Het politieke raderwerk in
Indonesië stokt nog
Waterige
overwegingen
Pensioenen in textielindustrie
Bevrijding van West-Nederland
I
wereld
Het avontuurlijke
een druppel
bestaan van
Wat zal het
K.N.I.P. doen
Waarom zij werd
vertraagd
R^jRf
MAANDAG 24 FEBRUARI 1947
PAGINA 5
DADERS ROOFOVERVAL
GEARRESTEERD
PRIESTERS IN CONCEN
TRATIEKAMP
DE NIEUWE REGELING
OVERAL IS WATER
hang'
SINDS DEN EERSTEN TIJD
CHEMISCHE LES
NOOIT GEHEEL ZUIVER
MOEILIJK TE VERWARMEN
DE WERELD ZAKT
Vrijdagmiddag is Sjahrir
met eenige ministers naar
Djogja vertrokken, om vandaar
naar Malang door te reizen,
waar zij de a.s. vergadering van
het K.N.I.P., welke op 25 dezer
aanvangt, zullen bijwonen. Za
terdagochtend vroeg vertrok
een speciale trein met eenige
leden van het K.N.I.P. en een
aantal journalisten, waaronder
thans voor het eerst ook Ne-
derlandsche journalisten, uit
Batavia.
Volgens berichten van het re
publikeinsche persbureau „Anta-
ra" uit Djogja zou aldaar voor
de vergadering van het K.N.I.P.
eerst een kabinetszitting gehou
den worden.
De eerste vergadering te Ma-
lang zal uitsluitend met de oude
leden van het K.N.I.P. gehouden
worden. Hierin zal o.m. het werk
comité uit het K.N.I.P. ontbonden
worden.
Het republikeinsche blad „Mer
deka" beschouwt deze convocatie
van de oude en nieuwe leden van
het K.N.I.P. als een manipulatie
om de oppositie voor een „fait
accompli" te stellen en haar over
te halen haar vastberaden hou
ding tegen 't decreet van Soekar-
no tot uitbreiding van het KNIP
op te geven. Het blad is van mee
ning, dat dit een slechte politiek
is, aangezien zij den weg opent
tot het toetreden van leden, die
tegen de huidige regeering uit
sluitend „amen" zeggen.
Inmiddels houdt Soekarno te
allen tijde het recht om het par
lement te ontbinden, aldus besluit
de „Merdeka".
Een bijzondere correspondent
van de „Manchester Guardian"
te Singapore schrijft, dat de po
litieke impasse in Indonesië
voortduurt. Hij citeert „een wel
ingelichte bron", volgens welke
de Nederlanders en de Indonesiërs
momenteel politiek verder van
elkaar verwijderd zijn dan ooit.
„De ontwikkeling in Indo-China
heeft er toe bijgedragen, dat de
houding der Nederlanders onver-
zettelijker is geworden, doch op
het oogenblik schijnt het niet te
vreezen, dat vijandelijkheden zul
len uitbreken zooals in Tonking.
Sinds zij de militaire macht van
de Britten hebben overgenomen,
hebben de Nederlanders zoowel op
Java als op Sumatra hun steun
punten bijna overal versterkt,
voornamelijk door een ongestraft
gebruik van hun luchtwapen en
de voorspelling van hun militai
ren, dat de Indonesiërs nooit in
staat zouden zijn weerstand te
bieden aan bombardementen en
beschietingen is gefundeerd ge
weest". (Wij citeeren nog altijd
de „Manchr. Guardian" Red.).
De correspondent schrijft ver
der, dat het Indonesische opper
bevel met de order „staakt het
vuren", welke onlangs is uitge
geven, zijn zwakte heeft toege
geven, daar dit bevel ten doel had
den Nederlandschen commandan
ten elk excuus voor verdere uit
breiding van hun posities te ont
nemen. De strijd verplaatst zich
van militair naar economisch ge
bied en wordt een langdurige eco
nomische oorlog. De Indonesiërs
vertrouwen, dat zij Java's pro
ducten aan de Nederlanders kun
nen onthouden en hopen, dat lou
ter economische noodzaak de Ne
derlanders er eventueel toe zal
dwingen om in het politieke ge
schil toe te geven".
„Volgens neutrale waarnemers,
die onlangs op republikeinsch ge
bied vertoefd hebben, is het na
tionalistische enthousiasme van
den eersten tijd verloopen. De toe
stand is rustig en de prijzen zijn
stabiel. Naar men verwacht, zal
de nationale vergadering, welke
I hncrïa(Y n m 4.» 1 r 1
De daders van den roofoverval
te Kapelle zijn door de Rotter-
damsche politie gearresteerd. Daar
het in hun bedoeling schijnt te
hebben gelegen de beide beroof
den te vermoorden, zullen zij.zich
vermoedelijk ook wegens poging
tot moord hebben te verantwoor
den. Het verhaal dat er een felle
slag tusschen smokkelbenden heeft
plaats gehad, blijkt door de slacht
offers verzonnen te zijn.
komt?aSch ab«na eUiteluifendb me? ^et„Z"icaansche bureau. meent
komt, zich bijna uitsluitend met
binnenlandsche vraagstukken be
zig houden. Sjahrir's positie als
eerste minister wordt veilig ge
acht", aldus de correspondent.
op grond van zeer nauwkeurige
schattingen, dat tenminste 2000
katholieke priesters het leven
verloren in het concentratiekamp
Dachau, meldt TJ P.
Met enkele regels maakten wij
reeds melding van het feit, dat
de gezamenlijke Tilburgsche fa
brikanten van wollenstoffen een
millioen gulden stortten in het
alg. pensioenfonds voor de Tilb.
wollenstoffenindustrie. Dit plaat
selijke pensioenfonds kwam in
1927 tot stand door overleg tus
schen de Tilb. Vereeniging van
fabrikanten van wollenstoffen
eenerzijds en de samenwerkende
katholieke en moderne werkne
mersorganisaties anderzijds. Bij
den aanvang der inwerkingtre
ding van het fonds kregen de 65
jarige arbeiders 5 pensioen per
week; zij, die later 60 jaar wer
den, ontvingen eerst 7 gld., thans
6,30 per week. De premie, va-
rieerend van 60 tot 80 ct. per
week, werd voor de helft door de
werkgevers betaald. Het fonds
begon met een wiskundig tekort
van ongeveer een millioen gulden
en tijdens de moeilijke jaren der
bezetting steeg dit tekort tot no-
geveer anderhalf millioen. Per 31
December jl. nu besloten de aan
fonds, alsmede tot het verhoogen
van het pensioen van 6.30 tot
10 per week.
Behalve dit Tilburgsche pen
sioenfonds bestaat sedert Nov.
vorig jaar ook de stichting „Cen
traal Pensioenfonds voor de Ned.
textielindustrie", een landelijk
fonds, tot stand gekomen op ini
tiatief van de Ned. R. K. Ver
eeniging van werkgevers in de
textielnijverheid. De bij deze ver
eeniging aangesloten werkgevers
zijn bereid gevonden gezamenlijk
een som van zes millioen gulden
te storten, om aan de arbeiders,
die reeds ouder dan 65 jaar zijn,
onmiddellijk bij de inwerkingtre-
De chef van den staf van veldmaarschalk Montgomery.,
genera al-majoor Sir Francis de Guingand, die deze functie
bekleedde van het moment dat Montgomery het bevel over
het achtste leger overnam tot de Duitschers zich aan de
Oostzee-kust overgaven, heeft thans zijn persoonlijke oorlogs
herinneringen gepubliceerd in een boek, dat getiteld is
„Operation Victory".
Sir Francis antwoordt in dit
boek op de critiek, die door Ralph
Ingersoll in zijn boek „Top Se
cret" op Montgomery geleverd is.
Zoo verklaart De Guingand ter
verdediging van Montgomery's
strategie in Noord-West Neder
land: „Hij was, zeer terecht, vol
slagen tegen het ondernemen van
actieve operaties voor de bevrij
ding van Noord-West Nederland.
Indien wij n.l. een campagne in
dit gebied zouden uitvoeren, zou
het succes van onze operaties
over den Rijn in gevaar worden
gebracht, daar de voor dat doel
noodige reserves zouden moeten
worden gebruikt. Voorts wisten
wij, dat de vijand gereed stond
Nederland onder water te zetten
om onzen opmarsch te belemme
ren en een dergelijke actie zou
Nederland's economischen weder
opbouw met jaren vertraagd heb
ben".
„Een andere factor, waarmede
wij rekening hadden te houden,
ding een pensioen te kunnen geven was de verwoesting, die een
dergelijke operatie zou veroorza
van tien gld. per week. Statuten
en reglement van dit Centraal
Pensioenfonds zijn door minister
Drees in beginsel goedgekeurd.
Vooralsnog wordt de inwerking
treding van het reglement even
wel o.a. vertraagd door de om
standigheid, dat van de zijde van
het Centraal Fonds ernstig be
zwaar gemaakt wordt tegen de
Noodregeling Ouderdomsvoorzie-
ning-Drees, daar hierbij de helft
W*""*- J," .V" ue aan- van particuliere pensioenuitkee-
gesloten fabrikanten één millioen ringen in mindering wordt ge-
terwiif tevenTnl storting, bracht bij de overheidsuitkeering.
plannen ontworpen Overleg omtrent een en ander is
zijn voor een saneering van het I inmiddils nog gaande.
ken. De Nederlandsche steden
zouden door bommen en granaat-
vuur worden plat gelegd, daar
onze troepen allen steun noodig
zouden hebben, dien wij hun kon
den geven. Er is geen twijfel mo
gelijk, dat de juiste tactiek werd
gebruikt, welke de snelste beëin
diging beteekende voor het lijden
van het Nederlandsche volk.
Maar tot deze tactiek is r._et zon
der strijd besloten.
een bezoek aan De Guingand op
het algemeene hoofdkwartier. „Ik
verklaarde de situatie", aldus gaat
De Guingand in zijn boek verder,
„maar gaf hem geen hoop op een
spoedige bevrijding van de rest
van zijn land. Toen ik hem in het
kort uitlegde, wat dergelijke ope
raties voor verwoestingen zouden
kunnen veroorzaken, scheen hij
eenigszins teleurgesteld te zijn en
ik kreeg den indruk, dat hij had
verwacht, dat de soldaten er zou
den kunnen vechten zonder zijn
geliefd land te beschadigen".
Gedurende een bezoek niet lang
hierna aan het opperste hoofd
kwartier werd aan De Guingand
een ducument getoond „waarin
een beschuldiging van ons hoofd
kwartier en van mij persoonlijk
vermeld werd, dat wij niet vol
doende rekening hielden met het
gevaar, dat de Nederlandsche be
volking bedreigde. Ik was hier
mee alles behalve gevleid, want
wij hadden hard ten behoeve van
het Nederlandsche volk gewerkt
en Montgomery's tactiek was
toch zoo volkomen logisch. Het
was daarom voor ons een aan
zienlijke genoegdoening, dat de
Nederlanders, toen het einde ge
komen was, royaal waren in hun
erkenning-, dat wij dit moeilijke
probleem juist hadden opgelost".
Mevrouw Eisenhower heeft van
de dokters van generaal ,,Ike" op
dracht gekregen, om iederen maal.
tijd geizamenlijk met haar man te
m gebruiken om te voorkomen dat
Terwijl de druk op Montgomery hij visch eet. Generaal Eisenho-
om de Duitschers in Nederland wer is namelijk een groot liefheb
aan te vallen, op zijn sterkst was, ber van v sch, maar hij heeft er
bracht de Ned. minister-presidentlaltjjd last van.
De meesten van ons hebben de afgeloopen weken meer dan
gewoonlijk te maken gehad met water in den een of anderen
vorm, hetzij als sneeuw, hetzij als ijs, dat onze waterleidingen
deed springen en onze gootsteenen verstopte. Aangezien er aan
de moeilijkheden, die we van het halsstarrige en door de kou
bevangen water ondervinden, op het oogenblik heel weinig kan
worden gedaan, is het misschien niet zoo gek, van den nood
een deugd te maken en eens na te gaan, wat er zooal van
water te vertellen valt.
Wat er boven onze hoofden
Het tneest merkwaardige van
dit kostelijke, maar vaak lastige
vodh't is, dat er zoo ontzettend
veel van is. Iemand, die blijkbaar
over veefl vrijen tijd beschikte,
heeft eens uitgerekend, dat er al
leen al 320,000.000 kuibieke mijlen
zeewater zijn. Boven onze hoofden
hangen verder nog duizenden mil-
lioenen tonnen water in den vorm
van damp en wolken en zelfs een
kilometer of negen beneden het
z.g. vasteland is er water.
ROTTERDAM HELPT DE KLEINE INDUSTRIEËN. Aan
den Oostzeedijk te Rotterdam is een aantal Industriepanden
gebouwd in opdracht van Industrie Stichting Rotterdam" In
deze panden kunnen een groot aantal kleine industrieën worden
iOndergebracht. Met den bouw werd reeds in den oorlog
egonnen. Het omvangrijke bouwiverk nadert nu de voltooiing.
Een Amerikaansche professor
heeft berekend, dat als al het wa
ter, hetwelk zich onder den grond
bevindt, naar de oppervlakte zou
komen, de heele wereld er tot een
hoogte van 1000 voet door zou
worden overstroomd, zoodat de
meesten onzer zouden verdrinken.
Bovendien zitten we zelf boor
devol water. Het klinkt tamelijk
vernederend, maar zeven/achtste
van het menschelijke lichaam be.
staat uit water. Dat geldt voor
iedereen, filmsterren en ministers
inbegrepen. Hetzelfde geldt voor
ons huisraad. Onze tafels en de
pooten van onze stoelen bijv. be
staan voor tien procent uit water.
Waar al dat water vandaan
komt? De geleerden weten ons te
vertellen, dat het er al was, toen
de aarde voor het eerst vorm be.
gon te krijgen en de Bijbel ver
haalt ons hetzelfde, alleen met an
dere woorden. De wereld was
vroeger erg heet (dus precies het
tegenovergestelde van het oogen
blik) en de hitte voegde oxygeen
en toiydrogeen-atomen bij elkaar,
waardoor stoom ontstond. Toen de
aarde afkoelde, condenseerde de
stoom tot water en dat is er sinds
dien altijd geweest.
Dezelfde partikels water, welke
op het oogenblik in ijs verande.
ren en onze waterleidingen doen
springen, hebben zich bevonden
in de eerste wolken stoom, die bo
ven de onbewoonde wereld
zweefden en zij bevonden zich
ook in den eersten oceaan, die
zich vormde. In den loop van de
ongetelde millioenen jaren van
hun bestaan hebbeii ze tot een
hoogte van ongeveer 75 kilometer
door het luchtruim gezworven of
zijn ze tien kilometer diiep in de
zee weggezonken. Ze zijn mis
schien opgeslurpt door de dinosau
russen en bronto-sauirussen uit
den oertijd en ze zijn gebruikt
door een edelen Romein in zijn
■Separfumeerde bad. Het neven/
achtste water, waaruit het lichaam
van koning Salomon was samen-
gestold, bevindt zich nog steeds
ergens, wellicht als sneeuw op
straat of in iemands koffieketel.
Niets ter wereld beleeft zooveel
avonturen als het water in zijn
verschillende vormen. Neem bijv.
de sneeuw, welke onze straten mo.
menteel zoo gevaarlijk maakt. Het
is heel waarschijnlijk, dat het in
een wolk van den Noordpool is
komen aanzweven. Daarvoor kan
het van alles zijn geweest, van 'n
ijskristal af tot het vocht in den
adem van een ij sheer toe. De
sneeuw zal weer simeiten, in den
grond verdwijnen en na twintig,
dertig jaren weer te voorschijn
komen in onze waterleiding. An
dere deeltjes zullen In de zee te
recht komen en daar kan van alles
gebeuren. Ze aullen misschien om
laag zinken en de eerstvolgende
eeuwen tusschen de zeemonsters
vertoeven, of ze kunnen verdam
pen, in tropisehen regen worden
omgezet en togen de volgende len.
te deel uitmaken van een bana
nenboom,
En nu een chemisch lesje. Toen
we nog op school waren, werd ons
verteld, dat water H20 was. Dat
wil zegigen, dat een deel water
'bestond uit tiwee deelen hydrogeen
en één deel oxygeen. Maar daar is
niets van waar. Stoom is H20
maar zoodra stoom in water ver
andert, krijgt het een heel andere
chemische samenstelling, die zoo
ingewikkeld is, dat het niemand
lboeft te verbazen, dat onze
schoolmeesters liever niet in de
tails traden.
Een merkwaardig chemisch feit
omtrent water is, d'at het nooit
zuiver is. Er is geen zuiver water
in de natuur en men kan ook geen
zuiver water maken in een labo
ratorium. Er zit altijd iets anders
in dan alleen maar hydrogeen en
oxygeen. Geheelonthouders, die
dat tot hun schrik vernemen, kun
nen zich getroosten met de ge
dachte, dat het evenmin mogelijk
is, al het water uit alcohol te ver
wijderen. Hoe vaak men het ook
distilleert, er blijft altijd een
beetje water in achter.
Water zou smakeloos en kleur
loos zijnmaar in werkelijkheid
is het geen van beide. Hoe zui
verder water is, des te eigenaar
diger gaat het smaken. En alleen
Ideine hoeveelheden zien er kleur
loos uit. Veel water heeft een
blauwachtige tint.
Water wordit beschouwd als een
goede geleider voor electrüiciteit.
In werkelijkheid zijn het de on
zuiverheden in het water, die den,
stroom geleiden. Zuiver water
zou, als het bestond isoleerend
werken.
Met het oog op de kolen-
schaarschte is water de meest
oneconomische vloeistof op
aarde om er een ei. of wat dan
ook, in te koken. Er is meer
gas of electricifeit noodig om het
te verwarmen dan bij eenige
andere vloeistof! het geval is.
Maar als het eenmaal heet is)
koelt het. water ook weier lang
zamer af dlan iets anders-
Wat men dus aan een ei ver
liest wint men weer aan zijn
warme kruik.
Om echter weer op het water
en het weer terug te komen, de
gemiddelde regenval over de ge-
toeele wereld bedraaigt een meter
per jaar. De vodhtigste plaats op
aarde is Kauai o,p Hawaii, welke
een gemiddelde regenval heeft van.
bijna twaalf meter. Te San Ga
briel in Californië vielen er in het
jaar 1926 in én minuut bijna 3
m.M. regen. Indien men de beide
kranen wagenwijd zou openzetten,
zou men er een bad niet sneller
mee kunnen vullen,
In totaal komen er in den vorm
van regen, sneeuw, hagel en mist
56.000 kubieke meters water uit
den hemel naar beneden vallen
en iedere druppel, die op het lanül
valt, neemt een deel ervan mee
naar zee.
Op die manier daalt de opper
vlakte van de wereld met een
snelheid van ruim dertig cents-
5meter per 13.000 jaar. De ge>-
middelde hoogte van het land
boven het peil van de zee is circa
800 M-, zoodat er over 34.000.000
jaar geen land meer over zal zijn,
en onze nakomelingen in woon
schuiten zullen moeten wonen.
Sommige landen zakken sneller
dan andere. Boven aan de lijst
staan de Vereenig,de Staten
daar gaat altijd alles het snelst -t
zoodat die tegen het jaar 7.001.947
gelijk zullen zijn met het zee
oppervlak. Tegen dien tijd kunnen
we dus al onze in den loop der
eeuwen naar Amerika geëmigreer
de landgenooton weer bii ons
thuis verwachten.
Er is echter één troost. Volgens
de geleerden zullen de rivieren,
naarmate het land daalt, langzamer
gaan stroomen en dus minder
grond meevoeren. In werkelijkheid
zullen we dus heel wat meer dan
34.000 000 jaren hebben om er
over na te denken, wat we tegen
dien tijd moeten beginnen
Maar op een goeden of kwa
den dag zal die kwestie onder
de oogen moeten worden gezien
en dan zal er heel wat meer reden
zijn om ons bezorgd te maken dan
over de gesprongen waterleidin
gen en verstopte gootsteenen van
het oogenblik....
