Kunstleven R De economische toekomst van ons land van een verwend land De taak van clen Katholieken Jongen Werkgever ADIO programma DONDERDAG 21 NOVEMBER 1946 PAGINA 7 „Het productie-apparaat dient ten volle bezet" Ambrosiana te Luzern dinSH d™ht!ng van Prof I f beticht had, hielden van hef' n' ?mberS«n, directeur brof CTenJ,raal Planbureau en EERSTE ROTTERDAMSCHE SPAARBANKBOEKJES DER REPUBLIEK DE PRIJZEN VAN BEHANG VOLKSVIJAND No. 1 NEDERL.-VLAAMSCHE ROM ANPRIJ S VR A A G. CULTUREEL ACCOORD FRANKRIJK-NEDERLA ND TEN AANZIEN VAN DE BEDRIJFSORGANISATIE Het congres gisteren in Utrecht van de Stichting van den Arbeid, waarin vertegenwoor digers van werkgevers- en werk nemers-organisaties elkaar tref fen. leverde opnieuw het bewijs van den emstigen wil van beide groepen om in goede samenr werking naar een oplossing va de sociale en economische vraag stukken te zoeken. OP d®?.e bijeenkomst werden in net Dfl zonder de mogelijkheden onder oogen gezien om tot verl g g van onze productieve volks kracht te komen- In zijn openingsrede wees de voorzitter, de heer E- Kup^rs er op dat dé Stichtingen tetjociale 240.000 had moeten toenemen. Dan zijn er ongeveer 200 000 ^onzicht bare" of vrijwillige werkloozen. Er is maar één afdoend bestrij dingsmiddel tegen clen zwarten handel: opvoering der productie, liven haar plaats reeds veroverd heeft en dat ze met klem de regee ring zal blijven vragen om de spanning tusmhen loonen en prij zen zoo spoedig mogelijk te ver minderen- Inflatie zou speciaal voor de arbeiders de ergste ge volgen kunnen hebben. De minister van sociale zaken, de beer W. Drees, getuigde, dat de grondgedachte van de Stichting bij alle critiek en scepticisme juist en solide is gebleken. Te midden van alle spanningen is hier een betrekkelijk goede arbeidsvrede gehandhaafd en het is aan de stichting te danken. dat wij er gunstiger voor staan dan menig ander land. Tot zijn eigenlijk onderwerp komend, verklaarde Z. Exc, dat hij er geenszins een voorstander 1 L)e .17 lliXllPPSCilV Van is. om alle bevoegdheden ten aanzien van het bedrijfsleven- aan de overheid toe te kennen, wat men misschien van hem als socia listisch minister zou verwachten. Hoe eerder de overheid haar in menging kan beperken, des te beter is het- De overheid moet W0I eens optreden, zelfs als de werkgevers en werknemers het eens zijn. speciaal ten aanzien van de loonen. omdat hieraan dikwijls prjjsverhooging of subsidie vast zit- Inzake de publiekrechtelijke ingetreden, die schadelijk is voor den ondernemingsgeest en derhal ve voor het herstel der productie. Prijsvaststelling zal meer en meer; gebaseerd moeten zijn op de kos ten van een representatieve on derneming. Indien mogelijk, moet mén volstaan met de vaststelling van maximumprijzen. Voorts zal men tot een zeer efficiënte organi satie der export-managing" moe ten komen, waarbij aan de expor- teerende onderneming over een deel van de verdiende deviezen de vrije beschikking wordt gelaten, tot aankoop van goederen, waar aan de onderneming behoefte heeft, ook al zou het ,,plan" van de over heid hierdoor schade lei^e». De beschikbare arbeids krachten Komende tot de arbeidskrach ten, wees prof. v. d. Brink erop, dat de be chikbare beroepsbevol king van 1938 tot 1946 met naar schatting 70.000 personen is 'ge daald, terwijl die - relatief met opheffing van de goederen- schaarschte. De arbeidsprestatie 'zal opgevoerd moeten worden door herscholing, voorlichting en socia le maatregelen. Noodig zijn een doelmatig contact tusschen uitvoe renden arbeid en overheid en een gezonde politiek ten aanzien van het reëele arbeidersinkomen. Zoo is van het realisme onzer sociaal- economische politiek en den ge meenschapszin van ons volk de economische toekomst van ons land afhankelijk. Bij de gedachtenwisseling waar schuwde ir. F. J. Philips uit Eind hoven tegen den onzichtbaren vij and: wantrouwen en oneerlijkheid. Daten zoowel arbeiders als werk gevers toch vertrouwen in elkaaT hebben. Dr. L. F. M. Regout achtte den 'psychologiscben kant van het ar beidsproces zeer belangrijk en meende, dat men in politieke krin gen wel 'n beetje te geringschatend over den werkgever oordeelde De minister van economische za ken, dr. W. G. Huysmans, die de middagzitting bijwoonde, zei bij .de spoedig te verwachten regeling van de publiekrechtelijke bedrijfs organisatie gaarne een beroep te zullen doen op de adviezen van de Stichting van den Arbeid. Spr. is er zeer wel van overtuigd, dat de werkzaamheden van zijn departe ment met die van Sociale' Zaken nauw samenhangen. Het congres werd door mr. D. U. Stikker met 'n kort woord geslo ten. bedrijfsorganisatie acht spr. voor de sociale vraagstukken den hori zontalen en voor de economische den verticalen organisatie-vorm ge- wenscht. De staat trede hier op als toezichthouder, die het alge meen belang in het oog houdt en de zwakken beschermt, maar in 't weruneen zooveel mogelijk aan de het me krachten overlaat. Over orawrSChillend inzicht valt te beslis^,,maar 'er kan zeker een leidt te?S genomen worden, die tusscher, een nauwe samenwerking lijke orga°nenheid maatschappe' In kunstzinnig opzicht is Zwit serland een verwend land. Als geographisch middelpunt der cultuurstroomirigen, intact gebleven van het oorlogsgeweld vloeien uit de vier windstreken de cultuuruitingen der geheele wereld naar deze steden. En zoo verklaart men dat gelijk tijdig te Zürich en te Luizern ten toonstellingen plaats vinden die tot de belangrijkste gerekend mo gen borden van het huidig tijdvak. Zürich heeft de grootsche ruimten van haar ,,Kunst-Haus" afgestaan om de schatten van Oostenrijk te herbergen, schilderijen, enkele beeldhouwwerken, teekeningen, handschriften en verluchtingen. Het belangrijkste deel echter, mogen we wel zeggen, is ons Ne derlanders zeer vertrouwd; het zijn twee zelfportretten Van Rembrandt ,De schilder en zijn model" van Vermeer, „Diana in het bad" van Nadat prof mr j> p «ïntemaker Rubens- werken van Ruysdael psal- "°ie®s ,da ..Beteekenis van de 'er-verluchtingen van Nederland- samenwo-i-i schen oorsprong, enz. Het doet goed in den vreemde oude beken den tegen te komen, onze eigen landaard in zijn volmaakste cul tuuruitingen te zien leven, 'n Be langrijk aandeel nemen hier ook de in Oostenriiksch bezit zijnde doe ken van Velasquez. Tintoretto en de Fransche Getijden-boeken met hun ongeëvenaarde miniatuur-pen- teekemngen. Derhalve is de schilderkunst van Oostenrijk zelf ternauwernood vertegenwpordivd. Eén zaal echter is gereserveerd aan bedendaagsche Weensr-he schilders. We moeten er onmiddellijk aan toevoegen dat 't contrast met het overige Al te schrijnend is. Men veelt hier SI te "hndebik een kunst die uit volle dige destructie en ontwrichting ge- nit T®r van den Brink uit Nijmegen een inleiding over: >,Onze productieve 'volkskracht". 1 rof Tinbergen betoogde, dat een politiek van volle bezetting van het productie-apparaat 'be hoort tot de belangrijkste pro gramma's. welke zullenmoeten worden gerealiseerd. Groote aan dacht zal moeten worden besteed aan scholing en ontwikkeling. In vergelijking met concurreerende landen is een achterstand in te halen. Verder zullen ter verhoo ging van de productieve volks kracht belangrijke investe'eringen moeten plaats vinden- Prof. v. d. Brink stelde nadruk- boren is... kelijk voorop, dat Nederland uit eiêen kracht zijn welvaart zal moeten opbouwen. Buitenlandsche kredieten zijn momenteel slechts economisch verantwoord, voor zoo- Nauwelijks heeft rnc-n den in gang van het station van Luzern verlaten of een immens doek ter linkerzijde verkondigt: AMBRO- ver zij tot toeneming van de pro-SIANA. ductie leiden. In het belang van; De tentoonstellingshal van Lu- e'en snelle verhooging onzer pro- 1 zern, een royaal opgezet bouwwerk, ductieve volkskracht is het noociig bevindt zich n.l. onmiddellijk dat men het vraagstuk der doelma-naast het station. tige economische maatschappij structuur ontworstelt aan de sfeer der politieke sentimenten" en Plaatst in de sfeer van het zakelijk overleg. Als uitwendige factoren, die de productieve volkskracht bel invloeden, noemde inleider de ka pitaalgoederen, de belooning, die de producenten voor hun arbeid ontvangen, en de leiding van de overheid aan het economisch le- ven. Inwendige factoren, zooals geschiktheid en bereidheid tot pro- duceeren, hangen er ten nauwste mee samen en zaak is, dat deze verbeterd worden, terwijl men de uitwendige factoren zoo gunstig mogelijk moet trachten te be ïnvloeden. Spr. beziet deze vraagstukken van uit de functie van den onder nemer en van hen, die uitvoeren den arbeid in de onderneming ver richten. De overheid geve hierbij zoo efficiënt mogelijk leiding door de formalieiten to t*n minimum te beperken. Door de gevolgde prijs politiek is de bewegelijkheid van 1 onderneming in belangrijke mate verloren gegaan. Er is verstarring Een vijfhonderdtal doeken voor namelijk uit Noord-Italië: Pavia, Brescia, Verona, Mantua, zijn hier bijeengebracht doch het belang rijkste aandeel had hier de Am brosiana van Milaan. Men weet dat deze kunstgalerij reeds dateert uit den tijd toen de aartsbisschop, kardinaal F. Barro- meo ze in 1609 stichtte; dat in 1618 daaraan de Pinakotheek werd toegevoegd en dat paus Pius XI er van 1907-'14 prefect geweest is. Uit de 35.000 oude handschrif ten, de 2500 incunabelen en half millioen boekwerken, kon op deze tentoonstelling uiteraard slechts een gering deel geplaatst worden. Doch het komt ons voor dat men met veel zorg een keuze gemaakt heeft, en zoo troffen we hier o.m. een 52-tal door den tand der eeuwen reeds zwaar aan getaste verluchtingen, uit de 5e eeuw afkomstig, van Homerus handschrift-copieën. Men ziet er in prachtige pastel tinten maar nog belangrijker lijnen spel vele scènes uit de Grieksche mythologie. Deze penteekeninigen toonen duidelijk aan Welk een hooge trap van ontwikkeling reeds enkele eeuwen na Christus' ge boorte in Italië bereikt was.: We troffen er voorts; 'n com mentaar op Isaias van den H. Hieronymus (6e eeuw); gedichten van den H. Prudentius (id.)ho- melieën op Ezechieël van den H. Gregorius (7e eeuw) e. a. als zoo veel getuigenissen uit den eersten bloeitijd van het christendom. Uit muzikaal oogx*mt was be langrijk een oud ProvenSaalsoh liederboek uit de 13e eeuw; het bekende Microloog van Guido van Arezzo, een der eerste groote mu ziektheoretici der middeleeuwen. Ongelukkigerwijs had men een verkeerd blad open liggen dat niet op dit werk betrekking had, ter wijl men ook vergat aan te duiden dat het hier een copy betrof uit enkèl-e eeuwen later! Wat niet be let, dat om zijn bijzonder kunst zinnige uitvoering met sierletters en verluchtingen, dit boek van be teekenis is. Daarnaast Tag een brief van den H. Faulus in 5 talen (,,Penta- glothon"): een codex met parallel loopenden tekst in het Armaensch, Arabisch, Jioptisch, Syrisch «1 Ethiopisch. Onder de gobelins die de hooge wanden der vestibule bedekken ne men drie doeken van Vlaamschen oorsproar; en in een afmeting van 4% x 7 m., een bijzondere plaats in. Schilderstukken zijn er hoofd zakelijk uit Italië afkomstig: fra Angelico, da Vinci, Luini (van de zen laatste de bekende H Fam. met St. Anna en ,.de kleine H. Johan nes"); Preti, Rafaël, e. a. Deze expositie is van een stijl en belangrijkheid als we slechts in 1935 in het Petit Palais" te Parijs zagen, of in 1930 in het „Burling ton House" te Londen werd gehou den, en men kan de stad Luzern niet anders dan benijden aan haar verwende kinderen zooveel schoons te kunnen bieden. M. M. Aan het verslag over 19® van de N.V. Eerste Rotterdamsche Mij vair Verzekering tegen ongevallen, ont- leenien wij het volgende; De premie-ontvangst in 1945 be droeg 2.776.044 2.442.915). De onkosten waren dit jaar abnormaal hoog, o.a. door de groote uitgaven, -welke wij in den hongerwinter heb ben gedaan om de voedselpositie van ons personeel eenigszins te ver beteren. Het winstcijfer is tengevol ge van het minder gunstige schade- verloop in ziekte- 'en motorvoervui- genverzekering en de abnormale hooge onkosten lager dan het-vorige jaar. De winst- en verliesrekening sluit met een batig saldo van 181,066 246,3(124- De winst laat een divi dend aan aandeel houders toe van 4 (v-j. 8 Aan het (republikeinsch) Nieuws blad ontleenen wij het volgende: Vanaf den dag van uitgifte van het republikeinsche geld geldt hef vol gende vgor alle spaarbankboekjes, dfe dateeren vanaf den Japanechen tijd: a. Voor spaargelden tot en met eind 194i2 geldt: 1 gulden republikeinsch geld per gulden spaargeld K— Ja- pansch). b. Vanaf begin 1942 tot en met eind 1945 g'eldt: 1 gulden republi keinsch per 20 Japansche. c. VanaiC begin 1946: 1 gulden re publikeinsch per 50 Japansche. Deze omzetting in rupiah (gulden) geschiedt doox de P.T/T—kantoren en bijkantoren slechts tot de reeds bepaalde maximum-bedragen. VRIJDAG, 22 November. HILVERSUM I (301 M.) 7 00 VARA; 12.30 AVRO.; 16.00 VARA 7.00 Nieuwe, gymn en gram.; 10.45 Cans.11.00 Gram.; 11.45 Cans 11.30 Gram.; 11.45 Ber. uit Indië' 12.00 Paino; 12.30 Skymasters; 13.00 Nieuws; 13.15 Romancers14.0O Kookpr.14.20 Kamerorkest: 15.30 Cïram; 16.00 Piano; 16.30 V d jeugd; 17.00 Eddy Walis; 17.25 H.A.R.K.; 17.30 Muz caus.; 18.00 Nieuws; 18.15 Orgel; 18.30 V d Ned Strijdkr; 19.00 N. V V.- i9 15 Gram.; 19.30 Caus.; 20.00 Actual.; 20.08 Zang; 20.30 Caus.; 21.00 Gram 21.30 Buitenl. overz.; 21.45 Gram. 22.15 Jazz; 22.40 Avond-wijding23.00 Nieuws; 23.15 Gram. HILVERSUM II (415 M.) NCRV. 7.00 Nieuws, gymn. en gram.; 10.30 Morgenwijding; 11.00 Zang; 11.30 Kwartet; 12.15 Metropole-orkest: 13.00 Nieuws; 13.15 Mandoline; 14.00 Gram.; 14.20 Boekbespr,14.40 ''Ltd Koor; 16.00 Voordracht; UI00'1710 Orgel; 17.45 Gram.; 18.00 Cans; 18.15 Vedelaars; 19.00 N'cuws19.15 Caus.; 19.45 Bijbel; 20.00 Zang; 20.40 Bijbel; 21.00 Inzake behangselpapier bestaat er zoowel distributie als vrije ver handeling. De Ned. fabrikanten le veren rechtstreeks aan hun afne mers een hoeveelheid papier, die tien procent bedraagt van de le veringen in 1940/1941. Die papier mag vrij worden verkocht, doch is aan vastgestelde prijzen gebonden Naast de^ toewijzing kan een behanger voor een gedupeerde doorgaans voor één vertrek papier aanvragen. Na onderzoek vanwege het bureau van de vakgroep voor diverse papiePbewerkende. indu strieën" wordt -den behanger door den fabrikan; het papier geleverd. Dit papier kost hetzelfde als het vrije papier. Voorts bestaat ook import van behangselpapier. Er zijn zoowel fabrikanten als groothandelaren, die dit geïmporteerde papier vrij, doeh tegen vastgestelde prijzen, ->an de behangers-handelaren mogen leveren. Door inschakeling van den tusschenhandel .kan een verschil vlan eenige centen per rol, optreden, doch groo'e prijsverschillen bij eenzelfde kwaliteit zijn onbestaan baar. Indien een behanger voor be hangselpapier „op toewijzing" een bepaalden prijs vraagt, doch voor dezelfde kwaliteit ,,vrij" een hoo- geren bedingt, maakt hij zich schuldig aan zwarten handel. Voor alle soorten behang zijn, af hankelijk van kwaliteit en dessin, prijzen vastgesteld waarvan han delaren en behangers zich strikt mèeten houden. Bij de uitgeverij „Nieuwe Wieken"" in Amsterdam is verschenen „Volks,*, vijand nummei* 1" van M. Sacksionf met een voorwoord van A. M. Mul-» der, specialist voor longziekten cat tuberculose en met een inleiding" van Jan van Zutphen. Naast een gedegen documentatie betreffende de uitbreiding van O® tuberculose in ons land bevat h«ti een vurig pleidooi voor de doorlicht* ting van de geheele bevolking ede preventieve maatregel. De prrjs 0.70, bij grootere aiU name reductie) brengt dit nuttig® boekje binnen ieders bereik. r. De uitgeverij Gottmer te Haarleri' schrijft voor de tweede maal haan ierjaarlijksche Nederlandsch-Vlaant sche Romanprijsvraag uit. De hier aan verbonden prijzen zijn; Hooid" prijs 12.000; le prijs 7.500; 2e p» 5.009; aanmoedigingsprijs 2.00». Mocht de jury geen termen aanwe zig achten den hoofdprijs en/of dea eersten prijs toe te kennen, zal he® daardoor vrijgekomen bedrag ge splitst worden in prijzen van hoog- s ens 3.500 en minstens 2.500. De jury is samengesteld uit Ne. derlandsche en Vlaaimsche let'er. kundigen. Als Nederlanders hebben, zitting genomen: P. W. Assmanis, Piet Bakker en Jan H. de Groot;: als Vlaamsche leden Dr. André De- me s en Karei Jonckheere Het prospectus me', de voorwaar,, den voor deelneming en nadere by,, zonderheden aan te vragen bij dea secretaris der jury; P. W. Assmann. Denijs van Hillelaan 41, Overveen, Nederland. Woensda: morgen half twaalf op Quai d'Orsay te Parijs ecat Fransch—Nederlandsch cultureel accoord onie-teekend. Dit accooiifc omvat een uitgebreid programma van cultureele uitwisseling tus schen Frankrijk en Nederland, vooral op het gebied van lage-- middel-baar. en hooger onderwij» en op het gebied van technisch, en landbouwonderwijs. Er zal u:C wisseling van professoren en leer lingen plaats hebben. Bovendioa hebben de regeeringen van bedde landen haar volledigen steun toege zegd aan de initiatieven, die od dit gebied door de verschillende cultu reele en kunstzinnige organ'satie» zijn genomen. Zoo zal de Franschs regeering haar medewerking ver- leenen aan het stichten van een lectoraat voor de Nederlandsch# taal en letterkunde te Parijs, afwachting van het instellen vaas een leerstoel voor de studie van het Nederlandsch Het accoord is namens de Fran sche regeering onderteekend doo: Georges Bidault en Naegelen, de» minister van volksopvoeding; na mens de Nederlands-die regeering door dr. J. J. Gielen en mr, E Star Busmann. Het blijft een voorreeht van de jeugd, dat zij het meest ontvan kelijk is voor frissche nieuwe^ ideëen en met een kern als de ka'holieke jonge werkgevers vor men, miag zich de Alg. R. K, Werkgeversvereen.iging, voor wat de toekomst betreft, gelukkig prijzen en gerust zijn. Het was dan ook geen phrase, toen de se cretaris van de A.R.K W.V. drs. Aug. AJbregts, Za'.erdagmidöag te Utrecht op de najaarsvergadering van de K. J. W. V.. toen hij het wezen van de bedrijfsorganisatie verklaarde, ge'.uigde, dat hij gaar ne in dezen kring vertoefde. Idealisme sprak zoowel uit het openingswoord van den voorzitter, den heer Fr. Terwindt, Nijmegen! als uit het uitstekend samengesteld verslag van den secretaris. Nog meer bloei wenschen zij in de K. J. W. V., welke letters een begrip in Nederland moeten blijven. Er zijn omstandigheden, die belem merend werken, zooals de mobili satie van leden, een drang tot unf-N versitaire studie en een algemeene vergaefer-moeheid. Vele leden wor den ook te zeer in beslag genomen door zorgen voor hun bedrijf, maar het bestuur blijft zijn best doen. Voor den winter is een nieuw start schot gelost en in de kringen zal het organisatie-leven tot verderen lit bouw moeten komen. Er is samenwerking met andere standsorganisaties in den Kath. Jongerenraad. Ook in het werk van het Katholiek Thuisfront wil de K. J. W. V. haar aandeel bijdragen. Het ledental van 275 kan echter en moet omhoog gebrachi worden. De geestelijke adviseur, prof. dr. F. A. Weve O.P., wekte op tot een Orkest; 22M Nieuws en reportage^ krachtig geestelijk leven Christus 22.45 Avondwijding; 23.00 Muziekrnoet bij al ons werk het fundament 23.30 GTam. 'zijn. Drs. Albregts wees er dan op, naj de jongeren belangrijk hebben bij te dragen tot verwezenlijking va» het ide:>al van de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie. Wij moeten dif niet zien als door de overheid op gelegd, maar als door het bedrijf», leven zelf gewensch; met mogelijk, heid tot ontplooiing van eigen ini tiatieven. Tot de meest bekende pe- dicttles op het voorontwerp van wet van minister Vos mag zeker gere kend worden de Proeve van het Gentrum van staatkundige vorming, waarbij de scheiding tusschen het sociale en economische nie; houd- baar wordt geacht. Er is reeds een ontwikkeling in dfe richting in de precorpora ieve instituten als de Stichting van den ArbeTd, waarbij ook van arbeiderszijde he; besef aanwezig is van de groote verant woordelijkheid ten aanalen van het belang, dat allen samenbrengt. Wij behooren tegemoet te komen aan de wenschen van de arbeiders,, inzake de prijzen en winsten me dezeggenschap te hebben. Het i? van belang, wanneer wij op déze wijze hun vertrouwen weten te winnen en daardoor komen tot «en organische bedrijfsvorming. Vervolgens besprak spr. de ty pische tegenstelling tusschen we-k- gevers en werknemers inzake de ondernemingsraden, waarbij men van werknemers uitsluitend candi- daten door georganiseerde arbeiders gesteld wil zien, terwijl het den werkgevers er om te doen is allen, die in een onderneming werken, in een vertrouwenscollege te doen vertegenwoordigen. Met nadruk betoogde spr. dat het ook voor de vakorganisaties nood zakelijk is een katholieke centrale te hebben. Om de bedrijfsorganisa tie te verwezenlijken acht spr. het .gewensebt, da begonnen wordt met de instelling van een sociaal-econo- mischcn raad en daaraan de vrije vereenigingen te koppelen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1946 | | pagina 7