In de economische branding
Ons dagelijksch voedsel
ïïasiiïSSïF'ï®
„Gebrek aan medewerking"
Kende piloot Dakota niet
voldoende
Snapshots
van een visitatie-reis
Productie, loonstop en zuinigheid
Hoek van Holland
VERDIENT DEVIEZEN
Merkwaardige ontslagneming
Gruene maakte zich zenuwachtig
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
De basis van het
geluk
Tulp van duizend
gulden
Hoe het staat met
graanleveringen
De veesmokkel
degens teveel aan
ambtenaren
Kruisheeren temidden van het
Amerikanisme
5S ste JAARGANG
DINSDAG 29 ARPRIL 1947
Dr. Kortenhorst gaf zijn
inzichten
De filmster tusschen haar
tulpen
per SSfpKSfc een °stoSde
in den grond, dat H v stokje
TOCH ZEGT MARSHALL
NOG HOOP TE HEBBEN
TRANSITKAMP IN
:UXHAVEN OPGEHEVEN
PRINS BERNHARD
TERUGGEKEERD
134 gearresteerden
OORZAAK DER RAMP
OP SCHIPHOL
OVERSCHAKELING
DEVIEZENSMOKKE-
LAARS GEARRESTEERD
ZES JOEGOSLAYEN
UITGELEVERD
SPOORWEGEN OP NAT.
FEESTDAG
Prinses JULIANA
verjaart
NOG GEEN SPOOR VAN
BORMANN
PROCES TEGEN BATA
VACANTIE IN HET
BOUWBEDRIJF
DUITSCHE ARTSEN
SABOTEEREN
CH BIN UNSCHULDIG.
Secretaris van de Sipo
protesteert
»o-
>"0]
DE KANTOREN van de Redactie en de Admte
nistratie van de „Nieuwe Schiedamsche Courant"
zijn gevestigd te Rotterdam, Kortenaerstraat 1,
TeL 25270; te Schiedam, Broersvest 8, Tel. 68804.
De abonnementsprijs bedraagt 3,25 per kwar
taal, 1,10 per maand, 0,26 per week.
Directeur: J. KUIJPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. fr* WITLOX.
Algemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededeelingen op redactioneele
kolombreedte 30 ets. per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerden prijs cp
aanvrage bij de Administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1,—. Ieder
woord meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uit
sluitend bjj vooruitbetaling.
Van het departement 's-Graven-
hage van de Maatschappij voor
Handel en Nijverheid heeft dr. L.
G. Kortenhorst gistermiddag ge
sproken over de economische po
sitie van Nederland.
De hoop, dat wij *a den 00rl°2
ons lot in eigen handen zouden
kunnen nemen, aldus r Korten
horst, is niet verwezenlijkt en we
hebben nu het onaangenaam ge
voel van anderen afhankelijk te
zijn. Meer dan ooit zijn We ver
zeild geraakt in de totaliteit van
twee groote wereldmachten. Van
den uitslag van den strijd tusschen
die twee zal ons geluk of ongeluk
afhangen.
?COT10mlscheaspecten van
Nederland worden beïnvloed
door een viertal internationale ver
schijnselen. Vooreerst het wereld
tekort aan consumptie- en kapi
taalgoederen. vervolgens de sterK
geaccumuleerde individueele
koopkracht, welke stijgende prij
zen en inflatie te voorschiln
bracht, dan de sterk toegenomen
staatsschulden, gepaard aan de-
viezenschaarschte en ten slotte het
politieke element, dat zich uit in
een domineerende economische po
sitie van de Vereenigde Staten en
een uitbreiding van de invloeds
sfeer van Sow jet-Rusland.
Tengevolge van de mislukking
van de Moskou-conferentie is geen
regeling tot stand gekomen voor
Duitschland, dat vroeger econo
misch ons achterland was. De poli
tieke oriënteering naar links doet
een streven naar nationalisatie ko
men. Blijkens het congres van de
P.v.d.A, streeft men daar niet
slechts naar nationalisatie van de
Ned. Bank en van de mijnen, maar
ook van de heele industrie. Doch
de partner van die partij in de re
geering staat diametraal tegenover
dit laatste. Wij moeten een be
drijfsvorm kiezen, waarin onze
groote crediteur, Amerika, ver
trouwen stelt en dat is niet net
genationaliseerde bedrijf.
Door de
der Aziatischi
Nedi
verdere emancipatie
e volken zijn Enge
land en Nederland van crediteu
ren staten debiteurenstaten gewor
den.
De Zuid-Amerikaansche landen
hebben zich zeer sterk geïndustria
liseerd en in Japan zal de industri
alisatie volgens Amerikaansch
systeem voortgang hebben. Daar
door worden de exportkansen
Tn een kas van een bollenkwee-
*er te Hillegom heeft gisteren de
Amerikaansche filmster Rita
aa1T^frth. haar naam gegeven
een eronItleuwgekweekte tulp. Bij
versierd was. De r!L «ar naaI?
tulp", die tot duSvS a„Hayworth
nummer droeg was „gedoopt"
bracht da TL".
Vervolgens
de Ameri
kaansche in het tehuis voor
illegalen „Kareol" te Aerdenhoït
een bezoek aan dt patiënten.
voor andere landen verminderd.
In Nederland ziet men een cu
mulatie van al hmeilijkheden,
waarmee de wereld te worstelen
heeft.
De prijs- en loonpolitiek van de
Nederlandsche regeering is ge
richt op een te verwachten prijs
daling m Amerika. Om daaraan
s ra^fA hoofd te kunnen bieden
AÜ Prijzen en loonen zeer
A?d+ en gehouden. Verder
nafaad 6611 stren§e controle uitge-
oeiena op de lnvesteeringen, om-
arbeidskrachten en kapitaal
mei toereikend zijn voor uitbrei
ding van het productie-apparaat.
Jj-en gevolg van den loonstop is, dat
de arbeidsproductiviteit niet kan
worden opgevoerd. In de steenin
dustrie wordt Zaterdags niet ge
werkt, omdat Vrijdags het loonpla-
fond reeds is bereikt. In de me
taalindustrie heeft een doorbre
king van het loonplafond plaats
gehad, omdat een grootere pro
ductiviteit noodzakelijk was. Dit
zijn allemaal paradoxale na-oor
logsverschijnselen, evenals het feit,
dat we goederen uitvoeren, die
we zelf hard noodig hebben.
De belangstelling van Amerika
voor ons Indië wordt op de eer
ste plaats ingegeven door de vei
ligheidspolitiek van Amerika niet
alleen strategisch, maar ook eco
nomisch.
Voor den wederopbouw van In
dië is de hulp van Amerika noo
dig, maar voorloopig moet de
zaak uitsluitend gefinancierd wor
den door de goodwill van het Moe
derland. Indië zal geen groote
leeningen kunnen sluiten, of Ne
derland zal garantie moeten ge
ven. Blijkens de financieele nota
van minister Lieftinck zal Neder
land moeten leenen voor Indië
Nederland staat voor grooter moei
lijkheden dan welk land ook. Dat
wij toch moed en vertrouwen heb
ben stemt tot trots.
Lichtpunten
Ofschoon de economische posi
tie van Nederland nog zeer labiel
is, zijn er toch enkele lichtpunten
aan te wijzen. Onze kolenpositie
is aanmerkelijk verbeterd, het ver
keer is op behoorlijke wijze her
steld en de arbeidsbezetting is
ruim verdubbeld.
De moeilijkheden welke een her
stel van het economisch leven in
Nederland in den weg staan zijn
o.a. het economisch vacuum in
Duitschland. het derven van in
komsten uit den transito- en drie-
hoekshandel en onze monetaire
positie, welke blijkt uit de gewel
dige begrootingstekorten.
Er zijn verschillende methoden
denkbaar om uit de impasse te ge
raken, waarvan spr. noemde:
Xe. door eigen productie een
surplus te kweeken, waaruit im
porten voor het heele Koninkrijk
kunnen worden gefinancierd;
2e, door diensten, die wij an
deren kunnen bewijzen, maar op
het oogenblik is onze handelsvloot
nauwelijks voldoende om de eigen
importen te vervoeren;
3. leenen op onderpand:
4e. het buitenlandsch dollarbe-
zit liquideeren. dat naar schat
ting nog 600 millloen bedraagt.
Niet alleen in Amerika, doch
ook in Indië hebben wij nog be
langrijke investeeringen, welke
laatste echter nog geblokkeerd
zijn.
Bij de bespraking van de han-
delsaccoorden, welke we met een
14-ial landen hebben gesloten,
merkte spr. op, dat we de Bel
gen niet dankbaar genoeg kun
nen zijn voor de royale wijze,
waarop zij ons economisch heb
ben gesteund en voor het vlotte
verleenen van credieten.
Zuinigheid en efficiency
We zullen de uiterste zuinigheid
en de grootste efficiency moeten
toepassen om staande te blijven,
Indië kost ons op het oogenblik
naar schatting 100 millloen per
maand, hetgeen meer dan een mil
liard per jaar beteekent. Hoe zal
dat alles betaald moeten worden?
Door goederengaranties, buiten-
landsche investeeringen, over
dracht van Nederlandsch bezit 1»
andere landen, concessies, enz. De
mogelijkheden daartoe zijn in In
dië ruimer aanwezig dan in Ne
derland.
Als eenig lichtpunt in alle
duisternis om ons heen ziet spr.
het gelukkig initiatief van de
Belgische, Luxemburgsche en Ne
derlandsche regeeringen om te ko
men tot een economisch samen
gaan. Het ingediende wetsontwerp
betreffende een economischs
overeenkomst met België en
Luxemburg js nog maar een eerste
s den goeden weg. Na het
gelijkmaken van de douanerech
ten zal men moeten komen tot
oen gelijk maken van de belas
tingwetgeving en van de prijzen
politiek en misschien zal men oo«
moeten komen tot een gemeen
schappelijk parlement voor econo
mische aangelegenheiden.
Aan het slot van zijn rede kwam
dr. Kortenhorst tot de conclusie,
dat de economische aspecten van
Nederland niet rooskleurig zijn,
maar het geluk van ons volk
hangt niet alleen daarvan af, doch
ook van ideëele waarden, die wij
zelf in handen hebben.
Deskundigen op agrarisch gebied
hebben berekend dat het Ameri
kaansche departement van Land
bouw zijn voorraden graan en meel
t ns vrijwei heeft uitgeput en niet
in staat is nieuwe voorraden aan
te Koopen Voor den nieuwen oogst,
als gevolg van Truman's politiek
tot prijsverlaging. De aanvullende
toewijzingen van 36.000 ton meel
aan Frankrijk en 9000 ton aan Ier
land zullen wel de laatste kunnen
zijn voor de nieuwe oogst beschik
baar komt.
De nieuwe wmteroogst, geschat
op ongeveer 937.047.000 schepels,
zal de markt eind Juni beginnen
te bereiken. In Mei. Juni en Juli
zullen de Europeesche landen ge
duld en sterkte" noodig
hebben,
totdat de voorraden "van den
nieuwen oogst beginnen te vloeien,
zoo verklaarde Dennis Fitzgerald,
secr generaal van den Internatio
nalen Nóód Voedselraad.
Fitzgerald was echter van meen
ing, dat Argentinië in de maanden
Mei, Juni en Juli ongeveer 900.000
ton zal kunnen uitvoeren, indien
dit land daar werkelijk de moeite
toe doet, aldus meldt U. P.
In Januari en Februari '47 toon
den granen, fruit, suiker en eet
bare vetten de grootste toeneming
by den Amerikaanschen export
tA ■voedingsmiddelen, vergeleken
™®t de overenkomstige maanden
van 1946, aldus heeft het Ameri-
xaansche departement van handel
medegedeeld,
A1* GX?orten van voedings
middelen werden gehandhaafd op
totalp°0ge P,ei! vaa 1®46' met een
verA,jyaard* Tan J 398.000.000
ovefeenv11 440 000 000 de
het vorn£°£arlge maanden van
450dl^pe ver4schcpmgenbalv7n ge
pelde njst stegen met 43.2 pet li
droogde boonen met 112.4 pet' ge
droogde elera v met124 A fP mais
((hoofdzakelijk naar Italië en
Duitschland) met 2.273 pet.
De totale Amerikaansche voed-
selimporten in deze Periode ste
gen met 42.1 pet., waarbij vooral
de importen van koffie, rietsuiker
en cacao-boonen toenamen.
Tke Evening Standaard deelt
mede dat Rusland dit 3aar e€n
In zijn hedennacht gehouden
radiorede heeft Marshall, ue
Amerikaansche minister van
buitenlandsche zaken, medege
deeld, dat in Moskou geen over
eenstemming is bereikt, daar de
Sovjet-Unie vasthield aan haar
voorstel om in Duitschland een
gecentraliseerde regeering te
vormen, terwijl eveneens de
kwestie der herstelbetalingen
een struikelblok vormde.
Marshall verweet de Sovjet-Unie
gebrek aan medewerking. „Onze
regeering", aldus de minister: „is
een voorstandster van vrijheid en
voorlichting. In Moskou doet de
propaganda een beroep op den
hartstocht
en het vooroordeel heeft
de „i f "ei vooroort
r>nd kerstand"en0men Vfm
asnMaKhal1Ze+i!5ïnbere inleiding,
gezond verstand'
nks deze
was Marshall toeh
dat er grootere vA an meening,
gemaakt dan men beseffV^
seerde deze meening or,w rt'
dat te Moskou de kritieke geschil
punten der verschillende regeerin
gen onomwonden uiteengezet zün
zoodat deze bij een volgende be
spreking zonder meer ter hand
kunen worden genomen.
Stalin had hem verzekerd, dat
in een volgende bijeenkomst der
Groote Vier over een aantal onder
werpen overeenstemming kon
worden bereikt. Marshall onder
schreef deze meening, doch voegde
er aan toe: „Maar dan zal toch
de Sovjet-Unie grootere medewer
king moeten verleenen"»
overvloedigen tarweoogst verwacht
Het blad verklaart, clat dit naar
men het had verzekerd, een van
de voornaamste redenen was waar
om Engeland geweigerd had de
internationale tarwe-overeenkomst
te teekenen waarbij de tarweprijizen
voor de eerste vijf jaar zouden
worden vastgesteld Nu Rusland
weer zal gaan exporteeren ver
wacht men in Engeland, dat de
prijzen zullen daler..
De Engelsche minister van voed
sel werd voorgelicht door Bevin,
nadat deze met Stalin had gespro
ken, Stalin aldus de Standard,
vroeg Bevin of Engeland van Rus
land tarwe zou koopen ingeval
Rusland dit jaar een surplus had.
Bevin antwoordde hierop dat En
geland zich geluikkig ziou prijzen
als het dit kon doen, aldus meldt
U.P.
Door het K.NM.I.
worden voor de
waarnemingen de
nieuwste instrumen
ten gebruikt. Een
ballon wordt opge
pompt, die met een
parachute, waaraan
een zendertje, dat
tijdens de vaart ge
gevens uitzendt over
temperatuurvoch
tigheid en lucht
druk, de lucht in
gaat, Op ca. 18 km.
springt de ballon en
valt de parachute.
Voor het terugbren
gen van de ballon
wordt 15 belooning
gegeven.
Dezer dagen hebben de En
gelsche instanties een beslis
sing genomen welke in Neder
land met vreugde zal worden
begroet. De strijd, of het tran
sitkamp der Engelsche bezet
tingstroepen in Cuxhafen, dan
wel in Hoek van Holland zal
blijven gevestigd, is thans in
het voordeel van Hoek van Hol
land beslist. Met ingang van 1
Juni a.s. zal alle verkeer van
militairen en burgers voor de
Engelsche sector van Duitsch
land over den Hoek worden ver
legd.
Wanneer men weet, dat daar
alleen reeds 1.250.000 personen
zijn genoteerd, doet deze unieke
positie het beste verwachten.
Deze beslissing is genomen na
een jaar strijd tusschen het Brit-
sche ministerie van oorlog en het
Britsche leger in de Rijnstreek,
waarbij het ministerie van oor
logstransport als geinteresseerd
toeschouwer heeft toegekeken.
Het ministerie van oorlog heeft
deze kwestie bekeken van het
financieel standpunt en na de op
heffing van de kampen in Ca
lais en Ostende, wilde men ook
dat ift Hoek van Holland ophef
fen, daar in Cuxhafen betaald
kan worden met goedkoope mar
ken.
Het Britsche leger stond daar
entegen op het standpunt „time is
money" en liet zwaar wegen, dat
de reis via Cuxhafen 24 uur
duurt tegen 9 uur over Hoek van
Holland. Daar is thans bij ge
komen. dat de „Mullberry" in
Huil gebruikt voor de verlofboo
ten niet berekend blijkt te zijn
Na een verblijf te Zermatt van
meer dan een maand zijn Prins
Bernhard en de prinsesjes Beatrix
en Irene gisterenavond om vijf
minuten over half zeven op paleis
Soestdijk teruggekeerd. De reis
naar Nederland werd gemaakt
met hetzelfde vliegtuig, dat hen
naar Zwitserland had gebracht
en werd bestuurd door den piloot
Sonderman. De verzorgster van de
prinsesjes mevr. Penning en zus
ter Huidekooper hebben de terug
reis medegemaakt.
Op het oogenblik zijn 134 vee
smokkelaars in arrest. In het
totaal zijn er ongeveer 190 aange
houden, doch circa 50 zijn er weer
op vrije voeten gesteld.
De politie is momenteel wel te
vreden over den gang van zaken,
daar er kennelijk angst onder dé
vee smokkelaars heerscht. Tee
kenend daarvoor is, dat thans wel
100 gulden aan de zgn. geleiders
wordt geboden om een koe over
de grens te brengen. Het aantal
koeien, dat evenwel over de grens
gaat, is niet meer van groote be-
teekenis, hetgeen intusschen niet
wil zeggen, dat de aandacht van
justitie en politie verslapt.
Onder de gearresteerden be
vindt zich ook een groote geld
schieter uit Rotterdam. Deze
werkte als man achter de scher
men en fourneerde het geld om
koeien op te koopen.
op een lankdurig gebruik. Boven
dien kan de gedachte verhuizing
van het Britsche hoofdkwartier
naar Hamburg slechts op beschei
den schaal ten uitvoer worden
gelegd, terwijl tenslotte de op de
Cuxhafen-route gebruikte sche
pen van Amerika zijn en moeten
worden teruggegeven.
De thans genomen beslissing
is van vrij veel belang voor on
ze deviezenpositie. De Engel-
schen betalen kadehuur .terrei
nen en spoorvervoer nl. in
Ponden, zoodat dit kamp een
bron van veel voordeel kan zijn.
De bootdiensten van de lijnen
Hoek van Holland-Harwich en
de „Zeeland" zullen een dubbe
le frequentie krijgen en de
schepen van deze lijnen zullen
begin Juli tweemaal per etmaal
den overtocht gaan maken.
Voorts zullen per 24 uur 2 En
gelsche troepenschepen wor
den ingelegd.
De raad voor de luchtvaart
heeft gisteren een openbaar onder
zoek gehouden naar de oorzaken
van de ramp, op 14 November 1946
aan de Dakota PHTDW overko
men op het vliegveld Schiphol,
waarbij alle inzittenden, n.l. 26
personen, den dood vonden. Zooals
men zich herinnert, werd het
vliegtuig bestuurd door den En-
gelschen K.L.M.-vlieger Moreton.
De getuige-deskundige dr. R. v.
Dam, patholoog-anatoom, conclu
deerde tot een explosie op grond,
dat van verscheidene slachtoffers
lichaamsdeèlen waren afgerukt,
in de kleeren metaaldeeltjes wer
den gevonden en de lichamen klei
ne wondjes vertoonden, waar
schijnlijk veroorzaakt door scherf
jes.
De heer Bonne, commies bij den
rijksluchtvaartdienst, had de lei
ding bij de landingen. Zoolang het
ongelukkige vliegtuig radiover
binding had met Schiphol is er
hoegenaamd niets doorgekomen,
waaruit zou hebben kunnen blij
ken, dat er iets niet in orde was.
Het weer was aan 'f verslechteren.
Vlak vóór de landing zag deze ge
tuige, dat de piloot niet den juis-
ten koers kon vinden om te lan
den. Getuige beschouwt dit als een
gebrek aan kennis van de lan
dingsprocedure.
Getuige J. J. Bouckaert, boord
werktuigkundige bij de K. L. M.
had dienzelfden dag met piloot
Moreton gevlogen van Malmoe
naar Amsterdam. Bij de landing
gaf de piloot order tot het uit
zetten der landingskleppen, het
geen getuige weigerde te doen,
omdat hij dat veel te gevaarlijk
vond bij de geringe snelheid. Nog
maals kwam de order maar weer
weigerde getuige. Hij heeft van
deze dienstweigering gerappor
teerd. Deze zaak heeft na een in
gesteld onderzoek echter geen ver
dere gevolgen gehad.
De voorzitter las nog een in het
dossier voorkomend stuk voor,
waaruit blijkt, dat gezagvoerder
Moreton van 1936 tot 1946 in dienst
is geweest van de Engelsche mili-
Ha doet wel vreemd aan wat
het „Friesch Dagblad" weet mee
te deelen omtrent de ontslagne
ming van ir. H. J. Witteveen,
hoofd van den Landbouwvoorlich-
tingsdienst Friesche Wouden. Vol
gens genoemd orgaan is „Den
Haag bezig hem het werk onmo
gelijk te maken". Niet, doordat hij
wegens de hoogst noodzakelijke
bezuiniging van zijn personeel
wordt beroofd. Maar omdat men
hem er nog een aantal menschen
bij wil geven!
„Tot nu toe werkt hij met 15
assistenten. Maar de heele zaak
moet worden gereorganiseerd. Er
komen vijf specialisten bij, nl. een
deskundige voor werktuigen, voor
plantenziekten, bodem en bemes
ting, grasland, en economische
vraagstukken. Dan komen er twee
hoofdassistenten, één hoofdassis
tent eerste klasse en daar nog
weer bovenop op den duur een
ingenieur, die het hoofd van dienst
kan vervangen".
De heer Witteveen, vindt dezen
overvloed van ambtenaren, netjes
in een hiërarchie ingebouwd „een
gevaarlijke luxe". De een loopt
den ander voor de voeten; de men
schen, die tot nu toe het werk met
groote ambitie hebben gedaan,
worden van hun verantwoordelijk
heid beroofd door de veelheid van
chefs.
Maar dit is niet het eenige. wat
den heer Witteveen bezwaart.
Want niet alléén in zijn eigen
ressort wordt de door Den Haag
geprojecteerde piramide opge
bouwd, ook naar boven wordt alles
gecentraliseerd. De landbouwcon-
sulenten worden practisch tot as-
Rotterdam was het Hoog-
Ondanks zijn kort verblijf in
waardigst Heer Mgr. Dr. W. van
Hees O.S.C. toch onmiddellijk
bereid ons een interview toe te
staan over zijn ervaringen bij zijn
visitatie-reis in de V. S., waar
van hij Zondag met de „Veendam", zooals gisteren
is teruggekeerd.
Drang naar prestatie
en toch veel eenvoud
gemeld,
Prachtige indrukken over ons
Kruisheerenwerk, maar ook over
het land in het algemeen deed ik
op, aldus ving mgr. v. Hees het
gesprek aan. „Ik had gaarne nog
langer daar vertoefd. Als Neder
lander moet men zich echter wel
even overschakelen. Geestelijk en
materieel werken de Amerikanen
met heel andere proporties.
Toch vond ik op den bodem van
het leven in het algemeen veel
eenvoud, weinig achterdocht en
veel naastenliefde. Wat wij hier
wel „burenhulp" noemen, kan men
daar op verscheidene en heerlijke
wijzen terugvinden.
Opvallend is ook de stuwing tot
APV°e,ding van het volk. Er
£°™en dansen geboden. Soldaten
urzen bekomen tn
We zelfs gehuwde ex-
so ers °-a_ aan de universiteit
van South-Bend. De drang naar
prestatie in een- of andere richting
valt herhaaldelijk als karakteris
tiek waar te nemen.
Op een vergadering van 500
Knights of Columbus kreeg ik nog
gelegenheid tot een zeer geappre
cieerd dankwoord namens Neder
land voor hun actie tot onze be
vrijding.
Temidden van dit werk van
geestelijk en materieel grootsche
allure hoe krachtig is bijv. de
organisatie der Kerk in de V.S.
niet aangepakt werken onze
Kruisheeren. Missiewerk in den
eigenlijken zin doen zij niet. Men
kan toch moeilijk volhouden, dat
bijv. New York met zijn bijna 400
kerken missiegebied is.
In 1923 vertrokken de eerste
Kruisheeren naar de Middel West
naar Onemia in den staat Minne
sota. Mijn ordebroeders besturen
daar een vrij seminarie met thans
125 leerlingen en parochiewerk in
een tiental kerken in den om
trek. De enorme afstanden wor
den per auto afgelegd. Aanvanke
lijk moesten de paters uren en
uren loopen. Eerbiedige herinne
ringen bewaart de bevolking aan
wijlen den Kruisheer IJzerman.
Bij diens dood moest het stoffelijk
overschot secuur worden bewaard.
Men wilde een reliquie.
In Fort Wayne, een stad van
120.000 inwoners in Indiana heb
ben de Kruisheeren de opleiding
in handen van het bisschoppelijk
seminarie, benevens het retraite-
werk. Dringend is daar uitbreiding
noodig. De plannen zijn grootscn,
doch evenals in Europa en ons
land, kennen ook de V.S. weder-
opbouwmoeilijkheden door de
duurte en schaarschte aan mate
riaal. Een merkwaardig feit is
nog, dat vlak bij Fort Wayne een
vliegveld lag, vanwaar de machi
nes ineens naar Europa overvlo
gen.
Een derde belangrijke post be
zocht ik te Hastings in Nebraska,
waar de Kruisheeren hun eigen
noviciaat en groot-seminarie be
zitten. Van hier uit zenden we de
jonge paters naar Rome en de
universiteit Notre Dame te South
Bend en die van Washington om
graden te halen.
Dan komen weer herinneringen
aan de geweldige activiteit, aan
het aantal noodige priesters, aan
de prachtige en krachtige katho
lieke periodieken. Werk, werk in
overvloed.
Vermeldenswaardig is nog, dat
tijdens de bezetting ha 1940 Ame
rika de banden tusschen de Kruis
heerenstichtingen van Brazilië,
Congo en Indië onderhield.
Wat de visitatie door het Hoog
waardigst heer mgr. Dr. v. Hees
aan die landen betreft, daarom
trent bestaat alleen de mogelijk
heid, dat hij, gelijk reeds werd be
richt, in het najaar Brazilië gaat
bezoeken.
En na die mededeeling moest
onze poging tot enkele „Snaps
hots" van een visitatiereis worden
beëindigd.
sisten ten gemaakt, die papiertjes
moeten invullen voor Den Haag.
De landbouwvoorlichting laat men
stikken in de bureaucratie. En de
kosten schijnen geen rol te spelen."
Men vraagt zich, van een en
ander kennis nemende, toch af
hoe dit alles is te rijmen met de
noodkreten door minister Lief
tinck geslaakt. Als het dagblad
van senator Algra hier de objec
tiviteit betracht wat ten aan
zien van de gesignaleerde feiten
zeker niet te bewijfelen valt is
er in deze aangelegenheid al heel
weinig van een streven naar de
zoo noodzakelijke bezuiniging te
bespeuren.
Thans zitten er drie Belgen in
het huis van bewaring te Breda
ingesloten, die gearresteerd zijn
omdat zij een aanzienlijk bedrag
aan Engelsche ponden, Ameri
kaansche dollars en Ned. goud
geld in hun auto over de Ned.
grens naar België wilden smokke
len. Bovendien was in hun auto
een hoeveelheid van 70 kg. gla-
diolenzaad verstopt, welke de
smokkelaars in Parijs voor 1000
gulden per kilo wilden gaan ver-
koopen. Ook is gebleken, dat zij
zich in beduidende mate aan den
smokkel van kaas en boter heb
ben schuldig gemaakt. Voorts
hielden zij zich bezig met bonnen-
zwendel en het smokkelen van
vee. In verband met deze arresta
tie zijn ook eenige Nederlanders
gearresteerd, die met de Belgen
„zaken" deden.
De Britsche militaire autoritei
ten in Italië hebben zes Joegosla-
ven, om wier uitlevering door de
Joegoslavische regeering was ver
zocht, uitgeleverd. Onder hen be
vindt zich luchtmaarschalk Wladi-
mir Kren, bevelhebber der lucht
macht der Oestasjis (Kroatische
terroristen.)
Op Maandag 5 Mei, den natio-
nalen feestdag, zullen de Spoor
wegen hun diensten uitvoeren als
op Zondagen.
taire luchtvaart en bekend stond
als een piloot van buitengewone
bekwaamheid.
Prof. Van der Maas meende, dat
de overgelegde stukken geen
waarborg bieden, dat de piloot
voldoende ervaring had om met
dit toestel te landen. Geconclu
deerd moet worden, dat de piloot
Moreton onvoldoende zelfvertrou
wen bezat om laag genoeg te ko
men ten einde te landen. Hij was
dan ook niet genoeg ingesteld op
het gebruik van dit vliegtuig. Aan
explosie als oorzaak van de ramp
gelooft deze deskundige niet Wel
kan bij het landen nog een ex
plosie hebben plaats gehad. Het
vliegtuig is zeer goed bruikbaar,
maar de vlieger dient met hetzelf
de vliegtuig lang les te krijgen
vooral in het vliegen met lage
snelheden en in bochten.
De directeur-generaal van den
rijksluchtvaartdienst deelde nog
mede, dat de piloot Moreton on
geveer 60 landingen op Schiphol
had gemaakt, zoodat niet aan te
nemen is, dat het hem aan erva
ring mankeerde. Veeleer moet aan
een vliegfout worden gedacht.
De raad zal 2 Juni uitspraak
doen.
Morgen wordt voor de tweede
maal na de bevrijding de ver
jaardag van H. K. H. Prinses
Juliana gevierd.
Geheel het Nederlandsche volk
zonder onderscheid, wjj mogen
dit veilig veronderstellen, zal aan
die viering deelnemen. Al is het
dan ook alleen maar door een
vluchtige verraste gedachte bij 't
zien van de vlaggen en wimpels,
die morgen zullen wapperen.
Die simpele gedachte zal gelijk
een vlaag van blijheid en meestal
ook 'n warmen, hartelijken glim
lach medebrengen. Want prinses
Hoewel alle havens, vliegvelden
en stations in Egypte onder de
strengste controle staan, heeft
men tot nog toe geen spoor kun
nen vinden van Martin Bormann,
de rechterhand van Hitler, die ver
leden jaar bij verstek te Neuren
berg ter dood werd verqprdeeld
en, naar verluidde zich te Cairo
of op weg naar Cairo zdu bevin
den. Volgens een functionaris van
de veiligheidspolitie neemt de po
litie geen risico's, hoewel zij ge
looft, dat ontsnapte krijgsgevange
nen, die zich in Egyptische steden
ophouden, ten onrechte voor Bor
mann worden gehouden.
Maandag is door het nationale
gerechtshof te Praag het proces
geopend tegen Jan Bata, den
Tsjechoslowaakschen schoenenko
ning, die wordt beschuldigd van
samenwerking met de Duitsehers
en steun aan het fascisme en'die
thans in Brazilië verblijft
Bata nam in 1932 de fabrieken
te Zlin over, als stiefbroeder van
den stichter dezer fabrieken. Hij
maakte reizen naar Italië en Japan
en sprak zijn groote bewondering
uit voor het fascistische regime in
deze landen en in Duitschland,
naar welks model hij Tsjechoslo-
wakije wilde reorganiseeren. Bata
had voorts het plan de Tsjechen
naar de Pampa's van Patagonië
over te brengen, hetgeen, aldus
stelde hij den Duitsehers vow, bin
nen dertig jaar zou kunnen ge
schieden. De Tsjechen zouden het
land in cultuur moeten brengen
en een industrie opbouwen.
De vacantie in het bouwbedrijf
is voor dit jaar vastgesteld van 4
tot en met 9 Augustus.
Juliana is in aller harten blijven
leven min of meer als het beehj
der sprookjesprinses, hoe reëel,
levend en ingrijpend haar optre
den in zoovele gevallen geweest
mag ztin, en een prinses, die in
toegenegenheid en warme aan
hankelijkheid een dubbel streepje
voor heeft. Vooral dit keer, nu de
prinses de teerheid en miidheid
nog omzweven, die de geboorte
van haar vierde dochter mede
bracht.
Moge God, zoo is onze verja-
ringswensch, onze geligfde prinses
en haar gezin voor vele jaren in
gezondheid sparen en haar Zjjn
zegen in overvloedige mate ver
leenen.
De Britsche bestuurscommissie
heeft de Duitsche artsen er van
beschuldigd, dat zij opzettelijk den
toestand op voedselgebied ongun
stiger voorstellen dan hij in wer
kelijkheid is, teneinde op die wijze
de Britsche autoriteiten er toe te
brengen, dat zij meer voedsel ter
beschikking stellen.
Volgens de „British Zone Re-
view" het officieele orgaan van de
bestuurscommissie, leden 60 van
de 92 personen, ten aanzien van
wie door artsen was opgegeven,
dat zü aan ondervoeding waren
gestorven, aan ziekten als t.b.c. en
kanker. In zeer vele gevallen ping
het bovendien om bejaarde perso
nen, vluchtelingen of oud-krijga-
gevangenen, aldus het blad.
Met hun drieën zitten ze naast
elkaar: Emil Rühl, Fr. Viebahn
en Kurt Doering. Hun echt
Duitsche koppen hebben ze be
houden, maar hun groene uni
formen, versteld hier en. daar,
hebben de Schneidigkeit verloren
van den tijd. toen deze heeren tot
de meest gevreesden behoorden
onder de ..Kriminalsekretare"
van de Sieherheitspolizei.
Broederlijk naast elkaar zitten
ze in de getuigenbank van het
bijz. gerechtshof te Amsterdam.
Sedert ze huisvesting vonden in
de gevangenis aan den Amstel-
veenschenweg, waarheen zij zelf
ontelbaren zonden in den bezet
tingstijd eerste etappe voor ve
len op den weg naar den dood
hebben zij deze rechtszaal uitste
kend leeren kennen. Al te dikwijls
immers treden zij er op als getui
gen tegen Nederlanders, die ver
raad of ander misdrijf pleegden,
maar dan meestal in samenwer
king met een van deze Sipo's.
Thans diende er weer zoo'n ver
raadzaak een chauffeur, die
De mijnenveger Pieter Florisz gaat dienst doen als politie-
kruiser voor toezicht op de Noordzee-visscherij. Na zijn proef
vaart keert de kruiser naar de Parkkade te Rotterdam terug.
zijn weldoener, dr. Itman ran
het Binnengasthuis verried.
Rühl legde zijn verklaringen stf,
Viebahn daarna wilde slechts on
der protest den eed afleggen.
Maar „Obër-aekretar" Doering
geraakte al in vuur voor de pré
sident hem den eed had kunnen
afnemen en zei. dat hij onder
dwang naar de rechtszaal was ge
bracht (stel je voor een Grüne
onder dwang) en dat hij niet be
greep, waarom hy nog steeds in
de gevangenis moest blijven!
Op rustigen toon bracht de pre
sident hem onder het oog, dat hij
hier uitsluitend was geHoepen om
te getuigen in een andermans
zaak, maar Doering protesteerde
opnieuw. „Ik weet niet, waar men
mij van kan beschuldigen." riep
hij uit, „en ik ben tot dusverre
nog nimmer ondervraagd."
„Dat is een kwestie, waarovOT
het hof niets te zeggen heeft;'
antwoordde mr. Van Schaeck
Mathon hem kalm, en vervolgde:
„Indien u klachten hebt most u
zich wenden tot den procurgur-
fiscaal. U spreekt geen Hol-
landsch. AJ.S u mij niet verstaat
vraagt u (ten de bemiddeling van
den tolk".
„Ja, ja," berustte Doering snel,
„dan melde ich mich."
President: „Legt u nu den eed
maar af."
En het incident was ten einde,
s Middags zat de sekretar irj
zijn cel weer te piekeren, waar
om die Schweinhunde van Hol
lander zoo'n doodonschuldigen
politieman toch vasthouden.
