Nieuws uit Stad en Omtrek
JEUGD MET VACANTIE
Rotterdam wordt industriestad
„Kommando Frank" voor
Bijzonder Gerechtshof
VIJF EEUWEN SCHAAK
LANGS DE
III,
fgodsbeeldje
R
IJN
Verbreding der economische
basis een levenseis
m
BIM IN HYPNOSE ONDER NUL
Uit de sportwereld
expositie
Aan de Oostzeedijk ligt het begin
ADIO
programma
woensdag 25 juni 1947
PAGINA 3
SPEELTERREINEN
WANDELSPORT
BURGERLIJKE STAND
VLAARDINGEN*
NIEUW DEENS SCHIP NAAR
ROTTERDAM
GAUWDIEVEN EN ONVER
STANDIGE HUISVROUWEN
DE MODE TENTOON-
STELLING
BINNENL. VR ACHTEN.
MARKT
SLUITING PARKSLUIS
INTERESSANTE
EISEN VAN SLEEPBOOT.
PERSONEEL
VLISSINGEN—IPSWICH
KERSEN EN BESSEN
In kamp Scheveningen
wordt geïntrigeerd
INDUSTRIESTICHTING
ROTTERDAM"
EEN NOVUM
Het i zilve.
ren
Lewis Allen Browne
ENERGIEKE BOUW
DE INRICHTING
GROEIEND PROCES
OUD-WETHOUDER
GEVONNIST
WATER POIOTOURNOQI
FE1JENOORD EN HONKBAL
Sympathiek initiatief van
het gemeentebestuur
Teneinde de jeugd ook bui
ten organisatieverband enige
gelegenheid te geven voor het
beoefenen van verschillende spe
len, o.m. balspelen, zijn door B.
en W. onderstaande terreinen
voorlopig aangewezen als speel
terrein:
1. het middenterrein van het
Frans Halsplein;
2. de grasberm van de Vlaar-
dingerdijk tussen Jan Steenstraat
en Jan Vermeestraat;
3. het driehoekig open terrein,
begrensd door Julianalaan, de af
rastering om het sportpark Bos-
hoek en de kade langs het terrein
van ,,Wilton-Fijenoord";
4. het open terrein, begrensd
door Geervlietsestraat, Spuikanaal
en Havendijk;
5. het stuk openbare weg, ge
legen in het verlengde van de
Rijnstraat tussen het complex
der I. p. C. en het sportterrein
Havendijk, van Havendijk tot
Hoofdplein;
6. het Hoofdplein, in het bij
zonder het gedeelte langs het
complex der I. P. C.;
7. open terrein begrensd door
Werf Gusto, Voorhavenkade en
Maasdijk;
8. het open terrein tussen Groe-
nedijkje en de grens der Gemeen
te Rotterdam, ten Zuiden van de
Rotterdamsedijk;
9. het middengedeelte van het
Van 't Hoffplein;
10. het open terrein, begrensd
door Bellstraat, Daltonstraat, Ful-
tonstraat en Dieselstraat;
11 het z.g. „Koolas" (Broers-
vest langs tuin der Rijks H. B.
S.);
Als aanvulling op het bericht,
opgenomen in dit blad, betreffen
de de Avond-Vierdaagse van de
S. W. V. „De Trekvogels", wordt
medegedeeld, dat dit bedoeld is
als propagandatocht voor de wan
delsport in Schiedam en omge
ving, dus niet als officiële mars.
GEBOREN: Cornelia E., d. v.
M. A. Lacroix en C. E. Krabben
dam, Boerhavelaan 1; Elizabeth,
d. v. C. J. de Ronde en P. J. de
Waard, Rotterd.dijk 219; Frederik
J., z. v. J. Koedoot en A. J. Schal
ken, Dr. Noletstraat 1; Maria C.,
d. v. C. J. Lemson en C. M. v.
Noort, IJsselmondestraat 76; Ma
rijke d. v. W. Hoek en K. A
Polet, Houtstraat 33; Maria M
d. v J. P. B. v. d. lieiden en p!
M. A. Vermeulen, Pr. Fr. Hen
drikstraat 6.
OVERLEDEN: G. Struijs 42 j.,
vr. v. C. v. Ree, Dr. Noletstraat 1;
N. Kloot 29 j., vr. v. J. v. Vliet,
Nassaulaan 75; P. A. Corbeau, 3
maanden, Nassaulaan 75.
12. de zandvlakte in het Ster-
rebos;
13. het open terrein bij de Mar
conistraat.
Het gemeentebestuur doet een
dringend beroep op de ouders om
er mede te werken, dat hun kin
deren bij het spelen, van deze
terreinen gebruik maken.
Het spelen op de openbare rij
weg is zeer gevaarlijk en kan
daarom niet worden toegelaten.
VERDWIJNT DE
GASFABRIEK
Van de vier ovens der gasfa
briek moeten er twee nodig ver
nieuwd worden. Dit vraagt een
uitgaaf van 140.000, terwijl over
enkele jaren ook de andere ovens
een beurt moeten krijgen. Op het
verzoek aan Ged. Staten om
•m®' voor deze uitgaaf,
stelde dit college de vraag of onze
gemeente gas moet blijven produ
ceren of elders inkopen.
De daarop gevolgde besprekin
gen in 's Gravenhage en Rotter
dam hebben voorlopig tot de con
clusie geleid, dat het voordeliger
is om gas van Rotterdam in te
kopen.
Na onderhandelingen door B.
en W. met Rotterdam, kregen B.
en W. het volgende aanbod:
a. Rotterdam wil gas leveren
voor een vaste prijs, die beneden
onze kostprijs ligt. Hierbij blijft
de gemeente vrij in de verkoops-
tarieven._ Het nadeel van deze re
geling is, dat we voor ruimte
verwarming en aan industriebe-
drijven geen goedkoop gas kun
nen verstrekken, of hierop geld
zouden moeten toegeven.
b. Rotterdam wil gas leveren
tegen een tarief met glijdende
schaal, op een overeenkomst, on
geveer gelijk aan de overeen
komst voor electriciteitslevering.
Het voor ruimte-verwarming en
industrieën voor een lagere prijs
te leveren gas krijgt Vlaardingen
dan goedkoper ingekocht. Dit
brengt echter met zich mee, dat
qÖ °"s moeten binden aan de
Rotterdamse tarieven niet alleen
voor industrieel verbruik, maar
ook voor het huishoudelijk ver
bruik. Het Vlaardingse tarief is
momenteel zeer laag, volgens de
prijsbeheersing zou dit tarief nog
met y2 cent per M.3 mogen stij
gen.
Het Rotterdamse tarief, dat wij
dan binnen 2 jaar moeten volgen,
ligt ongeveer 1 cent per M.3 bo
ven het alhier bestaande tarief.
B. en W. stellen de raad voor,
de productie van gas te Vlaar
dingen stop te zetten en met de
gemeente Rotterdam een overeen
komst aan te gaan tot leverantie
van gas, volgens de glijdende
schaal.
STRAATAANLEG
In verband met de in behande
ling zijnde plannen tot het stich
ten van woningen is het nodig zo
spoedig mogelijk over te gaan tot
aanleg van de volgende straten:
le. een gedeelte van de straat
in het verlengde van de Diepen-
brockstraat bij de ontworpen wo
ningen aan de Vettenoordstraat;
2e. de straat ten Westen van de
Brederostraat tussen de Vondel
straat en de Nieuwelhan; 3e. het
verlengde van de Nieuwelaan
hoek Burg. Pruissingel (Oostelij
ke rijbaan).
De kosten van aanleg van deze
straten worden geraamd op
32.000. Het aanbrengen van gas-
water- en electriciteitsbuizen en
leidingen zal bedragen 8000, to
tale kosten 40.000.
Volgende week Zaterdag zal
het Deense m.s. „Kambodia", de
nieuwste aanwinst van de East
Asiatic Comp. Ltd. te Kopenha
gen Nederlandse agenten Cor-
nelder's Scheepvaart Mij. N.V.
dat zijn eerste reis maakt naar
Port Said, Aden, Singapore, Ma
nilla, Hongkong, Takao en
Shanghai, de Rotterdamse haven
aandoen.
Toen de Duitsers in 1940 Dene
marken aanvielen, stond de
„Kambodia" op stapel bij Bur-
meister en Wain voor rekening
van de HamburgAmerikalijn.
De Duitsers wilden het vaartuig
dienst laten doen als ravitaille-
ringsschip voor de onderzeedienst.
In 1945 namen de geallieerden 't
in beslag en de Deense regering
droeg het onder de herstelregeling
af aan de East Asiatic Comp.,
Ltd.
Op de proefvaart bereikte het
schip een snelheid van ruim 18
knopen. Het meet netto 6061,
bruto 10460 ton en heeft 6 rui
men met 35 tons laadbomen bo
ven elk ruim, alsmede boven 2
ruimen een 10 tons boom.
Er is beperkte accommodatie
voor 12 passagiers, die over meer
ruimte beschikken dan op een
vrachtschip normaal is. Alle hut'
ten hebben een eigen badkamer.
Men meldt ons uit Rotterdam:
We hebben er al eens meer op
gewezen en herhalen het thans,
dat de noodzaak om gehele dis
tributiekaarten mee te nemen bij
het winkelen, ten enenmale af
wezig is. Dit geldt dan voor de
huismoeders zelf, want zakkenrol
lers denken er anders over!
Op lijn 16 verdween een tasje
van de 63-jarige M. C. C. Het
kwam haar te staan op het ver
lies van een vulpen, vulpotlood,
wat geld en.... distributiekaarten.
De 21-jarige A. v. d. P. raakte
op het Noordplein uit een bood
schappentas een portemonnaie
kwijt, met 40 en.... textielbe-
scheiden.
Op het Noordplein had gisteren
trouwens 't signaal onveilig moe
ten staan. De 54-jarige A. D.L.
raakte er haar tas met 20 plus.,
distributiekaarten kwijt. De tas
werd later teruggevonden, doch
de inhoud was verdwenen.
Verder kostte een bezoek aan
het Noordplein de 39-jarige M.
R-D. een blikken doosje met de
textiel-, levensmiddelen-, versna-
perings- en brandstoffenbeschei-
den van 3 personen.
De tentoonstelling „Parijs 1750-
T m0{^e als spiegel der histo
rie", in het stedelijk museum te
Amsterdam wordt tot en met
Juli a.s. verlengd.
ROTTERDAM 25 Juni. Vaar.
•Werk: 500 ton kolen VHssingen, 400
ton kolen ld. Best, 200 ton ld.
Maassluis, 200 ton ld. Tiel, 350 ton
id. Tilburg, 1000 ton 14. Nijmegen,
1000 too id. vletten, 500 en 220 ton
suiker Breda, 150 ton tarwe Sas v.
Gent, 300, 250 en 207 too tar-,ve De
venter, ooo ton coprah liggen/varen
115 ton Ijzer Dordrecht, 50 stand
hout Amsterdam, 80 ton oud Ijzer
Zullen, 105 ton eocoskoeken Maas
hees, 100 ton fosfaat Velerveen, 50
ton petr.cokea Utrecht. Alles vol
gens tarief,
Tussen 1 en 4 Juli a.s. zal, op een
nog nader te bepalen tijdstip de
grote Parksluis te Rotterdam ge
durende éénmaal 24 uur, of zoveel
langer of korter als nodig blijkt
te zijn, voor het scheepvaartver
keer gesloten zijn, in verband met
aldaar uit te voeren herstelwerk'
zaamheden. Nader bericht omtrent
de juiste datum volgt.
Jr U het museum van Land- en
Volkenkunde, Willemskade 25 te
Rotterdam, wordt van 21 Juni
tot 27 Juli een tentoonstelling ge
organiseerd onder het motto: Vijf
eeuwen schaak.
Speciaal voor schakers, meent
ge?
Natuurlijk zijn deze er In de
eerste plaats bij geïnteresseerd.
Maar wie het honderdt .1 aan
wezige schaakspellen beschouwt,
vindt daar een aesthetisch stre
ven te bewonderen uit alle delen
der wereld gedurende een 5-tal
de geest van de mensheid slui
mert, en dat de scheppende geest
van de kunstenaar als steeds, ook
van deze impuls de uitbeelding
zocKt*
Interessante schaakboeken, por
tretten, handtekeningen zijn even
eens aanwezig.
„De eigenaar dr. Niemeijer te
vvassenaar, stond deze inzending
belangeloos af aan het bestuur
van de Rotterdamse Schaakbond,
uit de aard der zaak worden
met deze tentoonstelling geen
commerciële doeleinden nage
streefd.
De directeur van het museum
opende Zaterdagmiddag 1.1. deze
tentoonstelling, waarna wethou-
eeuwen, dat door schone vorm- ^er Meertens namens het gemeen
eving, door kunstzinnige bewer
king van materiaal, door aangrij
pende symboliek, door boeiende
folklore en treffende kleurschake
ring op ieder voor schoonheid
ontvankelijk bezoeker indruk
maakt.
Ook curiositeiten zijn er: b.v.
Napoleon uitgebeeld als schaak
koning; een spel waarvan de klas
sieke stukken vervangen zijn door
tanks, kanonnen en ander mo
dern oorlogstuig; een schaakspel
In een notedop e.d.
Het geheel Is een treffende il
lustratie van het feit, dat de
grondidee van het schaakspel in
L
Gerard Bovenkamp, mis
schien herinnert u zich, hoe nij
dig hij destijds was, omdat hij
geen huis kon krijgen? kwam
mii twee maanden geleden ver
tellen, dat hij ging trouwen.
„Zo, heb je dus toch eindelijk
een woning losgepeuterd?" vroeg
ik.
„Een woning" aarzelde hij, „een
woning is het eigenlijk niet, we
hebben twee kamers
„Prachtig kerel!" deed ik ent
housiast. „Wat heb je meer no
dig om mee te beginnen, gefeli
citeerd hoor!"
„Tenminste" zei hijGerda
heeft een kamer en ik heb er
een".
„Als je getrouwd bent, heb je
alles samen" zei ik wijs.
„Dat is zo" gaf hij 'toe, „maar
het moeilijke is, die twee kamers
van ons zijn niet in hetzelfde
huis".
„Hoe bedoel je?" vroeg ik, niet
begrijpend.
V heeft een kamer
bij de drogist aan het begin van
de Hoogstraat en mijn kamer is
bij mensen in Broersveld".
Enfin, hoe gaat het, als je
veel van elkaar houdt en al zo
lang gewacht hebt. Zij zijn ten-
Slotte het huwelijk ingeschoten.
„Verdori, Sebastiaan", kwam hij
een paar weken later vertellen,
„Het valt niks mee. Als we
's avonds m bed liggen, vraagt
Gerda opeens: Ach, ga eens kij
ken, of ik m de huiskamer het
theelichtje wel uitgedaan heb
en wat doe je dan als pril echt
genoot? Je slaat een kamerjas om
en sjouwt op pantoffeltjes over de
straat. En als dat nog maar al
les was, maar zij is een paar da
gen ziek geweest, moest haar
etentje op bed gebruiken en
stel je voor, hoe ik met de ont-
bijtpap over de Hoogstraat tip
pelde!"
Ik had heus een beetje mede
lijden met hem, maar ach, ten
slotte zijn ze allebei nog erg
en nemen het geval sportief
Gister echter kwam hij bijna
jankend mijn huis binnenvallen.
„Moet je 'nou toch horen!"
„Drink eerst even een borrel
s?=zlet er ,uit) of ie °P het punt
staat opgeknoopt te worden
„Veel erger" zei hij„De
m®s™' bij wie Gerda een ka-
r® heeft, gaan verhuizen naar
kroningen!"
SEBASTIAAN.
Op de hedenmorgen door de E.
V. C. bijeengeroepen vergadering
van stakend sleepbootpersoneel
werd besloten de volgende voor
stellen aan het college van rijks
bemiddelaars voor te leggen: het
minimumloon voor sleepbootkapi
teins en machinisten moet bepaald
worden op ƒ45 tot ƒ48 en voor
dekpersoneel op ƒ40, alles plus de
bestaande provisie. De werkweek
willen zij van 60 tot 48 uur per
week zien teruggebracht. Alle
overuren moeten dan als betaald
overwerk aangerekend worden.
De voorzitter van de afd. Rot
terdam van de E.V.C., A. van de
Berg, deelde in een toespraak
mede, dat het personeel van de
z.g.n. binnenvaarders, die momen
teel nog varen, Zondag a.s. in een
vergadering bijeengeroepen zal
worden, om zijn houding te be
palen.
Zoals wij gisteren reeds mede
deelden, hadden de Uniebonden
reeds een nieuwe C.A.O. geconci
pieerd, die nog aan het college van
rijksbemiddelaars moet worden
voorgelegd. De E.V.C., die niet in
deze kwestie gekend is, heeft de
staking geproclameerd.
TONEEL EN MUZIEK.
Donderdag: 28 Juni.
Rott. Schouwburg, 8 u., Nederl.
Opera ,,La Bohème" Openlucht
theater „Dykzigt", 7.30 u., Jeugd-
,.De geborduurde bal"
(Start) Afrikaanderplem, 6.30 u.
openbaar concert Rott. Harmonie-
kapel.
tebestuur de aanwezige genodig
den op een korte toespraak ver
gastte.
Opening van een nieuwe
scheepvaartlijn voor vervoer
van fruit'
Met ingang van gisteren zal een
nieuwe dagelijkse vrachtdienst
worden onderhouden van Vlissin-
gen naar Ipswich. Vervoerd zal
worden uit Italië afkomstig ge
koeld fruit, zoals perziken, prui
men, tomaten enz. Iedere avond
zal uit de Po-vlakte een speciale
fruittrein van 20 wagons te Vlis-
singen aankomen waar het fruit
onmiddellijk in een drietal Neder
landse kustvaarders zal worden
overgeladen. Direct na aankomst
te lpswich nemen vrachtauto's de
lading over, zodat enkele uren la
ter het Italiaanse fruit te Londen
kan worden verkocht. Voorlopig
wordt de dienst gevaren met de
motorschepen „Jacoba", „Frean"
en „Dem". Het is niet uitgesloten
aJ.d" fruitvervoer, dat waar
schijnlijk 3 a 4 maanden zal du
ren, ook andere aan bederf onder
hevige ladingen, zoals groenten en
worden vervoerd626 r°Ut6 2UÜen
ns ter ke z" tha"s ke^" a
P kg. Zo ver hebben we
Het B. G. te 's-Gravenhage is
de behandeling begonnen van de
zaak tegen J. H. Chr. Krom, Chr.
W. J. baron van Boetzelaer, H.
Zinkhaan en C. van Baarle, die
tijdens de bezetting als ambtena
ren van de staatsrecherche en
staatspolitie deel hebben uitge
maakt van 't „Kommando Frank"
dat vnl. ten behoeve van de S.D.-
commissaris Frank opereerde.
Er zijn ruim 70 getuigen gedag
vaard. President is jhr. mr. P. van
Meeuwen en de adv.-fiscaal mr.
de Gruyter.
Uit de dagvaarding blijkt, dat
verdachten zich tijdens de bezet
ting vooral toegelegd hebben
jacht te maken op Joden, illegale
werkers en onderduikers. Bij deze
arrestaties en tijdens de verhoren
daarna zijn deze „heren" volgens
hun instinct te werk gegaan en
hebben vele van hun slachtoffers
mishandeld en soms zelfs neerge
schoten.
Verd. K., hoofdrechercheur der
staatsrecherche, wordt bovendien
ten laste gelegd, dat hij op 1 Jan.
1942 een portret van Hitler in alle
sectiebureaux heeft laten ophan
gen. Ook is hij werkzaam geweest
voor Protzer van de Duitse con-
tra-spionnagedienst.
Baron van B., inspecteur der
staatsrecherche, heeft aan het
Oostfront gestreden en was daar
na „Unterscharfuehrer" van de
Sicherheitspolizei. Hii heeft het
IJzeren kruis ontvangen.
De wachtmeester H. Z. wordt 't
neerschieten van de illegale wer
ker Lepper ten laste gelegd, die
aan de verwondingen is overle
den.
Tenslotte heeft de opperwacht
meester C. van B. zich o.m. te
verantwoorden voor het feit, dat
hij de illegale werker Bishof heeft
beschreven en laten arresteren,
zodat deze later is geëxecuteerd.
De verdachten kwamen bij de
getuige-verhoren op hun vroeger
afgelegde verklaringen terug met
de mededeling, dat deze onder
pressie zijn afgelegd.
Rechercheur Nieuwenhuizen
vestigde er echter de aandacht op,
dat verd. op hun verklaringen
zijn teruggekomen, nadat ze over
gebracht waren naar Schevenin
gen. En volgens de gedetineerde
mr. Hamer, ex-hor "dcommissaris
van politie te 's-Gravenhage,
wordt in de cellenbarakken te
Scheveningen geintrigeerd om
valse verklaringen af te leggen.
Bij het verhoor van baron van
B. zeide deze o.a., dat hij van me
ning was, dat na de capitulatie
van Nederland er geen oorlog
met Duitsland meer was. Hij gaf
overigens het tenlaste gelegde toe.
Steeds kwamen nieuwe getui
gen of schriftelijke getuigenissen
in zaken ter sprake, waarin verd.
een rol speelden: arrestaties, fu
silleringen, berovingen van de
huizen, waarin de arrestaties ver
richt werden enz.
Men heeft voor dit proces drie
dagen uitgetrokken.
W)nneiie<An De
wonnen. Allerwegen ziet men het
Prijsbeheersing heeft ditmaal ge-
beste wat de Betuwe kan leverën
IPPPn fïp Tract-a
tegen de vastgestelde prijs uitge-
stald, terwijl mindere kwaliteiten
veelal Belgische voor 90 cent
tot 7o cent van de hand gaan
De eerste dag, 16 Juni, vielen te
Rotterdam 21 processen-verbaal
wegens prijsovertreding; sommige
grossiers hadden het tégen bete?
weten in nog eens willen probe-
vnï„e"^ AWlnkeliers volgden. De
7°lg™de daf bleek, dat men zijn
les geleerd had en nu gaat a'les
van een leien dakje en is het goed
keJfs,en eten- Wat de aalbessen be
treft waarvan de grote oogst nu
pas begint, is de prijsbinding op-
geschort tot einde dezer maand en
zal tijdig een maximum prijs be
kend gemaakt worden.
Weer zijn 7000 M2. toegevoegd aan de industrieruimte die
Rotterdam zozeer behoeft. E,n dat is een hoogst belangrijk
feit. Want het betekent een aanzienlijke stap vooruit in het
noodzakelijk industrialisatie-proces dat de tweede stad des
lands moet ondergaan. Het Rotterdam van de toekomst
kan niet langer afhankelijk zijn van zijn handels- en ver
keersfunctie. Naast de haven dient een tweede welvaarts
bron te worden gecreëerd, opdat een economische basis
wordt verkregen die minder smal en minder riskant is. Die
tweede welvaartsbron van dominerende betekenis is een
moderne, goed geoutilleerde en op de wereldmarkt concur
rerende zowel als eigen stad en land verzorgende industrie.
Het algemeen secretariaat van het Stadionspel „De Waterweg
Heroverd voor de organisatie, tekenhamer en kaartverkoop is
aldus gehuisvest aan Coolsingel/Doelwater te R'dam, Tel. 29606
Het was op 2 December 1940, dat
op instigatie van Gemeentebestuur
en Kamer van Koophandel (en
als een blijk te meer van de ener
gie, het onverwoestbaar optimisme
en het scherp inzicht in de moge-
lijk- zowel als de noodzakelijk
heden van de toekomst, eigen
schappen karakteristiek voor Rot
terdams burgerij) de „Industrie
stichting Rotterdam" in het leven
werd geroepen.
Nadat als eerste actie de bouw
van 40 werkplaatsen aan en om de
Zomerhofstraat en aan Sluisjes-
dijk-Gorzepad was uitgevoerd,
werd in 1941 aan het architecten
bureau Van Tijen en Maaskant de
opdracht gegeven om met spoed
een plan te ontwerpen voor vijf
dubbele industrieverzamelpanden,
welke aan de Oostzeedijk zouden
verrijzen.
Daarmee werd een novum ge
bracht. Het ging en gaat niet al
leen om de uitbreiding van de in
dustrie en de aantrekking van be
drijven van elders, doch tevens om
het herstel van de in de oorlogs
dagen zwaar gewonde industrie,
die maar liefst 300.000 M2 arbeids-
ruimte verloren had zien gaan
onder de Duitse Mei-bommen. Veel
van deze bedrijven in de binnen
stad waren vrij gebrekkig en on
economisch gehuisvest; wilden zij
zich in haar eigen en in het alge
meen belang handhaven, dan moest
die huisvesting aanzienlijk worden
verbeterd. De tendenz van centra
lisatie (waardoor groter efficien
cy) voerde tot het experiment met
de verzamelgebouwen. Een experi
ment dat een groot succes is ge
bleken. Na deze vijf panden aan
de Oostzeed|k, waarvoor het aan
tal vestigingsaanvragen overstel
pend was, is de bouw van het nog
groter blok in dezelfde geest aan
de Goudsesingel ter hand genomen,
terwijl de plannen voor een derde
complex van waarlijk kolossale
afmetingen steeds vaster vormen
aannemen. En ook elders wordt dit
novum voor Nederland met grote
belangstelling gevolgd en bijv.
in Heerlen nagevolgd.
7. Wicked wint
Een ademloze stilte heerste in
de zaal, toen Mugli Basli zich mas
sief tegenover Geoffrey Wicked
plaatste. De speurder kruiste z'n
armen over z'n borst en keek ge
weldig. Wicked viel echter niet
om. Hij beantwoordde Mugli's
blik met zijn vreselijke ogen. Mu
gli moest naar die vreemde ogen
van Wicked blijven kijken. Wic
ked begon nu zonderlinge gebaren
te maken terwijl hij langzaam en
dreigend op Mugli toekwam. De
detective zag Wickeds ogen groter
en groter worden: eerst schenen
he, schoteltjes, daarna soepborden
A
door
33).
Hm!, bromde Stevenson:
't Is wat moois! Zijn me dat huis
jes! Je kunt ze met één hand om
duwen. Hoe mensen hierin hun
vacantie kunnen doorbrengen, is
mij werkelijk een raadsel, maar
ze zijn uitstekend geschikt voor
detectives, dat moet ik eerlijk toe
geven.
Hij had bijna geen tijd rond se
neuzen, want Olivier seinde met
de drie lichtflitsen. Hij hoorde
stappen naderbij komenEen
sleutel werd in de deur gestoken
en ze traden binnen.
Hoe staat het er mee?, vroeg
de mannenstem, die ongetwijfeld
aan Fellows behoorde.
Geef me eerst wat te drin
ken. Het is hier ontzettend warm
Stevenson herkende deze stem:
het was inderdaad die van Noia
Morin. Hij was erg in de wolken,
dat hij het gesprek zo duidelijk
kon verstaan, maar even later
schrok hij ontzettend.
Ik heb nog een half vaatje
bier onder de vloer staan, Moet
en tenslotte meren. Basli zag niets
meer dan die ogen. Hij kreeg een
zwevend gevoel in zijn achterhoofd
en voelde zich slaperig. Een ogen
blik wankelde de zware man heen
en weer, als een wrakke toren in
de storm, toen sloeg hij achter
over. Twee zaalwachters vingen
de detective op.
De heren Van Tijen en Maaskant
hebben zich wel aan het consigne
„met spoed" gehouden, en reeds in
Augustus 1941 kon met de voor
bereidende werkzaamheden, in
October met het heien van de 482
betonpalen en enige dagen later
met de bouw van de kelders voor
alle vijf panden en het optrekken
van het eerste pand begonnen wor
den. Toen in Maart 1942 het heien
klaar was. bevond het eerste pand
zich reeds in een vèrgevorderde
staat. En in Mei 1943 kon dit pand
(het Westelijke) door de huurders
worden betrokken.
Het Duitse bouwverbod trof ook
dit object, en hoewel bij de be
vrijding alle materialen, zelfs de
laatste spijker verdwenen bleken,
werd de bouw terstond met grote
voortvarendheid voortgezet, mede
dank zij de grote medewerking die
in financiering en materiaalvoor
ziening van de overheidsinstanties
werd ondervonden. Hoe voortva
rend de bouw van deze vier pan
den in zijn werk ging, blijkt wel
uit het feit, dat de parterreruim-
ten reeds werden betrokken voor
dat de étages klaar waren. En zo
vestigden successievelijk alle 40
bedrijven (van de meest uiteen
lopende aard) zich in dit complex
van 7000 M2 totaaloppervlakte. Zo
dat het dan ook meer was omwille
van de publiciteit en het officieel
vertoon, om hulde, dank en waar
dering te brengen aan hen, die dit
werk tot stand brachten, en om
wille van de eerlijke en zeer
terechte zelfvoldoening van de
werkers aan dit complex, dat er
gistermiddag een kleine aeremonie
plaats vond, waarbij dan de ope
ning van de gemeenschappelijke
lunchroom en cantine van deze
industrieflats de schijn werd ge
geven de aanleiding tot deze kleine
plechtigheid te vormen. Het is
goed een feestelijke bijeenkomst
te arrangeren om na een knap en
moedig stuk werk het verloop
daarvan nog eens te recapituleren:
DONDERDAG 26 JUNI_
HILVERSUM I (301 M,) A.VR.O.
7 00 Nieuws, gymn. en gram.; 9.15
Morgenwijding; 11.00 Gram.; 1120
Piano; 11.45 Ber uit Indië; 12.00
Gram.; 12,30 Muziek; i3 00 Nieuws;
13.15 Stafmuziek; 14.00 Caus.; 14.20
Gram 15,00 V. d. zieken16.00
Gram,; 17.00 Kaleidoscoop; 17 20
Vacantie; 17.30 Sky masters; 18.00
Nieuws en sport; 18.30 V. d. Ned
strjjdkr.19.00 Wimbledon report.;
19 15 Muz school; 19 45 Caus.; 20 00
Report.. 20.15 B.B.C.-orkest; 22i30
Gram.; 22.45 V.N,-charter23.00
Nieuws; 23,15 Gram'
HILVERSUM II (415 en 218 M
7.00 K.R.O., 10,00 N.C.R.V., 11.00
K.R O,, 14,00 N.C.R V. 7.00 Nieuws,
gymn.' en gram,; 10.15 Morgenwij
ding; 11.00 V. d. zieken; 11.45 Gram
12.00 Piano; 12.30 Muziek; 13 00
Nieuws; 13.25 Metropoleork 13.45
V ,d. vrouw14.00 Muziek14 40
Caus.; 15.00 Gram.; 15.30 Viool- 16*00
Bijbel; 16.45 Orkest; 17.50 V 'd
Jeugd; 18.00 Orgel; 18 45 Gram.;
19.00 Nieuws; 19.15 Viool; 19 30
Actual.; 19.45 Gram.. 20.00 Concert;
2130 Caus.; 21.50 Gram.; 22.30
Nieuws; 22 45 Avondwljding- 23 00
Gram
ik even iets voor je gaan halen?
ctraag' antwoordde miss No
rm. Stevenson was liefst zo gauw
mogelijk verdwenen, maar hij durf
de zich met te verroeren omdat
hij bang was tegen een der vaten
of kisten te schoppen en zich zo
doende te verraden. Hij verloor
echter niet.
Hij hoorde mannenstappen do
=UUltgaan' maar het meisje
bedacht zich: Ach, laat eigen-
voor ^nfco** Het is. 'n ho°P moeite
toch we Want ik moet dadelijk
zal ik het ,W¥' Voor deze ^er
Ook zil met water doen.
rliï hu J P1'°ng °P en wegde
zich bij de man in de keuken. De
deur werd dichtgedaan en Steven
son zuchtte van verlichting. Maar
er was een onaangename vertas*-
hing: hij kon nu niets meer ver
staan van wat er besproken werd.
Hij hoorde slechts een vaag ge
murmel van stemmen.
Even later hoorde hij echter
weer stemmen. Miss Morin stond
m het kamertje en voerde een
gesprek met de man in de keuken.
Even mijn haar kammen!
Bah, wat is het hier vreselijk
warm. Er is met eens een tocht,e
wina hier.
Niks aan te doen, antwoordde
de man: Maar antwoord me nu
eens: hoe staat het ermee?
Zij krijgt alles, behalve dan
een paar kleine bedragen voor de
bediendsn. Maar omdat Ik pa»
nieuw ben, vertellen ze mij
alles. Ik kon maar heel
uiet
weinig
te weten komen. De huisknecht,
Davison krijgt tienduizend gulden,
dat heeft hij me zelf verteld. RIaar
deze bedragen zijn van geen be
tekenis. Zij krijgt zo goed als
alles.
Dat denkt ze tenminste.
Heb je gedaan wat. ik gezegd heb?
Ja- Maar iets anders: ik zou
daar onderhond wel weer weg wil
len. Ik heb dik genoeg van dat
stoffen en poetsen.
Wees verstandig en houd nog
even vol. Ze hebben toch nieis
over je ontdekt, hè? We zullen op
deze manier gemakkelijker ons doel
bereiken.
Ze lachten allebei en miss No
rm ging weer naar de keuken,
zodat Stevenson geen woord meer
kon verstaan. Hij huiverde van
de kou en realiseerde zich nu pas
zijn ongemakkelijke houding, die
hem stijf had gemaakt. Heel
voorzichtig kroop hij vooruit en
kon ontkomen, zonder geluid te
maken.
Het deed hem goed weer recht
op te staan en zich te kunnen uit
rekken. Hij verspilde echter geen
tijd en keerde haastig terug naar
Olivier's huisje, waar hij voor het
raam ging zitten, wachtend tot
hij in het duister de schimmen
van Fellows en miss Morin het
huisje zou zien verlaten
over wat ze samen besproken
hadden, opdat hij zich dat later
weer geheel zou kunnen herinne
ren. Daar zijn aandacht zodoende
verdeeld was, was het hem ont
gaan, dat ze het huisje inderdaad
hadden verlaten.
Gelukkig was Olivier op zijn
post en hij kwam waarschuwen:
Ze gaan naar de landings
plaats, mr. Stevenson!
Volg hen, Olivier en let op.
of ze iemand ontmoeten. Mocht
dat het geval zijn, onthoud dan
diens signalement. Het zal je niet
meevallen, het in het duister te
weten te komen, maar doe je
best. Ik ga per auto weg, want
daar miss Morin in Greatport
toch met de bus verder moet, heb
ik een flinke voorsprong op haar.
Hij was inderdaad al bijna een
half uur thuis, toen hij de bus voor
het hek van Montieth's villa zag
stilhouden. Miss Morin stapte er
uit en liep langs de inrtflaan op
het huis toe.
Stevenson overdacht het ge
sprek, dat hij had afgeluisterd,
maar hij wist er niet veel raad
me®' was duidelijk dat met
„z ij krijgt alles" Mary Montieth
bedoeld was. Maar wat meende
Fellows met: „dat denkt ze
tenminste"
Het testament van Montieth,
dat deze enkele minuten vóór hij
onder- vermoord werd van plan was te
wjji maakte h|j aantekeningen I laten veranderen, wat voorgele
zen. Mary kreeg, zoals trouwens
iedereen verwachtte, geheel alleen
het ontzaglijk vermogen van haar
oom, afgezien dan de paar kleine
legaten voor de bedienden. Maar
wat hadden nu het kamermeisje
Nola Morin en Fellows, de man
die eens Montieth's chèque's ver
valste, met dit testament te ma
ken? Dat ze er zeer veel belang
stelling voor hadden, stond in
ieder geval vast.
Was het inderdaad juist, dat
Nola Morin het plan had gehad
mr. Montieth geld af te persen?
Als dat het geval was, zou met
diens dood de verwezenlijking er
van onmogelijk zijn geworden.
Maar hoe waren dan Fellows'
woorden: „we zullen op deze ma
nier gemakkelijker ons doel be
reiken" te verklaren? Hoe kon
der. zij iets bereiken, nu de man
die ze geld wilden afpersen dood
was?
Of... was de moord een schakel
in hun plan? Stevenson pijnigde
zijn gedachten, maar kon geen
bevredigende verklaring vinden.
Tenslotte ging hij met een zware
hoofdpijn naar bed toe.
De volgende morgen belde mrs.
Johnson hem op en deelde hem
mede, dat miss Morin haar om
ontslag had gevraagd. Stevenson
wist maar al te goed, dat het
meisje in opdracht van Fellows
de cerate dagen nog in dienst aou
blijven, maar dat kon hij natuur
lijk niet aan mrs. Johnson laten
merken en daarom antwoordde
hij haar: U kunt haar ontslag
geven tegen Zaterdag over één
week. Daar bestaat geen bezwaar
tegen.
Zijn vrouw was alleen in de eet
kamer. Stevenson ging op zijn
plaats zitten. Naast zijn bordje
lag een stapel kranten, die hij
vluchtig even doorkeek. Gelukkig
waren de kranten niet meer
agressief, daar zij na het bericht
van de zogenaamde zelfmoord van
Brauman de lezers hadden mede
gedeeld, dat hiermede het drama
Montieth was opgelost. Het was
immers duidelijk, aldus de kran
ten, dat Brauman de moordenaar
was en uit vrees voor ontdekking
aan het leven een einde maakte.
Stevenson was niet weinig blij
om deze conclusie. Nu konden
Harper, Foxcroft en hij tenminste
rustig de zaak onderzoeken, zon
der opgejaagd te worden door
berichten in de kranten.
Hij vroeg aan zijn vrouw, of ze
nog iets te weten was gekomen
over de luchtpostbrief van Mary.
Neen, dat was ze niet, jammerge-
noeg.
(Wordt vervolgd»
en het was mr. Jac. Dutilh, voor
zitter van de „Industriestichting
Rotterdam", aan te zien dat hij in
derdaad zoals hij verzekerde „zich
gelukkig voelde"; en met hem vele
anderen, particulieren en over
heidsvertegenwoordigers. A pro
pos: deze lunchroom en cantine is
het 43ste lokaal in exploitatie door
de afdeling Rotterdam van de
Volksbond tegen Drankmisbruik.
Wij willen nog een ogenblik stil
staan bij de inrichting van deze
vijf industrieflats. Zij zijn verdeeld
in ruimten waarvan -de opper
vlakte op de drie verdiepingen
variëert van 55 tot 130 M2 en op
de begane grond van 212 tot 340
M2, alles te zamen 7000 M2. Aan
de Westzijde is de diepte ruim 30
meter, aan de Oostzijde bijna 38
meter, de totale gevellengte is ca.
100 meter. Elk dubbelpand heeft
zijn eigen trappenhuis met een
luifel en een electrische hijsinrich
ting; in liften is voorzien, doch zij
zijn nog niet verkrijgbaar. Verder
is er een gemeenschappelijke voor
ziening voor verwarming, stoom,
cantineruimte en rijwielbergplaats.
Er zijn 2000 M3 beton, 3000 M3
metselwerk. 4000 M2 glas en 400.000
kilogram ijzer in verwerkt. De
afbouw en bekleding van het in
terieur kwam voor rekening van
de huurder, omdat elk bedrijf zijn
eigen eisen stelt en dienovereen
komstig moet worden ingericht;
een chemische wasserij vraagt een
ander interieur dan een drukkerij,
een pettenfabriek een ander dan
een lichtmetaalbedrijf, enz., er zijn
hier inderdaad vogels van een zeer
veelsoortige pluimage op stok. Het
karakter van de pui en showrooms
aan de voorgevel begane grond
bleef evenwel onderworpen aan
de supervisie van de geestelijke
vaders van het geheel, de architec
ten Van Tijen en Maaskant. En
noemen wij dan ook de bouwer:
Mak's Aann. Mij.
Wij merkten reeds op: dit expe
riment aan de Oostzeedijk heeft
zijn voortzetting gevonden aan de
Goudsesingel. Daar werd op 18
Mei jl. de opbouwdag de
eerste paal geslagen voor een ge
bouw in dezelfde geest doch van
nog groter afmetingen. Met een
lengte van 120 en een diepte van
60 meter begane grond, plus vier
verdiepingen, totaal-oppervlak 18
duizend M2, zal dit gebouw huis
vesting bieden aan bedrijven,
welke in de middelgrote klasse
vallen en een ruimte verlangen
welke groter is dan aan de Oost
zeedijk wordt geboden. Overigens
is dit gebouw in dezelfde geest
ontworpen als dat aan de Oost
zeedijk; ook hiervan zijn Van
Tijen en Maaskant de ontwerpers.
Gelijkvloers komen winkels, show
rooms, garages en ,5 grote hallen
voor zware metaalindustrie, in de
4 lagen daarboven 40 middelgrote
en ook kleine bedrijven, onder het
dak cantines en tentoonstellings
ruimte, en midden door het ge
bouw een expeditiestraat. Aan dit
gebouw dat men in 1950 gereed
wil hebben wordt thans hard
gewerkt de Aann. Mij. Van
Eesteren voert het uit en elke
dag gaan er weer een paar reuzen
van betonpalen de weke grond in.
En dan zijn er in het kader van
Rotterdams industrialisatie voor de
naaste toekomst nog de plannen
voor een derde nog kolossaler com
plex. Daar ligt ook het grote werk
in de Spaanse Polder in een nabij
verschiet, aan Sluisjesdijk en Eem-
haven groeit het werk voor de
vestiging van de groot-industrieën
die aan de haven moeten liggen,
en zo zouden wij bijna vergeten
wat de aanleiding tot dit artikel
was: de gebeurtenis van gisteren,
de kroon op het werk aan de Oost
zeedijk. Bij alle grote werken die
in de toekomst wenken, bedenken
wij dat „Zieder" „Kuiper",
„Looier", „Wever" en „Brouwer"
(de kleinindustrie in deze flats ont
leende deze namen aan het am
bacht waarvan zij immers de naas
te ontwikkelingsvorm is) het
vreugdevol en moedig begin vorm
den van Rotterdams industrialisa
tie.
Het tribunaal te Rotterdam
deed hedenmorgen uitspraak in
de zaak van de 42-jarige D. Mom-
maal, die tijdens de bezetting
wethouder van de gemeente Rot
terdam was geweest en tevens
zitting had gehad ijn de raad voor
de volkshuisvesting, het Economi
sche front en soortgelijke instan
ties. Hem was gedurende de be
zetting ook de functie van com
mercieel leider van de radio-om
roep aangeboden, welke hij echter
had geweigerd, als niet stroken
de met z(jn idealen, zoals hij ver
klaarde. Als wethouder had hij
gemeend de gemeenschap als
mens te kunnen dienen. Mommaal
was in 1934 lid geworden van de
N.S.B., doch had in 1940 tijdens
de bezetting dit lidmaatschap op
gezegd, hoewel zijn innerlijke
overtuiging zich niet had gewij
zigd. Hij verklaarde tevens, niet
gelet te hebben op de politieke
gezindheid van zfln ambtenaren.
Het tribunaal adviseerde tot 'n
internering van drie jaar, gere
kend van 7 Mei 1945 tot 7 Mei
1948, ontzetting uit beide kies
rechten, ontzegging van het recht
tot het bekleden van openbare
functies en verbeurdverklaring
van een gedeelte van zijn vermo
gen tot een bedrag van 20.000.
Het internationale waterpolo,
tournooi, dat de S.V.H. Zaterdag
en Zondag in het Zwarte Plasje
te Hiliegersberg zal houden, kan
aantrekkelijk worden nu het offi-
cieuse Nederlandse zevental, on
der de naam van „Kikvorsen",
zijn deelneming zal verlenen. Dit
tournooi zal de Nederlandse ploeg
een goede oefening bieden voor
haar wedstrijd tégen Frankrijk,
die zij over enkele weken te spe
len krijgt. Zeventallen als die van
Les Enfants de Neptune de Tour-
coing (E.N.T.), de Koninklijke
Antwerpse Zwemclub (K.A.Z.C.)
en de Nederlandse hoofdklasser S.
V. H. zullen de Kikvorsen voor
hete vuren plaatsen.
Na verschillende Rotterdamse
eerste klas voetbalclubs, zal ook
Feijenoord zich aan het honkbal
gaan wijden. Zij heeft zich als lid
van de Ned. Honkbalbond aange
meld.
