De llitkeering aan ouden van dagen
De korenschuur van Nederland
■SÉ
EVENSINHOUD
Wie van de wet kunnenprofiteeren
Maria-hulde
in Portugal
Op weg naar herstel en bloei
Ontploffing in het hoofdpost
kantoor te Utrecht
Naar i dieper
De ambtelijke
strijkstok
Broodrantsoen
ZATERDAG 7 DECEMBER 1946
PAGTO
GENEZINGEN TE ffl
FATIMA
t.
1
Kamercommissie voor j
West-Indië
DE WIERINGERMEER
is niet in gevaar
1 JAAR DROOG
Eerste oogst binnengebracht
GEEN GEWONDEN, WEL
GROOTE GLASSCHADE
Prestaties
L
Het is een zeer merkwaardig ver
schijnsel dat de godsdienstige ver
eenigingen in onze dagen niet meer
die belangstellng hebben, zooals
wij dat gewend waren in de jaren
vóór den oorlog. De algemeene
klacht is deze Weinig animo. Zeer
matig bezoek bij de oefeningen. Ein
als men 'n diagnose gaat stellen en
een nauwkeurig onderzoek instelt
naar de oorzaak van deze klacht,
moet men bekennen, dat die oor
zaak is gelegen in een zekere gods
dienstige onverschilligheid.
De H. Familie, de Derde Orde,
de Maria-Oangregatie, zij zeggen
vaak zoo weinig meer. De beteeke-
nis van deze vereenigingen is ver
vaagd. Men vraagt zich af waartoe
dienen deze vereenigingen eigen
lijk
Is 't alleen maar een zekere vorm
van devotie, of ligt 't doel hooger
Men ziet niet in ,dat er een be
paalde noodzaak bestaat, om lid te
zijn van een of andere godsdiensti
ge organisatie. Men vindt dat men
met hetgeen men als Katholiek moet
doen al een heel eind gevorderd is.
Men vindt 't al prachtig, als ie
mand van zichzelf kan getuigen,
dat hij (zij) niet grootelijks tekort
schiet in zijn (haar) plicht. En men
boort dan ook heel dikwijls de op-
marking: Ik mag dan wel niet zoo
heel fijn zijn, maar mijn plichten
kom ik na, en daarmee moet men
Reeds lang is het duidelijk, dat
er iets moet worden gedaan aan
de verzorging der ouden van da
gen Zij kunnen er eenvoudig met
meer komen. Hun ouderdoms- of
invaliditeitsrente reikt al lang niet
meer toe tot het naakte bestaan;
leven zij van wat bijeengespaarde
centjes of van een lapje grond, dat
zij verpachten, van een huisje,
dat zij verhuren, dan zijn de be
perkende bepalingen dermate
stringent, dat zij daar ook onmo
gelijk van kunnen rondkomen.
Wérken kunnen zij niet of nau
welijks meer. Zij zitten aan alle
kanten vast.
Bij haar optreden heeft de Re-
geering-Beel dan ook de stellige
verzekering gegeven, dat zij zich
het lot dezer bijzondere zorg ver-
eischende groep zou aantrekken.
Deze belofte heeft zij thans in
gelost.
Zonder daarmee vooruit te loo-
moet men het groote werk eener al
toch al tevreden zijn want hoe- weteevim
velen zijn er niet, die anders doen.
Natuurlijk is het al heel mooi
als iemand van zichzelf kan ge
tuigen dat hij (zij) zijn (haar) plich
ten nakomt, maar dat mag toch
geen maatstaf zijn. Immers 't feit,
idat wij Katholiek zijn, christen-
mensch, d.w.z. navolgers van Chris
tus, sluit toch in, dat wij steeds
moeten trachten volmaakter te
werden Zegt Christus Zelf niet
Weest volmaakt, zooals Mijn He-
mnelsche Vader volmaakt is". En
dit woord is niet gesproken tot
een bepaalde categorie van men-
schen. Is niet bedoeld alleen voor
kloosterlingen of voor hen die
idaartoê misschien meer genade krij
gen, maar voor ons allen, voor a,lle
menschen. Van ons allen wordt ge
vraagd, dat wij volmaakte men
schen zijn. En om volmaakt te
worden zijn training noodig en
leiding d.w.z. hulpmiddelen om dat
doel te bereiken en daartoe dienen
juist de godsdienstige vereenigin
gen Zij beoogen, in een of anderen
vorm, een hooger christelijk leven.
En daarom wordt van de leden al
lereerst gevraagd iets te voelen
voor eCn hooger peil van boven
natuurlijk leven. En daartoe is een
werkloos verlangen alleen niet vol-
-doende er moet een werkdadige
belangstelling bestaan m.a.w. dat
de leden werken in de richting
van 't doel, dat door de godsdien
stige vereenigingen wordt bedoeld
en bereikt moet worden en daar
toe zijn trainingsmiddelen noodig
zooals 'n regel, statuten en traditie,
die de léden verplichten om een en
ander te doen waartoe zij uit eigen
beweging niet zouden komen.
gemeene herziening der wetgeving
op de sociale verzekering in den
feest van het Beveridge-plan in
ngeland, een herzieniing, die naar
te verwachten valt, nog geruimen
tijd van vooribereidinr zal vergen
en die in ieder geval óók een wet
telijke regeling van de ouderdoms
zorg zal bevatten, heeft minister
Drees thans een voorloopige rege
ling, een noodvoorziening ten be
hoeve der ouden van dagen, bij
de Staten-Generaal aanhangig ge-
maakt.
Deze noodvoorziening draagt in
zooverre reeds de trekken van de
groote komende hervorming der
sociale wetgeving, dat zij zich niet
beperkt tot de loonarbeiders al
leen. Zij is bedoeld voor alle ouden
van dagen, onverschillig of zij als
arbeiders of loontrekkers reeds
onder de bestaande verzekerings
wetten vallen. Ook de boeren en
de kleine zelfstandigen kunnen
van deze noodregeling profiteeren.
Zij vormt dus 'n eersten stap naar
de verwezenlijking der gedachte,
dat de sociale zekerheid aan het
heele volk moet worden geboden,
niet Slechts aan enkele groepen.
Ieder Nederlander dus ge
huwde mannen wel te verstaan
en ongehuwde mannen, vrou
wen en weduwen krijgt
krachtens de noodvoorziening van
minister Drees zoodra hij dien
leeftijd van 65 jaar heeft bereikt,
een ouderdomsuitkeering, die in
de groote gemeenten voor gehuw
den tot 78 gulden per maand,
voor de ongehuwden tot 44 gulden
uit; in zijn kem echter is het heel
eenvoudig.
Waarom de Regeering deze
methode volgde?
Omdat de toestand van 's lands
financiën haar dwingt tot uiterste
zuinigheid. Zij wil menschen, die
werkelijk in nood. zitten de hel-
pende hand toesteken. Maar dan
moeten zij ook werkelijk geen an
dere mogelijkheden hebben. Met
ieder inkomen moet rekening
worden gehouden. Weliswaar niet
in dien strikten zin, dat bijvoor
beeld geen gehuwde in de groote
steden uit eigen inkomen plus uit-
keering meer dan 78 gulden per
maand trekt. Geen volledige ega-
liseering dus. Een oud echtpaar
met bijvoorbeeld 100 gulden in de
maand inkomen uit anderen hoof
de kan toch nog 17,50 uitkeer!ng
extra krijgen, zoodat het zich iejs
ruimer kan bewegen, dan een echt
paar, dat heelemaal géén inkomen
heeft. De strekking is echter dui
delijk: de overheid betaalt niet
meer dan strikt noodlig is. Dit
zelfde beginsel ligt ten grondslag
aan de verdeeling der gemeenten
in verschillende klassen al naar
gelang van de kosten van levens
onderhoud. In de groote gemeen-
komensgrens, waarboven geen uit-
keering meer wordt verstrekt op
respectievelijk 1375, 1225 en 1075
gulden per jaar.
Het is natuurlijk een loffelijk
streven om in een tijd als deze,
nu beperking van de staatsuitga
ven zoo allerdringendst noodig is,
ook voor een zoo sympathiek doel
als de hulp aan de ouden van da
gen niet meer dan het noodzake
lijke beschikbaar te stellen.
De vraag dient echter onder
oogen te worden gezien of de
zuinigheid hier niet de wijsheid
bedriegt. Niet in den zuiver-finan-
cieelen zin. Stellig: de uitvoering
van deze wet, het uibknobbelen
van wie wel en wie niet voor uit-
keering in aanmerking komt en
het vaststellen van de bedragen,
waarop de aanvragers recht heb
ben in verband met hun inkom
sten uit anderen hoofde, zal niet
zonder ambtenaren kunnen ge
schieden. Het loopt alles wel over
de Raden van Arbeid, doch deze
zullen zich ongetwijfeld nieuw
Pérsoneel moeten aanmeten om de
uitvoering van de wet snel te
doen plaats vinden. Er blijft dus
ongetwijfeld weer een lieve cent
aan den ambtelijken strijkstok
hangen. Men kan zich echter in
denken dat het niet anders gaat.
En toch kan de zuinigheid de wijs-
Pelgrims, aldus „A. P.", verdrong
gen zich Donderdag aan de pooÜg
ten van Lissabon en op de toe
gangswegen naar de stad, ter de
neming aan de hulde, gebracht
Onze Lieve Vrouw van Fat
wéér beeld in processie naar Liss
bon werd overgebracht voor d«
viering van het derde eeuwfeest
van de toewijding van Portugal
aan Maria.
In den nacht ibaaddé de lang#
pelgit imsstoet in een zee van licht»
daar de duizenden deelnemers 8*
len kaarsen droegen.
Gedurende de maandelijkse^#
pelgrimstochten ter eere van O. I*
Vrouw van Fatima, waaraan dooi
duizenden geloovigen wOrdt deel»
genomen, zijn talrijke personen g9s
hezen. 4
ten krijgen Z oudSn van8 dagen
meer dan in de middel- en kleine
gemeenten. Het maximum voor
gehuwden ligt dn de drie catego
rieën van gemeenten respectieve
lijk op 78, 70 en 61 gulden. De in-
wetje als dit beginselen overboord
werpt, wier behoud eenig offer
waard was.
Daarover meer in een
artikel.
De Tweede Kamer heeft hedea
den voorzitter gemachtigd, leden
aan te wijzen voor de parlement
taire commissie, welke ingevolgd
de motie-Romme naar WeSt-Indi#
zal worden uitgezonden.
De president van de Eerste Ka*
twpede mer heeft reeds eerder een derge»
1 lijke machtiging ontvangen.
Er wordt dus gevraagd, dat de le- per maand kan bedragen, zulks
den metterdaad werken aan de hei,
'liging van hun leven. En wanneer
naar gelang van het inkomen, dat
uit andere bronnen reeds wordt
nu in dezen tijd ten opzichte van genoten. De Raad van Arbeid be-
deze godsdienstige vereenigingen slist of een aanvrager in de ter
een zekere lauwheid bestaat, of omjmen valt voor een uitkeering;
het nog sterker uit te drukken bijna j Wordt hem deze toegekend, dan
geen belangstelling is voor deze j Z0X!gt de Rijksverzekeringsbank
vereenigingen dan is dat het bestevoor gen maandelijksche betaling,
bewijs, dat wij leven in 'n gods-jje(. wetsvoorstel ziet er door de
dienstige onverschilligheid welke verschillende tabellen, dtie erin
het ergste voor de toekomst doet»
vreezen, nl. dat men er in 't alge
meen geen behoefte aan heeft om
zijn leven een dieperen inhoud te
geven. Dan moet er geconstateerd
•worden, dat wij dan niet op den
goeden weg zijn, maar langzamer
hand bergafwaarts gaan.
En in onzen tijd zijn wij inder
daad al zoover afgegleden. Overal
wordt er geklaagd over de matige
belangstelling en geringe behoefte
aan de godsdienstige vereenigingen.
En dat is jammer, vooral nu de
ontkerstening allerwegen toeneemt.
Willen wij deze tegenhouden dan
moeten noodzakelijkerwijze de gods
dienstige vereenigingen weer in de
belangstelling komen te staan niet
als 'n soort vrome devotie, waartoe
op gezette tijden 'n oefening wordt
gehouden om aan de devotiezucht
te voldoen maar als 'n daadwerke
lijk middel om aan ons leven een
dieperen inhoud te geven en om ons
leven op een hooger plan te bren
gen. P. COMMANDEUR
In tegenstelling met de meening,
zijn opgenomen, nogal ingewikkeld
Het was op een prachtigen, bij
na zomerschcn Octoberdag, dat
we in de Wieringermeer rond
zwierven. Op verschillende plaat
sen klonk het vertrouwde geraas
van de dorschmachine: de Wie
ringermeer had dezen zomer haar
oogst gekeverd. En dat is nu
juist het wonderlijke, dat die
oogst er weer was.
Eenieder ligt nog versch in het
geheugen die schanddaad van het
verslagen Duitsche leger, toen in de
laatste dagen van den oorlog het
bevel gegeven werd den bloeienden
Wieaiimgermeerpolder onder water
t.e zetten. Het gebeurde en gebeurde
grondig. In enkele uren was het
vruchtbare land in een kokende wa
termassa veranderd; de bewoners
konden ternauwernood het veege
lijf redden alles, wat ze niet mee
konden nemen, werd een prooi dei-
woedende golven.
Den-gene, die onmiddellijk na den
oorlog bij Medeblik of bij Kolhom
zijn blik over 't water liet rondwa
ren, bekroop wel eens de twijfel of
de Wierinigermeer ooit weer in land
herschapen zou worden.
Het antwoord gaven de autoritei-
en en de Wieringermeerboeren zelf:
Vrijdagavond, werden de bewo-
neis van de Utrechtsche bin
nenstad opgeschrikt door een
hevigen knal. In het hoofdpost
kantoor op de Neude bleek zich
door tot nu toe onbekende oor
zaak een hevige ontploffing te
hebben voorgedaan. Hoewel zich
op dat tijdstip vele voorbij
gangers op de Neude bevonden,
zijn er geen personen gewond;
wel is een groot aantal ramen
aan de voorzijde van het post
kantoor voor den luchtdruk
versplinterd.
De ontploffing, welke gevolgd
werd door een groote steekvlam,
heef zich voorgedaan in het sous-
terrain aan de voorzijde van hvt
gebouw. Deze ruimte, welke ge-
weike hier en daar schijnt post te jbruikt wo7dï«to^U^taTe en
vatten, als zou door het wereld, archief, kreeg groote schade wll-
t-ekort aan granen en de stakingen (ke echter geen stagnatie in de
bi Amerika ons broodrantsoen werkzaamheden op het postkan
toor tengevolge heeft. Ook van dê
in het gebouw aanwezige personen
werd niemand door de glassplin
ters gewond.
Vermoedelijk hebben onbeken
den een pakje met explosieve stof
over het ander halven meter hoo-
ge muurtje, dat op het trottoir
voor het sousterrain staat, door
een der ramen naar binnen gewor
pen. De glasschade is beperkt ge
bleven toti de ramen aan de voor-
thans worden bedreigd, wordt van
officieele zijde medegedeeld, dat
geen reden is voor directe be
zorgdheid. Het is natuurlijk juist,
dat op langen termijn over den
^arwe-import nietste zeggen is,
maar de Nederlandsche broodgraan-
voorziening op de huidige basis is
voor de naaste toekomst gedekt,
terwijl de. laatste berichten mogen
•doen verwachten, dat nog deze
t»aand nieuwe aanvoer uit Ameri
ka one land zal bereiken
enorme luchtdruk, welke door de
explosie ontstond, is door het
muuftjé dat ook beschadigd is, ge
broken, zoodat de huizen aan den
overkant geheel onbeschadigd zijn
gebleven.
Geen bomaanslag.
Uit het voorloopig onderzoek
meent de politie te moeten con-
ehrdeeren, dat hieir geen sprake
is van een bomaanslag. Er zijn n.t.
nergens in het sousterrain scherven
gevonden. Men veronderstelt dat
een flesch of een pakje met een
zeer explosieven inho-ud, mogelijk
trot'yl, naair binnen is geworpen.
Ook omtrent de beweegredenen
van den persoon of personen, die
deze ziin)ooze vernieüng op hun
geweten hebben, tast de politie vol
komen in het duister.
Het is wel merkwaardig, dait
zióh eenige masnden geleden in
Utrecht op het Koekoeksplein een
soortgelijke ontploffing heeft voor
gedaan De schade was hier echter
veel kleiner dan bij de ontploffing
vap Vrijdagavond- Ook hier vond
de politie geen scherven of andere
voorwerpen, die zouden duiden
op een bomaanslag. Deze ontplof
fing is echer nog steeds niet op
gehelderd.
Voorbijgangers verklaarden aan
de pplitle dat zij, voor de ontplof
fing gebeurde, eenige personen
zouden hebben zien weghollen;
het staat echter niet vast of dit
de mogelijke daders van dezen aan-
zoo snel mogelijk gaat de polder
droog. En inderdaad: op 11 Decem
ber 1945, nauwelijks een half jaar
na de bevrijding, hadden de pompen
de Wieringermeer drooggemalen.Dit
stoute stekje was geleverd in een
recordtijd. Dat was een goed begin.
Verwoesting
Maar daarmee was het pleit niet
gewonnen, want toen men de eerste
stappen op den glibberigen bodem
kon zetten, bleek hoe verschrikke
lijk de verwoesting was. Eens te
meer bleek dat water niet minder
grondig verwoest dan vuur. De
prachtige model-boefderij en waren
geheel uit elkaar geslagen, van de
sdhuren stond slechts 'n skelet, de
bekende Wieringermeerdorpen wa
ren zoo goed als van den polderbo
dem weggevaagd. Alleen de stevige
bouw van het domeinkantoor te
Wieringerwerf heeft het tegen het
beukende water gehouden.
En nu wij, op een zonnigen na
jaarsdag, begeleid door den rent
meester der domeinen in het Rent
ambt Wieringermeer, ir. Van Ovin-
ge, links en rechts door den polder
dwalen, ziet alles er geheel anders
uit.
Natuurlijk: de keurige model
boerderijen zijn nog niet opge
bouwd en het doet zelfs een oogen-
blik weemoedig aan, wanneer we
een ouden bekende, voor de ramp
bewoner van zulk een boerderij-
landhuis, gaan opzoeken in zijn
noodwoning. Maar het is tenminste
een woning, die hem gelegenheid
biedt bij zijn werk te wonen, het
land weer te bebouwen en bij te
dragen tot het winnen van den pro
ductieslag.
Wat er in de Wieringermeer ge
presteerd is bij het verwijderen van
zand en modder uit de slooten grenst
schier aan het ongelooflijke: 1000
K.M. sloot moesten worden schoon
gemaakt en uitgebaggerd.
Maar ook op ander gebied heeft
men niet stilgezeten. Cijfers zijrt
dor, maar ze zijn wel eens leer*
zaam: 108 boerderijen en 26 arbeid
derswoningen (licht tot zwaar ben
schadigd) zijn hersteld; 110 scha»
ren (zeer belangrijk in dit gebiedjj
zijn in aanbouw, 6 nieuwe boerde*
rijen zijn gereed, 200 noodwoningen!
betrokken, 96 arbeiderswoningen iaf
aanbouw te Wieringerwerf en 100 ia
Slootdorp, 31 kapbergen gereed, 4
scholen in aanbouw (1 bijna ge
reed), 1 zesklassige noodschool ia
gebruik, 1 Zwitsersche noodkerk ia
gebruik (de pastorie bestaat uit eett
noodwoning). Diverse graanpakhui-
zen zijn hersteld, waterleiding
functioneert weer in den geheelea
polder, de telefoon is opnieuw ia
gebruik, de helft van den polde*
voorzien van electriciteit.
Het doet goed hier te kunnen
spreken van „gereed" en „betrok
ken" en niet uitsluitend van „aan
besteed" of „in aanbouw", zooat#
we nogal eens moeten schrijven
van objecten met den wederop
bouw verbonden.
In noesten arbeid en koppig vol
houden is men met vereende kracht
ten geslaagd een van de ergste ven-
woeste gebieden", tot een bewoon#
baar gebied te malken, dat reeds d»t
jaar zijn aandeel leverde in da
voedselvoorziening van Nederland»,
Wanneer men staat te mijmeren
op de kale zandvlakte, die de plaat#
markeert waar het water met niet#
ontzienende kracht door den dijk
nabij de Oude Zeug stroomde, eea
vlakte, door de ontzaglijke hoeveel*
iheid zand (ongeveer 1 millioen ku
bieke meter) daar terecht gekomen*
niet meer in bouwgrond te her#
scheppen, maar waarop een natuur
reservaat zal worden aangelegd, dart
kan men niet anders dan tot der#
slotsom komen:
Hier is prachtig werk verricM»
door mannen van den wederop
bouw, door de autoriteiten, door do
arbeiders, maar niet dn het mins#
door de boeren zelf om de Wieriw^
germeer weer te maken, wat dez#
eens was: de korenschuur van Ne
derland.
zijde van hét hoofdpostkantoor. De jslag zün geweest
Toen de Wieringermeer droog ktvam kreeg men dit beeld t« awM
rijen skeletten van boerderijenmet wat puin er om hem, w»
kale woeste zandvlakte: de Wieringermeerbodem hec't wei tooi
het strand wegl
