Nieuws uit Stad en Omtrek
In crisistijd begonnen, in
vredestijd voltooid
Katholiek Schiedam krijgt
een unieke kans
De tijd gleed voort
R
fgodsbeeldje
mm
Het feest van de
ARBEID
Nieuw Excelsior-sportpark is een
gemeenschappelijk belang
KAPITEIN DUMPELADORIS
ADIO
programma
Het
Laatste trerichten
VRIJDAG 6 JUNI 1947
PAGINA 3
SCHIEDAMS HISTORIE
OP SCHAAL
ORDE BIJ SVV-VUC
OFFICIëLE KENlNISGEVING
Hinderwet
MELKLOZE DAG
VLAARDINGEN
burgerlijke stand
KLEMHARTEN IN
BLOEMKOOL
STOFFELIJK OYER-
SCHOT Dr COLIJN TER
AARDE BESTELD
,SCHUTTEVAER"
VERGADERDE
SF.L.-ERS OP DE
PLANKEN
-
56. Wie is Johnny?
zilveren
Lewis Allen Browne.
STAKING AAN DE NED,
KABELFABRIEK
SOVJETS WEIGEREN
inzage van bewijsmateriaal
tegen Nagy
ATMOSFEER IN INDIE
OPGEKLAARD?
wanneer die laatste resten van
het oude geslacht, die nu nog hui-
Zen in Liduinagesticht of Jacobs-
gasthuis, verdwenen zullen zijn,
zijn de levende vertellers van
Schiedams historie dood. Er is
niemand meer, die van de grote
tijd der branders zal weten te ver
tellen, want de jeugd heeft geen
belangstelling voor die dagen en
te veel vreemd volk kwam binnen
de muren, dat om al die vergane
glorie niet meer gaf. Toch zal de
naam Schiedam te allen tijde
verbonden blijven met het pro
duct, dat aan de Goudkust even
bekend was onder de negers, als
het de landverhuizers bijstond, die
naar Amerika gingen. En op zijn
beurt is het product weer te nauw
verbonden met een eeuwenoude
bereidingswijze, dat we het los
kunnen maken van de omgeving,
waarin het ontstond. Is het niet
verheugend, dat kort na elkaar 2
werken klaar kwamen, die van
historische betekenis waren. Coen
Kramers schreef zijn uitgebreide
studie over de Moutwijnindustrie
in Schiedam, waarbij hij alle le
vende en dode bronnen aanboorde
om zoveel mogelijk vast te leggen
voor de toekomst; A. v. d. Kleij
kwam tezamen met André Hende-
rickx deze week klaar met een
aanschouwelijke vertelling over de
oude Schiedamse Branderijen. Hij
voltooide het schaalmodel van zo'n
branderij op l/10e van de ware
grootte, na 8 jaar werken.
Bezoekers van het Museum zul-
len het verscheidene malen in de
grote zaal hebben 2ien staan, in
staat van wording. Binnenkort zal
het officieel aan het gemeentebe
stuur worden overgedragen. Het
plan tot het maken van dit werk
was min of meer een crisis-ver
schijnsel. In de jaren vlak voor de
oorlog werden er in Schiedam
werklozen-cursussen gegeven. De
ze hadden ten doel de vakbe
kwaamheid van de werklozen te
vergroten of op peil te houden.
Nadat de meest voor de hand lig
gende werkjes gedaan waren
alles gebeurde gratis begonnen
de leraren naar andere stof om te
zien. Men kwam op het idee om
de cursisten een ouderwetse bran
derij te laten maken, op schaal,
uit de tijd, dat alles nog met de
hand werd gedaan. Aan de heer
A. v. d. Kleij werd gevraagd, of
hij ervoor voelde om eraan mee
te werken, maar deze was opge
groeid in de bouwvakken en voel
de er niet voor te gaan timmeren.
Hij wilde wel het geheel op
schaal tekenen. Dit was niet zo
gemakkelijk. Een voorbeeld voor
een zuivere Hollandse branderij
(12 bakken) bestond niet meer; al
les moest gereconstrueerd worden
naar gegevens, die verspreid over
vele distilleerderijen aanwezig
waren. Zo is een belangrijk deel
van de opmetingen gedaan bij de
firma Wittkampf aan de Wester
kade. Deze opmetingen moesten
alle nauwkeurig gebeuren, omdat
modelbouw nauwkeurigheid tot op
tiende millimeters vraagt. Intussen
vorderde het werk maar langzaam
De cursisten hadden slechts een
halve dag in de week les en het
leek er meer op, dat zij bezig
moesten zijn, dan dat zij productief
werk hadden te verrichten. Het
werk was opgedragen aan de meu
belmakers, omdat het te veeleisend
was voor dei timmerlieden, maar
eigenlijk behoorde het in handen
te zijn van modelbouwers, want
ook de meubelmakers waren te
weir: gespecialiseerd. Het eind
van het liedje was, dat tengevolge
van het klein aantal vaklieden 't
werk maar heel langzaam vorder
de. Dat werd nog erger, toen na
de inval van de Duitsers velen der
cursisten gedwongen werden in
werkverschaffing te gaan arbeiden
Natuurlijk bezettings
perikelen
Spoedig daarop volgde de ge
dwongen tewerkstelling in Duits
land, die opnieuw krachten aan de
cursussen onttrok. Van een halve
dag per week werd dan ook afge
weken en vele cursisten kwamen
langer werken om zo te verhinde
ren dat de school zou worden op-
V' n bii gebrek aan belang
stelling. Toen het geraamte, d.wz
onderbouw, muren en aak klaar
waren, stond het werk stil Het
bleek, dat men te hoog gegrepen
had. Alle vaklieden waren rnmiQ-
Zondag a.s. om 7 uur wordt de
wedstrijd SVVVUC gespeeld.
De toeloop zal enorm zijn en
strpne*e or(ÏC~ïïl3'3'tr6g'6l0ri zuIIgii
worden toegepast. De volle mede
werking van het publiek wordt in
geroepen. Onder geen beding wor
den kinderen binnen de afraste
ring toegelaten.
Burgemeester en Wethouders
van Schiedam hebben bij hun be
sluit van 5 Juni 1947 de beslissing
op de verzoeken van:
1. de fa. Johs. Vrijmoed
Zonen, alhier, om vergunning tot
oprichting van een distilleerderij
en likeurstokerij in de panden
Lange Haven 54-56 en
2. de fabriek van
Metalen Speel
goederen „Vita Nova", alhier, om
vergunning tot oprichting van
een fabriek van metalen speel
goed in de panden Bakkerstraat
22-24-26,
verdaagd, aangezien de desbe
treffende onderzoeken nog niet
zijn geëindigd.
Schiedam, 6 Juni 1947.
Woensdag a.s. zal door de melk
handel te Rotterdam en Schiedam
geen melk worden gedistribueerd
daar aan het bezorgend personeel
deze dag als extra vrije dag is toe
gekend ter compensatie van de 2e
Pinksterdag, op welke dag melk-
bezorging moest plaats vinden.
Ook de winkels zullen op die dag
gesloten zijn. Dinsdag zal de Za
terdagse dienst worden gereden.
De Dinsdagmiddag-sluiting te
Schiedam vervalt voor ditmaal. Op
10 Juni zullen de melkwinkels te
Schiedam de gehele dag geopend
zijn.
RgantM
ONDER DICHT SCHAAL
MODEL. Schiedam heeft
heimwee naar het verleden. De
romantiek en de schilderach
tigheid der oude branderijen is
verdwenen en het grote Schie
dam van de schone toekomst
ligt nog in de tekenkamers
van Gemeentewerken.
Daarom heeft men ter her
innering aan een glorierijk
verleden in het Stedelijk Mu
seum een model opgesteld op
niets om handen hadden. Zij moes
ten daarom op bepaalde uren de
lessen van de cursus volgen. Het
behoeft geen betoog, dat deze voor
de model-bouw in het geheel niet
geschikt waren. Ten einde raad
vroeg de leider van de cursus of
v. d. Kleij het geheel wilde af
maken. Er zat niets anders op. Be
halve de opmetingen en de teke
ningen werd nu ook het eigenlijke
bouwen in zijn handen gelegd. An
dré Henderickx, leraar in de
schildervakken, bleef hem trouw
bij het verzorgen van het schil
derwerk. Zo groeide langzamer
hand de oud-Hollandse branderij
met alle benodigdheden, met een
bovenbak en een welpomp, met
gistpersen en beslagbakken.
Wie precies wil weten, hoe in
Schiedam jenever werd gemaakt
in de tijd, dat de stoom- de hand-
kraebt nog niet had vervangen,
kan het proces op gemakkelijke
manier aan de hand van het mouel
velgen. Geen onderdeel is verge
ten, geen detail verwaarloosd, bo
vendien is alles beweegbaar en
uitneembaar gemaakt, zodat de
echte toestand op de getrouwste
manier is nagebootst.
Moet v. d. Kleij geroemd worden
om het minutieuze werk, waarin
ook de oorspronkelijke houtsoor
ten en metalen zijn verwerkt, An
dré Henderickx heeft een woord
van lof verdiend voor de vinding
rijke en vakkundige manier, waar
op hij het dode model de levendige
kleuren van het „net echt" hepft
gegeven. Wanneer nu nog een uit
voerige beschrijving, eventueel
verduidelijkt met een schetsteke-
ning, waarop nummers staan aan-
ger/.ven bij het model wordt ge
legd, zal Schiedam een uniek en
leerzaam voorbeeld rijker zijn van
een oude vaderlandse industrie.
Het is in het geheel niet overdre
ven om op de aanwezigheid van
dit model bij een toekomstige re
Zondag 8 Juni viert de Katho
lieke Arbeiders Beweging van
Schiedam het feest van de arbeid.
Natuurlijk staat de kerkelijke
viering in het middelpunt van het
gehele feest. Er is in alle paro
chiekerken een H. Mis met alge
mene H. Communie op de volgen
de tijden. H. Hartkerk (Gorzen)
6.30, H. Liduina (Frankeland) 7
u., H. Joh. de Doper (Haven) 7.30
H. Rozenkrans (Singel) 6.30 uur.
Om 9.15 zal in de Dekenale
Kerk een plechtige Hoogmis wor-
en opgedragen tot intentie van
God's zegen over het werk en de
geestelijke en tijdelijk welvaart
der leden.
Om 8 uur begint 's avonds het.
Feest van de Arbeid.
Door Deken R. J. Reynen wor
den allereerst de werktuigen geze
gend. De leden worden verzocht
voor deze plechtigheid allen een
of meer stukken gereedschap mee
te brengen. Na deze plechtigheid
volgt een avond van spel, zang
en dans, verzorgd door de Katho
lieke Jeugdbeweging. Vrouwen en
verloofden zijn van harte welkom.
Er zijn nog enkele toegangsbewij
zen beschikbaar, die vandaag en
morgen aan het gebouw kunnen
worden afgehaald.
VERENIGING VOOR
ZIEKENVERPLEGING
B. en W. stellen de Raad voor
ingaande 1 Januari 1947 de sub
sidie voor het ziekenhuis te stel
len op maximaal 90 van het
exploitatie-tekort, onder handha
ving van een bijdrage van 100
van het tekort van het pensioen
fonds voor het personeel.
ZONDAGDIENST.
Van Zaterdagavond 7 uur tot Zon
dagavond 11 uur zullen in bijzon,
dere gevallen dienst doen: dr. S. H.
Thlo, Julianalaan 1, teil. 3496. en dr.
A H Westenbrink Binnensingel 62,
tel. 2528
Geopendapc-theek Walraven,
Schied.weg 1, tel. 2093.
BURGERLIJKE STAND
OVERLEDENMagdalena Lang.
broek oud 71 jaar weduwe van
S. J. Vlietstra; Hillegonda van Dam
oud 83 j., weduwe van D. van Heij_
nigen; Wilhelmina Riedijk, oud 82
j., eohtgenoto van C Korpershoek
GETROUWD: Huibrecht Mooij en
Ailida Pieternella van der Linden;
Willem Zwartveld en Geertruida
Bastiana van der Bent; Willem v.
R(j en Aaltje Punt; Willem Nele.
maat en Hillegonda van Embden;
Adrianus Noordam en Cornelia
Moerman; Bernardus Tamboer en
Henderina van MinnenMartinus
van der Pijl en Helmpje Hitzemann;
Cornelis van den Berg en Petronel.
la Willy EikelenboomLudolf Die.
derik B-ekker en Renske Kalkman
Joost van der Brugge en Arendje
Donkersloot; Dirk Paalvast en Hu.
gerina Langbroek; Jacobus van
Oudheusden en Johanna Petronella
Goverdina Booster; Andries Zeven,
bergen en Leentje Cornelia Brou
wer
n clame voor Vreemdelingen Ver-
1/10 van de ware grootte van keer de aandacht te vestigen. Het
een oude Hollandse 12-baks- brengen
branderij met bovenbak.
dels naar Duitsland gegaan en de
nieuwe lichting was er een met
linkse handen. Dit waren de man
nen, die vast werk hadden bij de
luchtbeschermingsdienst en dus
van Engelse excursies
naar het museum, alvorens zij hun
min of meer traditioneel bezoek
aan een distilleerderij gaan bren
gen zou zijn aan te bevelen. Schie
dam is dank aan de werkers ver
schuldigd, aan de twee, die het
werk voltooiden, ondanks dat het
vaak hopeloos scheen.
ONDER HET OPEN SCHAAL-MODEL Wie had gedacht,
dat die echte oude Schiedamse jenever, die zo simpel-helder
in de glaasjes valt gemaakt werd in zo'n ingewikkelde keuken
De heren v. d. Kleij en Henderickx hebben er vele jaren voor
nodig gehad om dit fraaie voorbeeld van een van de meer dan
driehonderd branderijen, die Schiedam gekend heeft klaar te
krijgen, maar nu zal het ook een van de attracties van het
Museum worden.
ONDERTROUWD: A. V. d.
Broek en J. M. v. d. Zee; J. Brus-
sé en A. v. Helden; J. v. Eek en
H. A. Maasbach; W. L. Elgers en
H. J. Hölscher; G. Elshout en P
Th. Beijer; J. G. Etman en A. j.
M. Th. Voorwald; C. J. v. Gent
en J. J. v. Kampen; T. A. Grobbe
en B. Pieterse; W. I. Koppenhagen
en M. v. d. Kraan; E. N. Krüger
en S. Dijkman; W. L. Leenderts
en P. M. de Man; A. Mes en E. C.
de Ronde; G. W. Meijer en A.
Smith; J. L. Molendijk en L. v.
Mazijk; J. Pols en K. Romeijn;
J. W. Spierings en W. J. H.
Diesch; Th. Verschuuren en E. H.
v. Eijk; E. Vuik en H. W. Wess-
ling; C. J. Weber en W. H. v.
Gogh; G. M. Winterswijk en O. M.
Meijnckens.
GETROUWD: L. de Ligt en A.
H. v. d. Berg; J. Broos en M. P.
™rUljlL' M' A' v- Cateren en A.
V\(.h ra madeM. Koenderman en
E. M. C. v. d. Hamer; J. v. d.
Vaart en G. Meulstee; P. J. Hen
driks en C. M. Ham; A. B Kriek
en M. V. Ekeren; J. Ruis' en B
Hoogstad; J. Paerels en A. w. M.
v. Geene; C. H. M. Ames en S.
Lammers; J. A. M. Schamle en
J. E. Ster; J. H. Triel en J. Saar-
loos; J. den Daas en U. v. d. Tas;
A. v. Lelieveld en E. v. d. Linden;
J- J. Kerst en P. Brandenburg;
W. v. d. Pas en J. A. L. v. Mill;
R. Benenga en M. M. Savenije.
GEBOREN: Pieter M. z. v. X
°st Jrn M- Kok, Schiedamse-
dijk 2; Els, d. v. J. F. Knippen
berg en H. Tamminga, Vlaard.dijk
331; Teuntje d. v. L. N. v. Rij en
J. Klok, Puttershoeksestraat 24;
Jacobus z. v. L. de Blois en A.
Nagtzaam, Dr. Noletstraat 1;
Ralfh D. z. v. J. Michels en J. C.
Rutten, Boerhavelaan 1; Petro
nella d. v. J. de Jong en A. J. v.
Seters, Copernicusstraat 2; Flora
d- v. P. Kleijnjan en C. A. Bui
tenhuis, Edisonstraat 35; Coen-
raad L. H. z. v. C. L. M. Winkel
man en J. c. Könemann, J. A. Alb
Thijmstraat 56; Gerardus W. z. v.
H. Jansen en J. Geveke, Dr. No
letstraat 1; Gerarda J. J. d. v. G.
J. Ruts en A. B. J. v. Ruttert, Dr.
Noletstraat 1; Ronald z. v. P. M.
H. de Groot en M. Bras, Edison
straat 16.
OVERLEDEN: C. Vijgeboom,
43 j., St. Liduinastraat 8b; C. F.
Baart, 84 j. weduwe van J. Gelhof,
J. Vermeerstraat 4a.
Deze afwijking is het gevolg
van een samengaan van een pe
riode van lage temperatuur met
een te sterke stikstofbemesting
tijdens het opkweken van de 'on-
ge planten.
Dit blijkt zeer frappant ui
proeven, die op het ogenblik op
de Proeftuin Zuid-Holland Glas-
district te Naaldwijk te bezichti
gen zijn.
Donderdags en Zaterdags te be
zoeken tussen 9 en 5 uur.
Zondag 8 Juni a.s. wordt er in
alle kerken gecollecteerd voor het
terreinfonds van Excelsior. Deze
collecte zal bij velen de vraag
doen rijzen, of een zo groot belang
gemoeid is bij een aantal goede
sporttereinen, dat de lange reeks
dringende collecten met één ver
meerderd wordt. Het antwoord
ligt alleen al door het feit van de
collecte voor de hand. Pastoors
zijn over het algemeen niet bar
enthousiast voor collecten, die
buiten de gewone noden gaan.
Zij weten, dat de gelovigen toch
reeds practisch iedere Zondag
belegerd worden en voelen daar
om weinig voor een wekelijkse
bedelpreek of aanbeveling daar
toe. Dat alle pastoors van de stad
ingestemd hebben met deze col
lecte is een van de klemmendste
bewijzen voor de noodzaak ervan
Is dit verwonderlijk? Steeds
meer jongens en meisjes gaan
sport beoefenen; de Katholieke
sportbeweging in de stad groeit
tot massale proporties. Er wach
ten nog duizenden op toelating.
Sport is voor Schiedam het mid
del geworden om de Katholieke
jeugd in Katholiek verband bij
elkaar te houden, Het is echter
niet zo als vroeger, toen 5 pet.
materiaal en 95 pet. goede wil
een jeugdbeweging maakten. De
jeugd van vandaag is veeleisend,
omdat van andere zijde kosten
noch moeite worden gespaard, om
de jeugd te trekken. Nooit was
het gebrek van geld, macht, be
loften en mooie leuzen zo groot
bij het verwerven van de gun
sten van de jeugd. Publicaties in
de pers over de record-jachten,
de sportpagina's en de film zwe
pen de jeugd op tot een verlan
gen het beste, de roem, te berei
ken. Het vriendschappelijk par
tijtje voetbal op oude sloffen en
met een papieren bal heeft afge
daan: alles moet echt zijn.
De volksgunst is bij de mach
tige, bij degene, die het goed gaat
Zeer sterk wordt het bewijs hier
voor geleverd in de laatste we
ken, nu S.V.V. aan de winnende
hand is en Hermes—D.V.S. het
venijn in de staart dreigde te zul
len proeven. De Katholieke' mas
sa is niet anders. Het sportieve
element is voor een groot deel
verloren gegaan; alleen de presta
tie en de plaats op de ranglijst
tellen nog. Zo kan het gebeuren,
dat Katholieke ouders aan hun
kinderen toestaan om in neutrale
clubs te spelen. De hoogmoed en
de eerzucht zijn betere raadge
vers dan het welzijn van de kin
deren en dus worden alle gewe
tensbezwaren opzij gezet.
Het bestuur van een Katholie
ke sportvereniging moet met deze
tendenz ter dege rekening hou
den. Het is nu eenmaal onmoge
lijk gebleken om de mensen uit
zuiver sportief of uit godsdien
stig oogpunt te trekken en te
binden. Technische volmaaktheid
en 'n voortreffelijke accommoda
tie zijn onmisbare pijlers voor
een goede Katholieke sportbewe
ging.
Het nieuwe Sportpark biedt de
mogelijkheid tot die goede techni
sche accommodatie. Er zullen drie
velden komen. Een zeer groot ter
rein, dat tevens als cricketveld
zal worden ontworpen en twee
kleinere velden. Een stenen kof
fiekamer en mooie kleedgelegen
heden vervolmaken de prachtige
opzet. Het sportpark zal waar
schijnlijk dicht bij het centrum
van de stad komen te liggen en
een geheel vormen. De toestand
van het Sportpark aan de Laan-
slootse weg hoopt men hier terug
te vinden.
Katholiek centrum
Voor „Excelsior" met zijn dui
zenden leden is een sportpark dus
al dwingende eis. Voor Katholiek
Schiedam wordt hier echter tege
lijk de mogelijkheid geopend tot
ht verkrijgen van een Katholiek
buitencentrum. Mettertijd zullen
in Schiedam zeker weer massale
gebeurtenissen plaats vinden, het
zij van de Katholieke Arbeiders
Beweging, hetzij van Kajotters,
van Verkenners of welke groep
ook. Zelfs al zou er eens in het
jaar of eens in de paar jaar ge
bruik gemaakt worden van het
sportpark, dan nog zou het onmis
baar zijn en de steun van geheel
Katholiek Schiedam ten volle
waard.
Gouda heeft pas zijn Encycliek
feesten gehad; in steeds meer
plaatsen wordt de K. A. J. actief
met het brengen van openlucht
manifestaties. Katholiek Schie
dam zal een nieuw werkterrein
kunnen vinden in de ruimte, die
hier geschapen wordt. Dit punt
is een tweede overweging, waar
om de financiële steun van allen
noodzakelijk is. Het is daarom te
hopen, dat alle Katholieke Schie
dammers Zondag extra zullen of
feren voor een belang, dat zo ge
heel en al hun eigen belang is.
Gistermorgen heeft op de Alg.
begraafplaats te 's-Gravenhage
de bijzetting plaats gehad van het
stoffelijk overschot van dr. H.
Colijn.
Nadat in de rouwkamer aan de
Hooigracht, waar het stoffelijk
overschot stond opgebaard, een
korte rouwdienst was gehouden,
waarbij o.a. vertegenwoordigers
van H. M. de Koningin en het
Prinselijk paar aanwezig waren,
werd het stoffelijk overschot
overgebracht naar de Algemene
begraafplaats. De baar was ge
dekt door de Ned. driekleur en
een kram. van H. M. de Koningin.
In de dr. Kuyperstraat, waar
de stoet passeerde, stonden veel
belangstellenden, die een laatste
groet brachten aan de overleden,
staatsman.
Ook op de begraafplaats was
veel belangstelling. Behalve
familieleden en genoemde ver
tegenwoordigers waren aanwezig
de ministers Beel en Drees, het
bestuur van de A.R.-partij en de
raad van beheer der dr. Kuyper-
stichting, vertegenwoordigers van
de Vrije Universiteit en A.R.- en
C.H.-Kamerfracties, alsmede prof.
mr. De Block en luit.-gen. van
Voorst tot Voorst.
Aan de groeve las ds. Barkey
Wolf een gedeelte van hét testa
ment voor van dr. Colijn, waarin
deze de bepaling had gemaakt,
dat zijn stoffelijk overschot naar
Nederland moest worden overge
bracht en dat zijn begrafenis een
eenvoudig karakter moest dra
gen. Daarna bad ds. Barkey Wolf
de Twaalf artikelen des Geloofs
en het Onze Vader.
Hierna defileerden de aanwezi
ge. langzaam langs de groeve.
In het gebouw van K. en W. te
Den Haag is gistermiddag van
wege het centraal comité van anti-
rev. kiesverenigingen een herden
king van dr. Colijn gehouden,
welke bijeenkomst werd gepresi
deerd door mr. J. A. de Wilde. Hij
gaf een karakterschets van de over
leden staatsman, die in alle om
standigheden beheerst was.
Colijn hielp de anti-rev. partij
door vele moeilijkheden heen. Nim
mer was hij enghartig en steeds
wars van kleine politiek. Colijn
was eenvoudig van hart, maar een
staatsman van grote allure, die
zich steeds een nobel tegenstander
toonde. Tenslotte eerde mr. De
Wilde hem als een der organisa
toren van het verzet.
Vervolgens sprak oud-minister
dr. J. J. C. van Dijk, die een over
zicht gaf van wat Colijn in Indië,
in het parlement en in het inter
nationale leven voor Nederland
betekend heeft. Colijn was
een christen-staatsman, die het ge
zag van Gods woord onvoorwaar
delijk erkende. Hij won het volle
vertrouwen van het anti-revolutio
naire volk. Samen met Idenburg
richtte hij de dr. Kuyperstichting
op en versterkte hij de Vrije Uni
versiteit. Een eigen stijl ontwik
kelde hij in spreken en schrijven.
Zijn woord wekte vertrouwen bij
het Nederlandse volk.
Prof. dr. K. Dijk besteeg als
laatste spreker het podium. De
gemeenschap, die er tussen Colijn
en het calvinistische deel van ons
volk bestond, lag in de eenheid
van het geloof, in het geestelijk
contact van de liefde voor de
Heiland. Deze man, die zo groot
van postuur was, bezat een kin
derlijk geloof, waarvoor hij niet
aarzelde uit te komen, en waaruit
hij ten volle leefde.
Met het zingen van vers 7 en 8
van ps. 89 en een dankwoord werd
de bijeenkomst besloten.
Huldiging van 44 jubilarissen
In de zaal van het Doofstommen-
instituut aan de Ammanstraat zul
len volgende week Zaterdag, ues
avonds om half acht. 44 jubilaris
sen worden gehuldigd van de
Nederlandse Katholieke Grafische
Bond te Rotterdam. Het muzikaie
gedeelte van de avond staat onder
leiding van de heer Th. GrönefeJci.
Mej. Jo Keesen, declamatie, ver
leent haar medewerking.
Door de geestelijk adviseur van
de bond, kapelaan Jos Blankers,
wordt Zondag daarop om kwart
over 9 de jaarlijkse H. Mis opge
dragen in de kapel van het St.
Antoniusgesticht aan de Nieuwe
Binnenweg. y
Te Middelharnis is de 97ste alg.
jaarvergadering gehouden van de
Kon. Schippersver. „Schuttevaer"
Een 158 punten tellende agenda,
waarvan verreweg de meeste
plaatselijke verbeteringen van t
verkeer te water en andere voor
zieningen inhielden, werd afge
werkt. Lang werd gediscussieerd
over het onderwijs aan schip
perskinderen, waarover vele
klachten naar voren werden ge
bracht. Afschaffing van de ver
plichte uitschrijving op de schip-
persbeurzen werd niet nodig ge
oordeeld daar deze regeling soe
pel wordt toegepast. De vergade
ring adviseerde een in het leven
te roepen regeling inzake vrije
dagen, arbeid door kinderen en
vrouwen enz. bij coll. arbeids
overeenkomst en niet bij de wet
vast te stellen. Opnieuw werd
aangedrongen op inwerkingstel
ling van de wet op het binnen-
vaartrecht.
Verder zal bij de regering wor
den aangedrongen op spoedige in
voering van de regeling van de
laad- en lostijd van de binnen
schepen.
Als hoofdbestuurslid werd her
kozen de heer Joontjes en als se
cretaris de heer Keijzer, tot jurist
in het hoofdbestuur mr. J. W. C.
van Dam te Rotterdam.
De voorzitter speldde mr. Spitzen
secretaris-generaal van verkeer
en waterstaat, de onderscheiding
„bene meruit navigationi" op
de borst voor zijn verdienstelijk
werk op scheepvaartgebied gedu
rende de bezettingsperiode.
Vijf jaar S.F.L. in de Gorzen is
een kleine twee duizend dagen
volgepropt met kleine en grote
tragedies, kluchten, komedies en
melodrama's. Wie er iets van wil
vertellen, zal direct naar de „re-
vue"-vorm grijpen om de veelheid
van indrukken en aandoeningen
enigszins tot hun recht te doen
komen. Het is altijd jammer, dat
het dagelijkse werk leiders en
spelers zo zeer opeist, dat eigenlijk
alleen de laatste zes weken wordt
gedacht aan de grote avond. Maar
tevens is in dat geval een geslaag
de avond een des te groter com
pliment aan regisseur en acteurs.
Geslaagd was de opvoering van
de revue „De tijd gleed voort". Met
verschillende voorvallen als leid
raad maakte Gerry Wijtens er een
geheel van, dat afwisselend vro
lijk, gevoelig, zot en ontroerend
was. De vaart, die onmisbaar is in
een revue was eveneens aanwezig.
Achter elkaar gingen voordoek-
schènes en vol-toneel aan de ogen
van de toeschouwers voorbij en
waar een enkel zwak moment in
tekst of spel ontstond, werd dit
direct overspeeld door een beter
tafereel.
De spelers waren voor het me
rendeel krachten, die voor 't eerst
op de planken stonden. Toch
speelden zij het klaar om de aan
wezigen van het begin tot het
einde geboeid te houden. Wellicht
zou de regisseur, wanneer hem
meer voorbereidingstijd ter be
schikking staat, een.volgende keer
uit zijn ruim spelersmateriaal een
grotere keus kunnen doen, zodat
meer mensen zijn ingeschakeld.
Ook zou er gewerkt kunnen wor
den aan een omhoog brengen van
de gevoelige-scènes, zodat het
mooie volkse sentiment van deze
uitvoeringen een veredelende in
vloed ondergaat; in ieder geval
bleek het, dat het S. F. L. in de
Gorzen met dezelfde wonderbaar
lijke snelheid goede prestaties kan
leveren, als de andere Schiedamse
afdeling dat deed.
Vermelden wij nog goede muzi
kale omlijsting van de heren W.
v. d. Klink, J. Meeder en B. Janse
de verzorgde dansgroepen, inge
studeerd door mej. M. v. Noort en
de suggestieve lichteffecten van
W. Broere. Gezien het karakter
van deze avond vermelden wij lie
ver geen prestaties van de spelers
apart; de gemeenschappelijke ar
beid zou daardoor op de achter
grond raken.
Wij kunnen een bezoek aan de
zaal onder de Gorzen-kerk aanbe
velen. Wij vernamen dat er nog
enkele kaarten verkrijgbaar waren
Aan het eind van de avond, die
bijgewoond werd door de hoog-
eerw. pater provinciaal, rector
Kwanten en tal van andere gees
telijken uit de stad, bedankte pa
ter Delemarre de spelers en de au
teur-regisseur voor het vele werk,
dat zij verzet hadden.
In het hoofdkwartier van de
New-Yorkse politie werd hevig
gepiekerd. Toevallig had men een
vreemd bericht opgevangen. Het
luidde: „Hallo, Hallo. Hier John
ny. Bevindt mij 38 graden Noor
derbreedte, 73 graden Oosterleng
te. Verzoeke assistentie". „Wat had
dit bericht te betekenen? Wie was
Johnny en waarvoor had hij assis
tentie nodig? Een aantal telefoon
tjes naar alle delen van de Ver
enigde Staten bracht geen oplos
sing voor het raadsel. Het enige
wat ze begrepen was, dat het be
richt stellig niet voor de politie
bedoeld was. ,,'t Is natuurlijk een
of andere bende", stelde een dei
sergeants vast. „Die kerels hebben
weer iets op het oog en hebben
hulp nodig". „Die hulp kunnen
ze krijgen", zei de commissaris
grimmig. „Maar anders dan ze den
ken". Hij keek snel op de kaart
na, waar de opgegeven plaats zich
bevond en greep toen naar de te
lefoon.
ZATERDAG 7 JUNI.
HILVERSUM I (301 M.T VARA
7.00 Nieuws, gymn. en gram.;
10.00 Morgenwijding; 11.00 V. d
contiuarb.; 11.45 Ber. uit Indic;
12.00 Orgel; 12,30 Millers; 13.00 v
d. Ned. Strijdkr.; 13,30 Gram.; 14 0C
Zang; 14.15 Sportpr.; 14.30 Orkest;
15.30 Lezing; 15.45 Muziek; 16.10
Lezing; 16.25 Malando; 17.00 Over
kunst; 17.30 V. d. jongeren; 18.00
Nieuws 18,15 Gram.; 18,30 V. a
Ned. Strijdkr.; 19.00 Zang; 19,2C
Viool; 19.30 VPRO; 20.00 Actual.,
20.15 Ramblers; 20.45 Hoorspel; 21.15
Gevar. prog.; 22,30 Caus.; 22.45
Gram.; 23.00 Nieuws; 23.15 Puzzlen;
23.30 Huisbios.
HILVERSUM II (415 en 218 M i
KRO 7.00 Nieuws, gymn. en gram.;
11.00 V. d. zieken; 11.45 Gram.;
12.30 Metropole-ork.; (13.00 Nieuws'
13.45 Filmpr.; 14.00 Gram.; 14.30
Caus.; 14.45 Gram.; 15.00 V. d.
jeugd; 15.15 Muziek; 15.45 Bosk-
bespr.; 16.00 Gram.; 16,20 Caus.;
16.30 Muz. caus.; 17.00 De Wig
wam; 18.00 Piano; 18.15 Journ.-
overz.; 18.30 Buffalo Bill; 19.00
Nieuws; 19.20 Klaas van Beeck,
19.45 Klankbeeld; 20.00 De gewo
ne man20.20 Gram.; 20.30
Lichtbaken; 21.00 Gram.; 21.30 Mu
ziek 22.00 Gevar. prog.; 22.45 Avond
gebed; 23.00 Nieuws; 23.20 Gram.
door
A
17)
Stevenson keek in de aangewe
zen richting en zag een mannetje,
dat inderdaad beantwoordde aan
de beschrijvingen, die hij van pro
fessor Lardeau had gekregen. Hij
was kort en dik, had hele lange
haren en loerde spiedend door een
pincenez met gouden rand. Zon
der nog een woord te zeggen,
holde Stevenson op hem af, ten
einde hem tegen te houden.
De man liep naar een tram
halte toe, waarschijnlijk met de
bedoeling de tram, die juist aan
kwam, te nemen. Stevenson vrees
de, dat Lardeau zou vertrekken
zonder dat hij hem had kunnen
spreken.
Professor Lardeau, riep hij
luid: Wacht even! Ik wil u
een ogenblikje spreken!
De man keerde zich om, keek
zijn achtervolger aan en sprong
met een lenigheid, die men niet
van hem zou verwachten, op het
achterbalcon van de tram, die
zich direct daarop in beweging
zette en weg-reed.
Stevenson bleef teleurgesteld
staan. Br was geeen mogelijkheid
het voertuig te stoppn. Hij be
sloot het te achtervolgen en keer
de in de hoop, dat zij inmiddels
een taxie hadden aangehouden,
naar de dames terug. Maar neen!
Ze hadden er geen gezien en van
een achtervolging kon dus ook
niets komen.
Ook de politie waarschuwen zou
geen zin hebben, want zonder
twijfel zou Lardeau bij de vol
gende halte van voertuig verwis-
seien.
Hij is me ontglipt, zei Ste
venson teneergeslagen.
Jammer, vond Mary: Hij
was het! Merkte u op, hoe hij u
aan keek, toen u zijn naam riep
en hoe hij met één sprong op de
tram wipte?
Stevenson knikte: Ja; en
ik ben er nu van overtuigd, dat
hij schuldig is.
Schuldig, ja, maar waar
aan? Aan de diefstal van het
schilderij of aan de moord?
Stevenson haalde de schou
ders op.
Toen ze weer bij het ziekenhuis
kwamen, werden ze onmiddellijk
bij mrs. Stapleton toegelaten.
Mary stelde haar vrienden aan
haar tante voor. Stevenion zag
wel in, dat het geen nut zou heb
ben de oude dame vragen te stel
len. Zij was zeer geschokt door
de plotselinge dood van haar
broer en deed niets anders dan
zich erover beklagen, dat ze zijn
begrafenis nu niet zou kunnen
bijwonen. Ze vond zelf haar ver
wondingen zó erg, dat ze ervan
overtuigd was, zeker nog weken
in het ziekenhuis te moeten door
brengen. Stevenson en zijn vrouw
trokken zich terug, aan Mary ge
legenheid gevend de opgewon
den dame enige kalmerende woor
den toe te fluisteren.
Even later verliet ook Mary de
kamer.
Tante is er zeker van, dat
oom Gerry op de hele wereld
niet één vijand had. Het moet
volgens haar roofmoord zijn, an
ders zou ze zich geen motief
kunnen bedenken. Om haar niet
al te erg op te winden, heb ik nog
maar niets gezegd over de gesto
len Van Dyck. Ook heb ik haar
niet verteld, dat ik onder verden
king sta; dat zou werkelijk 9.1 te
veel voor de arme vrouw zijn ge
weest. Bij het weggaan heb ik
beloofd, haar onmiddellijk na de
begrafenis weer te zullen komen
opzoeken.
Daar er eerst over twee uur
een trein naar Greatport vertrok,
besloten «e te proberen Foxcroft
te ontmoeten. Stevenson belde
Foxcroft's moeder op, om haar
het adres van de neef, mr. Col-
ton, te vragen. Hierna begaven
ze zich per auto naar het opge
geven adres, waar Colton een
kleine kunsthandel dreef. Op het
kantoor troffen ze Colton en
Foxcroft; laatstgenoemde was
buitengewoon verrast door dit on
verwacht bezoek, nóg meer over
de ontmoeting met professor
Lardeau.
Jammer, dat je 'm niet te
pakken kreeg! Wat ik je zeg, Ste
venson, hij is de schuldige! Hij
doodde Montieth, toen die hem.
betrapte op het stelen van 't
schilderij. Het is dubbel jammer,
dat je 'm niet kon aanhouden, om
dat hij nu gewaarschuwd is en
voorzorgsmaatregelen zal nemen,
die ons een nieuwe ontmoeting
verduiveld moeilijk zullen maken.
Stevenson vroeg aan mr. Col.
ton; Bent u intussen nog iets
over Lardeau te weten gekomen?
Mr Colton antwoordde niet,
doch keek vragend zijn neef Fox
croft aan. Deze knikte toestem
mend: Vertel alles maar wat
je weet!
Professor Lardeau Is een zon.
derling, begon Colton: maar op
zijn gebed is hij een man van ge
zag. Er bestaat geen twijfel over
het feit. dat hij een zeer knappe
kunjtexpert is. HU bareiit de hele
wereld: in alle hoofdsteden van
Europa is hij bekend. Hij doet de
laatste jaren niets anders, dan in
opdracht van grote musea of rijke
particuliere verzamelaars be
roemde schilderijen opsporen en
proberen te kopen. Men zegt. dat
hij geblinddoekt met de toppen
van zijn vingers een copie van 'n
orig> neel kan onderscheiden.
Waarom zou hij dan 'n dood-
gewone vervals'ng stelen? vroeg
Stevenson.
Dat doet hij beslist niet, ant
woordde Cclton.
Wat? vroeg Stevenson, ver-
baasd over de absolute beslistheid
waarmede het antwoord werd uit
gesproken: Maar Montieth zei
toch zelf
Foxcroft onderbrak hem: We
'tin er. Stevenson! Alles is nu vol
komen duidelijk-
Waar zijn we en wat is dui
delijk? vroeg de schrijver ter
neergeslagen-
XIII
Colton bleef bij zijn mening:
Henri Lardeau zou zelfs de
beste copie, die er ter wereld be
staat, niet als geschenk aanvaar
den, laat staan stelen H.et heeft
me eigenlijk al heel erg bevreemd,
dat hij een schilderij zou hebben
gestolen, maar de bewijzen, die
mijn neef Foxcroft aanvoert, zijn
wel heel sterk, d.at moet ik toe
geven. Maar als hU het schilderij
werkelijk gestolen heeft, wel, dan
behoeft u er niet aan te twijfelen
dat het géén copie, maar een
origineel was. En een heel zeld
zaam en kostbaar origineel, daar
durf ik mijn leven op te verwed
den.
Maar mr. Colton, zei Mary
schuchter: mijn oom zou dan toch
zelf wel geweten hebben, dat hij
de eigenaar van een beroemde Van
Dijck was? Hij heeft mij zelf meer-
I malen gezegd, dat het niets
meer dan een uitstekende copie
was.
Colton schudde vastberaden het
hoofd en keek door zijn monocle
het meisje scherp aan:
Zelfs al kende ik Uw oom,
miss Montieth, dan zou ik volhou
den, dat hij het niet bij het juiste
eind had. Het is heel goed moge
lijk, dat hij ervan overtuigd was,
dat de Van Dijck een vervalsing
was en ik twijfel er ook niet aan,
dat hij het voor een koopje ge
kocht heeft, maar
Hij heeft het cadeau gekregen,
verklaarde Stevenson.
Nu, dan heeft ook de per
soon, dit het hem gaf, niet gewe
ten, dat het een kostbaar origineel
was. U zegt dat het schilderij on
geveer zestig bij zestig centimeter
was en een kinderkopje voorstelt?
Zonder twijfel is het dan een af
beelding van een of ander prinsje
of prinsesje. Van Dijck heeft er
verscheidene geschilderd.
(Wordt vervolgd).
De arbeiders aan de Ned. Kabel-
fabriek te Delft hebben gisteren
het werk neergelegd. Zij wensen
een prestatie-toeslag, welke de di
recte zonder toestemming van het
college van rijksbemiddelaars
meent niet te kunnen geven. In
een vergadering der stakers stelde
de personeelsraad voor, het werk
tot en met Zaterdag a.s. neer te
leggen; in de tussentijd zou dan
aan de directie worden verzocht
een 10% aceoord-toeslag met terug
werkende kracht tot 28 April en
dit uit te betalen op 20 Juni. Ver
der zal worden gevraagd de uit
betaling van de gederfde uren in
de dagen der staking te regelen in
overleg met de personeelsraad.
Indien de directie bereid zou zijn
deze voorstellen in overweging te
nemen, zou het werk a.s. Maandag
worden hervat.
Uit de vergadering kwam het
voorstel om te staken tot het uiter
ste, welk voorstel met 353 tegen
240 stemmen werd aangenomen.
Deze staking draagt een „wild"
karakter, daar de vakbonden er
zich niet achter hebben gesteld.
Reuters diplomatieke corres
pondent seint, dat de sovjet
autoriteiten te Boedapest aan de
Britten hebben doen weten, dat
zij de documenten inzake de
schuld van Ferenc Nagy, de voor
malige Hongaarse premier en
andere leidende figuren van de
partij der kleine bezitters, niet te
hunner beschikking kunnen stel
len. De Russische generaal Sviri-
dov heeft deze verklaring monde
ling afgelegd in antwoord op de
gisteren overhandigde Britse
nota. Hij voegde eraan toe, dat
alleen de Hongaarse regering
copieën van de documenten bezat
en dat „de sovjets zich niet in
deze aangelegenheden konden
mengen".
Engeland zal nu in overleg tre
den met de Ver. St., om na te
gaan, welke verdere actie kan
worden ondernomen.
De opvatting in Indonesische
kringen was gisteren, dat de poli
tieke atmosfeer gedurende de
"laatste 24 uur aanzienlijk is opge
klaard. Aldus een U.P.-telegram
uit Batavia.
Hiertoe droeg in hoge mate bij
het Ned. communiqué, dat voor
stelde de republikeinse autoriteiten
te Buitenzorg in hun functie te
herstellen. In deze houding der
Nederlanders ziet men een bewijs
van goed vertrouwen jegens de In
donesiërs.
De Indonesiërs zijn thans ge
neigd te geloven, dat er geen
waarheid schuilt in de bewering,
dat Linggadjati „opgeschort" zal
worden ingeval de republiek het
Nederlandse memorandum ver
werpt.
„Ofschoon nog steeds aanzien
lijke spanning bestaat", aldus de
Indonesische zegsman, „is de at
mosfeer althans opgeklaard".
Waaraan werd toegevoegd, dat de
Nederlanders vermoedelijk een po
ging doen, blijken van goed ver
trouwen te geven in ruil voor de
aanvaarding van het memoran
dum.
Uit Djokja meldt A. P. nog, dat
Donderdagavond van hoogge
plaatste republikeinse zijde werd
verklaard, dat het kabinet heeft
besloten met een termijn van 14
dagen op de Ned. nota te ant
woorden.
Waarschijnlijk zou in deze te
genvoorstellen eien aantal Ned.
militaire voorstellen worden aan
vaard, waaronder Ned. militaire
samenwerking totdat het Indone
sische leger omgevormd is tot een
moderne militaire organisatie, die
in staat is de Oost-Indische archi
pel te verdedigen. Deze voorstel
len zouden tevens een progres
sieve demilitarisatie door beide
partijen inhouden.
Verder zou een tegen-aanbod
worden gedaan tot samenwerking
van de republiek met de Ned.
regering bij de oprichting van een
onmiddellijke interim-regering
met vertegenwoordigers van Oost-
Indonesië en Borneo. Deze fede
rale regering die mettertijd
het centrale bestuur van de be
oogde Ver. Staten van Indonesië
zou worden zou de economische
en politieke clausules van de de
finitieve Ned. eisen ten uitvoer
leggen, waaronder de terugkeer
van buitenlanders naar onderne
mingen binnen de republiek.
„Het kabinet is van mening, dat
al het mogelijk gedaan moet wor
den om de huidige spanning in de
betrekkingen tussen de Indone
siërs en de Nederlanders te ver
minderen", zei de woordvoerder.