Propaganda door middel
van de film
1
Strijd om een
oliebron
Die raRe
wereld
Toevloeiing van goud naar de
Verenigde Staten
.1
a -n™**
Avonturenroman
uit Z.-Amerika
SATERDAG 17 MEI 1947
DE POT EN DE KETEL
Communistische veront
waardiging over Hollywood
DE KOLENPOSITIE IN
ENGELAND
MERKWAARDIGE ONT-
MOETING IN GOLF
VAN ADEN
Overtreft ejle verwach
tingen
UITVOER IN APRIL
I?
mLik t' Ti
PAGINA 4
door TOM GILL
11
ROTtT^^A^l BOLWT 4AN ZIJN TOJAtQMf&T. - Overzicht van de grootscheepse nieuwbouw in de Carnisse-buurt in
Rotterdam (Zuid)
A-
Het Sovjet-blad „Cultuur en
leven" bevatte dezer dagen een
artikel van Z. Zjoekof over de
Amerikaanse filmindustrie, waar
in de schrjjver met communis
tische verontwaardiging betoogt,
dat Hollywood een propaganda
machine is ten behoeve van de
acht grote filmmagnaten, die hun
instructies van het ministerie van
buitenlandse zaken krijgen en
de films dienst laten doen ais
steun van het monopolistische
kapitaal in en buiten de gren
zen.
..Hollywood", aldus de commu
nistische schrijver, „overstroomt
de wereldmarkt met producten, die
in overeenstemming zijn met de
maatschappelijke orde, voorge
schreven door het ministerie van
buitenlandse zaken en de lei
ding van de vereniging van film
producten. De films, gewijd aan
sociale problemen, zijn in aantal
afgenomen. Er worden zeer weinig
historische en biologische films ge
maakt, doch zeer veel muzikale
comedies en melodrama's, die een
verzoet beeld van het leven geven
en waarin de Amerikaanse kapita
listen over het algemeen worden
voorgesteld als nobele, welme
nende lieden, wier voorbeeld na
volging verdient. Tegelijkertijd
worden vakbonden en andere
progressieve verenigingen als ge
vaarlijk afgeschilderd".
Verder verwijt Zjoekof de Ame
rikaanse film rassenpropaganda.
Volgens hem zijn de negers in da
films öf halve garen, die het pu
bliek aan het lachen maken, óf
wilde beesten, die haat wekken.
Buitenlanders worden meer of
minder belachelijk voorgesteld.
Nu ligt het geenszins in onze
bedoeling, om de Amerikaanse
filmproducenten in bescherming te
nemen. Op de eerste plaats zijn
ze mans genoeg, om zelf van zich
af te bijten, als dat nodig is en
vervolgens zijn we het volkomen
eens met de heer Zjoekof over de
verderfelijke invloed, welke van
vele Amerikaanse films op net
grote publiek uitgaat, al is dat dan
om heel andere en veel princi
piëler redenen.
Maar erger Is, dat in dit geval
de communistische ?ot de Ame
rikaans-kapitalistische ketel ver
wijt, dat hjj zo zwart ziet. Uit de
verontwaardiging van Zjoekof
over de door de Amerikanen in
hun films verwerkte propaganda
zou men menen te moeten aflei
den, dat Sowjet-Rusland wars is
van iedere poging om zijn
ideeën en idealen door middel
van de film te propageren. De
ervaring, welke wij tot nog toe
met de in ons land vertoonde
Russische films hebben opge
daan. heeft ons intussen reeds
anders geleerd. Maar een nog
sterker bewijs vindt men in de
nieuwste Russische film „De
strijd om Stalingrad", waarvoor
het scenario is geschreven door
Nicolai Virta.
Waarheid en fantasie
Van deze film, welke nog niet
op het witte doek is verschenen,
heeft „Moscow News" een in het
Engels verschijnend Russisch blad,
een halve pagina excerpten uit de
eerste acte van het draaiboek ge
publiceerd. In deze acte treden op
Stalin, Roosevelt, Churchill, maar
schalk Alexander Wasiliewsky en
Averill Harriman, de voormalige
Amerikaanse gezant in Moskou,
alsmede een niet met name ge
noemde Amerikaanse verslaggever.
In deze film wordt het aan
Churchill geweten, dat het tweede
front in Frankrijk zo lang op zich
liet wachten, opdat Rusland „dood
zou bloeden" en in een positie zou
worden gebracht, waarin de geal
lieerden de Sowjet-Unie de vre
desvoorwaarden konden dicteren,
als de eindoverwinning was be
haald. Roosevelt van de doden,
ook al zijn ze kapitalistisch, mets
dan goeds! wordt voorgesteld als
de man, die zich tegen de plannen
van Churchill verzette.
Eerst ziet men in de film Stalin
en zijn stafchef Wasiliewsky in het
Kremlin, waar zij over de Duitse
plannen voor Stalingrad discus
siëren. Dan wordt overgesclpkeld
naar het Witte Huis in Washing
ton, waar Roosevelt een particu
lier onderhoud heeft met een Ame
rikaanse verslaggever. Roosevelt
leest in een krant, dat de Russen
de Duitsers bij de Don tegenhou
den. De president gooit de krant
met een minachtend gebaar weg
en zegt, dat de pers getracht heeft
de tijdige bewapening van Ameri
ka tegen te houden, hoewel de
oorlogsdreiging duidelijk was.
,-tBoksbal die met mest
is gevuld
„Wetende, hoe het met Rusland
staat, wat denkt u, dat de beste
manier zou zijn het te helpen?"
vraagt Roosevelt.
„Een invasie op het vasteland"
antwoordt de verslaggever, „dat
is een historische noodzakelijkheid
geworden".
„Ongelukkigerwijze hangt het
niet van mij af", zegt Roosevelt.
„Wat kan je doen tegen de traag
heid? Het is net, of je tegen een
boksbal slaat, die met mest is ge
vuld".
,De Engelsen zijn op een goed
kope overwinning uit", zegt de
journalist en Roosevelt beaamt dit.
Nog steeds over het tweede
front pratend, zegt Roosevelt:
.Voor één ding ben ik te oud ge
worden en dat is om Churchill te
boeien en hem over het Kanaal te
sleuren".
Het beeld verplaatst zich dan
naar het Duitse hoofdkwartier aan
de Don met de veldmaarschalken
Weichs, Paulus, Schmidt en Gotta,
die het hebben over geheime in
lichtingen, die ze ontvangen heb
ben over plannen van Churchill
om een ontmoeting met Stalin te
Moskou te hebben. Ze zijn het er
over eens, dat ze Stalingrad geno
men moeten hebben tegen dat
Churchill in de Russische hoofd
stad aankomt.
In het Kremlin....
Daarop komt een scene in het
Kremlin als Churchill, Harriman
en de Britse gezant met Stalin en
Molotof bijeenkomen.
„We zijn dus tot de conclusie ge
komenzegt Churchill. Vol
gens het draaiboek buigt op dat
moment Harriman het hoofd, om
de blikken van de anderen te ont
wijken.
„Het is niet gemakkelijk voor
me hierover te spreken", vervolgt
Churchill, „maar
„We hebben sterke zenuwen",
I merkt Stalin op.
Churchill: „Een invasie in
Europa in dit jaar is onmogelijk.
Groot-Brittannië kan op een be
paald ogenblik geen krijgsoperatie
riskeren,, waarvan het doorslaan
de succes niet bij voorbaat vast
staat. Generaal Montgomery is
op het ogenblik bezig een offen
sief in Noord-Afrika voor te be
reiden. Trouwens, u weet, dat we
plannen hebben ontworpen voor
een landingsoperatie op grote
schaal in Afrika tussen Algiers
en Casablanca.
Molotof: „Daardoor zal geen
enkele vijandelijke divisie aan ons
front worden onttrokken".
Nadat Churchill een nieuwe
sigaar heeft opgestoken, neemt
Stalin weer het woord: „Mijnheer
de premier, de sovjet-unie en haar
leger zullen het Duitse offensief
tegenhouden, doch het bloed van
tienduizenden nieuwe slachtoffers
in Europa komt op de hoofden
van hen, die hun plechtige belofte
hebben gebroken".
Dan zegt Churchill, dat hij
denkt, dat Stalingrad vallen zal.
Molotof en Stalin brengen hem
aan zyn verstand, dat dit niet
zal gebeuren, en Stalin zegt, dat
Rusland een machtig offensief op
touw zet, ten opzichte waarvan
Churchill en Harriman sceptisch
gestemd blijken te zijn.
Stalin heeft blijkbaar genoeg
van de conferentie en staat op.
Ze schudden elkaar de hand en de
Engelsen vertrekken.
Als de bondgenoten zijn ver
trokken, zegt Stalin: „Wat ze
beogen met die Afrikaanse cam
pagne ligt voor de hand. Ze wil
len doodeenvoudig het eerst in de
Balkan aankomen. Ze willen ons
laten doodbloeden om ons nader
hand de vredesvoorwaarden te
kunnen dicteren. Ze willen, dat
wij hun veldslagen voor hen vech
ten, maar dat gaat niet door. We
zullen de Slaviërs op onze hand
hebben. Zij hopen, dat we
Stalingrad zullen opgeven en
daardoor de springplank van ons
offensief zullen kwijt raken. Ook
in dat opzicht slaan ze de plank
mis".
Van propaganda gesproken
Wjj nemen onmiddellijk aan, dat
het eenvoudige Russische volk,
hetwelk bovendien gedurende de
hele oorlog en daarna zeer een
zijdig is voorgelicht, deze wonder
lijke cocktail van waarheid en
fantasie zal slikken. Wij betwijfe
len echter, of deze film ooit in ons
land zal wordden vertoond. Zelfs
de Russische propagandisten zul
len niet zo naïef zijn, dat ze
iets dergelijks aan een beschaafd
en ontwikkeld publiek van West-
Europa durven voorzetten.
De Engelse minister van brand-
stoffenvoorziening Shinwell deelde
gisteren mede, dat de steenkolen'
productie in de eerste 5-daagse
arbeidsweek gelijk is geweest aan
het gemiddelde der laatste weken.
In totaal werd 3.752.000 ton ge
produceerd.
Minister Shinwell was niet in
staat om zich reeds thans een con
clusie te vormeD over het resultaat
der vijfdaagse arbeidsweek. Voor
einde Mei. wanneer de nieuwe
werKtijden een volle maand achter
de rug zijn, zal dit misschien mo
gelijk zijn.
De minister noemde de productie
evenwel bevredigend, doch ver
klaarde dat de productie van 4
millioen ton per week niet vol
doende is om het doel van 200
millioen ton te halen. Deze hoe
veelheid is wel het minimum om
het economische raderwerk aan de
gang te houden.
In de Golf van Aden had Zon
dagavond omstreeks acht uur een
ontmoeting plaats, welke men op
de wereldzeeën niet zo dikwijls
zal meemaken. De sleepboot „Tha
mes", welke sedert drie Maart met
de zeetinbaggermolen „Menoem-
bing" van Schiedam naar Soengei
Liat op reis is, doch in 't Kanaal
door het zware weer met tegen
slag te kampen had, haalde daar
de eveneens op drie Maart ver
trokken sleepboot „Tyne" met de
baggermolen „Dendang" op sleep
touw, in. De „Tyne" was op 10
Mei om een uur 's middags het
eiland Perim gepasseerd, terwijl
de Thames dit eiland eerst de
elfde Mei om een uur 's nachts
passeerde. In een tijd van zeven
uur, wist de Thames dus een ach
terstand van ongeveer 13 uur in
te halen.
De toevloeiing van goud naar de
V. S. overtreft de verwachtingen
in verband njet het wereldtekort
aan dollars en aan andere middelen
ter betaling voor het Amerikaanse
uitvoersurplus. De totale toevloei
ing van goud sinds het begin van
dit jaar bedraagt reeds ongeveer
1 milliard, waarvan de Ameri
kaanse schatkist 687 millioen
heeft overgedragen aan het Int*
Monetaire Fonds. Indien de toe
vloeiingen op het huidige niveau in
het gehele jaar 1947 gehandhaafd
blijven, zou dit een totale hoeveel
heid betekenen van bijna 3 mil
liard aan goud, hetgeen het record,
dat in 1939/40 werd bereikt bijna
zou overschrijden. In 1939/40 vond
nl. een record-toevloeiing plaats in
verband met kapitaalvlucht en be
taling voor oorlogsmateriaal.
Van officiële Amerikaanse zijde
is indertijd een goudtoevloeiing
voorspeld voor dit jaar van 700
millioen, doch alleen in het eerste
kwartaal van dit jaar reeds werd
dit bedrag overschreden. Een groot
gedeelte van de goud-toevloeiingen
in de V. S. is afkomstig uit de
tijdens de oorlog in de V. S. ge
blokkeerde saldi, hetgeen o.m. het
geval is geweest voor Frankrijk,
Belgie en Nederland, terwijl het
werkelijk ingevoerde goud voor
namelijk uit Zuid Afrika afkomstig
is. De Latijns-Amerikaanse landen
maken thans steeds meer van hun
goudsaldi in de V. S. gebruik, naar
mate voor deze landen meer goe
deren beschikbaar komen.
De Netv-Yorkse goud
en zilvermarkt
Binnenlandse consumenten koch
ten Woensdag jl. op de zilvermarkt
te New York ongeveer 175.000 oz„
tegen de onveranderde prijs van 73
dollarcts per ounce. Het aanbod be
droeg 225.000 oz. en inmiddels
trachtten sommige verkopers nog
zilver te verkopen, dat Za'erdag
j.l. werd ontvangen. De niet-ver-
kochte hoeveelheid zilver begint
langzamerhand een probleem te
worden en het wordt daarom mo
gelij k geacht, dat een verdere prijs
daling -te wachten staat. Vanuit
Londen werd belangstelling gemeld
tegen een prijs van ongeveer 71
dollarcts.
Op de New Yorkse goudmarkt
zijn de handelaars van mening, dat
de buitenlandse vraag voor baar
goud vrijwel geheel verdwenen is.
Éen verkoper biedt thans aan op
basis van 38.50 per ounce, Londen
toonde belangstelling op basis van
38, aflevering Londen. De laatste
tijd doen opnieuw geruchten de
ronde over een mogelijke verho
ging van de goudprijs, doch tot
dusverre kunnen voor een eventu
ele verhoging geen redelijke gron
den worden aangevoerd.
Waarde 142.6 (138.3) millioen.
Volgens de door het Centraal
Bureau voor de Statistiek samen
gestelde voorlopige cijfers bedroeg
de uitvoer in April 1947 465.887
ton (v. m. 233.684 ton) met een
waarde van 142,6 millioen (v. m.
138.3 millioen).
In het uitvoerbedrag van April
waren o.m. begrepen granen, za
den en peulvruchten 8 millioen,
verse groenten 5,4 millioen, aard
appelen 13,8 millioen. bloembol
len, planten enz. 4 6 millioen,
ruw ijzer 2,5 millioen, aardappel
meel 3.8 millioen, zijden garens
4.2 millioen, katoenen manufac
turen 5.8 millioen, wollen en
half-wollen manufacturen 2.6
millioen, strokarton 3.2 millioen,
zepen 2.7 millioen, radioartikelen
3 millioen en gloeilampen 3
millioen.
IN TE LEVEREN BONNEN
Door detaillisten voor de week
van 18 Vm 24 Mei 1947
Cacao: B08, B16 Alg. (%rts.) Af.
loss. week 2328 Maart '47
Suiker/VersnaperingenB07 Alg.
(3 rts.)B14, B15 Alg., B21 suiker
(1 rts.); 71—1 Versnaperingen (0.8
rts.); 713 Versnaperingen (0.4 rts)
Afloss. week 2026 April 1947.
Brood: C03 res (16 rts.) C06, C13
res., C01, Cll, C21 br. (8 rts.); C02
brood (4 rts
Melk: B13. B15 melk (12 rts.);
B03, B05 melk (7 rts.), B21 melk (5
rts.), B01 melk (4 rts.). Afloss.
week 2026 Apr. 47.
Waspoeder: B06 B13 alg (i rts).
Afloss. week 915 Maart '47.
Tabak (Detaillisten)711 tabak
(3 rts.), 71—2, 71—3 tabak (2 rts.)
Afloss. week 20—26 Apr. '47.
Textiel: Toew, text goederen.
Toew. Disiex MD 85 1 t.m 25 VA
510 (1 pnt.) 101 t.m. 140 VA, VB,
VC VD, VE 605 B, C, D E, F
5 pnt 101 t.m 200 VF 605 A en B
VA 705 (1 pnt., A en B VA 705 (5
pnt.), B82 en 10 pnt, C82 10 pnt.
1 pnt.
KeukengereiLila ondergrond met
zwarte opdruk i pnt., Lila onder
grond met rode opdruk 10 pnt. 506,
006 Alg. van de bonkaart K 608 (2
pnt
Petroleum67—8, 68—7 alg. D 12 (1
rst.), A 21 t.m. A 28, B 11 t.m. B 14,
C06. C07, Dll (2 rts.)
Voor hen waarvoor deze week is
aangewezen.
Brandstoffen: Bijzondere toewij
zingen B. C, D, verbr,, Bijz. toew.
E.wit. verbr. industrie-doeleinden
Aangezien het thans definitief
vast staat, dat Hetty van Hemel-
dingen in de eerste grote Neder
landse Bach-film in kleuren
voorlopige titel „Zingende zielen")
welke wordt vervaardigd door de
beroemde Nederlandse produ
cent R. Olprent, een lied in een
nachtclub zal moeten zingen,
heeft zij dezer dagen een zang-
proef moeten afleggen.
Tegenover de regisseur, Rolma
Raak, bekende zij, dat zij nog
nooit zangles had gehad, doch
boe-ba-toere-loere-la-ba er tussen-
vergeten. wat ze ooit van zingen
had gehoord. Daarop zette hij
haar de techniek van het zingen
voor de film uiteen. Alles, wat
zij te doen had, was een kreunend
geluid voortbrengen op een mee
lijwekkende toon met nu en dan
Rolma adviseerde haar alles te
door. Daarop werd haar als voor
beeld een gramofoonplaat voorge
speeld van de bekende schlager
„Mooie Meisjes op de Maan moe
ten met me medegaan", gezongen
door Troela Gorgel.
r T"
Ons Roman bijvoegsel
JOGOOOOOOCXDGOOGOOOGOGOOGGOGGGOOOGGGOGOOeOOOOOGOOGOOeOOOOGGOOGi
©OO0O0OO0OQO00O0O00OOOOO0Q0G0O
INHOUD VAN HET
VOORAFGAANDE.
Drew Thorpe en Spud Lowry,
employé's van de Amerikaan
se Olie Mij., hebben in het
Zuid-Amerikaanse oerwoud een
olieveld ontdekt. Na een af
mattende tocht, belandden zij
in 'n ziekenhuis, dat beheerd
werd door de Planeet Export
Mij., wier directeur Franz
Alter hun grootste tegen
stander was. Thorpe besefte het
gevaar volkomen, doch aan
vaardde moedig de strijd om
z'n geheim.
De volgende morgen keer
de Drew naar zijn kamp terug
om Molly, de vrouw van Spud,
te gaan geruststellen en zijn
superieuren mededeling van
z'n ontdekking te doen. Men wil
de echter niets over nieuwe bo
ringen horen en na een hoog
lopende ruzie werd Drew ont
slagen. Later deed Franz Alter
hem het zeer verleidelijke voor
stel voor hem in de Rio Bravo
boringen te gaan verrichten,
maar Drew wees dit van de
hand. Hij nam het besluit er
voor eigen rekening te gaan
werken en dit plan nam steeds
vastere vormen aan.
Tijdens een bespreking met
Nan Alter werd Spud ontvoerd.
Drew trommelde zijn mannen
bjj ejkaar om z'n vriend* te be
vrijden .Een oude visser zei hem
zijn mening over deze eerste
maatregel van Franz Alter.
De man wees met zijn wijsvin
ger naar de baai: In de havens
van de Planeet ligt op het ogen
blik een olie-tanker onder stoom,
gereed om vannacht uit te varen
Ik twijfel er niet aan. of uw
vriend gaat daar aan boord, ge
vangen in een of ander hokje.
En dan?
De oude man haalde de schou-
ers op: In een ver verwijder-
e haven zetten ze hem aan land,
zonder geld en het zal maanden
duren voor hij hier weer terug is.
En als u naar de politie gaat of
per radio een bericht uitzendt om
het schip aan te houden, wei,
dan.... komt hij riboit meèr te
rug.
Zou hij nu al aanboord van
het tankschip zijn?
- Ik denk van niet. Ze zullen
wachten tot het schip door de be
lastingambtenaren is geïnspec
teerd en hem eerst daarna aan
boord brengen. Laat ons zeggen:
twea uur voordat het schip ver
trekt. Ik ben geen profeet, senor,
maar ik ken dit spel.
Drew wist nu genoeg. Hij kon
nu het plan van Atler doorzien:
allereerst kon door de ontvoering
van Spud het werk in de Rio
Bravo nog niet worden begon
nen en dit betekende voor hem
winSt van enkele maanden. Maar
bovendien kon hij bij 'n nieuwe
onderhandeling met Drew de vei
lige terugkeer van Spud beloven
in ruil voor het geheim van de
Rio Bravo. Hij wist welke gevoe
lens Drew voor zijn vriend koes
terde, want die had deze tijdens
het diner in het Planeet-zieken
huis onomwonden aan alle aan
wezigen blootgelegd.
Heeft u er een idee van, waar
ze mijn vriend momenteel vast
houden? vroeg hij.
Ergens op hun terreinen, niet
ver van de haven, In de machine-
loods of in het pakhuis. Het is
ook mogelijk, dat h< in een der
vrachtauto's ligt. Precies weet ik
het natuurlijk niet. Maar het doet
er ook eigenlijk niets toe, mr.
Thorpe, want u behoeft er niet
aan te twijfelen of uw vriend
wordt streng bewaakt.
Met een woord van dank ver
lieten ze de oude visser en reden
naar de baai toe. Maar even voor
de hoofdweg stopten ze. Vlak voor
hen lagen de havens van de Pla
neet Export Mij. met haar loodsen
en het grote pakhuis.
- Ik wil even een kijkje ne
men vóór ik je terugbreng, zei
Drew.
Het hek was gesloten en twee
gewapende mannen hielden er
achter de wacht.
Tegen de halfdonkere hemel zag
Drew de schaduwen van het pak
huis zich aftekenen. En verderop
bespeurde hij een glimp van een
tankschip dat lag geladen en
straks Spud zou wegvoeren....
Wederom kejek hij naar het pak
huis nauwkeurig alle mogelijk
heden overwegend. Hij bemerkte,
dat vlak er naast een gebouwtje
van twee verdiepingen stond. De
afstand met de ogen metend, be
paalde hij, dat ze nauwelijks meer
aan een meter van elkaar af ston
den. Het gebouwtje lag aan de
weg. maar hij kon het niet goed
thuis brengen.
Gloria, wat staat er vlak
naast het pakhuis? vroeg hij.
Een café. El Nido noemen
ze het.
Dat is waar ook. Ik kon het,
van deze kant gezien, niet her
kennen.
In het dorp waren meer dan
tien café's en El Nido stond be
kend als het luidruchtigste. Er
kwamen hoofdzakelijk zeelieden
en de bemanning van ieder tank
schip, dat. op de oceanen voer,
kende El Nido. Er waren vreem
de verhalen over dit café in om
loop: mannen verdwenen er, als
of ze in een vulcaan waren ge
stapt en men hoorde nooit meer
iets van hen. Er waren herhaal
delijk geveehten en zonder twijfel
was het een verzamelplaats van
smokkelaars.
Ieder fatsoenlijk mens ont
week 's avonds de buurt van Ei
Nido. behalve.... de mannen van
Franz Alter's benden. Ja, men zei
wel eens. dat die daar hun samen-
zweringen smeedden en het was
bekend .dat menige bloedige bot
sing tussen de mannen van de
verschillende <iorirrerend» maat
schappijen daar haar oors\rong
vond.
Drew keek nog steeds nauwlet
tend naar het dak van El Nido,
geen
dat vlak bij dat van het pak
huis was.
Als ik ip El Nido zou kun
nen komen, is 't een klein kunst
je om op het dak van het pak
huis te springen, zei hij.
krijg je niet gedaan, ant
woordde Gloria: je komt er
eenvoudig niet boven, als je niet
tot een van de benden behoort,
die er geregeld verzamelén. Ik
weet dat, omdat ik er als ver
pleegster een paar maal ben ge
weest. Er was toen gevochten en
er waren zwaargewonden. Er
staat altijd een wacht op de trap
een kerel, die niets of niemand'
ontziet.
Eén man?
«J 3.
Drew overdacht alle mogelijk
heden. Als hij nu eens om acht
uur alle mannen naar El Nido
stuurde om daar een gevecht te
ontketenen? Hij zou dan de kans
krijgen naar boven te gaan en
eenmaal daar aangekomen, zou de
rest kinderspel zijn. Maar neen.
hij zou dan de kans lopen, dat
de mannen van Alter gealarmeerd
werden en nog bijtijds hun maat
regelen konden nemen. Neen, hij
moest een andere manier zie'n te
vinden, veiliger, minder open
baar en.... sneller.
Ik moet op dat dak zien te
komen, zei hij nogmaals en met
grote beslistheid, alsof hij
tegenspraak duldde.
Denk je, dat Spud in het
pakhuis is?
Ja. Maar mocht het zijn, dat
hij er niet is, dan ben ik toch
eenmaal op het terrein van de
Planeet en kan mijn onderzoe
kingstocht voortzetten.
Drew, zei Gloria zacht.
Ja?
Zij nam van haar arm een zil
veren band en legde die in z'n
hand.
Drew, ik denk. dat ik je wel
op de tweede verdieping van El
Nido kan krijgen.
Ze sprak zo zacht, dat hij zich
voorover moest buigen om haar
woorden te kunnen verstaan.
Er is in El Nido een dien
ster, die Rosita heet. Ik heb haar
verpleegd, en toen ze beter was,
heeft ze me deze armband als
geschenk gegeven. Als je naar
haar toe gaat en haar deze arm
band laat zien. zal ze geloven dat
ik je gestuurd heb en je helpen.
Drew was al uit de auto ge
sprongen. Hij bekeek het zilveren
sieraad in z'n hand en zei toen
tegen Gloria: Wil je in de aüto
op me bliiven wachten.
Ze knikte k_a]m,.. terwijl haar
donkere ogen hem rustig aanke
ken.
Ik bewonder je, zei Drew
hartelijk: Je bent helemaal niet
bang.
Ze trachtte te glimlachen:
Dat lijkt maar zo. Inwendig zit
ik te beven van angst.
Hij deed het portier dicht, stak
de straat over ,ging de hoek om
en liep recht op El Nido toe. Met
één ruk gooide hij de deur open..
XX
Het was, alsof hij. een andere
wereld binnenstapte, een wereld
vol ruwheid, waar het recht van
de sterkste heerste. Er brandden
felle gloeilampen en er was een
oorverdovend lawaai. Een electri-
sche piano rammelde een paar
Spaanse deunties af en er waren
mannen, die lallend meezongen.
Voor de toog verdrongen zich
half-dronken mannen en er wer
den vele vreemde talen gespro
ken. Ook de tafeltjes waren druk
bezet met zeelieden en werkmen
sen van de plantages en olievel
den. Er waren ook nietsnutten,
die altijd in café's te vinden wa
ren en er met smokkelen hun
kost verdienden. Een paar solda
ten van het kleine garnizoen van
Veragua completeerden het bonte
gezelschap. Er hing een vreselijke
rookwalm, de lucht was haast
om te snijden en Drew kon aan
vankelijk nauwelijks ademhalen.
De afschuwelijke geur van slechte
jenever deed hem een ogenblik
weifelen en het -kostte doorzet
tingsvermogen om enkele stappen
vooruit te doen, maar dat had
Drew, omdat zijn doel iedere opof
fering gering maakte, het doel:
Spud te bevrijden vóór die aan
boord van het tankschip zou zijn
gebracht.
Hij moest even wennen aan de
scherpe lichten, die hem, uit het
donker gekomen, totaal verblind
den. Maar toen hii weer kon zien
was zijn eerste blik naar de trap,
die naar de bovenverdieping leid
de. Hij zag voor een gesloten deur
achter in het lokaal een ongure
kerel staan, die kennelijk de toe
gang bewaakte: dat klopte met
wat Gloria had verteld.
Hij drong tussen de opeenge
hoopte mensen door en liep op een
der diensters toe.
Is Rosita ook hier?
Zonder iets te zeggen wees de
vrouw met haar duim naar een
jong meisje, dat in een andere
hoek aan het bedienen was. Drew
verbaasde er zich over, zulk een
jong en teer meisje in deze poel
van verderf aan te treffen; ze
keek hem, toen hij tot vlak voor
haar was doorgedrongen, met
haar onschuldige ogen aan en
Drew zag, dat deze een treurige
uitdrukking hadden.
Ik wil je even spreken, zei
hij.
Het meisje kwam een beetje
terzijde staan, vlak bij hem, zodat
zij hem in het ontzettende geroe
zemoes zou kunnen verstaan.
Wat wenst U?
Drew haalde de armband van
Gloria uit zijn zak te voorschijn:
Ken je die nog?
Het meisje schrok Ja; ik
heb 'm aan Senorita Diaz gege
ven. nadat ze me verpleegd had.
Waarom heeft u hem nu, Senor?
Omdat miss Diaz m(j op
droeg 'm je te laten zien.
Waarom?
Wel, omdat ik je hulp nodig
heb en miss Diaz was ervan over
tuigd, dat je me wilde helpen als
ik je deze armband liet zien.
Het meisje keek hem verbaasd
aan; het was alsof ze diep na
dacht, maar plotsling bleek ze
een beslissing te hebben genomen
en zei:
Omdat u een vriend van haar
is kunt u op me rekenen.
Prachtig! Je moet me hel
pen op de bovenverdieping te ko
men.
Het meisje schrok. Maar dat
is onmogelijk! Er mag niemand
bovenkomen, dan de bekende ben-
de-leden. U ziet, dat de toegang
bewaakt is.
Toch moet het, zei Drew
kort en beslist.
Maar waarom, Senor?
Ik moet op de terreinen van
de Planeet komen. Dat kan, als ik
van de bovenverdieping van dit
huis op het dak van het pakhuis
spring. Je moet boven wachten
tot ik terug ben en me dan weer
veilig naar beneden brengen.
Drew zag dat het meisje aar
zelde; maar toen ze nogmaals
naar de armband keek verdwenen
eensklaps alle zorgen en ze zei,
bijna gebiedend: Kom mee!
Drew volgde haar haar de deur
toe. Toen de wacht dit gewaar
werd. rekte hij zich uit, alsof hij
zich gereed maakte een gevecht te
beginnen. Maar Rosita fluisterde
even met hem en de man deed
de deur open en liet hen passeren.
Een lange trap lag voor hen,
die eindigde in een groot portaal,
waarop een paar deuren uitkwa
men. Het meisje ging hem voor
en opende een deur. Drew trad
binnen. Onmiddellijk bemerkte hij.
dat het meisje een kamer had ge
kozen, die aan de kant van het
pakhuis lag. Prachtig, mompelde
hij bij zichzelf.
Hij keek eens rondhet was een
grote kamer, waarin een ronde
tafel en een tiental stoelen ston
den. Het was er buitengewoon
verwaarloosd en vies. Overal op
de vloer lag sigarettenas en voor
het raam hing een gordijn, dat
zwart was van 't vuil. Een ver
gaderzaal, dacht Drew bij zich
zelf: de hehiel weet, wat hier
voor boze plannen gesmeed zijn,
misschien wel tegen Spud en mij!
Hij moest z n afkeer overwin
nen en hij keek Rosita vragend
aan.
Ze haalde de schouders op:
Hoe kan men anders verwachten
van de benden die hier komen?
Er werd geklopt en het hoofd
van een man kwam om de hoek
kijken.
Iets te bestellen
Whisky soda, zei Drew, op
zijn hoede.
Voor de anderen bestelt u
straks, als ze er zijn?
Rosita maakte een nauwelijks
bemerkbaar grimas tegen Drew,
die haar begreep en haastig zei:
Ja. ja, dat is de bedoeling.
De man verdween. Drew keek
het meisje aan.
Hoe heb ie het einnnliilc a-e-
daan gektegen me zonder moeite
naar boven te brengen
O, heel eenvoudig. Ik heb
gezegd, dat u een onderhoud
moest hebben met de mannen van
de Planeet. Dat is toch niet gelo
gen? En ik heb gezegd, dat ik u
zou bewaken, zodat er geen ge
vaar bestond; ook al geen leugen.
Drew moest lachen om zoveel
spitsvondigheid.
- Ik moet me haasten, zei hij:
Verbeeld je eens, dat er wer
kelijk Planeet mannen komen!
Die komen niet, zei Rosita
beslist: Vergeet niet, dat er
bal is in het kamp van de Ame
rikaanse Olie Mij. Franz Alter is
daar en geloof maar gerust, dat
diens hele lijfwacht rond het kamp
zwerft. Maar dat wil natuurlijk
niet zeggen, dat u zich niet moet
haasten.
Van hèt raam naar het dak
van 't pakhuis was een eenvou
dige sprong berekende Drew. Hij
kon nu duidelij de poort zien
en verderop zag hij het tankschip
liggen. Vlak bij het pakhuis ston
den een paar zware vrachtauto's.
Br was weer een klopje op de
deur. De kerel met de whisky
kwam binnen. Drew betaalde hem
en gaf n flinkc fooj Toen de
man verdwenen was> si00t hij be
hoedzaam de deur en deed het
licht uit.
Ik ga nu, fluisterde hij en
daar
een gevoel van dankbaarheid
en deernis hem overstelpte, ver
volgde hij: Rosita, ik dank je.
Als ik ooit eens iets voor je kan
doen, laat het me dan weten. Ook
op miss Diaz kun je altijd reke
nen.
Met één ruk trok hij de gordjj-
nén voor het raam weg, klom naar
buiten en sprong op het dak van
't pakhuis. Het metaal was nog
heet van de felle zonneschijn.
Voorzichtig kroop hij voorwaarts
en liet zich zakken: hij zocht met
z'n voeten steun op een raamko
zijn en toen hij dat gevonden had
Probeerde hij het raam open te
schuiven.
Gesloten! Dat was, een tegen
valler. Maar Drew bedacht zich
niet lang, haalde z'n mes te voor
schijn en begon met één hand
de beletstels weg te werken. Het
lukte en voorzichtig opende hij
het raam; een golf van hitte, ge
laden met de geur van koffie en
specerijen, verstikte hem haast.
Geluidloos kroop hij naar binnen.
Het was een donker, duister hok
je, waar blijkbaar niet veel men
sen kwamen. In de hoeken ston
den een aantal kratten, misschien
met onderdelen van machines
dacht Drew.
Hjj luisterde, maar hoorde niets.
Hij kroop voorzichtig vooruit, tot
dat hij aan een trap kwam. Nu
hoorde hij een paar stemman,
misschien van buiten het gebouw,
btap voor stap liep hij de trap
af- Drie grote lampen verlichtten
de benedenverdieping, waar het
yol stond met kratten en balen:
koffie, cacao en ook kleine kis
ten, waaraan vreemde labels hin
gen. Er lagen overal werktuigen
en hopen touw. De deuren waren
gesloten en gebarricadeerd. Op
lettend dat zijn schaduw z'n aan
wezigheid niet zou verraden kroop
hij voorzichtig tussen de kisten
en balen naderbij. Hij inspecteer
de het gedeelte, dat niet door de
lampen werd verlicht. Een rat,
gestoord tijdens het knagen aan
een der kisten, schoot vlak voor
hem weg. Maar verder was er.
geen teken van leven te beken
nen. Drew vroeg zich af, of hij z'n
tijd niet vermorste en beter deed
Spud ergens anders te gaan zoe
ken, op het terrein bijvoorbeeld,
als er tenminste een mogelijkheid
bestond het pakhuis te verlaten.
Juist wilde hij de terugtocht
gaan aanvaarden, toen hij stap
pen naderbij hoorde komen en een
flimpje licht zag. Snel sprong hij'
achter een kist en keek toe: een
man kwam zijn richting uit, een
stuk brood en 'n fles dragend.
Nu was hij uit Drew's gezichts
veld. maar 'n moment later hoor
de deze het lawaai van mannen
stemmen, die luidruchtig in het
Spaans en Engels praatten en
vragen stelden.
Drew kroop voorwaarts. Hij zag
nu bij het licht van de lantaarn
vier mannen op de grond liggen,
waar ze blijkbaar hadden gesla
pen tot hun kameraad hun het
brood en de fles kwam brengen.
Ze gingen nu overeind zitten,
aten van het brood en zetten
beurtelings de fles aan de mond.
Vier ruwe kerels, met woeste ge
zichten en stoppelbaarden, slor
dig gekleed en onbehouwen in
hun optreden. Met één oogopslag
zag Drew, dat dit geen mannen
van de olie-velden waren; waar
schijnlijk waren het zeelieden,
misschien wel van het tankschip,
dat vannacht zou vertrekken. De
man met de lamp ging de kamer
door en nu kon Drew zien, dat in
een hoek een paar mannenbenen
lagen stevig vastgebonden met
zware touwen. Drew's hart begon
eensklaps sneller te slaan: daar
lag Spud! Er was geen twijfel
mogelijk, Spud lag daar, gebon
den en gekneveld, misschien wel
bewusteloos.
Hier kon hij alleen niets uit
richten dat was duidelijk Om
geen tijd te verliezen begon bij
onmiddellijk de terugtocht, even
geruisloos en voorzichtig als hij
gekomen was.
Rosita stond vol spanning op
zijn terugkeer te wachten
In orde, zei Drew kort, ver
langend om zo snel mogelijk han
delend op te treden: We kun-*
nen weer naar beneden gaan
Wat zal ik tegen de bewa
ker zeggen? Dat het wachten u
te lang duurt en dat u de Pla
neetmannen zelf zult gaan opzoe
ken?
Uitstekend Ga jij voor, dan
kun je je verhaal doen en word
ik niet opgehouden
De bewaker keek wel gék op,
Waar.een fooi van Drew maakte,
dat hij zich niet verzette en zelfs
vergoeilijkend zei:
Ja, olie-mensen hebben nooit
geen tijd om te wachten; altijd
maar haast, haast
Drew knikte en verliet zo gauw
mogelijk het café. Buitengekomen
haastte hij zich naar de auto,
waarin Gloria op hem zat te
wachten
Spud is in het pakhuis Ik zalfje
naar Molly brengen, maar laat
haar niets merken Ik ga.de ka
meraden bij elkaar trommelen
Na tien minuten was hij al op
z'n kantoortje, waar de mannen
al verzameld waren Met enkele
woorden vertelde hij zijn bevin
dingen
De poort is gesloten en een
poging haar te forceren is on
mogelijk, Omdat we op het eërste
geluid een heel stel mannen te
genover ons zullen krijgen Zover
rraog-en we het niet laten komen.
We moeten ons doel al bereikt
hebben voor ze goed en wel we
ten wat er aan de hand is.
Hij keek een van zijn vrienden
aan, een grote sterke kerel.
Hank wat denk je ervan een
zwempartijtje
Zonder enige emotie te tonen,
antwoordde de man: Je kunt
op me rekenen Drew.
Goed. Hank en ik springen
te water en proberen de haven
van de Planeet binnen te zwem
men. Jullie moeten je in de nabij
heid van de grote ingang verber
gen, die Hank en ik zullen trach
ten te openen. Denk eraan wat
touw mee te brengen. Kom nu
mee, Hank.
Ze haastten zich naar de baai
toe, deden snel hun schoenen uit
en bonden die om hun middel.
Toen gingen ze het lauwe water
in, waarop een dikke laag ruwe
olie rustte en waarin het afval
van het dorp dreef. Ze zwommen
rustig en maakten zo weinig mo
gelijk geruis. Ze waren nu vlak
bij het tankschip, maar zonder
er naar om te kijken zwommen ze
door naar de pier, die zo glad
was, dat ze pas na heel veel moei
te er op konden klimmen. Het
was licht in de haven, eigenlijk
veel te licht voor een tochtje als
het hunne. Aan boord van het
tankschip werd koortsachtig ge
werkt en ze hoorden het onafge
broken lawaai van de kranen, die
de kisten en zakken binnenboord
hesen.
Een vijftig meter van hen van
daan stond een grote vrachtauto.
Drew stootte Hank aan en wees
hem ernaar; de grote kerel ver
stond dit gebaar en gelijktijdig
met Drew begon hij een run naar
het gevaarte.
Drew startte en reed weg, in
de richting van de poort.
XXI.
De bewakers stonden op liön
post. Drew had Hank opdracht
gegeven korte metten met hen te
maken, indien dit nodig mocht
zijn. Hij ontstak de grote lichten
van de wagen, zodat Hank geen
last zou hebben van de duister
nis. Intussen zat hij gespannen
te kijken, of hij buiten het hek
enig teken van leven kon waar
nemen. Zouden zijn mannen er
zijn? Natuurlijk, die lieten hem
niet in de steek; maar bovendien
zou het al te laat zijn om nog
terug te trekken; neen, niet aar
zelen, handelen!
Drew zag tot zijn grote ve
wondering, dat de bewakers
poort wijd opeen gooiden; hien
gingen ze ieder aan een ka
staan, klaarblijkelijk om naar p
pieren te vragen.
Ik zal ze iets te zien geven
mompelde Drew.
(Wordt vervolgd)