Nieuws uit Stad en Omtrek
R
VAN LATIJNSE SCHOOL TOT
GYMNASIUM
a
Uit SCHIEDAMS sportleven
De Springprocessie te Echternach
Een „jonkheer" slaat z'n slag
fgodsbeeldje
ADIO
Schiedamse
Reddingsbrigade
Een machtige
indruk
KAPITEIN DUMPELADORIS
programma
Het
DINSDAG 17 JUNI 1947
PAGINA 3
PLAN VAN ACTIE IN 1589
Rector Mr. Lucas Jansz
RADIO'S NAAR DE
MILITAIREN IN INDIE
GEEN MAXIMUMPRIJS
VOOR AALBESSEN
VIERING VIERDE
LUSTRUM
VRACHTENMARKT
EXTRA TREIN NAAR
VjU'.C.S.V.Y.
SFC-FSV PRETORIA 0—2
het L°-
BURGERLIJKE STAND
CONCERT IN DE
PLANTAGE
VLAARDINGEN
65. En prof. Knorhaan
zweeg.
De stoere B.S.-held en
weldoener van Putten
Zilveren
door
Lewis Allen Browne
ROUTEWIJZIGING
R. T. M.
ROTTERDAM TREKT
In de vergadering van burge-
meesteren en vroedschappen van
8 Mei 1589 werden „nae vele con
sideration" de bepalingen gemaakt
tot oprichting van de Latijnse
School hier ter stede. Allereerst
werd bepaald, dat mr. Lucas Jansz.
als Rector van genoemde school
zou worden aangesteld en gecon
tinueerd en wel voor de tijd van
vijf jaren, ingaande 1 Mei 1589
„nu geleden". Gedurende deze ter
mijn zou de stad „of regeerders
van dyn" genoemde mr. Lucas
jansz. niet mogen opzeggen, ten
zij dat de vruchten van zijn con
tinuatie „dadelick niet getogen
en worden", in welk geval dezel
ve regeerders vermochten de
voorn. mr. Lucas zijn dienst op
te zeggen mits hem een half jaah
van te voren waarschuwende. Ge
noemde mr. Lucas verbond zich
om zowel een Latijnse als een
Duitse school te houden. Met deze
laatste wordt bedoeld een school
voor G.L.O. De Latijnse School
zou hii direct oprichten, teneinde
hij de 'kinderen, wier ouders zulks
begeerden, volkomen onderrichten
zou in de Latijnse spraak, en de
voorname burgers van deze stad
hun kinderen niet meer naar bui
ten behoefden te besteden. Ook
werd bepaald, dat mr. Lucas Jansz.
aannemen zou een goede onder
meester „redelick geleert ende
gequalificeert, die een goede hant
heeft van schrijven", en deze te
benoemen ondermeester aan heren
Burgemeesteren moest worden
voorgesteld „om naer t'bevint zij
nen persoon te approberen of re
proberen". Alle bijscholen zouden
worden opgeheven dat zullen
er geen zijn geweest! uitgezon
derd die voor meisjes, want deze
zou mr. Lucas niet in zijn school
mogen ontvangen, alsmede de
Franse school, die echter alleen
de Franse taal mocht doceren, en
het Nederlands in zoverre deze
taal nodig was tot het institueren
van de Franse taal, en ten slotte
de zogenaamde kleinkinderscho-
len of bewaarscholen. Mocht ech
ter het aantal leerlingen van de
school van mr. Lucas zo toene
men „dat hij met zijnen onder
meester nyet machtig ware te
leeren", dan zou een andere bij
school worden opgericht zonder
erkenning van dien door mr. Lu
cas. En opdat de vruchten van
fleze Latijnse en Duitse school
overvloedig zouden zijn, zo was
genoemde mr. Lucas verplicht
„alle andere becommeringen ende
occupatien, als van d'excerceren
vant Notarisschap, woort houden
aende vierschare, boelscheijdinge
ende dyergelijcke" te verlaten, op
boete dat anders zijn dienst zou
worden opgezegd. Hieraan zij toe
gevoegd, dat mr. Lucas Jansz. de
20 Januari 1586 als Notaris te
Schiedam door het Hof van Hol
land was geadmitteerd. Van hem
is echter geen archief aanwezig.
Mr. Lucas Jansz. moest ook de
dienst in de kerk waarnemen, dus
voorlezen en voorzingen; deze
taak kon hij echter op zijn on
dermeester overdragen.
Ten slotte nog het salaris van
deze Rector: allereerst had hij vrij
wonen, vervolgens vrijdom van
accijns voor tien tonnen bier, en
als jaarwedde en pensioen 36 pon
den „groot Vlaemsch", waarvan
hij echter ook zijn ondermeester
moest onderhouden. Bij genoemde
jaarwedde kwam nog een gedeel
te van de schoolgelden, die de
kinderen moesten betalen, en ver
band hielden met het te ontvangen
onderwijs. Als leervakken van zijn
tweeledige school worden ge
noemd: lezen, schrijven en Latijn
zowel de etymologie als de syn
taxis. De arme kinderen moest hij
voor niets onderrichten. Ook
mocht hij kostkinderen houden
en wel op conditiën, die hij nodig
achtte.
Benoeming van
onder-meester
Ziedaar het plan van actie van
onze Latijnse School ten jare 1589!
De allereerste taak van de Rec
tor mr. Lucas Jansz. was een on
dermeester benoemd te krijgen,
en reeds in de vergadering dei-
heren Vroedschappen van 15 Juli
Ofschoon de door de NIWIN uitge
zonden antisten een 8*°?* gebied
van de archipel bereizen blijven er
toch altijd buitenposten, die door
hun te weinig talrijke bezetting of
hun te grote afgelegenheid niet ge
regeld van amusemem kunnen wor
den vocvzien. Het zal zonder meer
duidelijk zijn, dat het op deze pos
ten met name de radio is welke
voor heit nodige contacit met de
buitenwereld en de minstene net 20
nodige verstrooiing kan zorgen. Ue
behoefte aan radiotoestellen is dan
ook bijzonder groot en de NIWIN
voelt het als een van haar voor
naamste taken om in die behoefte
zoveel mogelijk te voorzien Zij
heeft nu besloten om n radio-taotie
in het leven te roepen, waarbij een
dringend beroep wordt gedaan op
alle plaatselijke NIWIN-comircé's en
alle belangstellende landgenoten om
zich garant te ten voor een of
meer toestellen. Uit Indie werd nl.
het dringende verzoek ontvangen
om op korte termijn minstens 300
radio-apparaten te zenden, waarvoor
de bestelling door de NIWIN be
reids werd gedaan; de verscheping
daarvan kan binnen enkele weken
worden tegemoet gezien. Wanneer
de plaatselijke NIWIN-comircé's of
particulieren zich garant, «tellen
voor een of mee* apparaten (welker
prHa 45a- bedraagt) en zudaaj.
van ODeave Joen aan de NIWIN,
Koninginnegracht 26, 's.Gravenhage
worden de^toestellen voorzien van
een plaatje, da;c naam en adres van
de(n) gever vermeldt. Het Pa-
soonlijke karakter van de jene -
king wordt hiermede verhoogd, ten-
wijl bovendien de gelegenheid ge
schapen wordt to>t een meer per
soonlijk contact tussen schenker en
ontvanger. De NIWIN vertrouwt er
dan ook op, dat onze radio-actie,
die voorziet in een dringende be
hoefte bij de jongens in Indië, bij
het Nederlandse volk de weerklank
zal vinden, die zij nodig heeft om
een succes 'ce worden.
De regeling, waarin voor aalbessen
(rode en witte) een maximumprijs
wordt vastgesteld, is uitgesteld tot
30 Juni a.s,, zodat tot deze datum
de aalbessen aan de veilingen nog
vrij geveild kunnen worden.
1589 werd een request van ge
noemde Rector behandeld, ver
zoekende, om een ondermeester te
mogen aannemen, die geen Latijn
kent, „waarop hem uijtstel gege
ven is om eenen int Latijn gesti-
leert te becomen tegen Bamisse
eerstcomende". Met deze laatstge
noemde datum wordt bedoeld: „St.
Bavo Misse" of 1 October 1589.
Als eerste ondermeester aan de
Latijnse School wordt ons ge
noemd Hendrick van Mabilie, die
bij resolutie van 27 December 1590
boven zijn onderhoud van de
Rector, nog als extra ontvangt 12
carolus guldens.
„Cumulatieverboden
Zoals ik boven reeds opmerkte,
was mr. Lucas Jansz. door 't Hof
van Holland tot Notaris van Schie
dam benoemd, welk ambt hij ech
ter nu hij Rector was van de La
tijnse School, moest laten varen.
Hij heeft dit echter niet gedaan,
want in de vergadering van heren
Vroedschappen van 3 September
1593 wordt het volgende opge
merkt:
„Voorgelesen ende in communi
catie geleijt zijnde de voorwaer-
den van d'aenneminghe van mr.
Lucas Jansz. rector deser Stede
hyer vooren geregistreert zijnde
op ten Villen Meije 1589. Is gere-
solveert (alsoe den selven mr. Lu
cas de voorsz. voorwaerden nyet
en heeft onderhouden ende nae-
gecomen ende dat vermits zijne
occupatien van boelscheijdingen,
exerceren Vant notarisschap ende
andere, de vruchten van hem in
de schole alhyer verwacht geen-
sins en werden getooghen) dat
zijnen dienst zal worden de facto
opgeseijt ende tegens Meij eerst
comende een ander Rector in sijne
plaetse aengenomen. Tot welcken
eijnde de Burgemeesteren deser
Stede gelast worden omme midler
tijt naer een bequaem persoon tot-
tet selve ampt omme te hooren".
Het Rectorschap van mr. Lucas
Jansz. kwam aldus de 1 Mei 1594
te vaceren: twee ambten vervul
len zonder een van beide te ver
waarlozen, gaat niet best. En zo
werd als tweede Rector van de
Latijnse School alhier benoemd
Joannes Funccius. Over zijn aan
neming en bestuur der school in
een volgend artikel.
L. A. ABMA.
Op 5 September herdenkt de
Schiedamse Reddings Brigade haar
20-jarig bestaan.
In dit verband heeft het bestuur
besloten op Zaterdag 5 Juli a.s.
's middags te 3.30 een Nationale
Prestatietocht (500 m gekleed
zwemmen) te houden in de Wes
terhaven.
Zondag 6 Juli wordt er een Na
tionale wedstrijd in gekleed
zwemmen gehouden in het Gem.
Zwembad.
Zij, die van verre komen en hun
woonplaats niet meer kunnen be
reiken, zullen worden ingekwar
tierd.
Zaterdag 5 Juli wordt de Meenk-
Bosbeker verzwommen. Deze is
bedoeld als een eeuwigdurende
wisselbeker voor de snelste 5 da
mes of 5 heren van elke brigNde.
Deze beker blijft dus bij de S.R.B.
en hiervoor wordt een brigade-
prijs beschikbaar gesteld, zijnde
een grote medaille, terwijl er
voorts 2 dames en 2 herenpriizen
zijn.
Voor Zondag 6 Juli is een pla
quette beschikbaar gesteld door
nr' j M; v' d- Berê voor die
Brigade, die het hoogst aantal pun
ten behaalt.
Evenals vorige jaren is op de
Prestatietochtdag voor de Schie
damse ingezetenen een aparte
groep ingesteld. Voor deze groep
is de zwemwijze vrij, terwijl voor
de brigades de schoolslag of enkel
voudige rugslag verplichtend is.
Inschrijvingen aan het secretariaat
met medische verklaring en 0.50
mschrijfg^eld Sluiting der inschrij
ving op 24 Juli a.s.
en ,W' is toestemming
voor ^et h°uden van een
collecte op Zaterdag 16 Augustus,
dij, die met het doel van de S.R.B.
sympathiseren en dit willen steu
nen, kunnen zich nu reeds opge
ven als collectanten en collectrices
bij de penningmeester van de
S.R.B. de heer R. Figee, Vondel
laan 27.
De Ned voordrachtkunstenares
Marguerite Couperus zal van 20
Juni tot 1 Juli een tournee door
Normandië maken
17 iruni- Vaar werk:
ton tabak Amsterdam- 80 ton
kunstmest Markenisse; 80 ton id
Hoogeveen; 55 ton id. Middelburg!
185 ton ld Franeker; 100 ton id.
Hengelo; 200 ton id. Leeuwarden-
150 ton id. Meppel; 370 ton petr.
cokes Bergen op Zoom; 384 ton. oud
tizer Dordrecht. 120 ton id. IJmut.
den: 80 ton flessen den Haag- 370
ton kolen Best; 2 X 50 ton id. Tiel-
140 en 120 ton id Renkum300 ton
fosfaat Middelharnis; 190 ton cellu
lose Maastricht, 300 ton stukgoed
Amsterdam, alles volgens tarief
Gisteren werd door leden van de Belg.-Lux..Ned. parlementaire
unie een krans gelegd aan de voeten van Erasmus te R'dam.
In verband met de te verwach
ten grote drukte van Schiedamse
zijde voor de wedstrijd VUCSVV
op Zondag a.s. om 7 uur te spe
len, hebben de Nederlandse Spoor
wegen gemeend een extra trein
te moeten inleggen.
Deze extra trein vertrekt om 6
uur van het station Schiedam en
arriveert qm 6.20 uur aan het sta
tion Laan v. N.O. Indie te Den
Haag. Voorverkoop van spoor
kaartjes voor deze trein bii de
bekende adressen, t.w. Allard,
Broersveld en H. v. Druten,
Nieuwe Maasstraat 98b te Schie
dam. Om 9.30 uur vertrekt deze
trein weer uit Den Haag.
SFC heeft geen kans gezien om
ook de tweede promotiewedstrijd
te winnen. FSV heeft de punten
voor de rust verdiend, toen zij zeer
fel aanviel en SFC geen kans gaf
te spelen. FSV kiest het windvoor-
deel en is, hoewel zij met een ver
dedigende spil speelt, steeds in de
aanval. Dat zij zo konden aanval
len, lag in hoofdzaak aan het te
kalme spel van SFC, dat niet
agressief speelde. Zij namen het
te lauw op. Na een kwartier heeft
FSy succes als bij een doelwor-
steling de rechtsbinnen de bal tus-
(Eigen correspondentie
Dat werd weer een grote dag
voor het oude Luxemburgse stad
je Echternach. Reeds vroeg be
woog zich een grote menigte pel
grims en toeschouwers door de
straten. We hoorden later, dat er
200.000 bezoekers geweest waren.
Onze wagen schuift voorzichtig
c?°?r kronkelende straatjes voor-
gekomenlen' V3ak V3n Vef Zij'n
De hoeken van straten en de ven
sters zijn reeds lang door toe
schouwers en fotografen bezet
wanneer we door de nauwe straat
die naar de abdij voert, lopen De
ordedienst is bezig, zijn laatste aan
wijzingen te geven, en reeds schrij
den de dienaren der Kerk, voor
afgegaan door het processiekruis,
het „Veni Creator" zingend, naai
de tuin der Abdij.
Wij lopen langs de deerlijk ge
havende, indrukwekkende basiliek
en kijken met enig ontzag naar de
hoge trappen er vóór. Hierop 2al
de processie aan het einde ook op
en neer springen. De Luxemburg
se vlag, rood-wit-blauw als de on-
2?' ™aa" f aast de Pauselijke van
beschadigde torens
Op de trappen wordt nu gepre
dikt. De stem klinkt duidelijk en
zwaar. Zij herinnert er aan dat
Si. Willibrordus, al is hij ook meer
dan twaalf eeuwen geleden gestor
ven, nog steeds in de harten der
Luxemburgers leeft. De Heilige be
reisde geheel Europa, doch geen
land was hem zo dierbaar als het
Luxemburgse. Daarom doortrok hij
het langs alle paden, en schonk
hij Luxemburg door de abdij Ech
ternach een centrum van Christen
dom en cultuur, dat de naam van
Luxemburg over de gehele wereld
zou uitdragen. Daarom zingen thans
wegen en stromen en wouden in
"et gehele land de lof van de hel-
wilMbrord. Want. de Willibror-
FehfleJeri?® 's n'et aBeen iets voor
het veh0?1' Willibrordus behoort
deTebedSeva|rtVTZO0kt de
te doen in ®eest van boete
Een ieder kan bidden ter eigen
intentie, tezamen echter moeten
wij bidden voor de grondige ver
nieuwing van het Christendom
voor het gehele land.
De processie trekt
Onmiddellijk daarna zet de pro
cessie zich in beweging. Allen
vooruit gaat het processiekruis,
gevolgd door een groep van 6 a
700 zangers.
Dan volgen de priesters, met
luider stem de Willibrordus-litanie
zingend, een stoet van zeker 250
personen. Wij zien vele hoogwaar
digheidsbekleders in prachtige
oude koormantels, en wij tellen
minstens vier bisschoppelijke mij
ters. Men wijst ons een grote
groep witte paters uit Marien thai,
de abt van Clervaux en bisschop
Sieffert. Na de priesters volgt een
militair orkest, dat dit jaar voor
het eerst aan de processie deel
neemt, omgeven door de eerste
springers, een groep Echternachse
jonge mannen en studenten.
En hoe springen ze, deze Ech-
ternachers!
duchtig gekleed, vaak om het
hoofd een doek gewonden voor
het transpireren, dansen ze in rijen
van vijf door de straat, elkaar met
een zakdoek vasthoudend. De mu-
z'ek speelt een oude wijs en rhyth-
misch gaan de voeten: drie passen
vooruit, twee achteruit.
Allen dansen met volkomen
overgave, de blik vooruit, vaak de
rozenkrans slingerend in de hand.
toeschouwers rekken zich om
f° j zien, met één slag heeft
de oude traditie in alle harten een
levendige echo gewekt.
En dan houdt de ketting niet
meer op. Springers en muzikanten,
muzikanten en springers volgen
elkaar in afwisselende taferelen
op, slingeren in eindeloze band door
Echternaoh[s beschadigde straten,
bewegen zich weer in de richting
der basiliek, om dan zijwaarts af
te buigen en de oude „Pfarrkirche"
te naderen. Hier dansen de pel
grims de trappen op. Probeer dat
eens, drie treden op, twee treden
af. Dan betreden zij door het lin
kerportaal de kerk, dansen om
het altaar en de sarcophaag met de
reliquieën van de Heilige, ter
wijl de klanken van de traditio
nele melodie zich duizendvoudig
in de kleine ruimte breken om
dan weer plaats te maken voor
andere en weer andere springers.
Wie kent de intenties, waarvoor
zij gaan?
We zien groepen schoolkinde
ren, een muziekcorps van vioolspe
lende jongens en meisjes, een groep
springende fabrieksarbeiders.
Het schouwspel boeit en ontroert.
Naar de schoolkinderen wordt
het meest gekeken. Onder de deel
nemers zijn veel jonge mensen ook
meest in verenigingsverband.
Zorg en leed staan dikwijls op
het gezicht der mannen en vrou
wen van elke leeftijd geschreven,
ook moeheid, want de hitte wordt
drukkend en de weg is lang.
Het is bij half twee, wanneer de
processie ten einde is en Mgr.
Sieffert het koor der basiliek be
treedt voor de slotplechtigheid.
Een machtig Te Deum, gevolgd
door de zegen, is het slot van het
Willibrordusfeest van dit jaar te
Echternach.
sen veel benen door in het SFC-
doel plaatst. Een voorzet, die ge
makkelijk weggewerkt had kun
nen worden, doch de zenuwen
speelden in deze wedstrijd bij de
Schiedammers een grote rol, ter
wijl ook het gladde veld veel mis
sen veroorzaakte. SFG forceert
dan verschillende tegenaanvallen,
doch er zit geen kracht genoeg in
om er succes mee te hebben. Na
25 min. spelen is er een misver
stand tussen de rechtsback en
rechtshalf van SFC en krijgt de
FSV linksbuiten een plotselinge
kans, die hij feilloos benut met
een schot in de uiterste hoek
(0—2). Het laatste kwartier voor
de rust werd in stromende regen
gespeeld. De SFC-ers ondernemen
tijdens deze douche nog enkele
aanvallen, maar de FSV verdedi
ging is niet van haar stuk te
brengen.
De tweede helft geeft een steeds
sterker SFC te zien. maar doel
punten blijven uit. Er wordt veel
te weinig geschoten, hoewel de
FSV-doelman niet over pech mag
klagen bij een schot tegen de paal,
een bal rakelings naast, een harde
omhaal en een ingekopte bal uit
een corner. Tussen al deze Sch-e-
damse aanvallen in weet FSV
ook verschillende malen uit te
breken en nog enige kansen te
sehepnen. doch ook hier ontbreekt
de schutter. Zo verstrijken de
laatste minuten. SFC probeert
Wat zij kan, maar niets vlot er.
Steeds weer is er een Rotterdams
been, dat zich er resoluut voor
zet.
GEBOREN: Franciscus P. A. z
v. W. v. d. Poel en P. T. Koppen
hagen. Nieuwsticht Midden no. 40;
Cornells z. v. J. H. v. Wingerden
en A. Danieluk, Dr. Noletstr 1-
Hermanna B. A. d. v. K. E. v.'
Riisinge en I. Jung, Parallelweg
144; Maria W. d. v. A. P. Kooi
man en A. Kreukniet. Nassau-
laan 75; Gerardus A. J. z. v. G. H.
yVuuren en G. A. M. Vermeu
len, v. Leeuwenhoekstr. 63.
OVERLEDEN: H. J. Burbach,
57 j. vr. v. W. G. v. Tricht, Fabris-
straat 41a: G. v. Loo. 62 j. wed. v.
H. Visser, St. Liduinastr. 39a.
in ons blad van Zaterdag is
opgenomen: Christiaan J. z. v
J. B. Maltha en G. F. L. v. Ger-
wen Dit moet zijn: Christiaan
Jacobus z. v. J. E. Matla en G. P.
L. v. Gervin.
Het programma voor de uitvoe
ring van het Stedelijk Muziek
korps te Schiedam op Woensdag
18 Juni des namiddags om 8 uur
in de Plantage luidt: 1. Death or
Glory, mars, R. Hall; 2. Unga-
rische Lustspiel Ouverture, Keler-
Bela; 3. Les Perles, Polka voor 2
pistons, A. Parlow; (solisten A.
Spitter en J. Heilker); 4. Donau-
sprookje, wals, J. Fucik; 5. Oos-
tersclje Suite (4 delen) F. Popy;
6. Dé Kampioen, mars, S. van
Leeuwen.
DIEFSTAL OP TRAWLERS
D. S. deed aangifte van diefstal
van seinvlaggen, lijnolie, een den-
zeil en een groot aantal andere
voorwerpen uit de in de Kon.
Wilhelminahaven liggende traw
lers. Als verdacht van déze dief
stal werd aangehouden P. G. uit
IJmuiden. Het ontvreemde werd
te IJmuiden achterhaald en in
beslag genomen.
LOOP DER BEVOLKING
Het aantal inwoners dezer ge
meente bedroeg op 1 Januari jL
42987. Het vermeerderde door ge
boorten met 443, door vestiging
met 436, totaal 879. Het vermin
derde door overlijden met 95, door
vertrek met 478, totaal 573. To
tale vermeerdering over de eer
ste vier maanden 306, aantal in
woners op 1 Mei 43293.
GESLAAGD
Bij het in Den Haag gehouden
examen slaagden voor motordrij
ver kleine vaart onderstaande
leerlingen van de Visserijschool
alhier; F. Bolderhey, C. W. Kor-
pershoek, J. v. d. Harst, C. Verheij
J. P. v. Dijk, P. Woensdregt, J,
Brobbel, E. v. d. Vlis, J v d
Leeden, A. van Vliet, G. Goed-
knegt, J. Goedknegt, H v d
Linden, P. v. 't "Woudt, P. v d'
Doel, C. Geluk.
•MeJ- G- C. B. Breed slaagde
voor het le gedeelte acte Nijver
heidsonderwijs; de heer P. m.
Boogaard te Rotterdam voor de
acte onderwijzer en voor het
examen kantoorstenografie Grote
slaagden met lof mej. M. Hofman
en de heren J. Poot, J. van Leeu
wen en A. van Halewijn.
„RODE KRUIS-COLLECTE'.*
Zaterdag 5 Juli a.s. zal te Vlaar-
dingen gecollecteerd worden ten
bate van 't Nederlandse Rode Kruis
De algemene waardering voor het
werk, door deze vereniging verricht
in de oorlogsjaren en daarna wekt
de verwachting, dat deze collecte
door de Vlaardingse burgerij goed
bedacht za] worden.
Men melde zich als coliectant(trice)
bij het secretariaat Binnensingel
186, tel. 3993 of op W Rode Kruis,
burau, Handelsgebouw, kamer 14,
tel. 2241, onder mededeling of
's morgens, 's middags of de gehele
dag medewerkin gzal worden ver
leend.
OFFICIëLE PUBLICATIE.
Uitreiking van schoenenbonnen.
Personen wier T. D. nummer
eihdigt op het cijfer 3, en die nog
in het bezit zijn van inlegvelbon
612 komen in aanmerking voor
een schoenenbon naar keuze.
Gelijktijdig zal de uitreiking
plaats vinden van schoenenbon
nen aan de kinderen geboren in
de maand Juni van een der jaren
1932 tot en met 1945, alsmede aan
de kinderen geboren in de maand
Augustus 1946. De uitreiking zal
plaats hebben volgens het volgen
de schema: Zaterdag 21 Juni a.s.
de letters A t/m H. Zaterdag 28
Juni a.s. de letters I t/m R. Za
terdag 5 Juli a.s. de letters S t/m
Z, telkens van 911 uur v.m.
Donderdag a.s. hoopt de heer ir.
M. Eikelenboom, directeur van
Van Nievelt, Goudriaan en Co's
Stoomvaart Mij. N.V., te R'dam,
zijn zilveren dienstjubileum te
vieren.
Juist wilden zij de man bij de
professor en Johnny achterin
stoppen, toen ze opgeschrikt wer
den door een luide knal. „Ojeet-
je," kermde hun gevangene.
„Daar gaat mijn raket-vliegtuig
de lucht in!" Zo was het inder
daad. Hun gevangene was de be
stuurder van het raketvliegtuig;
dat 4e drie vliegers onderweg
was gepasseerd. Hij was niet ver
van hen vandaan geland en had
gewacht tot het donker was, al
vorens hij zich naar de plek had
begeven, waar de politie-mannen
de nacht doorbrachten. Hij had
bet plan ze allen tegelijk gevan
gen te nemen en misschien was
hem dat ook gelukt, als Dumpie
niet boven in die boom was ge
klommen, omdat hij niet kon
slapen. En nu was het raket
vliegtuig in de lucht gevlogen.
Hoe dat kwam wist niemand te
verklaren. Ze stopten hun derde
gevangene bjj de beide anderen
ep toen het morgen werd ver
volgden ze hun weg, in gezel
schap van de drie vliegtuigen.
Nadat ze assistentie hadden ge
haald en hun gevangenen veilig
'achter tralies hadden gestopt,
keerden ze terug naar het hoofd
kwartier van de bende. Allen
werden ingerekend. Niemand
ontkwam. En van het maken van
goud kwam niets. Professor
Knorhaan was zo boos, dat ze
hem gevangen hadden genomen,
dat hij zijn geheime formules aan
niemand wilde vertellen....
EINDE.
Op 11 April jl. berichten wfl,
dat in Rotterdam een oplichter
aangehouden was, die gekleed in
uniform van le luitenant en on
der het mom van advocaat of
jonkheer erin geslaagd was, ver
schillende personen beet te ne
men. Het liet zich aanzien, dat
deze zaak van grote omvang zou
worden en deze verwachting is
uitgekomen. Het onderzoek, dat
2 maanden duurde, is thans af
gesloten en wij laten hier enkele
bijzonderheden volgen.
Tijdens een ver jaarsfeestje, deel
de een kennis van een politieman
vol trots mee, dat hij voor 't eerst
van zijn leven een jonkheer in zijn
auto gehad had. „Een fijne vent,
en zo doodgewoon", was de mening
van deze militaire chauffeur. De
jonkheer was als le luitenant in
militaire dienst en hij had hem
een paar maal moeten vervoeren,
om een oud uniform van het Ne
derlandse leger te halen op een
adres in Rotterdam en in Den
Haag. Dit oude uniform was dan
bestemd voor een andere luitenant
wiens uniform bij een auto-onge
luk beschadigd was.
De politieman vond dit erg on
waarschijnlijk, want het is toch
wel mogelijk een nieuw uniform
te krijgen? Waarom zou die lui
tenant dan een oud model willen?
Hij ging eens praten op het adres
in Rotterdam. De man, die het
uniform weggegeven had, was
zeer verbaasd over dit bezoek.
Nee, dat was wel in orde. Een
jonkheer, en dan nog wel een
met een klinkende naam zou hem
opgelicht lebben? Of hij hem wel
eens geld gegeven had? Ja, inder
daad, 100.
Dit versterkte de mening, dat 't
wel eens een jonkheer tussen aan
halingstekens kon zijn. Daarom
werd een bezoek gebracht aan het
hotel, waar de jonkheer gelogeerd
had. Hij bleek met schuld vertrok
ken te zijn. Er werd nog wel een
dossier aangetroffen met brieven,
gericht aan de heer H. J. V. en
afkomstig van familieleden van
slachtoffers uit de Duitse con
centratiekampen. Ook het signa
lement van de jonkheer en dat van
Visser bleek hetzelfde te zijn. Nu
dus maar afwachten, of hij eens
zou komen opdagen.
Op zekere dag kwam aan het
hotel een dame, die de bagage
van de jonkheer kwam afhalen.
Zij bleek de vrouw te zijn van de
gezochte V. Zij werd voor onder
zoek meegenomen naar het hoofd
bureau van politie, waar even la
ter V. verscheen, die hoog van de
toren begon te blazen. De politie
liet zich natuurlijk niet intimide
ren. zelfs niet door ziin dreige
ment. dat men er veel last mee
zou krijgen als men hem vasthield
Diezelfde avond werden in zijn
woning in Den Haag allerlei pa
pieren en verklaringen van mini
steries en instellingen gevonden.
De volgende dag bekende hij een
en ander doch over zijn andere
praktijken wilde hij niets uitlaten.
Daarnaar werd een onderzoek in
gesteld.
Al gauw bleek, dat deze man
zich na de bevrijding hoofdzake
lijk met oplichtingen had bezig
gehouden. Hij was uit Duits
land gerepatrieerd, waar hij en
kele maanden in het concentra
tiekamp „Wöbelin" had gezeten,
omdat hij volgens zijn eigen
verklaring Joden geholpen
had. In dit kamp had hjj zich
uitgegeven als dominé's zoon en
student in de rechten (hii heeft
slechts de lagere school doorlo-
pen)Hij ging geregeld voor in
gebed. Op de een of andere ma
nier had hU kans gezien zieken
oppasser te worden. Medegevan
genen verklaarden, dat hij hen
op allerlei manieren bestolen
had.
Gehuld in B.S..lauweren
In Juli 1945 meldde hij zich bij
de Binnenlandse Strijdkrachten
WOENSDAG 18 JUNI.
HILVERSUM I (301 M.) V A.R A.
7.00 Nieuws, gymn. en gram,. 10.00
Morgenwijding; 11.00 Caus.; 11 30
Gram,- 11.45 Ber. uit Indië; 12.Ü0
Stafmüziek; 13 00 Nieuws; 13.20 Mil
lers; 13.45 Grain.; 14.00 V. d vrouw;
14.15 Kwartet; 15.00 V d. Jeugd
(15.45 V. d. zieken); 17.15 Piano;
17.30 Kwartet; 18.00 Nieuws; 18.20
Gram.; 18.30 V. d. Ned strijdkr.;
19.00 Vraaggesprek; 19.15 Orgel;
19.30 V.P.R.O.; 20.00 Actual.; 20.15
Opera; 21.30 Hoorspel; 22.15 Ram
blers; 22.45 Lezing; 23.00 Nieuws;
23.15 Gram.
HILVERSUM II (415 en 218 M.)
N.C.R.V 7.00 Nieuws, gymn. en
gram; 10.30 Morgenwijding; 11.00
Zang; 11.30 Muziek; 1215 Gram.;
13.00 Nieuws; 13.15 Orkest; 14.00
Trio; 14.30 Caus.14.50 Metropole-
ork; 15.30 Gram.; 15.50 Muz.; 16.20
Zang- 16.45 V d. jeugd; 17 30 Gram.;
17.45' Caus.;' 18 00 Lezing; 18.15
Gram.; 18.20 Vacantie; 18 30 R.V.U.;
19.00 Nieuws; 19.30 Actual 19.45
Gram.; 20.00 Prot. bijeenkomst; 21.15
Kwartet; 21.50 Gram.; 22.00 Muziek;
22.30 Nieuws; 22.45 Av'ondwijding;
23 00 Gram.
A
26).
Er waren twee brieven van
voormalige collega's van miss
Morin. Stevenson las ze vluchtig
floor, maar hij bemerkte wel, dat
ze niets dan wat kletspraatjes be
vatten en voor hem van geen be
tekenis waren. Dan was er nog
Nm,, w l, _?ie het poststempel
New York droeg. Hiervoor had
Stevenson meer belangstelling.
Het was een heel klein stukje pa
pier, waarop geschreven stond:
Beste N Als je dit briefje
ontvangt, heb ik alles in orde
gebracht, zodat je geen tijd be
hoeft te verliezen. Je vertelt de
tegenpartij precies, hoe de za
ken staan en hoe hij van ons af
kan komen. Over enkele dagen
kom ik. W.
Verder was er niets te vinden,
wat ook maar in het minst als
getuigenis tegen miss Morin kon
worden beschouwd. Alleen dit
briefje met 'zijn mysterieuze tekst
en ondertekening was misschien
van belang. Stevenson piekerde
naar de betekenis er van.
Hij copieerde het nauwkeurig
en legde het weer op zijn plaats.
Hij had nog even er over ge
dacht, het mee te nemen, maar hij
vond het beter, het meisje niet te
alarmeren, omdat het voor het
verloop van het onderzoek waar
schijnlijk betei was, dat ze er
geen idee van had, dat ze onder
verdenking stond.
Miss Morin had zelf verklaard,
flat ze op de middag van de moord
iwr a bibliotheek was geweest.
Montieth sliep toen vertelde
ze. De reden, die ze voor dit be
zoek had opgegeven, kwam Ste
venson belachelijk voor. Boven
dien werden dergelijke zaken al
tijd door de huishoudster behan
deld. Het was wel zo, dat miss
Morin nog niet veel ervaring als
dienstbode had en dat ze niet pre
cies wist, tot wie zich voor een
dergelijke kwestie te wenden,
maar het was niet te ontkennen,
dat dit verweer toch wel heel erg
zwak was. Bovendien bleek dit
briefje in een heel andere rich
ting te wijzen. Stevenson twijfel
de er niet aan, of het bewees, dat
miss Morin gelogen had en dat ze
om een andere reden, dan ze
voorgaf, naar haar' patroon was
gegaan. Er was geen twijfel aan,
of met „tegenpartij" werd mr.
Montieth bedoeld en het was niet
fnogelijk, dat met „vertel hem
precies hoe de zaken staan", ces
simpel verzoek om opslag werd
bedoeld. De vraag was dus ge
rechtvaardigd, of mr. Montieth
inderdaad wei sliep toen miss Mo
rin de bibliotheek binnentrad.
Had Montieth haar misschien iets
geweigerd? Waren er woorden ge
vallen? En zou ze hem daarna
hebben gedood?
Het scheen heel goed mogelijk,
dat dit inderdaad het geval was
geweest. Maar één vraag bracht
de hele theorie aan het wankelen:
hoe zou een kamermeisje, dat pas
enige weken in dienst was, het
geheim van het zilveren afgods
beeldje hebben gekend?
Stevenson verliet het huis. Bui
tengekomen. hoorde hij een getik
alsof iemand zijn pijp uitklopte.
Bat was ook inderdaad het geval.
De beide huisknechten. Mason en
Davison hadden het huis verlaten
en stonden op de laan samen in
druk gesprek. Stevenson vroeg
zich af, of nog steeds de misdaad
het onderwerp van hun levendige
discussie vormde. Waarom niet?
Het was toch te begrijpen, dat de
beide mahnen geschokt waren
door de vreselijke gebeurtenissen.
En al waren het dan ingetogen
butlers, het wt-en ook mensen
met een normale sensatielust.
Toen hij langs kwam, hielden
ze op met praten en groetten hem
onderdanig. Stevenson bleef stil
staan.
Ik wilde u eens vragen, of u
misschien meningen of verdenkin
gen heeft, die ons van dienst kun
nen zijn, zei hij.
Mason antwoordde: Ik weet
niet veel van de hele zaak af, mr.
Stevenson behalve dan wat Davi
son er mij van verteld heeft.
Ik heb hem niet veel verteld,
mr. Stevenson, verzekerde Davi
son, want u heeft me zelf uitdruk
kelijk verboden tegen wie ook,
over deze zaak te spreken. Ook
tegen de andere bedienden heb ik
niets gezegd.
Dat is uitstekend, Davison.
Maar wat denk jij eigenlijk zelf
van deze zaak?
Alles lijkt mij zo verward,
mr. Stevenson, dat ik werkelijk
niet tot een mening ben kunnen
komen Alleen realiseer ik mij, dat
Mason gelijk heeft toen hij me
er zojuist op wees, dat mijn aan
wezigheid in het huis op het tijd
stip van de moord, me wel on
der.... verdenking moet brengen.
Mason zei haastig: Maar ik
heb je ook gezegd, dat men geen
motief tegen je zou kunnen in
brengen, Davison.
Stevenson stelde de huisknecht
gerust: We weten, Davison, dat
jij het niet gedaan hebt Wees dus
niet ongerust. Maar ik zou het
heel erg op prijs stellen, als je
Je eigen mening over de zaak eens
uitsprak. Het kan wel zijn dat al
les je heel erg verward voorkomt
maar desondanks kun je toch wel
een verdenking koesteren.
Wel.... ik denk, dat die pro
fessor het gedaan heeft. mr. Ste
venson.
Mason voegde hieraan toe: Ik
geloof ook ,dat dat de schuldige is.
Stevenson zei: Ik wil jullie
in vertrouwen wat over Brauman
vertellen. Hij
Davison viel hem, geheel tégen
zijn gewoonte in, in de rede:
Ja, die heeft zich van kant
gemaakt. Maar desondanks geloof
ik niet, dat hij iets met de zaak
te doen had. Hij had er, voorzover
ik zien kan, geen reden toe, mr.
Montieth te.... eh....
Mason wierp tegen: Hoe kaïv
nu iemand precies weten dat
Brauman geen motief gehad heeft?
Het kan toch best zijn, dat hij wel
degelijk een reden tot deze mis
daad heeft gehad?
Stevenson onthulde: Allemaal
waar, maar.... Brauman heeft
niet zelf een eind aan het leven
gemaakt, doch hij werd vermoord.
- Wat???
Mason zeide dit op zulk een
luide en verschrikte toon. dat 't
Stevenson even verbaasde.
Zo is het toch. Hij had een
hoofdwond. Hij werd waarschijn
lijk met een stuk steen geslagen.
In ieder geval heeft de politie-
dokter verklaard, dat de man
dood was vóór hij aan de boom
hing, of lievergehangen werd
Davison kon de woorden van
Stevenson nauwelijks verwerken.
Hij stamelde: Vermoord? Brau
man vermoord?
Mason vroeg: Maar waarom
zou nu een simpele tuinman ver
moord worden? Wie zou daartoe
nu een reden kunnen hebben?
Dat vraag ik me ook al af,
Mason, bekende Stevenson.
Kan het niet zijn dat hij
toch wél iets te maken had met
de dood van mr. Montieth? vroeg
Mason weer.
Dat weten we niet Wat den
ken jullie er van?
Ik weet het werkelijk niet,
zuchtte Davison. De zaak wordt
voor mij hoe langer hoe ingewik
kelder.
Mason zei weer: Is het niet
mogelijk, dat Brauman een vij
and had? Het is natuurlijk maar
een veronderstelling, mr. Steven
son. maar hij kan met iemand 'n
kwestie hebben gehad en dit zou
de ondergrond van deze nieuwe
misdaad kunnen zijn. Ik bedoel
hiermede niet anders, dan dat de
dood van Montieth en die van
Brauman niet noodzakelijk .net
elkaar in verband hoeven te
staan. Het kan louter toeval zijn
dat beide op een dag dezelfde dag
werden vermoord.
(Wordt vervolgd).
in een dorpje in de Achterhoek.
Hij vertelde daar fantastische ver
halen over zijn belevenissen in
het concentratiekamp. Op een ver
gadering van de leden van de
N. B. S. en de notabelen van het
dorp hield hij een lezing, waarin
hij elke politieke richting een
pluim gaf. Hij beweerde de enige
man te zijn, die wist waar de
slachtoffers van het kamp Wöbe
lin begraven lagen. Graag zou hij
een auto willen hebben om ver
schillende tamilieleden van de
slachtoffers te bezoeken om aan
hen de laatste wilsbeschikking
van hun dierbaren over te bren
gen. Een der dorpelingen stelde
hem spontaan een auto voor één
week ter beschikking, waarmee
hij heel Nederland rondtoerde.
Na zijn reis had hij zich min
of meer onmogelijk gemaakt,
waarom hij het raadzamer vond
te vertrekken. Van de comman
dant van de plaatselijke B.S. had
h{j een prachtige verklaring ge
kregen, waarin stond, dat hij des
tijds wegens zeer gevaarlijk en
belangrijk illegaal werk door de
Duitsers weggevoerd was en
waarin iedereen verzocht werd,
hem alle mogelijke steun en mede
werking te verlenen. Deze ver
klaring nam hij mee, tezamen met
een paar blanco formulieren. Hij
stelde daarmee zelf een verkla
ring op, waarin de burgemeesters
van Twente hem hun grote dank
betuigden voor het vele belang
rijke werk, dat hij verricht had,
ondertekend met een gefingeerde
naam. Ook stal hij een diploma
voor oud-leden van de N.B.S.,
vulde dit zelf in en hing dit in
een lijstje bij zich thuis op.
Gewapend met deze formu
lieren toog hij verder, ging op
audiëntie bij hooggeplaatste
personen, die hem op hun beurt
ook weer voorzagen van aan
bevelingsbrieven. Op de duur
kreeg h(j een aardige verzame
ling, waarvan hy in voorkomen
de gevallen gebruik maakfe.
Op zekere dag werd hy ge
ïnterviewd door een Amster
damse krant. Deze bracht zjjn
verhaal met grote opmaak. Hij
schermde weer met het feit, dat
hij alleen de man was, die de
plaats van de begraven slacht
offers van Wöbelin wist. Ver
schillende instanties verweet
hy, dat zy hem tegenwerkten en
hem geen auto ter beschikking
wilden stellen om familieleden
van zyn overleden kampge
noten te bezoeken.
Naar aanleiding van dit kran
tenbericht leende een fabrikant
uit Krommenie hem voor 6 we
ken zijn auto. Verdachte hield de
wagen 4 maanden. Toen kon de
eigenaar hem zwaar beschadigd
laten ophalen in Halfweg, waar
hij een aanrijding gehad had. V.
had er een goede tjjd mee gehad.
Hi) had kans gezien van verschil
lende vrouwen bedragen van
enkele honderden guldens los te
krijgen.
Gewetenloos sujet
Hoe gewetenloos deze oplichter
was blijkt wel uit zijn volgende
praktijken. Zoals men weet be
staat er een stichting „Putten's
Jeugd", die zich ten doel stelt de
kinderen van de omgekomen man
nen van het dorp Putten onder
haar bescherming te nemen. Op
een dag stapte V. naar een
drukkery in Den Haag en bestel
de daar 40.000 briefformulieren
voor deze stichting. Na een poosje
ontving hy 6 proefdrukken. De
rest is nooit geleverd, omdat de
benodigde papiertoewijzing ont
brak. Enkele van deze formulie
ren schreef hy aan zichzelf en
ondertekende die met „Kapitein J.
Bleus", een gefingeerde naam. H\j
verzocht de heer V., evenals het
vorige jaar, ook thans weer zijn
medewerking te verlenen bg het
organiseren van bijeenkomsten
ten bate van Putten's Jeugd.
Met deze formulieren ging de
oplichter naar de grote sigaren-
en sigarettenfabrleken hier te
lande, die hem voor het goede
doel wat gaven. Ook distilleer
derijen bezocht hij met „gun
stig" resultaat. De ontvangen
spullen verkocht hy ten eigen
bate.
De Rotterdamse politie rekent
het zich tot een eer dit sujet on
schadelijk te hebben gemaakt.
Zijn personalia luiden: J. H. V.,
kantoorbediende, 25 jaar, wonen
de in Den Haag, voorlopig ver
blijvende in het Hoofdbureau van
Politie te Rotterdam (wegens
plaatsgebrek aan de Noordsingel)
in afwachting van ter beschik
kingstelling van de Officier van
Justitie.
De route van de autobusdienst
Zierikzee—OuwerkerkHoek van
Ouwerkerk V.V. is met ingang
van 16 Juni j.l. als volgt gewijzigd:
Zierikzee (Station)—Zierikzee—
Havenplein (muziektent)Capelle
—OuwerkerkHoek van Ouwer
kerk. Met ingang van 16 Juni is
de autobusdienst Zierikzee
OuwerkerkVianen V.V. stopge
zet op het traject Ouwerkerk—
Vianen V.V.
Van 1 Juli af gaat de autobus
dienst Klaaswaal—Blaaksedijk
v.v. in verband met de slechte toe
stand van de Oud-Cromstrijen-
sedij-k en de Ritselaarsdijk tij
delijk via de Stougiesdijk en de
Smitsweg. De halte Driesprong
vervalt derhalve gedurende de tijd
van de omlegging van de route.
Leden van de Ned.Belgisch
Luxemburgse groep van de inter
parlementaire unie hebben van
daag Rotterdam bezocht.
Op eigen gelegenheid maakten
zg een rondrit door de stad en
namen daarbij vooral de nieuwe
bouwobjecten en de haven-
outillage in ogenschouw. Vóór
hun officiële ontvangst ten stad-
huize legden zij een krans neer
aan de voet van het standbeeld
van Erasmus.
Op het raadhuis had vervolgens
de ontvangst door B. en W.
plaats. Mr. P. J. Oud heette de
gasten welkom als oud-parle
mentslid en als burgemeester en
herinnerde voorts o.m. aan het
leven en werken van Erasmus,
wiens zon, zoals op het standbeeld
te lezen is, te Rotterdam rees en
te Bazel onder ging.
O De Canadese dirigent Allard de
Ridder, Nederlander van origine,
de oprichter van twee der belang,
rijkste orkesten in Canada, zal
op 22 Juni a.s. het U.S.O diri
geren in h»t Kurhaus te Scheve-
ningen.
MS*,;
