Roergebied
WINTER
het
voor een
kritieken
Epidemieën in aantocht?
bergenland
Controlevoor stel - M olotof 1 door
Engeland gesteund
VRIJDAG 29 NOVEMBER 1946
GHfA
HONGER EN ELLENDE
over de steden gespreid
(Van onzen bij zonderen correspondent)
D ÜSSELDORF 25 November 1946.
„Dit costuum paste mij vorig jaar", zei de „O'berregierungs-
und Obermedizinalrat" van het ministerie van sociale zaken
van het nieuwe Duitsche land „Noord-Rijn-Westfalen"; en
hij stak zijn beide vuisten tusschen vest en broek om de
mate van zijn vermagering aan te geven. Hij zei er bij, dat
hij onlangs als gevolg van zijn eigen ondervoeding
bewusteloos was geworden tijdens het dicteeren van een
bericht over den voedseltoestand aan het militaire bestuur.
Zoo wilde hij de praktijk demonstreeren van het voedsel
pakket, dat wij even tevoren in de informatiezaal van het
staalpaleis, waar' „Mil Gor" zijn hoofdkwartier heeft, aan
schouwelijk voorgesteld hadden gezien.
Het mijncor j'c
HARD TEGEN N1RD
TIJDELIJKE
OPKLARINGEN
knoer1 nï^SSin du "rantsoen1 Drie historische abdijen
in
Troepen-resolutie ingetrokken
DE STEM VAN HET
ONEINDIGE
Niet
De Zwitsersche abdijen
bewoners der steden van kolen en straten van de zwarte werksteden
staal, is een bittere ernst en een is onzegbaar triest. Het leven gaat
donkere dreiging, die de krachten er zijn gang, maar het lijkt over-
van het volk aantast. spoeld door matte moedeloosheid
Wij weten, dat velen die lezen of en wanhoop aan de toekomst. Het
hooren over het onheil, dat thans
een deel van het Duitsche volk
bezoekt, niet anders zullen reagee-
ren dan met een ,,laat ze het zelf
ook eens voelen.'* M,en moet den
is, of men overal iets proeft van de
stemming van den dorpsdokter, die
ons aside: ,,Er i t mir alles wurst.
Ich habe gar keine Interessen
mehr" en die van den medischen
diepen nood, waarin dit volk dreigt professor, die ons verzekerde, dat
te verzinken, van nabij gezien heb- j binnen een paar maanden een cri-
ben om de volle draagwijdte van sis in den algemeenen gezondhoids-
den zich ontwikkelenden toestand toestand zich zal moeten openba
te kunnen beseffen. Zooals thans'ren.
een incident voldoende was om den 1 Eert groote angst ligt over dit
honger binnen te halen, zoo kan iand, waar de schoorsteenen van
het straks in den bitteren winter, 151 'mijnen weer rooken als een
die dit land tegemoet gaat epide-1 krampachtige poging om een ge-
mische ziekten de kans bieden uit j sch0kte en vastgeloopen huishou-
te vloeien over een weerstands-ding weer op de been te helpen.
De democratische s.
de V.S. hebben presiu.
verzocht den strijd te. u .f
Lewis voort te zetten. De a';
moet worden opgelost op r;e vo(. -
waarden vain de regeering, zelfs
al zou dit een kouden en onpro-
ductieven winter ten gevolge heb
ben. De staking is van een arbeids
conflict ontaard tot een kracht
meting met de regeering.
De geheime ondirrhandielingen
tusschen Lewis en mijneigenaren
zijn inmiddels voortgezet.
Naar verluidt, zou Lewis bij zijn
besprekingen met mijneigenaren
looze massa. Dit is het, wat de be-Maar ondanks alle spanningeneisehen tot 54 loonuren voor
zettm„sautoriteiten vreezen en j blijft het uiterlijk rustig. Het leven' 40 arbeidsuren tot .54 loonuren
waartegen zij de gezondheidsdien- jn (je straten van Keulen, Düssel-i voor 45 arbeidsuren hebben ver-
sten met alle middelen bewapenen, i dorf, Essen, Wuppertal en Bochum laaigid. Dit soort concessie kan
Deze vrees is te sterker, daarjsieept zjch mo,e voort, zoo moe dat) een minnelijke schikking mogo-
de ondervoeding slechts een der men voortdurend de remmen van! lijk maken.
bronnen van gevaar is. Daarnaast
zijn auto moet laten knarsen om
zijn er echter ook de woningtoe- i suffende menschen eraan te herin
standen. In het Düsseldorfer re-!.neren dat zij op den rijweg loo-
geenngsgebouw gutst de regen doorpen. Het eenige hongerbeeli vor-
de daken en de plafonds. Zoo men. de lange rijen, die reeds in de
gutst het water door de geimpro- vroegste morgenuren voor de bak.
Daar zijn per week volgens de
letter van de rantsoeneeringswet:
2500 gram aardappelen, dat is 25
stuks; 2500 gram brood ofwel een
groot „boerenbrood"; 375 gram
nahrungsmittel: een fleschje met
meel; 125 gram vleesch, dat is een
blokje van 5 c.m. in het vierkant;
150 gram visch ofwel een haring;
50 gram vet: een blokje margarine
Van 3 c.m. in alle dimensies; 187
gram suiker, een bodempje in een
glas; 15 gram kaas, genoeg voor
een boterham; 500 gram groenten:
f«n kool; 31 gram koffiesurrogaat
in een borrelglas; 875 c.m.3 a-^?"
roomde melk, een bijna gevulde
literflesch van een verdacht blauwe
kleur.
Dit is bet officiefile 1550 calorie-
dieet van den normalen verbruiker,
niet van den „SchwerarbeiteT*.
notoerd in de categorie der nor
maal gevoeden.
viseerde daken der woonhokken,
waarin millioenen bewoners van
dit land zijn samengeperst. De
kerswinkels drommen .En hier en
daar ziet men groote kalkletters op
- de muren „Hunger im Land" met
1 eemgen, die er een kooltje voor den j daarachter de wat snelle conclusieScJiijnlij:k grooie aantal verzuimen-
1 wm er in huis hebben, zijn de .Waehlt K. P. D." den na den vacantiedag (Donder,
mijnwerkers, en hout is in deze Dg jmksche politiek heeft den dag was Thanikgiving-day) de voor-
Reuter verneemt uit Detroit, dat
de meeste auto-fabrieken tot Maan
dagmorgen gesloten blijven, waar
door de autoproductie aanzienlijk
verminderen zal. Hoewel er nog
geen officieele mededeelingen ge
publiceerd zijn neemt men aan. dat
de geringe voorraad plaatstaal en
andere materialen en het waar-
Oedeem het woord wekt steden Dractiseh ni^t to k-riioon
voor ons Nederlanders tragischel Wat men ziet in de verwoestetoestand nam,eliJk aangegrepen
herinneringen treedt in de1 ivoor een aanval op de C. D. U. in
steden weer op in steeds sty-
gende mate. In October waren er
in zes steden meer dan 3000 ge-
vallen in behandeling. Wij heb-
ben in de ziekenhuizen van Diis-
seldorf deze „gevallen" gezien:
menschelijke wrakken, met ge-
zwollen ledematen en verweekte j
spieren, tot op het been verma-
gerde lichamen en kinderen met
gezwollen buikjes.
Weerbericht medegedeeld
door het K. N. M. I. te De Bilt
geldig tot Zaterdagavond;
Wisselende bewolking met
plaatselijk enkele buien; matige
aan de kust aanvankelijk tij
delijk krachige wind tusschen
Zuid en West, ie.s kouder, voor
al des nachts.
30 Nov.; Zon op 8.23 uur, on
der 16.34 uur; Maan op 13.34
uur, onder 22-30 uw.
den persoon van Schlange-Schoe-
naamste redenen
zijn geweest.
voor dit besluit
I ningen, die het Duitsche „Ernaeh-Dinsdag 3 Dec. om 19.45 uur
rungsambf' voor de Britsche zone 2aj prof. dr. G. van der L«eeuw
t leidt Er is veel critiek op het werk
van 'de Duitsche voedsel, instanties
en men hoort slechts weinig critiek
aan het militaire bestuur. Dit krijgt
slechts hulpkreten toegezonden,
wat natuurlijk niet wegneemt, dat
ondergronds door bepaalde elem-en
ten uit den toestand munt geslagen Jjje tweedaagsche prijscontrole
Dit zijn alJieen de ergste en be- j
kende patiënten, doch medische
autoriteiten hebben ons verzekerd J 5
dat na-ar schatting 3 procent derj;
vaar. bevolking aan hongerziekten liif/t t
want die krijgt ^"^"calo'rifiën 06 honger' die het ^m8e «tema
mijnwerkers zelfstot 4000 calorieën vormt m de gesprekken van de
toe, die hij niet in bonnen doch m
natura op de mijn krijgt toege- -
fam>üie°ervan mee'pr^Heerf IMPRESSIES UIT ZWITSERLAND
De oorzaak van de voedselcrisis 1 - it..
dan in de tijdelijke stagnatie in de
voorziening, die thans is opgetre
den. Nochtans is er geen storm
over opgestoken zoo lang het rant
soen niet alleen op papier doch ook
in natura verstrekt werd. ofschoon
1550 calorieën niet voldoende zijn
voor den normalen eter, en of
schoon met name de vetvoorziening
?nt°ereikend is voor het normaal
Unctioneeren van het^lichaam.
Wat thans gebeurd is: het
va.stJoopen der brood- en aard-
aPPel-verzorging der zwaarst-
Betroffen steden, heeft sedert
Mei als een sombere dreiging
b°ven dit gebied gehangen. Op
bet brood was het geheele voed-
SeIpakket gebaseerd en wanneer
de 2500 gram per week aanzien
lik lijken dan moet men daarbij
bedenken, dat dit 6/10 van het
geheele ranisoen uitmaakt.
Desondanks had de Britsche
ZOne sedert een half jaar geen
voorraad aan broodgraan die langer
dan enkele dagen toereikend was.
De Britsche autoriteiten nebben
weliswaar reeds veel vroeger inge.
zien, dat het land niet op den rand
van den directen hongersnood kon
blijven leven, en zij hebben ge
tracht een voorraad voor onge
veer vier weken te scheppen, zoo
als die in de Amerikaansche zone
ook bestaat, doch de plotselinge
vermindering der aanvoeren uit
Amerika na de havenstakingen
heeft dit. belet.
Zoo is de reeds lang gevreesde
stagnatie gekomen in het Roerge
bied, waar meer dan 400 menschen
op een KM.2 wonen en waar 3et
putten uit inlandsche bronnen het
moeilijkst is, is het directe slacht
offer geworden. Enkele weken lang
heeft het gros der bewoners van
de groote fabriekssteden in wer
kelijkheid slechts 2/3 van het offi
cieele rantsoen gekregen. De Brit
sche bezetting heeft het uiterste
gedaan om voot de komende we
ken weer orde te schoppen, waar
een chaos van gebrek dreigde en de
nieuwe aanvoeren zullen binnen
enkele dagen een voelbare verlich
ting brengen.
De acute crisis heeft nochtans
den ernst aangetoond van het sle.
pende voedselprobleem, dat de
weerstands, en arbeidskracht van
de bevolking van het mdustriege-
bi-d dreigt te ondermijnen. De
arisen hebben een hulpkreet ge-
Hoht tot het militaire bestuur,
waarin zij de vrees uitdrukken dat
over den zender Hilversum I
een causerie houden over het
gefusilleerdengedenkteeken,
naar aanleiding van de openba
re prijsvraag, welke door de»
minister van O., K. en W. werd
uitgeschreven.
wordt in den voTm van stemming
tegen de bezetting.
Er is veel trobel water in den
bouwput voor de nieuwe economi
sche orde van het land, zooals de
Roer thans genoemd kan worden,
en het spreekt haast vanzelf, dat
er naarstig gevischt wordt.
te Leiden leverde slechts een
minimum aantal overtredingen
op.
De regeering overweegt, de uit
gave van het weekblad „Com
mentaar" tegen 1 januari 1947
te beëindigen.
hoort stellig tot de kostbaarste, de| werken als de vrucht der Contra
oudste en meest kunstzinnige, wel- Reformatie. Maar is het toeval of
ke bestaan. De relieken dateeren niet, dat deze ruimtewerking, deze
zelfs uit de 9e eeuw. Juist dezer da
gen ontving men van een Ameri
kaan een tweede aanbod, een der
kleinste schrijnen: een gothisch.
gouden, met edelsteenen bezet kist- schap, als de bergen ze
je voor een fantastisch bedrag af
Amerikaan zou het
schier onbegrensde drang naai
wijdte en breedte in hoogspannin
gen en koepelbouw, den indruk van
de oneindigheid wekt als het land-
te staan, de Amerikaan zou
nauwkeurig laten namaken en het
duplicaat aan de abdij schenken;
een verlokkende stem, waaraan
men vanzelfsprekend geen gehoor
geeft.
Engelberg behoort tot een der
drie Benedictijner-abdijen in Zwit
serland. Zie is én vele opzichten een
verkleind conterfeitsel van Einsie-
deln, maar heeft juist door de be
perkter afmetingen en vooral door
de ligging in een kom van bergen
een eigen bekoring Engelberg
wordt als bouwwerk echter eerst
duidelijk als men daarna Ei meedein
aanschouwt- Dezelfde bouwmees
ter, de befaamde kloosterbroeder
Kaspar Maasbrugger sehijnt de
plannen van beide abdijen ontwor
pen te hebben
Einsiedeln
In het bijzonder de rijk-harmo.
nische bouw der kloosterkerk van
Fénsiedeln doet denken aan een he
mel voor stervelingen toegankelijk
gemaakt.
Is he toeval of niet, iat deze
ruimten zulk een wonderlijke acous-
tiek bezitten, waardoor orgel- en
koo: klanken blijven hangen meer
dere seconden lang, als wilden óók
zij partieipeeren aan de eeuwig
heid?
In de kloosterkerk in 1 iedeln
is zelfs een ruimte. achter het
hoofdaltaar, waar de acouslische
werking zóódanig is, dat een hand
geklap zich tienvoudig herhaalt,
dat een simpel stemgeluid reso
neert als een gong.
En zoo kan men zich indenken.
Hier beleeft men de triomphenwat het groote Qrgel dat onder vie^
van den Zuid-Duitschen barok-bouwlegengestelde bogen is opgesteld,
die overigens Zwitserland méér I vl3Tv1f teweeg brengt, als hrt
verwant maakt met Oostenrijk en 2jj 10Q stemmen, zijn 10W10 pijp*
Zuid-Duitschland dan met de Ro- ,QJet weerklinken
maansche landen. Men ziet de ge..
i weldige ruimtewerking dezer bouw- ,VI' M-
De genade-kapel in de Benedictijnen-abdij van Einsiedcln
zonder het mysterie van het eeuwi
ge op zijn wijze te hebben gepeild,
heeft de belangrijkste kans van zijn
reis gemist. Evenzeer mist men zijn
kans, indien men althans niet één
zonder reden trokken dier haarden van geestelijk leven
te allen tijde kluizenaars zich d*'e in de abdijen lig^
op heuveltoppen of alpenwei
den terug. De stem der eeuwig
heid gaat duidelijker spreken
naarmate men het gebied
nadertm waar ieder stadsrumoer
is verstildwaar de dorpsklok
zelfs niet meer doordringt,
waar ieder contact met de
menschheid wordt verlaten.
rif'dT gevolgen van de te geringe Daar wisselt het kleurengamma
f t „ff «moedig niet meer der natuur van het groen der da-
zuUen kunnen beheerschen. Het ken, bosschen en alpenweiden met
meest algemeene verschijnsel is e
sterke vermagering van alle c -
gorieën der bevolking, het st. kf_
bij de mannen (1012 kg.) minde
bij de vrouwen (810 kg-) en bij
de kinderen afnemend naar den
leeftijd. Van de schoolkinderen in
dit land van 11 millioen menschen.
dus met inbegrip van het platte
land, staan slechts 17 procent ge-
het wit der bergkruinen en het
blauw van het uitspansel.
Naarmate men stijgt en de dalen,
waarin de menschheid vertoeft, ziet
verzinken tot microscopische klein
heid, voelt men zich dichter bij den
dag waarop deze Hof van Eden,
cles winters een wit paradijs -
is geschapen
Wie Zwitserland aanschouwt
Zwitserland bezit er een drietal
die méér dan gewone aandacht ver
dienen; St. Maurice, Engelberg en
Einsiedeln.
St. Maurice, in het canton Wal
lis gelegen, is de kleinste en oudste
dezer drie. Toen wij er kwamen,
woei een soort palmpaschen-orna-
ment op den torenspits. Drie jaren
geleden n.l. werd deze toren be
nevens het geheele achterdeel der
abdijkerk verwoest door een om
laag storte-d rotsgedeelte.
Thans nadert de herbouw
strikt volgens het oorspronkelijk
plan zijn voltooiing.
Een Geneefsch architect heeft
een vernuftig uitbreidingsplan ont
worpen, waardoor met den gesta
gen groei van het studentental ge
lijke tred kan worden gehouden.
De schatkamer dezer abdij be-
Zoowel Groot-Brittannië als de
V. St. hebben Donderdag in de
politieke commissie bij den Egyp-
tischen afgevaardigde erop aan
gedrongen zijn amendement,
waarbij het terugtrekken van
buitenlandsche troepen uit leden-
landzn van de organisatie der
V, N, wordt geëischt, in te trek
ken. Mahmoed Bey Fawzi
(Egypte) zeide, dat hij erin toe
stemde, dat •y*1 motie aIs rcs0
lutie i.p.v. amendement zou wor
den betiteld en dat hü zich het
recht voorbehield haar te gele-
genertijd weer in te dienen.
Met 34 stemmen tegen 7 bij 4
onthoudingen daarentegen aan
vaardde de commissie de resolutie
inzake het indienen van rapporten
over troepen van de V. N. in bin
nen- en buitenland tegen 15 Decem
ber.
Vervolgens diende Molotoff een
toevoeging op het sovjetRussische
voorstel over algemeene beperking
der bewapening in, welke als volgt
luidt: Om te verzekeren, dat maat
regelen ter beperking van bewape
ning en verbod van het gebru k
van atoomenergie voor
doeleinden worden toegepast, moet
binnen het kader van den veilig
heidsraad een internationale con
trolecommissie in het leven geroe
pen worden, die voorziet in de op
richting van speciale inspectier
organen, t.w.:
1) een commissie tor controle
van de uitvoering van het besluit
inzake beperking der bewapening;
2) een commissie ter controle
van de uitvoering van het besluit
inzake het verbod voor het gebruik
van atoomenergie voor militaire
doeleinden.
Sir Hartley Shawcross (Eng.)
betuigde zijn warme sympathie
voor Molotoffs voorstellen. Ter
wijl hij den steun van Groot-Brit
tannië voor een algemeene beper
king der bewapening toezegde, hield
hij een pleidooi voot een doeltref
fend systeem van inspectie en con
trole.
De vergadering der politieke
commissie werd vervolgens tot
Vrijdagmiddag verdaagd.
De juridische commissie van de
organisatie der V. N, heeft haar
goedkeuring gehecht aan overeen
komsten, welke met de Zwitsersche
regéëring zijn gesloten voor gé
bruik van het volkenbondsgebouw.
te Gcnève als bureau voor de or gar
militaire I nisatie der V. N. in Europa.
