al niet meer in den
trein, toen deze hier aankwam.
Als het niet zoo ontzettend
droevig was zou ik er haast om
moeten lachen. Ik ben den schelm
dus voorbij gereden, terwijl ik me
een aap haastte om hier te komen.
Enfin we hebben geen geluk jon
gens 'Geef me eerst maar een ci.
garet, dan kan ik altijd helderder
denken. Merci.
Cabaret, 17.30 Oome Keesje, 18.00
Nieuws, 18.15 Sport, 18.30 V. d.
Ned. strijdkr., 19.00 Prot. dienst,
20.00 Actual., 20.15 Muziek, 20.45
Hersengymn., 21.15 Gram., 21.25
Hoorspel, 22:05 Bach, 23.00 Nieuws,;
23.15 Nuziek.
HILVERSUM II (415 M.) 8.00
KRO. 9.45 NCRV, 12.15 KRO, 18.30
NCRV, 19.45 KRO. 8.00 Nieuws,
8.15 Hoogmis, 9.30 Nieuws, 10.00
Prot. kerkdienst, 12.15 Boekbespr.,;
12.30 Lunchconcert, 13.00 Nieuws,
13.30 Apologie, 13.50 Gram., 14.00
Kamermuziek, 15.45 Reportage, 16.15
Gram., 16.30 Ziekenlof, 17.00 Prot.
dienst, 18.30 Zang, 18.45 Orgel, 19.15
Bijbel, 19.30 Nieuws, 19.45 Cans.,
20.00 Caus., 20.15 Gram., 20.25 Hoor
spel, 20.55 Cavalleria Rusticana,
22.00 Nieuws en actual., 22.35
Avondgebed, 23.00 Trio, 23.30 Gram.
MAANDAG 18 NOVEMBER
HILVERSUM I (301 M) VARA,
7(00 Nieuws, gymn. en gram., 16,20
voor de Zieken, 11,00 Voordracht,
11,15 Muziek, 11,45 Ber. uit Indië,
12,00 Eddy Walis, 12,30 Orgel, 13,00
Nieuws, 13,20 Gram., 14,00 Zang.
14,30 Voor de Vrouw, 14,45 Ramblers
15.15 Gram 15.30 Voor de kleuters,
14,45 Sextet, 16,30 Voor de jeugd,
17,30 Gram 17,45 Caus., 18,00
Nieuws, 18,15' Gram, 18,30 Voor de
Nederl. Strijdkrachten, 19,00 P. van
de Arb 19,15 Koor, 19,45 Caus.,
20 00 Actual., 20,20 Metropole-ork.,
21,00 Hoorspel, 22,15 Sextet, 22,45
Caus., 23,00 Nieuws, 23,15 Gram.
HILVERSUM II (415 M.) NCRV,
7,00 Nieuws, gymn. en gram., 10,20
Morgenwijding, 11,00 Gram, 11/ro
Boekbespr., 11,35 Caus., 12,00 Ma
rinekapel, 13,00 Nieuws, 13,15 Cin
derella, 14,00 Voor jonge moeders,
14,20 Kwintet, 15,00 Gram., 15,15
Piano, 15,45 Gram 16.00 Bijbel, 16,45
Muziek, 17,15 Postillons, 18,00 Gra-
mof., 18,40 Sport, 19,00 Nieuws, 19,15
Piano, 19,40 Boekbespr., 20,00 Am-
sterdamseh progr., 21,00 Concert,
21,40 Koor, 22,00 Nieuws actualit.,
22,30 Gram., 22,45 Avondwijding,
23,00 Gram.
29)
Wel, tïat is ten minste iets, ver_
Jkla&rde Burke. Uw vergissing is, dat
n maar steeds aan de gedacMe .blijft
vasthouden, dat er sprake is van een
«diefstal Het halssnoer is zonder mrs
ÏTrquharts voorkennis en toestem
ming verwijderd. Zij wist zelfs niet,
dat het niet meer in de safe las.
Maar wanneer de heele zaak zal zijn
opgelost, ben ik er zeker van dat
®al blijken, dat er in het geheel geen
diefstal heeft plaatg gevonden.
,De inspecteur keek hem vreemd
aan.
Ik begrijp u niet, zei hij vlug.
"Dat is voorlooipig van geen be
lang, beste Lawton Knoop die infor_
anatie fcn je ooren en gebruik ar,
wanneer het geschikte moment daar.
toot is aangebroken. Ik zeg niet, dat
er niet het minste verband bestaat
tusschen de verdwijning van het
halssnoer en den moord op TJrquhart.
maar n*et het soort verband, waar
u aan denkt Iets veel subtielere.
Luister naar mijn raad en begin met
Cohen's Schotsehen gentleman te
Boeken., genaamd Macpherson. En ais
Je je niet heel wat moeilijkheden
»P je hals wilt balen, zal het ver
stam:in zijn hem niet al te bruut op
het lijf te vallen. Wanneer je hem
de polsmofjes omdoet en hem naar
een van jullie cellen sleept, zul je
spoedig o,p het matje moeten ver.
schijnen Hfj zal een aardige actie
voor schadevergoeding wegens on
rechtmatige arrestatie bezinnen en
Je naam is naar de maan. Denk niet,
dat deze mt. Macpherson een vriend
van me is. Ik hdb nooit eerder van
hem gehoord, maar ik zou niet
graag zien dat een veelbelovend -■
specteur aan Scotland Yard tn ern-
btige moeilijkheden kwam, nadat ik
me de moeite gegeven had hem te
waarschuwen
Lawton leek ten prooi aan verschll_
lende emoties.
Ik zou gaarne zien dat u mij
verklaarde, wat u daar precies mee
bedoelt, mr Burke.
Alles <op z'n tijd, inspecteur. Ik
wil uw brein nu niet opeens te
zwaar belasten Bedenk, dat wij
elkaar nu pas gevonden hebben en
ik kan moeilijk van u verwachten,
cjit u terstond volkomen naar zijn
zienswijze zult overhellen. Heb pog
even geduld tot u Macpherson
vindt en een praatje met hem ge
maakt hebt. Hij zal waarschijnlijk
inmiddels leelpk in den knoei zitten
Dat zoudt u zelf ook, wanneer a
ontdekte dat u een emeralden hals.
snoer verkocht hadt dat, naar de
politie aanneemt, het motief voor
een moord geweest is. Indien u
hem op de goede manier aanpakt
en niet te veel uw tanden laat zien,
kan ik u echter de verzekering ge
ven, dat uw gesprek met hem zeer
interessant zal zijn.
Met half dichtgeknepen oogen voor_
everleunend, had Cohen vol spanning
naar tam gesprek geluisterd.
Neem me niet kwalijk, sir, zei
hfl tegen -Burke. Ik loop gevaar een
heele som geld te verliezen, wan
neer dat halssnoer gestólen was.
Wilt u werkelijk zeggen
Maak je daar niet al te bezorgd
■over. Cohen, antwoordde Burke ge
ruststellend. Zoodra Scotland Yard
tot de ontdekking komt, dat zij een
-woordje met je vriend Macpherson
willen spreken, zullen zij de zaak .n
-grooten stijl aanpakken Ik heb er
niet het flauwste idee van, waar de
man nithangt, maar Ik vermoed dat
hij vandaag of morgen wel voor den
dag zal komen en dan is de kans
groot, dat er aan je zorgen een einde
zal komen.
Een zucht van verlichting ont
snapte aan de lippen van den jood.
Dat zou schitterend zijn, mom
pelde hij. Is dat alles, waarvoor u
mij noodig hadt, sir? tegen den in
specteur.
Ja, merci, zei Lawton. U kunt
nu wel gaan. Zoodra we u weer noo.
dig hebben, ziullen wjj het later,
weten
Bereid althans een klein olijftakje
te overhandigen zoolang de kans be
stond verdere kruimeltjes nuttige
inlichtingen op te pikken, wendde de
inspecteur van Scotland Yard zich
weer tof Burke.
UTu wat die jongste geschiedenis
hier betreft, zei hij. Ik zou daarom
trent graag met u van gedachten
wisselen, sir.
Met genoegen. Burke sprong uit
zijn stoel op. Wilt u ons excuseeren,
mrs. Urquhart? Kom mee naar den
tuin, inspecteur, dan kunnen we de
misdaad reconstrueeren.
Terwijl beide mannen het huis ver
lieten, .staarde Lawton zwaarfron.
send voor zich uit.
Deze heele zaak ztt me leelijk
dwars, sir, begon hfj spijtig, Eén
moord tegelijk is voor mij méër dan
genoeg. 1) hebt natuurlijk uw mee
ning en ik de mijne. Het lijkt mij
zoo duidelijk als iets, wie Alan Kent
vermoord heeft, hoewel waarom
ja, daar ben ik nog niet aohteT kun
nen komen.
Welke zonderlinge logica heeft
u tot de conclusie gebracht, dat Tra.
vers Kent vermoord heeft, inspec
teur?
Louter gezond verstand, mr.
Burke Scotland Yard kan ziCh niet
veroorloven zich in fantastische theo
rieën te verdiepen. U weet evengoed
als ik, dat het heel onwaarschijn
lijk is, dat twee verschillende moor
denaars gedurende de laatste paar
dagen in ait huis aan bet werk zou
den zön geweest.
Ja, ja, ik ben het volkomen
met u eens. De eenige fout is, dat
Jullie naar den verkeerden man
zoekt.
De inspecteur glimlachte geheim
zinnig.
Wie heeft het dan gedaan?
vroeg bij.
Ais ik afdoende kon bewijzen,
dat Travers Kent niet vermoord
heeft, zou jullie heele bewijsvoe
ring als een kaartenhuis in elkaar
storten, is het niet, Lawton?
Wel, het zou me zeker dwin
gen mijn kijk op het geval te her
zien, maar het zal u niet meeval
len mij een overtuigend bewijs te
leveren Maar begint u maar Het
zal mij een genoegen ziln te luiste
ren naar alles wat u te zeggen hebt.
Burke stak een sigaret op.
Voorlaopig zal ik niets belang
rijks zeggen, inspecteur.
Lawton uitte een gebrom van te
leurstelling.
Nergens voor noodig om zoo
geheimzinnig te doen, mr. Bi. ke,
indien u meent te weten wie de mis
dadiger is, kunt u mij dat evengoed
vertellen. Misschien vergist u zich,
misschien hebt u gelijk. Wanneer
u een ig nieuw licht in de zaak
kunt bbrengen, zult u mij niet to
•traag vinden om daar pp te rea-
geeren. Kom, laten wjj open kaart
met elkander spelen. Wie ver
denkt u 7
Burke lachte flauwtjes.
(Wordt vervolgd).
