Indië
G
DE ELFSTEDENTOCHT
UITGESTELD
PROF. ROMME
vertrekt naar
STORM teistert een VEEBOOT
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
i 4
ÜM 1
C.Y.P.-protest
ONGSLAGEN
De wind als spelbreker
Ondanks twintig graden vorst wordt
het ijs dunner
69ste JAARGANG
WOENSDAG 8 JANUARI 1947
No. 2020|
OM TE LUISTEREN
tegen den Belgischen
premier
(Van onzen specialen verslaggever).
LEEUWARDEN, 7 Januari 1947.
Om 10.55 uur laat mr. E. M. Hepkema, voorzitter van de
Friesche Elf steden vereeniging, den voorzittershamer vallen:
De Elfstedentocht, die was vastgesteld op Donderdag, is tot
nader order uitgesteld. Den geheelen avond waren van de
TJswegeneentrale telefoontjes binnengekomen. Uit alle
'emeenten werd gemeld: „Het ijs is slecht. Wakken onder de
ruggen." De wind, die hard blies in het wijde Friesche land
maakte het ijs ondanks dat het 16 graden vroor, met het uur
nner en slechter. Op de heele route werd gepoogd, de
kken en windgaten te dichten met blokken ijs, waarmede
werden opgevuld en men verwachtte, dat aldus de wakken
nkele uren zouden dichtvriezen en sterk genoeg zouden
den om de duizenden rijders te dragen, die voor dezen
eden tocht werden verwacht. Maar de telefonische
ideelingen bleven slecht, het ijs werd dunner door de
e strooming van het water, die weer werd veroorzaakt
den wind op de meren. En nh, de vergadering steeds te
jen gerekt, wachtend op betere berichten, besloot het
UUr slotte toch den tocht uit te stellen.
De blijde gebeurtenis in
bet Prinselijk gezin
OP DEN GOEDEN WEG
HONDERD KOEIEN
VERLOREN
Drama in het ruim van
Deenschen vrachtvaarder
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
ALGEMEfM .EF.DACrEjrR DIRECTEUR: J. KUIJPERS MGE^r" ^WITLOI
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE EROERSVEST 8, SCHIEDAM, TEL. 68804 - ABONNEMENTSPRIJS 3.25 P. KWARTAAL, 1.10 P. MND., 0.26 P. WEEK
He. enmorgen is prof. mr, C. P.
M. Romme van Schiphol naar
N-d,-Indië vertrokken om als
voorzitter der Katholieke Tweede
Kamer-fractie contact op te nemen
en besprekingen te voeren met ad
verse politieke gro pen, in de eer
ste plaats natuurlijk met de Indi
sche Katholieke Volkspartij.
Prof Romme zal niet alleen Ja
va maar ook andere deelen van.
Inclië, zooals Sumatra, Celebes en
d'e eilanden Banka en Bil iton be
zoeken Hij is van plan den Javaan-
schen bisschop Mgr. Soegyaprano-
ta Apostolisch V.caris van Sema-
rang, persoonlijk een bezoek te
brengen. Ook onze jongens zal hij
niet vergeten.
Wij troffen hem in den vroegen
ochtend in't restaurant van Schip
hol omringd door vrouw, kinderen
en vrienden, die hem uitgeleide I
deden. ,,Na alle bijzonderheden, die
ik reédis via de radio en de pers
héb medegedeeld, is mijn nieuws
totaal uitgeput", aldus zeide prof.
Romme. Gisterenavond hebt u over
de radio in een vraaggesprek na
dere gegevens over mijn taak m
Indië kunnen hooren. Ik hoop, da'-
ik u beter van nieuws voorzien
kan, ais ik terugkom.
Doel der reis
Gisteravond heeft de K.R.O een
vraaggesprek uitgezonden, dat zijn
verslaggever met prof. C. P M,
Romme aan den vooravond van
zijn vertrek in diens woning te
Ovierveen gevoerd hoeft.
Over het doel van zijn reis zeide
prof. Romme, dat hij zich naar
Indonesië begaf „in de eerste
plaats om te luisteren, te luisteren
en nog eens te luisteren, wat men
mij daar te zeggen heeft In de
eerste plaats over het heden, maai*
vooral ook over de toekomst. Na
tuurlijk ook om eenige informaties
te brengen, hoe het verloop van
de kwestie Linggadjati hier is ge
weest." Deae inlichtingen kunnen,
aldus prof. Romme, veel misver
stand wegnemen.
„Linggadjati kan bet begin zijn
van iets goeds of het begin van
iets minder goeds Daarom moeten
alle constructieve krachten samen
getrokken wordien."
„Natuurlijk kunnen alleen de
achteraan komende lieden nog
spreken van voor of tegen Ling
gadjati."
Prof. Romme legde er den na
druk op. idat Linggadjati een „vol
dongen feit" is, „opgetrokken op
basis van dat veel dieper ingrij-de troep zelf."
pende voldongen feit: de ko
ninklijke rede tot stand gebracht
onder ide verantwoordelijkheid van
de rageering van Gerbrandy en
Van Mook." „Het gaat niet meer
over de vraag: voor of tegen
Linggadjati, het gaat nu over de
vraag: voor of tegen den opbouw
op basis van Linggadjati En dat
dit het geval is, blijkt wel duide
lijk uit de afbrokkeling van den
verzetskring tegen Linggadjati."
„Nog zoo'n paar redevoeringen
van prof. Gerbrandy en ik denk,
dat deze afbrokkeling een veel
duidelijker feit zal zijn."
Prof Romme deelde tevens me
de, dat hij m Indonesië zijn oor te
luisteren zou leggen, wat men
daar voor constructieve denkbeel
den heeft. Hij hoopte zoodanige
contacten te leggen, dat hij voor
de rijksconferentie zoo goed mo
gelijk voorbereid zou zijn „Daar
enboven hoop ik met onze jongens
in contact te komen, vooral met
De kamerfractie van de Belgl.
sche christelijke volkspartij heeft
Dinsdagochtend vergaderd. Aan
het desbetreffende perscommuni.
qué ontleenen wij het volgende:
..De kamerfractie van de CVP hee#t
kennis genomen van ie radiorede
van den eersten minister Huys.
mans. De fractie protesteert met
kracht; 1) tegen de dictatoriale
wijze, waarop de regeering de op.
positie via de nationale radio aan
valt, zonder dat zü de gelegenheid
heeft onmiddellijk te antwoorden;
2) tegen de talrijke leugenachtige
verklaringen in deze redevoering,
overigens in flagranten tegen,
spraak met artikel 11 van het sta.
tuut van het N,I,R.
De fractie eischt voor den voor.
zitfer der oppositie het recht in
een speciale radio.uitzending te
antwoorden.
De fractie zal de regeering zoo
spoedig mogelijk over deze zaak
interpelleeren."
Bij de U. V. V. te Amsterdam ivorden de babykleertjes gesor-
teerd, die zijn binnengekomen in verband met de a.s. blijde
gebeurtenis in het Prinselijk gezin.
»,^fi1'w.artie2sche Beurs vijf tegelijk eerstaankomen'den be.
hoorde was reeds gearriveerd om
was alles voor de„ p rS
in gereedheid gebracht
foons ratelden. Het comité tele"
huisvesting had de handen tol^m
aan alle aanvragen te voldoen
Men. verwachtte n.l. ongeveer 900Ó
deelnemers en er was geen sprake
van dat d#zen allen voor den
nacht een behoorlijk onderdak zou
kunnen wbt'den geboden, al was
de medewerking van de Leeuwar.
denaars ook nog zoo groot. Gebrek
aan textiel en bet groote aantal
gerepatrieerden zijn oorzaak dat
bet aantal slaapgelegenheden niet
zoo groot kan zijn als anders en
bet was te voorzien, dat vele deel
nemers den nacht voor den tocht
slapende £n het groote Beursge.
bouw of elders op stoelen zouden
tnoeten doorbrengen.
De wedstrijdrijder Ca Jonee-t uit
Alkmaar, die in 1929 tw~"de in
1933 vierde was en in 1940 bü de
Het bestuur van de Friesche Elf.
stedenvereeniging vergadert in den
laten avond en blijft vergaderen,
wachtend op die telefonische mede.
deelingen uit de gemeenten langs
het parcours. Men spreekt intus-
schen over den wedstrijd van 1929,
toen de tocht in omgekeerde rich,
ting werd gemaakt en er togen
een ijzigen Oostenwind in. over de
meren moest worden gereden. Nu
gaat de tocht andersom, maar het
is zeker even koud het ijs slecht
en volgens kenners ls het uitge.
sloton, dat de tocht dit jaar op
Noren kan worden gemaakt.
Door 't bestuur worden de kan
sen besproken. Het zwaartepunt
ligt daarbij op het geweldig groo.
te aantal deelnemers. Bij den Elf.
merentocht, die enlkele weken ge.
leden werd gehouden, dreigde er
groot gevaar, toen ongeveer 7500
deelnemers bij een controle.post
om een stempel kwamen. Het ijs
boog zoo sterk door dat de deel.
nemers door de politie met geweld
uiteen moesten worden gejaagd.
Nu komen er berichten, dat het
ijs door 'den wind steeds sneller af
slijt. Het bestuur aarzelt. Het is
zich bewust van zijn verantwoor.
delijkheid voor het welzijn van de
duizenden deelnemers. Als laatste
maatregel wordt er nog 'n meting
verricht bij de Vrouwepoortbrug
in Leeuwarden. In spanning wacht
men den uitslag daarvan af. Dan
komt het bericht; Het ijs is daar
slechts 5 centimeter dik. En dan
wordt besloten, den tocbt niet te
doen doorgaan....
Viering van den nationalen
feestdag
De raad van ministers heeft na
overleg met de co'mmisoe voor de
vaststelling van richtlijnen voor
de viering van nationale gedenk,
en feestdagen uitgaande van het
Nationaal Instituut, t. v, de
aanstaande viering van de geboor.
te van een prins of prinses 't vol
gende bepaald:
Indien de geboorte plaats heeft
tusschen 0 en 12 uur, zal deze dag
verder als nationale feestdag wor.
den beschouwd en zal aan het
overheidspersoneel voor zoover de
dienst dat toelaat, en aan de
schooljeugd, onmiddellijk na de
bekendmaking van de geboorte,
vrij worden gegeven.
Indien de geboorte plaats heeft
tusschen 12 en 24 uur zal even
eens vrij worden gegeven doch de
volgende dag als nationale feest,
dag worden beschouwd.
Indien de nationale feestdag als
gevolg van het tijdstip der ge
boorte op een Zondag zou vallen,
zal deze bepaald worden oP den
Maandag daaropvolgend.
„Door het leiderschap der V. S,
in de wereld, maken de gevolgen
van hetgeen men in de V. S. be
reikt of niet bereikt, zich voelbaar
door de geheele wereld".
Aldus o.a. sprak Truman tot de
leden van het congres in zijn groote
rede over de te volgen politiek.
Bijzonder interesseerde on»
uiteraard de sociale programpun
ten. Zij betroffen stakingen en ar
bitrage, collectieve contracten, ver
breiding nationale sociale wetge
ving en de instelling van een on
derzoek naar de verhouding tus.
schen werkgevers en werknemers,
Uit hetgeen in de V. S. zal gaan
gebeuren is te conckudeeren dat
Amerika in sociaal opzicht bij
Europa en zeker baj Nederland een
heel stuk achterop is. Al nemen da
V. S. dan de leiding!
Technisch en financieel zijn ze
stokken voor, doch ook in dit land
is al heel sterk beweizien, dat van
techniek en geld alleen het geluk
niet afhankelijk is.
Rome laat de Vereenigde Statos
ver achter zich en het is maar to
hopen, dat de Pauselijke richtlijnen,
waarvoor president Roosevelt zulk
een bewondering had, niet zuilen
nalaten bevruchtenden invloed ten
goede uit te oefenen. Zulks is to
meer noodig, om aan de aanlbididing
van den dollar een einde te maken.
Zakelijk, zakelijk, en nog eens za
kelijk is daar het wachtwoord, dat
echter de samenleving geestelijk
dtoet doodbloeden.
Aan dat leiding nemen door de
V.S zitten nog extra gevaren vast,
omdat alle landen mi:t Amerika te
maken krijgen, aan dat land met
gouden ketenen geboeid' raken en
derhalve onwillekeurig onder den
invloed komen.
Rome blij've voor ons het richt,
snoer ook op sociaal terrein, wijl
hec de roeping dier Kerk is ds
menschen tot zaligheid te brengen.
Zij stoat er ook op to wetetj, waar.
toe de mensch op aarde is en hoe
hij zijn doel moet bereiken.
Goudglanzen zijn daarentegen
zoo verblindend en magnetisch, dat
zij dien mensch het hoofddoel doen
voorbij zien en daarvan aftrekken.
President Trnrman heeft den
stoun der regeering bij den strijdt
tegen kleinzieligheid op het ge-
gebied van godsdienst toegezegd.
Ook deze verklaring is hoopge
vend en gertustste'.lend'.
De V. S- en hun stoun kunnen,
voor Europa en ons land van grooto
betoekenis zijn, We hopen echte?
niet alleen in materieelen zin en
zeker niet tot beschadiging van de
hoogsto levenswaarden.
HENK VAN DER MAZE.
Wanneer nu?
Men is intusschen over het ant.
uuuiw was reeus gearriveerd om ,WO"rd ,de Vraag- "Tf'^t
het parcours te verkennen en zich tocht nu zal worden gereden, met
te acclimatiseeren voor den tocht.
Het is hier koud. Er staat een
scherpe Oostenwind; het heeft den
heel en dag 15 graden gevroren,
voor vannacht wordt een vorst
an minstens 20 graden verwacht.
Parcours uiterst slecht
■aFteh^nt'eSn Vürte!len ons reeds.
Na de ,,»™i°Urs uiterst slecht is-
vorstperiode is het
den winrt'en en ,de schotsen door
den wmd opgestUwd steiken mfit
recht schots en scheef boven het
ijsoppervlak uit. Door den g her
pen Oostenwi nd, die het wato? tij"
dens 't vriezen in beweging heeft
gehouden werd ook het andere ijs
optimistisch gestemd. Men ver
wacht een aanwakkeren van den
wind waardoor het ijs nog verder
zal afslijten en bovendien wordt
er sneeuw verwacht. Zelfs voor de
menschen hier, c'ie met de natuur,
elementen vertrouwd zijn is het
onbegrijpelijk deze toestand van
het ijs bij een vorst van 15 gra.
den en meer. Maar met deze voor
uitzichten is het niet te zeggen,
wanneer de tocht wel zal
doorgaan.
Met zware slagzij meerde gis.
terenavond aan de Borneokade
te Amsterdam hef 791 br. ton
metende Deensche stoomschip
„Mercur" dat m«t «en lading
van 453 koeien uit Denemarken
was vertrokken, waarvan er tij.
dens de reis ruim 100 door het
slechte weer zijn omgekomen en
totaal ongeschikt voor de con.
sumptie hier aankwamen.
Deze koeien waren bestemd om
ons vleeschrantsoen voor eenigen
tijid te bestendigen. Voor de carga
doors bef eekent dit een schadepost
van naar schatting 40 000 tot 50.000
gulden. De kapitein vertelde, dat
het schip Zaterdagavond uit
Esbjerg vertrok met bestemming
Amsterdam. He; weer was goed
•en de eerstt uren van de reis
verliepen voorspoedig, 's Nachts,
terwijl het schip nog onder de
Deensche kust voer stak evenwel
een hevige storm op die het schip
in al zijn geledingen deed trillen-
Het vee werd onrustig doch het
klagende geloei van de beesten
ging verloren in het geweld van
kunnen den storm. Plotseling kwam een
van de mannen de brug op s or.
De teleurstelling is groot en al. men met de mededeelmg. dat het
gemeen. De verschillende rijders, j vee losgebroken was. Door het
die hier reeds arriveerden zijn schommelen van het schip, waren
nu van plan morgen deel te nemen eentge beesten losgeraakt en had.
den zulk een paniek onder hun
lotgenootep gezaaid, dat vele koei-
aan den Sterrit van Akkrum. Ze
willen niet naar huis terug. voor.
ongelijk en ribbelig. Onder een I dat zij hun geliefde sport op de en zich losrukten en nu geheel
groot aantal bruggen ligt het wa -sche ijswegen hebben beoe -•---••—ma Van de eene ziide
epuüc - UenaU t v«u bet ruim naar de andere ge.
slingerd werden. Daardoor kwam
eerst een en later tallooze andere
koeien ten val. Voor de ongeluk,
kige beesten beteekende dit meteen
het einde, doordat de nog op da
been zijnde angstige viervoeters ze
onder den voet liepen en verplet
terden.
Hierbij bleef hel niet. De cada
vers stapelden zich aan stuurboord,
zijde op en weldra maakte het
chip zware slagzij. Hierdoor kwam
•eel zeewater over boord en over
spoelde de doode massa. Te traeh,
ten een gedeelte van het vee oven
het sterk hellende vlak, dat dei*
bodem van het laadruim vormde,
naar de andere zijde van het schip
over te brengen, ten einde op deze
wijze het evenwicht te herstellen,
bleek een volslagen onmogelijke
taak. Intusschen hield de beman,
ning zich kranig en deed wat ztï
kon om den omvang van de ramp
zooveel mogelijk te beperken.
Toen de storm ging liggen en w(J
de balans op gingen maken van
dezen moordenden nacht, kwamen
wij tot de ontdekking, dat meert
dan 100 koeien waren doodgegaan»:
De slagzij, die het schip maakte,
bemoeilijkte de werkzaamheden
aan boord en zoo waren voor eer»
reis die normaal in 36 uur gedaan;
wordt, nu bijna drie dagen noodig-)
De kapitein vertelde verder da»
behoudens eer oufoeduiide "de voet-
wond van een matroos de uit 1W
koppen bestaande bemanning en
het schip zelf geen nadealige ge
volgen van den storm ondervonden
hebben.
Levende zoowel als doode d'ierel»
zijn nog gisterenavond naar het
abattoir vervoerd. Het vleesch van
de doode koeien zal waarschijnlijlC
grootendeels ten goede komen aan
de levende have van Artis en he*
in A t erdam verblijf
I circus Knie.
