Zekere en onzekere grenzen
De plundering van Arnhem
Onze handel met Engeland
Blauwpijper gaat
helpen
DONDERDAG 16 JANUARI 1947
PAGINA
BW» ,VVwÊ'iT\ N„° "i.*
STf'
DUITSCHLAND NAAR
DEN FEDERATIEVEN
STAAT
Joch een zekere economische
eenheid
GOODRICH-VREDESTEIN
Produqtie op komst
Beraad rond de Lilian
QUARANTAINE TE
BREDA OPGEHEVEN
Ook niet-Duitschers sloegen
hun slag
■M
MEER EVENWICHT
DOOR MEER EXPORT
Met goedkoope boter?
HET El VOOR DE BABYi
HET IJS VERDWIJNt. 1
WEINIG WOLKEN
moA
SCHLES-
wifi
KtHmMS
MOlSTElN
MECKLENBURG
\Scfwtrt» VORPOMMERN
lubtth
"S
A Utmbura
S km
udrriqshst
pc"tbrr$
MAR.K
Pnirzia
'tremen
HR
UfTlCn
NIIDERSACHSEN
's'jwedl l
Patbfinn
l übbeek t
Hannover
f> I
te",.
Berlin
BRANDENBURG
W ZAM
B/e'e/e'd'
Bos/ar
P ROV.SACHSEN
"a AN HALT
S Torgau
Dresden MS
SACHSE
NORDRHEIN
Corfbu.i
bussttdor?
kassei
Aadfen
HESSEN
THURINGEN
fgl.i Plguen
Hoj
Munsiedt
ffa/revtb
'AljruveHer
EL 1
kissingen
Wies
EINLAND
\j4sc};affcnburg
o
Wurjburj
SAARGEBIH
jtoamihfirr.
WURTTEMB Gr|*tf<"w*"ar**
BADEN
i kêg&S.ruIjt
LR t-RAT
MR P
Tubingen MR
MR a
/dt>ntfrnnc§
WURTTEMBGA
HOK5N-w
ZOLlJpMmm3a
kempten
LR
MR
JWiincfof)
R
Preiburg
SÜDBAD
Rosenheim
6armJsch-
Een Berlijnsch blad bracht bovenstaand kaartje, dat de grenzen der
27 Duitsche landen binnen de nieuwe Duitsche ruimte aangeeft. In
haar memorandum heeft de Nederlandsche regeering de federatieve
gedachte voor Duitschland juist ten sterkste aanbevolen
(Van onzen Berlijnschen
correspondent)
Het nieuwe Duitschland heeft
vele grenzen.
Naar buiten heeft het er drie
soorten: de onaangevoehtene in het
Zuiden, de omstredene in het Wes
ten van Saarbruecken tot Einden
en in het Noorden in Sleeswijk en
de voorloopige in het Oosten langs
Oder en Neisse. Naar binnen heeft
het twee soorten: de tijdelijke of
minstens als tijdelijk bedoelde tus-
schen de zones, de nieuwe en naar
het zich laat aanzien blijvende
tussohen de zeventien landen.
Wanneer men de nieuwe kaart
van Duitschland bekijkt, dan is
het, of het gezicht van den Duit-
schen staat langer en smaller is
geworden, zooals dat van menigen
Duitscher individueel ook gezegd
kan worden. En om het beeld
voort te zetten kan men nog con-
stateeren, dat de zorgen van den
verloren oorlog in het staatsge-
zicht dezelfde groeven en rimpels
hebben getrokken, als in de ge
zichten van zoovele menschen, die
men hier tegen komt
Hoe meer onzekerheid er komt
ever de buitenste grenzen, zooveel
te meer zekerheid groeit er over
de binnenste. Zij zijn het resultaat
van een bijna tweejarige ontwikke
ling van het nieuwe Duitscne
staatsbestel en het kan nu al we
reeds met zekerheid voorspeld
worden, dat zij den grondslag zul
len vormen voor de toekomstige in
deeling van den Duitschen staat.
De zeventien landen zijn uit den
chaos van de ineenstorting ge
groeid binnen oude, door de wis
selvalligheden der historie getrok
ken lijnen, die eerst door het Prui-
sendom en vervolgens door het Na
zidom waren uitgewischt, doch
die thans weer een nieuw verfje
hebben gekregen.
Het bijgaande kaartje geeft een
goed beeld van de nieuwe indee
ling van het „Reich". Het toont
duidelijk, hoe Pruisen, het oude
krachtscentrum en het onbetwiste
domein van Junkers en militaris
ten, is uiteengevallen als een leg-
puzzle, voorzoover het niet reeds
door een contradictio in termi
nis voorloopige amputatie was
lamgelegd.
Van het hart van Pruisen is niet
veel meer overgebleven dan Mark
Brandenburg, welk land een Gro
ninger de Ommelanden van Ber
lijn" genoemd zou hebben. Daar
middenin ligt het steenen landschap
van de voormalige Reichshaupt-
stadt als een door de centrifugale
krachten van historische tijden
naar de periferie verschoven we
reldstad, 75 KM van de leege vlak
ten over de Oder en 500 KM. van
de zwarte rookpluimen aan de
Roer; volgens den nieuwen socia-
listischen Oberbuergermeister Os-
trowski nog altijd „het hart van
Europa", volgens de kaart een hart,
dat van zijn aders is losgesneden en
ten overvloede zoo grondig is ge
vierendeeld, dat het niet eens mo
gelijk is de bedden van het eene
ziekenhuis naar het andere te ver
huizen
Vijf landen telt de Russische
zone en één daarvan is het dichtst
bevolkte land van Duitschland:
Bundesland Saksen, waar 366
menschen per vierkante kilometer
wonen Brandenburg en Mecklen-
burg-Vorpommeren zijn nog altijd
de dunst bevifïkte landen, ofschoon
bijvoorbeeld het laatste land zijn
bevolking door den toestroom van
landverhuizers uit het Oosten ver
dubbeld zag.
De Britsche zone bestaat, afge
zien van de weer als vrije steden
paradeerende havens Bremen en
Hamburg, uit drie landen. Het
jongste Duitsche land is Neder-
Saksen, dat enkele maanden geleden
werd samengesmeed uit Brunswijk,
HannoveT, Oldenburg en de om
melanden van Bremen. Het heeft
zoo juist zijn eerste regeering ge
kregen, die in Hannover zetelt en
waarvan de ministers een jaarsa
laris genieten van 12.000 marken.
Dat is juist het vierde deel van de
ministersalarissen, die in Duessel-
dorf worden uitbetaald. Maar
Nordrfhein-Wiestfalen is met zijn
staal en kolen dan ook het rijkste
en tegelijk met zijn twaalf millioen
samengedrongen inwoners het
armste land van het Westen, Het
blijft met 360 menschen pe<r km2.
slechts even achter bij het Sak
sische industriegebied.
De Fransche en de Amerikaan-
sche zones tellen ieder drie lan
den. Beieren is het grootst van al
en het heeft dan ook den grootsten
drang naar zelfstandigheid. Het
heeft zich een grondwet aangeme
ten, die slechts weinig te doen
overlaat voor de toekomstige cen
trale Duitsche regeering. Zoo goed
als alle Duitsche landen hebben nu
trouwens hun eigen grondwet en
de rechten, die zij hebben voorbe
houden voor het centrale bestuur
der toekomst loopen uiteen. De
vijf landen der Russische zone,
alle bestuurd door de socialistische
eenheidspartij, gaan er prat op de
meest naar Duitsche eenheid ge
neigde „Verfassung" te hebben,
maar desondanks hoorde men de
zer dagen in Potsdam het pleit
voeren voor een eigen industrie
van radiolampen voor Mark Bran
denburg. Berlijn wordt er blijk
baar als buitenland beschouwd
De binnenlandsche grenzen baren
den velen politici in Duitschland,
die 't eenige heil voor de toekomst
zien in een sterk aaneengesloten
land, groote zorgen. Zij zien achter
het federalisme, waarmee de nieu
we grenzen geverfd zijn, een ster
ken drang naar separatisme De
roep om eenheid is het sterkst in
Berlijn en de Oostelijke zone, en
wellicht is dit toe te schrijven aan
een onbewusten angst voor het los-
groeien van het Westen. Die roep
is evenwel ook hoorbaar in het
Westen en Zuiden ofschoon hij
daar getemperd wordt door een
anderen angst: den angst voor
Berlijn. Dat in het als het meest
separatistisch geldende Beiersche
land de zware crisis, die daar in
de Christelijk Sociale Unie is ont
staan, mede is veroorzaakt door de
tegenstellingen, die over de vraag
der Duitsche eenheid bestaan,
moge gelden als een bewijs, dat
ook daar waar de middelpunt-vlie
dende krachten het grootst zijn
wordt ingezien, dat de economische
noodzaak een groei naar eenheid
commandeert.
Het lijdt nauwelijks meer twij
fel, waarheen de ontwikkeling
gaat: een federatieven Duitschen
staat, met vrij ver gaande bestuurs
bevoegdheden van de deelen. De
vraag is nu maar wanneer de ze
ventien landen hun „Heeren Zeven
tien" zullen kunnen afvaardigen.
De Duitschers vinden, dat daar
met het oog op de aanstaande vre
desbesprekingen haast bij is. De
bezetters zijn van meening, dat zij
die besprekingen ook wel zonder
Duitsche luisteraars kunnen voe
ren. Maar zij weten ook, dat zij
Duitschland economisch naar een
zekere eenheid moeten stuiren.
Langzaam en moeizaam gaat het in
deze richting en men kan de sa
menkomst van Duitsche economici
uit Oost en West, deze maand te
Minden, en de aan de Russen toe
geschreven bereidheid weer een
SPD in hun zone toe te laten in
dezen als symptomen beschouwen.
Alfred Cutter, vertegenwoordiger
voor West-Europa van B.F, Good
rich Co. is te 's-Gravenhage aan
gekomen ten behoeve van de ver
kooporganisatie der Goodrich-pro-
ducten. Hij deelde mede, dat de
Nederlandsch-Amerikaansche autip-
bandenfaforiek Goodrich-Vredestein
naar men verwacht, in den zomer
van dit jaar met de productie zal
kunnen beginnen.
De Stentor en Borndiep, die in
Den Helder liggen te wachten op
de beslissing of ze alsnog zullen
pogen het Deensche s.s. Lilian!
vlot te brengen, hebben hulp ge
kregen van een grooten broer, nl«
de Hudson van L Smit en Co.. die
gisteravond van Rotterdam in Den
Helder aankwam.
Een directeur der reederfj is uit
Kopenhagen overgekomen om met
de bergingsmaatschappijen te be-,
raadslagenmaar gisteravond
kwam men nog niet tot overeen
stemming. Een speciale moeilijk
heid daarbij is, dat het risico
aanmerkelijk is vergroot, doordat
de storm de Lilian heeft neergezet
op een plek, waar nog mijnen
kunnen zitten.
De quarantaine toestand op de
Klooster- en Chassé-kazerne te
Breda, die sedert 8 Jan. in ver
band met een geval van nek
kramp was afgekondigd, werd
met ingang van Maandag opge
heven
In den loop van 1946 werd in
's-Gravenhage een portefeuille met
effecten aangeboden, welke afkom
stig bleek uit de kluis van de
ArnhemsChe ,,Van Ransow's Bank",
welke kluis omstreeks bet tijdstip
der bevrijding van Arnhem door
springstof was opgeblazen.
Dit was het begin van knap re
cherchewerk, waarmee de Haagsche
politie een raadselachtige affaire
tot klaarheid heeft gebracht. In het
voorjaar van '45, zeer kort voor de
bevrijding van Arnhem, hebben de
Duitschers eenige safes opgeblazen
in, de „Van Ransow's Bank". De
safe waarin eenige millioenen aan
effecten lagen, bleef behouden. Dit
feit staat vast, omdat de direceur
van de bank tot eenige dagen voor
de bevrijding de safes regelmatig
heeft kunnen controleren. Nadat
Arnhem in geallieerde handen was
geraakt, ging de directeur weer een
kijkje nemen in zijn bank. Toen
bleek, dat d safes, welke de effec
ten bevatten, waren vernield en de
inhoud verdwenen was. Toen hem
daarna het bericht bereikte van de
aanbieding van effecten te Den
Haag, heeft hij zich ervan kunnen,
vergewissen, dat deze effecten uit
zijn bank afkomstig waren. Het
spoor van de Haagsche politie
leidde naar een notariskantoor te
Den Haag. Daar bleek, dat een
Ned militair een groote hoeveel
heid' Ned. effecten had gedepo
neerd. Deze Nederlandier was on
derofficier bij de geallieerde strijd
krachten en afkomstig uit Nijmegen
W- genaamd. Hij werd gearresteerd
in October 1946. Hij heeft aan de
politie tal van. verhaaltjes verteld
over de herkomst van de effec
ten, maar toen ook zijn compagnon
in deze ■effectenaffaire, de militair:
V. te Nijmegen, gearresteerd werd1,
kwam de waarheid voor den dag.
Zij hadden groote hoeveelheden ef
fecten overgenomen van geallieerde
■militairen 'en tevens partijen goudi
zilver en edelsteenen. Talrijke
Arnbemsche effecten zijn via den,
sluikhandel verkwanseld naar ver
schillende landen van Europa en
zelfs naar Amerika. Daarin is ook
gemengd een Am 'eridamsche ma
kelaar en tevens hadden daarin een
aandeel eenige commissionnairs.
Ook de antiquair S- te Nijmegen
heeft een rol gespeeld in deze
zaak. Hij heeft van W. en be
halve effecten voornamelijk edel®
metalen afgenomen. Thans hoep»
men de soldaten, die hun.™1,ï,.f^
ben gespeeld, in dle onmiddellijke
nabijheid van het bewuste Arn-
hemsche bankgebouw, spoedig ach
ter slot en grendel te zetten. Bin
nenkort ziullen W. en V. wegens
heling voor den krijgsraad ven*
schijnen.
Na een inspectietocht door Indo-China is de Fransche minister
van koloniën Moutet te Parijs teruggekeerd. W ij zien hem hier
bij zijn aankomst op het vliegveld.
Engeland is ongetwijfeld bereid
Nederlandsche wenschen met be
trekking tot het brengen van een
beter evenwicht in de Engelsch
Nederlandsche handel te over
wegen of daarover te onderhande
len? zoo verklaarde de Britsche
Minister voor Overzeesehen Handel,
H. A. Marquand, in een interview
met een vertegenwoordiger van het
A.N.P.
De minister gaf toe, dat tot dus-
verre de handel tusschen beide lan-
den zich tamelijk eenzijdig ontwik
keld heeft, hetgeen blijkt uit de Neder
landsche officieele cijfers over den
invoer uit Groot-Brittannië van
Juni tot November met een totaal
bedrag van 179 millioen (die over
Januari tot Mei zijn niet gepubli
ceerd), waartegenover een uitvoer
naar Engeland staat van slechts
78 millioen In de maanden Janu
ari tot November.
Op de komende handelsbesprekin
gen tusschen beide landen zal deze
kwestie zeker uitvoerig worden be
sproken. Het is aldus de minister,
inderdaad ongewenscht, dat de han
del tusschen beide landen te veel
uit zijn evenwicht geraakt, doch
spr. wees er tevens op, dat „Groot-
Brittannië evenals Nederland voor
stander is van multilateralen
niet van bilateralen handel.
Er kan evenwei, zoo zeide li ij.
eenige verbetering in de Nederl.
Britsche handelsbalans worden
bereikt.
Nederland zal evenwel moeten In
zien, dat Groot-Brittannië wanneer
het er toe overgaat in grootere
mate uit Europeesehe landen in te
voeren, ook in grooteren omvang
naar het Westelijk halfrond zal
moeten exporteeren, daar ln zeker
opzicht Engeland zich ten opzichte
van andere Europeesehe landen in
en soortgelijke positie bevindt als
tegenover Nederland. Bovendien
moet Nederland niet vergeten, dat
Engeland slechts of althans hoofd
zakelijk goederen van essentieel be
lang wil invoeren, daar het zijn
buitenlandsche valuta niet aan luxe
of seml-luxe artikelen wenscht te
besteden.
Kans voor zuivelproducten.
Met betrekking tot den invoer
van Nederlandsche landbouwpro
ducten en meer speciaal van zui
velproducten verklaarde Minister
Marquand, dat Engeland bereid is
meer van deze producten te kou-
pen, daar er een bijna niet te
bevredigen vraag naar bestaat.
Men kan zich evenwel niet ver
oorloven, hoogere prijzen voor Ne
derlandsche producten te betalen
dan voor soortgelijke uit andere lan
den. Een hoogere prijs voor Nederl,
botiir b.v. dan die, waarvoor Nieuw
Zeelandsche of Australische aan de
Engelsche markt wordt gebracht,
zou de invoerprijzen over het alge
meen doen stijgen en de spanning
tusschen loonen en prijzen in Enge
land doen toenemen met de daar
aan verbonden inflationistlsche ge
varen.
Over de a.s. besprekingen ln Den
Haag tusschen vertegenwoordigers
van Nederland en van de Engelsch
Amerikaanschen zone van Duitsch
land, wenschte de minister gen offi
cieele verklaring af te leggen. Daar
over moeten ook andere departe
menten geraadpleegd worden, ter
wijl ook de V. S. hierin tets te zeg
gen hebben. Zijn persoonlijke mee
ning evenwel is, dat Nederland een
hoorlijk aandeel ln den Duitschen
handel.
Ten aanzien van de vooruitzich
ten van den Britschen handel met
Indonesië merkte Minister Marqu
and op, dat wanneer de mogelijk
heid bestond van gezonde en ge
garandeerde handelstransacties met
Indonesië er alle reden zou bestaan
de normale handelsrisico's te aan
vaarden.
Omtrent de internationale han
delsbetrekkingen s%rak de minister
als zijn meening uit, dat d» confe
rentie van Londen had bewezen,
dat de mogelijkheid bestaat de vrij
ver uiteenloopende zienswijzen van
Amerikanen en Engelschen nader
tot elkander te brengen.
Een landbouwer onder den roolE
van Den Haag mag zich in het be
zit verheugen van vijftig kippen.
Maar daaronder is één heel bij
zondere. Bij het ochtendgloren:
staat zij al op wacht tot de deur
van het woonhuis wordt geopend.
Is deze hindernis weggenomen, dan
verdwijnt het hennetje schielijk in
een daar staande wieg en spoedig
kondigt luid gekakel aan, dat he*
ei is gelegd.
Prompt eiken morgen met na.
tuuriijk een enkelen .rustdag" er-
tusschen vindt de boerin een e»
in de wieg.
IJsbrekers hebben gisteren d®
Lek, die bij Vreeswijk over eeJg.
lengte van 5 K.M. vast zat open*
gebroken, zoodat de verbinding
met Rotterdam is hersteld.
STAATSLOTEBIJ. I
Trekking van 16
van 1000 op nos. 6145 en 12915.
W-eer verwachting medege
deeld door het K, N. M. I. te De
Bilt .geldig tot Vrijdagavond:
In den nanacht en vroegen
ochtend hier en d: ar wat nevel
en vrij lage temperatuur; over-
dag zonnig «acte; m
tige winid
ZUj7OJ0aSn.: zon op 8.41 uur, onder
17 uur; maan op 4.35 uur, onder
13.11 uur.
