VRIJSTELLING WEGENS
BROEDERDIENST
Wat Duitsers DENKEN
jDE STAND DER GEWASSEN
Nog steeds schietpartijen en
schermutselingen
SMOKKELSCHIP LIEP DE
HAVEN BINNEN
„HAKA" zal gaan verdwijnen
De beulen van Mauthausen
RESULTATEN VAN TWEE
JAAR VOORLICHTING
wereld
Ruit- nieuwtjes
In- en uitvoer over maand April
O If RA Rf
3D0NDERDAG 29 MEI 1947
PAGINA 9
GEEN OVERDREVEN
VERWACHTINGEN!
GEROOFDE KUNST KEERT
TERUG
PHILIPS IN DUITS
LAND
DE MILITAIRE TOESTAND
IN INDIE
12 Verdachten hebben
zich te verantwoorden
NIEUWE ORGANISATIE
ONDER NAAM .,COOP"
VERLOOP DER SLOT-
EXECUTIE
NSB-COMMIS SARIS VAN
OVERIJSSEL
voor het tribunaal
HET KOOLZAAD
VRIJWEL GEHEEL
VERLOREN
UITSTEKENDE FRUIT
OOGST VERWACHT
Weinig aardbeien en
perziken
TOENEMENDE
ONWEERSKANSEN
MILITAIREN EN STRAF
RECHTER
Moet krijgsraad in funutie
blijven?
TAALLES OP DE FILM
„Mimephone"-demonstratt6
STAKING TRAM
PERSONEEL IN BELGIE
BESTRIJDING RUNDER
PEST
Uitvoer wederom
gestegen
mill
0,1
1,0
0,1
1.2
mill
1.0
Toen smokkelaars gingen zwendelen
kwairiPH ze in de val der
prij shell eersing
■■■■■HM April
in 1000 ton): tarwe 7.4 en 24,4,
tarwebloem 6,9 en 15,7, mais 8,9
en 19,1, cacaobonen 9,0 en 11,1,
sinaasappele-n 2,8 en 9,8, tabak in
bladen 1,8 en 4,3, veekoeken 21,2
en 22,5, lijnolie 2,9 en 7.6. ertsen
82,7 en 36,6, steenkool 226.1 en
455,5, cement 26,8 en 37,7, kunst
mest 32,3 en 83,6, plaat-, staaf-,
profiel- en bandijzer 43,0 en 61,3,
petroleum 31,4 en 29,1, gas- en
stookolie 95,8 en 99,9, benzine
23,5 en 13,9, ruwe aardoliën 78,1
en 54,8, hout 64,0 en 51,0, garens
(mill gld) 10,6 en 10,5
Uit onze lezerskring blijkt van
teleurstelling over de onlangs
misschien met wat te veel ophef
aangekondigde her-invoering
der vrijstelling wegens broeder-
dienst. Op het eerste gezicht zou
men inderdaad kunnen menen dat
de toestand van vóór 1939 zou
worden hersteld, toen van ieder
gezin slechts één zoon onder de
wapenen werd geroepen, hetgeen
gezien de betrekkelijk geringe
legersterkte zonder meer moge
lijk was.
Gedurende de jaren '39-'40
bij de dreiging van het tweede
wereldconflict moest deze
ideale regeling ten gevolge van
de noodzaak om het contingent
uit te breiden worden vervangen
door een minder vrijgevige en
zeer gecompliceerde, die 'n soort
selectie toepaste waarbij dan de
grootste gezinnen voor vrijstelling
het eerst aan bod kwamen.
Het thans gekozen systeem
brengt voor deze materie weer
Wat vastere vormen, in dier voege,
dat van elk gezin, waaruit drie
2onen 's lands wapenrok hebben
gedragen, de andere jongens
worden vrijgesteld. Het is vol
doende dat deze drie minstens 30
dagen in werkelijke dienst zijn
geweest, terwijl ook dienstplich
tigen van vóór '40 alsmede oor
logsvrijwilligers ten deze meetel
len.
Al is het buiten kijf dat deze
reeling voor verschillende grote
gezinnen (hun aantal wordt op
enige honderden geschat) een
verlichting zal betekenen, even
zeker lijkt ze toch geen aanlei
ding te bieden tot hooggestemde
geestdrift. Want het mag inder
daad beschouwd worden als een
zwaar offer van de nationale
zaak dat hier van het grote ge
zin wordt gevraagd, ook al zou
het ten slotte voor één of meer
vrijstellingen in aanmerking ko
men.
De persoonlijke, collectieve en
en vaak ook financiële offers
drukken in een veelvoud op deze
hechtste pijlers onzer samenleving
en met een verwijzing naar de
kostwinnersvergoeding ontneemt
men aan de klacht haar grond ter
nauwemood. Immers met een gel
delijke schadeloosstelling, zelfs al
zou ze volledig zijn, is niet goed
te maken wat juist onder de na
oorlogse omstandigheden voor
velen het dienstnemen betekent,
nu zij dikwijls jaren achterstand
hebben in te halen voor hun be
roepsvorming.
In verband hiermede moge er
op worden gewezen dat door de
moderne vestigingseisen voor de
vrije beroepen waarin speciaal
de grote middenstandsgezinnen
hun bijdrage leveren aan de her
opbouw van ons land even zo
vele jaren van studie worden ver
eist als voor de functies die een
universitaire opleiding vragen.
Terwijl voör de laatste het ver
lenen van uitstel op luttel be
zwaar stuit, wordt dunkt ons
toch te weinig rekening gehouden
met de eerste categorie. Om
maar niet te spreken van de vaak
geuite klacht, dat het voor zonen
van grote zakenlieden veel gemak
keiijker zou zijn zich een vrijstel
ling of uitstel te verschaffen we
gens onmisbaarheid dan voor de
dienstplichtigen uit middenstands-
kringen die daarvoor in aanmer
king zouden dienen te komen. 1
Wij kunnen deze klacht niet op
haar juistheid beoordelen. Maar
wel lijkt het ons niet onredelijk
wanneer voor de beide hierboven
gesignaleerde gevallen ter dege
rekening zou worden gehouden
mët het feit dat, over het geheel
genomen, op het grote gezin ook
ter zake van de dienstplicht een
extra beroep op zijn vaderland
lievende gevoelens wordt gedaan.
Al is het niet onverklaarbaar
als tegen dit laatste soms verzet
rijst, het valt hogelijk te waarde
ren dat voor de moeilijkheden van
het huidige tijdsgewricht, waaraan
ieder landgenoot voor zijn deel
het hoofd te bieden heeft, juist
onder de soliedste kerngroepen
onzer maatschappij veelal volle
begrip blijkt te bestaan. Ook in
zoverre dat men zich van het
werkelijk angstige probleem der
enorme kosten, die het militaire
apparaat momenteel noodzakelij
kerwijze meebrengt, niet afmaakt
met wat communistische drogre
den, er op gericht onder ons volk
verbittering te kweken en twee
dracht te stichten op een ogen
blik, waarin vóór alles het vast
houden aan de nationale gedach
te geboden is.
Het lijdt overigens geen twijfel
of bij de huidige politieke constel
latie zou het onnodig op de been
blijven van een troepenmacht, als
thans helaas de omstandigheden
naar aller mening vorderen, een
pure onmogelijkheid zijn. Men kan
er van op aan, dat regering en
volksvertegenwoordiging zich ten
deze hun verantwoordelijkheid ten
volle bewust zijn.
L. H.
Vijf schilderijen ter waarde van
66.400 mark, door de nazis uit
Nederland geroofd tijdens de be
zetting, zijn teruggevonden In het
bureau van twee generaals van
het Amerikaanse militaire hoofd
kwartier te Berlijn.
Op bevel van generaal Lucius
Clay, militair gouverneur, zijn de
schilderijen gisteren aan de Ne
derlandse militaire missie te Ber
lijn overhandigd.
Er is een vrouwenportret bij
uil de school van Van Djjck
(waarde 9500 mark). Ameri
kaanse officieren hebben, onwe
tend van de diefstal, de doeken in
de zomer van 1945 naar het
hoofdkwartier gebracht ter ver
fraaiing van de vertrekken.
In verschillende plaatsen van
Duitschland heeft Philips, zoals
bekend, fabrieken, o.a. in Wetzlar,
Hamburg en Aken, waar resp.
radio-apparaten, radiobuizen,
röntgenartikelen engloeilampën
gefabriceerd zullen worden. De
Philipsfabriek in Aken, welke
een oppervlakte had van 20,000
m- is voor ongeveer de helft
door oorlogsgeweld onherstelbaar
vernield. Reeds langs was men
voornemens deze fabriek weer op
te bouwen en te exploiteren. Door
de Engelse autoriteiten is begin
Januari van dit jaar toestemming
verleend, om in de loop van dit
jaar 15 millioen gloeilampen te
vervaardigen. Een deel hiervan
zal autolampen worden, een pro
duct, waaraan in de Britse zone
groot gebrek is. Sinds ongeveer
6 weken zijn 150 Duitse arbeiders
in deze fabriek aan het werk,
maar de productie is nog niet op
gang. Men hoopt, nadat verschil
lende moeilijkheden zijn overwon
nen in Juli 350 arbeiders te werk
te kunnen stellen. De verschil
lende bedrijven komen slechts
langzaam op gang, o.a. tengevolge
van een gebrek aan grondstoffen
en machines.
Verwacht mag worden, dat, zo
dra het handelsverkeer met Duits
land op grond van de reeds af
gesloten en nog af te sluiten han
delsverdragen met de verschillen
de landen weer op gang gekomen
is, een van de belangrijkste oor
zaken van deze moeilijkheden
overwonnen zal zijn.
Binnenkort is de benoeming te
verwachten van de heer P. E. Tep-
pema, oud-gezant te Madrid, tot
Ned. gezant en gevolmachtigd
minister te Canberra.
De Ned. militaire woordvoerder
heeft op 27 Mei o.m. het volgende
medegedeeld:
In de Oostelijke sector van Me-
dan kwamen van rep. zijde be
schietingen alsmede infiltraties op
kleine schaal voor. In de Westelij
ke en Noordelijke sectoren van
de stad werden Ned. patrouilles
met mitrailleurs en mortieren van
buiten de demarcatielijn bescho
ten. De aanleg van stellingen op
en over de demarcatielijn vindt
voortgang. Er viel een verhoogde
activiteit van de Lasjkarrajats
op te merken. Een pipercub werd
tweemaal beschoten. De voedsel-
blokkade blijft gehandhaafd.
Te Padang is de toevoer van
levensmiddelen naar de stad, wel
ke door Chinese burgers verzorgd
werd. op last van de rep. over
heid stopgezet. Binnen de demar
catielijn had aanraking met eer»
bende plaats. In de Westelijke
sector van de stad vielen twee
maal schermutselingen nabij de
demarcatielijn voor. Een verhoog
de activiteit van rampokkers viel
op, terwijl, voornamelijk door mid
del van ontvoeringen terreur
werd uitgeoefend.
In de Zuidelijke sector van
Tjiandjoer had een botsing met 'n
bende binnen de demarcatielijn
plaats. In de Noordelijke sector
van deze plaats ontstond eveneens
een gevecht met benden, waarbij
aan Indonesische zijde enige 'ver
liezen geleden werden. In de af
gelopen dagen scheen het, dat de
terreur van het bendewezen enigs
zins afnam,
In het gebied van Bandoeng
ontstond ten Noorden van Pada-
laring tweemaal strijd met rep
troepen, waarbij eenmaal met
mortieren geschoten werd. Voorts
werd een verkenningsvliegtuig be
schoten en kwamen enige malen
rampokpartijen en ontvoeringen
voor. In de Zuidelijke sector wer
den herhaaldelijk binnen de de
marcatielijn Ned. patrouilles be
schoten door een bende die ech
ter verdreven werd. De stroom
van Indonesische vluchtelingen
neemt hand over hand toe. Op 20
Mei kwamen 351, op 21 Mei 322
Indonesiërs zich onder bescher
ming stellen. Ér bleef nog enige
activiteit van rampokkers heersen.
Ten Westen van Semarang over
schreden rep. troepen tot driemaal
toe de demarcatielijn. In de rep
2 K.M. zóne worden onafgebroken
op grote schaal stellingen ge
bouwd. De spoorbrug in de Oos
telijke sector is geheel verwijderd,
voorts worden wegen vernield en
versperd. De kampongs aan de
rand van de demarcatielijn wor
den onverminderd geterroriseerd.
In de sector van soerabaja kwa
men bij Modjokerto en Perning
veertienmaal schermutselingen
voor; tweemaal binnen en de ove
rige keren in de omgeving van
de demarcatielijn. Hierbij leden
de aanvallers enige verliezen. De
bevolking in het randgebied on
dervindt nog steeds terreur. Bij
de genoemde incidenten op Java
werd 1 Nederlander gedood en
werden 4 Nederlanders gewond.
Een delegatie van vooraanstaande Amsterdamse figuren uit
Handel en Scheepvaartkringen vertrok van Schiphol naar Praag
voor het afsluiten van handelsovereenkomsten
Toen op 20 Januari twee ambte
naren van de C.C.D. op de Was-
senaarseweg bij Den Haag een
grote vrachtauto aanhielden, heb
ben zij weinig kunnen vermoeden,
dat zij hierdoor het spoor hadden
naar een smokkelschip, dat in de
Rotterdamse haven was binnenge
lopen.
De vrachtauto vervoerde 1.225.000
stuks sigaretten, hetgeen echter
slechts een deel was van de smok-
kel-affaire.
Een dag tevoren was de Portu
gese schoener „Rainha Santa Isa
bel" in Rotterdam aangekomen.
Het schip moest van een nieuwe
motor voorzien worden, waarvoor
zekere Bierman, die in Portugal
had vertoefd, zou zorgen. De be
taling zou geschieden in goederen
die dan clandestien ingevoerd
werden en ze bevonden zich aan
boord: 130 kisten elk van 12 fles
sen cognac; 40 kisten van 12 fles-
Op een in Amsterdam gehouden
buitengewone algemene vergade
ring van de Coöperatieve Groot-
hahdeisvereniging De Handelska
mer ,,Haka" G.A. is besloten tot
een wijziging van de statuten. De
Haka is het groothandels, en
fabriekscentrum van de circa 300
Nederlandse Verbruikscoöperaties,
waarbij bijna 300.000 gezinnen zijn
aangesloten en die vóór de oorlog
een detailomzet hadden van onge
veer 70.000.000 per jaar. Hoewel
de Haka het centrale punt was van
al deze coöperaties, was zij dit
uitsluitend voor de groothandel en
de fabricage. De algemene organi
satie der coöperatieve beweging
werd gedragen door drie bonden:
de Centrale Bond. de Christelijke
Bond en de Katholieke Federatie.
Met voorafgaande goedkeuring
van deze drie bonden zijn de sta
tuten van de Handelskamer thans
zodanig gewijzigd, dat zij uit de
Haka een geheel nieuw lichaam
hebben gevormd, dat zijn taak niet
beperkt zal zien tot het zakelijke
doch dat in alle opzichten het
bindend en leidend nationaal or
gaan der coöperatieve beweging
zal zijn. De propaganda, de advi
serende taak en de representatieve
functie, tot nog toe voorbehouden
aan de bonden, worden daarmee
aan de nieuwe organisatie opge
dragen. Wanneer de nieuwe sta
tuten tegen 1 September a.s. van
kracht zullen worden ,zal zelfs de
naam zijn veranderd van Handels
kamer in: Coöperatieve Vereni
ging U A. „Centrale der Neder
landse Verbruikscoöperaties". Haar
hoofdkantoor zal te Rotterdam zijn
geves'igd in het huidige hoofdge
bouw van de Handelskamer. Het
bes'uur zal bestaan uit de onlangs
opnieuw samengestelde directie
van de Haka, de heren J. J. A
Charbo (voorzitter), J. J. Bekke
ring. J. Roos en H. Veenstra. Bo
vendien is een uit twintig leden
bestaande nieuwe raad van com-
Gistermorgen om 7 uur werden
de laatste 26 veroordeelde SS-ers
van het concentratiekamp Maut
hausen op twee schavotten te
rechtgesteld.
Eén man kreeg op het laatste
ogenblik uitstel van executie,
meldt A.P. Het was Otto Spnegel,
32 jaar oud, de cantinebaas van
Mauthausen.
Toen Spriegel op de hoogte ge
steld werd van het uitstel, vroeg
hij uitdagend, waarom hij niet
met zijn kameraden opgehangen
werd.
De meeste nazis bestegen kalm
het schavot, zonder enige ontroe
ring te tonen. Hun laatste ver
klaringen waren meestentijds
„Lang leve Duitsland" en omvat
ten verzoeken, om voor hun ge
zinnen te zorgen.
Eén van hen werd de spanning
te machtig. Het was Wilhelm, 39
jaar oud, de tandarts van het
kamp. Hij stond te beven van
angst, sprak drie minuten aan één
stuk en barstte toen los in een
wild geschreeuw en gesnik: „Heer
sta mij bij".
Sommigen glimlachten bij net
zien van de Amerikaanse troepen,
die getuigen waren van de terecht
stelling, maar Henkei schreeuwde
„Ik dacht, dat de Amerikaanse
troepen hier waren voor recht en
vrijheid".
Majoor Zoller, 35 jaar oud, de
commandant van Mauthausen,
glimlachte flauwtjes, toen hij de
rij sloot. Evenals verschillende
anderen verklaarde hij, dat hij
geen oorlogsmisdadiger was en
hij voegde er aan toe: „Velen van
hen, die gisteren opgehangen wer
den, waren geen oorlogsmisdadi
gers".
De hoogste nazi, die zich tussen
de veroordeelden bevond was Au
gust Eigruber, 40 jaar oud, die
gouwleider in Oostenrijk was van
1939 tot 1945. Grimmig verklaarde
hij: „Ik beschouw het als een eer
veroordeeld en opgehangen te
worden door de meest inhumane
van alle overwinnaars".
sen port; 60 paar schoenen; 9
pakken manufacturen; 14 dekens;
hoeveelheden overhemden, onder-
kleding enz. benevens 1% a 2 mil
lioen stuks sigaretten.
Tijdens de nachtelijke vaart
naar Dordrecht, was een motor
boot langszij de schoener geko
men, die de smokkelwaar over
nam, en naar Den Haag vervoer
de. De goederen werden eerst op
geslagen in een garage van de
expediteur H. M. K. aan de Sta-
tenlaan. De dranken werden aan
drie bekende restaurants te Sche-
veningén en Den Haag geleverd.
Het liep niet erg vlot met de af
wikkeling der sigarettenzaak en
daardoor kwam de politie op het
spoor, die een inval deed in de
garage. Als gevolg hiervan, werd
daarop snel de voorraad vervoerd
naar Wassenaar, waar zij in de
fabriek van G. F. K. W. opgesla
gen zou worden. Tijdens die rit
had de ontmoeting met de con
trole-ambtenaren plaats.
Twaalf verdachten kwamen gis
teren voor de Haagse Politierech
ter, vier van hen, de hoofddaders
zijn gedetineerd.
Het was de winkelier in tabaks
artikelen L. N. A. M. V. uit Den
Haag, die voor 100.000 sigaretten
een koper had gevonden. Hij werd
na de eis van zeven maanden, tot
zes maanden gevangenisstraf ver
oordeeld.
De directeur A. A. S. uit Den
Haag had de eerste relaties met
Bierman gehad, en was ook aan
boord van het zeeschip geweest
tijdens het overladen. Genoemde
Bierman, die als een internatio
nale oplichter werd gekenmerkt,
ls voortvluchtig en vertoeft ver
moedelijk in Zwitserland.
Aan S. werd een jaar gevange
nisstraf met aftrek preventief en
waarvan vier maanden voorwaar
delijk opgelegd.
Een zware straf kreeg de expe
diteur K. die behalve een jaar ge
vangenisstraf met aftrek van pre
ventief, ook zijn motorboot en de
vrachtauto verbeurd hoorde ver
klaren, terwijl- bij niet uitlevering
totaal f 28.000 moet worden be
taald. Tenslotte W„ die ontkende
te hebben geweten, dat zich si
garetten in de kisten bevonden,
werd tot zes maanden gevange
nisstraf met aftrek van preventief
veroordeeld. In alle gevallen wer
den de inbeslag genomen goede
ren verbeurd verklaard. De ove
rige acht verdachten, die meest
sigaretten hadden helpen verhan
delen, kregen lichtere gevangenis
straffen.
missarissen benoemd, onder wie
de heren W. M. Metman te Den
Haag (voorzitter) en J. H. W
Frijns te Maastricht (plaatsvervan.
gend voorzitter).
Op een desbetreffende vraag
antwoordde de heer Charbo. die
tijdens een gisteren in Rotterdam
gehouden persconferentie boven
staande mededelingen deed, dat de
mogelijkheid niet was uitgesloten,
dat mettertijd ook het handelsmerk
Haka" zal verdwijnen en wellicht
zal worden vervangen door
„Coöp".
Voor het tribunaal te Deventer
moest zich gisteren een bekend
NSB-er uit de bezettingsjaren
verantwoorden nl. mr. W. de Rij
ke, die in het najaar 1940 zijn
benoeming aanvaardde tot procu
reur-generaal bij het gerechtshof
te Arnhem en deze functie in Sep
tember 1943 verwisselde voor die
van commissaris der provincie
Overijssel, wat hij tot April 1945
is gebleven. Verder werd hem
o.m. hulpverlening aan de vijand
ten laste gelegd, het zorgdragen
voor de uitvoering der anti-joodse
bepalingen, lidmaatschap van NPr
enz. Verd. zeide, dat hij in 1933
NSB-er was geworden omdat hij
als lid van de gemeenteraad van
Haarlem zijn geloof in de demo
cratie had verloren. Overigens had
hij gemeend op genoemde posten
Duitse invloeden te kunnen weren
Beschuldigde verklaarde o. m.,
dat de Duitsers zijn goederen had
den gestolen en riep de clementie
in van het tribunaal ten behoeve
van zijn gezin en ook, omdat hij
thans zijn politieke dwp'mgen be
treurt. Uitspraak over veertien
dagen.
BERLIJN, Mei 1947
(Van onze Berlijnse correspondent)
De Polen hebben Landsberg in brand gestoken uit ivraak
voor het feit, dat zij de streek moesten ontruimen. Mensen
vlees wordt op de zwarte markt in blik verkocht. In Han-
nover worden de lijken uit de ziekenhuizen weggehaald
voor de fabricage van toiletzeep. De Britten importeren
geen koffie of tabak teneinde de zwarte markt voor hun
troepen niet te bederven.
Dit zijn zo van die praatjes, die willige oren vinden, wan
neer Duitse vrouwen in lange „Schlange''' staan te mokken,
of Duitse mannen aan de stamtafels hun waterige biertjes
kruiden met de gal van bittere gevoelens.
Men zegt, dat aan de krantenkiosken de gedrukte horosco
pen meer aftrek hebben dan de exemplaren van de „Neiv
York Times" of de „Daily Telegraph'\ De zoete voorspel
lingen van gelukkige liefdes en van blonde dames, die zij
op hun levenspad zullen ontmoeten, zijn voor de Duitsers
dan ook prettiger lectuur dan die over de perspectieven van
een niet vlot van stapel gaande internationale politiek.
Dit zijn van die symptomen,
waaruit kan blijken, dat de ge-
dachtengang der Duitsers nog even
chaotisch is als hun economie, en
dat twee jaren van voorlichting
omtrent de bedoelingen der geal
lieerden niet het beoogde doel
hebben bereikt.
Een der meest typerende voor
beelden is dat van de Duitse me
ningen over de kolenexport. Sinds
jaar en dag hebben de Britse au
toriteiten in krant, radio en film
uitgebazuind, dat geen ton kolen
uit de Britse zone als reparatie
levering over de grenzen gaat, en
dat de vijftien procent kolen, die
geëxporteerd worden tenvolle wor
den aangerekend als tegenprestatie
voor een klein deel van de nood
zakelijke voedselimporten. Niette
genstaande dit spreekt men zells
in het kolengebied zelf voortdu
rend mensen, die meer oor hebben
voor wilde door kwaadwillenden
verspreide geruchten dan voor de
officiële publicaties.
Onlangs was bij een onderzoek
van de North German Coal Con
trol reeds gebleken, dat een zeer
hoog percentage van de bewoners
van het kolengebied nog steeds
niet van de reparatie-theorie ge
nezen was, en dat er een ontstel
lend wanbegrip bestond over de
bestemming der. geproduceerde
kolen. Zo juist is in Hamburg eri
Hildesheim weer een dergelyk on
derzoek voltooid. Na een zeer in
tensief gevoerde perscampagne
bleken daar nog slechts respectie
velijk 20 en 33 procent der onder
vraagden een enigszins redelijk
inzicht in de exportaandelen te
hebben, en dit gold dan nog als
een zeer aanzienlijke vooruitgang
in verhouding tot de meningen
vóór de campagne. Zo ongeveer
de helft der ondervraagden had
nog geen geloof geschonken aan
de verzekeringen, dat er geen
reparatie-kolen bestonden.
Een op het eerste gezicht merk'
waardig antwoord kreeg de In
formation Services Control
Branche op de door haar over
de gehele Britse zone gestelde
vraag: „Zou Duitsland beter af
zijn, wanneer de geallieerde mo
gendheden het land verlieten, de
herstelbetalingen en de voedsel
importen stop zetten?" B(j de
groeiende stemming tegen de be
zetting en de steeds luider wor
dende critiek op haar maatregc
len zou men verwachten, dat het
merendeel der Duitsers de be
zetting maar liefst zo gauw mo
gelijk zou zien verdwijnen. Rond
zestig procent der ondervraagden
was evenwel van mening, dat
Duitsland in een slechtere po
sitie zou komen te verkeren. In
Berlijn was dit zelfs de opinie
van driekwart der mensen, doch
wellicht speelt hierbij de over
weging mee. dat in zo'n denk
beeldig geval de Russ**» altijd
nog dichter 'bij blijven dan de
Angelsaksen.
Slechts een deel van deze zestig
procent liet evenwel de overwe
ging gelden, dat Duitsland, wan
neer het aan zich zelf werd over
gelaten, niet in staat zou zijn zich
zelf te voeden en dat het zou ver
vallen in een politieke chaos. De
rest bepaalde zijn standpunt door
de overweging, dat de geallieerden
schuldig zijn aan de moeilijke
economische positie van het land.
en daarom maar zelf moeten zien
de boontjes te doppen. Ziehier een
paar typerende antwoorden: „Neen,
in deze situatie, nu we in de mod
der zijn blijven steken, niet m»er
Eerst hebben de geallieerden
Duitsland leeggeplunderd, en nu
de voorraden op zijn en alle moge
lijkheden voor een normaal her
stel zijn uitgeput door demontages
zouden zij willen vertrekken."
„Dan zou Duitsland zijn als een
man, achtergelaten in de woestijn,
nadat dieven hem hebben uitge
plunderd en van alles beroofd".
Uit hetzelfde onderzoek is geble
ken, dat Schumacher voor de
meeste Duitsers in deze zone geldt
als de man, die in de huidige om
standigheden het meest voor Duits
land doet. Adenauer, de christe
lijke leider, moest het met do
tweede plaats stellen. Zij hebben
hun ereplaatsen in hoofdzaak te
danken aan hun onvermoeide actie
tegen de Oder-Neisse-grens. Het is
dezelfde kwestie, die de commu
nistische tweeling Pieck—Grote-
wohl hier de eerste plaats op de
ranglijst der onpopulariteit heeft
doen verwerven, daar zij er van
verdacht worden zich reeds met
deze amputatie te hebben ver
zoend, wat overigens, naar het
zich laat aanzien, wel de enige
mogelijkheid is, die de Duitsers
nog rest, nu de allerlaatste Duitse
groepen uit de gebieden „onder
Poolse administratie" worden uit
gewezen.
Een minder sterke rol heeft de
Duitse Oostgrens vermoedelijk ge
speeld bij de beantwoording der
vaag. wie van alle levende men
sen het meest bewonderd wordt.
Stalin kon hier namelijk de tweede
plaats verwerven, na Churchill
die onbetwist als winnaar uit dit
spel naar voren trad. Deze beide
nog levenden der voormalige
„Grote Drie" van Yalta en Teheran
kwamen in stemmental veruit bo
ven de staart van de ranglijst, die
er als volgt kwam uit te zien: de
Paus, Truman, Hoover. Byrnes.
Hahn. Schumacher. Gandhi, Smuts
en Beveridge.
Overigens interesseren deze
ding-en de Duitsers maar vry
matig. De grootste zorgen hebben
z\j, alweer volgens hetzelfde on
derzoek, over voedsel, brandstof
cn kleding, iets minder over za
ken en morele vraagstukken en
in het geheel geen zorgen over
de politieke zuivering. Maar het
kan soms wat onvoorzichtig zijn
daa over persoonlijke bezorgd
heid uit te drukken:
In het algemeen was de stand
van de gewassen zeer achterlijk
en de standcijfers zijn hierdoor
beïnvloed. Het doorzetten van de
groei werd door het schrale weer
belangrijk vertraagd. De voor
jaarswerkzaamheden. zijn zeer
laat begonnen, zodat zeÜs op 12
Mei het aardappelpoten nog niet
overal beëindigd was.
De wintergranen zijn na het
vorige bericht nog tegengevallen.
In de laatste 14 dagen zijn nog
heel wat percelen omgereden en
er zou, als het seizoen niet reeds
zo ver was voortgeschreden, nog
meer zijn omgeploegd. De winter-
vaste tarwesoorten hebben ernstig
geleden van het dooiwater.
Wegens de holle stand werd
hier en daar met zomertarwe
doorgezaaid, hetgeen de beoorde
ling uiterst moeilijk maakt.. Over
het algemeen is de stand hol en
de ontwikkeling zeer traag door
de droogte en door het veelal
ontbreken van een vroege stik
stofgift. Daar waar deze kon wor
den gegeven, kwam de stikstof
nog niet tot zijn recht door de
droogte. Ook de rogge is laat en
traag van ontwikkeling en daar
door in de meeste streken wat
hol.
De gerst is in zeer sterke mate
uitgewinterd, vooral de laat ge
zaaide, en meest vrijwel geheel
omgereden; voor zover dit niet
gebeurde is de stand vrij matig
tot slecht.
Het koolzaad is ook dit jaar
vrijwel verloren. Waar het niet is
uitgevroren en omgeploegd is de
stand tot matig.
Alleen het karwijzaad vertoont
een gunstig beeld. In alle gebie
den waar het wordt verbouwd, is
de stand goed; de bloei zal weldra
aanvangen.
Het grasland is na de neerslag
van de laatste dagen aan de groei
gegaan; doch het vroege inscharen
van het vee en het tekort aan
stikstof maken, dat de voorraad
gras gering is. Jonge graslanden
hebben meest hevig van de vorst
geleden, doordat zij niet steeds
met de juiste grassoorten waren
ingezaaid. Waar veel Engels raai-
gras in de zode voorkwam, is deze
door het verdwijnen hiervan wat
hol geworden.
De wortels van de klaver heb
ben ernstig geleden, zodat zelfs
daar waar aanvankelijk reeds
groei optrad, toch nog klaverland
moest worden gescheurd. Evenals
bij de klavers, zijn de laat be
weide of gemaaide lucernevelden
uitgevroren.
Leidt men uit de voor de ver
schillende streken opgegeven cij
fers onder inachtneming der be-
teelde oppervlakte, het cijfer af
voor het ge-hele land, dan ver
krijgt men het volgende resultaat,
waarbij de tussen haakjes ge
plaatste cijfers aangeven het ge
middelde van de standcijfers van
het eerste oogstbericht van de
laatste 10 jaren.
Tarwe 48 (64); rogge 61 (65);
gerst 52 (61); koolzaad 37 (56);
karwij 70 grasland 52 (62);
rode- en witte klaver 49 (60);
lucerne51 (63), waarbij 100
uitmuntend; 90 zeer goed; 70
goed; 60 vrij goed; 50 ma
tig; 40 vrij slecht; 30 slecht
en 10 mislukt.
Over het geheel genomen staan
groente en fruit in ons land er
gunstig bij. Dat is wel de conclu
sie, waartoe het overzicht van de
Directie van de landbouw per 22
Mei leidt.
Wat het fruit betreft, voor ap
pels, peren, pruimen en kersen
is de afwezigheid van nachtvorsten
van grote invloed op de vrucht
zetting geweest. Hoewel uiteraard
thans nog niets met zekerheid
over de komende fruitoogst kan
worden gezegd, mag toch worden
opgemerkt, dat de vooruitzichten
tot nu toe gunstig zijn.
Vrijwel alle belangrijke appel
rassen vertonen een zeer goede
ontwikkeling; ook voor peren lul
den de berichten zonder uitzon
dering zeer goed. Van pruimen
verwacht men in de meeste centra
een goede oogst.
Evenals bij de pruimen was de
weersgesteldheid tijdens de bloei
der kersen minder gunstig; toch
wordt de stand van het gewas in
het algemeen als goed tot zeer
goed beoordeeld. Alleen in het
Utrechtse fruitteeltgebied acht
men de vooruitzichten matig tot
goed.
Sla, bloemkool en aardbeien
vormen als gevolg van de strenge
winter een uitzondering op de
voor de meeste groenteteeltgewas
sen eveneens gunstige vooruitzich
ten. Het gewas der vroege aard
appelen vertoont zonder uitzon
dering een goede ontwikkeling.
De langdurige winter heeft aan
de aardbeiplanten ernstige schade
toegebracht. In de meeste teelt-
gebieden is de stand matig tot
slecht; een uitzondering vormen
Zeeland, het Zuidhollands glasdis
trict en het land van Maas en
Waal, waar men een goede oogst
verwacht. Dooreengenomen ver
wacht men niet veel meer dan
een halve Oogst.
Perziken vertonen slechts één
matige ontwikkeling; de vrucht-
zetting valt tegen.
5 Weerverwachting medege-
j deeld door het K.N.M.t. te De
Bilt, geldig tot Vrijdagavond:
Heldere nacht; in de ochtend 5
snel tot hoge waarde stijgende
temperatuur; later op de dag j
toenemende bewolking met
t vooral in het Zuiden kans op S
onweersbuien, die een vrij s
sterke temperatuurdaling ver-
oorzaken; meest matige wind
j uit Zuidelijke richtingen.
3° Mei: Zon op 4.29 uur,
onder 20.46 uur; Maan op 16.01
S uur, onder 3.00 uur.
Robert Trent, eigenaar van een
cafetaria in New Jersey
kibbelde er met zijn vrouw over,
wie van beiden het zwaarste werk
had. Tenslotte besloten zij de
proef op de som te nemen. Robert
zou een week lang het huishou
den doen en zUn ^rol*,w. 20u <^e
cafetaria beheren. Na drie dagen
gaf Robert het op. Hij had de
eerste dag moeten wassen, de vol
gen-de dag strijken en de derde
dag de kamers een goede beurt
moeten geven. Hij bracht het ech
ter niet verder dan de was, waar
bij hij zichzelf en de electrische
wasketel verbrandde. Toen hij
„klaar" was, was er niets meer
schoon in het hele huis.
„Van vegen en stoffen", aldus
Robert, „werd ik stapelgek. Ik
vind het werken in de huishou
ding vreselijk eentonig en ver
moeiend. Van nu af aan ga ik
minstens ééns per week 'met mijn
vrouw buiten de deur eten".
Het wetsontwerp „Hoogèr beroep
krijgsraden te velde" heeft bij de
vaste commissie voor privaat- en
strafrecht uit de Tweede Kamer
nogal critiek gevonden. De rege
ring gaat er van uit, dat het voor
alsnog noodzakelijk is, de rechts
pleging te velde te handhaven. De
commissie daarentegen is er niet
van overtuigd, dat deze stelling
juist is, althans t. a. v. de troe
pen, die zich in Nederland bevin
den.
Reeds bij legerorder van 2 Ja
nuari 1946 bepaalde de minister
van oorlog, dat t, a, v, de strafop
legging ingevolge de wet op de
krijgstucht de troepen der Kon.
landmacht, voorzover in Neder
land aanwezig, niet langer geacht
moeten worden een leger te velde
te zijn. Waarom, zo werd nu ge
vraagd, moet dat zelfde leger be
schouwd worden als „te velde"
ten opzichte van strafrechtelijk
correctief?
Is het wellicht de bedoeling, zo
werd verder gevraagd, met de
overgang van de rechtspleging te
velde op de vredesreehtspleging te
wachten totdat een algehele reor
ganisatie van deze laatste tot stand
gekomen is? ?In dat geval zou men
het op prijs stellen, van de rege
ring te vernemen, in welke rich
ting haar plannen ter zake gaan
en wanneer indiening daarvan
verwacht kan worden.
Met betrekking tot de vonnis--
sen van krijgsraden in Indië werd
de vraag gesteld, of het niet mo
gelijk is, hoger beroep daartegen
te doen instellen bij een daar te
lande gevestigde college.
<a> De Eerste Kamer komt Woens
dag a.s. bijeen ter behandeling
o.a. van de wetsontwerpen beu
lastingherziening 1947 en wljzi.
ging besluit op do onderwijsbe.
lasting 1942.
Een der voorvechters van het
esperanto, frater Wigbertus van
Zon, is op „Huize Steenwijk" f-e
Vught gehuldigd Fiij zijn zilveren
jubileum in de esperanto-
beweging.
Drip van de vier onderzeese tele
foonkabels tussen Engeland en
Nederland, tijdens de oorlog bui
ten werking gesteld, zijn thans
weer aangesloten. Er bestaan
plannen voor het bijleggen van
een nieuwe ka,bel.
Correspondentie voor de Kota
Inten en de Johan de Witt be.
hoort resp op 2 en 3 Juni en 18
Juni gepost te zijn.
<a, Op de Kanaaldijk bij Son is de
13.jarige A. v. K., uit Eindhoven
die met vier kameraadjes onder
een boom schuilde door de blik
sem getroffen en gedood. Een der
vriendjes werd licht gekwetst
Met ingang van 1 Juni fs be
noemd tot burgemeester van
Gennep dr. J H. Gillissen, thans
sociaal juridisch adviseur van de
Ned. R. K. Politiebond St
Michael
<a. Een van 's werelds grootste vul_
kanen, de berg Aso op het
Japanse eiland Kioesjoe, is voor
het eerst sedert veertien jaren
tot uitbarsting gekomen. Er
schijnt geen gevaar te bestaan
en van verlies aan mensenlevens
is niets gemeld.
.a, Het aantal verkeersongelukken m
België bedroeg tijdens liet vierde
kwartaal van 1940 7038, tegen
6276 in het vorige kwartaal Het
aantal ongelukken met dodelijke
afloop bedroeg hiervan 3279 (2926
vorig kwartaal.)
A Arbeiders van de Dunlopfabrie.
ken te Montlucon hebben besloten
een langzaam-aan staking te be
ginnen. Indien het premiestelsel
in deze fabriek niet zal worden
ingevoerd, zullen de arbeiders
waarschijnlijk het werk geheel
neerleggen.
<J> Hèt contingent dienstplichtigen
voor het Belgische leger zal voor
1948 32.000 soldaten voor de land.
macht en 1950 voor de luchtvaart,
strijdkrachten omvatten. De
tegenwoordige getalsterkte van
het leger omvat 39.000 dienst
plichtigen voor de landmacht en
1493 voor de luchtvaartstrUd.
krachten
.A, Met Ingang van 15 Juni mogen
prentbriefkaarten en zakenbrie
ven uit Duitsland naar het buiten,
land worden gezonden
wijl de zuivere uitspraak meteen
door repetitie langzaam en nor
maal wordt ingeprent.
In dit laatste opzicht heeft de
methode evident haar voordelen.
Wat het vocabulaire betreft, zijn
die niet zo duidelijk. Vóór alles
schijnt ze ons nog al kostbaar.
Het was in elk geval een in
teressant experiment. Paedagogen
die zich van de tastbare resultaten
der taaifilm waaraan tijdens de
bezetting de Duitsers niet schenen
te twijfelen, ten aanzien van het
Engels althans zouden willen
overtuigen, wanneer ze de Franse
hoofdstad bezoeken, verwijzen we
naar het instituut, 15 Boulevard
des Italiens.
Voor een talrijk gehoor uit de
onderwijswereld er waren ook
een paar schoolklassen aanwezig
had in „Odeon" te 'sHage een
demonstratie plaats van de nieu
we methode welke in het Mime-
phone-instituut te Parijs wordt
gevolgd bij het onderwijs in
vreemde talen.
Ze gaat uit van het beginsel
dat de taal primair wordt gespro
ken en gehoord en dan pas ge
schreven en gelezen; terwijl ze
het een principiële fout acht een
vreemde taal aan te leren op de
wijze voor de moedertaal gebe
zigd.
Op bijzonderheden kunnen wij
niet ingaan. Hoofdzaak is dat
door middel van het levende
beeld gecombineerd met de om
gangstaal de leerling zoiiaer hel
mechanisch uit het hoofd leren
verbuiging en vervoeging worden
bijgebracht, de regels dus dei
meestal lastige grammatica, ter-
Het bestuur van de Belgische
centrale van tram- en autobus-
personeel heeft tijdens een te
Brussel gehouden vergadering be
slist op Maandag 2 Juni een al
gemene staking van 24 uur van
de trams en autobussen te doen
plaats hebben. Deze staking, zo
heet het in een desbetreffend
communiqué, moet beschouwd
worden als een eerste waarschu
wing aan de regering als gevolg
van het feit, dat deze tot op
heden geen antwoord heeft ge
geven op het verzoek om aan
passing der lonen.
Van 27 tot en met 31 Mei wordt
in Parijs het jaarlijks congres ge
houden, dat zich bezig houdt met
de internationale bestrijding van
besmettelijke dierenziekten.
Dit jaar zal een bespreking
worden gehouden inzake maat
regelen tegen runderpest.
De Ned. regering is op dit con
gres vertegenwoordigd door haar
permanente gedelegeerdedr.
Quaedvlieg te Meerssen, waarne
mend directeur van de veeartse-
nijkundige dienst. Hij wordt in
Parijs bijgestaan door dr. Fren-
kel, directeur van het staats-
onderzoekings-instituut te Am
sterdam.
Het Centraal Bureau voor de
Statistiek geeft de volgende
cijfers omtrent de in- en uitvoer
in de maand April 1947 (exclusief
diamant)
Invoer
1000 t. mill
762 201,4
1.312 312,7
1.023 256.3
1.353 339,4
Uitvoer
1000 t. mill
280 108,1
Jan.
Febr.
Maart
April
Jan.
Al jarenlang had de douane
recherche het Oog op een stelle
tje smokkelaars, doch steeds wa
ren de heren hun te glad en wis
ten ze uit hun handen te blijven.
Een zwendelzaakje bracht nu
echter de prijscontrole op hun
spoor en zo zitten ze nu toch ein
delijk, waar ze horen, n.l. achter
slot en grendel.
Voor de afwisseling hadden de
heren nu eens een combinatie gé-
vonden, die met het verhandelen
van gesmokkelde vulpennen bui
tensporige winsten maakte. Zij
verzonden bestelformulieren per
post en wachtten dan af, wie op
hun aanlokkelijk aanbod ingiiig.
E" moeten ongeveer 2000 slacht
offers gevallen zijn. Hun leveran
ciers bleken twee Belgen te zijn
en een „kunsthandelaar" te
Meerssen, die de vulpennen op zijn
beurt weer van een onbekende
hotelgast te Rotterdam had ge
kocht. Van het geld werden auto's
gekocht en maakte men goede
sier.
De financier van de onderne
ming, die lid van de Amsterdamse
•diamantbeurs is, wordt verdacht
van smokkel in diamant en ver
dovende middelen. De kunsthan
delaar-vulpenleverancier heeft
geen noemenswaardige officiële
bron van inkomsten, maar leidde
desondanks een zeer vrolijk leven.
De prijzencontrole heeft tegen
zes betrokkenen proces-verbaal
opgemaakt, terwijl de politie vier
van hen om anderen redenen in
bewaring heeft genom"t>. Een
hunner is uitgeleverd aan de
P.R.A.
178
234
466
97,1
138,3
142,6
1,4
1,8
2.4
lelangrijke posten waren bij de
invoer resp. in Maart en
Febr.
Maart
April
Be.. -- -
Bij de uitvoer waren resp. in
Maart en April de belangrijkste
posten in mill, guldens: vis, schaal -
en schelpdieren, beh. conserven
5.0 en 1,8, kaas 5,6 en 2,0, gecon
denseerde melk 1,8 en 1,8, eieren
1,2 en 1,8, granen, zaden en peul
vruchten 11.2 en 8,0, verse groen
ten 2,1 en 5,4, aardappelen 0,5 en
13,8, vlas 2,3 en 1,4, bloembollen,
planten enz. 2,5 en 4,6, zetmeel-
producten 1,7 en 7,0, gedistilleerd
1.2 en 1,0, cokes 1,0 en 1,6, kunst
mest 1,7 en 2,2, ruw ijzer en staal
2.3 en 2,5, geneesmiddelen 1.6 en
1,8, verf- en kleurstoffen, lakken
en vernissen 2,2 en 2.2, meubelen
0.8 en 1,0, kunstzijden garens 0,9
en 4,2, katoenen manufacturen 5,5
en 5,8, andere manufacturen 4.2
en 5,9, kleding en modewaren 2.2
en 2,3, papier en karton 2,8 en 4,7,
schepen 0,4 en 2,6, radioartikelen
6.1 en 8,0, gloeilampen 2,6 en 3,0.
overige electr. toestellen enz. 3,0
en 2,9.
Een vrij belangrijke export h»d
verder nog plaats van ingemaak
te groenten, plantaardige oliën en
vetten, bewerkte tabak, «t«^«i
vezels, dekens, tapijten, touw.
ijzeren buizen en boeken.
