(MILITAIREN HOOREN
LINGGADJATI-HERAUT
SPOORWEGVERBINDING
IN HET ZUIDEN
Nederland kenne geen vrees"
Med. Missiezusters naar Indië
Werken in
OVERJASSEN
PAGINA 6
MAANDAG W FEBRUARI 1947
ROMME SPREEKT TE
BATAVIA
STILLE OMGANG
SOEKAWATI TERUG
IN NEDERLAND
HET SIEMENSCONCERN
BESCHULDIGD
Engelands kolenpositie
dreigend
Door Engelsch stroomtekort
leger van werkloozen
GOTIEK VAN EERSTE
KAMERLEDEN
99
VAN KLEFFENS OVER
ONS LAND EN DE
WERELDPOSITIE
VER. STATEN EN
DUITSCHE KWESTIE
RADIOCONFERENTIE OP
DRAKENBURGH
VROEGE AARDAPPELEN
VOOR ENGELAND
Gift voor kathedraal van
Canterbury
EEN EERSTE GROEP
GAAT VERTREKKEN
Een Koningin Wilhelm ina-
film
HARING MAG NIET MEER
DAN ACHT CENT
KOSTEN
AMERIK. AMBASSADEUR
IN POLEN TERUG
GEROEPEN?
Onze correspondent, de heer
Hofwijk, seint ons uit Batavia:
Zaterdagmiddag heeft prof-
Romme voor een aandachtig
gehoor een rede over Linggad-
jati gehouden in het R. K- mi
litair tehuis te Batavia-
Een groot aantal officieren, ow.
generaal Durst Britt en Quant,
woonde de lezing bij.
Spreker gaf een openhartige en
zeer principieele uiteenzetting
over de behandeling van het ont-
werp-accoord van Linggadjati in
ons parlement.
De aanvaarding van de voorstel
len der regeering door de R. K.
Kamerfractie, welke stap voor ve
len een schokkend feit was. was
nochtans gerechtvaardigd, doordat
er de overweging aan ten grond
slag lag: ..wij willen Indië behou
den. niet exploiteerend, bevade-
trend. of bevoogdend, maar duur
zaam samengaand, terwille van
ddeëele overwegingen en doelein
den. terwille van het gezamenlijk
dienen van materieele doeleinden,
terwille van het welzijn van alle
.volken. blank en bruin, in dit
I rijk".
De Indonesiërs opheffen tot een
vruchtdragend nationalisme was
Nederlands roeping en was
breed politiek beschouwd ook
omgekeerd een Indonesische roe
ping „Door wederzij dsche hand
reiking zouden wij een voorbeeld
geven aan de door splijtzwam en-
teisterde wereld- In politieke ver
bondenheid immers lag de beste
waarborg voor nationale vrijheid".
De voornaamste uitvoerders van
dat, waartoe te Linggadjati de
grondslag gelegd werd, zijn niet
de politici, maar krachten uit de
gewone maatschappelijke samen
leving, die meehelpen het bestaan
de wantrouwen tegen het accoord
te overwinnen- „Vrijheid en vei
ligheid" is een conditio sine qua
non voor vruchtbaren arbeid.
Zij, die zich hiertoe geroepen
voelen, dragen een groote verant
woordelijkheid. die parallel loopt
met de schoonheid en verheven
heid hunner taak.
Een andere beheerschtheid nog.
dan die. door u. als militairen, zoo
schitterend getoond, zal van u
worden gevraagd. Een beheerscht
heid in uitingen en opvattingen,
waardoor de crisis van het ge
schokte vertrouwen zal worden
geliquideerd een zaak van
enorm belang.
Ik wensch- u toe aldus ein
digde spr. dat het u gegeven
moge zijn. onder Gods zegen uw
taak tot een goed einde te bren
gen, meehelpend aan den opbouw
van 't nieuw staatkundig element
op een gelijkwaardige blankbruine
basis, een voorbeeld stellend aan
het innerlijk verdeelde Europa.
Het Gezelschap van den Stillen
Omgang was gisteren te Amsterdam
in algemeene vergadering bijeen
onder voorzitterschap van den
heer L. A. P. M. v. d. Broeke, bij
afwezigheid van den heer Alph.
Elsenburg.
Anton van Duinkerken heeft in
een gloedvolle rede Amsterdam
geschilderd als de Mirakelstad.
Ais muzikale opluistering bracfet
het Collegium Musicum Amsteto-
damse o. 1. v. Toon Vranken eenige
liederen ten gehoore. Deken v. d.
Burg sprak vervolgens over de
dankbaarheid die Amsterdam moet
hebben voor het meest kostbare dat
God aan de hoofdstad heeft ver
leend. Het koortje bracht vervol
gens nog eenige liederen tot slot.
Voor den Stillen Omgang, die
dit jaar °P 16 en 23 Maart zal
worden gehouden, zullen ruim 30
extra treinen door de N S. worden
ingelascht. 32 tramtreinen zullen
beide nachten de omgangers in de
stad naar de verst Verwijderde ker
ken vervoeren. Er zullen ca. 50-000
deelnemers van buiten de stad zijn,
d.w.z. ruim 6000 meelr dan het
vorig jaar.
Zondag 9 Febr- is op Schiphol
jgeland het K.L.M.-toestel PH-TCF
wit Parijs. met aan boord
den president van Oost-Indo-
tiesië. Soekawati, vergezeld van
Zijn echtgenoote en twee zoontjes.
De heer Soekawati is voorne
mens met zijn gezin op 20 of 22
Februari naar Indonesië terug te
weeren-
Naar hetA-N.P. verneemt, zal
öe heer Soekawati verschillende
groote bedrijven in ons land bezoe
ken teneinde een indruk te krijgen
van den wederopbouw.
Gp 11/ en 12 Februari zal
tiij een bezoek brengen aan de
staatsmijn Maurits en aan Philips.
Op 13 Febr. zal bij in het Asta-
Cheater te Den Haag een filmvoor
stelling bijwonen van „bedrijfsle
ven en wederopbouw in Neder
land". Op 15 Februari zal hij Rot
terdam bezichtigen, waarbij hij
een tocht door de haven zal ma
ken en de werf Wilton-Fijenoord
zal bezoeken.
Ten slotte zal hij 17 Februari
een bezoek brengen aan de firma
Joh- Enschede en Zn. te Haarlem
en de hoogovens te Velsen.
Th. Biiinp Baum, lid van den
JSerljjnschen gemeenteraad, heeft
op een persconferentie te Berlijn,
«tig woordvoerder van de socialis
tische eenheidspartij, verklaard,
dat uit verscheidene documenten
is gebleken/' dat het Siemenscon-
cern, dat thans in Engelands han- i stellend gebrek aan verbruiks.
den is, medeplichtig is aan door goederen in de geheele wereld, en
de nazi's verrichte oorlogsmisda-1 de niet altijd zeer doorzichtige
De Britsohe minister van justi
tie, Sir Hartley Shawcross, ver
klaarde, dat de huidige brandstof,
situatie geen kwestie was van fa
len der labour-regeering of van
het socialisme. ..Maar indien wij
er niet in slagen deze situatie
meester te worden en de steen
koolproductie te verbeteren, zal de
labour.regeering mislukken en het
zal het einde beteekenen van het
socialisme in onzen tijd. Het is nog
belangrijker dan dit: de geheele
welvaart en de toekomst van het
land staan op het spel en alles
hangt geheel van ons zelf af. Wij
zullen in onze kantoren, in over
jassen moeten werken".
Volgens Shaw'cross stond het
land voor een situatie die even
ernstig is als die in 1939-40.
In den afgeloopen nacht om 12
uur zijn naar schatting 3 a 5 mil-
lioen Engelsche arbeiders door het
afsnijden van electrischen stroom
voor bijna alle industrieën in een
groot deel van Engeland en Wales
tot werkloosheid gedoemd.
De regeering wil de steunuitkee.
ring voor de onmiddellijk hierbij
betrokkenen tijdelijk verhoogen.
Dan nog zullen de meesten aan
zienlijk minder krijgen, dan hun
normale loon.
De leiding van één der groot
ste electriciteitsbedrijven in En
geland heeft verklaard, dat de
groote electriciteitsbeperking on
mogelijk volgens de plannen van
Shinwell kan worden doorgevoerd.
De electriciteitsvoorziening van het
land zou bij een dergelijke po-gnng
in gevaar gebracht worden.
Teneinde den kolennood vooral
in Londen te verlichten, heeft de
regeering bevolen, dat Oceaan
schepen, die nog nooit als kolen,
schepen zijn gebruikt, ingeschakeld
zullen worden.
De stroomrantsoeneering zal
vermoedelijk minstens een week
duren.
Blijkens het voorloopig verslag
der Eerste Kamer over de begroo
ting van verkeer stelden vele le.
den er prijs op, hun groote waar
deering uit te spreken voor het
belangrijke werk, door de Nederl.
Spoorwegen sinds de bevrijding
verricht Eenige leden, hoewel
zich gaarne aansluitende bij de
hier en elders aan de Nederl.
Spoorwegen gebrachte hulde,
meenden toch de opmerking niet
achterwege te mogen laten, dat
de belangen van de Zuidelijke en
de Noordelijke provincies helaas
niet in dezelfde mate worden be.
hartigd als die van de Westelijke
provincies. Naar het oordeel van
deze leden kwam dit in het bij
zonder tot uiting bij de verdeeling
van het beschikbare rollende ma.
terieel Deze leden stelden voorts
de vraag, of het personenvervoer
Het vertrelc van IV-3 R-I. uit
Bergen op Zoom naar Indië, dat
aanvankelijk op 7 Februari was
bepaald, zal nu op 19 Februari
plaats hebben.
Minister Van Kleffens, de
vertegenwoordiger van Neder,
land in deeerstkomende verga,
dering van den economischen
en socialen raad der Ver. Na
ties, die dezer dagen in ons
land Is teruggekeerd, heeft in
het groot auditorium van de
universiteit te Leiden, Zaterdag
den dag van haar 372 jaar be
staan, een rede uitgesproken
voor leden der rechtskundige
faculteit over internationale
problemen.
Als factoren, welke de situatie
in deze na.oorlogsche wereld be-
heerschen, noemde hij het groote
aantal min of meer zwaar getrof.
fen volkeren, welke hunkeren
naar opbouw en herstel, het ont.
den.
Volgens Baum hebben de Sie
mens!'abrieken de installaties voor
de gaskamers vervaardigd. In
het bijzonder voor Auschwitz,
Waar volgens dit systeem 10.000
menschen per 24 uur vergast
Werden.
Verder legde Baum aan dit
concern ten laste, dat het door
slechte behandeling den dood op
■Sijn geweten heeft van politieke
[gevangenen en buitenlandsche
werkkrachten, die Siemens in
dienst had genomen.
Volgens Baum steeg de omzet
yan Siemens, tusschen 1933 en
1944-45, van 330 millioen tot 2
milliard mark.
Er is een commissie va'n onder
zoek ingesteld naar aanleiding
dyan deze beschuldigingen.
Robert Murphy, de Amerikaan,
sche vertegenwoordiger bij de
plaatsvervangers van de ministers
yan buitenlandsche z: ken te L-n.
den, heeft het Amer'kaansche
voorstel betreffende :e te volgen
procedure bij de ousta't'ng van 't
vredesverdrag met Duitschland,
Overgelegd.
Dit voorstel voorz-'et de instel
Eng van vier commissies eit der
tien andere lichamen voor d? be
handeling v?n -De t>-1:t:oV„ t«r
houding van Sovjet Rusland Vol
gens hem waren er echter over.
duidelijke teekenen, dat Rusland
een gewapende actie, althans in
deze periode, niet wenscht. Men
moet zich ook niet in de war la.
ten brengen, zoo zeide minister
Van Kleffens, wanneer men el.
kaar in de vergaderingen der VN
eens hartig de waarheid zegt en
zeker zou Nederland zich beter
uit de VN kunnen terugtrekken,
indien wij ons bij het bepalen van
ons gedrag lieten leiden door
vrees.
De vraag besprekende, wat het
buitenland van Nederland ver.
wadkt, zei minister Van Kleffens
o.a-, dat wij op het oogenblik in
Amerika en in de wereld in vrij
hoog aanzien staan, omdat wij 'n
redelijk denkend, gematigd en
verdraagzaam volk Zijn. Wil ziuL
len er echter op moeten letten,
dat dit zoo blijft, zei hij en met
gezonde zelfcritiek ons doen en
laten moeten beoordeelen, zonder
dat wij vervallen in kankeren",
welke Nederlandsehe hebbelijk,
heid bij overdrijving wel eens kan
worden tot een kanker in ons na.
tionaral bestaan.
Minister Van Kleffens deed
voorts een uitvoerig beroep op de
journalisten om op het weinige
papier, dat hiun ter beschikking
staat, toch vooral zoo zorgvuldig
en getrouw mogelijk aan hun le.
zers te vertellen, wat er in de we.
raid te koop is, opdat een ieder
zich een zoo goed mogelijke voor
stelling kan vormen van de in
ternationale verhoudingen ,,Een
regeering, die niet wordt gedragen
door een wel ingelichte publieke
opinie, kan haar taak niet met
hoop op een goeden uitslag ver.
vullen", zoo besloot minister Van
Kleffens.
Op Zaterdag 1 en Zondag 2
Maart a.s. zal op „Drakenburgh"
een week-end worden georgani.
seertd gewijd aan het radio vraag,
stuk.
Voorstanders van een z.g. natio.
nalen omroep zoowel als verdedi.
gers van het katholieke Omroep-
besteld zullen er de algemeene ge.
dachtenwisseling inleiden.
Ook aangelegenheden, het pro-
gramma.peil betreffende, zullen
aan de orde worden gesteld.
Tusschen 1 Maart en 24 Mei zul.
len beperkte hoeveelheden vroege
aardappelen op vergunning in En.
geland worden ingevoerd, zoo
deelde het Engelsche ministerie
van voedselvoorziening mede. De
in te voeren hoeveelheid kan na
30 April eventueel worden ver
groot, hétgeen afhangt van 't aan
bod op dit moment. Een zeker ge.
deelte van de toegestane hoeveel,
heid zal aan nieuwe importeurs
worden toegewezên, mits deze een
gevestigd gros»*ers>be»clrijf voor
groenten en fruit hebben, of uit.
sluitend optreden als importeurs
van versch fruit en groenten.
over de spoorlijn door de Lans,
straat, waar het vervoer thans
met bussen wordt onderhouden,
nog niet kan worden hervat.
Dezelfde leden hadden bij ge.
ruchte vernomen, dat het in het
voornemen zou lilggen, de spoor.
lijn BoxtelGennep op te hef.
fen. Indien dit inderdaad het ge
val mocht zijn, zoo wilden zij
daartegen reeds thans ernstig
waarsdhuwen
Nog stelden deze leden de vraag
of inderdaad ook de lijn van Eind.
hoven over Valkenswaard naar
België bestemd is te worden opge.
heven. Naar bun oordeel zou hier.
mede de zoo gewenschte nauwere
relatie met dat land niet worden
bevorderd* te minder nu ook
reeds de spoorlijn TilburgBaar.
Nassstu is vervallen.
Eenige andere leden sloten zich
bij de voorgaande opmerkingen
aan en verklaarden, een snelle
spoorwegverbinding tusschen het
centrum des lands en de Zuide.
lijlke en Noordelijke provincies
van het grootste belang te achten.
•Deze leden zouden gaarne het
oordeel van den minister verns.
men over de mogelijkheid van
spoorwegaanleg over den afsluit,
dijk. Zij achtten zulk een verbin.
ding van hoogere urgentie dan de
voorgenomen aanleg van een
spoorweg van Amsterdam naar
Den Haatg met ondergrondsdie
stations in beide steden.
Nog andere leden vroegen, of 't
in de bedoeling ligt, de spoorbrug
bij Rhenen niet te verbouwen en
in verband daarmede den spoor,
wegdienst AmersfoortKêsteren
te staken Is de minister niet van
oordeel, zoo vroegen zij, dat (Jaar.
door aan dit zoo zwaar getroffen
deel van de Betuwe, dat zich ten
aamzien van het verkeer toch
reeds in een ongunstige positie be.
vindt, onherstelbare schade zal
worden toegebracht?
Een groot bankier te New York
Thomas Welly Iamont, heeft een
half millioen dollar geschonken
aan het restauratiefonds van de
kathedraal van Canterbury en wel
om den moed van de Engelschen
iin 1940 en 1941 te eeren, evenals
het rotsvaste vertrouwen van de
vrije mannen, die de wereld gered
hebben van den demon is eb en aan
val der Hunnen
aspecten van de Duitsche kwestie.
De vertegenwoordigers van de
achttien kleinere geallieerden zou
den toestemming krijgen „deel te
renen" aan de besprekingen
ritoriale, economische en militaire deze lichamen.
Op Zondag 9 Februari hebben
de Medische Missiezusters in het
huis der Malthezer ridders aan
de Nieuwe Gracht te Utrecht
waar zij, zich verheugend in de
bescherming van de „Souvereine
Orde" zich kort geleden vestig,
den, het afscheid gevierd van de
zusters, die op 21 Februari naa
Batavia vertrekken.
Deze eerste groep die de Neder,
landsche af deeling in Iniiië gaat
vertegenwoordigen, bestaat uit
twee vroedvrouwen, een verpleeg,
ster, een sociale werkster, en een
zuster die voor de huishouding
zorgt. „Heldenmoed is niet vol
doende" aldius dr. E. Lippits, de
overste van de Nederlantische af-
deeling. Wij moeten de natuurlijke
middelen van het vakmanschap ge.
bruiken om het bovennatuurlijk
doel te bereiken."
Het hoogte- en zwaartepunt van
de bijeenkomst werd gevormd door
de voordracht van prof. dr. G.
Brom over: De taak van de Neder,
landsche katholieken ten opzichte
van de Katholieke Kerk op Java.
Stijlvol rijk aan inhoud, be-
heerscht, met een telkens doorbre.
kend élan, sprak hij over Indië,
waar de Kerk nog zoo jong is en
waar wij niet werken zooals de
Voorzienigheid het van ons ver.
wacht, indien wij niet alle men.
sehelijke middelen gebruiken die
ons ten dienste staan. De missio.
naris moet aanknoopingspunten
zoeken in den Oosterling, in zijn
aard en in zijn nooden.
wij
Gerard Rutten krijgt opdracht
De cineast Gerard Rutten, flhtems
officier in aigemeenen dienst van
H. M. de Koningin en in verband
met de te verwachten heugelijke
gebeurtenis ter beschikking van
I-IH KK. HH Prinses Juiliana en
Prins Bernhard, heeft een veree.
rende opdracht ontvangen.
Hij is nl. aangezocht tot het ver.
vaardigen van een film, welke 'a
beeld z.al geven van de periode,
dat H M. Koningin Wilhelmina de
regeering heeft gevoerd. Zooals
men weet, hoopt Hare Majesteit
in 1948 haar 50 jarige regeerings.
jubileum te vieren.
De titel voor de film is nog .niet
bepaald
Wij werken vergeefs, als
geen levend en organisch verband I sehermelingen Gods
l weten te scheppen tusschen missie' wenscht.
en cultuur. De Nederlandsehe ka'
tlholiek moge zich er van bewust
zijn, dat hij in Indië aan het front
van de Kerk staat, en daar het
zijne heeft bij te dragen tot de
volwassenheid van Christus' Li
chaam. De tijd is voorbij dat de
Nederlander die er heen ging al.
leen economische belangen kende.
Hij heeft thans vooral zijn aposto
lische plichten. Vroeger ging men
naar Indië om te nemen en zich te
verrijken. Thans dient men naar
Incïë te gaan om te geven, om te
eerbiedigen. Want geen grooter
schat bergt Indonesië dan den In.
donesiër zelf met zijn eeuwige ziel.
De Indonesiër is niet geschapen
om slaaf te zijn, noch van uitbui
ters, noch van de machine.
Deze eerbied is geen product
van dezen tijd, Nederland kent
hierin een katholieke traditie, die
gedragen wordt door de namen
van Herman des Amorie van der
Hoeven en van Schaepman. „Wij
hebben Indië niet tot exploitatie
maar tot civilisatie." Deze tradi
tie heeft in onzen tijd een van haar
meesters gevonden in prof. Joseph
Schmutzer die 'n man was van de
stille, beseheiden, maar vruchtbare
en apostolische daad.
De groote vraag voor het apos
tolaat is: of wij den tijd verstaan.
De Medische Missiezusters hebben
deze vraag beantwoord, door de
roeping van arts en missionaris te
combineeren. De Malthezer Ridders
beantwoordden haar door hun
huis en hun prestige voor dit
jonge apostolaat beschikbaar te
stellen. Bij monde van een
baljuw, z. Th, J. F, Baron van
Dorth tot Medler baljuw der Mlal.
thezer Ridders hebben zij bun be-
zegen toege.
De prijs van versche haring was
tot nu toe slechts per kg. vastge.
steld en wel op 57% cent aan den
consument De minister van land
bouw heeft nu bepaald, dat de
consumentenprijs niet hooger mag
zijn dan 8 cent. Dit is geschied
omdat visdhventers, die geen weeg.
Schaal bij zich hebben en sommi
ge winkeliers willekeurig 'n prijs
per stuk bepaalden.
Tegelijkertijd is de consumen.
tenprijs van gefileerde bokking, d.
w. z. gerookte haring, ontdaan
van kop, vel en graten, gefileerd
en verpakt, inclusief verdere ver.
pakking, gesteld op ten hoogste 12
cent per stuk.
Tenslotte is in dezelfde mfniste.
rieele beschikking vastgelegd, dat
voortaan onder schoonmaken van
gezouten haring, waarvoor ten
hoogste 2 cent per stuk mag wor.
den gerekend, wordt verstaan het
verwijderen van de graat en voorts
een zoodanige bewerking van de
haring, dat deze voor onmiddel
lijk gebruik gereed is. Het bijleve
ren van uitjes e.d. en verpakkings.
materiaal mag niet extra berekend
worden.
De
"Amerikaansche ambassadeur
te Warschau, Arthur Bliss Lane,
is naar Washington ontboden om
zijn regeering voor te lichten in
verband met de toekomstige Ame.
rikaansche politiek ten aanzien
van Polen.
In politieke kringen te Washing
ton wordt het waarschijnlijk ge.
acht dat Bliss Lane niet naar
Warschau zal terugkeeren, doel»
door een ander zal worden ver.
vangen.
Opgericht is de ver. ..Vrienden
van Zwitserland", welke zich
ten doel stelt de cultureele be-
treWtingen tusschen' Nederland
en Zwitserland te bevorderen.
Secretariaat Nieuwe Plein 54,
Arnhem.
