AFWIJKINGEN
De gulden en de waarde
in Engeland
De politiek van Marshall
van de Dienstplichtwet
Koninklijk bezoek aan Z.-Afrika
ONZE BELANGEN BUIrSS£ï..J%t,£Z*ïir2.
PAGINA 6
VRIJDAG 10 JANUARI 1947
OVERZICHT EERSTE KAMERI „Katholiek thuisfront"
Novelle vóór 1 Juli bij de
Tweede Kamer
De ..kleinen" en de a.s.
vrede met Duitscliland
GEMEENTEN EN BOUW-
SPAARKASSEN
DUITSCHLANDS
HERSTEL
Naar evenwicht in de
handelsbalans
HET MOEILIJKSTE
DOMINION
De koning komt als koning
IIET ONTWAPENINGS
DEBAT BEGONNEN
EEN HALVE TON
VERDUISTERD
OUD.ILLEGALEN VOOR
DEN RECHTER
OFFICIER VAN JUSTITIE
VEROORDEELD
In de Donderdag gehouden ver
gadering van den raad van toezicht
van Katholiek Thuisfront", wer.
den tot voorzitter en penningmees
ter gekozen ir. A Smulders en de
heer Ph. van der Ven. In deze
twee functies waren vacatures ont
staan door het aftreden van resp.
jmr. dr. F. J. M A. H. Houben,
teekening van haar tegenstem jzulks in verband met diens benoe-
vroeg! ming tot Commissaris der Konin-
De minister, dievan het gesig- gjn jn (je provincie Limburg, en
j. gen-majoor H. F. M. baron van
In een korte vergadering heeft
de Senaat Donderdagmiddag enkel®
kleinere ontwerpen afgedaan. O. m
passeerden zonder debat of stem
ming den voorzittershamer, nog
steeds gehanteerd door prof. Ane-
ma. de Voorziening met betrek
king tot eeoige bezettimgsre-
gelen op 't gebied van de vogel
bescherming alsook het o-ntwerp tot
Wering en bestrijding van besmet
telijke bijenziekten. Met de ver
dediging van dit laatste zou zich
eventueel bij ontstentenis van mi
nister Mansholt belast hebben.
Z. Exc Fiévez, expert op het ge
bied van defensieaangelegenheden.
Zijn aanwezigheid in de Kamer
bleek echter uitsluitend gewenscht
voor het Treffen van voorzienin
gen op het gebied van den dienst- vcorkomin»
plicht waaraan ter overzijde van Xk£T
naleerde geval niets afwist, zal er
zijn collega van Overzeesche ge-
.biedsdeelen over interpelleeren;
J doch gaf intusschen den in zijn
moreels gevoelens geschokten
communist te verstaan, dat hij uit
j Indië een overvloed van berichten
I ontving, die getuigden van een vol
strekt anderen geest, van offer
vaardige bereidheid bij de sol-da
ten om waar dan ook hulp te bie
den bij den heropbouw en de leni
ging der nooden van de bevol
king.
Prof Donkersloot deelde Z. Exc.
Voorst tot Voorst wegens drukke
werkzaamheden. Beide aftredende
bestuursleden zullen aan het werk
van Katholiek Thuisfront zooveel
doenlijk blijven deelnemen.
Uit het verslag van de sedert de
oprichting ontwikkelde activiteit
blijkt dat reeds in 2/3 van het aan
tal parochies afdeelingen van
.Katholiek Thuisfront" zijn ge
vormd. Ais resultaat van de test
actie kon aan den aalmoezenier in
Indië een bedrag van 50.000 wor-
onderwaardering van den gul
den. De regeering heeff bij het
I vaststellen van de pariteit tusschen
pond sterling en gulden verder
gekeken. Zooals verwacht is het
verschil in niveau lusschen de
officieele prijzen in Nederland en
het Engelsche prijspeil thans prac-
iisch verdwenen.
noig mede ter zake het verleenen den aangeboden voor het openen
van terugwerkende kra-cht aan devan militaire tehuizen. Aan dui-
vrijsteiiing van onderwijzers, datzenden zieke en gewonde militai-
daartoe reeds in bepaalde gevallen!ten werden met st. Nicolaas en
was overgegaan, doch nog geen j Kerstmis pakketten verzonden. Op
regeling werd getroffen om ze over verrassende wijze is gevolg gege-
de heele linie toe te passen, rulks ven aan den oproep tot het zenden
van te groote van goede lectuur. Het werk der
geestelijke verzorging kon direct
het Binnenhof refds a® vo.^® j In den avond van 14 dezer komt worden gesteund door het organi.
Wacht was besteed, do-h niet e Eerste Kamer weer bijeen, om seeren van retraites voor dienst-
iT£° hihande- den volgenden dag met het begroo- plichtjgen en het verspreiden van
100.000 soldatenkerkboekjes en
L. H. 25.000 exemplaren van .Extra
Rantsoen" een geestelijk program
ma voor een ieder, dié in het sol
datenleven verkeert.
uitvoer ge schriftelijke behande
ling was gespendeerd. Het monde
ling overleg stond echter in omge
keerde evenredigheid tot het veel
belovende Voorioopige Verslag.
S;ichts 'n drietal afgevaardig
den nam er a-an deel. Vooreerst
prof. Donkersloot (P. v. d. A) die
zich. wat de zaak zelf betreft,
alleen belangstellend toonde naar
het einde der periode, waarin de
tingsdebat te beginnen.
Een woordvoerder van het Brit.
sche ministerie van buitenla-ndsche
zaken heeft medegedeeld, dat de
»»tnis er alsmaar op machtigingenuitnood'igingen die aan 18 kleinere
leefde machtigingen di-e overgeallieerde landen zijn gezonden
bet algemeen in het na-oorlogsche om hun zienswijzen ten aanzien
regeer.ngstijdvak talrijker zijn dan
de walvissehen die de ..Willem
Barendsz" ontmoet en dus aan
drong op het spoedig op de helling
brengen van de Dienstplichtwet
1922 zelve
Wat dit laatste aangaat ook
de katholieke senator Van Voorst
tot Voorst informeerde er sceptisch
naar of het wel vóór den vastge-
stelden termijn van 1 Juli '47 kon
geschieden, nu dit ontwerp al sinds
April van het vorig jaar onder
handen is bij de Staten-Generaal
gaf de bewindsman de verzeke
ring, dat hij voor tijdige indiening
zal zarg dragen, opdat vóór ge
noemden datum de behandeling in
beide Kamers zonder overhaasting
kan plaats hebben Z. Exc. maakte
noch _ns één restrictie. De in te
dienen novelle zal .geen definitieve
regeling brengen en binnen niet
te langen tijd zal dan ook op nieu
we wijziging gerekend moeten
worden, want ten aanzien v»n onze
legerorganisatie ligt noig veel te
weinig vast. -
Hij stemde overigens baron Van
Voorst tot V-oorst toe, dat op het
©ogenblik het ontwerp voor 99 pet.
een wettelijk vastleggen beduidt
van hetgeen reeds is gebeurd, daar
vóór 1 Juli wel geen nieuwe afwij
kingen rijn te wachten. Wordt het
ontwerp aanvaard, dan krijgt de
Tweede Kamer binnen enkele we
ken den Alg maatregel van Be
stuur (bevattende de afwijkingen)
tegelijk met de vereischte bekrach-
tigingswet ter behandeling.
Voor de troepenuitzending naar
In:.ië zal een afzonderlijke wets-
voordracht de Staten-Generaal be
reiken deelde verder minister
Fiévez den communist Keejemans
mede, die in een poging om den
bewindsman met den minister
president in tegenspraak te bren
gen ten dezen naar den bakenden
weg had gevraagd. Natuurlijk kon
deze afgevaardigde zijn collega's
wan de overzijde ni-et in den steek
laten; daarom vond hij, dat een
Famer, die zich zelf respecteert
dit stukje voldongen-feiten-poli
tiek niet mocht goedkeuren en
daarom ook hing hij ge-heel bu
van de vredesverdragen met
Dui' schland en Oostenrijk kenbaar
te maken, spraken van schrifte
lijke of mondelinge aanbevelin
gen of beidé.
De woordvoerder gaf commen
taar op een bericht, dat de Ned.
regeering teleurgesteld was over
icgctrius [crcuigca^iu vv»o uvci rh'onpr»
dte uitnoodiging. -daar zij slech'.s alenen.
gelegenheid zou bieden schrifte
lijk haar standpunt uiteen te zetten.
Spreker wees er verder op, dat
de uitnood'igingen van den raad
van ministers der groote vier ten
doel hadden de kleinere landen
juist in het huidige stadium der
besprekingen te raadplegen en dat
een nieuwe algemeene vredescon
ferentie, zooals die te Parijs is
gehouden, in een later stadium
geenszins als uitgesloten dient te
worden beschouwd.
KATH. PARTIJ OP CURASAO.
Volgens de Am. di Cur. is de
Kath. partij op Curasao voorne
mens een partij-orgaan uit te ge
ven. De statuten zullen een alge
meene herziening ondergaan, ter
wijl ook waarschijnlijk een advies
raad zal worden opgericht. Voorts
werd het plan overwogen een com
missie te benoemen, welke de par
lementaire commissie ui-t Neder
land bij haar bezoek aan Curasao
namens de partij van advies zou
De minister v®n binnenlandsche
zaken heeft aan de gemeentebestu
ren meegedeeld dat het oprichten
van bouwspaarkassen door ge
meenten in bet algemeen geen
toejuiching verdient In beginsel
heeft de regeering echter geen be
zwaren aan deelneming voor ge
meenten in publieke bouwspaar-
kassen, welke het gebied van een
of meer provinciën bestrijken te
minder wanneer bij deze bouw-
kassen het streven kenbaar is, uit
eindelijk te komen tot stichting van
een groote nationale bouwspaar-
kas.
Benoemd is tot lid en voorzitter
van den pensioenraad A. J. P.
Koster, thans ontvanger der ge.
meente Utrecht.
Engelsche financieel® kringen
geven zich thans, meer dan in het
jongste verleden het geval was,
rekenschap van het groote be
lang, dat Nederland heeft bij een
herstel van het Duilsche achter-
land. Te dien opzichte is de at
mosfeer aanzienlijk verbeterd.
Ook toonen de Engelschen be
grip voor het „havenprobleem",
aldus verklaarde dr. A. Treep, de
nieuw benoemde thesaurier-gene
raal, aan een redacteur van het
A.N.P.
Dr. Treep zal in zijn nieuwe
functie deelnemen aan de confe
rentie met de Engelsch-Ameri-
kaansche bezettingsautoriteiten en
aan de Nederlandsch-Engelsche
bilaterale besprekingen, die beide
aan het einde van deze maand in
Den Haag gehouden worden.
De problemen, waarmede hti
zich op sterlinggebied blijft bezig
houden, zijn o.a. die, welke ver
band houden met de reeds ge
noemde conferenties, de financie
ring van het militaire programma
de effectenregistratie in Engeland
die een vlot verloop heeft
en de afwikkeling van de bij K.B.
A 1 in Engeland geblokkeerde
gelden en waardepapieren. In het
afgeloopen jaar ia het tempo van
de vrijmaking versneld en men
hoopt dit in 1947 nog belangrijk
op te voeren, zoodat verwacht
mag worden, dat het volgend jaar
deze zaak, op enkele moeilijke
gevallen na, uit de wereld is.
Dr. Treep is van meening, dat
het in September 1945 tusschen
Nederland en Engeland gesloten
financieel accoord een groot suc
ces is geworden. Hoewel bilate
raal opgezet, strekt het zich ook
multi-fateraal uit.
De ontwikkeling heeff geloond,
aldus dr. Treep, dat men niet meer
Men verwacht, dat een der
eerste belangrijke stappen van
generaal Marshall als Ameri-
kaansch minister van buitenland-
sche zaken zal zijn het goedkeuren
van een plan betreffende de over
dracht van het militaire bestuur
der Amerikaansöhe zöne van
Duitschland aan burgers.
Volgens senator Owen Brew-
steT, den republikeinschen voor
zitter van de senaatscommissie
voor oorlogsomderzoek, heeft Ro
bert Patterson, de minister van
oorlog, reeds lang aangedrongen
op de aanvaarding van zulk een
plan, dat wordt gesteund door den
nieuwen commandant van het
Amerikaansche leger in Duitsch
land, generaal Lucius Clay. Het
plan werd, aldus Brewster, afge
keurd door Byrnes, daar het naar
zijn meening aan financiën en
personeel ontbrak
Naar verluidt, zal president
Truman vermoedelijk om aan
zienlijk meer middelen voor het
ministerie van buitenlandsche
zaken verzoeken. Dean Aches.'n
de onderminister van buitenland
sche zaken, heeft zich bereid
verklaard, in ieder geval tot 30
Joni in functie te blijven, of
schoon hij reeds lang den wensch
koestert heen te gaan. Dit- is een
waarborg, dat het pad van
generaal Marshall in het begin
van zijn nieuwe functie zal war
den geëffend.
Op een vraag of hij li'd was van
de democratische partij, ant
woordde generaal Marshall, na
zijn aankomst op Hon-oloeloe. op
doorreis naar de Verjsenigde Staten,
daf hij ,,leger.officier en lid van
de Episcopaalsche Kerk was.
(Van onzen Londenschen cor.
respondent.)
ten de kwestie om een afschu- Het ®.s. bezoek van de Britsche
welijk tafreel op van demoraüsa- souvereinen en hun beide dochters
tie bij den troep in Indonesië. aan Zuid-,Afrika en Rhodesië heeft
afgaande op een publicatie inzake j de regeering der Unie aanleiding
een geval van mishandeling van j gegeven munten te laten slaan met
krijgsgevangenen. Aan het kwee- j de beeltenis der konings. Ofschoon
ken van zulk een mentaliteit" door de Kroon sinds de herziening on.
de officieren, deed zijn fractie niet;der generaal Herzogs bewind,
mee, waarom hij dan ook bij deeenige jaren voor het uitbreken
aanneming zonder stemming aan- van den oorlog vrijwel uit de
grondwet van de Zuid.Afrika an.
den veiligheidsraad van de
In
sche Unie gelicht is komt de dra.
ger der Kroon dus weer op één of
twee muntspecies voor. Natuurlijk
niet in zijn hoedanigheid van ko.
ning van het Vereenigd Koninik
\r. N. is gisteren het debat over rilk, doch in die van koning van
de ontwapening begonnen met een '!e ZiUid.Afrikaansche Um.e, want
de souverem is koning over elk
/verklaring van den voorzitter, den yan de Dominions afz0nderlljk. De
Australischen afëtevaardigd1© Maltin verhouiding is ar ntlet 6sn van ggïï
die zeide. dat het onmogelijk is j ..personeele Unie", zooals o a. be.
itte verschillende phasen van bet!staan heeft tusschen Nederland en
entwapeningsprobleem los van el-Luxemburg en, in nog "at zuiver.
I oer vorm, tusschen Zweden en
'e behandelen. Hrj stelde Noorwegen en ook tot voor kort
voor dat de raad zal beginnen een tijdlang tusschen Denemarken
met het debat over de resolutieen IJsland; zij is het gevolg van 6e
van de algemeene vergadering ten ontwikkelin.
aanzien van de beperking der be
wapening.
De Sovjet-Russische afgevaar.
der Gemeenebest,
zooals deze sinds het Statuut van
Westminster in 1931 haar laatste
phase bereikte.
Op 1 Februari zal het slag.
öigoe, Gromyko. verklaarde zich 1 schip Vanguard met de Koninklijke
tegen het bekende Amsrikaansche Familie aan boord van Portsmouth
voorstel, de besprekingen over del naar Kaapstad vertrekken, waar
controle van de atoom energie aan j het den 17 Februari zal aankomen;
de debatten over de algemeene den 24 April zullen de öezoekers
ontwapening te doen voorafgaan. I aan boord van hetzelfde schip naar
Engeland terugkeeren. Alle - be.
langrijke steden en districten der
Unie zullen bezocht worden en tal
van officieele plechtigheden zul.
len plaats hebben waarvan de
voornaamste zal zijn de opening
van het Zuid.Afrikaansche parle.
ment op 21 Februari.
Natuurlijk is de koning geen
.bezoeker" in den gewonen zin des
woords. want in elk zijner Domi.
nions is hij evengoed .thuis" als in
Engeland. Hij is er niet alleen
thuis maar hij is er koning. Hij zal
dus ook niet de „gast" van Zuid.
Afrika zijn.
De consequenties van zijn posi.
tie. wanneer hij verblijf houdt in
een overzeesch Dominion zijn met
veel takt en onderscheidingsvermo.
gen vastgesteld ter gelegenheid
van zijn bezoek aan Canada in
1939. Zij zullen ook ditmaal gel.
den. De grondslag is deze dat de
positie van den koning in Zuid.
Afrika dezelfde is als die welke
hij in Engeland, hetzij in een van
zijn vaste verblijven, hetzij op een
toer, inneemt. De gouverneur.ge.
neraal houdt zooal niet praktisch
dan toch feitelijk op te functionee.
ren. want hij is de veregenwoordi.
ger der Kroon en heeft niets meer
te vertegenwoordigen, wanneer de
drager der Kroon zich zelf in het
land bevindt. De eerste minister
van Zuid.Afrika is gedurende
deze periode 's konings naaste ad.
viseur. Zuid .Afrikaan sche ministers
worden benoemd tot leden der hof.
houding, gelijk ook in Engeland
steeds enkele ministers hoffunc.
ties vervullen.
Waar de koning zich bevindt, is
ook het hof gevestigd. De koning
kan. gelijk hij in Canada gedaan
heeft een Royal Court" of een
..Levee'* houden precies als te
Londen, maar of hij dit doen zal.
hangt af van het advies van den
eersten minister der Unie- Hij kan
een investituur ho-uden. Op audi,
enties en recepties ontvangt hij
zijn .subjects" of onderdanen, of.
schoon deze term in Zuid.Afrika
en de andere Overzeesche Domi.
nions verre van populair is, daar
men er zich met republik'einsch
besef stelt op het standpunt, dat
men geen ..onderdaan" maar
burger" is.
Van het standpunt van een ko.
ninklijk bezoek of verblijf bezien"
is Zuid.Afrika ongetwijfeld het
moeilijkste Dominion. Niet alleen
is de meerderheid der blanke be.
volking er niet van Britsche af.
komst, maar bovendien is een ster.
ke fractie dezer meerderheid alles
behalve ..rijksgezind". En hierbij
komt nog dat de overgroote meer.
derheid der bevolking bestaat uit
inlanders en dat dezen leven on.
der een regime van uiterste ras.
discriminatie, dat in dezen vorm
scherp staat tegenover wat de En.
geschman als billijk en wenschelijk
beschouwt. De inboorlingen heb.
ben om deze reden steeds Britsch
gezag verkozen boven dat der Boe.
ren. en in de oude worstelingen
tusschen Boer en Brit laatstge.
noemde vaak bijgestaan. In het
voorloopig program van het be.
zoek heb ik nog niets gezien om.
trent kennismaking van den Ko"
ning van Zuid.Afrika met de
Ban toehoogesch ooi.
Toen de souvereinen bijna acht
jaren geleden Canada, en ook
Washington en New York bezoch.
ten, heb ik daarvan uitvoerige
„oorgetuige, verslagen" gegeven
Ik vlas er reeds op naar de aan.
komst te Kaapstad te luisteren.
Moge zij beter overkomen dan acht
jaren geleden de uitzending van de
joyeu3e entree te Quebec.
Over het EngelsehNederland-
sche betalingsverkeer sprekende
zeide dr. Treep, dat het groote
probleem het geweldige tekort
aan sterling is. Het nadeeli-g saldo
van onze handelsbalans is tot dus
ver opgevangen door Eng. ere-
dieten. Het ligt evenwel in de be
doeling dit jaar voor het civiele
programma geen verdere credie-
ten bij de Bank van Engeland op
te nemen.
De eenige gezonde oplossing van
het financieringsvraagstuk voor
den wederopbouw ligt, aldus dr.
Treep, in de verruiming van het
handelsverkeer. Op de komende
conferentie zal dan ook gepoogd
worden de handelsbalans met
Engeland im evenwicht te brengen.
De 21-jarige voormalige klerk
van de gemeente-secretarie te Kat
wijk J. J. B., thans dienstplichtig
soldaat, is gearresteerd in verband
met aam het licht getreden fraudes
op de onderaf deeling „geallieerde
zaken'' van de genoemde secretarie.
B was direct na de bevrijding be
last met het uitbetalen van loo-
nen en andere gelden aan arbei
ders, die in dienst waren bij de
Engelsche autoriteiten op het
vliegveld Valkenburg. Deze gel
den werden door de gemeente Kat
wijk voorgeschoten. B. heeft voor
de besteding daarvan verantwoor
ding afgelegd op uitbetalingssta-
ten, die op een onbeteekenende
onjuistheid na klopten. Bij het
naspeuren van de ooi-zaak van de
ze onjuistheid stuitte men echter
op vervalschingen in de bijbehoo-
rende stukken en een onderzoek
bracht aan het licht, dat ongeveer
48.000 was verduisterd. B. heeft
reeds bekend, doch verklaart zich
„slechts" 30.000 onrechtmatig te
hebben toegeëigend. Hii is ter be
schikking van den officier van
justitie gesteld.
In den zomer van het vorigs
jaar heeft een groep ouzd.illegalen
verschillende overvallen gepleegd
in Noord.Holland. Zij dachten te
behooren tot een nieuwe illegale
organisatie, die zidh ten doel stel.
de den strijd aan te binden tegen
den zwarten hanidel. collabora.
teurs, weerwolforganisaties enz.
en verkeerden in de veronderstel,
ling dat de communisten een
staatsgreep op het oog hadden. Zij
hielden zich daarom ook bezig met
het opsporen van verborgen va.
pens. Op 20 Aug, j.l. pleegden zij
een overval ten huize van den
caféhouder.textielhandelaar S. de
V. te Hoorn, waarbij behalve een
hoeveelheid textiel en een partij,
tje koffie, nog ruim 4000 ,,in
beslag" werden genomen.
Thans diende deze zaak voor de
Alkmaarscthe rechtbank. De offi.
cier van justitie eischte tegen de
zeven daders, waarvan de 22.jariga
G. B. uit Heiloo de leider was.
straffen die variëerden van 1 jaar
tot 4 maanden met aftrek. De in
beslaggenomen revolvers werden
verbeurd verklaard.
Uitspraak 21 Jan. a-s-
De voormalige officier van justi
tie aan de rechtbank te Alikmaar,
mr. H- de Brueys Tack. werd in
1935 „uit sociaal-economische over
wegingen" lid van de N.S.B. Hij
bedankte, toen het ambtenaren,
verbod werd afgekondigd, doch na
de bezetting sloot hij zich weer
aan In 19141 kwam hij bij de SS,
doch toen de eed op den Führer
werd geëischt, bedankte hij. Ver
der trad hij op als propagandist
van Rechtsfront, waarvan hij seere.
taris was en trachtte hij door zijn
fanatisme invloed uit te oefenen
op verschillende ambtenaren.
Thans stond hij voor het Alk-
maarsche tribunaal terecht, dat
hem een interneeringsstraf opleg
de tot 19 Nov. 1947 en 10.000 van
zijn vermogen verbeurd verklaar
de. Hij werd tevens ontzet uit da
beide kiesrechten en uit het recht
eenig ambt te bekleeden.
Vermoedelijk door kortsluiting
ontstond Woensdagmiddag
brand in een boerderij te Heer.
hugowaard. De buren redden
grootendeels den inboedel doch
de boerderij brandde geheel uit.
