Oostenrijks hoop op
betere toekomst
wereld
O I
Het scheppen van tulpenvariaties
Uit de sportwereld
DINSDAG 4 MAART 1947
PAGINA 1
De zwaarste maanden
van den bezettingstijd
OLIE- EN VETMARKT
ROENTGENBESTRALING
VAN BLOEMBOLLEN
KAREL LOTSY EN HET
NEDERL. VOETBAL
HET REIZEND PUBLIEK
WERELDKAMPIOENSCHAP
TAFELTENNIS
NEDERLAND TEGEN DE
REST VAN EUROPA
ZESDAAGSCHE IN GENT
DUITSCHLAND EN JAPAN
WORDEN GEWEERD
JAN LANGEDIJK IN VORM
(Van onzen Weenschen correspondent)
Eenige weken geleden zei een Weener tegen me: „Het is
werkelijk om wanhopig te worden, zoo wanhopig als de Weeners
nu zijn!" Wij spraken over de toestanden in de stad, en die
zijn er ook inderdaad naar, om een volk tot wanhoop te
brengen. Het aanpassingsvermogen van de goedmoedige
Weensche bevolking is echter zoo onwaarschijnlijk groot, dat
zelfs de onvoldoende gasvoorziening in de stad, het wonen in
onverwarmde kamers, terwijl er geen voedsel meer in de
provisiekast is, terwijl den geheelen dag de radio zwijgt, omdat
er geen stroom is, een van die dingen is, waar elke Weener
op zijn manier aan gewend geraakt is. Hij moppert vanzelf
sprekend. Hij moppert vooral op de geallieerde bezetting. Hij
vindt het land gevierendeeld. Maar hij moppert toch met een
galgenhumor, die hi] geen ander volk dan misschien het
Hollandsche onder zulke droevige omstandigheden gevonden
zou worden.
Opgang maakt weer de beken
de spreuk: „De toestand is welis
waar hopeloos, maar niet ernstig!"
Voor filologen de volgende voor
beelden: de ÜNRRA, die niet al
tijd even vlug was met haar leve
ringen, kreeg al spoedig den bij
naam „Unrasch". De kinderen
waren UNRRA-ernahrt, wat in
het Weensche dialect verdacht
dieht zweeft bij „unter-ernahrt'\
Dergelijke voorbeelden zijn er bij
dozijnen te vinden.
Terwijl ik dit schrijf, vriest het
rond de twintig graden in de stad,
rond de vijf en twintig in de meer
open liggende buitenwijken. Aan
den opbouw kan dus heel weinig
gedacht worden. Zelfs de puin
ruimers zijn voor een tijdlang
sneeuwruimers geworden. Maar
afgezien van dezen handicap, die
natuurlijk maar tijdelijk is, is er
in Weenen sinds de bevrijding veel
gepraat over, maar weinig gedaan
aan den opbouw.
Een aardige vergelijking kon
ik maken bij mijn laatste bezoek
aan Boedapest. De twee steden
hebben beide ongeveer evenveel
onder de oorlogshandelingen
geleden, maar in Boedapest
wandelde ik weer door de be
kende winkelstraten van vroe
ger, voorbij de enorme spiegel
ruiten, waarachter dingen lig
gen, die ik alleen in Zwitsersche
etalages voor mogelijk had ge-
honden, terwijl in Weenen over
al in de binnenstad de ruines
nog over de trottoirs liggen, nu
voor een tijdlang met een dikke
sneeuwlaag bedekt; en er in de
nog bestaande zaken nauwelijks
een tandenborstel te krijgen is,
ofschoon onmiddellijk voor
Kerstmis de meest overbodige
luxe-artikelen aan de markt
gebracht werden.
Rationalisten zijn de Oostenrij
kers in geen geval. De fabrieken
in de Russische zone beginnen al
leen onder dwang met het werk,
uit angst, op een kwaden dag,
weggetransporteerd te worden.
De fabrieken in de Pransche zone
werken niet, omdat er niet vol
doende grondstoffen zijn. Alleen
in de Amerikaansche en Engel-
sche zone wordt een begin ge
maakt met den industrieelen op
bouw van het land, maar ook hier
is het gebrek aan kolen en stroom
doorslaggevend.
De Oostenrijkers zijn er in het
algemeen wat trotsch op, dat
hun vredesverdrag een staats
verdrag genoemd wordt. Ze
krijgen daardoor meer de idee,
Officiëele mededeeling
De prijsvaststelling voor distri-
butievrije kaas voor muizenvallen
is niet van toepassing op gedistri
bueerde kaas voor muizenvallen,
die distributievrij zou worden ver
klaard op het oogenblik, dat het
Prijzenbt-sluit voor distributievrije
kaas voor muizenvallen- van
kracht werd, tenzij eerstbedoelde
kaas niet grooter is dan 2 en niet
kleiner dan 1 eM3.
Indien echter de kaas voor mui
zenvallen, die distributievry is
verklaard gedurende het van
kracht worden van de prijsvast
stelling, valt onder het Prijzenbe-
eluit, dat van kraoht werd voor
gedistribueerde kaas voor muizen
vallen, blijft zij distributievrij, lot
*en nader Prijzenbesluit de prijs
vaststelling van distributievrije
kaas, of zij al dan niet voor mui
zenvallen is bestemd, definitief
regelt
dat zij dan toch een door de
Duitschers overweldigd en door
de geallieerden bevrijd volk zijn.
Toch zijn de verwachtingen on
danks de verschillende eischen van
de omringende staten hoog ge
spannen. Kardinaal Innitzer laat
in geheel Oostenrijk na alle H.
Missen een Onze Vader en een
Wees Gegroet bidden om een
rechtvaardig en gunstig staats
verdrag af te smeeken.
Tjechoslowakije heeft een
vrienschappelijke houding aange
nomen en verlangt naast de her
stelbetalingen niet meer dan een
halve vierkante kilometer Oosten-
rijksch gebied, waarvoor de Oos
tenrijksche regeering nog zelf den
prijs bepalen kan. Griekenland zou
graag zien, dat een gedeelte van
het Oostenrrjksche goud, dat zich
nog in Duitschland bevindt, naar
de kelders van de Nationale Bank
Athene verhuist. Bovendien
wil zij een paragraaf in het staats
verdrag, waardoor Oostenrijk ver
plicht zou worden, vijftien jaar
lang 1/3 gedeelte van de jaarlijk-
sche tabaksinkoopen in Grieken
land te doen. Polen wil zijn kunst
schatten terug hebben en verlangt
betaling voor de arbeidsuren van
de Poolsche arbeiders in Oosten
rijk.
De zwaarste eischen zijn door
Joego-Slavië gesteld. De terri
toriale eischen omvatten een
gebied van 2740 Km2., een ge
bied dat Inderdaad bewoond
wordt door een gemengde be
volking van Duitschers en Slo-
venen. In ditzelfde gebied von
den in 1920 volksstemmingen
plaats, die met een flinke meer
derheid van stemmen voor Oos
tenrijk uitvielen. De situatie
heeft in den loop der jaren nog
gunstiger aspecten voor Oos
tenrijk verkregen, zoodat bij
een eventueele stemming in dit
gebied onder voorwaarde dat
dit plebisciet onder voldoende
geallieerde controle gehouden
zou worden het eindresultaat
ongetwijfeld in het voordeel
van Oostenrijk zou uitvallen.
Het beste bewijs hiervoor zijn de
resultaten van de verkiezingen in
1945. Hierbij kregen de socialisten
in dit gebied 87.572 stemmen
(48,85%), de Katholieke Volks
partij 71.265 stemmen (39,76%),
de communisten 14.451 stemmen
(8,06%). De geringe resultaten
van de communisten zijn direct
terug te voeren op de anti-Joego-
Slavische stemming in dit gebied,
want bij de politieke situatie van
het oogenblik beteekende een stem
voor de communistische partij een
stem voor de aansluiting bij het
Communistische Joego-Slayië.
j Bovendien, het verlangcle gebied
omvat tachtig gemeenten. Van
deze tachtig gemeenten kozen 52
een socialistischen burgemeester,
25 een katholieken, 1 een onpar-
tijdigen en slechts 2 een commu-
nistischen burgemeester. Zelfs
gedetailleerd in gemeenten zijn de
resultaten dus nauwelijks anders.
De „Osvolbodina Fronta" (vrij
heidspartij), de niet-erkende par
tij der aansluiting zoekende Slq-
venen, telt niet meer dan 5.000
leden.
Maar afgezien van deze ethno-
grafische overwegingen, vormen
de grijze, rotsachtige, duizenden
meters hooge, met sneeuw be
dekte Karawanken een zoo na
tuurlijke afsluiting van dit ge
bied, dat een verlegging van de
grens tot in het dal geografisch
gezien op groote moeilijkheden
zou stuiten. Men krijgt sterk den
indruk, dat het bij de Joego-Sla,-
vische eischen niet zoozeer gaat
om de arme, verdrukte Slovenen,
die al sinds tientallen jaren hun
tweetalige scholen hadden en pro-
centsgewijze in de gemeenteraden
en in het provinciale bestuur ver
tegenwoordigd zijn, maar veel
meer om de rijke loodmijnen bij
Bleiberg (Nomen est Omen) en
de micamijnen (geëxploiteerd door
Philips) bij St. Andre, de spoor
wegverbinding met Italië en het
vruchtbare Drau-dal.
Van de Zuid-Amerikaansche eet
bare rundertalk zijn nu reeds een
kleine 1000 tons te Rotterdam aan
gekomen, alsmede 75 tons premier
jus. De verdeeling hiervan over de
verschillende industrieën kan spoe
dig worden verwacht. De restee-
rende 778 tons eetbare talk komen
in het begin van Maart aan, aldus
een bericht van de makelaars Bes-
sem De Schepper te Rotterdam.
Verder zijn nog onderweg 300 tons
Castorolie en 93 tons Venezuela
vischolie terwijl begin Maart ook
nog weer 83 tons eoya-olie in drums
uit Noord-Amerika aan zullen ko
men. Van deze laatste olie zijn nog
ca. 200 tons in drums disponibel.
Tenslotte ls de „Mijdrecht" nu
toch definitief vertrokken, zoodat
de 10.000 tons Hjnolie In de eerste
helft van Maart worden verwacht.
Ook van deze olie zijn nog enkele
honderden tonnen voorradig, deels
in tank, deels in drums.
Daar ook de copra-positie gunstig
is en we toch in elk geval binnen
enkele maanden over een kwantum
(het juiste cijfer is nog niet be
kend) traan van de „Willem Ba-
rendsz" zullen kunnen beschikken,
is onze vetvoorziening voor dé
naaste toekomst dus wel verzekerd,
doch de algeheele toestand blijft
zorgelijk.
De zaken waren in de afgeloopen
berichtperiode van weinig belang.
De nog steeds aanhoudende strenge
vorst is daaraan natuurlijk mede
schuldig, want deze belemmerde
den aanvoer van ruwe producten en
den afvoer van verwerkte produc
ten. De zeep kreeg nog een toegiftje
op het vorige schema of liever dat
deel, dat de vorige maal ingehouden
was. Het schijnt wel vast te staan,
dat de zeepindustrie ook een deel
van de aangekomen talk krijgt, van
wege het ontbreken van andere
goede grondstoffen, behalve cocos.
Vanzelfsprekend werden ook de
margarinefabrieken zoo goed moge
lijk aan den gang gehouden, terwijl
enkele afdoeningen in technische
inlandsche talk het sluitstuk van
deze weinig luisterrijke periode
vormden.
De vorige maal konden wij reeds
een sterke verhooging van den prijs
voor cocosolie (en daarmede voor
palmpit- en palmolie)) berichten;
er zullen verdere prijsstijgingen vol
gen, o.a. voor inlandsche techni
sche vetten, voor vetzuren enz. De
omvang van deze verhooging is nog
niet precies bekend, doch het defi
nitieve bericht zal wel niet lang
meer op zich laten wachten.
Het Belgische ministerie van
onderwijs deelt mede, dat van 1
Mei af de nieuwe spelling in alle
staats- en gemeentescholen ge
bezigd zal worden.
Het was in het Onze Lieve
Vrouwe Gasthuis te Amsterdam,
dat dr. W. E. de Mol 25 jaren
geleden in de gelegenheid werd
gesteld bloembollen aan Röntgen-
bestraling bloot te stellen. De
onderzoeker wilde nagaan, welke
veranderingen het kern- en cel-
deelingsproces daarbij onderging.
De eerste resultaten waren toen
nog niet in voldoende mate be
kend.
Van 1928 af werden de proe
ven voortgezet in het Wilhelmina
Gasthuis. In 1937 ving de bestra
ling aan met behulp eener instal
latie afgestaan door Philips. In
het laboratorium voor physiologi-
sche chemie der gemeentelijke
universiteit. Ruimschoots kon nu
vastgesteld worden, welke aber
raties er ontstonden. Een reeks
van mededeelingen verscheen hier
over.
In 1929 bleek het den experi
mentator duidelijk, dat kleur en
vorm van hyacinthen en tulpen
gewijzigd konden worden en wel
zoo, dat die verandering bleef
voortbestaan bij de vermeerdering
der bollen. De wijziging was dus
erfelijk.
Dit hoogstbelangrijke feit gaf
een geheel nieuwe richting aan
het onderzoek. Jaar op jaar wer
den weer andere proeven opge
steld. Met groote volharding zette
men het kweeken der proefplan-
ten voort, hetgeen mogelijk bleek,
dank zij de hulp van een der
grootste en bekendste bloembol-
lenbedrijven in Lisse. Ook tijdens
den oorlog toen de proeven van
wege de bombardementen der Ge
allieerden meermalen niet anders
dan met gevaar te controleeren
vielen.
En nu is het 25 jaar na het eer
ste begin. Het is o.a. gelukt meer
dan 40 verschillende tulpensoor
ten van kleur en (of) vorm te
veranderen.
De roentgentulp bij
vroegbloei
Proefnemingen doen nieuwe
proefnemingen geboren worden.
Met het voortschrijden der expe
rimenten rijzen telkens nieuwe
vragen. Aangaande een dezer
vragen volgen hier eenige bijzon
derheden. De vraag, uitermate
van gewicht voor de praktijk,
luidt: „Wanneer bij een vooraan
staande handelstulp de kleur blij
vend gewijzigd is door Röntgen-
bestraling, hoe zal deze „Röntgen-
tulp" zich dan gedragen bij vroeg
bloei
Als een oase temidden van
sneeuw- en ijsvlakten troffen we
te Hillegom een broeiproevenbe-
drijf aan. Daar is nu een keur van
bolgewassen tot vroegen bloei ge
bracht. Kundige vaklieden bekij
ken dag aan dag de nieuwigheden
en stellen de waarde er van vast.
Nieuwe variëteiten, door zaden
verkregen of door knopmuteeren
(„verloopen", zooals het met een
kweekersterm heet), dat is het
plotseling ontstaan van een an
dere kleur of gewijzigden vorm
aan een doorgaans reeds lang in
den handel verkeerend gewas.
Thans, eind Februari, staan
mannen der praktijk ook stil bij
een derde categorie van verede
lingsproducten. Hier in Hillegom
is iets tentoongesteld van het
langjarige Röntgenbestralingsex-
periment van dr. W. E. de Mol,
bioloog te Amsterdam.
Reeds eenige jaren zijn respec
tievelijk 19 en 10 jaar voortge-
teelde Röntgenmutaties op hun
broeicapaciteit beproefd.
Wat in de natuur zoo nu en
dan ontstaat (het plotseling
door mutatie optreden van een
kleur- of vormverandering)dat
dwingt de experimentator door
zijn Böntgenbestraling doelbe
wust af. De apparatuur wordt
in werking gesteld, de Röntgen
stralen treffen den bloembol
met de jonge spruit, in de mole
culen der stoffen, die uiteinde
lijk de bloemkieur, de loofblad-
tint of den vorm veroorzaken,
worden atomen of atoomgroe-
pen uitgeworpen of verschoven.
Met het nu bekende gevolg.
De leek heeft er geen flauw be
grip van, wat er een arbeid voor
afgegaan is, aleer een tulpenva-
rieteit de buitenlandsche markt
veroverd heeft. Stand van het ge
was, kleur, vorm, houdbaarheid bij
bloei, broeicapaciteit, sterkte vari
den stengel, cultuureigenschap
pen. Dit alles is dan jaren lang
beproefd. Nu komt het „Röntgen-
licht" een en ander nog wat op
klaren, de kleur o.a. Er wordt
nog wat gepolijst of bijgewerkt.
The finishing touch. Een soort
„na-veredeling" of „superverede-
ling", volgende op den geweldigen
selectiearbeid, die voorafgegaan
is. Zoo zal het ten minste in vele
gevallen wezen. In andere is het
verschil, opgetreden door de be
straling, vele frappanter.
Elk vo,g(rlitje zingt zet als helt
gebekt is; aan het degelijk ea
belangwekkend geluid van C,
Wedema in zijn sporfctu,die ,,Voet-
baltaotiek" gaven wij onlangs in
een aparte bespreking een ruime
plaats; het journalistiek gekwin
keleer van G. Zalsannn, wiens
wijze van stofbehandeling de ver-
groeidheid met het één'ffagiskarafc-
ter van het krantenproza ver-
raadt doen wij op deze plaats af«
„Karei Lotsy en het Nederlamd-
sche voetbal" is een vlot geschrift
dat inderdaad de belangrijke fi
guur van den huidigen KNVÉ-
voorzitter alle recht doet weder
varen .Het is geen biografie, do<%
de schrijver toetst aan eenig veP
spreid feitenmateriaal de groot®
beteekenis van Lotsy's uit idealis
me voortspruitende bemoeienissen
voor de Nederlanrisdhe sport in
het algemeen en voor het voetbal
in het bijzonder. Dfearbij waakt
de auteur voor overdrijving, zon
der nochtans te verzaken aan do
populariteit, die Lotsy terecht in
sportief binnen- en buitenland, en
buiten die rijen, geniet.
Zal/man knoopt aan zijn Lotsy-
hoofdstukjes nog een kort over
zicht van de historie van het Ne-
derlandsche voetbal vast. al-mede
een tabellenlijst van interland-
matches en een becommentarieer
de namenlijst van prominente
spelers. Conclusie: een uitgeipon—
nen, vlot-zakelijk geschreven dag
bladartikel in boekvorm (met tal
rijke fraaie foto's) aangevuld met
eenig voor den een wel voor den
ander niet bruikbaar documenta
tiemateriaal.
Vele tre nreizigers zijn het nieu
we jaar minder goed begonnen,
meldt „Spoornieuws". Het aantal
bij 'de Spoorwegen behandelde
overtredingen steeg van 124 over
de maand December tot 154 over
de eerste maand van dit jaar.
Vooral het aantal overtreders van
het rookverbod nam aanzienlijk
toe en steeg met 31 van 78 tot
109. Het aantal reizigers dat aan
de noodrem trok zonder dat daar
reden toe was, nam verder af. Het
bedroeg in December 14. in Ja
nuari 6.
Gelukkig verminderde ook het
aantal reizigers, dat van in bewe.
ging zijnde treinen sprong verder
Niettemin werden voor d't gevaar
lijke soelletje in de maand Januari
nog 12 personen bekeurd In De
cember van het vorige jaar be
droeg dit nog 18. Het aantal diver
se overtredingen nam echter met
10 toe en steeg van 14 in Decem
ber tot 24 in Januari.
De Fransohe ministerraad heeft
besprekingen gehouden over het
uitzenden van Fransche exoedi-
tïes naar het Noord pon*- en Zuid
poolgebied. De expedities zullen
van wetenschappeliiken, niet-
militairen aard ziin. De ontdek
kingsreiziger Paul Emile Victor
heeft opdracht gekregen deze
expedities t„ organiseeren en zal
als lelde- ervan optreden
Bij de wedstrijden te Parijs werd
de Ned. heeren-tafeltennisploeg met
50 door de Fransche verslagen.
Ze bezet in de eindklasseering de
laatste plaats met 0 punten.
Gisteren begonnen de enkel-spelen.
In de eerste ronde won Wim Stoop
met 2523, 2022 en 2111 van den
Luxemburger Steinmetz. Margo van
Wijk won van mej. Balling (Zwe.
den) wegens niet opkomen.
Karei van der Meer is aange
zocht om den in het Feijenioordsta-
icYon te spelen voetbalwedstrijd
NederlandRest van Europa te
Geiden, de heeren T.wisterling en
Machiels zullen hierbij als grens
rechters optreden. De ontmoeting
NederlandBelgië' zal hoogstwaar
schijnlijk onder Fransche leiding
staan.
Nu Brussel door vele moeilijkhe
den niet in staat is gebleken dit
jaar een zesdaagsche op touw te
zetten, heeft Gent het plan over
genomen en voor het eind van
deze maand van 28 Maart tot 3
April een zesdagen.evenement in
uitzicht gesteld. Verschillende kop.
pels werden reeds geëngageerd;
onder hen bevinden zich Schuit e—r
Boeyen.
ENGELSCHK
BEKERWEDSTRIJDEN
De loting voor de halve eindstrij
den had het volgende resultaat:
Middlesbrough of Burnley—Liver
pool Newcastle United—Charlton
Athletic.
Deze wedstrijden hebben 29 Maart
plaats.
De „Daily Express" lanceerde
onlangs een artikel, waarin.
vrij ontactisch tegenover de Eu.
ropeesche landen die bijna alla
onder de Duitsche bezetting ge
leden hebben aangedrongen
werd op uitnoodiging van Du tsc'h-
land en ook van Japan tot del
Olympische Spelen 1948. Er ging
een storm van verontwaardiging
door heel de wereld; allen al de
gedachte aan een „sportverbroe.
dering" met de gehate over-
heersehers, was een enormiteit.
Thans heeft een official van het
Britsch Olympisch Comité offi
cieel verklaard, dat noch Duitsers.
land, noch Japan zullen worden
uitgenoodigd. Hij verklaarde dit in
de volgende categorische bewoor
dingen: „Er valt niets toe te
voegen aan de vroegere verkla
ring, dat geen van beide landen
uitgenoodigd zal worden" Geen
weldenkend mensch had trouwens'
anders verwacht.
Omtrent het uitstekende rijden
van Jan Langedijk bij de interna
tionale wedstrijden te Hamai kan
nog nader worden gemeld, dat hij
op de 500 m. een tijd noteerde van
46,3 sec., den besten tijd van het
geheele Ned. seizoen. Deze afstand
werd gewonnen door Byberg (Noor_
wegen) met 44.4 sec., gevolgd door
Hval met 44,6 sec. Op de 5000 m.
bezette Hebbe de eerste plaats met
8 min. 39,2 sec. ver voor Hedlund,
die 8 min 46 sec. noteerde. Lange
dijk bezette op dit nummer de zesde
plaats met 8 min. 51,4 sec
De bekende wielrenner Cor Wals
uit Tilburg, die gedurende den
oorlog bij de Waffen-SS. was, zal
Woensdag voor het bijzonder ge
rechtshof te 's-Hertogenbosch
recht staan.
