Lieftinck blijft
1
Sparen en communis leii-
„vriendschap'
Moord om Atoombom-geheim?
5,Bunkeromzet" van twintig millioen
PAGINA 4
DONDERDAG 23 JANUARI 194?
AANHOUDENDE
VORST
DE VORST ZAL MEE-
VALLEN
EEN DUISTERE AFFAIRE
yerdaclite leverde ook
Spaansche ruiters
SCHIERMONNIKOOG
STAATSDOMEIN
Men zal ons ten goede houden dat wij het ministerieel
betoog, waaraan als gewoonlijk de repliek inbegrepen
bijna drie uren heengingen, niet op den voet volgen, doch
ons er toe bepalen de meest vaillante punten naar den voor
grond te brengen uit de overigens in haar geheel de aan
dacht trekkende beschouwingen, die door prof. Lieftinck aan
de opmerkingen en vragen der senatoren nopens zijn beleid
met groofce zorgvuldigheid werden gewijd.
lasting lijkt vooralsnog een beter
middel ook als '-milans voor de
productie van u- meest noodige
artikelen. Niet onmogelijk blijft
intusschen een beroep op de ka
pitaalmarkt door een leening
met stok achter de deur
Redistribueerend belas
tingstelsel.
Tegenover de herhaalde verwij
ten, dat de minister zich in zijn
kwaliteit te veel partijman toont,
voerde Z.Exc. aan, dat ook een mi
nister van financiën als zoodanig
voor zijn politieke beginselen mag
uitkomen. Als een vakminister be
schouwt hij zich niet. Wel heeft hij
zich te dezen aanzien zooveel mo
gelijk beperkt maar de Kamer is
begonnen hem uit zijn tent te lok
ken.
Als men zijn belastingontwerpen
wil zien tegen den achtergrond
van de economische verarming
eenerzijds en de exorbitante verrij
king door den zwarten handel aan
den anderen kant en ook daarbij
het probleem der oorlogsschadever
goeding niet uit het oog verliest, is
het toch duidelijk, dat bij de op
lossing allerlei economische en
sociale gezichtspunten een rol spe-
Er bleek daarbij, dat de bewinds
man bij al zijn zware zorgen voor
's lands financiën öf liever 's
lands enorm tekort zich ook door
de somberste perspectieven, die en
kele [Senaatsleden hem voorhiel
den, niet laat afbrengen van zijn
vertrouwen in de toekomst en
evenmin van zijn zin voor humor.
Zelfs meent Z-Exc- „niet al te
pessimistisch" te moeten zijn ten
aanzien van ons budget, dat wel
niet op zeer korten termijn gesa
neerd zal kunnen worden, maar
dat door gezamenlijke krachtsin
spanning van alle departementen
de eerstkomende jaren geleidelijk
verbeterd wordt, zoodat de gaping
tusschen inkomsten en uitgaven
wordt overbrugd. De bewindsman
Is trouwens geen aanhanger van de
klassieke opvatting volgens welke
elk jaar de begrooting dient te
sluiten; veeleer staat hem een
dynamische begrootingspolitiek aan
indien mogelijk of wenschelijk.
Wat natuurlijk niet wegneemt,
dat elke aandrang tot bezuiniging
zijn volle sympathie heeft, mits
deze realistisch is en rekening
houdt met een beoordeeling der
uitgaven op haar eigen merites. In
verband waarmede Z-Exc. het uit
gangspunt laakte van de „Stichting
tot daadwerkelijke bestrijding der
inflatie" waarachter zelfs leden
der Eerste Kamer zich hebben ge-
Schaard dat den bewindsman
scheen te herinneren aan een „dans
cm het gouden kalf". Ondeugend
voegde hij er aan toe, dat hij er
niet aan twijfelt, of de heer Rip
(A R) is tegenstander van het
gouden kalf, althans van een danf
fear omheèn. DeS het de regeermg
%nst is met de bezuiniging de
Minister spreekt liever van effi
ciency! blijkt uit het feit, dat
ook nu nog naar zwakke plekken
in de loopende begrooting wordt
gespeurd en waar mogelijk door
blokkeering wordt ingegrepen, als
ook dat bij de verhooging der loo
tten van het rijkspersoneel tegelijk
naar een evenredige inkrimping
van het korps^ wordt gestreefd.
Het nationale inkomen.
Aan de ontwikkeling van het
nationale inkomen (dat van 5-2 op
6.5 milliard met 163 pet. is
gestegen) besteedt de minister
evenzeer alle zorg. Niet op de laat
ste plaats, omdat dit inkomen een
belastingbron beteekent en ook
een spaarbron. Tegenstrijdigheid
tusschen het monetair en indus
trieel beleid moet Z-Exc. ontken
nen. Over het algemeen zijn dan
#ok de bedrijfsinkomsten niet on
gunstig en worden behoorlijke win
sten gemaakt. Het is ook niet juist
dat er -moVnenteel geen plaats is
voor sparen. Dat blijkt wel uit de
hooge productiecijfers van de Ver-
lekerings Mij en. en als de beleg
ging bij de spaarbanken afbrokkelt
heeft men meer te doen met een
„optisch bedrog", daar het hier in
hoofdzaak „oneigenlijke spaargel
den" betreft. Ook uit de zeer groote
interne reserveeringen in de be
drijfswereld ouibij de Spoorwe
gen) mag men besluiten, dat 's
ministers beleid geen afbraak van
iden spaarzin inhoudt. Voor de door
Z Exc. op te zetten spaarcampagne
tyroeg hij aller steun
len. Een beslissing over bedragen,
die in de 5 M milliard loopen,
moet uiteraard haar repercussies
vinden in het maatschappelijk
leven. Dezen last omslaan over het
geheele volk is op zich reeds een
redistributie. Men beoordeele daar
om de maatregelen op eigen meri
tes Dat de eigen spaarders niet
vergeten worden noch achterge
steld bij pensioenverwadhters of
verzekerden blijkt uit diverse vrij
stellingen; maar de minister zal
aan deze categorie speciale aan
dacht schenken.
Minister en commu
nisten
Veel sympathie betuigde Z.Exc.
met het uitgangspunt van den heer
Van Santen, dat tegen de finan-
cieele autonomie is gericht. De
financiën hebben inderdaad een in
strumenteel karakter. Ook de
emancipatie van de arbeidersklasse
heeft zijn instemming alsmede de
bestrijding van het particulier eco
nomische monopolie. Maar ook op
staatkundig terrein wijst hij dit
monopolie af. De omstandigheden
bepalen wat voor elk geval de
beste bestrijdingsmethode is; con
centratie of nationalisatie (sociali
satie noemen de communisten het
bij voorkeur)
Bij de repliek nam de communis
tische senator de -toegestoken hand
aan, betuigend dat tusschen den
minister en zijn fractie geen Chi-
neesehe muur is opgericht en zich
tot een compromis bereid verkla
rend. Met dezen bewindsman is
anders dan met den minister-presi
dent - samengaan mogelijk!
Prof. Lieftinck legde bij de re
pliek vast, dat hij met beide han
den gereed staat om zoowel naar
uiterst rechts als uiterst links
vriendenhanden te drukken maar
verwees den heer Van Santen ove
rigens voor zijn politieke suggestie
naar den toekomstigen kabinetsfor
mateur, tevens opmerkend niet
voor elke tolerantie te vinden te
zijn n.lt die tegenover intoleranten
uit te zonderen. De muur waar de
communist van sprak staat mis
schien iets Westelijker! Uit begin
sel is Z.Exc. tegen elk monopolie
ook het politieke. Dat neemt niet
weg dat men zonder zijn beginsel
ter zijde te stellen het geen belet
sel behoeft te laten zijn voor sa
menwerking. Ook hij wil het par
ticuliere monopolie bestrijden langs
den weg der socialisatie, voor welke
gedachte tevens bij de K.V.P. be
grip bestaat en zelfs onder de vroe
gere liberalen, getuige het liberaal-
revisionisme van Rupke. Het gaat
er maar om het juiste middel te
kiezen voor de juiste oplossing.
Vervangingswaarde
Tegenover het pleidooi van anti
revolutionaire zijde voor een ver
goeding der oorlogsschade naar de
vervangingswaarde ons geheele
volk moet het dragen van dien last
niet afwentelen op een kleine frac
tie stelde de bewindsman, dat
hij het niet verantwoord acht de
200.000 aangeslagenen in de vermo
gensbelasting te laten opkomen
voor de 10 A -12 milliard bij een
uitkeering als bedoeld gemoeid!
Dus toch de 10 pet. der bevolking
het volle pond!
Bankwet
Nog zij aangestipt, dat de minis
ter de spoedige indiening aankon
digde der nieuwe Bankwet. Anders
dan tot nu toe zullen in den Bank-
raad ook bankiers worden opgeno
men.
Bijzondere omstandigheden voor
behouden, reces tot 4 Februari.
L H-
Ramadier geeft na de vorming van zijn kabinet inlichtingen
aan de pers.
Zoolang men werkt met parti
culiere ondernemingen, moet de
mogelijkheid geopend blijven ge
paste winsten te maken. De be-
drijfsuitkomsten van het Ned
bedrijfsleven zijn niet ongunstig
erkend wordt intusschen, dat er
bedrijven zijn. die in moeilijkheden
ve.rkeeren.
In verband met de opmerking
van den heer Rip, dat hij weinig
vertrouwen heeft in de beoogde
spaarcampagne, geeft de minister
te kennen, dat als een zoodanige
campagne wordt ingezet, van alle
zijden steun daaraan moet worden
verleend. Z.i. zal vrijwillig sparen
lijden onder gedwongen sparen
spreker is voor het eerste systeem
Intusschen is het niet onmogelijk
dat de staat in de toekomst een
beroep zal moeten doen op de
kapitaalmarkt lang9 den weg van
leeningen met den stok achter de
deur, hetgeen men dan zou kunnen
betitelen als gedwongen sparen.
Getracht wordt een weg te vin
den om aan de moeilijkheden voor
de fondsen te ontkomen. Nadere
gegevens omtrent de fondsen zal
spreker alsnog aan de Kamer doen
toekomen.
In verband met een opmerking
van den heer Molenaar over stief
moederlijke behandeling der eigen
spaarders tegenover pensioenver-
wachtenden en verzekerden, be
toogt spreker, dat deze niet zijn
vergeten.
Aan het slot van zijn rede brengt
de minister dank aan zijn mede-
Weerver wachting xnedege. J
deeïd door het K- N. M. I. te
De Bilt geldig tot Vrijdagavond:
Lichte tot matige vorst. Wisse-
lend bewolkt met hier en daar
een snieeu-wbuitje, matige tijde.
lijk krachtige Noordoostelijke
wind.
24 Jan.: Zon op 8.33 uur, on.
der 17,12 uur; maan op 10.06
uur, onder 19,22 uur.
werkers, waarvan een der aller*
beste ons onlangs is ontvallen,
Tegen half twee schorst de voor
zitter de vergadering tot 2 uur.
Te twee uur wordt de vergade
ring heropend.
Bij de replieken merkt de heer
Molenaar (PvdV) o.a, op, dat d®
minister verzuimd heeft bij d©
cijfers over de bankbiljettencircu»
latie ook op te geven de cijfers
van het nationale inkomen in de
betrokken landen. 's Ministers
antwoord acht. hij daarom onbe
vredigend, Hij vraagt voorts elke
aanvraag va» deblokkeering ta
overweging te willen nemen..
Het gebied van hoogen lucht
druk langs de kust van Noorwe
gen nam iets in beteekenis toe en
ook over N -Rusland stijgen de ba
rometers nog langzaam. De aan
voer van koude lucht met den
Noordoostelijken wind houdt dus
aan Aangezien eohter de tempe
raturen in Zweden overdag nog
niet zoo bijzonder laag zijn, zal
ook in ons land de vorst overdag
wel meevallen. In den nacht daar
entegen zal vooral op plaatsen,
waar een sneeuwlaagje aanwezig
is, de temperatuur flink kunnen
dalen, echter in het algemeen niet
beneden 10 graden. In midden*
Europa en in de Balkan is op
sommige plaatsen de temperatuur
door nachtelijke uitstralingen tot
15 graden gedaald. Ook in Italië
is de koude doorgedrongen. Rome
meldde vanmorgen 3 graden vorst,
Temperatuuroverzicht vair he
denmorgen 9 uur:
Twenthe 7 graden C-, Den Hel
der 2. Vlissingen 2, De Bilt
—4, Schiphol 3 gr., Eindhoven
4, Leeuwarden 3, vliegveld
Eelde 4 gr-, vliegveld Beek 4»
Gilze Rijen 4 graden C.
In hèt najaar 1945 werd in een
greppel bij Masnières, in Noord-
Frankrijk, het lichaam gevonden
van de Fransche gravin Sauty de
Chalon. De gravin, aldus bleek'
later, had haar echtgenoot gezegd,
dat zij naar Groningen zou gaan.
Zij zou van huis vertrokken zijn
in een auto, in gezelschap vgn
twee Canadeesche officieren.
De Nederlandsche, Fransche en
Belgische politie werkten samen bij
het onderzoek naar deze zaak. Ten
slotte ging men over tot de arres
tatie van Léon Meurant, een Bel
gischen mecanicien die in Duitsch-
land vertoefde, en wel, naar be-
Voor het gedwongen sparen richt werd, zich uitgevende voor
een uitersten maatregel acht I officier van gezondheid,
de minister dien tijd nog niet Deze mecanicien heeft, naar de
gekomen. Een zware weeldebe- 'Parijsche bladen thans melden,
Het bijz. gerechtshof te Amster.
dam deed uitspraak in de zaak te.
gen den 60-jarigen A J Schgolder.
man te B'rummen, die in Iden be.
zettingstijd een groote activiteit
©an den dag legde met het bouwen
van bunkers aanleggen van start,
■banen op het vliegveld Soester.
berg en andere werkzaamheid en op
Vpenburg Deelen en Havelte en
op het eiland Beer bij Rozenburg
Spaansche ruiters heeft geplaatst.
Voorts heeft hij ef aan medege
werkt liet eiland in staat van ver.
dediging te brengen. De omzet, die
hij in den oorlogstijd maakte, be
loopt, 20 millioen. Het hof hield
bij het opleggen van de straf re.
kening met den leeftijd van ver.
dachte en veroordeelde hem tot
een gevangenisstraf van zeven jaar
en ontzetting uit beide kiesrechten
voor den tijid van zeventien jaar.
.,Het prototype van een colla.
borateur" noemde mr. W P Bak.
hoven, advocaat fiscaal, den 41
jarigen B ten Brink uit Hippoly.
tushoef, die voor Ide DuitscherS
wegen heeft aangelegd en later
munitiebunkiers en onderkomens
op Texel heeft gemaakt. Ook op
de vliegvelden Souburg bij Vlis.
singen Teuge, Venlo en de Vlijt
op Texel heeft hij werkzaamheden
laten verrichten. Zijn omzet be
droeg twee millioen maar toen de
oorlog ten einde was had hij niets
meer over. Tegen hem eischte mr.
Bakhoven vier jaar E W I eit ont.
zetting uit de beide kiesrechten
voor den tijd van vijftien jaar.
tegenover de Fransche politie ver
klaard,'dat de gravin geworgd was
door een spion, die op jacht was
naar geheimen van de atoombom.
Meurant, die thans in de gevan
genis vertoeft, in afwachting van
het in April aanstaande tegen hem
te voeren proces, zou bekend heb
ben, als geheim agent te zijn op
getreden voor een vreemde mo
gendheid Hij zou echten beslist
ontkend hebben de moordenaar van
de gravin te zijn.
Hij verklaarde o-a.: ,,In het
Palaoehotel te (Brussel, /waar ik
een zending had te verrichten,
maakte ik kennis met de gravin
Sauty de Chalon op den dag, waar.
op zij arriveerde- Zij werd mij aan
gewezen door een persoon in Ame-
rikaansche officiers-uniform, doch
met het kennelijk voorkomen van
een Mongool. Die persoon zeide
mij: ,,Het is noodzakelijk deze
vrouw te observeeren om haar be
ter te leeren kennen".
Ik volgde dit bevel van mijn su
perieur op. De gravin zeide tegen
mij: „U bent Fransch officier?
Wilt u mij een dienst bewijzen? Ik
wilde gaarne naar Darijs terug-
keeren".
Ik stemde er in toe, haar mede
te nemen Na de lunch had ik nog
maals een onderhoud met den Mon
gool, die mij zeide: „Blijf bij haar,
verlies haar niet uit het oog. Deze
vrouw heeft belangrijke documen.
ten over de atoombom in haar por
tefeuille. Zij is een agente van den
Amerikaanschen eontra-spionnage-
dienst". „Ik voegde mij weer bij de
gravin, die mij op haar kamer noo-
digde.".
Meurant beweerde verder, dat hij
in een auto met de gravin vertrok
en gevolgd werd door den Mongool
in een jeep. In Doornik, aldus ver.
klaarde Meurant, dineerden zij
uitstekend en hervatten daarna de
reis,
Toen Meurant later stopte om
naar zijn benzine te kijken, ver
scheen de „Mongool" weer ten too-
neele en worgde de gravin met
een zijden kous. ,.Hij deed mij op
m'n' eerewoord beloven er over te
zwijgen. We wierpen het lichaam
in een greppel, bedekten het met
zand en gingen er vandoor, aldus
Meurant".
Het eiland Schiermonnikoog wag
voor den oorlog grootendeels par,
tieulier bezit van den Duitschen
Graaf Bernstorff. Op grond vaij
het besluit vijandelijk vermogen
zijn na ide bevrijding diens eigen
dommen overgegaan aan den staat
Her Nederlanden. Thans is beslisl«
ribt het eigendom voorloopjtjJ
staatseigendom zal blijven en sindsl
1 Januari is het beheer overgek
dragen aan den dienst der dome?,
nen.
Teneinde nu ide maatregelen te
bestudeeren, welke de entwikkej.
ling van het eiland kunnen be.
vorderen heeft He minister van F¥„
nanciën een oommissie ingesteld
onider voorzitterschap van den
Commissaris der Koningin fit
Fries'and. Deze commissie zal eert
uitgewerkt plan met begrooting
voor het eiland opstellen alsmede
voor ide uiteindelijke eigendom®,
en bëheersverhoudingen.
Pandit Nehru en Aurig San9 vice-president van Birmaverlaten
het vliegveld van Dehli op weg naar de conferentie van d$
inheemsche bevolkingen van het Verre Oosten*
