MILITAIRE MISSIE
Zondag SLECHT WEER?
De NEDERLANDSCHE
in BERLIJN
NEDERLAND ANTWOORDT
DE VER. STATEN
£>l£
FM R£"
wereld
Waarom werd vice-admiraal
Doorman ontslagen?
Regen en sneeuw hangen in de lucht
De in- en uitvoerbepalingen in
NedIndië
Sluikhandel en
verarming
De vermiste
Dakota gevonden
PAGINA 4
ZATERDAG 15 MAART 1947
DE MINISTER
ANTWOORDDE NIET
ELECTRIFICATIE DER
SPOORWEGEN
VOOR EIGEN RECHTER
GESPEELD
WEER EEN DEPRESSIE
IN AANTOCHT
2
Terwijl de door de regeering ingestelde commissie inzake de
gedragingen van de Nederlandsche militaire missie in
Duitschland haar onderzoek begonnen is, komt er ondanks het
stilzwijgen, dat op Buitenlandsche Zaken in acht wordt
genomen, steeds meer fraais los, dat deze zaak met den dag
■onwelriekender maakt. Het is in het kort samengevat een
samenstel van domheden na het heengaan van vice-admiraal
Doorman begaan, vergezeld van smokkelarij, zwarten handel
en corruptie, welke den naam van ons land bij de geallieerde
bezettingsautoriteiten in miscrediet hebben gebracht.
Er zijn over deze onverkwikke
lijke zaak door een tweetal Ka
merleden aan den minister van
Buitenlandsche Zaken vragen ge
steld. welke door den minister
feitelijk niet werden beantwoord.
Want op de vraag van den heer
Serrarens, waarom vice-admiraal
Doorman vervangen werd door dr.
Hüender, antwoordde de minister
om redenen van beleid" wat dui
delijk geen antwoord was en de
minister kón daarop ook geen ant
woord geven, omdat hij dan had
moeten zeggen, dat de vice-admi
raal Doorman door de verschillen
de departementen, die zelfstandi
ge ambtenaren wenschten te stu
ren, te lastig werd bevonden-
Misschien zelfs had hij dan moe
ten antwoorden dat men dr.
Huender op Buitenlandsche Zaken
wenschte te loozen en dat daarom
vice-admiraal Doorman, plaats
moest maken. En toch had deze
vice-admiraal als hoofd van de
Ned. militaire missie in Berlijn
kans gezien een allerprettigste ver
houding te scheppen met de Al-
lied Control Council, het huidige
machtsapparaat in Duitschland,
waardoor voor Nederland waarde
volle voordeelen konden worden
verkregen. De zaak was n.l. aldus,
dat de geallieerden die losloopen-
de Nederlanders, die zich met
zwarten handel en dergelijke prak
tijken bezig hielden onder verant
woordelijkheid wenschten te zien
van de Ned. militaire missie, wat
door de toenmalige regeering, on
danks de zeer acceptabele voor
stellen van Doorman, botweg werd
geweigerd- Ten slotte waren de
geallieerden het beu en zij zonden
op 15 Maart 1946 een brief aan de
regeering, waarin zij kortweg me
dedeelden. dat van nu af iedere
Nederlander onder het hoofd der
militaire missie zou staan en aan
haar verantwoordelijk zou zijn.
Het was ook al te dol dat er
b.v- in Duitschland een achthon
derd jongens en meisjes vertoef
den. die aan de censuur verbonden
waren, waarvan de militaire mis
sie niets wist-
Intusschen was deze maatregel
de toenmalige regeering zeer on
aangenaam en zij weet hem aan
vice-admiraal Doorman. Feit ech
ter was, dat ook de Russische ge
neraal Smirnov reeds tegen kolo
nel Van Rij had gezegd: deel uw
regeering mee, dat er van officieel
tontact geen sprake meer kan
3ijn, als aan dat wilde optreden
►an allerlei Nederlanders geen
einde wordt gemaakt.
Maar ondanks het feit, dat de
vice-admiraal Doorman kans had
gezien orde te scheppen en voor
een goede verstandhouding te zor
gen met de geallieerde autoritei
ten moest hij vervangen worden,
omdat er ambtenaren van ver
schillende departementen mee ge
moeid waren die men daar niet
onder het gezag van de missie ge
steld wenschte te zien.
Het ontslag
En zoo las deze vice-admiraal op
een goeden dag in een Nederland
sche krant, dat hij vervangen zou
worden door dr. Huender. Hij in
formeerde hierover bij Buiten
landsche Zaken, die dit stellig ont
kenden, dit zeer onkiesch noemde,
maar een maand later was deze
zeer bekwame man vervangen.
Daaraan was echter iets vooraf
gegaan. Er was een kapitein van
de 9 t. in Berlijn verschenen, die
opdrairtit had gekregen een rap
port samen te stellen over vice-
admiraal Doorman. In een ver
trouwelijk gesprek met twee leden
va de missie vertelde hij, dat hij
bij deze opdracht in Den Haag
sterk den indruk had gekregen,
dat men het op prijs zou stellen,
indien dij, rapport ongunstig zou
uitvallen.
Deze kapitein was een fatsoen
lijk man die toen hij den gang
van zaken daar in Berlijn had ge
zien een behoorlijk en objectief
rapport samenstelde en daarmee
naar Den Haag ging. Aldaar aan
gekomen vertelde hij van zijn er
varingen in Berlijn, waarop men
hem mededeelde, dat het wel bui
tengewoon te betreuren was, maar
er was niets meer aan te doen,
want bet ntslag van admiraal
Doorman was juist dien morgen
geteekend-
En in dien ontslagbrief stond,
dat hem bij K. B. ,,op zijn ver
zoek" ontslag was verleend. Vice-
admiraal Doorman verlangde, dat
de woorden ,,op zijn verzoek" zou
den komen te vervallen, maar
hieraan werd tot op heden geen
gehoor gegeven. En Doorman ging.
Dit besluit werd genomen door
eenige leden der regeering buiten
het voltallige kabinet om. En het
gevolg was, dat een Amerikaansch
kolonel nadien moest verklaren:
„The Dutch mission is the weakest
of all" en dat wij in korten tijd
ons gezag volkomen kwijt waren-
Zoo werd de man, die alleen
reeds de achting der geallieerden
genoot, omdat hij in 1944 uit S'a-
nislau vluchtte en in Januari door
de sneeuw naar Roemenië liep, die
orde had gesteld op de Nederland
sche belangen in Duitschland, een
onkreukbaar militair uit een der
eerste militaire families uit ons
land, men herinnere zich slechts
den „held van de Javazee" fijn
gemalen door een ambtelijken mo
len in Den Haag. Want vast staat
de verontwaardiging van de chefs
der geallieerde zones te Berlijn
over zijn ontslag; vast 9taat ook de
uitlating van zijn hoogsten ambte
lijken chef in Den Haag „niemand
weet een geldige reden aan te voe
ren, waarom Doorman onslagen
is".
Hoe na zijn heengaan in Berlijn
du zaken bij de Ned, militaire mis
sie zich ontwikkelen, zullen wij in
een volgende beschouwing nader
belichten.
Naar wij vernemen zullen de
electrische treinen op de lijn Den
HaagRotterdamUtrecht op 4
Mei gaan rijden.
Is op dien datum de lijn Utrecht
—Eindhoven de electrificatie niet
gereed, dan komen hier Diesel-
treinen. Morgen worden 30. Deen-
sche rijtuigen teruggebracht en
komen 20 Zweedsche er voor in
de plaats
Het Amstercamsche gerechtshof
behandelde de zaak tegen den 31.
jarigen Aimsterdalmschen schilder
C. R. van S., die op 8 November
veroordeeld werd tot een gevange.
nisstraf van vijf jaar met aftrek
van voorarrest
S. heeft op 1 Maart van het vo.
rig'jaar den ex-pol. delinqulit,
Hendrik Scheffer, doodgeschoten
na hem vooraf van zijn voornemen
iln kennis te hebben gesteld. Ver.
da oh te gaf als reden voor zijn
daad op. dat Scheffer schuld had
aan de wegvoering van zijn z'wa.
ger naar Duitschland, waar deze
later is omgekomen. Toen hij
Scheffer na de bevrijding op
straat zag loopen, heeft hij beslo.
ten hem uit den weg te ruimen.
De proc.-fiscaal vond de door de
rechtbank opgelegde straf z'cer
laag en vroeg bevestiging van 't
vonnis.
Na het overtrekken van de
actieve depressie begon gistermor
gen de luchtdruk snel te stijgen,
waarbij de wind omliep naar
Noord. In den loop van den dag
overstroomde de koude lucht nog
maals ons land, hetgeen vooral in
Zuid-Limburg vergezeld ging van
sneeuwbuien.
In den loop van den nacht klaar
de de hemel op en kon de tempe
ratuur nog enkele graden verder
dalen. Vliegveld Beek meldde met
7 graden de laagste temperatuur.
De stijging van den luchtdruk be
droeg in De Bilt in 24 uur tijds
34 millibar.
De nieuwe Oceaandepressie doet
inmiddels haar invloed reeds in
Ierland en Z-V/--Engeland gelden.
De barometers begonnen snel te
dalen, terwijl het er weer begon
te regenen en op sommige plaat
sen te sneeuwen. Ook in ons land
-waren de eerste teekenen van de
nieuwe depressie al waar te nemen
in den vorm van snel drijvende
wolken in de hoogere lagen. Ver
wacht kan worden, dat de kern
van de depressie wederom over
onze omgeving zal trekken, waar
door het weer morgen veel minder
gunstig zal zijn dan vandaag met
meer wind, veel bewolking en
tijdelijk neerslag.
De scheepvaart op het kanaal
door Zuid-Beveland de belang
rijke verbinding tusschen Antwer
pen en Rotterdam, is Donderdag
weer hervat.
WONINGTOESTANDEN IN ROME. In een van de drukke centrale
straten van de eeuwige stad, vlak bij het ministerie van financiën,
is een ambtenaar van dat ministerie, wiens huis verwoest is, met
vrouw en drie kinderen in een eigen gebouwde barak gaan wonen.
Zonder het minste bezwaar blijkbaar.
Van bevoegde zijde wordt gemeld, dat het antwoord van de
Nederlandsche regeering op de mondelinge en schriftelijke
vertoogen, die door de Amerikaansche regeering op 5 en 10
Maart j.l. tot het ministerie van buitenlandsche zaken werden
gericht tegen de in- en uitvoerregelingen, die op 28 Januari
j.l. door de Nederlandsch-Indische autoriteiten werden af
gekondigd, en het aanhouden van het Amerikaansche koop
vaardijschip „Martin Behrman" aan den Amerikaanschen
zaakgelastigde te 's Gravenhage overhandigd werd. Het
antwoord van de Nederlandsche regeering beperkt zich in
afwachting van volledige gegevens over de „Martin Behrman"
tot een uiteenzetting over de uitgevaardigde in- en uitvoer
bepalingen.
verschillig van welke nationaliteit,
is steeds een fundamenteel begin
sel geweest van de Nederlandsch-
Indische wetgeving.
3. De Ned, regeering is er zich
van bewust, dat de Ver. Staten
bereid zijn een groot deel van de
lasten te dragen ter leniging van
he,t wereldvoedseltekort, hetgeen
een zoo ruim mogelijken uitvoer
wenschelijk maakt. De Ned. regee
ring meent anderzijds echter de
aandacht te moeten vestigen op de
ernstige verarming van de Neder
landsch-Indische gemeenschap
tengevolge van oorlog, Japansche
bezetting en de plunderingen na
de Japansche overgave. Deze ver
arming zou nog verergeren, indien
het voortduren van dezen sluik
handel wordt toegestaan. Immers,
doordat deze onwettig verkregen
ondernemingsproducten kunnen
worden aangeboden niet belast
met productiekosten, worden deze
goederen ver beneden den wereld
kostprijs ten verkoop aangeboden.
Hierdoor wordt het economische
leven ernstig aangetast.
4. Anderzijds worden onbruik
bare voorwerpen van slechte kwa
liteit, waaraan bovendien geen
werkelijke behoefte bestaat inge
voerd. De verarming, die hierdoor
Naar wij vernemen, is het ant
woord op het volgende gebaseerd:
1. De verwarde situatie in Ne-
derlandsch-Indië na de Japansche
capitulatie heeft op den economi-
schen toestand aldaar een zeer
ernstigen terugslag gehad. Dien
tengevolge was het onmogelijk
controle uit te oefenen over den
buitenlandschen handel, zooals die
door de Crisisuitvoerordonnantie
van 1939, de deviezenregelingen
van 1940 enz, was geregeld.
2. Door de bestaande moeilijk
heden waren de rechtmatige
eigenaren niet in staat hun rechten
over het grootste deel van de on
dernemingsproducten van Java en
Sumatra uit te oefenen, terwijl on
bevoegden bezit namen van deze
producten en deze op onwettige
wijze trachten uit te voeren. De
in- en uitvoerregelingen van de
Nederlandsch-Indische regeering
van 28 Januari 1947 zijn gericht
tegen dezen sluikhandel in gesto
len goederen. Bescherming van
den particulieren eigendom, on-
Weerverwachting medegedeeld 3
door het K. N. M. I. te De Bilt
geldig tot Zondagavond:
Verder toenemende bewolking 1
met tijdelijk sneeuw of regen; 3
aanwakkerende wind, aanvan.
kelijk tussahen Oost en Zuid; jj
morgen tegen den avond weer
j draaiende naar Noordelijke rich-
tingen, temperatuur om het
vriespunt tot lichten dooi-
J 11 Maart; zon op 6.55 uur,
onder 18.44 uur; maan op 4.27
uur, onder 11.32 uur. i
j 17 Maart; zon op 6.52 uur, on.
der 18-46 uur; maan op 5.12 uur,
onder 12.30 uur.
Gistermiddag werden met het
vliegtuig Gelderland twee vluch
ten met passagiers, post en levens
middelen van Leeuwarden naar
Schiermonnikoog gemaakt. Bij
aankomst werd door den burge
meester een oorkonde voor be
wezen diensten aangeboden, als
mede een groote koek.
ontstaat, is van des te meer be-
lai.j in een tijd, waarin buiten
landsche deviezen volstrekt nood
zakelijk zijn voor het herstel en
den wederopbouw van het land,
waarvoor de Nederlandsch-Indi
sche regeering de verantwoorde
lijkheid draagt. Deze verantwoor
delijkheid kan niet worden gedra
gen door de nieuwe staatkundige
organisaties, wier gezag is beperkt
tot bepaalde deelen van Indonesië.
5- De onwettige uitvoerhan
del verergert de voedsel-
schaarschte in Nederlandsch-Indië.
daar bepaalde producten, waarvan
in h.et geheel van Indonesië tekort
bestaat, zooals suiker en palmolie,
worden uitgevoerd.
6. De Nederlandsch-Indische
regeering is ervoor verantwoorde
lijk, dat internationaal gecontro
leerde goederen worden geëxpor
teerd in overeenstemming met de
internationaal overeengekomen
toewijzingen.
7. Uitgezonderd militaire goe
deren en semi-militaire goederen,
waarvan de invoer aan beperkin
gen onderhevig is. is alle invoer
toegestaan. De Nederlandsch-Indi
sche statistieken van voor den oor
log toonen aan dat het grootste
gedeelte van den invoer van pro
ductie- en consumptie-goederen
bestond uit garens, comestibles,
aardewerk en porcelein, glas en
glaswerk, papier, hout, kurk,
plantaardige verfstoffen meubi
lair, enz. enz, die nog steeds vrij
mogen worden ingevoerd.
Samengevat blijkt derhalve, dat
ingevolge de in- en uitvoer- en
scheepvaartregelingen van 28 Ja
nuari 1947:
a- voor allen uitvoer uit het
Nederlandsch-Indische douanege
bied, dat de jure en de facto staat
onder het gezag van de Neder
landsch-Indische regeering, een
vergunning van de directie van
economische zaken is vereischt;
b. alle uitvoer van bevolkings
producten uit het Nederlandsch-
Indische douanegebied, dat de jure
doch niet de facto ónder het gezag
staat van de Ned.-Indische regee
ring, is toegestaan;
c. alleen de invoer van militai
re en semi-militaire goederen is
verboden, waarbij de reeds be
staande wettelijke beperkingen
van kracht blijven.
Van officieele republikeinsche
zijde wordt ivemomen, dat de
vermiste Dakota in de omgeving
van Tjiandoer op republikeinrdi
gebied gevonden is. Nadere gege
vens ontbreken nog. Op aanwijzing
van eten republikeinsdhen minister
van defensie, mr. Aimir Sjarifoedr
din, is een hulpactie ingezet.
KATH. FILMACTIE
Pater Hentzen aangewezen
voor het Bisdom Haarlem
In een door het Diocesaan Co.
mite van de Katholieke Filmactie
in het bisdom Haarlem gehouden
vergadering is een definitief be
stuur gekozen, dat zal bestaan
uit de heeren A. J. Rozemeijer
uit Rotterdam, voorzitter; C, A.
Boyer uit Amsterdam, secretary
en G. P. v. d. Valk uit Poeldijk,
penningmeester.
De voorzitter kon de verheifc
gende mededeeling doen, dat cfe
gevolgen van het filmcongres,
dat op 13 Februari j.l. in Anji
sterdam werd gehouden, reeds
merkbaar zijn. Door Z. H. E.
Mgr. J. P. Huibers is thans pater
J. J. C. Hentzen, oud-pastoor van
de Pascaliskerk te 's-Gravenhage
tot geestelijk adviseur van dé
K. F. A. in het bisdom Haarlem
benoemd. Pater Hentzen is voor
dit werk geheel vrijgemaakt.
Vervolgens deelde de voorzit
ter mede, dat de plannen van het
oprichten van een film-instituut,
zooals op het congres werd voor*
gesteld, reeds in een vergevor
derd stadium zijn. Hij verzocht
de vergadering den heer J. P.
Gribling uit Delft speciaal t<>
belasten met het verder uitwer
ken van de plannen. De heer
Gribling werd daarop benoemd
tot toegevoegd adviseur van het
dagelijksch bestuur van het Dio
cesaan Comité.
In verband met de ziekte van
den heer Boyer moet alle corres
pondentie voor het Diocesaan Co
mité voorloopig worden gericht
aan den heer A. J. Rozemeijer,
Larixlaan 163, Rotterdam-N. CoP
respondentie betreffende het op
te richten Filminstituut kan men
zenden aan den heer J. P. Grib
ling, Oude Delft 164, Delft.
Professor Wetallus, de wereld,
beroemde paedagloog en socioloog
uit Emmer-Oompascuulm, dat we.
reldberoemd is door ,de mogelijk,
heid om er industrieën te vestigen
beeft een plan. Hij wil den leer.
plidhtigen leeftijd verhoog en tot
30 'jaar.
„Maar hoe moet dat dan met het
huidige tekort aan arbeidskracht
ten?" hebben nurksdhe critici hem
gevraagd.
„Precies", antwoordde professor
Wetallus. „Als honderdduizenden
werklieden den states van schoot,
kinderen hebben, zullen ze onder
worpen zijn aan de schooldiscipli
ne. Dat beteekent, dat de onder,
wijzers, die goedbetaalde rijks*
ambtenaren zijn geworden, de be„
toegdheid zullen hebben leiding
te geven aan den arbeid van hun.
leerlingen op de wijze, zooa'dB dja
regeering dat wenscht. Binnen
korten tijd zou dan de heele natqï
één groote, gelukkige, hardwer
kende school worden-"
