Morele verantwoordelijkheid
tegenover Indische volken
De onwil der republikeinen
Wildervank en Veendam
vieren feest
Mei-productie van kolen
Het leidend
beginsel
Evacuatie van Java en Sumatra
of militaire actie
In de Y.S... Nederlandse textiel
Nederlandse industrie krijgt
Amerikaanse hulp
Spoorweg-electrificatie in België
Boffertje voor de werknemers
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Indrukwekkende
De melkvoor-
ziening
Eigen fitting-
fabriek
expositie
DRIE HONDERD JAREN TURF
Kath. zakenman
Boven de raming
Aar dappelprij zen
jf»9ste JAARGANG
VRIJDAG 13 JUNI 1947
No. 20338
INDONESISCHE DELE-
GATIE BIJEEN
RUS DOODT ZWEED
Incident in Oostenrijk
ZIJ DURVEN ZICH BE
ROEPEN OP ..DE GEEST
VAN LINGGADJATI"
Maatregelen tegen
stagnatie
SIGAREN NIET HET
LAND UIT
PARIJSE GEMEENTE
ARBEIDERS IN STAKING
Alweer deviezen
AARDBEVINGEN
INDONESIË?
IN
EERSTE TREIN NAAR
SCHEVENINGEN
RIJKSPOSTSPAARBANK
Tegoed daalde weer
BRUSSEL-AMSTERDAM
TOEKOMSTMUZIEK
grondlegger van twee
veenkolonies
SCHMIDT OPNIEUW
BERECHT?
OOK MAASTRICHT
KRIJGT HAAR
MASSA-SPEL
Duizenden guldens te veel
betaald
POLITIE VOOR DE KLAS
Tegen baldadigheid
der jeugd
ZUIVELFABRIEK PLEEGDE
FRAUDE
EXTRA UITKERING
TOEGESTAAN
Tot 2 pCt van het jaarloon
DB KANTOREN van de Redactie en de Admi
nistratie van de „Nieuwe Schiedamsche Courant"
zfln gevestigd te Rotterdam. Kortenaerstraat 1,
Tel. 25270; te Schiedam, Broersvest 8, TeL 68804.
De abonnementsprijs bedraagt 3,25 per Kwar
taal, 1,10 per maand, 0,26 per week.
Directeur: J. KUIJPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. Dr. J. WITLOX.
Algemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
AMSCHECOURANT
(Van onze Indische medewerker)
Zo langzamerhand wordt het
wel duidelijk waar we met de
regering der Repoeblik Indo
nesia aan toe zijn. Gaf de nota
der Commissie-Generaal de
constructieve lijnc, aan, vol
gens welke het Linggadjati-ac-
coord onmiddellijk tot een
voorlopige verwezenlijking kon
geraken, het antwoord van de
republiek behelst een construc
tie, waarin onder de vlag van
Linggadjati wordt aangestuurd
op een nieuwe revolutie, ter
rechtstreekse aantasting van
de belangen van alle Linggad-
jati-partners, nl. Nederland,
Borneo en Oost-Indonesië.
Dit spreekt vooral uit passage
omtrent de te vormen interim
regering. De republiek wil wel
ingaan op het desbetreffende
voorstel der Commissie-Generaal,
echter slechts onder voorwaarde
dat op z'n minst de helft der leden
uit vertegenwoordigers der repu
bliek zal bestaan. Het is duide
lijk dat in zodanig samengestelde
federatieve raad de vertegenwoor
digers der andere deelstaten
slechts de positie van oppositio
nele minderheid kunnen innemen.
De republiek spreekt, onder de
schijn van aan onze bedoelingen
te willen tegemoetkomen, duide
lijk hare bedoeling uit: Zij wil
In de toekomstige federatie van
Indonesische staten de lakens uit
delen, en spreekt zich door dit
streven tevens duidelijk uit tegen
het wezen van het door haarzelf
bij Linggadjati-overeenkomst ge
accepteerde federatieve staatsbe
stel. Naast vestiging van een eigen
overwegende positie streeft zij in
haar iota tevens naar verminde
ring van de Nederlandse invloed
op de andere deelstaten.
Er zijn echter in de nota nog
meer bewijzen dat voor de repu
bliek de door haarzelf geëiste „in
tegrale" uitvoering van de over-
eenkoms. van Linggadjati blijk
baar slechts een phrase is. Wat
kan immfers meer in strijd zijn
met geest en strekking dezer
overeenkomst dan het feit dat de
antwoordnota steeds maar weer
eisen stelt, welke eisen zover
gaan dat door het eenzijdige ka
rakter ervan de taak van Neder
land volkomen wordt miskend en
het gehele doel van samenwer
king tot stichting van een nieuw
geordende belangen-gemeenschap
totaal verloren dreigt te gaan?
Het is inderdaad treffend dat
na alle strubbelingen en republi
keinse sabotage de republiek het
durft bestaan om in de nota te
eisen dat de Nederlandse rege
ring naar met inhoud en geest
van de Linggadjati-overeenkomst
strijdende maatregelen ongedaan
zal maken. In di nota krijgt Ne
derland nog eens het verwijt te
slikken dat zijn militaire actie
tegen Mod joker to een grote te
leurstelling bracht voor de Ling-
gadjati-lievende gevoelens der
republiek
Doch wij willen deze hoogmoe
dige houding en toon der republi-
kleinse regeerders wel op de koop
toenemen. Het is ons slechts te
doen om een reële uitvoering van
wat onderling plechtig werd over
eengekomen. Maar, zoals gezegd,
ook in dit opzicht is de antwoord
nota eer grote teleurstelling.
Tegenover de positieve opbouw
van de bovendien nog meerdere
concessies bevattende nota der
Commissie-Generaal, weet de re
publiek slechts negativiteit te stel
len; negativiteit, omdat de accep
tatie der voorgestelde hoofdpun
ten wordt gebonden aan onaan
vaardbare voorwaarden. Men
krijgt zelfs sterk de indruk dat
de republiek zich in haar nota
reeds volkomen van letter en
geest der overeenkomst heeft ge-
distancieerd en dat zij slechts een
polemiek voortzet ter ondergra
ving van op het moment nog
steeds bestaande doch allengs
steeds geringer wordende moge
lijkheden.
Daartoe tracht zij de deur tot
onderhandelen open te houden en
ziet daartoe mogelijkheid in de
economische wereldnood.
Wij erkennen ten volle de be
narde en hulpbehoevende econo
mische positie. Hoe deze echter
ook moge zijn en worden, van
hogere orde blijft onze morele
verantwoordelijkheid tegenover
de Indonesische volken.
Niets zal ons daarom mogen
afhouden van de uitvoering van
Linggadjati, het leidend principe
voor onze Indische politiek. Even
min echter kunnen wij ons, door
welke omstandigheden ook, laten
dwingen tot stappen welke af
wijken van dit eenmaal in onze
geest gebaande pad.
En als de conclusie over de
Indonesische antwoordnota moet
zijn: onaanvaardbaar, moge dan
onze regering ook dr moed heb
ben de stellig onaangename con
sequents. onder de ogen te zien
en dienovereenkomstig te hande
len. d. G.
Volgens het Franse persbu
reau A.F.P. heeft een hoge Ne
derlandse autoriteit te Batavia
verklaard: „De phase van on
derhandelen moet als afgeslo
ten worden beschouwd. Er bljj-
ven slechts twee mogelijkheden:
evacuatie door de Nederlanders
van Java en Sumatra, of mili
taire actie".
Wij hebben een laatste poging
om met de republikeinen langs de
weg van onderhandelingen tot
overeenstemming te komen, in het
werk gesteld. Thans bestaat er
geen mogelijke basis voor bespre
kingen meer. Wij hebben alles ge
daan, waartoe wij in staat waren,
om diegenen onder de republikei
nen, die „goodwill" en begrip ge
toond hebben, zoals Sjahrir en
Sjarifoeddin, tegemoet te komen,
maar ongelukkigerwijze is hun ac
tiviteit tegengewerkt door de vol
slagen afwezigheid van enig rea
lisme, waarvan de leidende krin
gen te Djokja blijk hebben gege
ven, evenals de pemoeda's en het
republikeinse leger.
Indien wij de republikeinse
tegenvoorstellen zouden aanvaar
den, zou dit gelijk staan met het
uitleveren van geheel Indonesië
aan de republiek en wij zouden
zelf geen enkele macht meer over
houden.
De republikeinse leiders handel
den in formele strijd met Linggad
jati door hun invloed buiten het
republikeinse territoir te willen
uitstrekken. Zij vergeten, dat na
het accoord de republiek slechts
een deel is van Indonesië en niet
geheel Indonesië.
In ieder geval, wat er ook mo
ge gebeuren, het accoord van
Linggadjati blijft de basis van
onze politiek. Wij zullen de over
eenkomst, indien mogelijk, uit
voeren met de republiek, indien
dit niet mogelijk is, zonder de re
publiek".
De ernstige situatie, welke ont
staan is na de overhandiging van
de Indonesische tegenvoorstellen,
zou 'neden worden besproken op
een in allerijl bijeengeroepen ver
gadering van de Indonesische de
legatie. Óp deze bijeenkomst, zou
de minister van binnenlandse za
ken, Moh. Roem, aanwezig zijn,
die per vliegtuig uit Djokja ver
trok.
Dr. Karlsson, sous-chef van de
Zweedse hulporganisatie in Oosten
rijk, is in zijn auto, waarin hij van
Bratislava naar Wenen reed, dood
geschoten.
In een communiqué van het
Oostenrijkse departement van bin
nenlandse zaken wordt verklaard,
dat dr. Karlsson, die klaarblijke
lijk verdwaald was en zijn auto
liet draaien om de weg terug te
vinden, door een Russische schild
wacht is neergeschoten. Tengevol
ge van het lawaai, dat zijn auto
motor maakt, heeft Karlsson de
waarschuwingen van de schild
wacht niet gehoord.
Het Zweedse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft de Zweedse
zaakgelastigde te Wenen opdracht
gegeven een volledig onderzoek
naar de zaak in te stellen.
De Zweedse legatie te Wenen
heeft een zélfde lezing van het in
cident gegeven als het Oostenrijk
se departement. Ook mevr. Karls
son en haar kind warenin de wa
gen. doch zij werdén niet gewond.
Dr. Karlsson was een der leiders
van de Zweedse socialistische par
tij.
Volgens de Djokjase corres
pondent van het republikeinse
blad „Merdeka" heeft de mi
nister van voorlichting, Mo
hammed Natsir, op een perscon
ferentie verklaard, dat de re
publikeinse antwoordnota niets
nieuws bevat, zeer redelijk is en
geenszins de grenzen over
schrijdt.
Indien ons antwoord de Neder
landers niet bevredigt en zij
zouden overgaan tot het gebruiken
van geweld, kan de genele we
reld getuigen, dat de Indonesiërs
hieraan geen schuld hebben. Nat
sir wordt in deze mening bijge
vallen door de gehele republi
keinse pers, die eenstemmig de
redelijkheid van de tegenvoorstel
len prijst en de hoop uitspreekt,
Zó had het vandaag eigenlijk moeten gaan. Waarbij veronder
steld wordt, dat de dames voor papa, broer of verloofde
fourageren. Maar hebt U het gezien l
dat Nederland nog een open oog
zal hebben voor de mogelijkheid
om de vredelievende weg te be
wandelen, teneinde de Indonesi
sche kwestie zo spoedig mogelijk
tot oplossing te brengen.
Volgens het republikeinse blad
„Boeroeh" vallen de Nederlandse
voorstellen op alle fundamentele
punten samen met de inzichten
van de republikeinse delegatie en
met de antwoord-nota van de re
publikeinse regering welke slechts
de bedoeling heeft alles bijeen te
brengen, wat kan bijdragen tot
verwezenlijking van deze inzich
ten, zij het dan ook in andere
vorm dan door de Nederlandse
nota wordt voorgesteld.
„Of de Nederlanders hiermede
accoord gaan, zal afhangen van
de vraag, of zij zich houden aar
de geest van Linggadjati en van
het handvest der Verenigde Na
ties. De tegenvoorstellen vormen
een „test case" voor de Nederlan
ders om te tonen, dat zij van
goede wil zijn".
Het blad „Nasional" is van me
ning, dat de tegenvoorstellen
nergens de grenzen van Linggad
jati overschrijden en niet indrui
sen tegen de geest van het basis-
accoord en waar de commissie-
generaal geen tijdslimiet gesteld
is, heeft zij alle tijd om erover na
te denken. Het blad spreekt ver
der als zijn overtuiging uit, dat
de Nederlanders helemaal niet
happig zijn om de onderhandelin
gen af te breken, „al zouden de
militaire reactionnairen en neo
fascisten ook gaarne de Neder,
landse militaire bekwaamheid
willen demonstreren".
Gok het blad „Kedaulatan Ra'-
jat" is van mening, dat de tegen,
voorstellen zeer redelijk zijn,
maar toch nog verre ten achter
blijven bij de wensen van 't volk.
„Het is thans aan de Nederlan
ders om de door de republiek toe
gestoken hand te grijpen. Indien
dit niet gebeurt en toch geweld
gebruikt wordt, ligt de schuld niet
bij de Indonesiërs".
Alle drie bovengenoemde bladen
verschijnen te Djokja.
In verband met de gerezen
moeilijkheden tussen de organisa
ties van de melkveehouders
(CMC) en de melkindustrie (IIV)
in de Westelijke zone van ons
land, heeft het Bedrijfschap voor
zuivel ter voorkoming van een
eventuele stagnatie in de melk-
voorziening in genoemd gebied,
maatregelen genomen. In een
„verordening tot wijziging van de
zuivelverordening 1947, melkleve-
ring West", is o.m. bepaald, dat
het Bedrijfschap voor zuivel het
percentage melk vaststelt, dat
elke fabriek binnen het westelijk
gebied ontvangt van de veehou
ders aldaar.
Inzake het vervoer van de melk
van veehouders naar fabriek is
bepaald, dat dit uitsluitend ge
schiedt in opdracht van degene,
«ie ook in het tijdvak van 1327
April j.l. de melk deed vervoeren.
Met inachtneming van de be
staande prijsvoorschriften moet
de betaling rechtstreeks geschie
den aan de veehouder of, Indien
deze lid is van de C. M. C., via
deze organisatie.
Met ingang van 13 Juni a.s.
mogen sigaren en cigarillos in
beginsel niet meer als goederen
voor het persoonlijk gebruik van
de reiziger of als kleine geschen
ken zonder vergunning van de
Centrale dienst voor in- en uit
voer worden uitgevoerd. De amb
tenaren der invoerrechten en ac
cijnzen kunnen evenwel naar ge
lang van de omstandigheden de
uitvoer van een aangebroken doos
met ten hoogste tien sigaren toe
staan. Hierbij zullen zjj onder
meer rekening houden met de
hoeveelheid andere tabaksfabrika
ten (sigaretten en tabak), welke
de reiziger btf het verlaten van
het land bij zich heeft.
Naar Reuter uit Parijs seint,
zijn vandaag de Parijse gemeente
arbeiders een „waarschuwing
staking" van 24 uur begonnen.
Vitale diensten waterleiding,
vervoerdiensten zijn niet bij de
staking betrokken. De stakers
willen een spoedige opening der
onderhandelingen over loon
schalen.
Vlagvertoon in Rotterdams haven. De Noorse onderzeeboten
Ala en Vtstein meren bij de onderzeebootdienst in de Waalhaven
Dezer dagen is door het Insti
tuut voor de Nederlandsche Ame-
rikaansche Industrieële Samen
werking te Amsterdam een com
binatie tot stand gebracht tussen
Crane Company, Chicago, en
IJzer-, Metaal- en Tempergieterij
v/h. B. Ubbink Co. N.V., die
zal leiden tot de oprichting van
een Nederlandse fittingfabriek.
Crane Company is de toonaange
vende producent van draad- en
pijpfittingen in de Ver. Staten.
In Nederland bestond geen fit
tingindustrie. Alle pijp-fittings en
fittings voor de Nederlandse rij
wielindustrie werden tot nog toe
uit het buitenland geïmporteerd,
voornamelijk uit Duitsland, Zwit
serland en Zweden.
Door deelname van de A.meri-
kaanse firma Crane is het nieuwe
bedrijf verzekerd van de ervaring
en productiemethoden van een
De eerste omvangrijke tentoon
stelling van Nederlandse' textiel-
waren in de Verenigde Staten is
een van de op de voorgrond
tredende onderdelen van de intern
nationale textieltentoonstelling te
New Vork, aldus meldt A.P.
Zij toont aan, hoe Nederland er
naar streeft, de positie te verwer
ven die voor de oorlotg door Duits
land op het gebied der confectie
werd ingenomen.
De Nederlandse afdeling beslaat
een groot gedeelte van de vierde
verdieping van het Grand Central
Palace, waar tot 14 Juni wordt ge
ëxposeerd door Amerikaanse, Brit
se, Italiaanse, Belgische Franse en
Zwitserse fabrikanten. Zij is inge
richt door elf Amsterdamse fir
ma's. Er wordt een indrukwekken
de collectie van japonnen, mantels,
kinderkleding, lingerie, blouses,
sjaals en regenkleding tentoonge
steld, hoofdzakelijk vervaardigd
van kunstzijde, wollen en katoenen
stoffen, gefabriceerd volgens de
methoden van de Nederlandse tex-
tielfabrikanten.
Er zijn ook tapisserieën, tapijt-
stoffen en kleedjes van Nederlands
fabrikaat. Door deze tentoonstel
ling worden de Amerikaanse ko
pers voor de eerste maal in staat
gesteld, een representatieve collec
tie van Nederlandse producten te
zien.
Ofschoon reeds enkele Neder
landse firma's hun producten in
de Verenigde Staten afzetten, ver
klaarden woordvoerders op de ten
toonstelling. dat deze vele andere
Nederlandse fabrikanten een kans
geeft om hun afzetgebied m de
Verenigde Staten uit te breiden.
De Nederlandse textielindustrie
is reeds in 1933 begonnen een be
dreiging te vormen voor de voor
rangspositie van Berlijn op het
gebied der confectie, aldus de
woordvoerders, maar tijdens de
oorlog heeft zij ernstige tegen
slagen ondervonden. Thans even
wel maakt zij snelle vorderingen
in de richting van een normale
productie.
Twee „zeer ernstige" aardbe
vingen, vermoedelijk ontstaan in
Indonesië, zijn Donderdag om
10.21 uur en 11.24 uur Ned. tijd,
geregistreerd door de seismograaf
der universiteit van Fordham.
Op 15 Juni zullen de treinen, die
volgens de dienstregeling alleen op
werkdagen tussen Den Haag H.S.
en Scheveningen lopen ook des
Zondags gaan rijden. Het zijn de
treinen, die om 8.47 uur uit Den
Haag en om 9.09 uur uit Scheve
ningen vertrekken.
De trein, die Zondag a.s. om
8.47 uur uit Den Hafig vertrekt,
zal dus de eerste trein zijn, die
Scheveningen na de bevrijding be
reikt.
In de maand Mei werd bij de
Rijkspostspaarbank in totaal inge
legd 19.806.721 tegen 19 390 621
in April en terugbetaald
f 28.853.507 tegen 43.902 672 iri
April. Het tegoed per-ultimo April
ad. 1.633 468.855 is dus gedaald
tot 1.624.422,069 per ultimo Mei.
Zoals bekend, hebben de Bel
gische spoorwegen thans de elec-
trificatie van 1500 km. van let
Belgische spoorwegnet ter hand
genomen.
Naar de correspondent van het
A.N.P van de zijde der direetie
van de Nationale Maatschappij
der Belgische Spoorwegen ver
neemt, zal de lijn Antwerpen-
Esschen, waardoor 'n directe elec-
trische verbinding tot stand zou
komen tussen Brussel en Amster
dam, de eerste acht tot tien jaar
nog niet in het programma dezer
electrificatie worden opgenomen,
daar de thans ontworpen lijnen
een dringender karakter dragen.
Weliswaar zal de lijn van Lin
kebeek (ten Zuiden van Brussel)
naar Antwerpen—Noord geëlectri-
ficeerd worden, doch deze zal
slechts voor het goederenverkeer
dienen. Voor een goede verbin
ding van het electrisch personen
verkeer naar Nederland zou te
vens 't traject Brussesl-Vilvoorde
(waar aansluiting gegeven zou
kunnen worden op het reeds be
staande electrische net naar Ant:
werpenCentrum) geëlectrifi-
ceerd moeten worden Ook de
verwezenlijking hiervan zal ech
ter pas kunnen geschieden wan
neer de thans ontworpen trajec
ten van Linkebeek naar Antwer
pen—Noord en van Brussel naar
Charleroi gereed zijn.
Het verschil in stroomsterkte
tussen Nederland (1500 volt) en
België (3000 volt) zal bij de elec
trische treinverbinding tussen
beide landen geen moeilijkheden
opleveren daar de Belgische trei
nen van een transformator zullen
worden voorzien, die het moge
lijk zal maken op beide stroom-
sterkten te rijden.
Dat turf een uitstekende brand
stof is, zowel voor verwarming als
voor kookdoeleinden, zal iedereen,
zeker na vijf jaren oorlog en be
zetting wel weten. Niet, dat we
er gedurende de voorbije oorlogs
jaren genoeg van hadden om te
stoken, maar vaak hebben we toch
de lange Friese turven als een niet
onwelkome aanvulling van ons
schaarse brandstoffenrantsoen kun
nen beschouwen, terwijl we ons ook
voo. de z.g. lichte aanmaakturven
in tijder dat er weinig of zo goed
als geen hout te bekomen was,
steeds aanbevolen hielden. Toch
kende men in ons land meer dan
drie eeuwen geleden dit bagger-
product hoegenaamd nog niet. Zo
wel onze hoogveengronden in de
Noordelijke proviciën als het Hol
landse plassen-laagveengebied wa
ren vóór driehonderd jaar nog niet
in exploitatie gebracht, totdat een
vermogend Katholiek Amsterdams
zakenman in hèt midden van de
zeventiende eeuw door een toeval
lige omstandigheid er „lucht" van
kreeg, welk een kostbare inhoud
uitgestrekte gebieden in de pro-
vinciëi Drenthe en Groningen ble
ken te bevatten.
In Januari 1647 maakte genoem
de koopman, die de naam droeg
van Adriaan Geerts Wildervanck,
een reis van zijr woonplaats naar
Bentheim. Op een donkere avond
raakte hij verdwaald in een een
zame, onherbergzame streek, waar
zelfs het meest primitieve vervoer
middel nog onbekend bleek te zijn.
Het was een vermoeiende tocht,
een enigszins begaanbare weg was
hier niet te vinden, met het gevolg,
dat Winuervanck met zijn laarzen
tot a zijn knieën in de modder
zakte en daar hij meermalen aan
de grond als het ware vastgeplakt
bleek te zitten, kwam hij slechts
langzaam vooruit. Gelukkig kwam
er redding opdagen. Een eenvoudi-
De productie der Limburgse
mijnen bleef in Mei ca. 46.500 ton
beneden de raming o.m. als gevolg
van de nationale feestdag. De ver
zending beantwoordde practisch
■san de verwachtingen, hetgeen te
Productiecijfers in tonnen:
Totale productie
Aantal Werkdagen
Gemidd prod, per werkdag
Totale verzending
"Vaarvan voor binnenland........
Voorr. bij de mijnen p. eind. mnd.
ivoer:
\merika
tuitsland
"•olen
Totaal
Totaal beschikb. v. binn. gebr
danken is aan de leveringen uit
voorraad.
De invoer uit Duitsland kwam
overeen met de geraamde hoe
veelheid. De invoer uit Amerika
was ca 15.000 ton boven de ra
ming. De invoer uit Polen die in
de afgelopen maanden voortdu-
achterbleef, ging thans ca.
17.000 ton boven de raming ui:
ge arbi - e in deze streek
woonachtig was, bevrijdde hem
uit zijn benarde positie en verleen
de hem voor een nacht onderdak.
In de eenvoudige arbeiderswoning
leerde Wildervanck voor het eerst
in zijn leven de turf kennen. Spoe
dig daarop rijpte bij hem 't plan de
gronden in deze streek aan te ko
pen en in cultuur te brengen. De
arbeider, die hem gastvrijheid
verleende, zal op dat- ogenblik
moeilijk hebben kunnen denken,
dat hij nog eens een van Wilder-
vancks naaste medewerkers' zou
worden.
Wildervanck zou geen goede za
kenman geweest zijn, als niet aan
stonds de rijke bodemgesteldheid
van het Noordelijke hoogveenge
bied t hem was doorgedrongen.
Op 16 Juni 1647 ging hij definitief
over tot aankoop van de gronden,
op welke later twee der bekend
ste veenkolonies, waarvan één de
naam ran haar stichter zou dragen,
ontstonden. De toerist, die in de
loop van deze zomer een bezoek
aan Wildervank zal brengen, zal
voor het gemeentehuis aldaar een
eenvc .idi*, monument aantreffen,
dat niet alleen de herinnering aan
een groot zakenman, maar ook een
mens met een groot sociaal gevoel
voor zijn arbeiders tot in lengte
van jaren zal levendig houden.
Het gemeentewapen van Wilder
vank spreekt voor zichzelf: het ver
toont 'een stapel turven. Het wapen
van Veendam is echter des te
merkwaardiger: een vroüwenarm
met een slang er om heen. Volgens
overlevering lag Wildervanck's
vrouw eens op de heide te slapen,
toen zij bij haar ontwaken tot haar
grote schrik bemerkte, dat een
slang zich om haar arm had ge
wikkeld, Elk ogenblik kon zij een
dodelijke beet van het monster
verwachten. In haar angst bad zij
tot God, waarbij zij beloofde een
kapel, gewijd aan de H. Maagd te
bouwen, als het ondier haar geen
letsel zou toebrengen. Het wonder,
dat zij zo vurig verlangde, geschied
de, de slang wikkelde zich van
haar arm los en verdween weder
tussen de heidestruiken. De votief-
kerk, welke hierna ter ere van
Maria verrees, zag spoedig rond
om zich de kolonie Veendam
groeien.
Aanstaande Maandag, de dag,
waarop precies vóór drie eeuwen
tot aankoop van de grond werd be
sloten. zal in Wildervank een groot
feest worden gevierd. In Veendam
zullen de feestelijkheden enige
weken later volgen. v. R.
der meest vooraanstaande Ameri
kaanse fittingindustrieën, hetgeen
de bij een dergelijk project ge
bruikelijke kinderziekte in het
begin van de productie tot een
minimum zal beperken. De pro
ductie wordt geprojecteerd voor
een waarde van ca. 7 a 8 mil-
lioen per jaar. waarvan een be
langrijk gedeelte zal kunnen wor
den geëxporteerd. Waar deze pro
ductie dus enerzijds importvervan-
gend, is, anderzijds rechtstreeks
deviezenopbrengend. komt de vol
ledige jaarlijkse productie aan de
Nederlandse deviezen-balans ten
goede. Een gedeelte van de in
Amerika te bestellen outillage zal
bovendien betaald worden met de
deelname in dollars van de firma
Crane.
Het benodigde kapitaal is in Ne
derland reeds voor een belangrijk
deel verkregen en zal nog gecom
pleteerd worden door een emissie,
waarvoor t.z.t. een beroep op de
Nederlandse kapitaalmarkt zal
worden gedaan.
Licentie
fabriek.
Voorts heeft het Instituut zijn
bemiddeling verleend bij een
licentie-overeenkomst tussen een
gróte Amerikaanse fabriek van
grondstoffen voor de verf- en an
dere industrieën en de N.V. Che
mische Fabriek Servo te Delden.
De Amerikaanse fabriek is een
van de belangrijkste producenten
van naphtenaten en siccatieven,
terwijl zij ook in belangrijke mate
conserverende middelen voor
hout, textiel en leder fabriceert.
Met al deze producten heeft be
doelde Amerikaanse firma over
de gehele wereld een belangrijk
succes.
Door bemiddeling van het Insti
tuut heeft de N.V. Chemische Fa
briek Servo te Delden de licentie
overeenkomst op gunstige voor
waarden kunnen sluiten. De ge
raamde productie wordt verwacht
belangrijk te zijn en is voor een
groot deel gebaseerd op export.
De benodigde grondstoffen zul
len zo mogelijk door bemiddeling
van een binnenlandse firma wor
den betrokken. Het is nog de
vraag of deze firma in staat zal
zijn de benodigde hoeveelheden in
de gewenste kwaliteit te leveren.
Besprekingen hieromtrent zijn
momenteel gaande.
Indien men ook in deze goede
resultaten zal kunnen bereiken,
zou dit een zeer belangrijke de-
viezenopbrengst voor Nederland
betekenen.
De Oostenrijkse socialistische
partij heeft gisteravond het minis
terie van binnenlandse zaken ver
zocht dr. Guido Schmidt, die enige
uren tevoren van verraad was vrij
gesproken, te doen berechten, on
der beschuldiging van samenwer
king met de Duitsers.
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone Kolom*
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte 30 ets. per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerden prijs cp
aanvrage bij de Administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1,—. Ieder
woord meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uit*
sluitend bjj vooruitbetaling.
Een groot en groots gebeuren
tijdens het a.s. Intern. Maria Con.
gres zal ongetwijfeld zijn, de opvoe
ring van het massaal Maria-spel
,,Sterre der Zee" op het prachtig
gelegen Vrijthof.
Onder leiding van regisseur, Wim
Tollenaar, zal een duizend-tal Maas.
trichtenaren hieraan medewerken.
Dit massa-spel door het volk,
voor het volk wil de ideeën door
het Congres naar voren gebracht in
volkse toonzetting uitdragen over
stad en land. De uitvoeringen zijn
bepaald op 3, 4, 5, 6 en 7 September,
telkens 's-avonds om 9 uur preciest
Nog steeds slaat de Prijzencon-
trole toe, waar blijkt, dat aardap
pelen tegen te hoge prijs worden
aangeboden. In de provincies Zuid-
Holland en Zeeland zijn de laatste
tijd 314 processen-verbaal opge
maakt, waarvan 63 tegen land
bouwers en telers. In Zuid-Hol
land alleen al kon worden bere
kend. dat het publiek in drie
maanden tijds ruim 270.000 gulden
teveel heeft betaald.
De aanhouding van twee gros
siers uit Westmaas, die inmid
dels elk tot drie weken gevange
nisstraf zijn veroordeeld, leidde
tot een onderzoek bij 20 telers op
Goeree en Overflakkee, waaruit
bleek, dat op 4000 mud kleiaard-
appelen de prijs bij de groothan
del reeds 11.000 boven het toe
laatbare was gestegen. Tegen alle
betrokkenen is proces-verbaal op
gemaakt. Eveneens is het bestuur
van een coöperatieve veiling op
het eiland Voorne ter verantwoor
ding geroepen, dat kleiaardappe-
len door middel van de klok het
veilen voor 16.70 per 100 kg. De
toelaatbare veilingprijs is 9.
De extra winst, die door de
Haagse aardappelhandelaren werd
genoten, bedraagt volgens de ge
bleken overtredingen 44.000, dia
van de Rotterdamse handelaren
30.000.
Dezer dagen is de Venlose po
litie voor het eerst in de klas
gekomen om de onderwijzer te
vervangen en de politiemannen
deden dit, alsof ze reeds jaren
voor de klas hadden gestaan. Dit
Venlose Initiatief ls vooral geno
men om de verregaande baldadig
heid en straatschuimerij tegen te
gaan.
De samenwerking van de poli
tie met het onderwijzend perso
neel om de jeugd meer discipline
bij te brengen strekt zich overi
gens nog verder uit. Voortaan
krijgt de onderwijzer van de poli
tie bericht, wanneer een scholier
voor een overtreding is bekeurd,
zodat hij, naast de ouders zijn in
vloed kan uitoefenen om herha
ling te voorkomen.
Er zijn nog andere maatregelen
getroffen, die in de practijk hun
goede uitwerking al hebben ge
toond. Zo krijgen de ouders be
richt, wanneer één hunner kinde
ren beneden 18 jaar op een afge
legen plaats met een vertegen
woordiger (ster) van het andere
geslacht is aangetroffen of in een
balzaal aanwezig is.
Deze politionele zorg wordt
zeer op prijs gesteld door de
ouders, vooral nu door enige re
cente gebeurtenissen de gevaren
van de straat zo duidelijk aan het
daglicht zijn gekomen.
Een coöp. zuivelfabriek in
Drenthe had belangrijke hoeveel
heden melk, boter, kaas, choco-
melk en yoghurt afgeleverd, zon
der hiervoor de benodigde bonnen,
toewijzingen of vergunningen in
ontvangst te nemen.
De tuchtrechter voor de voedsel
voorziening veroordeelde haar
thans tot betaling van een boete
van 4000.verbeurdverklaring
van het inbeslaggenomene en het
storten van een waarborgsom van
6000.—.
voor chemische
als Pasen, Kerstmis, de vacantie,
eind van het boekjaar, enz. De uit
keringen mogen niet doorbere
kend worden in de verkoopsprij
zen, terwijl in onderling overleg in
de verschillende bedrijfstakken
overeenstemming moet zijn be
reikt.
Zoals men weet was tot heden
het doen van een zodanige uitke
ring alleen toegestaan aan cüe
werkgevers, die dit ook vroeger
deden Bovengenoemd besluit komt
tevens tegemoet aan wensen, ge
uit in het bakkersbedrijf.
Het college van Rrjksbemidde-
laars heeft bepaald, dat het ver
oorloofd is, zonder voorafgaande
afzonderlijke toestemming van het
college, in de loop van 1947 een
of meer uitkeringen toe te ken
nen tot een gezamenlijk bedrag
van ten hoogste 2 pet. van het
jaarloon van de betrokken werk
nemer. Deze uitkering kan in-
Te Bergen op Zoom, waar de woningnood door de grote
verwoesting nijpend is, toorden 20 stellen dubbele noodwoningen
opgericht, elk met een woonkamer, drie slaapkamers, een
Bruynzeelkeuken en bergplaats.
Mei 1946
April 1947
Mei 1947
663 463
817.839
778.73H
26
25
24
25.518
32.714
32.447
526.419
700.755
670.108
487.891
658.377
621.723
12.920
49.440
17.101
51.296
259.44P
247 47'
159.54'
83.21f
85.95
11.66",
46 9"
210 844
354.331
380.36
698,735
1.012.708
1.002.069
-i
-Xg
