Terwijl Madoera hongert... SOMBERE KLANKEN OVER TEXTIEL HARD TEGEN HARD IN FRANKRIJK Rond de emigratie-plannen van de K.N.B.T.B. Invulling familieregister De Nederlanders worden geteld SOENDANEZEN BEZETTEN STATIONS C.G. naar Nederland vertrokken TRUMAN stelt voor: militaire samenwerking met Z.-Amerika DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN Doodstraf Inmaakglazen De houding van de Stichting Landverhuizing'''' Laat maar weer keren Ook Denemarken Nieuwe postzegels 69ste JAARGANG DINSDAG 27 MEI 1947 No. 20323 SJAHRIR STELT NEDERLANDERS verantwoordelijk DE BOYCOT OP NED. SCHEPEN OOST-INDON. KABINET VRAAGT ONTSLAG SPOEDIGE AANVULLING DER COMMISSIE? RpjnaRier requireert fabrieken en arbeiders in Rusland afgeschaft SIGARENFABRIEK STAAKT PRODUCTIE Men weet met de sigaren geen raad! rantsoeneert vlees en spek Volkstelling van belang voor wederopbouw van land en volk KOFFIE ONDER HET STRO Uitgebreide smokkelhandel opgehelderd OMDAT DE KINDEREN KIBBELDEN DERTIG DUIZEND TEXTIELPUNTEN GEEN RIJSTTAFEL MEER DB KANTOREN van de Redactie en de Admi nistratie van de „Nieuwe Schiedamsche Courant" zijn gevestigd te Rotterdam, Kortenaerstraat 1, Tel. 25270; te Schiedam, Broersvest 8, Tel. 68804. De abonnementsprijs bedraagt 3,25 per kwar taal, 1,10 per maand, 0,26 per week. Directeur: J. KUIJPERS. Hoofdredacteur: Mgr. Dr. J. WITLOX. Algemeen Redacteur: a A. PAALVAST. NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte. Ingezonden Mededelingen op redactionele kolombreedte 30 ets. per millimeter hoogte. Contract-tarieven tegen gereduceerden prijs cp aanvrage bi) de Administratie verkrijgbaar. KAMPIOENEN tot 20 woorden 1,—. ledei woord meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uit sluitend bij vooruitbetaling. Naar gisteren werd verno- men, heeft de Partai Ra'jat Pasoendan acht spoorweg stations tussen mr. Cornells en Buitenzorg bezet. De Soendanezen hebben Zon dag bezit genomen van twee spoorwegstations ten zuiden van Buitenzorg, in de richting van Soebaboeim. Alle stations zijn ter bescher ming 8,8,11 e<1- troepen overge dragen. Te Kali Bata, één van de stations tussen Batavia en Bui tenzorg, maakten de Soendane zen zich meester van twee loco motieven en 20 wagons. Sjahrir heeft naar aanleiding van de Soendanese acties ge zegd. dat de activiteit van Pa- «oendan „weer eens onze bezwa ren, om aan de genade van Nederlandse troepen te zijn over gelaten, heeft duidelijk gemaakt". Aan het republikeinse bestuur, aldus vervolgde Sjahrir, waren geen middelen gegeven zijn gezag in het Buitenzorgse tot gelding te maken. De vermindering van de Nederlandse strijdkrachten was nog steeds essentieel voor de daadwerkelijke uitvoering van de overeenkomst van Linggadjati, al dus verklaarde hij verder. Generaal Soedirman heeft zijn manschappen order gegeven naar hun posten terug te keren en de bevelen van hun commandanten te gehoorzamen. Hij deed verder een beroep op het publiek om morele en materiële steun te ver lenen aan de Indonesische dele gatie bij haar onderhandelingen met de Nederlanders en waar schuwde, dat het land nog steeds In gevaar was. Zondag heeft de onlangs opge richte vereniging van Madoerezen te Soerabaja een massa-meeting gehouden, waar circa 2000 Ma doerezen aanwezig waren. De voorzitter, de heer Anorojoedo, schetste het lijden van het Ma- doerese volk en zei o.m.: „tewijl Madoera hongert, roept Djokja Merdeka". Nadat nog enige an dere sprekers het woord gevoerd hadden, werd een grote optocht met rood-blauwe Madoerese vlag gen gevormd. In een te Batavia verschenen officieel communiqué wordt mede gedeeld, dat de Ned.-Indische re gering en de regering van de Indon. republiek een gemeenschap pelijk verzoek aan de Australische regering hebben gericht om haar invloed aan te wenden, ten einde de boycot op Ned. schepen onmid dellijk op te heffen. Het communiqué voegt hieraan toe: „Dit gemeenschappelijk ver zoek vestigt de aandacht op het feit, dat de onmiddellijke opheffing van de boycot in het belang is van de gehele Indonesische bevolking, omdat de in Australische havens opgeslagen Nederlandse goederen ook gebruikt zullen worden ten behoeve van de republiek. Betreffende het republikeinse aandeel in deze goederen zal nader onderhandeld worden. Er bestaat alle hoop, dat dit verzoek door de Australische regering zal ingewil ligd worden". Het betreft hier een a .ntal goederen ter waarde van 40.000.000 gulden. Als antwoord op het gemeen schappelijk beroep op de Austra lische regering om de reeds twin tig maanden bestaande boycot op de Ned. schepen op te heffen is gisteren van Australische zijde of ficieel verklaard, dat dit een zaak was, welke nog altijd in de eerste plaats de vakvereniging der ha venarbeiders aanging". Het beroep wordt „nutteloos" genoemd, tenzij de vakvereniging het accepteerde. Chiefly, de Australische eerste minister, heeft in een interview de ontvangst van het beroep be vestigd. Hij kon echter geen me dedeling doen over de volgende stap van de Australische regering. Officieel werd echter vernomen, dat onderhandelingen zouden wor den begonnen met de vakvereni ging der havenarbeiders. Na een Zondagochtend gehou den bijeenkomst van de minister raad heeft premier Nadjamoeddin een bezoek aan president Soeka- wati gebracht en hem alle porte feuilles van de Oost-Indonesische regering ter beschikking gesteld, teneinde het de president moge lijk te maken de aan het parle ment toegezegde reconstructie van het kabinet op zo breed mogelijke basis te verwezenlijken. President Soekawati verklaar de het kabinet thans geen ontslag te kunnen geven, doch deze sta? van het kabinet in beraad te zul len nemen: Zondagmiddag is de secretaris generaal van de Indonesische re publiek, de heer Soebandrio, in gezelschap van zijn echtgenote, met 't Indië-vliegtuig der K.L.M. op Schiphol aangekomen. „De Sint Joris-doelen" van Frans Hals, het kostbaarste stuk van het gerestaureerde en geheel nieuw ingerichte Frans Hals museum te Haarlem. Zondagmorgen zijn de leden van de commissie-generaal Schermerhorn en Van Poll, naar Nederland vertrokken. Zij werden uitgeleide gedaan door talrijke Ned.-Indische en Indo nesische autoriteiten, onder wie dr. Van Mook, Voor hun terugkeer naar Nederland hadden de minister president, dr, Beel, en minister Jonkman een ontmoeting met Sjahrir. De Franse premier Ramadier heeft een decreet ondertekend, waarbij alle gas- en electrici- teitsfabrieken en het personeel ervan worden gerequircerd. Volgens dit decreet kunnen arbeiders, die weigeren aan het werk te gaan, veroordeeld wor den tot gevangenisstraf van maximaal vijf jaar. In heel Frankrijk is door stadsomroepers deze regerings verordening bekend gemaakt. Volgens onbevestigde berich ten, wordt een derde der Fran se troepen gereed gehouden, om eventueel in te grijpen. De dreiging is aldus werkelijk heid geworden. De uitvaardiging van het decreet volgde onmiddel lijk nadat op last van het Franse vakverbond van arbeiders in de electriciteits- en gasbedrijven Za terdagmiddag de „langzaam-aan- staking' officieel werd ingezet met een communiqué van ge noemd verbond aan de arbeiders, waarin gelast werd, onmiddellijk de druk op het gas te verlagen, behalve tijdens de etensuren en de electriciteit over dag te be perken. Met ingang van 28 dezer echter zoo werd er aan toege voegd, mogen slechts de strikt noodzakelijke gasleveranties waar bij die voor kookdoelemden teet ziln inbegrepen, worden verzf:, terwijl alsdan electriciteit alléén, en dan nog in beperkte mare, voor het vervoer en de industrie beschikbaar gesteld zal worden. In de Franse bladen werd de openlijke strijd tussen regering en arbeiders een „krachtproef" ëe" noemd. De communisten zelf hielden een indrukwekkende demonstratie van hun kracht door duizender^ van hun volgelingen naar 't kerki hof Père Lachaise te doen opmar cheren om de verjaardag van het daar in 1871 aangerichte bloedbad te herdenken, eindigend met de Parijse commune. De demonstratie kreeg een on miskenbare betekenis daar de communisten haar hielden zonder de socialisten en voor het eerst sinds jaren de Marseillaise ver vingen - door de Internationale en de tricolore door een zee van rode vlaggen. De socialistische herdenking zal eerst de volgende week plaats vinden. Radio Moskou heeft bekend ge maakt, dat de opperste raad der U.S.S.R. een decreet gepubliceerd heeft, waarbij de doodstraf in de sovjet-unie wordt afgeschaft. Het decreet zegt, dat de over winning op de vijanden der sov jet-unie de toegenomen macht van het land, alsmede de toewij ding van het volk, heeft getoond. Voorts toont de internationale toestand na Duitslands capitula tie, dat de zaak des vredes voor lange tijd veilig is, „ondanks de pogingen van agressieve elemen ten om een nieuwe oorlog te ont ketenen". Dit alles in aanmerking genomen en rekening gehouden met de wensen van vakvereni gingen, regeringsinstanties en andere organisaties, die de pu blieke mening weergeven, is vol gens de opperste raad van de sov jet-unie toepassing van de dood straf in vredestijd niet vereist. Voor misdrijven, die volgens de bestaande wetten In de sovjet unie met de dood gestraft kun nen worden, zal gevangenisstraf worden gegeven of verblijf in een werkkamp tot een maximum van 25 jaar. In verband met het weer voor komen van vernietiging van groente heeft de groothandel in inmaakglas opnieuw de aandacht van de minister van economische zaken gevestigd op het ontstellend tekort aan inmaakglazen. Bij ont breken van binnenlandse produc tie is het onmogelijk te voorzien in de zeer grote vraag van het publiek, omdat alle invoerdesiüe- rata worden afgewezen. De groot handel verzocht daarom dringend om maatregelen op korte termijn tot hervatting van de invoer. Uit doorgaans welingelichte bron in Nederland wordt in Bata via vernomen, dat het geenszins uitgesloten is, dat de vacature in de commissie-generaal zal worden vervuld, voordat de heren Scher merhorn en Van Poll naar Bata via terugkeren. Het ligt, aldus deze bron, in de bedoeling in de vacature-De Boer, mr. Meynen te benoemen. Te zijner tijd, als aan de functie van luit.-G. G. een an dere inhoud en betekenis zou kun nen worden gegeven, zou mr. Meynen waarschijnlijk dr. Van Mook opvolgen, maar dan als ver tegenwoordiger der Kroon. Tenslotte zou prof. Romme wor den belast met het departement voorbereiding staatkundige her vormingen. Besprekingen worden voortgezet Een- woordvoerder van de com missie-generaal heeft Zondag ver klaard, dat de reis van de leden der commissie-generaal naar Ne derland niet moet worden be schouwd als een aanwijzing, dat de onderhandelingen met de Indo nesische delegatie zouden zijn afgebroken. Zondagmorgen hebben bespre kingen plaats gevonden tussen luit.-gouv.-generaal Van Mook, prof. Schermerhorn en Van Poll enerzijds en minister-president Sjahrir én de ministers Gani en Sjarifoedin anderzijds, waarbij de Men zal zich herinneren, dat wij naar aanleiding van de voorgenomen emigratie van Ka tholieke jonge boeren naar Brazilië, onze bezorgdheid uit spraken over de houding, die de Stichting Landverhuizing Ne derland bij deze plannen aan zou nemen. In het algemeen is de klacht, dat men te weinig mee mag nemen, indien men wil gaan; dat de Stichting tot heden een strenge selectie handhaafde en dat zij zou geweigerd hebben naar een bepaald land te laten emigreren, verzekerend wel de emigratie naar een ander land te willen verzorgen, waardoor dus eigenlijk aan de vrijheid der keuze te kort zou worden gedaan. Tot ons genoegen kunnen wij thans wijzen op een verbetering in de geest van samenwerking met de katholieke boerenorgani- saties, waarvan de Stichting Landverhuizing blijk geeft. De KNBTA stelt zich In het al gemeen op het standpunt, dat het essentiële der keuze van de emi granten zal berusten bij de kath. standsorganisaties; deze moeten zelf, onder deskundige leiding, de gebieden, waarheen men zal emigreren, kiezen; zij zullen zelf de plannen moeten uitvoeren en de nazorg ter hand nemen, indien men eenmaal in het nieuwe land gevestigd zal zijn. De Stichting Landverhuizing is het hiermee eens. Zij heeft, van de andere kant, een zeer gewich tige taak als contactorgaan tussen de Ned. regering en de regering van het land van emigratie. Aan haar de taak, als vertegenwoordig' huidige toestand en de in de on- ster van het rijk, de overeenkomst middellijke toekomst te volgen werkwijze besproken werden. In afwachting van de voorstel len, die door de commissie-gene raal uit Nederland zullen worden medegebracht t.a.v. bepaalde be langrijke vraagstukken, zullen de besprekingen in Indonesië met de uiterste spoed worden voortgezet. Deze voorstellen zullen onder meer betrekking hebben op de regeling van het plaatselijk be stuur in de overgangsperiode in overeenstemming met artikel 15 van de overeenkomst van Ling gadjati. Op een desbetreffende vraag in de gemeenteraad te Ootmarsum heeft de burgemeester verklaard, dat de sigarenfabriek Reinders voorlopig is stopgezet wegens over productie. In de fabriek liggen 200.000 sigaren opgeslagen, waar mee men geen raad zou weten.... te sluiten tussen de beide regerin gen. Het is alleszins begrijpelijk, dat zij de naleving van dit alles moet controleren. Wanneer de Stichting Landverhuizing voor de Neder landse emigranten deze overeen komst sluit, dan is het tenslotte ook billijk, dat zij overtuigd wil zijn van de geschiktheid der uit gezondenen. van hun goed vak manschap, hun daadkracht. De selectie van de emigranten wil zij thans in frincipe aan de organisaties overlaten, echter is het logisch, dat er in de eindselec- tie een goede samenwerking moet bestaan tussen de Stichting en de KNBTB. De Stichting heeft er hier recht op, mee te spreken, evengoed als zij later, wanneer de vestiging eenmaal een feit zal zijn, toe moet kunnen zien op de naleving van het contract, ook bij de emigranten zelf. Een groot deel der bezorgdheid, die men tegenover de Stichting gevoelde, kwam hieruit voort, dat deze inderdaad lange tijd de se- lectie-in-haar-geheel toepaste. Men bedenke echter, dat er toen nóch van katholieke, nóch van protes tantse, nóch van neutrale land bouworganisatiezijde een lichaam GLORIEDAG \oor de K.A- Bisdom Haarlem Mgr- Huibers verleent aan 50 leken de zending pinkster-Zondag werd door 7 HEm Mo' Huibers in de prach tig Versierde en stampvolle kathe- draaierde pontificale Hoogmis ge- celebreerd. Aan weersz j het altaar hadden ongeve1er J personen plaats genomen, ale de bisschop de kerkelijke zen'H zouden ontvangen. Onder de ere gasten had een delegatie Franse padvinders en padvindsters plaats genomen onder leiding van mr. Moutonnet, secretaris-generaal van het Parijse district van de Scouts de France. Het uitgebreid knapen- en mannenkoor o.l.v. dr. A. Kat zong een vierstemmige Mis van Palestrina. Na het Evangelie begaf de bisschop zich op de preekstoel, om de gelovigen toe te spreken. Naar aanleiding van bet evan gelie van Pinksterzondag zeide Mgr. o.a dat het vandaag een bij zondere dag voor het bisdom was en een bekroning op alles, wat ge schied is voor de stimulering en uitbouw van 't kerkelijk apostolaat der Katholieke Actie. Deze. zich hier voor mij bevindende schare van leden werd gevormd tot een stut en steun van het kerkelijk bestond, dat, voor deze bonden, de keuze op zich kon nemen. Onder zulke omstandigheden moest de Stichting, die toen tenslotte alléén de verantwoordelijke was, de ge hele selectie wel verzorgen. Nu echter de „Centrale Stichting Landbouwemigratie", uitgaande van de drie landbouwwerkgevers- organisaties, de katholieke, chris telijke en neutrale, is gesticht, die zelf deze taak ter hand wil nemen geeft de Stichting Landverhuizing blijk van een ruim standpunt in deze. Dat de Stichting Landverhui zing het gaan naar bepaalde lan den goedkeurde, terwijl ze andere landen afkeurde en het zodoende de schijn verkreeg, alsof zij de keuze van het land niet vrij liet, het is te verklaren uit het feit, dat de Stichting inlichtingen had ontvangen, welke er op wezen, dat emigratie in het algemeen, en in sommige beroepen in het bij zonder voor Nederlanders voorals nog geen aanbeveling verdiende. In sommige landen dient de emi gratie meer voorbereid te worden L.i is nu mogelijk, doordat de Stichting Landverhuizing Neder land naar verschillende landen attaché's uitzond, dan wel dat het werk werd verricht door de al daar gevestigde landbouwattaché's Het is evenwel begrijpelijk, dat de Stichting niet overal direct haar vertegenwoordigers kan heenzenden. Wat dus een soort ambtelijke,betweterij léék, was in werkelijkheid een gebrek aan mo gelijkheden, waarvoor de Stich ting niet verantwoordelijk is te stellen. In dit verband is het dan ook zeer toe te juichen, dat de organisaties er toe zijn overgegaan zelf actief deel te nemen aan het onderzoek van de landen, die, wat betreft de emigratie, in haar in teressesfeer liggen. De KNBTB verzekerde ons, dat de deviezenkwestie een moeilijk punt is. De minister van financiën beslist hierover en de Stichting Landverhuizing blijkt de ondank bare opdracht te hebben ontvan gen, de veelal afwijzende beslis singen door te moeten geven. De regering denke hierbij aan de toekomst van ons volk. Door het emigratiesysteem in groeps verband, dat de KNBTB voorstaat, is het mogelijk op de duur zeer grote groepen uit te zenden, het geen de economische druk op ons volk zal doen afnemen, terwijl, naar men ons van de zijde van de KNBTB verzekerde, de onkos ten niet hoger zijn dan die van persoonlijke emigratie en men het grote voordeel heeft, dat de na zorg der emigranten verzekerd is. Al deze punten zullen door ge zamenlijk overleg met de Stich ting Landverhuizing geregeld moeten worden en wij hopen nu, dat dit overleg in de geest van begrip over en weer zal plaats hebben. Volgens de officiële cjjfers van de huidige productie zal per mannelijke inwoner in een periode van drie jaar één cos- tuum en In een periode van vier jaar één jas beschikbaar zijn. Per vrouwelijke inwoner in een periode van drie jaar één japon en één mantel. Deze uitspraak deed drs. Vro- mans, lid van het dag. bestuur der vakgroep voor de textiel handel, toen hij voor de afd. Twente van de Ned. bond van detailhandelaren in textiel- en mode-artikelen een beeld gaf van de textielpositie van ons land. En dat beeld, men heeft het hier boven geconstateerd, was uiterst cijfers betreffende de textiel- productie in ons land. zoals die officieel zijn uitgebracht tijdens een landelijke bijeenkomst van af- Denemarken, dat vóór de oorlog één der voornaamste Europese exporteurs van vlees en spek was, moet volgens mededeling van de minister van voedselvoorziening, Kristensen, deze producten rant soeneren. In een bespreking met vertegenwoordigers van de Deen se arbeiders over de crisis in de voedselvoorziening zeide Kristen sen, dat hij een verhoging van het rantsoen donker brood in over weging genomen had. Hierdoor zou tegemoet gekomen worden in het tekort aan aardappelen, dat twee dagen geleden aanleiding gaf tot stakingen op grote schaal en ongeregeldheden. gevaardigden uit het grootbedrijf, van confectie- en stoffenfabrikan- ten en van detaillisten. De export somber. Spr. noemde een aantal ies groter dan officieel wordt be kend gemaakt, aldus spr. en de kwaliteit van 't textiel, dat op de binnenlandse markt komt, is vol gens hem belangrijk minder dan die van de stoffen, die voor de export bestemd zijn. Het is met onze textielpositie zo, dat we bp iedere stap, die we zetten drie stappen terug gaan. Dit zijn weinig optimistische klanken, zo besloot spr., maar het ware beter, wanneer ons volk van deze harde waarheid op de hoogte werd gebracht. President Truman heeft gisteren het Congres dringend verzocht, net wetsontwerp strekkende tot volle dige militaire samenwerking met de Latijns-Amerikaanse landen tot wet te verheffen. Het wetsontwerp voorziet o.m. in de verkoop en standaardisatie van wapens en de opleiding van marine- en leger- pcrsoneel. Truman zegt in zijn boodschap tot het Congres, dat de voorge stelde samenwerking ook tot Ca nada zou kunnen worden uitge strekt daar samenwerking van de V.S. met dat land in aangelegen heden betreffende de gemeenschap pelijke verdediging momenteel van bijzonder groot belang is. President Truman legde er de nadruk op, dat het voorgenomen program zou samenvallen met de Amerikaanse politiek, gezonde economische toestanden in Latijns- Amerika te bevorderen. Het wetsontwerp vermeldt na der. dat landen aan wie de V. S. hetzij wapens verkopen of schen ken. deze niet aan andere landen mogen doorzenden. Voorts wordt een veelomvattend program voor gesteld voor de oprichting van opleidingscentra voor studenten uit Zuid-Amerika. Tenslotte verklaart Truman, dat het plan is opgevat te Rio de Ja neiro een conferentie te houden voor het opstellen van een ver drag voor de verdediging van het Westelijk halfrond. Uit welingelichte bron te Ottawa wordt vernomen, dat president Truman's voorstel tot militaire sa menwerking met Canada en La tijns Amerika geen verandering beduidt in Canada's militaire ver plichtingen in vredestijd. Men streeft in Canada een voortgezette samenwerking op militair gebied, na met Groot-Brittannië en de V. S., maar geen direct contact met Zuid-Amerika. gezag en is het eerste kader, dat leiding moet geven in de gesloten eenheid van een indrukwekkend Christusleger, waarin elk zijn eigen taak omschreven vindt. De bisschop gaf voorts een his torisch beeld van het uitgroeien van de K.A., een bouwwerk van vele verdiepingen en vervolgde: Thans is de laatste sluitsteen in de top gemetseld en staat het geestelijk gebouw voltrokken voor ons. Nog slechts de zending is noodzakelijk, want het huis is pas klaar, als het gewijd is door de bisschop. Dan zal het zijn een huis van God. Zo ook met ons magi strale gebouw van de Katholieke Actie in het bisdom Haarlem. Daarop richtte Z.H.Exc. zich nog afzonderlijk tot de vijftig rondom hem geschaarde leken-apostelen, om te besluiten met het uitspre ken van de verwachting, dat de katholieken van Nederland ook in de komende moeilijke tijden de eenheid, daadkracht en vurige geloofsijver zullen weten te be- warei en zich voor de volle hon derd procent zowel in woord als daad katholiek zullen tonen! Na de predicatie nam de bis schop plaats op een zetel voor het parochie-altaar en nadat rector Broers plechtig de namen had af gekondigd van de vijftig nieuwe lekenapostelen, legden allen staan de de geloofsbelijdenis af en zwoe- r de ren trouw aan Paus en Bisschop pen Dan verleende de bisschop Honderdduizend mannen en vrouwen zullen aan het eind van deze en het begin der volgende week over Nederland uitzwermen. Ambtenaren zijn het en onder wijzers en onderwijzeressen, po litiemannen en postbeambten, mi litairen en vrouwen van de UW en andere organisaties, studenten en vrijwilligers uit particuliere bedrijven. In een garnizoensplaats gaat een hele compagnie op stap; in een grote gemeente boden zich zelfs twee bijna tachtig jarigen aan! Onder algemene leiding van bet Centraal bureau voor de statistiek gaan deze lieden de inwoners tel len van Nederland: één teller per honderd inwoners. Maar op de formulieren, die zij zullen uitrei ken en weer ophalen komen nog veel meer vragen voor, dan alleen over het aantal gezinsleden. In zekere zin is dit laatste langza merhand maar bijzaak geworden. Op de eerste plaats gaat het om het verzamelen van gegevens over de samenstelling der bevolking in de meest uitgebreide zin, volgens tal van afzonderlijke kenmerken. Daarin is de waarde van de tel ling gelegen. Ze omvat de volks telling in engere zin, voorts de beroepstelling, dan de gezinstel ling en tenslotte is er ditmaal aan verbonden een speciale woning telling. Deze zal zich uitstrekken over alle woningen en andere be woonde ruimten en de wijze, waarop ze worden gebruikt. De bij elk dezer onderdelen te verkrijgen gegevens en vooral de combinatie daarvan in onderling verband zullen toepassing vinden op vrijwel elk gebied. In het bijzonder zullen de ge gevens worden toegespitst op het gebruik in de practijk. Die over de leeftijdsopbouw bijvoorbeeld - voor vragen betreffende de be hoefte aan onderwijskrachten, de aanvoer van jeugdige krachten op arbeidsmarkt, distributie, ouderdomsvoorzieningen, sterfte- tafels enz. Die van de gezinstel hun allen plechtig de zegen der H. zending. ling ten behoeve van berekenin gen over ons nationale inkomen, gezinsinkomen e. d. die van de woningtelling ter fundering van een weloverwogen woningpolitiek en een goed doordacht bouwpro gramma. De uitkomsten der telling zullen een kwantitatieve grondslag vor men voor beoordeling der feite lijke situatie en zijn als zodanig onmisbaar, zowel voor het wel vaartsplan van het Centraal Plan bureau als een ruimtelijke orde ning, welke wordt behartigd door de rijksdienst voor het nationale plan en het werk van het rijks arbeidsbureau en evenzeer voor de arbeid van meer locale instan ties. Niet minder zal het te verza melen materiaal dienstbaar zijn aan het markt-analytisch onder zoek van nijverheid en handel en de arbeid van particuliere orga nisaties en instellingen op sociaal en cultureel gebied. Het is een onderneming, welke geen uitstel meer duldt en onmis baar is voor de verdere wederop bouw van ons land en volk als grondslag voor een nieuwe ont plooiing van ons volksbestaan on der de door de oorlog zo zeer gewijzigde nationale en interna tionale verhoudingen en bij onze strijd om een plaats in de wereld huishouding. Deze twaalfde volkstelling wordt gehouden naar de toestand op 31 Mei te middernacht. Voor het welslagen ervan is medewer king der bevolking nodig, die de gegevens nauwkeurig moet ver strekken, waartoe men overigens ingevolge wettelijke bepalingen verplicht is. De verzekering wordt gegeven, dat geen ambtenaar van belasting, woningvordering, inkwartiering, dientplicht in de papieren zal neuzen. De ingevulde formulieren gaan onmiddellijk door naar het Centraal Bureau voor de Statis tiek. Daar zullen dan rond vijftien millioen formulieren met plm. 150 millioen beantwoorde vragen bin nenstromen. Het spreekt vanzelf, dat de verwerking daarvan het bureau voor bijzondere eisen stelt. Men zal 300 man extra personeel nodig hebben. Verder zal meer dan ooit gebruik gemaakt worden van mechanische hulpmiddelen. Deze zijn voor de tijd van de telling ge huurd in de Verenigde Staten. Zo zal het mogelijk zijn om voor elke gemeente en voor onderdelen van gemeenten ongeveer twee maan den na afloop der telling voorlo pige cijfers gereed te hebben over het aantal woningen en andere bewoonde ruimten en de daarin wonende bevolking. In de verdere loop van het jaar zullen dan de uitkomsten der woningtelling gro tendeels gereed komen, terwijl in 1948 de bewerking der volks- en bedrijfstelling in grote lijnen haar beslag zal verkrijgen. Zo zullen dan b.v. ook de omstreeks 10.000 beroepen geclasseerd zijn. Door overheidspersoneel en vrijwilligers in te schakelen ver krijgt men een besparing van een bedrag, dat ongeveer overeen komt met de kosten welke de tel ling nu zal vorderen. Thans zal de telling 1.750.000 kosten; het zou twee millioen meer hebben bedragen als betaalde krachten gebruikt werden. De volkstelling in 1930 heeft een bedrag van 1.250.000 gevergd. Om het puliek te instruéren, hoe het de formulieren moet in vullen zal Zaterdagavond van kwart voor acht tot kwart over acht onder leiding van Koos Koen een „gemeenschappelijke invul ling" plaats hebben via de beide Ned. radiozenders. Binnenkort zullen nieuwe ko ninginnezegels verschijnen naar ontwerp van S. L. Hartz, met een randornament, tekst en waarde- aanduiding van J. van Krimpen. Voorlopig zullen verkrijgbaar zijn alleen de waarden van 6 ct (bruinzwart) en 10 ct (roodviolet), voorzover tenminste de voorraden van de vorige uitgave type Konij nenburg zijn uitgeput. Verzame laars kunnen ze echter op verzoek wel krijgen. De overige waarden zullen geleidelijk aan in omloop worden gebracht. Deze omvatten 5 ct (geelgroen), 7% ct (roodbruin) 12% ct (rood), 15 ct (paars), 20 ct (donkerblauw), 22% ct (sepia), 25 ct (lichtblauw), 30 ct (oranje), 35 et (blauwgroen) en 40 ct (bruin rood). Dezer dagen arresteerden enige politieagenten' te Oldenzaal twee mannen, die bezig waren een partij koffie in een auto te laden. Uit het onderzoek kwam vast te staan, dat men met een uitgebreide smok- kelaffaire te doen had, waarbij zeven personen betrokken waren. Het spoor leidde naai» Amsterdam, waar de politie nog twee mannen arresteerde. Dezen hadden enige maanden geleden koffiecoupures ter waarde van 625 pond verkoent aan de landbouwer A. te Tubber- gen. Deze landbouwer vond een Almelose winkelier bereid de kof fie te leveren. Bij de landbouwer te Tubbergen werd onder een hoop stro-afval 180 pond koffie gevonden. Aangenomen wordt, dat de koffie, die voor 5.50 per pond verhandeld werd, bestemd was voor clandestiene uitvoer naar Duitsland. In Oosterbeek kregen de zwa gers v. B. en H, gisterenmiddag woorden over hun kinderen, die aan het kibbelen waren. Van woorden kwamen ze tot daden. Van B, wond zich zo op, dat hij een broodmes greep en hiermee zijn zwager steken toebracht, waarbij een slagader werd door gesneden. Enkele ogenblikken later overleed het slachtoffer reeds. H. was 34 jaar oud en had 3 kinderen. De 37-jarige dader is door de politie gearresteerd. Een 22-jarige kantoorjuffrouw in dienst bij een grossier te Zwol le heeft kans gezien op zijn minst 30.000 textielpunten te verduiste ren. Acht maanden lang heeft zij coupures onttrokken aan de bon- nenvoorraad van de firma. De bonnen werden opgekocht door een 25-jarige Zwollenaar, die ze in de zwarte handel bracht. Erg geroutineerd gingen zij ove rigens niet te werk, want er werd niet op gelet, dat de bonnen een codenummer en een stempel van de firma droegen. Zo kon het ge beuren, dat de fa. „zwarte bon nen" aangeboden kreeg, waarop het eigen firmastempel stond. Beiden hebben bekend. Als gevolg van de huidige voorraadpositie van rjjst zal de distributie van dit artikel worden beperkt. In de loop van de vol gende maand wordt de verstrek king voor scheepsproviandering, Oosterse restaurants en oriënta- len beëindigd. 10ïiiscne koor de a.s. volkstelling is o.a. in gebtuik een elec. ponsmachine, die op 6000 kaarten 60 cijfers per uur ponst.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1947 | | pagina 1