Wat wil nu de republiek?
VIJFTIG DODEN BIJ
skymaster-ramp
Spaarzaamheid volkswelvaart
C.G.-antwoord nog niet gereed
Partij van de Arbeid stelt de
republiek in gebreke
Voor-Indië naar nieuwe vorm
van bestuur
NATIONALISATIE YAN DE
NED. BANK
Centrale Volksbank in 't zilver
RUSLAND EN HONGARIJE
Molotof geeft felle repliek op
Brits vertoog
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Naar bemiddeling
van derden?
Geweld tegen
geweld
Vrij willige* s
keren terug
Eisen aan de Nederlandse regering
geDe Sffïffi--. 47 pas
sagiers o.w. een baby en een
bemanning van drie koppen z.jn
dus om het leven gekomen.
Razzia's in
Brussel
Wetsontwerp
ingediend
De Ned. lening
in de V.S.
De V.S. hulp aan
Europa
Degelijk stuk werk
der K.A.B.
69ste JAARGANG
MAANDAG 16 JUNI 1947
No. 20340
Bemiddeling door derde
De Indonesische republiek zal
een derde natie om bemiddeling
vragen, indien de onderhandelin
gen met de Nederlanders misluk
ken, zo heeft dr. A. K. Gani, mi
nister van economische zaken,
Zondag verklaard. Dit besluit, zo
zeide hij, zou in overeenstemming
zijn met de slotclausule van Ling-
gadjati. „Wij zijn nog steeds be
reid hard te werken aan een
vreedzame oplossing van dit ac-
coord voor het welzijn van beide
betrokken volken".
INDISCHE KINDEREN OP
BORNHOLM
1
Raad van deskundigen
voor veiliger lucht
verkeer
Totaal vernield en verbrand
ligt op de top van de Blue Ridge
Mountains, ongeveer 20 KM. ten
Noord-Westen van Leesburg, In
Virginia, de skymaster, die 50
Tw>r*nnen vervoerde en Vrijdag
n^rstortte. De reddingsploeg.
Ste het wrak bereikte, vond er
CONGRESPARTIJ KEURT
MACHTSOVERDRACHT
GOED
In verband met
bombrieven
de
Beviii consulteert met
Bid?,uit
Een der grootste
spaarbanken
7-^.1
m stït»
„SLINKSE METHODEN
ZIJN DE SOVJETS
VREEMD"
DE KANTOREN van de Redactie en de Admi
nistratie van de „Nieuwe Schiedamsche Courant"
zfln gevestigd te Rotterdam, Kortenaerstraat 1,
TeL 25270; te Schiedam, Broersvest 8, Tel. 68804.
Do abonnementsprijs bedraagt 1 8,25 per Kwar
taal, f 1,10 per maand, 0,26 per week.
Directeur: J. KUIJPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. Dr. J. WXTLOX.
AJgemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte 30 ets. per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerden pry's cp
aanvrage bij de Administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1,—. Ieder
woord meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uit
sluitend bij vooruitbetaling.
De Commissie-Generaal heeft
zes leden van de Raad van West
Bornep en vertegenwoordigers
van Oost-Indonesië ontvangen
met het oog op het prepareren
van het advies aan de Ned. rege
ring. Een punt van overweging
maakt hierbij uit de vraag, of net
republikeinse antwoord moet wor
den gezien als een poging om
slechts ten opzichte van de in de
nota vervatte onderwerpen even
tueel voor nadere bespreking vat
bare zienswijze van de republi
keinse regering aan te bieden dan
we als een in tactische vormen
geformuleerde integrale afwijzing
van de Nederlandse nota. Waarne
mers achtten het verkrijgen v n
een helder inzicht te dezer zake
van groot belang voor het opstel
len van een advies, aangezien dit
uiteindelijk voor de Ned. regering
bij het bepalen van haar stand
punt een punt van overweging
zou kunnen uitmaken.
In Batavia is men van mening
dat het advies der C. G. de Ned.
regering niet voor de kabinets
zitting van Maandagavond zal
bereiken.
Volgens het Franse persbureau
A.F.P. worden geruchten, als
zou er meningsverschil bestaan
tussen de leden van de Commis
sie-Generaal en dr. Van Mook be
treffende de Ned. politiek in de
huidige situatie, in officiële Ne
derlandse kringen te Batavia ca
tegorisch tegengesproken.
Een woordvoerder van de Com
missie-Generaal heeft verklaard,
dat het voorbarig is te zeggen,
dat de onderhandelingen mislukt
zijn. De leden van de Commissie-
Generaal hebben zich nog geen
vaste mening gevormd over het
contra-memorandum, aldus deze
woordvoerder, en wanneer het wel
zo ver is, moet de Nederlandse
regering besluiten, wat de vol
gende stap is.
Sjahrir naar Batavia1
In verband met de ontvangst
van de resolutie van de Partij van
de Arbeid achtte de woordvoer
der van het republikeinse minis
terie van voorlichting het met
uitgesloten, dat Sjahrir van Ling
gadjati naar Batavia zal reizen.
Dr. Gani liet zich niet uit over
de vraag, welk land de republiek
tot bemiddelaar zou willen benoe
men In sommige republikeinse
kringen is men van mening, dat
wederom de hulp van Engeland
zal worden ingeroepen.
Volgens dr. Gani zfln de ver
schillen tussen de „uiteindelijke"
voorstellen van de Commissie-Ge
neraal en het Indonesische con
tra-memorandum gering en recht
vaardigen zij geen mislukking der
besprekingen.
Het bureau van Lord Killearn
te Singapore heeft officieel ont
kend, enig verzoek tot bemiddeling
in de Indonesische kwestie te heb
ben ontvangen. De woordvoerder
wees er op, dat een dergelijk ver
zoek door* beide partijen moest
worden gedaan, indien daaraan
door Lord Killearn gehoor kon
worden gegeven.
Generaal Soedirman, opperbe
velhebber van de nationalistische
strijdkrachten, heeft in een radio
rede voor de gehele Indonesische
republiek een beroep gedaan op
de nationalisten om „geweld met
geweld te beantwoorden". Op een
massabijeenkomst in de nationa
listische hoofdstad Djokjakarta
vet klaarde hij, dat de Indonesiërs
na het overhandigen van het con
tra-memorandum der nationalis
ten aan de Nederlanders op alles
moesten zijn voorbereid. Hij deed
een beroep op de nationalisten al
tijd klaar te staan: „vecht met
speren van bamboe, indien gij
over geen wapens beschikt, wan
neer de Nederlanders geweld
mochten gebruiken", aldus Soe
dirman.
Dezer dagen zijn uit Batavia
per „Indrapoera" met verlof naar
Nederland 150 mariniers vertrók
ken. Deze oorlogsvrijwilligers zijn
afkomstig uit Limburg en Bra
bant en zijn in Dec. 1944 naar het
kamp Lejeune in Amerika ver
trokken, waar zij hun eerste op
leiding volgden. Onder hen be
vinden zich vijftig Maastrichte
naren.
Na 2Vi jaar dienst zullen zij
thans vervangen worden door
dienstplichtigen. Deze eerste oor
logsvrijwilligers worden half Juli
in Nederland verwacht.
Op het Deense eiland Born-
holm zijn 150 kinderen uit Ned.
Indië gearriveerd, die tijdens de
Japanse bezetting in kampen al
daar hebben vertoefd, meldt A.P.
De kinderen, die onder leiding
staan van dr. F. van Loon, zullen
er drie maanden blijven om, zoals
een der kleinen zei: „Eieren en
boter te eten".
Zij zagen er gezond uit, maar
niettemin zijn hun tijdelijke
pleegouders gewaarschuwd de
kinderen niet te veel melk te ge
ven, daar zij vele jaren lang geen
melk hebben gezien.
De Partijraad van de Partij van de Arbeid heeft Zaterdag
in een te Amsterdam gehouden vergadering de volgende
resolutie met algemene stemmen aangenomen.
Het treintje naar Scheveningen
rijdt weer. Ir. F Q- den
Hollander knipt voor de offi
ciële openingsrit het lint door.
De partijraad van de Partij van
de Arbeid, bijeen op 14 Juni 1947
te Amsterdam,
1. kennis genomen hebbende
van de nota van de Commissie-
Generaal aan de Indonesische de
legatie van 27 Mei 1947 en van
het antwoord daarop van 8 Juni
1947;
2. met voldoening constateren
de, dat beide partijen de overeen
komst van Linggadjati als de
vaste grondslag' van haar betrek
kingen aanvaarden;
3. echter met teleurstelling
kennis nemende van het feit, dat
uit het Indonesische antwoord
blijkt van zodanige principiële
verschillen van interpretatie dier
overeenkomst als niet mocht wor
den verwacht na de vóór haar on
dertekening tussen beide partijen
gevoerde correspondentie, waar
door de republiek Indonesia van
de Nederlandse interpretatie vol
ledig op de hoogte was;
4. Stelt vast, dat de antwoord
nota van de republiek Indonesia
voor onmiddellijke verwezenlij
king voorstelt een staatsrechte
lijke constructie, die niet te rijmen
valt met hetgeen de overeenkomst
van Linggadjati voor de over
gangstoestand naar de souvereine
Verenigde Staten van Indonesië
bepaalt;
5. enerzijds van oordeel, dat de
Nederlandse regering daaraan
niet zonder grondwetsherziening,
zal kunnen medewerken;
6. anderzijds nog steeds diep
overtuigd, dat een gewapend con
flict heilloos zou zjjn voor beide
naties;
7. overtuigd, dat na het tot
stand komen van de overeenkomst
van Linggadjati geen andere
grondslag voor een juist beleid
aanvaardbaar is dan een loyale
uitvoering door beide partjjen van
dit accoord;
8. overtuigd bovendien, dat
een oplossing niet langer meer
kan worden uitgesteld, daar an
ders een onhoudbare toestand zou
ontstaan;
9. doet een hartstochtelijk be
roep op de regeringen van Neder
land en van de Republiek Indone
sia beide om bereid te zijn tot een
uiterste inspanning om een cata-
Zoals gemeld, was de bestuur
der van het vliegtuig de zes en
veertigjarige kapitein Horace
Stark, die zes en twintig jaar
piloot is geweest en 3.750.000 km.
heeft gevlogen.
Verscheidene uitvindingen op
luchtvaartgebied zijn door hem
gedaan, waarvan enkele door de
meeste luchtvaartmaatschappijen
worden toegepast.
President Truman heeft giste
ren een uit 5 leden bestaande raad
van deskundigen benoemd, die een
onderzoek moet instellen naar de
mogelijkheden van veiliger lucht
verkeer. Dinsdag zal de eerste
bijeenkomt glaats hebben.
In een schrijven aan de nieuwe
raad sprak Truman zijn ernstige
bezorgdheid uit over de veiligheid
van vervoer door de lucht, in het
bijzonder in verband met de jong-
ste ongevallen met Amerikaanse
vliegtuigen van erkende Kwali
teit. Hij heeft de raad opgedragen
na te gaan, op welke wijze uit de
laatste ongevallen lering getrok
ken kan worden voor verhoging
van de veiligheid bij luchtverkeer.
De republikeinse senator Owen
Brewster, voorzitter van de han
dels-subcommissie voor de lucht
vaart van de Amerikaanse senaat,
acht het niet uitgesloten, dat er
in de skymasters een constructie
fout zit.
Intussen komen nieuwe berich
ten over ernstige vliegtuigram
pen: Een Reuter-telegram uit
Springfield, V. Vermont, meldt,
dat in de Hawks Mountains een
groot Amerikaans legervliegtuig,
een B 29, is verongelukt. Bij het
wrak vond men acht dooden. Ver
moedelijk echter zijn er 11 slacht
offers bij deze ramp.
En uit Parijs seint Reuter, dat
in Frans Indo-China, 72 KM. van
Dalat, een Frans vliegtuig is
neergestort, waardoor 10 perso
nen, o.w. vier kinderen, werden
gedood. Het vliegtuig onderhield
I een geregelde verbinding tussen
I Saigon en Dalat.
strophe te voorkomen en vraagt
in het bijzonder van de Neder
landse regering:
a) hernieuwd contact, tenein
de te pogen omtrent de meest
dringende punten alsnog op korte
termijn tot een resultaat te gera
ken;
b) het onderwerpen van de
daarvoor vatbare punten van het
geschil aan een uitspraak over
eenkomstig het accoord van
Linggadjati:
c) duidelijke maatregelen, ge
schikt om de ernstig verstoorde
vertrouwenssfeer te herstellen en
met name:
I. in verband met de aankomst
van de 2e divisie in Indonesië, on
middellijke aflossing van troepen
en zo spoedig mogelijk verdere
vermindering van de troepen
macht;
II. algeheel herstel van de toe
stand in Buitenzorg, zoals die was
voor de aanslag van de P.R.P.,
tenminste met verwijdering uit
Buitenzorg van de voor het ge
beurde mede-verantwoordelijke
Nederlandse autoriteiten;
III. beëindiging van de cam
pagne, als thans door de rege
ringsvoorlichtingsdienst te Bata
via wordt gevoerd, die ontaard is
in een psychologische oorlogs
voorbereiding;
IV. benoeming van progres
sieve figuren op leidende posten
in Indonesië.
Commentaar van
prof. Romme
Naar aanleiding van deze reso
lutie heeft het A.N.P. zich ge
wend tot prof. Romme, voorzitter
der Tweede-Kamerfractie der
K.V.P. met het verzoek daarop
enig commentaar te leveren. Deze
verklaarde o.m. het niet juist te
vinden om, zoals de resolutie het
noemt, zich met concrete vragen
eenzijdig tot de Ned. regering te
wenden. Dit kan alleen de schijn
wekken al is dit ongetwijfeld
niet bedoeld als zou de Ned.
regering in gebreke zijn met de
loyale uitvoering van Linggadjati,
terwijl de gehele resolutie van de
partijraad terecht de geest ademt,
dat niet de Ned. regering, maar
de republiek terzake in gebreke
is en schromelijk in gebreke is.
Prof. Romme's commentaar op
de concrete vragen kan men het
best aldus weergeven. Hjj was
van menig:
a) dat met „hernieuwd contact
over de meest dringende punten'
als waarom de resolutie vraagt,
alleen bedoeld kan zijn een com
tact, dat verenigbaar is met wat
de partijraad sub 8 als zjjn over
tuiging uitspreekt, nl.: „dat een
oplossing niet langer meer kan
worden uitgesteld, daar anders
een onhoudbare toestand zou ont
staan." Of zodanig contact die
naam mag dragen, kan volgens
prof. Romme, verschillend worden
beoordeeld;
b) dat de gedachte om arbitrage
in te roepen over minder drin
gende punten, die daarvoor vat
baar zijn, onjuist is; over voor
stellen, die apert in strijd zijn met
Linggadjati en die ons daaren
boven in botsing zouden brengen
met de grondwet, kan arbitrage
niet aan de orde komen;
c) dat naar het bereiken van
een vertrouwenssfeer zeker steeds
moet worden gestreefd, maar dat
zijns inziens de onpartijdigheid in
partijdigheid zou ontaarden, wan
neer men de gedachte zou wek
ken als zou deze vertrouwens
sfeer vooral van Ned. z\jde ge
schaad zijn.
„Het jongste antwoord van de
republiek, zo zeer afwijkend van
het overeengekomene te Ling
gadjati (zoals de resolutie van de
partijraad in alle duidelijkheid
stelt)", zo vervolgde prof. Rom
me, „levert naast een guiee reek»
van andere feiten, een jammerlijke
proef op de som, dat beschadiging
van de vertrouwenssfeer een
euvel is, waarover men zich vóór
alles tot de republiek moet rich
ten. Daarom ware het vragen van
maatregelen aan de republiek
hier naar mijn gevoel meer op ztfn
plaats geweest."
Teneinde mogelijk misverstand
te voorkomen voegde prof. Romme
hieraan uitdrukkelijk toe, dat bij
zich met de ook in de overeen
komst van Linggadjati vervatte
gedachte van zo spoedig moge
lijke vermindering van de troe
penmacht natuurlijk verenigde.
„Zo lang dit nog niet mogelijk is,"
zo besloot prof. Romme zijn com
mentaar, „moet de aflossing m.i.
aldus geschieden, dat evenmin van
een vermeerdering, als van een
vermindering van gevechtswaar-
dige troepen kan worden gespro
ken. Voor wie zich stelt op de
basis van Linggadjati spreekt dit
van zelf en dat, in tegenstelling
tot de republiek, de regering zich
op deze basis stelt, blijkt, naar
overigens niet anders te ver
wachten viel, ook de vierkante
mening te zijn van de partijraad
van de P. v. d. A."
Een communistische
resolutie
Het partijbestuur van de Com
munistische Partij heeft een re
solutie aangenomen waarin van
de Ned. regering verlangd wordt:
a. het onmiddellijk heropenen
van de onderhandelingen, tenein
de op vreedzame wijze te geraken
tot een integrale uitvoering van
het te Linggadjati gesloten ac
coord, onder uitsluiting van elk
geweld of dreiging met geweld;
b. het onmiddellijk overgaan tot
aanzienlijke vermindering van het
aantal in Indonesië gelegerde
troepen, als inleiding van de te
rugkeer van leger en vloot naar
het vaderland; de zuivering van
de leiding der civiele en leger
diensten en de bezetting van de
posten door personen, die de in
het accoord van Linggadjati over
eengekomen vreedzame regeling
van het conflict waarborgen.
Van de werf der Rotlerdamsche Droogdok Mij. werd het voor
rekening der regering gebouwde en voor de K. P. M. bestemde
mis. Batoela, te water gelaten. Van dit type schip zijn er acht
stuks besteld.
Naar Reuter uit New Delhi
seint, heeft het comité van de
voor-Indische congrespartij met
157 tegen 29 stemmen en 32 ont
houdingen een resolutie aange
nomen, waarbij het Britse plan
voor de machtsoverdracht aan
de voor-Indiërs wordt goedge
keurd.
Hiermede is het Britse voor
stel tot verdeling van voor-In-
dië door de hoogste autoritei
ten van voor-Indië's voornaam
ste partijen, het congres en de
mohammedaanse liga, die sa
men 300 millioen voor-Indiërs
vertegenwoordigen, definitief
aanvaard.
De laatste dagen zijn door de
Brusselse politie verscheidene raz
zia's in Joodse kringen uitge
voerd. Deze razzia's zouden ver
band houden met de aanhouding
aan de Belgische grens van öc
twee dragers van de „bombrie
ven" van de Joodse stemgroep
Bij een inval in een groot re
staurant aan de Anspachlaan te
Brussel, werden vele Joden gear
resteerd. Na ondervraging in hei
paleis van justitie zijn verschei
den personen in verzekerde bewa
ring gesteld.
Bijna acht en een half uur had
het debat geduurd, toen de con
gres-leiders de stemming inleid
den met de verklaring, dat men
slechts de keuze had tussen ver
deling en anarchie.
Intussen worden reeds maatre
gelen genomen, om in de betwiste
gebieden een referendum te hou
den over de vraag, of de bevol
king bij Hindoestan dan wel bij
Pakistan aansluiting wenst. In de
Noord-Westelijke grensprovincie
zal het referendum in de eerste
week van Juli gehouden worden.
De minister van Financiën
heeft aan de Tweede Kamer
aangeboden het ontwerp van
wet inzake de nieuwe bepalin
gen van het statuut van de Ne-
derlandsche Bank N.V. Gelijktij
dig is ingediend het hiermede
samenhangende wetsontwerp ter
regeling van de eigendomsover
gang op de staat van de aan
delen in het maatschappelijk
kapitaal van de Bank, m.a.w,
inzake de nationalisatie van de
Nederiandsche Bank N.V., welk
ontwerp mede ondertekend is
door de minister van Justitie.
In de begeleidende Memorie
van Toelichting mot veren de mi
nisters van Financiën en van Ju
stitie het algemeen nut van de
naasting van de aandelen van de
Ned. Bank aan de band van het
gewijzigde karakter van de posi
tie van de Bank onder de huidige
tijdsomstandigheden. Door de
groei van het op commerciële
doeleinden ingestelde bankwezen
en door de hiermede gepaard
gaande wijziging in de economi
sche samenstelling van ons land
verkreeg de Nederiandsche Bank
meer en meer het karakter van
een centrale bank, waarop de an
dere bankinstellingen voor het
waarborgen van haar credietwaar-
digheid in tijden van er-sis kon
den terugvallen. Reeds door het
haar verleende voorrecht tot het
uitgeven van bankbiljetten ver
vulde de Nederl. Bank open
bare werkzaamheden, welke tot
het terrein van de overheidstaak
behoren. Aan dit laatste werk, het
commerciële element, is de taak- -
stelling der bank, n.l. het streven j enige tijd vast zal blijven. De of-
naar winst, zelfs vrijwel geheel I ficiële notering ter beurze moet
op particuliere aandeelhouders.
De regering stelt voor aan de
houders van aandelen van 4® Ne
deriandsche Bank een schadeloos
stelling toe te kennen. Onder de
gegeven omstandigheden acht zij
een uitkering in geld echter niet
aanbevelenswaardig. Zij meent
hiervoor in de plaats te kunnen
stellen een vordering op lange
termijn op de Nederlandse staat
in de vorm van een inschrijving
in een der Grootboeken.
H ermede zal tevens een oplos
sing kunnen worden verkregen
voor de rechten van derden, die
mogelijk op het aandeel zijn ge
vestigd en welke na de naasting
daarvan op <J« Grootboekinschrij-
v ngen overgaan. Aangezien een
vaste rente-uitkering van 5 pet.
per jaar billijk wordt geacht, vin
den de ministers het de beste op
lossing. aan de aandeelhouders
van de Nederl. Bank inschrij
vingen te verstrekken in het 2H
pet. Grootboek der Nationale
Schuld tot een beloop van twee
maal het nominaal bedrag van elk
aandeel
Het banksyndicaat onder lei
ding van Kuhn Loeb, dat de Ne
derlandse lening van 20 millioen
aan de 'markt heeft gebracht is
Vrijdag ontbonden, daar alle
obligaties geplaatst waren.
Naar Aneta verneemt, is er vol
gens sommige ramingen voor 1
millioen meer gevraagd dan aan
geboden werd. Als gevolg daar
van verwacht men, dat de koers
ondergeschikt gemaakt. Ook met
het oog hierop, meent de rege-
rng. dat het billijk zal zijn de
staat de gevolgen van een even
tuele winstderving te doen dra
gen en deze niet af te wentelen
nog wachten op de vervulling der
formaliteiten. Zowel de onderte
kenaars als officiële Nederlandse
financiële kringen achten het re
sultaat der lening zeer bevredi
gend.
Ernest Bevin, de Britse minis
ter van buitenlandse zaken,
gaat Dinsdag a.s. naar Parijs,
om besprekingen te voeren met
zjjn Franse ambtgenoot, Geor
ges Bidault, over het Ameri
kaanse plan voor hulp aan
Europa.
Frankrijk heeft bij monde van
zijn ambassadeur te Washington
om nadere bijzonderheden over
het plan van Marshall verzocht
en heeft te kennen gegeven, dat
het de grootste belangstelling
voor het voorstel koestert.
Nader wordt gemeld, dat de be
sprekingen, welke de Nederlandse
regering voerde met België en
Luxemburg naar aanleiding van
het denkbeeld van Marshall, ge
ëindigd zjjn. Verwacht mag wor
den, dat de reacties der drie rege
ringen met elkander in overeen
stemming zullen zijn.
Spaarzaamheid is altijd als een
bijzondere deugd aangemerkt.
Zij is een belangrijk middel tot
bevordering van de volkswel
vaart. Zo heeft de katholieke
arbeidersbeweging het ook van
meet af aan begrepen en een van
haar pioniers, dr. Schaepman, be
schouwde de spaarzaamheid als
een van de grondpijlers. Ge
trouw aan zijn devies, dat het
geen voor de arbeiders gedaan
moest worden zoveel mogelijk
door hen zelf verricht zou wor
den, hebben de leiders spoedig
eigen spaarinstellingen in het
leven geroepen, waaruit tenslot
te de Centrale Volksbank door
een fusie gegroeid is, die „offi
cieel" op een werkzaamheid
van 25 jaar kan terug zien en
106.000 spaarders telt, met een
spaartegoed van meer dan 24
millioen.
Wij spraken van een „officiële"
werkzaamheid van 25 jaar, want
eigenlijk gaat de geschiedenis van
de Centrale Volksbank terug tot
voor 50 jaar bij de grondlegging
van de kath. arbeidersbeweging,
zoals de Utrechtse burgemeester
mr. dr. G. A. W. ter Pelkwijk, Za
terdagmorgen terecht memoreerde,
toen hij namens het gemeentebe
stuur de deelnemers aan het jubi
leum-congres in de Domstad ten
stadhuize ontving en daarbij de
moedige houding van het bestuur
tijdens de bezetting prees, toen
deze de „bank" geruisloos lieten
liquideren. Intussen is sedert 1941
het aantal spaarders drie maal zo
groot geworden en het spaartegoed
twaalf maal vermeerderd.
Na de receptie in „Esplanade,
waar tal van bekende figuren uit
de K. A. B. de raad van commis
sarissen en de directie kwamen
complimenteren, onder wie de
voorzitter van de K. A. B. de heer
A. C. de Bruyn en de heer W. J
Andriessen, voorzitter van de K.
V. P., had in de stadsschouwburg
een feestelijke bijeenkomst van
alle agenten en genodigden plaats.
He heer J. A. Kolkman, voor
zitter van de raad van commissa
rissen accentueerde het bijzondere
karakter van deze dag, nu Voor
het eerst alle medewerkers van
de Centrale Volksbank, die is uit
gegroeid tot een van Neerlands
grootste spaarbanken, bijeen zijn.
Op sparend Nederland heeft zij
grote invloed. Op de eerste plaats
wil zij natuurlijk de spaarzaamheid
der kath. arbeiders bevorderen,
maar ook die van het gehele Ned.
volk.
De heer Jos. Veldman schetste
de geschiedenis van de spaarin-
stelling der kath. arbeiders en
deed dit op geheel bijzondere
wijze door allereerst een treffend,
zij het ook navrant beeld te ge
ven van de armoedige en moei
lijke toestand, waarin de arbei
ders vóór 50 jaar leefden. In een
blauw schrift werden de eerst ge
spaarde stuivers genoteerd en het
totaal bedrag werd in het spaar
bankboekje aangetekend. Zo wer
den de middelen vergaard om de
beweging mogelijk te maken, waar
voor naast Schaepman dr. Ariens
een hartenwinnend organisator en
propagandist was. „Ook in deze
moeilijke tijd", zo betoogde de heer
Veldman, „moet de spaarzaamheid
aangekweekt worden" en hij ein
digde met de agenten aan te spo
ren het aantal spaarders op te
voeren tot 200.000 en het bëlegde
kapitaal op 50 millioen te brengen
Nadat namens de agenten een
ameublement en 'n schilderij waren
aangeboden voor de directeursKa-
mer, zodra de Centrale Volksbank
weer de beschikking krijgt over
haar eigen kantoorruimte in het
„Huis van de Arbeid", heeft de
voorzitter van de K. A. B., de heer
A. C. de Bruyn 65 agenten, die
hun zilveren jubileum-vierden met
enige zeer waarderende woorden
gehuldigd en hun een oorkonde
aangeboden.
EEN LUCHT-MISSIONARIS. Rev. father Aloysius Cartier
doet zijn missiewerk in het hoge Noorden geregeld per vliegtuig.
Ook ravitailleert hij een 8-tal missionarissendie geïsoleerd
hun werk doen.
IJe eerste trein na de Franse spoorwegstaking lost zijn reizigers
aan het station van St. Nazaire.
Het voorlichtingsbureau van
het departement van buiten
landse zaken der Sovjet-Unie
heeft een communiqué gepubli
ceerd over de situatie in Honga
rije, de Britse demarche dien
aangaande bq Molotof en. Mo-
lotof's antwoord:
Op 9 Juni bracht de Britse am
bassadeur. Peterson, een bezoek
aan Molotof ter bespreking van de
gebeurtenissen in Hongarije. De
wijzigingen in de Hongaarse re
gering schreef hij toe aan het op
treden van sovjet-organen, die ge
bruik- maakten van zekere slinkse
méthoden en hij verzocht inlich
tingen over de kwestie-Bela Ko-
vacs. alsmede nopens dé bedoelin
gen der sovjet-regering in Hon
garije.
Molotof wees op het openbaar
rechtsgeding te Boedapest waai
de Engelsen zich alle inlichtingen
zouden kunnen verschaffen en
verklaarde me, nadruk dat „slink
se methoden wellicht typisch En
gels zijn, doch geheel en al
vreemd aan sovjet-organen".
„De voormalige minister-presi
dent, Ferenc Nagy, van wiens
deelneming aan een anti-republi
keins complot bewijs geleverd is
en die naar het buitenland is ge
vlucht en ontslag genomen heeft,
is op aanwijzing van de bevoegde
instanties vervangen door 'n nieu
we minister-president uit dezelfde
partij der kleine boeren, welke- de
meerderheid in het parlement be
zit" vervolgde Molotof. „Deze wij
zigingen in de regering zijn, zóals
bekend, teweeg gebracht op nor
male constitutionele wijze: door
het parlement en de president van
Hongarije. Uit dit alles blijkt, dat
de beschuldigingen door de Brit
se regering tegen de sovjet-orga
nen in Hongarije ingebracht, ge
heel zonder grond zijn en dat het
voorstel, gedaan namens de Brit
se regering, niets anders kan be
tekenen dan een nieuwe^ poging
tot interventie in Hongarije's bin
nenlandse aangelegenhedenen be
schouwd moet worden als voort
spruitend uit het verlangen, om
aan Hongarije de wil van zekere
buitenlandse regeringen op te leg
gen."
Tot zovér het Moskouse commu
niqué, dat intussen zwijg, over
het herhaald Britse verzoek om
inzage van de documenten over
de voorgeschiedenis van Nagy's
aftreden, overeenkomstig de bepa
lingen van de overeenkomst der
bestuurscommissie.
Een nota van de sovjet-voorzit
ter van de geallieerde bestuurs
raad in Hongarije, generaal Zwiri-
dof, over het Amerikaans protest
gisteren gepubliceerd, heeft de
zelfde strekking Ook de Ameri
kaanse zienswijze ten aanzien van
de gebeurtenissen in Hongarije
wordt van de hand gewezen, even
als het verzoek van Amerika, dat
een commissie der drie mogend
heden een enquête naar de toe
stand in Hongarije zal instellen.
..Ik ben van mening, dat een der
gelijke oplossing een onvergeeflij
ke interventie in Hongaarse aan
gelegenheden is", aldus Zwiridof.
Intussen is Ferenc Nagy. de
voormalige Hongaarse premier
per vliegtuig te New-York aange
komen en zijn eerste verklaring
luidde: „Het is de hoge plicht der
V. N., een onderzoek in te stellen,
wanneer zij bemerken, dat <Je
souvereiniteit van enig volk be
dreigd wordt en ik ben er zeker
var .dat de Veili"heidsraad een
onderzoek zal bevelen in de Hon
gaarse kwestie."